BINNENLANP
nurrscHLAND moet betalenj
De toestand in Ierland.
GEM. BUITENL. BERICHTEN.
JUBILé MGR. DR. NOLENS.
GFFN KI AS^p^STPI'n ONDER
KATHOLIEKEN.
EiNNENLANDSëH NIEUWS.
Geld weggooiende belastingbe
talers.
Verwaarloosde scheepsinspectie?
Woensdag hebben een tweetal rijks
ingenieurs niet den inspecteur van
het Loodswezen te Delfzijl een onder
zoek ingesteld naar den loodsschoener
„Eems III", welke reeds geruimen
tijd in he dok in reparatie ligt en den
reserveloodsschoener, die een paar
weken geleden twee zware stormen
heeft doorgemaakt en tijdelijk aan den
dienst i; onttrokken om te worden
nagezien.
Eenige heeren, die zich zeer voor de
zaak interesseeren, en met het loods-
personeel ten sterkste hebben aange
drongen op betere schepen, waren
uitgenoodigd, bij het onderzoek te
genwoordig te zijn. Deze heeren zouden
den ingenieurs en inspecteur eens even
moeten waar maken wat zij tegenover
den minister van Marine hebben be
weerd en hetgeen ove' den toestand
der loodsschoeners in „De Eemsbode"
was geschreven.
De genoodigden vormden tezamen
een commissie, waaraan werden toege
voegd een scheepsbouwmeester, die
vele jaren houten schepen heeft ge
bouwd en een oud gezagvoerder, die
lang op houten schepen had gevaren.
Ook was tegenwoordig de voorzitter
van de Vak-Cenfrale, de heer Perdok.
Het resultaat van het onderzoek is,
naar de „Eemsbode" meldt, voor de
commissie geweest dat zij en bloc als
hare meening uitsprak, dat de schepen
niet geschikt zijn voor den loodsdienst
op de Eems. Zij be loot den minister
van marine te verzoeken onmiddellijk
de reparatie aan de „Eems 111" stop
te zetten en een onpartijdige commissie
te benoemen om een nauwkeurig
onderzoek in t' stellen naar den oe-
stand der loodsschoeners te Delfzijl.
De commissie kon de gedachte niet
van zich afzetien, dat van de zijde der
ambtenaren 't waren, vooral de
ingenieur Van Dam en de inspecteur,
die daartoe aanleiding gaven, de hoofd
ingenieur nam tijdens het onderzoek
een zeer sympathieke houding aan
het onderzoek niet onpartijdig ge
schiedde.
De ingenieurs betoogden, dat het
heel wel mogelijk kon zijn de „Eems
III" goed zeewaardig te maken; ze
zouden het schip echter eerst grondig
onderzoeken. De inspecteur verze
kerde stellig, dat het schip na de repa
ratie sterker zou zijn, dan toen het
nieuw voor 't eerst uitging. Deze ver
zekering wekte groote hilariteit en
z.'lfs de hoofdingenieur moest den
inspecteur er op wijzen, dat deze be
wering onzin was.
De deskundigen in dc commissie
verzekerden, dat de schepen nooit
weer geschikt voor den loodsdienst
waren te maken en dienden te worden
afgekeurd.
In het magazijn van het Loodswezen
waar de wrakstukken van de „Eems
II" werden bezichtigd, vielen harde
woorden. De heer Perdok verweet den
inspecteur, dat de inspectie der sche
pen op schandelijke manier was ver
waarloosd. De inspecteur ontkende
zulks, waarop de heer Perdok ant
woordde, dat hij dan den inspecteur
voor ondeskundig wenschte te kwa-
lificeeren.
De inspecteur schoof daarop de
verantwoordelijkheid op de schouders
der loodsschippers en verklaarde, dat
hij nooit geweigerd had, een aange
vraagde reparatie te laten uitvoeren,
De commissie was van oordeel, dat
dit me; de inspectie der schepen niets
heeft uit te staan.
De heer Perdok verklaarde verder,
den Minister van Marine volledig te
zullen inlichten omtrent den treurigen
toestand, waarin de loodsschoeners
verkeeren en hem te zullen verzoeken
de reparatie onmiddellijk te willen
stopzetten en een onpartijdige com
missie voor onderzoek te benoemen.
Bewijsmateriaal heeft de heer Perdok
meegenomen.
's Middags is van den romp van den
rrserveschoener een koperen plaat
weggenomen. Het bleek, dat het hout
op de plaats uitstekend was en het
breeuwsel nog zoo goed als nieuw.
De commissie verwacht, dat haar
inzage zal worden gegeven van het
rapport, dat de ingenieurs zullen uit
brengen.
Vanwege de Handelsvereeniging is
telegrafisch aan den minister verzocht
den" houten loodsschoener no. 13 niet
naar hier te zenden, doch een ijzeren.
VERKEER EN POSTERIJEN.
ORDE EN ARBEID.
De staking in de Metaal-industrie.
GEMENGD NIEUWS.
ALLEEN DE PAUS IS
ONFEILBAAR.
KORTE BERICHTEN.
.-rrijgt in Siberië en zekerheid, dat Amerika 1
zijn viool-basis in de StiHe Zuidzee niet zal
versterken. Op dit punt zou Amerika ge
neigd zijn voidoening te geven. Zelfs acht
men deze oplossing nog vrij ongunstig
voor Japan, vooral uit economisch oog
punt, omdat Japan zijn oorlogsschepen
op eigen werven bouwt, dde nu nutteloos
worden, terwijl Engeland en Amerika ze
lieten bouwen op particuliere werven, die
kalm doorgaan en dus over tien jaar weer
even geschikt zijn om oorlogsschepen te
bouwen alsof er niets was gebeurd. Maar
Japan kan zeker moeilijk anders dóén dan
aannemen wat met zooveel handigheid is
geformuleerd.
Ten aanzien van Frankrijk merkt men op
dat dit bij dit-alles voorliipag weinig belang
heeft, behalve dan misschien als aanwij
zing, met hoe ingrijpende voorstellen Ame
rika wellicht <jp het gebied van de bewa
pening te land ook nog zal aankomen.
Toch wordt ook liet verloop van deze
vloolquaestie van belang geacht, omdat,
indien een acooord over de ontwapening
tot stand komt, en daarmee toenadering
tusschen Amerika en Engeland de band
tussdhen Engeland en Frankrijk zal ver
slappen en eerstgenoemd land nog minder
geneigd zal zijn, ergens zijn belangen voor
de Fransche te doen wijken.
Sommige rechtsche schrijvers, die na
tuurlijk in de oprechtheid en gedesinte
resseerdheid van de Amerikaansche plan
nen :n 't geheel niet witten gelooven, gaan
in hun ongerustheid nog verder en zien van
«en uiteenvallen van het Engelsch-Japaii-
sche bondgeooootschap in hot Oosten het
gevolg, dal de Fransche koloniën aldaar
Ja-iari ™Hen worden, natuurlijk door
1 an welingelichte zijde verneemt de „B.
a. M. dat Zondagavond tussahen de
Engelsane en Fransche leden van de com
missie van herstel en het garantie-comi-
na langdurige beraadslagingen volko
men overeenstemming is bereikt Het En-
gelsche voorstel tot het opstellen van een
moratorium voor den in Januari verval
lenden termijn van de schadeloosstelling
heeft men geheel laten vallen; de com
missie is veeleer eenstemmig tot het be
sluit gekomen, geenerlei onderhandelin
gen met de Duitschers over uitstel van
Betaling |e beginnen, en nog veel minder
zich met een bespreking van de Duitsche
Jie-aalsracht in te laten, maar aan de
slipte nakoming, zonder discussie, van
alle verplichtingen tot betaling vast te
houden. Men. zegt zelfs, dat de commis
sie van herstel haar vroegere concessie
wil intrekken, dat de op heden,
November, verschuldigde betaling van
280 mUiioen gouden marken, door leve
ringen in natura als gedelgd zou worden
beschouwd.
Naar het blad verder verneemt, heeft
de Duitsche regeering het benoodigde be
drag vodr de eerstvolgende betaling reeds
gereed liggen, op een som van ongeveer
40 mil li oen na, voor welker betaling naar
het heet imkuslrieele kringen borg willen
staan.
De eischen van Ulster.
Het antwoord van Ulster, hetwelk Za
terdag door de commissie van het Brit-
sc.he kabinet is overwogen, is. nanr ver
luidt, nadrukkelijker dan het communi
qué van Vrijdag, hetwelk onderhandelin
gen op de basis eener proefovereenkomst
tusschen de regeering en Siinn Fein wei
gert. De kabinetscommisie komt heden
bijeen voor het opstellen der dupliek.
Ulster heeft ook bezwaar tegen de fis
cale regeling volgens het schema. De
nieuwe voorwaarde van Ulster is, dat het
gelijke vertegenwoordiging zal hebben in
een eventueeten cenlralen raad; voor het
geval deze raad zich ontwikkelt tot een
nationaal parlement, moeten zijn wetsbe
sluiten aan een rijksveto onderworpen zijn
Het feit, dat Ulster tegien-voorstellen
doel, acht de „Times" een stap voor
waarts. De erkende bedoeling dezer legen-
voorstellen is om den vrede te verzeke
ren „zonder inbreuk te maken op de
rechten van Ulster."
Ulster is niet bereid een algemeen
lersch parlement te aanvaarden, in den
vorm gelijk deze in de voorstellen der
Britsche regeering is vervat, terwijl er
tevens tegenkanting bestaat tegen een op
nieuw indeelen der parlementaire distric
ten. Ulster eischt een parlement in Bel
fast, dat geülke rechten heeft als het par
lement in Dublin, en een gelijke verte
genwoordiging in het bestuurslichaam,
heizij dit Raad, Parlement of Senaat heet,
dat verantwoordelijk is voor de controle
van de openbare diensten in Ierland.
Een aanval op de politie.
Honderdvijftig gewapende personen,
«aar verluidt Smn Feiners. hebben twee
politie-inspecteurs, die in een auto nabij
Belfast reden, aangevallen en de auto met
fccgc-ls doorboord. De politic beantwoord
de het vuur en ontsnapte onverlet. Som
mige aanvallers werden zwaar gewond.
GROOTE STAKING IN DUSSEL-
DORF.
In Diisseldorf zijn, na vergeefsche on
derhandelingen, de metaalarbeiders van
alle fabrieken, 50.000 man, in staking ge
nua n. De arbeiders van Krupp in lissen
hebben Zaterdag de directie een ultima
tum gezonden, waarin ze een toeslag
vro:-gcn van een maand loon. Van de
gistefen te houden besprekingen zou het
afhangen, of deze arbeiders heden, zooals
ze in het ultimatum dreigen, in staking
gaan.
In antwoord op een schriftelijke
vraag heeft Sir L. Worthington-Evans,
minister van oorlog, verklaard, dat het
aantal in den oorlog vermiste officieren
en manschappen nog niet met juistheid is
vastgesteld, doch om en nabij 93.800 be
draagt. In ongeveer 6100 gevallen, waar-
bi dc slachtoffers als vermist waren op
gegeven, is dank zij de nasporingen van
de Imperial War Grave Commission ze
kerheid van den dood dezer menscben
verkregen.
Bij <!e dezer dagen plaats gehad
hebbende gemeenteraadsverkiezingen te
Dresden kregen de burgerlijke partijen
134.000 stemmen, de socialisten en com
munisten 124.000 stemmen. Hierdoor
hebben de burgerlijken thans de meerder
heid; vroeger hadden de socialisten een
meerderheid van 4 zetels.
Gemeld wordt dat Lloyd George van
Lord Ashcombe een gedeelte van diens
'landgoed Churl, gelegen op ongeveer vijf
mijlen van Farn-hara in Surrey, heeft ge
kocht.
In meerdere Katholieke bladen kwamen
artikelen voor. waarin onze uitstekende
leider Mgr. Nolens gehuldigd wordt bij
zijn zilveren j trbilé als lid der Tweede Ka
mer.
De „N. VenJosche Crt.", die, zooals
men weet, door meer persoonlijke banden
aan den jubilaris is verbonden, bracht een
artikel van het Katholieke Kamerlid ir.
M. Ch. E. Bongaerts, lid van den Mijn-
raad, waarvan Mgr. Nolens voorzitter is,
als ook waardeerende bijdragen van het
Kamerlid, len oud-Minister mr. P. Rink
(V.B.); het Kamerlid, oud-minister dr.
C. Lely )VB.). lid van den Mijnraad; het
Kamerlid mr. H. C. Dresselhuys (V.B.)
en het Kamerlid mr H. P. Marchant
(V.D.).
In een hoofdartikel, waarvan de warme
toon van waardeering ons trof, herinnert
het liberale „Vaderland"" aan de rele, die
Mgr. Nolens bij de Algemeene Beschou
wingen over de S la a tub eg rooting op I
November 1897 uitsprak en waarin de
'huidige jubilaris zijn politieke geloofsbe
lijdenis aflegde.
Daarna vervolgt het blad:
„Dat alles is nu 24 jaar geleden ge
beurd en wij stellen ons de vraag, of
Nolens, die sinds dien zoo'n invloedrijk
man geworden is. èn in Nederland èn
daarbuiten, ooit aan bet op 1 December
1897 uitgesproken credo ontrouw is ge
worden. Niet, dat wij iemand het recht
zouden ontzeggen in den lijd van een
kwarteeuw van standpunt te veranderen;
het kan zijn dat dit geleidelijk en uit
overtuiging geschiedt. Maar van Nolens
geldt het, dat hij wat zijne beginse
len op sociaal gebied betreft, nog pre
cies de rede zou kunnen uitspreken van
toen, en dat komt. omdat hij de man is
der wéloverdachtheid, die nooit een begin
sel als het zijne zal poneeren, als hij zich-
zelven niet voldoende heeft gesondeerd
omtrent de muurvastheid daarvan. Zijne
liefde voor sociale rechtvaordigheid is nooit
een bevlieging geweest, maar de resultans
van een warm hart voor sociale recht
vaardigheid en natuurlijke gerechtigheid,
van een koel h.-pofd, waarmede diepgaande
studie was gemaakt van de sociale mis
standen in de maatschappij en de midde
len om die te verbeteren. En de omgeving
van dezen begaafden Limburger, uit een
voudige familie gesproten, heeft hem
vooral 30 jaar geleden ruimschoots aan
leiding gegeven tot overdenking van de
vraag, of toestanden zooals die door de
groote Arbeidsenquête van 1886 z'n bloot
gelegd, duldbaar waren. Waarop niet al
leen de mcnsch Nolens met een
hartgrondig n-een antwoordde, maar ook
de Christenpriester; er zit niets van de
Gamaliëlnatmir in hem; hij wil niet als
deze Farrzecr het herstel van alle kwaad
maar aan bet Opperwezen laten; hij heeft
altijd ten volle heg-repen, dat wij allen
een socialen plicht hebben. En in dezen
tijd, nu liet een wedstrijd onder onze po
litieke mannen is om te betoogen, dat zij
niet het minst zijn veranderd van begin
sel, kan hij dien rustig aanzien, en zich
zelf 't etiquet: hors concours op de borst
hangen; hij is zoo weinig veranderd, dat
niemand er zelfs aan denkt de vraag op
te werpen, of hij ook veranderd is.
Toen Kolkman in Februari 1908 als
minister van Financiën optrad in het ka
binet-Heemskerk, werd Nolens in diens
plaats voorzitter van de fractie. Hij bleek
een buitengewoon goed leider, en wel
door twee uitmuntende en niet genoeg te
waardeoren eigenschappen voor den
staatsman: zijn geduld, waarmede Vuj het
juiste oogenihlik wete af te wachten, en
zijne zelfbeheersching, die hem, in de
moeilijkste oogenblikken zelfs, zijne be
daardheid niet doet verliezen. Een be
daardheid, die naar onze meening gansch
verkeerdelijk wordt aangezien voor na
tuurgave, maar die slechts de vrucht is van
langdurige oefening in zelfbehccrschmg.
Ook voortmaken, is zijn parool: in de
Kamer placht men. als men lid was van
de afdeeling. waarin onder Nolenes lei
ding de Slaatsbegrooling werd behan-
ded, te zeggen: N-u ben ik twee dagen
vroeger vrij dan mijn collega's.
De beteekends van Nolens in ons
staatsk-'vn voor de katholieke partij is
thans nog niet te schrijven, en zou, ware
ze het wel. het bestek van een dagblad
verre te hoven gaan. Maar dit kan zeker
wel gezegd worden, dat hij het zich tot
levenstaak heeft gesteld den inhoud var.
de Encycliek Rerum Novarum tot het
politiek program te maken van de
Roomsch-Kalholiieke Staatspartij.
Wij staan natuurlijk, wat geloot be
treft, lijnrecht tegenover hem. en dus ge
deeltelijk in de politiek. Maar met de
grondstellingen nu 25 jaar geleden door
hem over de sociale wetgeving geponeerd,
gaan wij van harte mee. En wij eeren in
Hem den hooestbekwamen en als mensen
zoo svmnalbieken landgenoot, wiens naam
ook buiten onze lary'nalen met eerbied
wordt genoemd en die daar de N^«r-
'andsche belangen zoo goed heeft gediend
en <ten Nederlandschen naam hooggehou-
rlpn.
Met instemming lezen wij in de „Leid-
sohc Crt.":
„Wij. Katholieken, staan lijnrecht tegen
over de socialistische theorie van den
klassenstrijd volgens welke er Mdd
strijd moet zijn tussclien de verschillende
klassen, welke striid ook het middel js
voor maatschappelijke ontwikkeling.
Wij, Katholieken, moeten óók lijnrecht
staan tegenover der socialisten practiik
van den klassenstrijd volgens welke de
verschillende klassen vijandig tegenover
elkander stelling nemen.
En, om dat laatste te kunnen, om m
deze leven sprac. lijk volop Katholiek te zijn,
is noodig veel hegrijpen en ook veel ver
geven.
Veel begrijpen van elkanders standpunt
elkanders gedachten en strevingen. Men
treft op dit punt soms aan een haast niet
te verklaren kortzichtigheid bij personen
die voortdurend in eigen milieu leven en
denken.
Er is ook noodig v©el veu'ovjeu.
j(üiótieke arbeiders moeten niet on- 1
middellijk verbuigen worden, als blijkI. dat
er werkgevers zijn, die in hun optreden
zich niet zóó gedragen, als redelijkerwijs
verwacht mocht worden, 't Kan zijn, dat
't hun moeselijk is, zicli in den nieuwen
tijd in te teven, of zij kunnen in den voor
velen hunner waarlijk z orgel ijkten crisistijd
niet in een goede stenunkig verkeeren.
Katholieke patroons moeten niet immer
onder 't vergrootglas zetten elk optreden
van de arbeiders; al hun sociaal doen
wegen op een goudschaaltje. De arfxsiders-
staiid is in beter doen gekomen en ge
lijk het is hij de mensohen in het particu
liere leven wie het min of meer plotse
ling boter in de maatschappij heeft gekre
gen, blaast allioh-t 'ins een> keer wat hoog
van den boren.
Elke stand moet zichzelf hij zijn organi
satorisch handelen, bij zijn zich sociaal
bewegen, de strengste eischen stellen,
maar voor elkander moeten zij eenige toe
schietelijkheid hebben. Geen memschem-
werk is volmaakt, omdat niemand onzer
volmaakt is.
1 ei re blijven van ons de 'klassenstrijd
niet slechts in theorie, maar ook in prac-
tijk.
Dat kan offers vragen.
Maar die offers worden dan gebracht
in het waarlijk algemeen maatschappelijk
en in het algemeen Katholiek belang."
UIT DE LUCHT GEGREPEN.
Van bevoegde zijde verneemt het Vad.
dat het bericht, als zou de regeering voor
nemens zijn 1 ,schen Katwijk en Noord-
wijk een tuchtschool op te richten, wit de
lucht is gegrepen.
Wij doen een greep uit het Verslag der
Algemeene Rekenkamer:
Voor de meubileering van een kamer
ten behoeve van den met ingang van 3 Oc
tober 1918 tijdelijk benoemden commis
saris-generaal voor de landbouw-pro-
ductie bij het departement van Landbouw
werden o.m. aangeschaft twee raam-meu-
belgordijn-en voor 542, een boekenkast
ft 600; een bureaustoel a 111; 4 stoe
ten met velours 4 64 per stuk; 3 arm
stoelen met velours ft f 105 per stuk en
een bureaulamp met zijden franje voor
300. Ten behoeve van de anti-chainhre
werl een bureaustoel geleverd van 107
De Kamer achtte de aanschaffing vaa
dergelijke kostbare meubelen en gordijnen
niet in overeenstemming met de groote
zuinigheid in het beheer van 's lands gel
den, waarop meermalen vanwege de
volksvertegenwoordiging was aangedron
gen en welke ook volgens de regeering
dringend noodig was. Te meer vond
zij grond voor deze opvatting, nu de
functie van commissaris-generaal voor
landbouwproductie slechts van tijdelij-ken
aard was.
De Belastingkwestie te Hilversum.
Naar men uit Hilversum meldlt, heeft
de voetbalclub „Victoria" aan het bestuur
voetbalbond verzocht te mogen sjiclen
onder de nieuwe 40 pC! belasting op
openbare vermakelijkheden. Het heeft
hiervan kennis gegeven aan het comité
van actie in zake de vermindering dezer
belasting. Dit zou dus afscheiding van het
comité tot stopzetting openbare verma
kelijkheden beteekenen.
Graaf Berchtold in Nederland. Vol
gens de Limb. Koerier heeft de voorma
lige ministerpresident van Oostenrijk-Hon-
garije graaf Leopold Berchtold dezer da
gen te Maastricht vertoefd. Hij logeerde
bij familie cu bracht o.a. een bezoek aan
de St. Servaaskerk.
Tegenspraak. Prof. mr. W-. 0. do
Savornin Lohman, wiens naam genoemd
was in verband met de evontueelo op
richting te Utre ht van een Christelijke
Middenpartij, meldt aan de „N. Crt.",
„dat indien van de oprichting van een
dergelijke partij sprake mocht zijn, hij
met de zaak letterlijk nieits te maken
heeft of heeft gehad.
DE STERFTE IN ONS LAND.
Een zeer laag cijfer.
De sterfte (bij de vrouwen lager dan
bij de mannen, doch van lieverlede gelijk
wordend) is sedert 1840'49 (26.58 per
1000 der bevolking) zoo goed als ge
regeld gedaald tot 1913 (1230). In de
oorlogsjaren 19141917 is zij gestegen
tot 13.12 en in 1918 tot 1710 (griep
epidemie). In 1919 was het sterftecijfer
13.17 per 1000 inwoners; voor 1920 i3
het laagste cijfer bereikt, dat ooit is
voorgekomen (11.99).
Verboden invoer. De invoer per
brieven en per pakketpost is verboden:
a. in Letland van alle soorten Russisoh
papieren geld, en van geneesmiddelen,
tenzij voor den invoer van laatstgonoemde
vergunning is verleend door de betrokken
afdeeling van het Ministerie van Bin-
nenlandsche Zaken van Letland.
b. in Mexico van bankbiljetten en in
het algemeen, alle soorten vreemd geld,
behalve goudgeld. Overtreding van dit
verbod wordt in Mexico gestraft mot
eene boete gelijkstaande aan tweemaal
de waarde, in de nationale gouden munt,
van het bedrag, dat men heeft getracht
in te voeren' en met verbeurd verklaring
"'van dit bedrag.
Fusie. In een buitengewone al
gemeene vergadering van den Neder-
landschen Post- en Telegraafbond is met
36 tegen 2 stemmen het bestuursvoor
stel aangenomen om met ingang van
1 Januari 1922 tot fusie met den Cen-
tralen bond van Post-, Telegraaf- en
Telefoonpersoneel over te gaan.
Driehonderd vijftig metaalbewerkers
hebben Maandag te Breda gestaakt, om
dat 2Ü dc loonsverlaging niet willen aan
vaarden. Alle organisaties werken samen.
De stakers behooren tot dc machinefa
briek Breda, firma Backer en Rueb, de
firma Asselberg en Nachcnius en de NV.
Vertex. Met toestroming der organisaties
zijn eenige oudere werklieden aan bet
werk gebleven.
STEUN AAN GROOTE GEZINNEN.
De vereenigin.g „Steun aan groote ge
zinnen", te Delft, waarbij ook dc Ned.
Gisl- en Spiritusfabriek, de olie fabrieken
en de Lijm- en Gelatinefabriek zijn aan
gesloten. keert aan arbeiders, die drie of
meer dagen per week in loondienst zijn;
wettig gehuwd of geweest zijn, en meer
dan 3 eigen of aangehuwde kinderen be
neden den leeftijd van 16 aar ten hunnen
'laste hebben per week I gulden per kind
uit, boven dal getal van 3.
DINGEN DIE GEBEUREN.
Met een handigheid vertelt O. d. S.
in 't Hbld. die van veel practische er
varing getuigt, worden de toebereidselen
getroffen. Hij zet zijn fiets tegen de brug
leuning, tilt den zuigeling uit hel karre
tje en terwijl zij zich bezighoudt met de
baby en met den, naar schatting twee-
ja rigen, oudsten* telg. duwt hij kussen
tjes en dekentjes in een sloop, schuift het
karretje in elkaar, heft gebiedend de hand
omhoog, als de tram nadert.
Zij slapt in, neemt plaats in den wa
gen, plant op elke knie een kind.
Hij deponeert de bagage op het achter-
balcon. wuift vrouw en kroost een af
scheidsgroet toe, springt op de fiets, ver
dwijnt.
„Zot den kleinen jongen maar op de
banik" zegt goedig de conducteur, als hij
't pasje in ontvangst neemt.
„Nou, wat graag!"
De kleine wordt tegen "t raam geduwd
één en al bewondering voor menschen,
huizen, auto's; moeder geniet méé, kijkt
van links naar rechts, komt plotseling in
actie.
Houdt U effetjes de kleine? Guilder zie
ik me suster loopen."
Meteen heeft zij den zuigeling ergens
op een schoot gedeponeerd, snelt naar
het acihterbalcon, zwaait met allebei haar
armen, gilt, sohreewt, tot eindelijk een
vrouw op straat haar in 't vizier krijgt
en met een kindje op den ann naaiht de
traun begint Ie hollen van je welste.
„Kan U nog effetjes wachten?" vraagt
zij, nog op '1 achterbalkon, als dc halte
bereikt is. ,,Me susler komt er an; 't
mensah kan niet meer?"
De conducteur laat den wagen even
stilstaan, belt af, als de hijgende vrouw-
op de treeplank staat.
Tegen aller verwachting komt die niet
in den wagen, doch reikt alleen liet kind
over.
„Ec zal 't wel meenemen," belooft de
ander, „m'n man staat lóch aan de halte.
„Dat 's alweer gespaard, hè?"
Dan, met glunder gezicht, neemt zij
opnie-u-w plaats, schikt alle twee de zui
gelingen op haar school, schuift den
kleinen jongen dicht legen zich aan,
werpt meieen een blik in de richting van
het karretje en den sloop met inhoud.
Ik reken uil: twaalf en een halve cent
voor het vervoer van één volwassene,
drie kinderen, twee stuks bagage.
Hoe zal ik ooit weer durven beweren
dat de Amsterdamsohe gemeentetram
duur is in 'l gebruik?
WONINGELLENDE IN DE
RESIDENTIE.
In den Haag is een gezin, om een
of andere reden, zonder vorm van pro
ces het Tehuis voor Onbehuisdsn uitge
zet en nadien gedwongen to leven in
een toestand, die ten hemel schreit.
Eerst heeft het wekenlang nachtverblijf
moeten vinden in een pol.tjpbureau, ter
wijl overdag de vrouw met drie kinderen
(drie anderen gingen naar school) langs
de straat moest slenteren. Daarbij was
een meisje van elf jaar van w;e een
been is afgerodsn en d e zich met haar
houten been slechts pijnlijk en moeilijk
kon voortbewegen.
Het gezin is toen inmiddels was
het voorjaar geworden naar de Bicck-
horstlaan getrokken en heeft or eon
eigen „woning", een soort tent, neer
gezet, mee om het kind de zoo hoog
noodige rust te kunnen geven.
Daar zitten deze stumperds nu nóg.
Het geval heeft de aandacht ge trok'e a
van de „Avondpost". Een verslaggever
bracht er een bezoek en schrijft er nu
het volgende van:
„Vanmorgen troffen wii den man
thuis, want hij is ongesteld. Met zijn
vrouw zit hij daar in een afschuwelijk
krot. Be'den de overjas aan, kraag op
wegens de kou. De deur stond open,
dan kwam er tenminste zon in.
Voor een kachel is geen plaats; trou
wens tusschen al die planken en oude
lappen zou dat veel te gevaarlijk zijn.
De woning heeft oen oppervlakte van
3 bij 4 meter. liet dak toestaat uit
onde lappen en vodden, waardoor de non
heen schijnt, en als het regent, natuur
lijk het hemelwater bij stroomen neer
komt.
In deze ruimte wonen en slapen,
schrik niet lezer, acht mensehen. Va
der, moeder en zes kinderen, waarvan
de jongste een meisje van 8 jaar en
de beide oudsten oen jongen van 19 en
een meisje van 17 jaar zijn. Het is
onbegrijpelijk hoe al. die menscben die
op en over elkander been moeten lig
gen, nog aan „slapen" kunnen denke.
Werkelijk, wanneer iemand in dit
krot een varken onderbracht, zou er re
den zijn om de Dierenbescherming er
op af te sturen, omdat men in onze ge
ordende maatschappij een beest niet op
een dergeliike wijze aan regen en kou
en tocht bloot stelt.
Meet nu eens uit op den vloer van
uw woonkamer lezer, de ruimte van
IV2 bii 3 M„ die er overblijft als woon
ruimte voor het gezin. Zet daarin een
paar stoe'en, 'n petroleumstel, een heel
klein tafeltje. Smijt er wat stukken kar
pet en rafelige lompen neer, ziedaar
dan, waar een huisgezin van monschen
als gij en ik in de Residentie, de stad
van paleizen en villa's, een onderdak
vindt, nu de winter nadert.
Het is niet een kwestie van geld
gebrek. Het gezin ontvangt met be
hulp der oudste kinderen die in be
trekking zijn, ruim voldoende geld (pl.m.
f 60 a f 70 per week) om woninghuur
te betalen.
De oudste zoon heeft zelfs een be
trekking bii een der grootste handelsiu-
stellingen hier ter stede.
Er is al veel over gepraat, men
heeft gekt 1 i er is gezocht en nog
altijd zit het gezin onder de rook der
Residentie in een hok, te sleoht voor
welk dier dan ook."
De bisschop van Soissons, Mgr. Binet,
heeft in alle kerken van zijn diocees,
tot tweemaal toe een herderlijk schrij
ven doen voorlezen over „La Oroix".
het groote katholieke dagblad. Dit „groot"
moet niet worden verstaan naar den
Nederlandsehen maatstaf, waarbij de
lengte van een stuk zijn waarde bepaalt
en de hoeveelheid voor belangrijkheid
wordt aangezien. Zóó dom zijn onze
Fransche geloofsgenooton niet. Zij mfeten
de beteckcnis van hun hoofdorgaan niet
af naar de hoeveelheid onbeduidende be
richtjes, die er in staan. Gewoonlijk be
vat „La Oroix" slechts vier pagina's, en
als er zes zijn, is 't al veel. Maar do
inhoud is katholiek, strekt tot bevor
dering van waarheid, recht, moraal en
de lezers zijn blijkbaar ook katholieke:
ze interesseoren zich voor 't goen spe
cifiek Roomsch is en slaan dit niet over
om dan, als ze de helft hebben terzijde
gelegd, te klagen, dat er zoo weinig
in staat.
„Er zijn", zegt de bisschop, „altijd
moeilijke lieden, zuurkijkers of uiterst
veeleischend, dio een katholiek blad en
kel willen aanvaarden als het onfeil
baar is en volstrekt naar hun inzicht."
Deze laatste woorden zijn kostelijk vaa
ironie: om zulke lieden te bevallen, zou
een dagblad precies do meening moeten
weergeven van al zijn lezers, die zich-
zelven natuurlijk wel volmaakt onfeil
baar achten. Maar ze zijn het onderling
volstrekt niet eens, zoodat er om hen
allen tevreden te stellen dan voor ied-T
abonnó een afzonderlijk nummer zou
moeten worden ^gederigeerd.
Alleen de Paus is onfeilbaar, zegt Mgr.
Binet met een fijn glimlachje, en dan
nog enkel, wanneer hij ex cathedra
spreekt
Maar katholieken moeten ean katho
liek blad lezen.
HET LOT VAN NEDERLANDSCHE
INTELLECTUEELEN.
Een Nederlandsoh geleerde, die in het
buitenland woont, schrijft aan het „N. v.
d. D.":
Ik las van een gep. serg.-majoor-tam-
boer, die na 40 dienstjaren is afgescheept
met een pensioen va.n 15 per week. Dat
is zeker treurig; de man is gedoemd t«
sterven. Maar, dat pensioen wordt nauwe
lijks overtroffen door dat waarvan som
mige iirtelleclneelen moeten leven.
Toen ik indertijd wegens ziekte Werd
afgekeurd en gepensioneerd, had ik 5
dienstjaren bij de Marine, waaronder é'-n
jaar in Oost- en West-Indië. Vervolgers
13 dienstjaren als leeraar bij het M. O.
Het was in de thans beruchte tijden, toen
een leeraar, die meer dan 20 uur per week
voor de klasse slond (en welke klasvm!)
begon met 1600 en eindigde met 20'X)
's jaars! En wat kreeg ik voor bijna 20
dienstjaren bij het Riik? De «om van ƒ589
's jaars. Ik stond toen met vrouw en 4
kmderen die allen in den duursten tijd van
hun opvoeding waren, letterlijk op straat.
Ik heb er mij echter met privaatlessen enz.
met moeite door iheen geslagen. Maar hel
was altijd armoe troef. Later (1912) kwam
daar een pensioentje bij van 4S0 's jaars
als lector aan een universiteit. Ik had dos
een goede 1000 per jaar, dat met
enkel bijdragen en honoraria tot onge
veer 1500 aangroeide. Ik kon daarvan
natuurlijk alleen in Zwitserland leven,
waar bet leven zooveel eenvoudiger Is en
ik bijna geen belasting behoefde te beta-
'en nog afgezien van het voor mij zoo.
veel gunstiger klimaat.
Dat was voor het uitbreken van dm
oorlog Maar toen verdwenen sluk voor
stuk de bijdragen en honoraria, en bleef
er precies 1150 over. La-ter werd het
pensioen gelukkig met 40 pCt. vcri-oog-d.
zoodat ik thans nu alles 2 4 3 maal
duurder is, dan voor den oorlog f 1350
zou genieten, als de Hollandsche gulden
niet het voorbeeld van de Duitsche mark
had gevolgd en van 208 (den normalen
koers) 00 circa 183 was gevallen, zoodat
alweer 12pCl. moet worden afgestaan.
Daardoor bedraagt mijn inkomen thans
rond 1350 's jaars.
Honoraria voor w-eten-sohapoeliik werk
worden niet meer uitgekeerd. Boeken kan
men niet uitgegeven krijgen, en artikelen
wachten een jaar lang op plaatsing. In.kt.
i^eniwn, dure poTto's enz. aTïes moet m-en
zelf betalen.
Vóór den oorlog kon ik (met eenige lief
dadige hulp) va,n circa 1700 rondkomen
maar wie kan er nu in 's hemelsnaam,
na den oorlog rondkomen van ru;m
1300 's jaars, dus 27 's weeks Mün
echtgenoote doet op haar leeftijd en met
haar zwakke gezondheid het geheele huis
werk zonder eengie hulp. Maar hoe. als
zij dat eenmaal niet meer doen kan?
Dat is het lot van een Nederlandsoh in
tellectueel, die verled-en jaar ziin 60s(ert
verjaardag herdacht (bij die gelegenheid
werd mij door mijn vele wctenschapoe-
lijke vrienden een stoffelijke huldeblük
aangeboden, waardoor ik alweer een jaar.
tje verder kon komen) die lid is van alle
geleerde Genootschappen in Nederland,
doctor honoris causa eener Universiteit,
die tot heden b;jna 150 grootere en klei
nere wetenschappelijke verhandelingen en
boeken schreef, waardoor zijn naam in
nnnen- en buitenland is bekend gewor
den.
Pogingen van invloedrijke, bevriende
zijde bij de Regeering aangewend, ook
voor mij (evenals diit met letterkundigen
en kunstenaars geschied) een jaarlijksche
toelage te verkrijgen, mislukten n-u al voor
d-en tweeden keer. Motief: Bezuiniging.
Maar er zijn wel gel-den disponibel voor
telkens weer, terwile van sommige geleer
den, gecreëerde leerstoelen; en wat al n et
meer!
Hoe men in het buitenland over deze
dingen oordeelt, zal ik maar niet zeg
gen-. I-k sla beschaamd tegenover desbe
treffende vragen, en wijs dan maar met
Irots op de particuliere .liefdadigheid".
Maar die werkt ongelukkig ook niet altijd
door! Hoe op deze wijze mijn levenswerk
te voltooien is mij een raadsel. Ik vrees
dal ik er spoedig liet bijltje bij neer zai
moeten leggen; iik word dan ergens con
cierge en mijn echtgenoote s to venzei ster.
Men bespreekt tegenwoordig in de dag
bladen met deernis het lot der Russische
en Ooslenrijksche geleerden en men zegt:
iet beschavingspeil en het aanzien van een
staat hangen af van de wijze, waarop het
zijn geleerd-en behandelt.
Rusland en Oostenrijk zijn echter ver
weg, en Nederland is vlak bij. Laten de
gevoelige harten rn Nederland eerst eens
vlak om zich heen zien.
Uit de kracht gegroeid. Bij dei»
landbouwer J. Nijman te Doetinchem is
een wortel; gegroeid, die de respectabele
lengte had van 1,15 M,
Dievenpak gearresteerd. Zaterdag
zijn J. P. en D, v. d. B„ die Friesche
dorpen onveilig maakten gearresteerd en
naar Leeuwarden overgebracht. Zij heb-
bij reeds 8 verschillende diefstallen be
kend.
Valsch bankbiljet. Bii de Noder-
landsche Bank te Leiden is een bank
biljet van f 60 in beslag genomen, dra
gende het serio-nr. O. N. 07617. Het
watermerk ontbreekt.
Valsch Nederland;ch bankpapier. 'i j
Berlijn is eon drukkerij ontdekt, waar
valsche Neder'andsche bankb'ljeteen wer
den vervaardigd. Er zijn veertien per
sonen in hechtenis genomen.
