1 Eerste Blad. m- a Indrukken van den dag I 'ëmm UIT DEN OMTREK DAMIAATJES WOENSDAG 28 SEPTEMBER 44ste JAARGANG No. 13980 FPER WEEK- f 0.25 RAMCO PER POS T PER KWART. BIJ VOORUITBETALING f 3.571/, NASSAULAAN 45, HAARLEM. TELEFOON 1426, 2741 EN 1740. POSTREKENING No. 5970. ADVERTENTIÊN 35 CENTS PER REGEIA BI} CONTRACT BELANGRIJKE HORTIN® Dit nummer bestaat uit 2 bladen. MISSIE-AVO ND R.K. KRING. Maandag 3 October. BELANGRIJK BSRIOHT. HAARLEM. Het Priesterfeest van Pater van Veen. Tj. Haitsma Muiier t Lootsbank. Propagandaclub „Leo XIII". O»»»»»»».»»»»»»»»»,,»...... spooP'S BAD AAN DE JULIANALAAN. Gang met kleedkamertjes wiiyM De Ha!. De wasscheru. - -fv 1» lilaii lÉfel Het zwembassin. „Haerlem". Een Missie-avond. „Nederland en Oranje". Personalia. Vf --n„, iiwiiir m mm II EU WE HAARl COURANT DE ABONNEMENTSPRIJS BEDRAAGT VOOS HAARLEM EU AGENTSCHA PPEN PER KWARTAAL i T 3.25 BUREAUX: 214. DE R.-K. UNIVERSITEIT EEN BELANG VOOR ALLEN. Rest ons nog dc vraag Ie beantwoorden, waarom dc stichting van een R.-K. Univer siteit de zaak is van alle Nederlandsc.be Ka tholieken. onverschillig van weiken stand. Wie onze vorige beschouwingen over het nut en de noodzakelijkheid eener Katholie ke Hoogeschool onderschrijft, heeft eigen lijk geen verder antwoord oj> deze vraag noodig. Immers bleek daaruit, dat de stichting van een Katholieke Universiteit de kroon is op het werk van het hijzonder onderwijs, de laatste vrucht der overwin ning van den met zooveel moeite en opof feringen bevochten schoolstrijd. Wanneer de Paus een Katholieke Hoo geschool in onzen tijd onmisbaar noemt in een land, waar de godsdienst bloeit en welvaart heerscht, wanneer de bisschoppen de stichting eener Katholieke Hoogeschool een plicht tegenover God, de wetenschap en hét volk noemen, wie kan dan nog zeg gen: „maar dat is mijn zaak niet?" Toch kunnen wij ons voorstellen, dat velen aldus redeneeren: een Roomsehc Hoogeschool is een mooi ding; ze zal wel nuttig en noodzakelijk wezen; maar laten zij daarvoor zorgen, wier zonen en doch ters daarvan eens de vruchten zullen pluk ken. Wanneer wij deze redeneering eens con sequent doorvoerden, wie zouden er dan al niet voor steun aan de R.-K. Universiteit bui ten aanmerking blijven! Vooreerst de groo- le scharen van tienduizenden uit den arbei denden stand en groote groepen midden standers, die nu al reeds meenen te weten, dat hun kinderen nimmer aan een Uni versiteit zuilen komen. Maar ook de vele ongehuwde rijken en de rijke kinderlooze gezinnen en ook de goed gesitueerden, die. reerfs volwassen kindoren 'hebben. Men ziet, dat het overblijvende groepje, hij een dergelijk egoislische redeneering al heel klein zou zijn. Moest het directe eigen belang alleen meespreken, onze bisschap pen hadden hun schitterenden brief over de stichting eener R.-K. Hoogeschool on geschreven kunnen laten. Wij behoeven echter stellingen als deze laatste maar op te zetten, 0111 de valschheid van de zelfzuchtige redeneering te doen uitkomen. Wanneer een ijveraar of ijve raarster straks bij een rijken vrijgezel komt en een gift vraagt voor de R.-K. Universi teit en hij of zij zou dan tot bescheid krij gen: daar doe ik niet aan; ik ben onge huwd en heb dus met een Universiteit niets te maken, dan zou het antwoord toch voor de hand liggen. Waarde heer, zou men dien nurks zeggen: wanneer gij straks een dok ter noodig hebt of een advocaat, zult gij dan ook zeggen, dat gij niets met de Uni versiteit hebt uit te staan? En dit geldt voer ieder, van welken staat of stand hij ook is. Over de medische wetenschap behoeven wij niet eens te spreken. Ons geslacht vooral weet de zegeningen voor de mensch- heid te prijzen, welke zij ons dagelijks brengt. De huisdokter, die steeds klaar staat om met hulp, met raad en advies te dienen; op wien men zich hij ziekten ver laat en die zoo vaak uitkomst en kalmte brengt in angstige oogenblikken; de chiruröh, die in de ziekenhuizen vooral de laatste jaren de meest hopcloozi gevallen weer tot een goed einde brengt en dierbare levens met Gods toelating weet te behouden; de specialiteiten, die tot de geheimste wer kingen van de menschelijke organen 7,'su doorgedrongen.... wie weet er voor zi ;h of zijn nabestaanden niet van te gewagen? En hun kennis staat in onze sociaal- voelende gemeenschap voor ieder, ook voor den armste, 0|>en. Zoo is het met den rechter in de recht zaal, den advocaat op zijn kantoor, op liet bureau van rechtskundige adviezen of pleitend voor de rechtbank. En zoo zouden wij een lange reeks van omstandigheden kunnen noemen, waarbij ieder in zijn dage- itijksch leven met de mannen der weten schap, de mannen der Universiteit, in aan raking komt. En er is nog een ander terrein, waarop wij herhaaldelijk, direct of indirect, hun uvloed ondervinden. Vergelijk eens ons 'listig Nederland, waar het leven in gladde lanen zoo gemakkelijk zijn gang gaat, met mbeschaafdc of half beschaafde volkeren. Waaraan hebben wij onze rust en open- jare orde, onze welvaart en veiligheid roor een groot deel te danken? 't Is aan de leidende mannen in dc staatsbureaux ;n publiekrechtelijke lichamen; aan de In verband met onverwachte belasting heffing op de enfrée's van bovengenoemden avond, moeten de gekochte toegangskaarten aan het gebouw der Stads-Schouwburg geruild worden voor een van een belasting stempel voorzien entreebiljet. Dit kan geschieden vanaf Vrijdag 30 September van 10—3 uur, ook op den avond van 3 October. werkers in de laboratoria, wier vindingen aan handel en industrie ten goede komen; die waken over de volksgezondheid. Er wordt in een beschaafd land dage lijks door bestudeerde mannen in stilte zoo onnoemelijk veel werk gedaunl Wanneer zij' allen te samen eens één dag hun zegenrijken arbeid zouden staken, zou eerst eens recht blijken, hoeveel wij hun verschuldigd zijn. En nu spreken wij nog niet van het on derwijs aan gymnasia en hoogere burger scholen, wier leeraren toch ook grooten- deets aan de Hoogeschool gevormd moeten worden. Dit heele terrein overziende, mogen wij met Z. H. den Paus onze verwondering er over uitspreken, dat een land als Nederland .met een zoo groote en vurige Katholieke [bevolking, die op ieder gebied van open haar leven haar eigen weg wil bewandelen, dat diezelfde Roomsche Nederlanders aan de Katholieke Universiteit nog niet zijn toegekomen. Maar er behoeft niet aan getwijfeld te worden: wanneer aan ons Roomsche volk maar even de oogen geopend zijn en het inziet, dat de Katholieke Hoogeschool een algemeen Roomsche zaak is, zal met geest drift aan den bouw gewerkt worden en zal straks in de wel wat laat tot stand gekomen inrichting de Hollandsche dege lijkheid weer worden geroemd. En die overtuiging, dat de Roomsche Universiteit ons aller zaak is, zal weldra algemeen veld winnen. Immers, al zijn wij, Roomschen, niet voor een nivelleerings- svsteem als .sqüalisten en communisten; al erkenen wij onderscheid van standen en van gaven en volgen wij Gods bestel ten deze in de natuur van menschen en dingen; wij staan toch op het standpunt, dal geld gebrek alleen de deuren der Hoogeschool voor begaafden uit de minder bedeelde klassen niet mag sluiten, 't Was juist de Katholieke Onderwijsspecialiteit in de Tweede Kamer, die bij den Minister, en met succes, aandrong op het beschikbaar stellen van beurzen voor hoogere studie ten behoeve van min vermogenden, Dc Katholieke Universiteit we behoe ven er niet aan te twijfelen zal zich ze ker in dit opzicht een sociaal instituut too- nen, dat alle begaafden zonder onderscheid van maalschappeiijken stand, tot zich zal trekken. Zoo mogen wij verwachten, dat de slich ting eener Nederlandsche Roomsche Uni versiteit nu een kwestie is van korten tijd, omdat door de propaganda voor deze aller heilzaamste instelling ieder Katholiek wel dra zal inzien, dat een Roomsche Hooge school zijn eigen zaak is. Zondagavond, na het sluiten van het Triduum voor de leden van de SI. Jozefs- Gezellenvereeniging, is door dezen hun vi- ce-voorzittcr, de WelEerw. Pater P. van Veen, gehuldigd, ter gelegenheid var zijn 12jl'-jai'ig priesterfeest. Om 7 uur des avonds was in de kerk van den H. Antonius plechtige sluiting van hel Triduum, waaronder de leider, de WelEerw. Pater E. v. d. Snoek, een tref fende predikatie hield. Allen werd de Pau selij' e zegen gegeven, waarna met den zegen van het Allerheiligste het Lof besle- i were. Allen vereenigden zich daarna ia het gebouw van de St. Jozefsgezellen-vereeni- ging, waar de voorzitter, de WelEerw. Pa ter H. M Cunv'nada, allen, inzonderheid den jubilaris, harteljk welkom heette. Na dat eenige leden geïnstalleerd waren, werd den jubilaris, door „Gezellenkring" onder leiding van den heer Fr Pielage, hel Wel komstlied toegezongen. Vervolgens werd hem het cadeau der gezellen overhandigd: een eikenhouten boekenkast en een zie- kenbusje. Het bestuur schonk hem een prachtig boekwerk. De jubilaris was zeer ontroerd en dankte met eenige hartel'jke woorden. Dc avond werd verder gezellig gepas seerd. Afwisselend traden op de acrobaten club D.O.S. de heer Gigengack en zijn leerling-violisten, de Rederijkerskamer „St. Genesius" en „Utile Dulci" en hielden allen op waarlijk prettige maniei bezig. De huldiging der Jozefsgezellen aan Pater Van Veen, mag dan ook alleszins ge slaagd lieeten. Jubileum. Men meldt ons: De heer B. R. Kloes, gereedschapsknecht C.W.S. hoopt den ten October den dag te herden ken, waarop hij vóór 25 jaar bij de N. S. (H. S. M.) in dienst trad. Benners Stoomcaroussel. Benner's stoomcaroussel c.s. zijn weer vertrokken om elders zaken te maken. Winterseizoen. Op Woensdag 5 Oc tober a.s. zal het winterseizoen door de Haarlemsche Orkestvereeniging met een populair concert, onder leiding van den heer N. Gerharz, in de groote zaal van de sociëteit Vereeniging geopend worden. Een legaat. Dc „D. Crt." meldt, dat wijlen mej. S. W. de Kat, in leven wonen de te Haarlem, aan Dordrecht? Museum een maanlandschap van Aerl van der Neer heeft gelegateerd. Hier ter stede is overleden de heer Tj. Haitsma Muiier, oud-burgemeester van Loehem. Het comité voor de huldiging der na gedachtenis vtm Phi'ip Loots ve"zo:kt rns mede te deelen, dat de eere-voorzittsr van het comité, de heer 0. Maarschalk, burgemeester van Haarlem, zooa's bl'jkt uit een telegrafische medeiee'.ing, ver hinderd was, de onthulling en do over dracht bij to wonen, omdat onge tsldoeil hem belette ,'c reizen. De burgemee J or is namelijk met verlof afwezig. De burgemee ter van Heemstede, jhr. J. P. W. van Doorn, berichtte aan het comité, dat hij, zeer gevoelig voor de uitnood1'cing tot bijwoning der plechtig heid, tot zijn leedwezen verhinderd was, daarvan gebruik te maken. Van den voorzitter der Liedertafel „Apollo" te Amsterdam, den heer Veït- kamp, werd het volgende telegram ont vangen: „Betuiging van hartelijke Sym pathie en bewondering bij nagedachte ais Philip LooL". Mevrouw de weduwe Philip Loot-:-Ver- kley richtte tot het comité een schrijven, waarin zij dank brengt, ook namens haar kinderen, aan het comité en vor der aan allen, die tot do stichting van het gedenkteeken hebben geholpen of bijgedragen. De maand November zal dCor het ge- heele land zijn een maand van propa ganda vö r de Stands- en Vakorganisatie. Voor dezo propaganda zijn propagandisten noodig,eon groot corps, doch dan ook goede propagandisten. In November moet er zijn „een kern" van goed onderlegde en ov rtuigde huistez. ekors. Deze gedachte is voor het hestuuv. van do Prop. club „Leo XIII", onueraid. van den Ned. It. K. Volksbond, aanlei ding geweest tot het belegtgen van een serie verga leringen voor le ien en belang stellenden, waarop enkele eminente spre kers door hun bezielend woord zullen trachten deze kern te vormen. Zoo sprak Vrijdagavond pastoor Eeijnenberg. Na bespreking propaganda „Volks krant" en mededeelingen omtrent de propagandamaand, verkreeg de Z.Lerw. spreker bet woord. Na gewezen te hebben op de moeilijk heid der keuze van de te behandelen stof voor dezen avond, daar twee spre kers de propaganda in het algemeen reeds behandeld hadden, zegt spr. deze echter gelukkigerwijze gevonden te hebben, door de gedachte-: „waar wij de feestdagen der martelaren zoo ijverig vieren, wij ook ijverige navolgers van hen moeien zijn. Spr. zal dan ook dezen avond als voor beeld stellen een man, die, hoewel nog niet heilig verklaard, zeker be schouwd mag worden als een martelaar voor zijne overtuiging. Een man, die heel zijn leven streed voor het goede en dien spr. aan alle propagandaclubs als patroon zou toewenschen: Garcia Mo reno. Wat Paulus was op godsdienstig, was Garcia Moreno op politiek en so ciaal gebied. Steeds was zijn werken en strijden gericht op het belang van zijn land en volk, maar vooral van de Kath. Kerk. Als staatsman, als President der republiek Ecuador was hij een krachtig bestrijder van de Vrijmetselarij. Gar ia was een voorbeeld voor iedereen, maar vooral voor do propagandisten, daar 'zij, door te werken aan de grootmaking der katholieke stands- en vakorganisatie, werken voor Gods Kerk, want een feit is het, dat hoe sterker de katholieke organisaties zijn, hoe meer het katholiek leven bloeit, Alsnu. schetste spr. in onderhoudenden verteltrant Garcia Moreno in zijn ver schillende goede hoedanigheden. Eerstens als ©en mail van overtuiging, doch van een diep ingewortelde overtuiging daar Garcia ook was een man van studie. Alzoo ook de propagandisten, niet slechts moeten zij oppervlakkig lezen, doch stu die maken van het gelezene, veel ver gaderen met de club, debatings- of praat avonden organiseeren. Garcia was een man van geloof, van 'n practisch geloof, spr. memoreert hoo Gar cia in 'n twistgesprek met eenige vrien den met alle kracht de katholieke kerk en hare instellingen, vooral do Biecht en t Oommunicesren verdedigde. Zijne vrien den verweten hem echter dat ook Garcia in zijno verplichtingen te kort schoot. Met schaamte moest Garcia dit erkennen, en hij voelde dat, wat hij met den monu verdedigde, ook daar de daad en uit voer moe-t brengen en do ommekeer in Garcia was een feit, hij werd een prac tisch katholiek. Na nog met verschillende voorvallen uit GarcLa's leven bewezen te hebben, dat hij niet voor zich zeiven werkte, doch voor God, zijn land en volk; dat Garcia ailc 0 O Gistermiddag half drie is de overdekte Bad- en Zweminrichting „Sloop's Bad" aan de Julianalaan 203, te Overveen, officieel bo de. Julianamau WOö00 6Mé«4Aö66A60ca«eOdOge0p«nil. Voor het publiek zal het 1 Octo 'oer opengesteld worden. Het staat er nu en laat ons hopen, dat het er nimmer meer vandaan gaat. Lang genoeg heeft het intusschen geduurd voor dat de inrichting gereed was en ook de ondernemers en bouwers zullen wel eens gezucht hebben over de onafgebroken reeks moeilijkheden, die telkens weer werd verlengd met een nieuwen schakel, zoodat de taaiste zelfs den moed er bij zou ver loren hebben.. Hier is de moed niet verloren en zoo is Bioemendaal, maar wij mogen in dit ver band Haariem in een adem noemen, zoo is deze heele omgeving een inrichting rijk, waaraan niet alleen behoefte was, maai; tevens een, zooals er geen betere in dit genre in ons land bestaat en waarop deze omgeving met recht trotsch mag gaan. i J lit!lil! '2' 1 moeilijkheden trotseerde, besloot de Zeer- eerw. apr zijn heerlijke rede met een krachtige aansporing om als propagandis ten Garcia Moreno tot voorbeeld te nemen door te leven en te werken voor de goede zaak en desnoods evenals Garcia Moreno, die door zijne vijanden werd vermoord, er voor te sterven. Een langdurig applaus en een dank woord' van den voorzitter volgde op deze prachtige rede. Nadal nog en'kelen van de rondvraag hadden gebruik gemaakt, sloot de voor zitter de vergadering met eene opwekking om een volgende maal, wanneer pastoor Eeijnenberg nogmaals voor de prop. club optreedt, wederom aanwezig te zijn en anderen mede. te brengen. Verschenen is het jaarverslag der vereeniging „Haerlem" over 1920-21. Er wordt in gememoreerd hoe de voormalige Hoofdwacht voor de ver eeniging gerestaureerd wordt.Ver-scliei dene bijdragen mochten daarvoor ont vangen worden, onder meer een legaat van f 5000 van wijlen dr. H. D. Kruse- man. Een waardeerend woord wordt aan dit overleden bestuurslid gewijd. Zooals wij reeds meldden, is door den R. K. Kring een Missieavoind ge organiseerd, ten bate van de missie van Noord-Transvaal, waarheen onze oud-stadgenoot, de Benedictijner Pater Lambertus Leasen, half October ver trekt. Deze Missieavond wordt Maandag 3 October in den Stadsschouwburg ge geven. Pater Leusen zal een korle toe spraak houden, waarna opgevoerd zal worden „De Onuitstaanbare", blijspel in 3 bedrijven, van G. Nielen. Verder zal de welbekende professor Antonimi optreden met geheel nieuwe experi menten, terwijl de avond verder zal opgeluisterd worden door het orkest van den R. K. Kring. Alles is dus gedaan, om den avond een uitstekend verloop Ie doen heb ben. Het is d;m ook te verwachten, dat zeer velen dezen Mi JO 'eivond zul len mee gaan vieren, o;u aldus het financieel resultaat voor hunnen oud stadgenoot Ie schitterender L doen ziin Voor verdere bijzonderheden zie men de advertentie in dit nummer. Lezingen Mevr. BoldinghGoeirxuts Men verzoekt ons de aandacht te vestigen op de lezingen, welke Mevr. BoldinghGoemans in het a.s. seizoen zal houden in het Gebouw „Zang en Vriendschap", aanvangende a.s. rij- dagavond, 8 uur. Nadere inlichtingen te verkrijgen bij den boekhandel, Firma A. Veroout. Warmoesstraat 10. Mia Pelbinburg Hendrik Andries- sen. Het concertbureau A. Vernout deelt ons mede, dat de Liederenavond, te geven door Mia Peltenburg, met medewerking van Hendrik Andrlessen, is vastgesteld op Maandag 2 Januari 1922, in den Schouwburg, Jansweg. Een dezer dagen vergaderde de anti- rev. kiesvereeniging „Nederland en Oranje". In zijn openingswoord herdacht de voorzitter, mr. A. Bruch, het over leden lid, den heer S. Wierda." Als afgevaardigden naar het Centrale Convent werden benoemd 'de heeren Bruch en Wolzak en als afgevaardig den naar de deputatenvergadering de heeren ds. Kuijper, Weijland, Baas, Wolzak en Van Kaam. Mr! Bruch leidde de besprekingen ill over de op de Deputatenvergade ring te behandelen resolutie van het Centraal Comité in zake het verkies baar stellen der vrouw voor Staten en Raden, die strekte om geen vrouwen caudidaat te stellen, zoolang de partij niet van haar gevoelen in dezen heeft blijk gegeven. De heer M. de Braai verdedigde het denkbeeld om de kiesvereeniging in zake het candidaat stellen van de vrouw geheel vrij te laten. Ten slotte werd besloten, op de deputatenvergadering te stemmen voor de resolutie van het Centraal Comité. Dc vergadering verklaarde zien tegcii de ineening van het Centi aal Comité, dat, bij eventueele wijziging van art. 542 c der Gemeentewet» waardoor ook niet-raadsleden in commissies van bij stand kunnen worden benoemd, ook de vrouw daarin benoemd kan worden. Ten slotte verklaarde inen zich, in zake de candidaatstelling voor de Tweede Kamer, voor het denkbeeld van den kieskring Haarlem. Arrondissements-Bibliotheken. Van verschillende zijden is de vraag al gesteld, wat er met de bibliotheken oei verschillende arrondissementen zal gebeu ren. D. W. schrijft thans in hc-t Chr. school blad „Onze Vacatures" het volgende uil goede bron vernomen te hebber. Dc zaak zit zoo: alle arrondissement, bibliotheken zijn nog intact, de kasten zijn gesloten en de sleutels berusten op J inspecties om eens uit te "zoeken wat of d-J kasten nog waard zijn en welke boek i van blijvende waarde zijn voor een cen trale bibliotheek voor het schooltoezicht, welke voor kweekschoolboekerijen ge schikt zijn en tenslotte wélke rest weg kan of naar de leeszalen kan gedistribueerd: worden. Dit werk is aan de inspecteurs opgedragen, die thans overladen zijn met bouwplannen, bestekken, geweldige heen- en w eer-correspondenties, conferenl. s, examinaties enz. Natuurlijk zullen ver- scheidcnen er wat goeds van terechtbren gen, vooral wanneer zij zich in verbinding stellen met de besturen der onderwijze re organisaties in hun inspectie, en met de directeuren der opleidingsinrichtingen. Anderzijds voelt men ter plaats zeer el het moeilijke punt, dat er waardevolle A-in zamelingen en boekwerken gegeven zijn speciaal voor de arr. bibliolheken en het is nu de vraag of men deze mag vervreem den, door ze te schenken aan kweekschool bibliotheken, leeszalen of onder te brengen in een centrale verzameling ten dienste van het schooltoezicht; aan de oorspronkelijke bestemming zijn die schenkingen can er- vreemd. M.i. is de geprojecteerde weg een ver keerde. Vlje verzamelingen in een centrale on- derwiisboekerij, ten dienste ^van het gek.ee- le onderwijzend personeel, èn van het lo.- zicht, goed gecatalogiseerd, met een cen traal' beheer, en portvrije uit- en im: ti ding, lijkt mij de beste weg. Intussc'. i besloten is er nog niets. Voorloopig moet er nog maar een rapport naar Den Haag uitgebracht worden. Te Amsferdam is geslaagd voo.' het examen Politie-diuloma R. teu Broek, alhier.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1921 | | pagina 1