Uit den Omtrek.
BINNENLANP
TELEGRAMMEN.
(N.V„DE«TODGEËST";
BIHMEMLASIDS0H HIEOWS*
SCHOTEN.
IJMUIDEN.
HEEMSTEDE.
DE MIKADO VAN JAPAN,
wiens ernstige ziekte dezer dagen
gemeld werd.
OOK EEN MANIER VAN
BEZUINIGING.
Tpekkingvan 100 nummers tenoverstann
van Notaris A. G. MULIE.
Zaterdag 15 October 4921
HERRIE ONDER DE ANAR
CHISTEN.
Het instituut Middenstands
adviseurs.
NAAR HET VADERLAND TERUG.
Grondwetsherziening.
Raadsstukken. Ter benoeming van
twee leden van het Burgerlijk Armbestuur
(vac. W. v. Schie en K. Walketrter, die bei
den 31 December af moeten treden), heb
ben B. enW. de volgende voordrachten op
gemaakt: in de vacature-van Schie: 1. W.
v. Schie. 2. K. Walkeiïter; in de vacature-
Walkeuter: 1. K. Walkeuter. 2. W. v.
Schie.
B. en W. stellen voor, afwijzend te
beschikken op het verzoek van K. L.
IJzerman, om ontheffing der Bouwveror
dening te verleenen.
B. en W. stellen voor, voor de ge
meente te aanvaarden een hypothecair cre-
dict uit 's-Rijks kas tot een bedrag van ten
hoogste negentig procent van het verschil
tusschen de te schatten stichtingskosten der
woningen en de verleende premie en nim
mer meer dan f 2120Ö.eventueel ver
meerderd met de geschatte waarde van den
grond, ten behoeve van den bouw vau drie
woningen aan de Raadhuisstraat, te num
meren 9, 11 en 13, door J. Vink, te Scho
ten er dezen laatste dit crediet Ie vela
schaffen.
B. en W. bieden ter vaststelling aan
een nieuwe overeenkomst met Haarlem, tot
liet verrichten van onderzoekingen bij het
laboratorium voor pathologische bacterio
logie en den keuringsdienst der gemeente
Haarlem.
B. en W. bieden ter vaststelling aan
een overeenkomst omtrent de toelating van
leerlingen uit Schoten op de openbare
school F te Santpoort.
B. en W. vragen een crediet van
f 3500 aan, tot stichting van een gasmeter-
en regulateurhuisje.
B. en W. bieden ter vaststelling aan
een vierde wijziging der verordening, re
gelende den rang, de bezoldiging en de
wijze van benoeming van de ambtenaren
bij den dienst der gemeentewerken en den
reinigingsdienst, vastgesteld bij raadsbesluit
van 29 November 1918 en verder te be
noemen een hoofdopzichter van gemeente
werken en een boekhouder-kassier bij ge-
me-rftewerken en reinigingsdienst, voor
welke resp. functies zij aanbevelen de hee-
ren J. Kuyker en D. H. Suerink.
B. en W. stellen voor, afwijzend te be
schikken op bet verzoek van „Patrimo
nium grondvoorschot te verleenen voor
den bouw ran ongeveer 1500 woningen.
Jubileum. Op 22 October hoopt de
beer J, C. Kneppel, ladingmeester bij de
Holl. Spoorweg-Mij. alhier, zijn 25-jarig
jubileum bij de Ned. Spoorwegen te her-
Vïii. Als arbeider in dienst gekomen,
heeft de heer Kneppel zich spoedig tot zijn
ft ,5-mvoordige functie opgewerkt. Van de
25 jaren was de heer K. alhier 21 jaar
werkzaam.
Personalia. Binnenkort zal zich hier
vestigen Dr. J. J. Conijn, thans assistent
van Prof. Dr. van Rooy te Amsterdam en
voordien bij Prof. Dr. Hector Treub.
Verkor.ping. Bij de ten overstaan van
notaris 'olieman alhier gehouden gerech
telijke verkooping van deh zeillogger Nep-
tunis 1. 1J.M. 368, werd deze gekocht door
de N. Technische Scheepvaart Bureau,
Duinkcr en Pierlot te Amsterdam voor
f 4075. De inventaris en visscherijgoederen
brachten ongeveer f 1300 op.
UITGEEST.
R. K. Volksbond. Woensdagavond te
haif acht zal de beer Ar.genent, secretaris
van den Arbeid, voor de loden van den
R. K. Volksbond eene lezing houden over
ziekteverzekering.
Gemeentezaken. 11. en W. stellen
voor, goedgunstig te beschikken op het
verzoek van C. Turkenburg, om eenige
woningen meer aan cfe Havenstraat Ic
bouwen en te. verbouwen, dan oorspron
kelijk liet plan was.
B. en W. stellen voor hen te machtigen
ten behoeve van den bouw van 3 wonin
gen daor J. Verhagen tc Haarlem, vol
gens bel door hem overgelegde plan, uit
*s Rijks kas de noodige voorschotten en
credieten aan te vragen en te aanvaarden
en deze gelden onder eerste hypotheek aan
aanvrager trit te geven tegen een rente
van 6 pet. per jaar en voor den tijd van
15 jaar met jaariijfcsche aflossing van
tenminste 'A pet. voor de eerste vijf ja
ren en 1 pet. voor dc volgende tien jaren
(het restant met het einde van het 15de
jaar in eens af te lossen) tot een bedrag
van ten hoogste 20250, eventueel ver
meerderd met de geschatte waarde van
den grond (het juiste bedrag vast te stel
len na voltooiing der woningen) onder de
door hen te stellen voorwaarden en bepa
lingen.
B. en W. stellen voor, zich bereid
tc verklaren met de gemeente Haarlem
een regeling fe treffen, genoemd in art.
19, 4e lki der Laser-onderwijswet 1920,
mits de daarin op te nemen voorwaarde,
dat voor elk kind uit Heemstede, dat een
openbare lagere school tc Haarlem be
zoekt aan die gemeente wordt betaald,
wat het aan kosten van instandhouding In
zien zin va artikel 101 dier wet, aan die
gemeente kost, verminderd met het even
tueel betaald schoolgeld, wederkeerig ook
wordt gesteld, voor kinderen uit Haar
lem, die een openbare lagere school in
Heemstede bezoeken.
Reeds eenigen tijd zijn B. en W. be
zig met de voorbereidende werkzaamhe
den tot stichting van een votksbadlhuis.
11. en W. stellen nu voor, als plaats
voor bet te stichten volksbadSuiis aan te
wijzen het der gemeente in eiendom toe-
bchoorend terrein achter het nieuw te
slichten postkantoor bij de Raadhuis
straat.
Op 20 Juli 1921 zijn bij B. en W.
ingekomen adressen van de vereeniging
„Bijzondere Protcstantschc School tc
Heemstede", houdende verzoek om uit de
gemeentekas beschikbaar te stellen de bc-
noodigde geiden voor den bouw van een
bijzondere school voor gewoon lager on
derwijs op een terrein gelegen aan de
Noordzijde van de Koediefslaan.
B. en W. stellen thans voor, hel ver
zoek der vereeniging af te wijzen, doch
geiden beschikbaar te stellen voor uitbrei
ding van de bestaande echoot aan den
Voorweg en voor de stichting van een
bijzondere U.L.O.-school.
B. en IV. stellen voor, hen te mach
tigen tot hel voor de gemeente aanvaarden
van de rechten en het voor de gemeente
op zich nemen van de verplichtingen, wel
ke voortvloeien uit de overeenkomst, zoo
als die voorioopig is gesloten met de Er
ven van mevruw Onderwater, geboren
Dubbeldemuts van der Sluijs en tevens
bun het het noodige crediet te verleenen
voor de uitvoering van dit besluit.
Dit betreft de overdracht van wegen
en water op Bosch en Hoven.
B. en W, bieden ter vaststelling aan
verordeningen op de heffing en invorde
ring van schoolgeld.
In zake de verbinding van Craynes-
tervaart en Bleekersvaart, stellen B. en
W. voor, hen te machtigen tot:
a. het graven van een vijvertje tus
schen den geprojecteerden weg no. 33
en de Koediefslaan en hot uitkomende
zand te gebruiken voor den aanleg van
wegen op de terreinen, aangekocht hij
raadsbesluit van 16 Juni 1921;
b. het maken van een gebouwtje bij
en aan de noordzijde van de Koediefs
laan, niet twee stel pompen met toebe-
hooren en de noodige buisleidingcn, om
water vanuit de Graiienestervaart. in de
Bleekersvaart te pompen
c. bet uitbaggeren van de Bleekersvaart
en aansluitende Zand'vaart
d. het treffen van alle noodige maat
regelen ter uitvoering van het boven
staande.
Aan Burgemeester en Wethouders ter
uitvoering van liet onder 1 bepaalde
het noodige crediet te verleenen;
3. Te bepalen, dat de kosten, ver
bonden aan do uitvoering van het werk,
"genoemd onder la, voor rekening van
het GromAédrijf zullen kamen, tenvjjl
dio der overige in dit besluit genoemde
werken ten laste der gemeente zullen
worden gebracht.
In zake den bouw van sholen voor
openbaar onderwijs en van een gym
nastieklokaal, stellen B. en W. voor:
1. Over te gaan tot de stichting e n?r
school voor gewoon lager onderwijs en
eene voor uitgebreid lager onderwijs
op een nader aan te geven terrein, ge
legen noordelijk van de Koediefslaan
2. Over te gaan tot stichting van oen
centraal gymnastieklokaal op een nader
aan te geven terrein zooveel mogelijk
gelegen in het centrum der gemeente,
op de eerste plaats ten behoeve van
de lagere scholen
3. Burgemeester en Wethouders uit te
noodigen nadere voorstellen in te die
nen omtrent de juiste plaats waar de
scholen en het centraal gymnastieklo
kaal zullen worden gebouwd, met tee-
keningon en opgaaf van stichtingsko ten.
Gemeenteraad. Vergadering van den
Raad der Gemeente Heemstede, op Woens
dag 19 October 1921, des namiddags om
8 uur. De agenda meldt: 1. Notulen van
15 September j.l. 2. Vaststelling rekening
der gemeente en hare bedrijven zoomede
van het Burgerlijk Armbestuur. 3. Voor
stel tot verbinding van de Craijenesler-
vaart inet de Bleekersvaart. 4. Voorstel
inzake wijziging bebouwing Havenstraat.
5. Hypothecair crediet voor rnidden-
standsbouw. 6. Vaststelling bedrijfsveror-
dening Gas-, Duinwater- en Electriciteits-
bedrijven. 7. Vaststelling verordeningen
heffing en invordering schoolgeld lager
onderwijs. 8. Voorstel regeling met Haar-
zondere scholen. 10. Voorstel inzakebouw
van openbare scholen en van een centraal
gymnastiek lokaal. 11. Vaststelling herzie
ning XXIV Uitbreidingsplan (terrein
Bosch en Hoven). 12. Aanbieding her
ziening XXV Uitbreidingsplan (terrein
hoek Koediefslaan-Bronsteeweg). 13 Voor
ste! tot 'het aangaan van eer.e overeen
komst betreffende aanleg van wegen o-p
Bosch en Hoven 14. Voorste] aanwijzing
terrein voor stichting volksbadhuis. 15
Ingekomen stukken en mededeelingen. J.6.
Vaststelling vermenigvuldigingscijfer ko
hier hoofdelijken omslag, dienst 1921
1922. 17. Reclames Hoofdellijke Onislag.
Gevonden Voorwerpen. Terug te be
komen bijHeitlagen Vaartstraat 17, te
Haarlem, een damestaschje; Raamvest 61
Haarlem, een Lipssleutel, Kofaed, Zand-
voortsehelaan 61, een Smaushond; P.
Abrahams, Voorweg 23, een portemon-
naie; J. B. Jonkman, Eikenlaan 68, een
zilveren broche; Bureau v. Politie Raad
huis, een rozenkrans en een booromslag;
Bureau v. Politie Boekenrodestraat 9, 'n
gaskousje; Dijkhorst, Sehouwtjesla&n 42,
een doublé collier; P. H. van Emmerik
Lindenlaan 17, een lorgnetglas; Affour-
tit, Molenwerfslaan 104, een herders
hond; J. Moonen, Wijde Geldeloozepad
21, Haarlem, een ceintuur; G. Brui
gom, Voorzorgstiaat -59, Haarlem een reis-
gida.
SPOORWEGSTAKING IN AMERIKA
CHICAGO, 15 Oct. Vijfhonderd af-
deelingsvoorzitters van vier conductclirs-
en baanwachters-organisaties hebber, van
hunne hoofdbesturen opdracht gekregen,
hun mannen geleidelijk tot een algemeene
staking op te roepen, welke 30 October
zal beginnen.
De spoorwegen zijn hi verband hief';
mede door de stakers in 4 groepen ver-,
decld. Den beambten van 17 lijnen is aan
gezegd, den arbeid op 30 October neer
te leggen, terwijl de slaking op de andere
drie groepen telkens met tusschenpoozen
van 24 uur zal worden afgekondigd.
WASHINGTON, 15 October. Presi
dent Harding heeft de leden der arbeids
commissie voor de spoorwegen, die het
publiek vertegenwoordigen, bij zich ont
boden, waarschijnlijk otn lien te raad
plegen, in verhand met de dreigende
spoorwegstaking.
Na een korte bespreking vergezelde de
president de leden naar het Commerce
Building, waar een conferentie werd ge
houden.
In een naderhand door hel Wille Huis
uitgegeven communiqué werd verklaard,
dat de werkgevers-leden der spoörwëg-
conunissie niet tot de besprekingen, wa
ren uiigcttoodigd, omdat zij uit den aard
der zaak in arbeidsgeschillen een stand
punt innemen, dat tegengesteld is aan dat
van publiek en arbeiders.
De leden, die het publiek vertegenwoor
digen, moesten daarom de hoog-ste auto
riteit zijn in loonsaangeiegenheden en om
deze reden werden zij uitgenoodigd, met
de staatscommissie 'van h ande Isa an gel e-
genV'.ede'u, welke veel gezag heeft in u;m-'
gelegéhheden, bet renende spóorwegta
neven-- T
'Het communiqué gaf voorts uitdruk
king aan de hoop, dat de oplossing van
hel spoorvvegvraagstuk zal .worden ge
vonden in den terugkeer tot norma1" in-
dustriëelc omstandigheden. Tenslotte be
noemden de commissieleden een sub
commissie, welke de besprekingen in den
loop der volgende week zal voortzetten.
RELLETJES IN WEENEN.
WEENF.N, 15 Oct. Naar de bladen
melden, zijn gisteren naar aanleiding
van <te prijsstijging, in het bijzonder van
brood, tamelijk ernstige ordeverstoringen
voorgekomen op de markten, vooral in de
arbeiderswijken, waar de onlusten twee
uren duurden. Eenige marktkramen wer
den geplunderd .waarop dc winkeliers in
de omliggende straten hun zaken sloten.
De politie herstelde ten slotte de orde.
ONLUSTEN IN IERLAND.
MADRID, 13 Oct. (Officieel com-,
nnmiqué). Nabij Melilla hebben kleine
schermutselingen plaats gehad. Generaal
Beringt!re zal hedennacht naar Tetoeari
■vertrekken. Bis den strijd om Zeloean
werd slechts één Spanjaard gedood en zes
gewond.
Overal in 't land denken de denkers
zich half suf om manieren uit te vinden
die tot bezuiniging in de huishouding
van Staat en Gemeente zullen leiden.
De nieuwste manier van bezuiniging
lem over toelating kinderen tot de O. L. kon men beluisteren op een vergadering
School. 9. Voorstel inzake bouw van bij-van den Cenfr. Nederl." Ambtenaarsbond,
(Prijs van 1000 met premie van 30000 1723
Premie van 3! CO 10244,
40J 92 18477 19741/"
100 3935 a
Prijzen van f 90.(eigen geld)
1 204 3092 5221 6828 8264 9469 10562 12753 16507
12207 4638 6337 59 9420 10230 11721 15032 18810
2539 4705 6782 7449
ILstcr ö^losb3£ir
j 317 2549 5167 6894 10081 13875 15976 17200 187sj
I 586 2694 5510 7130 10535 13958 16229 27 19045
1236 3099 5815 61 92 14246 42 18250 19222
57 3882 68 7359 10884 14318 51 60 20118
1683 4188 6041 761011497 14578 16592 18561 20685
1857 4599 6139 8744 11839 15201 16717 18629 20748
1934 4720 95 8924 12232 49 16960 99 6986
2164 5040 6352 10038 12620 15556 17142 18707 94
Vorige lij t stond 828580 mz 8r85 11172 mz
lU76 1122-6 mz 11222
die Donderdag j.l. in Den Haag ge
houden werd.
Daar beweerde de heer Noordhoff,
voorzitter van den Centr. Nederl. Amb
tenaarsbond, dat het dragen van zwarte
stroohoeden in den zomer een uitste
kende manier van bezuiniging voor stad
en lande is. In een stad als Den Haag
die een zwak voor zwart heeft al
dus de roode heer Noordhoff wordt
per jaar daardoor alleen 2 millioen be
spaard als men 3 jaar met een zwarten
stroohoed doet.
Hoe jammer dat de voorsteller van
dit lumineuze bezuinigingsplan in Oc
tober er mee voor den dag komt, nu
de stroohoeden voor een maand of zes
worden opgeborgen.
Als hij in Maart of April j.l. dit
prachtidee op vergadering of in de pers
gelanceerd had, dan was hij allicht in
aanmerking gekomen als opvolger van
Minister de Vries.
Nu ging hij met zijn zwarte-stroo-
hoeden-plan in z'n hoofd met de
trekschuit op reis.
Wat verwondering wekt in een zoo
modern man als de socialistische heer
Noordhoff.
Er werd Zondag door de anarchisten in
Den Haag ©en congres gehouden. Daar
mochten alleen komen (o dierbare vrij
heid!) menschen die het volgende stand
punt deelden:
De anarchisten strijden voor en streven
naar een vrijkomanunistische amenleving,
d. w. z. een samenleving, waarin de z.g.
„macht" (bevoegdheid tot regelen) niet
van bovenaf, doch van onderop wordt
-uitgeoefend, en die daarop de algemeene
propaganda richten.
Zij verwerpen daarom de propaganda
voor en het zich instellen op de verove
ring van den slaat tot vestiging van
zij het ook als tijdelijk bedoelde dicta
toriale macht, maar propageeren de vol
ledige vernietiging van den staat én het
regelen van hét economisch en algemeen
maatschappelijk leven door de federatief
verbonden producenten (hoofd- en hand
arbeiders) en konsumenten zelf.
Bovendien was er nog in vergeten, dat
pariementairisme hartgrondig moet ver
foeid worden. En daarom mocht de
partij van Koltihek niet binnenkomen.
Uit alle hoeken braken woedende pro-
resten los, zoo vertelt het „Volk "-verslag.
Er werd geroepen: Rijnders, Rijnders!
aarbij klaarblijkelijk gedoeld werd op
het feit, dat Rijnders, ofschoon comité-
'd, tóah verknezingsactie voert. Eeu afge
vaardigde van „Orde XIV" de hemel
weet wat dit voor orde is!! -- drong naar
voren met een resolutie, waarbijuit
stel van het congres verlangd werd lot
nader orde, teneinde eerst de toelatings
voorwaarden nader te formuleeren. Hij
Wl*teejnet name de S. P. gelegenheid ver-,
schaffen alsnog toe le treden. Mevrouw
t'clthck kwam er tegen op dat zij, als lid
1 van t comité, niet in foeïaliaigsyoonvaar-
•dgn gekend was. En de heer Constandse
'Verweet onder groot lawaai 't comité zijn
eigenmachtig optreden. Zoo goed, betoog
de hij. een Sam van den Berg wordt toe
gelaten, diie 't adarchisme dienen wil door
samensmelting van N. A. S en N V V
(Van den Berg: Geen sprake van!) zoo
goed ook mag Kolthek bij ons komen, wijl
hij het anarchisme in de Tweede Kamer
propageert. Waarop echter de heer
Kolthek vanaf de perstafel gemoedelijk
interrumpeerde: „Maar hij doet het niet,
hoor!
Het werd intusschen steeds rumoeriger.
Aan het comité werd verwelen, dat het
optrad als priesters, als ziele-herders.
Partijbonzen, werd er geroepen. En de
heer krets: „Hier heerscht de geest der
bourgeoisie. Het proletariaat heeft op de
samensteUmg van 'f congres geen cent in
vloed gehad, t is weer, als altijd, van
bovenaf gedecreteerd door een oomité dat
zioh onmisbaar aolit. Zoo gaan wij naai
de geestelijke vend
De Voorzitter poogde vergeefs de orde
te herstellen. Men riep: Stemmen, stem
men. aarop een anarchist, die blijkbaar
de sprong-variatie zelfs in zijn onderbe
wustzijn nog met had meegemaakt, ver
ontwaardigd uitriep, dat rechtgeaarde
anarchisten niiet stemmen mogen.
Zoo werd nog hoogst genoeglijk een
poosje door gedobateerd, totdat Albert de
Jong met zijn stentor slem er een eind
aan maakte, door uit te roepen: Is dat
hier een heibel en een Jan Klaassen Als
jelui je gezicht niet houdt, ga ik in de
duinen liggen
Toen hielden ze zich wat kalin. En liet
blijkt, dat ook anarchisten zich buigen
voor iemand die flink optreedt.
Uit Limburg wordt aan de Msb. ge
schreven:
Op de Staalshegroatinig komt dit keer
niet voor de post voor het instituut Mid
denstandsadviseurs en het ligt in de be
doeling van den minister van L., N. en H.
„ter wille van de bezuiniging" dit insti
tuut op te heffen.
Bezuiniging is goed, is plicht zelfs, maar
wordt a! te vaak daar gezocht, waar die
niet moet gezocht worden.
Voor den middenstand wordt toch al
weinig genoeg gedaan, daar kan en mag
niet bezuinigd Worden en vooral niet door
de opheffing van een instituut dat zoo
veel diensten aan den middenstand be
wijst als dat der Middenstandsadviseurs.
Tegenover het groot aantal consulenten
op gebied van landbouw en veeteelt en
zuivelbereiding, beschikt de lieele Neder-
iandsche middenstand over drie Midden
standsadviseurs en ten deele over drie
Nijverheidsconsulenten en toch heeft de
middenstand den zwaarsten strijd te strij
den en dus de meeste hulp en voorlich
ting noodig.
Dal de middenstandsorganisatie, althans
zeker in de drie Zuidelijke provincies blij
ken gaven, hel instituut Middenslandsad-
viseurs onmisbaar te achten, daarvan ge
tuigen de uitspraken in diverse vergade
ringen en de telegrammen en adressen
aan de overheid gerich»
Ook uit onze provincie werd in tele
grammen en adressen op het behoud van
het instituut Middenstandsadviseurs aan-
ge^É-ongen door den R.K. Limhurgschen
Middenstand, door hel Bureau van Ad
vies voor den Middenstand in Limburg,
en door de middenstandsvereenigiqgen te
Weert, Venlo, Roermond, Heerlen, Maas
tricht enz. aan den Minister van L., N.
en II., aan den voorzitter van den Mid-
denstandsraad, den voorzitter der R. K.
Kamerclub en aan diverse Kamerleden.
We hopen, in het belang van den mid
denstand in het algemeen, dat de Regee
ring een willig hor zal verleenen aan deze
verzoeken, opdat dit zoo nuttige en noo
dige instituut aan den middenstand zijne
diensten zal kunnen blijven bewijzen.
DE DURE STEENKOLEN.
Dinsdag heeft de voorzitster van de
ai'deeling den Haag van de Nederland-
sche Vereeniging van Huisvrouwen,
mevr. van Braam Houckgeest en 't be
stuurslid mej. Blaauw een onderhoud ge
had met burgemeester Patijn over do
dure kolen. Besproken werd 't voorbeeld
dat B. en W. van Amsterdam hadden
gegeven in dezelfde aangelegenheid in
de hoofdstad.
De burgemeester heeft toegezegd de
zaak te onderzoeken en zijn medewerking
beloofd.
In verschillende plaatsen van ons land,
o.a. Deventer, Soesterberg en Geldermal-
sen, is men thans bezig met het opgraven
en naar Frankrijk overbrengen van het
stoffelijk overschot der in het najaar van
1918 tijdens hun verblijf alhier overleden
Fransche vluchtelingen.
DE „NIEUWE ARMEN."
Eenigen tijd geleden is door Mej. Pels-
ma naar voren gebracht een plan om
de „nieuwe armen" coöperatief te doen
samenwonen. In een te Utrecht gehou 'en
vergadering van belangstellenden in dat
plan werd besloten een voorioopig comité
te vormen, dat de plannen zal vaststellen
ten aanzien van
le stichting van een bemiddelingsbu
reau voor hen, die pension zoeken en
pension aanbieden
2e het instellen van eon onderzoek
naar de mogelijkheid van rijkssubsidie
voor den bouw van tehuizen voor ouden
van dagen;
3e het aanmoedigen van bestaande
gasthuizen of hofjes en het aanmoedigen
van den bouw van nieuwe moderne te
huizen
4e. het zelf oprichten van zulke huizen.
AFSCHEIDSREDE VAN PROF MR.
TREUB.
In de groote zaal „De Harmonie" te
Groningen, hield prof. Mr. Treub Donder
dagavond zijn afscheidsrede voor de af-
deeluig Groningen van den Vrijheidsbond.
Aan die rede zij het volgende ontleend:
Men heeft spr. verweten, dat hij in den
loop der jaren zeer zou zijn veranderd en
verkleurd Bewijzen kan spr. evenwel, dat
zijn höofclden.kbeelt]«n van 188090 op 't
o ogenblik nog dezelfde zijn.
Zijn opninie omtrent dc noodzakelijk
heid van de vrije ontwikkeling van liet
.ptyriictdiere. initiatief is niet veranderd.
Mén kim voorstander zijn van liet par
ticuliere initiatief en toch van méening.
zijn, dal enkele bedrijven van monopolis
tisch karakter gam de zorg der overheid
moeten worden overgelaten. Uit principe
moet men zelfs bedrijven, welke geen con
currentie kunnen duiden niet overlaten
aan het particuliere initiatief. Intusschen
is er veel veranderd. De invloed der
democratie nam toe, speciaal dlie der soc."
democratie. Een goed beheer van een
overheidsbedrijf is niet denkbaar onder
een sociaal-democratisch gemeentebestuur.
De macht der vakvcreemïgingen is groo-
ter geworden. De moderne va'kvereeniging
mag een bijwagen genoemd worden van- de
soc.-democratie. Hieruit vloeit weer voort,
dat bij een eventueel conclict tusschen
arbeider en directeur in een overheidsbe
drijf onder een soc.-democratisch gemeen
tebestuur de arbeider in het gelijk zal
worden gesteld. Gebrek aan discipline zou
het gevolg zijn, en hoewel streng tegen
willekeur gewaakt moet worden is disci
pline in een bedrijf een eerste voorwaarde.
Sterk heeft spr. gepropageerd voor een
behoorlijke arbeidswetgeving, maar spr.
huilt nu mee in het koor van hen, die
meenen dat dit thans overdreven wordt.
Er was 10 a 20 jaar geleden meer dan
thans reden om de economisch zwakkeren
te beschermen. De vakvereenigingen en die
werkgevers zijn veel meer gelijkwaardige
partijen geworden. Nu passen geen drin
gende maatregelen vam overlheidiszijde,
meer maar veeleer aanvullende maatrege
len. De oorlog heeft ten gevolge gehad,
dat grootere vragen aan het leven worden
gesteld. Wij hebben tijdens den oorlog ge
had een fictieve hoogconjunctuur; men
heeft dit niet willen inzien, maar een feit
is het thans, dat ook in de landen met
de beste valuta, de toestaand ellendig is.
Overal '11 ontwrichting als de wereld nog
nooit heeft gezien, een gevaar voor de toe
komst zoo groot als de wereld nooit heeft
gekend.
De economisten heibben niet gezien, <lat
de volkeren geregeerd werden door staats
lieden, welke niet voor hun taak berekend
waren, dat geen regeering der oorlogvoe
rende landen boven het volk stond, maar
slaaf was van de volkshartstoohten. Men
wilde winnen, ook al moest men als de
overwonnene ten onder gaan. Slechts een
periode van noesten ingespannen arbeid
kan nu redding brengen.
Een wonder was het als 't anders ware.
Niet de wet-Aalberse, geen enkele wet Ier
wereld is schuldig aan dezen toestand, die
in alle landen vrijwel gelijk is, maar men
heeft niet de noodige overgangsmaatrege
len genomen en de arbeidskracht te veel
beperking opgelegd.
GELDLEENING NED.-INDIë.
Volgens bekendmaking van den Minis
ter van Koloniën, kunnen inschrijvingen
op de 6 %o -geklleening Nederl and sch-
Indië, groot ioo.ooo.ooo, tegen een uitgif
te-koers van 90 pet., geschieden op Maan
dag 24 October.
Voor verdere bijzonderheden zie men
de advertentie in het nummer van heden.
De hceren T roe 1st ra c.s. hebben
eenige amendementen ingediend, o, m.
betreffende tie
isrfopootgtng.
Art. ÏO van de Grondwet wordt ge
lezen als volgt:
„Wanneer vooruitzicht beslaat, dat
geen bevoegde opvolger naar de Grond
wet aanwezig zal zijn, alsmede wan
neer bij overlijden des Konings geen
bevoegde opvolger, naar de Grondwet
bestaat, wordt door middel van een
volksstemming, volgens regéls door de
wet te stellen, beslist over de vraag,
of eeu nieuwe dynastie zal worden
ingesteld, dan wel de republikeinsche
regeeringsvorm ingevoerd.
.Na de volksstemming worden de
beide Kamers der Sla ten-Generaal, zoo
mede de Provinciale Staten ontbon
den. Het laatste lid van art. 73 blijft
buiten toepassing.
Strekt de uitslag der volksstemming
tot behoud van den monarchalen
staatsvorm, dan wordt onverwijld een
troonopvolger benoemd bij een wet,
waarover de Staten-Generaal beraad
slagen en besluiten in vereenigde ver
gadering. Is de Koning overleden, dan
geschiedt benoeming rechtstreeks dooi
de Staten-Generaal in vereenigde ver
gadering.
Strekt de uitslag der volksstemming
tot invoering van den republikein-
schen staatsvorm, dan worden onver
wijld de daartoe noodige veranderin
gen in de Grondwet aangebracht op de
wijze, bepaald in liet Elfde Hoofd
stuk.
Varaihdcrincj dser Grrmdwet.
Art. 194 aldus te lezen:
„Elk voorstel tot verandering der
Grondwet wijst de voorgestelde ver
anderingen uitdrukkelijk aan. Het wordt
behandeld als een voorstel van wet
en verkrijgt kracht, indien lie! met
ten minste twee derden der in de
beide Kamers der Staten-Generaal ge
zamenlijk uitgebrachte stemmen wordt
aangenomen en door den Koning wordt
goedgekeurd. Indien het voorste met
minder dan twee derden der uitge
brachte stemmen is aangenomen, wor
den de Kamers ontbonden. De n'euwe
Kamers overwegen het voorste!, het
welk met een gewone meerderheid in
elk der beide Kamers kan worden
aangenomen."
De hceren Marchant c.s hebben o.
m. een amendement ingediend inzake
Benoembaarheid der vrouw,
Tusschen het eerste en het tweede
lid van art. 5 der Grondwet wordt
ingevoegd een nieuw artikel luidende:
De vrouw kau niet door vveltelijk
voorschrift van de benoembaarheid
tot eeifig anibt worden uitgesloten.
COLIJN—VAN KOL.
Naar wij vernemen is Vrijdagochtend
in de Deputaten Vergadering der Anti-
Revol. Partij, nadat de heer Colijn zijn
rede had uitgesproken, het woord ge
vraagd door den heer D. Mulder van ile
Kieskring-Centrale Middelburg nm een
moitie voor te stellen waarn de Anli-Rev.
Partij tegenover den aanval van den l,eer
Van Kol op den heer Colijn verklaart,
da! hetgeen de heer Van Kol in de Eer
ste Kamer heeft beweerd, laster is en de
partij volkomen vertrouwen te Kennen
geeft in den persoon en in de leiding van
tia renvoorzitter.
Deze motie werd onder langdurige toe
juiching met algemeene stemmen aange
nomen.
Vorstelijke gift. Ook de Koningin-
Moeder heeft aan den Burgemeester van
Berg-Amtbacht een gift gezonden voor de
slachtoffers van den brand aldaar.
Coop. Boerenleenbanken en Handelsre
gister. In de laatste weken zijn weer
verschillende toeroepen van Boerenleen
banken legen den aanslag als kapitaal vol
gens de Wet op het Handelsregister be
handeld De meeste worden in de eerste
klasse gerangschikt en hebben dus niet
meer dan f 5 te betalen. Het te veel ge
storte wordt dan terugbetaald. Zoo ont-
vingg de Coop. Boerenleenbank te Baflo
een bedrag van 245 terug. Of het dus
ookversohil maakt, wat men als kapitaal
'beschouwt! Volgens de „Raiffeisenbode"
werd ook goedgunstig beschikt op de be
zwaarschriften te Leur. Groot-Schermer,
Dwingelo, Veenendaal, Wilp, Oldehoeve,
Wieringerwaard Eenrum en Nieuwe-Nie-
dorp. Eigenaardig is het, dat voor andere
Boerenleenbanken het berocip werd afge
wezen, terwijl toch op dezelfde gronden
verzei werd aangeteekend.
Het Departement van L., H. en N.
schijnt in dezen geen vaste lijn te volgen.
REGELING RECHTSTOESTAND VAN
AMBTENAREN.
Het wetsontwerp tot regeling van den
rechtstoestand van ambtenaren is ander
maal van de agenda der Tweede Ka
mer "afgevoerd.
De behandeling is vastgesteld onmid
dellijk na het Kerstreces.
BELEID REGEERING NED.INDIë.
In de Vrijdag gehouden zitting der
Tv cede Kamer is met 57 tegen 24 stom
men aangenomen het wetsontwerp tot
nadere wijziging van het reglement op
het beleid van de regeering van Neder-
landsch-Indië, nadat 't eerste amende-
ment-Dresselhuijs door de regeering over
genomen was en het tweede was ver
worpen.
INVALIDITEITSWET.
De heer Snoeck Henkemans hoeft op
het wetsontwerp tot wijziging der Inva
liditeitswet, een tweetal amendementen
voorgesteld, waarvan de bedoeling is te
voorkomen, dat personen, die krachtens
de aan te brengen wijzigingen in de in
validiteitsverzekering konden worden op
genomen, en die den leeftijd van 65
jaar zouden naderen, de rente zouden
derven op grond, dat zij niet het vol
doend aantal premiën zouden kunnen in
rekening brengen, hetgeen voor hen fei
telijk onmogelijk was, omdat zij, krach
tens het 1 instaande artikel, 354 van dt
verzekering waren uitgesloten.
EEN GEMEENTE FAILLIET.
Het faillissement der gemeente Emmon
(Drente) is dcor de sehuldeischers aan
gevraagd. t
Deputaten-vergadering. Te s-Hage
is Vrijdag de deputaten-vergadering der
anti-rev. partij gehouden.
