Waschzijden Overhemd-Blouse
£3
Voor de Feestdagen speciale aanbieding
6.90
GROOTE HOUTSTRAAT
Stadsnieuws.
INGEZ0NDE *T
H
HOEK NIEUWSTRAAT
fb
Pe regels van het voetbalspel.
De Smedestraat.
Een stukje geschiedenis.
„Gii moet trachten zooveel mogelijk
(OPEN EN GESLOTEN TE DRAGEN)
TAAL EN ZAKEN,
f Een Nederlandsche firma, die zich
moeite getroost om met bepaalde
/ersonen in Zuid-Afrika zaken te
toen, trachtte hun aandacht voor haar
,/andelsartikelen te wekken door het
Enden van een brief, en maakte daar-
gebruik van een woordkeus, welke
in de kringen van den Nederlandschen
handel, zeker niet ongewoon is, maar
bij Afrikaners, die zich bij voorkeur
In al hun schriftelijke uitingen bedienen
Van Hollandsch of Afrikaansch-Hol-
jandsch, al een heel onaangenameu
Indruk maakt. In dien brief kwamen
in een zinsnede van 16 woorden de
Volgende steenen des aanstoots voor
l„wij maken (anglicisme voor doen)
u prijsopgave" „eventueele orders"
„accuratesse", „effectueeren".
Het is een oude klacht, dat Neder
landsche firma's, die in het Vlaamsch-
*p reken de gedeelte van België zaken
Willen doen, zich bij voorkeur bedienen
^de Fransche taal. Voor Zuid
ka geven zij in den regel de voor
keur aan het Engelsch. Doch zij ver-
feeten dat Vlaamsche en Hollandsch-
^frikaansche menschen zeer dikwijls
Van nabij betrokken zijn bij een strijd
41e hier in Nederland slechts bij ge
achte bekend is, waarvan de Neder-
ider slechts zeer zelden de scherpte
de bitterheid kan gevoelen en dat
Uns die personen, wanneer zij een brief
itvangen, geschreven in de taal van
tegenstanders op cultuurgebied,
dan geschreven door Nederlanders,
Je zij als hun natuurlijke bondgenoo-
en beschouwen, zulk een schrijven
aeer dan eens als een persoonlijke he
iliging opvatten, en in elk geval als
uiting opvatten en in elk geval
uiting van gebrek aan sympa-
ie, een opvatting, welke het aan-
loopen van handelsverbindingen
iet bevordert
Een onachtzaamheid, zooals hier
»ven aangehaald, heeft gelijksoortige
gevolgen. De Hollandsch-sprekende
frikaner, die zich van zijn nationali
it bewust is, en dezulken zijn toch
/oor Nederlandsche kooplieden het
gemakkelijkst te bewegen oih met hen
sken te doen, heeft dag aan dag
en hardnekkigen strijd te voeren om
tijn taal tegen vreemde indringers en
Verwaarloozing te beschermen. Ook in
dien strijd houden zij de >TSerlanders
ftroor hun natuurlijke bondgenooten
fen firma's die aan hen schrijven in een
(mengsel van Hollandsch, Engelsch
^Fransch enz., kunnen er verzekerd
'yan zijn, dat hun brief in de eerste
plaats ontstemming veroorzaakt.
En dat is toch niet de bedoeling.
(Holland Zuid-Afrika.)
DE BRAND IN DE OUDE KERK TE
DELFT.
In verband met den emstigen brand
.sveèke 23 September jJ. kt de Oudte Kerk
[te Delft heeft gewoed, heeft, zoo meldit
«3e Nieuwe CU, die daartoe benoemde
commissie van deskundigen, bestaande
uit de heeren H. v. d. Water, bouwkun
dig ambtenaar 1ste k!., en B. O. Spoel
•tra, onder-commandant van de Haag
jche brandweer, het resultaat van het
iooT haar ingesteld onderzoek in een
rapport, uitgebracht aan den rechtcr-com-
[inissaris in het arrondissement 's-Graven-
j De commissie komt tot de condasde
«Lat het niet ds aan te nemen, dat de
brand door andere oorzaak dan door
gebruik van een brandende benzinelamp
is ontstaan op een plaats, waar een ge-
jdeette van de gootbedtekldng, hetwelk
noodzakelijk J vernieuwd moest wordten-
ter breedte van pijn. 50 c.M. verwijderd
iwas, en een begin gemaakt was met het
.tastsoWeeren van een nieuw stuik lood
ecet overlappen van eeinge centimeters
bcnzinelamp. Nadat aan een zijde het
nieuwe stuk was vastgesoldeerd, is het
werk ongeveer 11 uur 's morgens gestaakt
om in dten middag ie worden voortgezet.
Zeer waarschijnlijk is bij het gebruik vap
de brandende benzinelamp de vlam in
aanraking gekomen met de daar aanwezige'
droge stof en het vermolmde houtwerk-
of heeft de benónelamp brandende ben
zinedeeltjes tussohen de overlap doorge
spoten, waardoor deze stoffen in brand
zijn geraakt, welke door de toetreding
van versohe lucht langzamerhand ook het
aanliggende houtwerk in brand hebben
doen geraken. D« brand heeft zioli daar
op met razendle snelheid verbreid, tenge
volge van de in ruime mate aanwezige
hoeveelheid uitgedroogd houtwerk van dte
bekapping.
De commissie meent in antwoord op
de vraag, of het gebruik van een benzine-
lamp bij een reparatie als in casu aan de
Oude Kerk te Delft roekeloos of ondoor
zichtig is te achten, en h 1 algemeen,
of bij een dergelijke reparatie bijzondere
maatregelen van voorzorgen of veiligheid
behooren te worden getroffen, er de aan
dacht op te moeten vestigen, dat bij der
gelijke soldeerwerken er steeds kans op
gevaar voor brand bestaat en dat dit ge
vaar grooler is bij het gebruik van een
vloeistofbrander dan bij het gebruik van
bouten od koevoeten, omdat bij het ge
bruik van vloeistofbranders de mogelijk
heid bestaat, dat de brandende vloeistof
in half vergasten toestand! op het licht
ontvlambare houtwerk wordt gespoten
Wanneer totaal geen voorzorgen worden
getroffen, acht de commissie het gebruik
van zulk een sol-deeriamp bij een rep^a-
tie als in casu aan de Oude Kerk te Delft
een daad van grooter'onvoorzichtigheid
EEN GROOTE BRUTALE INBRAAK
In den nacht van Donderdag op Vrij
dag heeft in het perceel Prinsengracht
1075, te Amsterdam, waarin o.a. de N.V.
TTheehandol E. Brandsma gevestigd is,
een groote brutale inbraak plaats gehad.
De angencode gasten hebben zich toe
gang weten te verschaffen door den kel
der en kwamen hierdoor in het por-
celein-magazijn van eene l^rt geleden
gevestigde Dnitsche firma. Eon bureau
werd daar opengebroken en daaruit een
bedrag f 200 ontvreemd.
De heeren schijnen spoedig daarop de
trap ontdekt te hebben, die naar de
kantoren der firma Brandsma 1-oidt. Daar
hehben zij alles overhoop gehaald; alle
bureaux en kasten moesten het ontgel
den; wat gesloten was, werd openge
broken en wat van der hoeren gading
was, medegenomen.
De dieven hebben zelfs kans gezien
eene groote brandkast om te keeren en
de achterzijde daarvan als een sardinen-
blikje open te snijden. Deze moeitevolle
arbeid werd evenwel niet voldoende be
loond, want,, al was er nu een gat in de
brandkast, hebben de dieven daarmede
niet de ruimte bereikt, waar het geld
lag opgestapeld. Vermoedelijk ontbrak
hun de gelegenheid of de instrumenten,
om hunne operation aan de brandkast
verder voort te zetten.
Verschillende waardevolle artikelen
werden door hen vernield, waarna zij
er met hun betrekkelijk geringen buit
van slechts ipenige honderden guldens van
door zijn gegaan.
De politie stelt een omvangrijk onder
zoek in naar de daders, doch tot dus
verre zonder eenig resultaat.
TALENT EN KARAKTER.
Onder mannen van talent vindt me®
zeer veel gedegenereerden, onder mannen
van karakter niet één, zoo schrijft mr,
H. Verkouteren in „Zenuw- en Ziele-
leven".
Mannen van karakter, zonder talent,
daarentegen, zonder karakter, stichten ge
woonlijk meer kwaad dan goed. Karak
ter kan gemis aan talent vergooien* maar
P«t vastsoMeeren is geschied met een talent nooit gemis aan karakter.
y De volgende opdracht wordt aan
de H. H. scheidsrechters gegeven.
Pas de regels zoo toe dat het spel
zoo min mogelijk onderbroken wordt
[en geef geen straffen voor veronder
stelde overtredingen.
Vermijdt tijdens het spel in twistge-
«prek te treden met wien dan ook.
Laat U bij het geven van uwe beslis-
lingen niet beinvloeden door spelers
of toeschouwers.
f Wacht van de spelers geen ongepas
te uitdrukkingen af en gedoog ook niet
[dat de spelers zich ongepaste uitdruk
kingen veroorloven! tegenover elkan
der of uwe lijnrechters.
Dreigt het spel te ontaarden in ruw
heden, welke een ernstig gevaar zou-
:den kunnen opleveren, dan moet gij in-
'grijpen door het geven van een vrijen
schop, vergezeld van een waarschu
wing en bij herhaling den schuldigen
tspeler van het terrein doen verwijde
ren.
Hebt gij eenmaal een speler om de
,een of andere oorzaak het recht tot
'medespelen ontzegd, dan zijt gij niet
bevoegd, dienzelfden speler, noch een
plaatsvervanger, weder toe te laten.
Er zijn drie soorten van overtredin
gen, waarvoor gij een waarschuwing
'moet geven
wangedrag (in den meest uitgebreider,
til
De weg ia dus gewezen: de opvoeding
en het onderwijs moeten allereerst op
karakter-vorming zijn gericht. M«mr hot
tegendeel ia waar. Voor karakter-vor
ming wordt nagenoeg niets gedaan, wel
voor karakter-bederf, karakter- vernie
tiging. Het talent krijgt altijd een eere
plaats. De man van karakter ziet zich
het hoekje van asschepoetster aangewezen
en dan nog ander voorwaarde, dat hij zijn
mond houdt. Er is zelfs eerder achter
uitgang dan vooruitgang waar te ne
men. Onze vaderen uit de 16e en 17e
eeuw hadden minder kennis dan wij,
maar meer karakter; en thans zdjn de
karakters uiterst zeldzaam. Men ziet dus,
wat beschaving uitwerkt, en walt de ge
volgen zijn van een nivelleerend ander
wijs.
DE"STRIJD TEGEN HET NICOTINE-
GEVAAR.
„Jongens en ook meisjes helpt
ons. in den strijd tegen het nicotine-
gevaar. Weest flink, laat u niet over
halen de eerste sigaar of sigaret te
rooken, zoo spoedig went gij er aan
en ten slotte wordt die gewoonte ver
slaafdheid."
Aldus het „Correspondentieblad van
den Ned. Kinderbond".
Hoe geweldig schadelijk rooken
voor jongelieden is, vertelt dr. A. van
Voorthuysen in een rapport, uitge
bracht op een verzoek van de „Tucht
Unie" en medegedeeld in „De Gong
Wij onlleenen daaraan het volgende:
„Vrij algemeen wordt aangenomen,
dat de nicotine de verschijnselen van
tabaksvergiftiging te weeg brengt. Deze
kunnen zich bij den mensch voordoen
in een acuten en in een chronischen
vorm. De acute vorm is aan ieder
bekend en verloopt met symptomen
van vermeerderde speekselafscheiding,
duizeligheid, misselijkheid, braken en
een algemeen malaisegevoel. Soms
komt hierbij diarrhee, onregelmatige
ademhaling en polsversnelling. De
chronische vergiftiging gaat gepaard
met verschijnselen van den kant van
het zenuwstelsel, het hart met de
bloedvaten en soms van de maag en
de ingewanden. Het duidelijkst aan
toonbaar is de invloed op de gezichtst-
zenuw. Bij sterke rookers ziet men
nu en dan optreden een ontsteking
van een gedeelte van de gezichtsze
nuw, dat verloopt van het oog naar
de hersenen. Juist de dingen, waar
naar de patiënt scherp kijkt, verdwij
nen bij deze aandoening uit het ge
zicht, terwijl daarentegen de voorwer
pen uit de omgeving nog vrij duide
lijk worden waargenomen. Dadelijk
moet hierbij worden vermeld, dat deze
aandoening slechts bij personen boven
40 jaar voorkomt. De gezichtszenuw
schijnt na het 40e jaar vatbaarder
te worden voor de inwerking van de
tabak.
Op rekening van de tabak wordt
voorts nog geschreven een verande
ring van het algemeen zenuwstel stel.
die zich uit in groote prikkelbaarheid,
slapeloosheid en een neven van de
vingers.
Vaker nog dan oogstoornissen wor
den afwijkingen van de zijde van het
hart bij sterke rookers aangetroffen.
Niet zelden treft men bij hen een ge
voel van beklemming op de borst
en kortademigheid, verschijnselen, die
eafhankclijk zijn van een slechte hart-
afhankelijk zijn van een slechte hart
spier te worden aangetast, terwijl door
proeven op dieren, die lang aan ta
baksrook werden Blootgesteld, tevens
verschillende veranderingen in de
bloedvaten konden worden aange
toond.
Zeer bekend is ten slotte de bij
rookers voorkomende chronische ont
steking van het slijmvlies der keel.
In aansluiting daarvan vindt men te
vens als gevolg van overmatig rooken
aandoeningen van het slijmvlies der
maag en van de ingewanden met ver-
schijnsfelen van gebrek aan eetlust,
gevoel van zwaarte in de maagstreek,
ongeregelde ontlasting, enz.
Het behoeft niet te worden gezegd,
dat deze aandoeningen niet bij alle
sterke rookers voorkomen. Er zijn
menschen. die bij een groot misbruik
van tabak hun geheeld leven volkè-
men gezond blijven en oud worden.
Hiertegenover staat een aantal per
sonen, die de nadeelige gevolgen reeds
bij zeer matig rooken ondervinden."
„Het antwoord op uw vraag: Woedt
het gebruik van sigaretten minder
schadelijk of schadelijker geacht dan
het gebruik van tabak in anderen
vorm? kan kort zijn.
Het gehalte van nicotine schijnt bij
sigaretten iets lager te zijn dan bij
sigaren en tabak. Hiertegenover staat',
dat de verbrandingsproducten van het
papier prikkelend werken op de
oogen en op de keel.
Favarger meent, dat door het roo
ken van sigaretten vooral de algemee-
ne nerveuse verschijnselen als bevin
gen en slapeloosheid te voorschijn
worden geroepen."
Zooal niet de belangrijkst, dan is
deze ook een der belangrijkste van
Haarlem. Dat is ze altijd geweest en
ook nu nog en wel door verkeer als
door gebouwen. Daar hebben we op
den hoek der Groote Markt Haarlems
Oud Stadhuis, nauwkeurig beschreven
toen we 't over 't Vereenigingsgebouw
van „Haerlem" hadden. Dan noemen
we in het midden het gebouw van
den R. K. Volksbond en aan het noord-
einde het politiebureau. Indertijd is
er ook een Stadsschool geweest. Nog
vindt men halverwege, een Meter of
vijf naar binnen, een klein poortje
met het opschrift „Kleinkinder Oe
fen- en Hand werk school", waarachter
heel wat meer ruimte is. dan men
zoo zou vermoeden. De Stad kocht
dat gebouw, *t welk eerlang voor het
Voorbereidend Onderwijs zal worden
ingericht. Dicht bij het Markteinde
mondt de Schoolsteeg, uit de Jans<-
straat komende, uit. Men weet, dat
deze zich in Noorder- en Zuiderschool-
steeg splitst en deze een blok huizen
omvatten, waarin eertijds „de Groote
Scholc" stond. Ook was in do Noor-
derschoolsteeg de vergaderplaats der
Rederijkers „Liefde boven AI".
Heel wat patricische families heb
ben er in den toop der eeuwen ge
woond. In de Middeleeuwen woon
den en werkten er veel wapensmeden
en goud- en zilversmeden. Uit latere
tijden herinnert het verblijf met huis-
kipel der Jezuiten aan den hoek
der Schoutenstceg. Mondelinge over
levering zegt dat genoemde Geeste
lijken gewoond zouden hebben voor
aan in de Smeestraat bij de School
steeg. waarin later een stalhouderij
va:j Van der Wal.
Nog andere kloosterlingen hebben
hier gehuisd. Iedereen weet natuurlijk,
dat de Sint Janshecren in de JanS-
straat hebben gewoond, waar nu het
Diaconiegebouw der Ned- Hervorm
den is en de Jaiu'kerk. De Sint Jans-
beeren hebben na 1573 Haarlem lang
zamerhand verlaten. Met de maand
November 1573, toen de- gebouwen
der Commandery onbewoonbaar wa
ren. trokken zij, die Ilaar'em n'tef had
den verlaten, daarin. Een jaar had
den ze er in gewoond, toen de eigenaar
so excessive som me van jaerlicxe huy-
re cischte. dat zij besloten er uit
te trekken. Een jaar of zes later ont
moette n zij in de andere „huysinge"
dezelfde, bezwaren en besloten in 1530
het oude huis in de Smedesftraat te
koopen. Daar bleven ze tot omstreeks
Mei lo95, toen hetwftuis voor 6000 L.
ernstige overtreding van regel 9
gevaarlijk spel (regel 13);
Hebt gij in het eerste geval het spel
gestaakt, dan zal dit weder aanvangen,
doordat gij den bal laat vallen ter plaat
se, waar deze zich ten tijde der staking
bevond in de beide andere gevallen
staat gij een vrijen schop toe.
Gij zijt verplicht een speler, die reeds
een waarschuwing ontvangen heeft,
bij een tweede overtreding, welke an
ders een waarschuwing tengevolge zou
Hebben (zie de hierboven genoemde ge
vallen) van het veld te verwijderen.
Gij moet een speler zonder eenige
voorafgaande waarschuwing van het
veld verwijderen
indien gij hem betrapt op het ge
bruik van ongeoorloofd schoeisel
ingeval van gewelddadige handeling
d. w. z. indien een speler een anderen
speler, een lijnrechter en U zelf een
slag geeft, hen of U te lijf gaat of op
eenige andere wijze hun of uw persoon
aanrandt.
Vergelijk uw horloge vóór het begin
van den wedstrijd en bij de hervatting
met die van beide lijnrechters.
Staak bij ernstige voorvallen, doch
staak niet, op grond van onbeteekenen
de voorvallen (b. v. bij het breken van
veters, het scheuren van kleeren enz.)
Fluit bij den aanvang van den rust
tijd en bij het einde van den wedstrijd
op het juiste oogenblik, of de bal al
dan niet in spel is.
neutrale lijnrechters aan te stellen.
Wijs de lijnrechters voor het begin
van den wedstrijd op hunne verplichtin
gen.
De meest voorkomende gevallen
van verloren tijd, welke gij niet als
speltijd in rekening moet brengen zijn:
het niet spoedig herkrijgen van den
bal, wanneer deze over de grenzen
van het speelterrein is gegaan en ook
met den reserve-bal om de een of an
dere reden niet wordt gespeeld onge
vallen aan spelers overkomen.
het in ongereede raken van het spel
materiaal
overlast van het publiek
ongunstige weersgesteldheid.
Zoo zijn we gekomen aan de plichten
en bevoegdheid van de lijnrechters.
Regel 14 luidt
Er worden twee lijnrechters aange
steld, wier taak het is te beslissen of
de bal buiten het spel is en te beslissen,
welke partij recht heeft op een hoek
schop, een doelschop of inworp, alsme
de den scheidsrechter bij te staan in
het toepassen der spelregels
Een beslissing van den lijnrechter is
niet bindend, zoolang zij niet door den
scheidsrechter bekrachtigd is. Ingeval
van eenige ongeoorloofde immenging
of van onbehoorlijk gedrag van een
lijnrechter heeft de scheidsrechter de
bevoegdheid hem van het speelveld
te zenden en een plaatsvervanger aan
te stellen. Hij U2 f ironoAfl ZÜD
danig geval kennis te geven aan den
bond, onder welks rechtsbevoegdheid
de lijnrechter zich bevindt, welke
deze aangelegenheid verder zal behan
delen.
Zooveel mogelijk zal de scheidsrech
ter de beide lijnrechters benoemen.
Kan hij dit niet doen, dan rust op elk
der vereenigingen de verplichting een
lijnrechter aan te wijzen.
De taak van den lijnrechter is de be
waking der lijnen te kennen geven
door het opsteken zijner vlag, dat de
bal over doel-of zijlijn is gegaan en be
slissen, welke partij moet inwerpen en
of een hoekschop dan wel een doel
schop moet worden toegekend.
Pe .scheidsrechter is bevoegd een
dergelijke beslissing te vernietigen
dit vernietigen kan ook stilzwijgend ge
schieden, b. v. doordat een scheidsrech
ter, die stellig gezien heeft, dat de bal
niet over doel-of zijlijn is gegaan, niet
het sein geeft tot staking, ondanks de
beslissing van den lijnrechter.
Indien een lijnrechter ontslagen is
en zijn' partij kan geen plaatsvervan
ger stellen ten genoege van den scheids
rechter, dan mag zonder lijnrechter
worden gespeeld.
Verkeert de scheidsrechter in het
onzekere, dan moet hij het advies van
den lijnrechter opvolgen, tenzij hij be
paalde redenen heeft hiet dit te doen.
De lijnrechter is verplicht van alle
door hem geziene overtredingen van
WAllfPti s»arr) nr»lr aan cphaij*
overging aan OUo Vogel, een Amster-
danisch koopman, en na 28 jaar om
zwerven de oude Commanderij aan
de Jansstraat weer werd betrokken.
Op den hoek der Wijngaaixlstraat.
ge teekend W. 6 No. 96 was indertijd
een eigenaardige gevel te zien met
oorspronkelijk rijke bouworde. Men
weet niet. wie er indertijd heeft ge
woond. Wel was op deze hoogte „de
groote beurs der Haarlemsiche schil
ders. etsers en teekenaars der 17e
eeuw". Dat was in de vermaarde her-
oerg „De Bastaertpijp, waarvan de
heer Gonnet in zijn Oude Adreskaar
ten vertelt. Daar woonde de beroem
de Delflsclie graveur Comelis van
Kitlensteyn. Daar 25 October 1597 ge
boren, overleed hij hier in 1652. In
de boekon van het Haarlemsche Sint
Lucasgilde wordt de Bastaertpijp na
tuurlijk herhaalde malen genoemd.
Zoo was er - 4 April 1634 een ver-
kooping van 33 schilderijen van Dirk
en Frans Hals, Pieter Molijn, Jan v.
Goyen. Willem Heda, Hendrik Golt-
zius. Adriaen van Ostade enz.
Terzelfder plaatse onder hospiciaat
van Dirk Hals werd in 1631 de jaar-
lij ksche gildemaaltijd gehouden. 4 da
gen hebben de heeren er gesmuld,
wat maar f 89 kostte. Dat beviel zoo
goed, dat met goedkeuring van den
Deken Salomon de Bray en heeren
Vinders besloten werd weer in 1635
er het j.aarfeest 1e houden.
Achter de Bastaertpijp was een uit
gestrekte tuin, waarin later pmkele
huisjes werden gebouwd.
In het midden dc-r vorige eeuw
stond daar het Burgemeestershuis.
Mr.. C. Fock, de latere Gouverneur
van Zuid-Holland, de vader van het
Kamerlid D. Fock, dat voor Haarlem
in de Staten zat, woonde er van
1859—1866, In dat jaar ging er de
nieuwe burgemeester Mr. E. A Jor-
dens wonen. Daar had al eens. meer
een Burgemeester gewoond n.l. in
1726, Mr. Johan de Neyn, Raad en
regeerend Burgemeester van Rotter
dam, die het aan Mr. Gerard Pauw
geboren Hoeufft, Heer van Heemste
de, Raad en Oud-Schepen van Haar
lem overdeed. Een latere- bezitter was
Ollmans Gherels. een fabrikant; die 't
huis 31 Oct. 1811 aan Albcrtus Deenik
Sz. Directeur van hot Stedelijk In
stituut vati hedendaagsche talen en
fraaie wetenschappen te Haarlem over
deed. De lieer Deenik droeg het huis
in 1835 aan Dr. Daniël de Haan over
Zijn opvolger in 1865 was Mr. C. Fock
Haarlem's burgemeester. Dalzelfde ge
bouw is nu bet gebouw van den R.K.
Volksbond.
Tegenover de Wijngaardstraat woon
de indertijd Jonker Antonie van Vliet.
Ambachtsheere van Heifo en in den
Spaanschen tijd de Haarlemsche
Schutterij-kolonel evenals Juffrouw
Cornelia van Foreest. Later woonde
ia dat huis een ander adellijk heer
n.l. Jonker Adam van Duvn. Naast
het tegenwoordige politiebureau woon
de in 1785 Ds. Wilhelmus Mobachius
Quaet.
In 1774 woonde in een ander huis
hiernaast Francois Jacob Ga'let, daar
na Jonkvrouwe Maria Johanna van
Zancn. Ongelooflijk is het haast, maar
toch in de Moriinnesteeg, die een
eindje verder zuidelijk uitmondt, woon
den oudtijds aanzienlijke families.
Het geslacht der Spaarnwoudes had
'er haar ouderlijke woning en later wat
in dat gebouw een Fransche kost
school.
In het huis gcteckend W; 6 Nr. 85
was van 1872 het reeds lang verdwe
nen Jonge Juffrouwen-Instituut van de
Dames Ilooy.
Buiten verantwoordelijkheid der Red.
AAN HET NEDERLANDSCHE
VOLK
Een groote nood teistert <fe veenstrefca
van Drente.
De werkloosheid, welke bijkans het ge
heeie sfgetoOj.-t-n jaar haar druk deed ge.
voelen, heeft onrustbarende afmetingen
aangenomen. De voonheen zoo bedrijvig»
streken, kenmerken zich door algemeen»
alten-de onder de arbeidersgezinnen.
Duizenden arbeiders jn de oorlogsjarea
tengevoige van de in ons land heerschen-
dc brands tof fensdhaarschte naar de venen
gehaald, teneinde de turfproductie zoo
hoog mogelijk te helpen opvoeren, ver
kommeren, nu bij de bestaande overpro
ductie hun arbeid niet meer gevraagd
wordt.
De Duiische arbeidsmarkt, welke steeda
in het najaar zoovele krachten uit den
Zuid-Oosthoek van Drente betrok en
daardoor den druk der periodieke werk.
loosheid verlichtte, is voor onze arbeiden
gesloten tengevolge van den vaiutastand
Spaarpenningen van loonen over d«
grenzen verdiend, waarop andere jaren
voor «ten deel werd geteerd gedurende <ti
immer moeilijke wintermaanden, konden
derhalve niet gegaard.
Ziedaar in 1 kort de oorzaken van d«
nood der arbeiders in de veenstreken, vai
wie er (honderden gezinnen zij, wier hoof
den reed3 veertig en meer weken werk
loos rondloopen en waarin ondanks den
van overheidswege verleenden steun het
meest noodige ontbreekt, en die vaak ge
huisvest zijn ja ellendige krotten.
Moge uit den algemeenten stetm van on»
grootmoedig Nederlandsch Volk, waarof
wü bij dezen een beroep doen, blijken, dal
ormoodig is dezen nood in nog schriller
kleuren te* scHMeren,
Met eerbiedigen dank maken wij mel
ding van de gaven in natura, welke Har*
Majesteit de Koningin reeds ten behoev»
van de noodlijdenden heeft ter beschik
king gesteld.
Aan U, landgenooten. te toonen, dat dit
Koninklijk voorbeo! J tot navolging g«
trokken heeft!
Gaven in geld worden gaarne iuge-
wacht aan het adres van den Secretaris-
Penningmeester.
Het Comité verzoekt beleafd geen gif
ten in natura te zenden. Voor de inkomen
de gelden zulten door het Comité goede
ren worden aangeschaft ter uitdeeliug on
der de noodlijdenden zonder aanzien va/
godsdienstige of staalkundige richting.
Het Centraal Algemeen Comité vai
Steun voor de noodlijdende ar-
jei-dersgezinnen in de veenstr»
ken in Drente;
Mr. J. T. LINTHORST HOMAN,
Commissaris der Koningin in d«
Provincie Drente, Atgem. Voorz.
G. K( K)TST RA, Burgemeester vai
Emmer, Voorzitter.
A. GAUTIER, Burgemeester van Coe-
vorden.
Mr. J. A. TEN HOLTE, Burgemeester
van Dalen.
A. VRIEND, Burgemeester van
Odooro.
M. L. MULDERS, Burgemeester van
Schoonebcek.
A. JONGBLOED, Burgemeester vai
Steen.
Mr. Dr. A. ROODVOETS, Secretaris-
Penningmeester, Emmtn (gemeente
secretarie.)
ter door het opstel e i van de vlag
mededeeling te doen.
Het staat geheel aan den scheids
rechter welk gevolg hij aan dit opste
ken van de vlag wenscht te geven.
Wendt de arbiter zich niet tot den
lijnrechter, dan volgt hieruit, dat hij
geen adviezen verlangt en zelfs, wan
neer later blijkt, dat hij wel het advies
van den lijnrechter zou hebben opge
volgd, wanneer hij dit had waargeno
men, dan mag hij er toch geen gevolg
meer aangeven.
Onder ongeoorloofde immenging van
een lijnrechter wordt o. a. verstaan het
raadgeven aan of aanmoedigingen van
een der partijen en in het speelveld
komen.
Onder onbehoorlijk gedrag in de
laatste alinea genoemd wordt ook
verstaan een herhaaldelijk gebleken
partijdigheid.
Dit geheel ter beoordeeling aan den
scheidsrechter.
De lijnrechter moet zooveel moge
lijk met den bal medeioopen en duide
lijk zijne beslissing geven door den
naam der partij te roepen, welke moet
inwerpen of wel duidelijk „doeischop"
of „hoekschop" te gelasten.
Hij moet terstond de plaats aanwij
zen, vanwaar mpet worden ingewor
pen, doch er steeds voor zorgen zooveel
mogelijk bij de doellijn te zijn, wanneer
de bal zich daar bevindt, omdat liet
hier de voornaamste beslissingen geldt.
Ingeval van een vermeende overtre
ding van de spelregels, blijft de bal in
het spel, totdat een beslissing is gege
ven, zoo zegt regel 15.
Indien de scheidsrechter een appèl
tafwijst, kan een teeken op de uitroep
„doorspelen" dikwijls nuttig blijken.
Is het niet mogelijk een beslissing
ge geven, dan moet de stand v an zaken
gehandhaafd blijven.
het onzeker, of er een overtreding
heeft plaats gehad, dan mag geen
straf worden opgelegd.
Is het niet zeker dat een doelpunt
werkelijk gemaakt is, dan mag het
niet worden toegekend.
Is het onzeker of een hoekschop
of een doelschop moet worden geno
men, dan moet het laatste geschieden.
Een beslissing kan niet meer worden
gewijzigd, nadat de bal opnieuw in spel
is gebracht.
Berustte een beslissing op een mis
verstand, dan moet de scheidsrechter
den bal laten vallen op de plaats, waar
de bal zich bevond, toen de scheidsrech
ter floot.
Heeft de scheidsrechter door te flui
ten het spel gestaakt, dan mag hij deze
staking niet te niet doen door te roe
pen „doorspelen."'
De volgende keer hopen we onze
besprekingen te eindigen.
„LOOKER."