TELEGRAMMEN.
Uit den Omtrek
t
BLOEMEND AAL.
HEEMSTEDE.
IJMUIDEN.
Het Staatsvisscherijbedrijf te
IJtnuiden.
BEVERWIJK.
HALFWEG.
WIJK-AAN-ZEE.
ZANDVOORT.
SANTPOORT.
De R. K. Kicsveiging afd. Jan
Gij zen vaart vergaderde Maandag 17
Oct. in het gebouw van den Ned. R.K.
Volksbond. Voor ten matig bezette
zaal opende de voorz. met den christe-
lijken groet deze vergadering en drukt
zijn spijt uit, dat niet alle of althans
bijna alle leden zijn gekomen op deze
hoogst belangrijke bijeenkomst. D«
notulen der voorgaande vergadering
werden zonder op of aanmerkingen
goedgekeurd. De heer P. Heilker van
Hoofddorp. Secretarisv.d. Pre v ncialen
Kieskring, was uitgenoodigd, om bij
deze geiBgenheid een spreekbeurt te
vervuilen. Hiertoe bereid gevonden
zijnde, beklom genoemde het spreek
gestoelte en na een korte inleiding
wenscht spr. zich eerst te richten tof
de vrouwen. Spr. feliciteerde de vrou
wen inet hunne medezeggingschap,
het vrouwenkiesrecht, hetgeen groo-
tendeels te danken is aan de S. D. A. P.
ers en hunne voortdurende actie. En
al is spr. niet in alle opzichten vóór
vrouwenkiesrecht, nu het ons bijfla
opgcdiongen is, is 't ook vooral de
plicht van de vrouw, ook voor d#
groote zaak op te komen. R. K. man
nen en vrouwen moeten op naar di
stembus om te voorkomen, dat zij in
hun vertegenwoordiging door com
munisten, socialisten en liberalen over
rompeld worden. Om te voorkomen
dat Nederland niet worde prijs ge
ven aan tóestanden zooals in Ooa i-
rijk-Hongarije, Rusland e. a. ht<_r-
schen, hongersnood, zedenbederf en
tuchteloosheid, oproer, haat en 1 - n-
schenmoord.
En dat kan, als 300 miljoen Rocrnsch
Katholieken over de wereld verspreid
htm plichten doen. Werpt u in den
strijd, a'aus spr. den strijd op leven
en dood, waarbij het gaat tegen uw
Hf.i'.ig Altaar en uwen Christelüken
Staat.
Wapen u alleji met gebed en propa
ganda tegen het ringelooren van een
groep vrijmetselaars en tegen de reac
tionaire elementen, welke tenslott»
niet eens den moed bezitten de ver
antwoordelijkheid van een regeering
op zich te nemtn.Verheft u boven de
duizenden, welke het kiesrecht niet
waardig zijn, getuige de Had-je-me-
maar politiek. Spr. deed zich kenmer
ken als een goede bekende met zoowei
nationale als internationale aange
legenheden. Een dankbaar applaus
en een woord van warme dank door
den voorzitter was zijn welverdiend
loon.
Bij punt 3 werd met algemeene
stemmen aangenomen, de a. s. jaar
vergadering etnigszins feestelijk te
vieren. De con.nbutie welke nood
zakelijk verhooging eischtc, werd met
algemeene stemmen bepaald op mini
mum 0.50 per lid en per jaar, terwijl
op voorstel van een der leden hierover
in twee termijnen n. 1. in Mei en Nov,
van elk jaar zal gedisponeerd worden.
Als candidaien voor de a. s. 2e kamer
verkiezing weiden naarvorengebracht
de heeren P. Heilker en Bomans me'
resp. 23 en 21 stemmen. Hierna volgd'
bespreking, waarbij het Bestuur ge
merhtigd werd, het reeds eerder in-
g„.. men standpunt met kracht te
verdedigen. De rondvraag leverde
nog eenige besprekingen van huis-
houdeiijken aard op, welke wederzijds
bevredigend werden opgelost. Te 11
uur sloot de voorz. onder dank, aan d<
aanwezigen en met den chratelijken
groet deze vergadering.
Coneli8 Pieter
van der Doea
De O. S. QUAESTIE.
LONDEN, 18 Oct. Reuter verneemt,
«lat alle geallieerde regeeringen hebben
verklaard, het advies van den Volken
bond inzake Opper-Silerië zonder ecnig
voorbehoud te aanvaarden. i5ij achten het
van het grootste belang, dat Duitseh-
laiul en Polen hei stipt opvolgen.
De ocnig-e quaesties, waarover tlians
nog wordt beraadslaagd, betreffen de be
noeming der gemengde commissie, wolko
de uitvoering der economische aan wij-
sin gen moet controloeren. Men acht het
noodzakelijk hieromtrent een beslissing
to nemen, alvorens de nieuwe grenslijn
aan d«j Duitsche Hegbering wordt mede
gedeeld.
J'd:'AND OVER DE POLITIEK JE
GENS DUITSOHLAND.
PARIJS, IS Oct. In antwoord op een
opmerking van Peyionse, die hot voeren
r an re dan de gevolgde politiek
au::, roos om Duitsehlnd tot oen schik
king le brengen, verklaarde Briand in
«1e Iv. r dat de bezetting van de Rnhr
gei:. uppclijk zon zijn geschied, in
dien Dai! hlnn 1 bet ultimatum niet zou
hebben aan.-arc!. Briaial liet hierop vol
gen, dat Frankrijk nog altijd geroepen
z »u kunnen worden een oorlogspolitiek
te voeren, doek dat zulk een politiek
geen nieuwe lasten moet meebrengen,
Briand zei ie uiteen «lat Frankrijk te
rugkeert tot de uitvoering van hot vre-
desvcritrag van Versailles, nn de bc-
stralfing&poliüek tot niets heeft geleid.
Tardieu wilde protesteerea, docii Lou-
cheur nam de'partij van Briand tegen
Tardieu op.
Briand verzekerde dat Frankrijk verre
van verzwakt ie. De mobilisatie der lich
ting 1919 heeft de leemte aangevuld.
Thans bes hikt. Frankrijk ovo.r zijn volle
kracht.
„Die andere politiek", aldus Briand
tot Tardieu. „die kunt ge nog altijd In
oefenen. Ik acht haar noodlottig.''
Aan het einde der zitting sprak Lou-
eheur met nadruk de bewering van Tar
dieu tegen, en verklaarde dat de Com
missie van Herstel in volkomen onaf
hankelijkheid de Duitseke schold van
132 milliard goudmark hoeft vastgesteld.
DE WASHING TO N SCHE
CONFERENTIE.
LONDEN, 18 Oct. In het Lagerhuis
iceft Lloyd George verklaard dat Sir
Libert Borden, Canada, senator Pearcc,
Au-Tralie, Sir John Sal mond. Nieuw-Zee-
land, en Srinivasa S:istri, Indië op de
.Washingt.'nscho orifctvntie zullen ver-
tcgcnwooitligen. De vertegenwoordiging
van Zuid-Afrika i' aan de Britsehe ge-
4;.-legeenden overgelalen. Earl Beattv zal
de marine. Earl Oavan het leger en
luciitmearschalk Iliggins de ïnehtetrijd-
macht vertegen woord igcii.
DE DREIGENDE SPOORWEGSTA
KING IN DE VER. STATEN.
CFIICA.GO, 18 Oct Er zijn telegram
men verzonden, waarin de hoofden der
vi r spoorwesr-oroanisalies worden opge
roepen le confereeren met den Spoor
weg-Arbeidsraad om Ic pogen de drei-
sende staking af te wenden.
WILNA.
BERLIJN, 18 Oct De Fransche con
sul te Kofno heeft en het Litansehe mi
nisterie van buitenl. zaken de verklaring
overhandigddat Poten ImreUl i". Wilna
dc',r generaal Zeligofski te laten ont
ruimen. Hij voegde daaraan de vraag
Ine, of Lilaoen nu de ontruiming voor
nemens wsis. de steul en het gebied van
Wilna fe bezetten. De vraag werd door
het ministerie ontkenend beantwoord.
BOWA NSLAG.
MADRID, 18 Oct Dit Lissabon wordt
frn;e!d: Na afloop van een maalt'*!, door
«len burgemeester aar de leden der re
geering menecnoden, werd oen bom ge
worpen op het «ogenblik, dat, de minis-
tcr= dn Zon! verlieten. Door do ontnlof-
fi. jf» werden vor-cti'Pende ministers licht
gewond. De politie arresteerde in «jen
naburig café o-a aantal revolutionairen.
PA R1l'MENTSGKBOUW VERBRAND.
RIGA, 18 Oct. Het parlementsgebouw-
te Riga is ten dooie door brand ver
nield. De oorzaak is onMiend
''.oniautsJe pan Overleg. Me» zendt
«Mis tuM wdgende oonHnunifpié van «Je ver-
gmlering ma «te Commissie vau Overleg,
prliouden op 17 Oi-tober 1921, des namvd-
«iags 2 uur.
Nar «éinJcidSng van een adres van den
deurwaarder K. ÏJouwmahoudende ver
lonk om Iwrrieiung van zijn salaris, rijst
de vraag of men hter zooals adressant
aangeeft inderdaad te doen Irecft met
i rii vergissing van dc zijde der voorma
lige. satarisconmilssic. Is <tit werkelijk hel
geval, dan is er mets legen om deze ver
gissing te met le doen; is dit echter niet
liet ge-vul, «isui is er ook geen reden, thans
partieel van de bestaande regeling af te
ijken.
ï>c borcki in de vonge vergadering aan
gehouden adreseu, inzake Iriliijke rege-
bng var. dc huur van gemeeulewoniitgen
eu toekenning van kindertoeslag, kunueu
naar het oordeel der commissie niet be
hoorlijk worden afgedaan, zonder te ko
men lot «jen aigelieeJe herziening der sa
larissen, waarbij dan bekte onderwerpen
onder dc «togen kunnen worden gezien.
Dok liet salaris van den hoor Douwina
kan atsdnu nader worden geregeld.
Was men aanvankelijk van meening,
ilat tiet beter was met «le jaarwedden le
waalden, eene mcdedeeling van één in de
vergadering aanwezig lid der staatscom
missie Raaymakers, waaruit bleek, dwl de
cijfers In hot le rapport genoemd door '1
2c geen verandering zuilen ondergaan (toe.
I.ilve dan miscliien die, betreffende de
(Burgemeesters en Secretarissen, waarover
men bet tijdens het opmaken van het le
gedeelte niet voldoende eens kon worden),
deed de commissie besluiten bet ontwer-
V .u eener nieuwe regeling der salarissen
aan de hand van het lé gedeeMe van hot'
rapport der Staatscommissie Raaymnkers
ter «band le nemen.
In verband hiermede werden de voor-
ziUir eu secretaris liitgeuoodigd oen voor
ontwerp samen le stellen, dat dan in de
commissie behandeld zou kunnen worden.
Besloten wordt deze herziening te doen
voorafgaan aan «le behandeling van liet
Ambten a renregJement.
CundidcaisU:lling voor de Tweede Ka
mer. Op de door de R. K. Kies
vereeniging „Door Vriendschap Bloeion-
de", alhier, gehouden vergadering zijn
candidaut gesteld voor de Tweede Ka
mer mi*. J. B. Romans met 42 en mr.
Paul Rcijmer, met S5 stemmen.
Yoorlo verkregen de heeren dr. J. F.
M. Sterck 22, dr. E. A. M. Droog 21 en
P. Ueilker 16 stemmen.
Verschenen is hel verslag betreitende
het St.ia tsvisselicrsha ven bedrijf over 1920.
Een belangrijk verslag, dat talrijke bijzon
derheden omtrent den toestand van het be
drijf vermeldt. Zoo wordt omtrent de atgc-
meene exploitatie medegedeeld, dat voor
«le eerste maal een verlies moest worden
geboekt tot een bedrag van f 170.970. In
1919 was nog een winst van f 111.059.21
behaald.
De ongunstige uitslag der exploitatie is
natuurlijk le wijlen aan «hm slechten toe-
simvd van liet visscherijbedrijf.
l>e reeders waren genoodzaakt om de
visehaunvoeren, zoowel bij «ie treil- als bij
de haringvissclrerij in sterke mate te be
perken, daar het niet mogelijk bleek, om
bij een «enigszins ruimen aanvoer voldoen
den afzet van dc visch tegen loonende prij
zen te vinden. Duilschhuvd, dat vroeger
<x:n belangrijk deel der aangevoerde risch
betrok, moot zich nog steeds vau alle be
stellingen onthouden wegens den voortdu
rend ongunstiger wordenden stand der va
luta. Hel visscherijbedrijf heeft zich in den
loop «Ier jaren ontwikkeld onder den in
vloed van dc levendige vraag naar visch
van Duitsche zijde en is daardoor geheel af
hankelijk geworden van de export naar dat
land.
De cijfers geven wel zeer overtuigend «le
uitschakeling van de Duitsche koopkracht
aan. Terwijl de opbrengst van den visch-
verkoop in 1919 nog rond f 24.000.000 be
droeg, was deze over 1920 slechts f 15inil-
lioeu. Het Staatsvisschershavenbedrijf ont
ving daardoor aan retributie 2 pet. der
opbrengst slechts f 300.000 of 180.000
minder dan in 1919.
Maar niet alleen werd «le
aanvoer van treilvisch beperkt, ook «le ha-
ringvissdierij bleef ver beneden normale
cijfers, mede doordat Duitschland een in
voerverbod van gezouten haring had uitge
vaardigd. Versche haring mocht echter
wel worden ingevoerd en daar bij onze
oostelijke buten een levendige vraag naar
verscbe haring bleek le bestaan, bracht de
aanvoer daarvan door Engelschc drifters
nog eene levendigheid op de IJmuidensclie
markt.
Met de belangrijke vermindering van de
opbrengst der restitutie ging gepaard eene
aanzienlijke stijging van verschillende uit
gaven als intrest van in het bedrijf gesto
ken kapitalen, salarissen enz.
Voor baggerwerk in de haven werd
f 24.000 uitgegeven. Daarin zijn begrepen
de kosten van het baggerwerk van een
nieuwen dokput, noodig voor een tweede
in Duitschland aangekocht dok, «lat echter
niet dadelijk bruikbaar bleek en daarom
in Rotterdam grondig werd nagezien,
waarbij verschillende herstellingen noodig
bleken. Bovendien werd het dok in- en
uitwendig roestvrij gemakt en geverfd,
zoodat nog vele uitgaven daarvoor noodig
waren en inmiddels de exploitatie van het
dokbedrijf wegens het niet lx-schik ba ar zijn
van liet tweede dok nadcriig werd bein-
vloed, daar nu aan rente op de aanschaf-
fingskosten van dat dok een bedrag van
ongeveer f 8480 moest worden betaald,
zonder dat daartegenover eenige bate
stond.
Terwijl voor het oude dok eene belans-
waarde van pl.m. 12.000 wordt aangeno
men, staat het nieuwe dok op «le balans
voor f 240.000.
Dc werken tot aanleg van een haringha
ven en vergrooting van de iighaven werden
geheel voltooid opgeleverd. De havenopper-
vlakfc is daardoor met 9Ji2 H.A. uitge
breid.
Ten behoeve van liet personeel werden
24 woningen gebouwd.
In den loop van t jaar werd liet vaste
personeel door benoeming van verschillen
de tijdelijke ambtenaren in vasten dienst
niet onaanzienlijk uitgebreid. Daardoor en
mede door verdere inkrimping van perso
neel in den loop van 1920 verminderde het
tijdelijke met 21 man.
't Verslag licht nog niet toe waarom
gezien den or.gunstigen toestand vau het
bedrijf en het weinige uitzicht op eene
verbetering daarin de aanstelling in
vasten dienst van tijdelijk personeel noo
dig was. Men zou meencn dat de «>tn-
slandigheden daarvoor allerminst gunstig
waren.
Aan salarissen enz. werd een bedrag
van pl.m. ƒ209.000 uitgegeven, dus al
leen moer dan twee derde van de ontvan
gen retribuliegelden.
Het aantal binnengekomen schepen was
natuurlijk in verband met den ongustigen
toestand van het visscherijbedrijf veel
kleiner dan fn vorige jaren. Bij den zeer
beperkten afzet van visch voorzag dc
sloomvissciiersvloot reeds ruimschoots in
de belioefle. zoodal de feeders van zeil-
vaartuigen bun bedrijf sterk moesten be
perken.
Er kwamen in het geheel 927 schepen
minder binnen mei een gezamenüijken in
houd van 160.322 kttb. M.
Het verkeer «ier doom vaartuigen ging,
hoewel nog ver beneden het normale
blijvend, belangrijk vooruit; die vooruit
gang was het gevolg vin het binnenko
men van een groot aantal schepen van
vreemde nationaliteit, zooais «le hierbo
ven bedoelde Engel sche haringdrifters.
Het aantal binnengekomen stoomvaar-
luigen steeg ruet 859, «ie inhoud met
262,399 kuto. M„ doch het aantal zeilvaar-
tuigen verminderde met 1786, inhoud
422,721 kub. M.
Bij «fen slechten toestand van den
1 Jmuidenschen vischhandej was liet nog
een gelukkige omstandigheid, dat een
deel der «toornvloot op Engelsche bavens
kon markten, terwijl in het najaar vau
1920 ook op Einden weid gevaren.
Maar die vaart moes' spoed' worden
peMaak*.
tp 31 December IQ20 bestond <fe ge-'
htele te I.jmukren Lbuisbclioorende vi=-
sclter»vlooi uit 157 stoom- en motorsche
pen en 123 zeilschepen, te za.men dus 280
sehepen met een bruto inhoud van
i";-4"3 kub. M.
Het aantal ijsfabrieken bleef 7. It: 1920
werd in totaal 54.987,000 K.G ijs gepro-
«taeeerd legen 51.542,000 K.G. in 1919. De
behoefte aan ijs voor de visscherij was
natuurlijk wegens den achteruitgang van
de visehaanvoeren minder. De meerdere
productie was dan ook uitsluitend het ge
volg van de groote buitenlandsche vraag
naar ijs. Zoo vertrokken naar Engeland
40 vrach [schepen met 4,080,500 K.G. ijs «m
naar Frankrijk schepen met 1.640,000
K.G. Uil Duitschland kwamen eenlge
treiler» in IJmuiden ijs Iaden.
Er vertrokken in 1920 in het geheel
12,286 wagons met 28,209,235 K.G. visch
tegen 14,286 wagons met 46,141.255 K.tï.
visch in 1919.
Bovendien werd nog 19.605 3JG K.G.
visch per vaartuig verzonden. Vooral naar
Amsterdam en Rotterdam geschiedt (te
verzending per vaartuig, hetgeen in ver
band mei de hooge spoorwegvrachton
voordeeliger uitkomt..
Ten slotte werd nog door «Jen detailhan
del als beslelgoed eene hoeveelheid visch
verzonden.
De economische toestand van den visch-
toandcl was uit den aard der zaak min
der gunstig.
De groote exporthandelaren, die ge
woon waren een omvangrü een handel op
Duilschland te drijven, moesten hunne
zaken belangrijk inkrimpen of zelfs ge
heel stopzetten. Bij gebrek aan voldoen
den omzet konden in vele gevallen zelfs
niet de gewone- onkosten uit de inkomsten
worden fceslreden.
Ook de handelaren op he« binnenland
hadden met allerlei moeilijkheden te kam
pen, terwiji de exporthar.de: op Belgit
door de voortdurende wisseling in den
stand der valuta van dat land uiterst ris
kant was. Hierbij kwam nog, dat reeds
in bet vorig jaar als gevolg voornamelijk
van de daling der DuiLohe valuta zeer
belangrijke verliezen wer len geleden, zoo
dat de koopkracht op de IJmuidensche
markt merkbaar achteruitging.
De Haarlem sche Bankvereeniging. welke
voor credlelverleening zorgt, zag zich
dan ook genoodzaakt strengere bepalin
gen op het verleenen van crediet vast te
stellen, hetgeen dikwijls lol groote onte
vredenheid van de zijde der kooplieden
aanleiding gaf.
De taak der Bank was hierdoor zeer
moeilijk. Maar tij kwam als gewoonlijk
00 coulante wijze alle haar bij overeen
komst opgelegde verplichtingen na.
In 1920 werd voor 1,400.000 crediet
verleend tegen f 2,100,999 in 1919.
In 1920 werd in eigen laid 59 8 pet. van
de aangevoerde visch verbruikt, terwijl
naar Duitschland 51/f, pet. werd uitge
voerd. Als men nagaat, dat b.v. in 1914
de cijfers waren 35,3 en 47,7 dan blijkt
daaruit wel zeer duidelijk, welk een nood-
lolligen invloed de uitschakeling van de
Duitsche koopkracht op den IJmuiden-
sehen vischhandel heeft.
En daarin zal wel niei spoedig eene
gunstige verandering kunnen komen.
Verduistering. Namens de Centrale
Bakkerij .is door bakker II. aangifte ge
daan dat de looper K. M. er van door
is gegaan, met medeneming van een
rijwiel en de door hem ontvangen gelden.
Ernstig oiyicluk. Hedenmorgen, is op
de h ijsolrkraa n nabij den semaphore de
ketel van een machine uit elkaar gespron.
gen, waardoor dc machinist N. de B. wo
nende te Velseroord ernstig werd gewond.
Hij werd door de. de Vries-Itobbes ver
bonden en naar zijn woning vervoerd.
VERGADERING R.K. KIES VER,
Rede van J. de Lobei.
Maandagavond vergaderde de R. K.
Kiesvereeniging „Recht en Plicht" in de
groole zaal der K. S. A. alhier. Het be
stuur was m meerderheid aanwezig. Van
de leden arriveerden geleidelijk aan ceni-
ge honderden.
De heer Jb. v. Zutpben, voorzitter,
opende met den Cnristclijken groet, con
stateerde dat de opkomst, hoewel onvol
doende, belangrijk grooler was dan bij de
spreekbeurt, van den heer Bruna .cn heet
te afle aanwezigen welkom-
Gij zijt hier bijeengeroepen, aldus spr.,
om te beraadslagen omtrent de vraag of
de candidafen voor «te Tweede Kamer,
door het bestuur U voorgedragen, öok
uwe instemming kunnen wegdragen. Ten
einde den avond praclisch cn nuttig te
vullen hebben wij den heer J. de Lobe]
uitgenoodigd ais spreker voor U te wil
len optreden (applaus).
De secretaris leest thans de notulen en
geeft voorlezing van een schrijven van
vele kiezers «ai kiezeressen van Haarlem
mermeer, die voor de groslijst met aan
drang den heer P. Heilker 2.'an Hoofddorp
aanbevelen.
De voorzitter lichi de verdienstelijk
heden van den woorged rageme toe, «preekt
den wensch uit dat de voordracht van hel
bestuur gaarne zal worden aanvaard en
belooft in 'den loop van den winter te
trachten den heer Heilker hier een
spreekbeurt te bezorgen.
Alsnu is het woord aan den heer J.
de Lobel, die den catheder te benauwd
vindt en daarom op het looneel klautert.
Spr. zegt gekomen te zijn 0111 de verga
dering in den komenden strijd in le lei
den. Hij zal eerstens het woord richten
lot <le vrouwen, twecdens allen aanspo
ren zich niet d«x>r het communisme le la
ten bedriegen, derdens evenmin door het
socialisme en ten vierde zijn toehoorders
aansporen hun eigen weg te gaan.
De vrouwen zullen bij gelegenheid der
a.s. Kanjerverkiezingen voor het eerst
meestemmen. Groote belangen slaan ook
voor haar op het spel.
In den loop der eeuwen zijn de toe
standen voor de vrouw al heel wat gewij
zigd. Bij dc heidenen was zij cn is zij
nog niet in tel. Christus echter heeft haar
verheven, zijn eigen Moeder maakte Hij
tot Koningin van Hemel en Aarde. Die
verheffing heeft Hij in het heilig huwelijk
vastgelegd.
Maar wal gebeur) nu? Men wil dc
vrouw weer vernederen.
Thans komen de propagandisten van het
socialisme en beloven aan de huismoeders
duizend schoone dingen. Zoo o.a. het
moedertoon. Voor gehuwd of ongehuwd
maken zij daarmede geen onderscheid.
17 - loon heioven zij. Want volgens de
opvatting der socialisten beJvodrêlï de kin
deren aan den Slaat en slaat dus dc moe
der als- zoodanig in dienst van den Staat.
Daarvoor komt haar gek!, loon loe, on
geacht lóf ze gehuwd is of niet.
En daarmede dan vernietigen «te roo
tten dc Christelijke gedachte van het hu
welijk. Alleen dc vrije lief-de huldigen zij,
waardoor elke vrouw aan eiken man
kom! te behooren. Mevr. Wjbaul schreef
ai in liet „VoJk", dat de vrouw vrij moest
slaan van den man. Daarom moet zij van
«ten Staat trekken niet een toelage, maar
een loon. Laten wij. aldus de rooden, de
vrouw afhankelijk van den man, dan
dwingen wij haar bij hem ie blijven.
De ondergrond van afle geschetter oin
het moederloon is dusWEG MET HET
HUWELIJK! De vrije moeder in diensi
van den Staal-
Christu" heeft ter vrijmaking der vrouw
het heilig huwelijk ingesteld. Thans tracht
men haar, door haar deze instelling te
ontnemen, weder fe maken lot voetmat
voor dken man.
Maar, vraagt spr. willen WIJ dan niets
voor de vrouw doen? Dc moeders in de
krotwoningen der groote steden moeten
toch gelxrlpen worden?
Och, wij helpen met daden, niet met
praaljes. Ivloederhuizen hebbed wij ge
sticht. Haarlem en omstreken hebben zelfs
hun nonnetjes, die bij dc arme moeders
het huishouden komen waarnemen.
Wij willen voor die moeders een prc-
mie-uitkeering uit een gemeenschappelijk
fonds; wij willen voor haar een uitkeering
uit de ziekteverzekering. De regeering
heeft dat trouwens reeds geregeld, ook
voor de ongehuwde moeder om wUlc van
hel kind, dat recht iieefl op het leven.
De socialisten willen gestichten waar ge
huwd en ongehuwd bij elkaar verzorgd
worden Wij echler maken uit eerbied
voor bet huwelijk verschil en leiding. En
ook wensclien wij aparte verpleging van
ongelukkige meisjes en straatsletten,omdat
de eerste moeten geholpen worden in
haar oprechte pogingen om weer op te
siaau.
Dit alles he«ift spr. willen uitspreken,
omdat de socialisten moedertoon en de
rest exploileeren om zielljes te winnen.
Dc vrouwen weten er nog zoo weinig van
en men kan haar nog zooveel wijs ma
ken. Zij mogen echler weten, dat ze van
de socialisten niets krijgen cn dat al hun
beloften onvervuld moeten blijven. Laat
haar er aan denken, dal de Katholieke
Kerk daarentegen voor de vrouwen al
heel wat deed en dat ook onze C'lir.
regeering niet stil zit De vrouwen kunnen
in onze partij alles vinden wat zij noo
dig hebben. Daarom moeien wij er op
kunnen ï-ekenen. dat de vrouwen eensge
zind zuilen sfemmen op onze Roomsche
candidaien. (Handgeklap).
Nu wat de Communisten betreft. Die
willen 0111 verbetering van toestanden te
brengen beginnen met alles op z'11 kop tc
zetten. In Rusland is een nieuw licht op
gegaan. Daarheen moeten we kijken!
Sommige Communisten beweren dat zij
doen als de eersle Christenen, die in een
soort van gemeenschap van goederen leer
den. Er is echler een klein verschil. De
eerste Christenen zeiden; „Ik heb wat, jij
niks, hier heb je wat van mijn overvloed".
De Communisten zeggen: „Ik niks. jij wat,
geef opt" (gelach). Geen communist wil
mecdeelen, wel balen Lenin zegt hét Im
mers:: Roof het geroofde!
En loch hebben de Communisten in
vloed op de domme menigle, op hen, dte
ongemotiveerd maar andere toestandden
willen, op de idealisten, die alles door
mooie versjes zien, op hen, die bei minst
willen doen en het meeste verdienen.
Men voelt echter dal dit alles waanzin
is.
Ook met hel Socialisme echler kan inen
niet meegaan. Omdat de socialisten ons
bedriegen in het geestelijke <m in bet stof
felijke.
Zij zijn tegen den godsdienst, waarzeg
gen van niet. Dat hel eerste waar ls
maakt spr. duidelijk aan de hand van «le
kopjes boven artikelen in „Het Volk",
door spr. gedurende zes weken verzameld.
Een en al haat tegen de katholieken en
hon godsdienst.
O, ze zijn niet legen den godsdienst. Al
leen maar tegen de Chr. vakvereenigingen,
alleen maar tegen de Chr. staatkunde, al
leen tegen de Chr. scholen, «le geloovige
dominees en de pastoors, tegen Paschen,
Pinksteren en Kersifecst, legen Bijbel en
Chr. Zedelcer, alleen maar tegen God zelf.
Zoo bedriegen zij ons in hun bewerin
gen omtrent bun respect voor het gods
dienstige.
En in het stoffelijke? Och, «le S. D. A.
P. js de parlij der mooie leuzen. Wonnen
zij vóór den oorlog stemmen door de be
lofte van allerlei huishoudelijke dingen,
thans komen zij met lenzen in grooten stijl,
als daar is de socialisatie. Wat dat is,
weet zoowat niemand en die liet wel denkt
te weten zal tenslotte ook blijken het ver
keerd te hebben.
De grondgedachte der socialisatie is af
schaffing van alle persoonlijk bezit. Weg
met godsdienst, eigendom en familie! De
drijfveer, ,ue ()e menschen vooruitjaagt,
de socialistische kopstukken roepen het
van de da-ken moet zijn de begeerte, de
begeerte naar riteer, steeds meerl
Maar wat zal daarbij van de productie
terecht komen en van alles wat noodig
is voor 's-mcnschen welzijn en geluk? Wij
weten beter wat die begeerte brengt; genot
zucht, arbeidsschuvvheid, hoogmoed. St.
Francisens zei het reeds dat dood en zon
de voortkomen uit die zucht naar het aard-
sche. Milliocnen zijn thans nog gelukkig
en tevreden met haar bescheiden bezit. Als
ze zich echter door het socialisme liclen
aangrijpen zou de ellende niet te overzien
zijn. Want zooveel, als er verlangd zou
worden, is er op de wereld niet.
De 5-oeiaJisten meenen alle smart uil de
samenleving te kunnen verbannen. Wat is
smart? De inwendige zielepijn over het
verlies van een dierbaar goed. Maar als we
niets meer bezitten, geen zaak, geen buis,
geen vrouw, geen kinderen, geen broeder,
geen zuster, geen vaderland, geen vader,
geen moeder, geen God, dan kunnen we
ook niets meer betreuren. De waanzin
nigen. Zoo zullen wij heel ons leven 'alleen
zijn: een jeugd zouder idealen, een grijs
heid zonder verleden en zonder hoop, een
leven zonder liefde, met als eenige troost
dit eene: Wij zijn gesocialiseerd!
Het socialisme is dus de dood voor alle
hoop en elke verwachting. Daartegenover
staat hel Christendom, dat ons in bet leven
zoo gelukkig mogelijk wil maken en ons
een eeuwigen hemel van zaligheid belooft.
Zoo is er een onoverbrugbare afgrond tus-
schen eiken vezel vau het socialisme en
den godsdienst.
Afs"^ tbm niet willen laten bedrie
gen, gaan we dan onzen eigen weg. We
hebben dat 20 eeuwen lang gedaan en be
hoeven ook nu nog geen leentjebuur 1e
gaan speien bij paitijen van een dag. Zie
eens onze Christelijke regeering en haar
program. Wat wij kunnen, heeft zij iaten
zien. Na den ooriog heeft ze de staatsma
chine in het rechte spoor teruggeplaatst.
Wat zij tijdens «ie korte jaren van haftr be
stuur reeds deed, wat met name minister
Aalberse presteerde op het gebied van wo
ningbouw er. volksgezondheid, licht spr.
breedvoerig toe. Het overtref verre de da
den der vorige regeeringen. Wat betreft de
beschuldiging der socialisten dat minister
Aalberse, rcactiounair zou geworden zijn,
da! is kletskoek cn niet te bewijzen. I" in
de hij momenteel de wouingbouwvereen-ï-
gingen, dan was dit, om le voorkomen,
dat er gekl gemorst weid tengevolge van
het gebrek aan arbeiders en materiaal.
Maar wie arbeiders hoeft, krijgt gekl om
te bouwer:.
Ook bracht deze regeering «lea 8-uren-
dag, een waagstuk zoo groot, dat instand
houding nog lang niet verzeker:! is. Zoadat
misschien nog blijken kan, da! onze r' ^ee-
ring, insteé van reactionnair, misschien nog
al te vooruitstrevend is geweest.
Te Washington bij de arberdsconfeven-Ke
aklaar, werd erkend, dat Nederland aan de
spits der arbeidsbeweging e«i -vooruitgang
stond. Maar toch bulkt «ie overzijde: Weg
met de regeering' Leve de socialisatie!
Wij kunnen dus trotseh gaan op onze re
gering. Daarom moeten wij haar op de
kussens houden en «nn dat te bereiken, al
het gepruts en getwist in kleine plaatsen,
hel onderling gekrakeel doen ophouden,
vertro«jwea stelten in het l>estuur door ons
zeiven gekozen en onze ki-aeht zoeken in
de beproefde Katholieke eenheid, dc een
heid in onze machtige partij.
Wat hebben we door die eenheid al niet
gewonnen. Vertrapt en vernederd lot voor
50 jaar, staat thans het H. Hartbeeld te
midden van pleinen en stralen. Nu hebben
we een Christelijke regeering met een ka
tholieken premier en Katholieke voorzitters
in Eerste en Tweede Kamer.
Laten we loeren hegrijpen wat de tijd
van ons vraagt. We moeten ons ontwikke
len om de groote dingen van dezen tijd te
zien en er toe mede te werken, «lat in «Je
Tweede Kamer komen onze beste mannen,
baron of arbeider, als ze maar goed
Rooms<di zijn en de noodige ontwikkeling
bezitten om de problemen des lijds op te
kunnen lossen op den eenigen grondslag
van ons heilig geloof, ons hecle program
samen-vatten in dien eenen kroel: GeJoof-d
zij Jezus Christus! (Applaus).
De voorzitter dankt den spreker voor
zijn leerzame en boeiende rede.
Aan «Ie orde is nu «te cand-idaatstcHing
voor de Tweede Kamer. Dc vergadering
gaat zonder bezwaar en zouder stemming
a«x:oord niet de voordracht van het bestuur
zoodat besloten is de heeren Mr. Bomans,
mr. Reimer en P. de Lobel ais onze can
didaien aan de Kamercentrale voor 4e stel
len.
Volgde de rondvraag.
De heeren Tromp en Spratiger klagen
over dé slechte bezorging der convamaties
en over de geringe publiciteit die aan deze
vergadering gegeven is.
De voorzitter antwoordt naar genoegen,
terwijl de W. E. Heer Knots zich even
warm maakt tcrwille van zijn propagandis
ten.
De zaak zal onderzocht worden.
De li-eer Bisschop Spreekt zijn waar-deé-
ring uit voor de voordracht van «ten heer
P. Heilker, wiens arbeid spr. als bestuurslid
en als voorzitter van den Provincialen
Kieskring van nabij heeft kunnen gade
slaan en apprecdeeren.
De voorzitter dankt den Iv«er Bicscliop
voor diens hartelijke 'Voorden, dawkt Ook
dc vergadering voor hare opk-mv en sluit
met dén wensch, «lat de hier gesprokene
woorden in wijden kring verbreid zulten
worden tot heil en voorlichting der afwe
zigen.
De campagne aan de Suikerfabriek
„Holland" ssoo schrijft mon ons uit
Halfweg schijnt nog niet jsoo vlot te
gaan als wenschclijk is. In de vorige
campagne werd dagelijks tot 2.2-50.000 K.
G. bieten verwerkt: thans heeft men de
2 millioen K.G. nog niet kunnen be
reiken. De v<x>rra<len stapelen zich op
de terreinen h<x>g op en er wordt v«x>r
broeiing gevreesd. Mot het oog hierop
is de aanvoer sedert Vrijdag cn het lossen
der schepen sedert Zaterdagmiddag 8 uur
tijdelijk gestaakt.
Maandag belegde de R.-K. Kiesvereeni
ging alhier een ledenvergadering. Het
voornaamste punt van de agenda was: Can-
didaatstelling voor de groslijst der Tweede
Kamer. Er was een „aanbevelend schrij
ven ingekomen van „Eenige kiezers uit
Haarlemmermeer", waarin werd aanbevo
len de heer P. Heilker te Hoofddorp. Trots
dit gewichtige punt waren er van de 160
leden ruim 20 ter vergadering. De afge
vaardigde van «Jen Provincialen Kieskring
braclrt verslag uit van de in Juli gehouden
vergadering. Hieruit Week ook, wat de oor
zaak was der in overweging gegeven sta
tutenwijziging. Het bestuur der kiesveree
niging voegde zijne aanbeveling bij die van
Haarlemmermeer. Daar niemand der aan
wezigen met een anderen candidaat kwam
en er niets tegen den lieer Heilker werd in
gebracht, werd deze heer dus de candidaat
onzer kiesvereeniging. Statutenwijziging
werd overgelaten aan het bestuur van den
Prov. Kieskring Velsen. Bij de rondvraag
vroeg de secretaris vereenvoudiging van
den oproep der leden naar een vergadering.
Daar slechts een achtste deel der loden aan
wezig was, achtte de secretaris vereenvou
diging van de aankondiging eener vergade
ring geoorloofd. Daartoe werd bestoten.
Daar van de rondvraag verder geen ge
bruik werd gemaakt, werd de vergadering
op de gebruikelijke wijze gesloten.
R. K. Kiesvereeniging. Dinsdag
avond kwam de R.K. Kiesvereeniging te
half acht in café „Welgelegen" bijeen,
om te komen luisteren naar liet leerzame
woord 1 den spreker \an dezen avond,
den WclEerw. Heer Bos, en lot het
stelten van candidaien voor de groslijst,
in te dienen bij 't bestuur van den Prov.
R.K. Kieskring te Haarlem. De zaal was
flink bezet. Geen wonder dus dal de
voorzitter, de heer S. Siegers, in zijn
openingswoord een woord van welkom
bracht niet alleen aan den Xcer.Eenv.
Heer Pastoor en den spreker, maar ook
een woord van welkom eti dank voor
'umne «rome opkomst aan de 'loden. Sp
memoreerde wal bij dezen moet gebeuren
en hoe deze avond eigenlijk was de in-
leadings- of openingsavond voor de- a.s,
verkiezingsactie, waar bel gaan zal zwart
tegen rood. Vervolgens gaf bij het woo I'd
aan der, VVelEerw. Heer Bos. kapelaan te
Amsterdam. Als onderwerp bij dezen in
zet van de veri<iezingscau:pagnc heb ik
gekozenGodsdienst in den enkeling.
Godsdienst in den Slaat. Op zeer duide
lijke wjjze «ces hij er op dat «fe mensch'
reeds vau nature gelooft. Met voorbeel
den werd deze bewering gestaafd, even-
a's liet onderwerp Godsdienst in den
Slaat. Ook hier loonde spreker aan hoe
het er uit zou zien wanneer God en
Godsdienst uit den Staat werd weg ge
bannen. Sur. mocht ecliter ook aanloonen
dat thans van verschillende zijden w«3
eeigg toenadering te zien was in bet ge
loof in God. Veler oogen zijn gricht c%>
on zen waren Kath. Godsdienst. Veten
zijm er thans die toonen iets meer te wil.
len weten van Got? en den Roomschen
Godsdienst, getuige de stampvolle zalen,
vaariu spreker optrad wanneer door hem
een apostolische cursus gehouden werd.
'jeïuigc nc« die heerlijke missiewerk, j.l
nog gehouden «1 liet volkspaleis te Am
sterdam, dat duizenden en duizenden be.
langs tellenden trok. cx>k zeer vele niet-
kalhoHdken. Getuige, zoo sprak hij verder,
de uitlatingen er handelingen van coze
groote godsdiensthaters enz. Met een
mooi slot «dndigde spr.. Een daverend
applaus was «te beSocmmg voor deze vu
rige rede. Een opwekkend woord en
dankwoord werd gesproken door de*
ZecrFx-rw. heer Pastoor, waarna nog
kele buislg» «ielijke zaken werden behan
deld. De voorzitter stoot den succes vollen
avond met den Chr. groei.
He-tien overioed plotseling lol
onze diicspe droefheid onae
dieitoare Echgenoot en Vader,
Behuwd- en Groot-vader,
de Heer
Lid van «ten Raad «ter Ge
meente Velsen,
in «ten ouderdom vjui 67 jaar.
UK alter naam,
Wed. F.. W. v. d. DOES-
BOER.
IJMUIDEN, 17 October 1921.
R. I. P.