Louwmaand.
GEMEMGD ÜlEUWS.
ELCK WAT WILS.
ZATERDAG 7 JANUARI 1922
MEDISCHE PRMTJES.
TOEVALLEN
I.
Zonder twijfel zijn er velen onder u,
die onder hun vrienden en kennissen
lijders aan bovengenoemde aandoe
ning hebben en zich vaak hebben af
gevraagd wat voor een merkwaardige
ziekte dit wel is. Immers het typische
kenmerk is het plotseling neerzakken
van den patiënt met al de kenmerken,
die later ter sprake zullen worden
gebracht om na korteren of langeren
tijd wederom geheel en al hersteld te
zijn. Alvorens verder op deze zaak in
te gaan, willen wij allereerst opmerken,
dat wij dezelfde verschijnselen ook
kunnen aantreffen bij verschillende
hersenziekten, welke categorie wij
ditmaal geheel buiten beschouwing
zullen laten. Spreekt men over toe
vallen, dan wordt daarmede een plot
seling optredende bewustzijnsstoornis
bedoeld bij een te voren normaal ge
zond individu. Tevens wil ik hier de
opmerking aan vastknoopen dat het
op den tegenwoordigen stand onzer
wetenschap nog niet gelukt is eenige
a;wijking in liet zenuwstelsel te ont
lekken. Tal van momenten schijnen
evenwel niet zonder invloed te zijn
op het ontstaan van een toeval. Zoo
kunnen wij allereerst vaststellen dat
een belangrijk percentage erfelijk be-
'.'tst is, d.w.z. in hun familie een of
andere ziekte van liet zenuwstelsel
voorkomt. Onder deze laatste rubriek
dienen wij ook op te nemen de buiten
gewone zenuwachtigheid waarmede
sommige menschen te kampen hebben
in het dagelijksehe leven. Ook de
'eefwijze voor ouders en grootouders
s bij deze aandoening een niet te
verwaarloozen factor en oefenen de
uitspattingen op allerlei gebied een
verdcrfclijken invloed uit. De alcohol
speelt ook hierbij wederom de eerste
vioolmen heeft in vele gevallen
kunnen vaststellen, dat kinderen uit
belaste ouders voortgesproten, in hun
ia,ter leven leden aan toevallen. Voorts
kan iedere lichamelijke en geestelijke
uitputting een aanval te voorschijn
roepen. Vooral wanneer wij te doen
nebben met voor deze ziekte vatbare
samen.
V/ij v.iilen thans overgaan tot de
inking van het verloop van een
aanval. Voordat de patient neervalt
heeft zich doorgaans te voren iets
'•fgespceid dat aan de meeste pa-
Viten niet onbekend is en zich op
'•schillende wijzen kan openbaren,
et is datgene wat de eigenlijke aan
bal aankondigt. Zoo zijn er, die een
bepaalde reuk gewaar worden, weer
anderen zien plotseling eigenaardige
kleuren of lichtschakeeringen of krij-
n een bijzonderen smaak in den
mond. Ook stoornissen in het gehoor
komen voor en worden er door den
patiënt merkwaardige geluiden waar
genomen. Zoo kan op velerlei wijze de
eigenlijke aanval zich aankondigen.
In de meeste gevallen duurt dit slechts
een ondeelbaar oogenblik, doch het
komt ook voor dat dit voorstadium
zooveel tijd in beslag neemt dat de
atiënt gelegenheid heeft maatregelen
te nemen, waardoor ongelukken voor
komen kunnen worden. Dit laatste is
venwel geen regel en duurt het voor-
mdiuni te kort om practisch nut te heb
ben. Niet bij lederen lijder openbaart
zicli een dergelijk voorspel. Er zijn ge
vallen waarin de persoon zonder vooraf
gaande Waarschuwing plotseling neer-
tsort. Hoe 't ook zij, de zieke stort
plots ter aarde, zoo even nog volkomen
gezond en in staat tot werken. Het
bewijstzijn is geheel en al weg en rea
geert de patient op geen enkelen prik
kel van buiten meer. Tijdens het neer
storten laat hij niet zelden een typisch
geschreeuw hooren als het ware een
kreet om hulp. Het is duidelijk dat
deze toestand groot gevaar met zich
medebrengt en het plotseling neer
vallen zeer noodlottige gevolgen kan
hebben. Zoo herinner ik mij hoe ie
mand op het perron, terwijl hij op den
trein wachtte, plotseling door een toe
val werd getroffen, met het noodlottig
gevolg, dat de ongelukkige van het
perron op de rails terecht kwam, juist
op het oogenblik dat de trein het sta
tion binnenliep. De afloop kunt u zelf
wel nagaan. Uit een en ander blijkt,
dat deze menschen steeds aan groot
gevaar blootstaan en zij zooveel mo
gelijk maatregelen dienen te nemen
om iiet risico zoo gering mogelijk te
maken.
In een volgend artikel willen wij
nagaan hoe het doorgaans met onzen
patient afloopt, die plotseling is neer-
gevallen. MEDICUS
Valuta speculatie.
EEN GERENOMMEERD IIOTEL
GESLOTEN.
TREKJES CCXXIII.
Solide sluiting.
Het was de droom van half z'n leven
geweest.
'n Eiken schrijfbureau.
Niet zoo'n klungeiding van vuren
hout met opgelijma'e eikeu bladen
zoo'n soort waschtafel zonder marmer
blad
Ook niet zoo'n bureau-mimstre
dat was te plat-tafelachtig, meer voor
'n stijf kantoor.
Nee, nij wou hebben een schrijf
bureau met links en rechts 'ti kastje
en 'n opening voor je beenen in 't mid
den.... daar kon can meteen 'n
mooie prullenmand staan.
En van boven zoo'n rolluik-sluiting
van ronde latjes, die je zoo dicht kon
trekken en weer openschuiven. En
dan verder 'n heeleboel laatjes, kast
jes en plankjes en hokjes, om zoo echt
gezellig van alles inte stoppen wat tot
z'n werkzaamheden behoorde.
Reeds in hun verkeeringsdagen bad
dert ze 't er steeds over'gehad. Voor
alle meubelwinkels waren ze blijven
staan als door magnetische kracht
aangetrokken. Eiken, mahonie, no-
had ,Reschilderdvan alle soorten
5tagen'1 ze met tientallen gadege-
een extra bruidsdagen waren ze nog
weest oin111i!?da§ naar Amsterdam ge-
naar 'n bure'ndeliik I1U ecns serieu$
nog steeds had"Je £aan zicn want
waar ie gewoon ni0c,cl ontmoet
Zij waren getnnl°,p-was'
Maar bij ai de nied 00''10"E,üjd
hadden gekocht, 'e zc
Hemeltje-lief in lien" sci andel.ik
duren tijd viel letterlijk alle» terenRe
ken alleen je zeil op den grond maar en
de gordijnen.
't Was ellendig jammerdoch
geduld maargedulder zou
den wei betere dagen komen.
En in 't voorkamertje werd de muur
tusschen schoorsteenmantel en raam
vrijgelaten voor ,,'t bero," dat er één
maal zou komen. Leeg-kaal plekte di
wand daarzelfs geen stoel, geen
simpel bloemtafeltje mocht er staan
Die open plaats hield het verlangen le
vendig naar het bureau
In stille hoop, in geduldig wachten,
maar in steeds groeiend begeeren gin
gen eenige jaartjes voorbij
Toen kwam plots het groote gelul
hem zóó maar omhelzen. Hij was amb
tenaar bij de H. IJ. S. M. en krec
honderd gulden extra toeslag waarop
hij niet had gerekend. De andere
duurtetoeslagen waren al weken var
te voren aangewezen voor 'n stuk Idee-
ren of andere hoog-noodige zaken
Maar hier wist ie niks van't wa:
'n extra'tje buiten 't andere om....
En de slimmerd hield 't stilletje
voor z'n vrouw geheimen de hon
derd guldens werden veilig weggestop'
op 'n plekje waar ze nooit kwamen
Dat was vast voor 't bureau
daar kwam ie niet aan, al hingen de
vellen bij z'n schoenen.... al moes;
ie aardappelen met gesmolten bo.ter
eten.
En hij hield zich goed.
Er kwamen zware tijden nog....
maar de 100 pop bleven onaangeroerd.
Er moesten 'r nog minstens twee
maal zooveel bijkomen om 'p pui:
schrijfbureau te hebbeneen zooal-
hij zich jaren en jaren had gedroomd.
En daar gebeurt me warempel 'n
tweede mirakel.
Dc valuta
Nou kon ie in Duitseliland eer
schitterend bureau Roepen, met kast
jes, laatjes, hokjes en 'n scliuiflatjes
sluiting, franco-station voor tiendui
zend mark, of in Hollandsch geldj
precies honderd piek Wie doet je wat?
„Mannie, wat is er toch met je
vroeg z'n „wijfie" wel tien maal per
dag. „Wat doe je toch zenuwachtig. Je
loopt maar in je zelf te mompelen en te
rijnzen. Toch niet te druk Of weer
ie veel hooi op je vork genomen voor
je bond
Je moest maar bedanken voor be
stuurslid. Zelfs 's Zondags laten ze je
iet met rust.... ga je de deur no
it om redevoeringen voor andere af-
deelingen te houdenveel tc druk"
Hij zei niets. Dacht„wacht maar."
Eindelijk kon hij het niet langer st'-:
ouden, moest zeggen, dat er groott
Zingen gingen gebeurenËr was
een bericht gekomen van 't gocderen-
itation.... er moest 'n kist worden
afgehaald.... meubilair werd nicf
zezorgd zichtbaar trillend vertelde
lij 't z'n vrouw.in die kist zat.
iet bureau
Den volgenden morgen nam ie vrij.,
ing met 'n man en 'n handwagen
aar 't goederenbureau.
'n Reuzekist was 't.
Hij beloofde den kruier wel derti'
•naai 'n extra fooi als ie erg voorzichtig
deed met op en afladen.
In de vestibule, waar z'n vrouw dc
matjes en 't jutte-loopertje had opge
nomen, werd de kist opengemaakt
hij zweette van inspanning en agitatie.
En het bureau overtrof z'n stoutste
verwachtingen 't Was 'n juweel
'n prachtstuk. Die moffen waren toch
maar kereltjes, hè Wat maakten die
'n heerlijk stuk voor 'n schijntje. Die
afwerking zag je in heel Holland niet
Ook z'n vrouw stond perplex
Moot hem in vervoering in haar armen
gaf hem een dozijn zoenen.
En wat stond 't daar manjefiek tus
schen schoorsteen cn raam. Den heelen
middag bleef hij rangschikken cn
volpakken ia de laatjes, kastjes en hok
jes.
Z'n vrouw traciitte 'n kleine lade
te veroveren voor haar sieraden
'lat was er net zoo'n plekje voor.
Maar door z'n oogen glom iets als van
'n wilde stier. Wat hij nog nooit ge
zegd had zei hij nu
„Ben je stapel-krankjorum?!! Die
nullen in dat bureau
's Zondagsmorgens stond hij bij-
'ijds op voor de vroegmis. Hij moest
's middags naar Rotterdamverga-
lering van dcti Bond.
Hoe verrukkelijkal z'n pape
rassen la-ren nu netjes in 't bureau ge
rangschiktniks geen gezoek meer
in buffet, tafellade of waar dan ook.
vroege r lag alles maar hier en daar ver
spreid.
Na de Mis ging ie nog even echt-
cnus voor z'n bureau zitten schrijven
en genietenhij moest nog 'n heele
motie opstellen, hadden ze 'm ge
vraagd.
Mooi, praktisch slot zat er aan 't
bureau. Eenmaal dicht.met geen
tien loopers open te krijgen. Als 't
rolluikje dicht wasdan was me
teen alles dicht.
In dat laatje daar zat nog 'n reserve
sleuteltje dat zou ie morgen 'n ander
daatsje geven, voor 't geval dat sleu
teltje nol, dat natuurlijk al lang aan
z'n sleutelring prijkte, zoek mocht
raken.
Tingelingcling.De bel.... juist
ion ie zoo druk aan z'n papieren bezig
was.
't Was Scholte, z'n boezemvriend,
Jie al jaren het liedje van verlangen
had gehoord en nu het bureau kwam
kijken waar ie al van vernomen nad.
Hij duwde Scholte gewichtig de kamer
binnen.... liet 'm eerst 'n poosje in
zwijgende extase.... stootte er toen
uit „Nou wat zeg je 'r van
„Schitterend" zei Scholte
„schitterend. Geluk er mee, man."
„Moet je 's ziendie afwerking
en kijk es hoe glad, hoe keurto alles
En nu de sluitingmot je oplet
ten. Kijk, dit rolluikje trek je onuaag...
floepnou is alles dicht."
Het was zooScholte constateer
de hetniets kon meer open.
„Nou kan je met dit Sleu
Hij gaf 'n schreeuwwerd wit
als z'n boord
„Allemachies.de sleutel zit in 't
laatje daar.... Maar wacht ....me
sleutelbosO, lieve hemeltje
„Wat is er toch
„Die zit cr ook invlak achter 't
rolluikje denk 'kDe heele sleutel
bos Nou kan ik nergens bijen
over 'n uur gaat me trein
Alle sic tels zitten er aankleer
kast, geldtrommel, huisdeur.alles!
Woest begon ie aan 't bureau te ruk
ken.... maar de sluiting was te so
li ed.
„Scho te, vlieg jij naar den smid
in de BerkenrodesteegVrouw, ga jij
naat Jan Klomp, die hier altijd de
kachel zet. Ik zal 't probeeren met 'n
kromme spijker."
Scholte weg.
4rouw weg.
Zestien spijkers werden tot krakc
lingetjes gewr'ongentnaar 't vervloekte
ding ging niet open.
Scholte terug.heet en nijgend
De smid zou komen als de Hoogmis
uit was.
Vrouw terug. Klomp kwam dadelijk
zou breekijzers meenemen.
Twintig minuten later.
Smid Heeft veertig loopers en sleutels
geprobeerd.... zonder resultaat.
Klomp staat aan naden en kiertjes
te wanhoop-morrelen met oiverse werk
tuigen.
Vrouw heeft alle beschikbare haar
spelden vermorzeldbegint nu atU!
de onbeschikbare.
Scholte peutert met z'n zakmet,
vrouw nu met kachelhaakje.
„Zit niks anders op, dan 't breek
ijzer d'r in te zetten"zei Jan Kloin.ï
akelig wreed.
Zij gaf 'n hartverscheurende gil.
Hij dacht ineen te zakken.
De smid adviseerde een paneel in te
trappen. Kon 't gemakkelijkst gcrip-
pereerd worden.... kon 'n 25 sjool
kosten.
Scholte kreeg 'n ingeving.
„Je plant gewoon je zakmes tus»
schen de latjes van die rolsluiting er»
snijdt dat jaloesietje in tweëen....
Dan kan je bij de sleutelbos en dc re
paratie is eenvoudiger."
Zuchtend stemde liet echtpaar ton
in de gruwelijke operatie.
Scholte nam z'n mes enin twe«
helften gleed het rolluikje van elkaar.
Hij en zij kregen '11 gevoel of ze zelf
midden door werden gesneden.
Scliolte keek door de gemaakte
opening naar binnen.
De smid uit de Berkenrodesteeg keelt
naar binnen.
Jan Klomp keek naar binnen.
Hij en zij keken naar binnen.
Geen bos sleutels In doodsche stilt!
stonden zc elkaar aan te gapen.
„O, 0, 0," schreeuwde hij opeens.
„Hoe kan 'k nou zóó ezelachtig store
zijn
Als 'n gek vloog ie naar de gang
kwam terug met de sleutelsZe
zaten doodgewoon in den zak van z'r.
overjas.
Er vielen vijf menschen om.
Hij van spijt.en woede op zich
zelf.
Zij van uitbarstende opkrop-zem»
wen.
De drie anderen van 't lachen.
(Nadruk verboden.!
G N
Tweede Blad.
Verleden jaar was Nieuwjaarsdag zeer
zacht en thans zillen we in een wind- en
stormperiode met regenbuien, 'die ajl eeni-
gen tijd duurt. Het schijnt weer een
kwakkelwinler ie worden, al moeien we
voorzichtig zijn met weervoorspellingen
in deze maand. Van oudsher was deze
maand de koudste. Van Kerstmis lol
Vrouwendag (2 F-ebr.) lag gewoonlijk
de binnenscheepvaart stil en was Neder
land op de schaats. Daarnaar schijnt nu
geen kijk meer te zijn. Januari zullen we
moeien gaan noemen „kwakkelmaand."
Het wordt er intusschen niet beier op.
Zachte winters zijn ongezonde winters:
„slappe winters, drukke kerkhoven." Ook
de buitenman houdt van een konden, dro
gen Januari: zachte winters zijn te voeh-
L/f voor den grond, die te veel mest uit
spoelt en vaak zuur wordt. Vorst is noo-
dig om den grond te verkruimelen, die in
't voorjaar dan ruller is. Vooral weiland,
dat zoo r vaste graszode heeft, kan wat
vorst gebruiken om losser Ie worden. De
bloemknoppen van de vucht'boomen schij
nen na vorst krachtiger.
„Januari zonder regen (wel met vorst),
is den boer oen zegen.' „Januari warm,
dat God zich erbarm (over den boer).
„Als die muggen in Januari dansen, wordt
de boer een bedelaar."
De kortste dag (21—22 Dec.) is alweer
voorbij: ioderen dag winnen we wat. De
nachten worden korter en als ,[t echt wint
terweer is, ook kouder
Zonsopgang op 1 Jan. 8.12 en 'Onder
gang 3.54; op 31 Januari 7.47 en 4,42.
Verleden jaar was de temperatuur gemid
deld 4 gr. C„ in 't begin zelfs 5 gr. boven
de normale. Van dien laden tot den 17en
daalde nagenoeg overal de temperatuur
beneden het vriespunt: overigens kwam
vorst slechls plaatselijk voor. De regenval
was gemiddeld over het geheele land on
geveer 86 m.M. legen 47 m.M. normaal
Vooral in de eerste 3 weken kwamen veel
dagen met groolen neerslag voot. Sneeuw
is cr bijna niet gevallen. Zon luidden we
32 uur tegen 44 uur normaal.
Voor schaatsenrijders: Let op de maan:
„Vorst met maan, houdt meestal aan."
Zoogdieren. Soms vliegen al vleermuizen;
cr zijn in de lucht anders nog weinig in
secten te snappen. Een enkel haasje werpt
almaar de jongen komen gewoonlijk
om.
Vogels. Het is onjuist te metenen, dat
de vogels zich veel van den winter aan
trekken. Ja, als de vorst lang aanhoudt,
zoodat liet ijs niet uit de slooten komt,
■dan kunnen zij moeilijk hun dorst les-
schen, maar bun kostje halen ze wel op.
Gewoonlijk hebben velen al 't voorjaar in
't hoofd; de troepen splitsen zich al in
paren, "t Gezang wordt niet gestaakt; 't
gaal er vaak zoor lustig toe. Spreeuwen,
rausschen, lijsters en kraaien nemen nog
koude baden: eohte waterrotten. De insta:'
tcneters inspecteeren de boomen: zij ver
zorgen zoodoende reeds nu den fruitoogst.
De roeken zijn weer bij de oude nesten;
zij voeren eT wel niets uit, doch de oude
broedlkoJooie trekt hen. Lang bin ven ze
er niet; de honger drijft hen naar elders.
Als er ijs ligt, kunnen we de ijsvogels
zien visschen bij 'bijten en wakken.Prach
tige vogels, bonte kraaien zien we overal:
vooral op vuilnis- en mesthoopen schar
relen de kraaien gaarne.
Insecten. Dat vorst, zelfs strenge vorst,
vee! insecten doodt is onjuist. Ze zitten
goed beschut. Afwisselend vorst, dooi en
regen is vee! gevaarlijker voor hen. Als
't dooiweer is, komen de wintervlinders
uit den grond. Bij zacht weer muggendans
In huis nog steeds steckmuggen. De ka-
mervliegen en ook wel bromvliegen zijn
nog steeds in de verwarmde woonkamers.
Daar overwinteren ze. Vangen we ze nu,
dan hebben we a.s. zomer minder last
van vliegenplagen. Soms vliegt er al op
een mooien winterdag een citroentje of
een dagpainvoog. Dat zijn geen voorbo
den van een vroege lente, maar exempla
ren die uit hun winterkwartier zijn ver
jaagd.
Soms vliegen er in huis al 7d< a-mot
ton. Men vange en doodo zo; in do
verwarmde woonkamers bestaan or voor
de motten geen jaargetijden.
In huis. De bloembollen, die wij in
October hebben opgepot of op glazen go-
zet, kunnen nu in do kamer worden ge
baald, behalve de erocussenzot zo ver
van de kachel, dan ontwikkelen zij zich
langzaam en regelmatig. Strooi een le
peltje bloemenmest over do aardo in do
bloempotten, waarin do kamerplanten
staan cn giet er dan lauw water over.
Besproei do kamerplanten met een rijn
spuitje, de bladeren blijven er dan lan
ger aan. Do azalea's kernen moer en
meer. Houdt zo koel en de bladeren voch
tig. Als men er een koopt of cadeau
krijgt, niet direct in de warme kamer
zetten. In de bloemenwinkels stookt men
ook niet, daarom blijven do bloemen daar
zoo frisch. Men lotto op de vorst, dio
komen kan; 's avonds nog eens dan ther
mometer raadplegen. Ivijk nog eens naar
de geraniums, een scheutje lauw water
kan geen kwaad. Om takken bloeiende
seringen nu lang goed to. houden geeft
men door het ondereindo van den tak
een diepe kruissnede van een c.M. 8
of 10. Het water trekt dan meer naar
boven,
In den helder. De provisie ducht'g na
zien, luchten cn niet broeien. Als 't gaat
vriezen, dan dekken. Lot op den ther
mometer en den wind. Oostenwind geeft
vorst. Let vooral op de aardappels en
op de appels en p ren. De aardapjkls
vallen van 't jaar vuig weg. We moeten
wat dooreten. Bij goudreinetten, die uiter
lijk volkomen gaaf zijn, merkt men bij
't doorsnijden soms een rot klokhuis. An
dere jaren komt dat niet zooveel i Aor.
Let op:
bij pim. 3 gr. O. bevriezen droge aard
appels;
bij pim. 2 gr. 0. bevriezen natte aard
appels
bij pim. 4 gr. 0. werden de aardappelen
zoet.
Aardappels worden zo?t, omdat de.
ademhaling bij kou zoo zwak is. Zoete
aardappelen zet men achter do kachel
bij een temperatuur van 10 tof. 20 gr.
0.: dan wordt do ademhaling veel ster
ker, de suiker wordt verbruikt cn de
knollen smaken weer gewoon.
In de vrye natuur en in de parken.
Veel onkruid, dat wat koude kan ver
dragen, staat er nog fris h bij. De meeste
bocmen staan door de vorst en den wind
nu wel geheel kaal. Het is daarom nu
een mooie maand om eens na t: gaan hoo
verschillend de knopvormen en oup-
standen bij de ond rseheideno boomen en
heesters zijn. Van do hazelaar, els, berk
e.a. zijn de katjes nu goed waar te
nemen. Het sneeuwklokje wit vaak in
deze maand al bloeien, evenals 't pe
perboompje. Ook de tooverhazelaar en
de Japansche Kwee tooien zich. De tijd
voor excursies breekt weer aan: voor
den echten natuurvriend is feitelijk iedere
dag in welke maand ook, interessant.
In 't openlucht-laboratorium wordt im
mers de arbeid nooit onderbroken. Al
tijd in actie.
Den geheelen winter staan in blad:
alle coniferen (behalve larix, taxodium
en gingko), het palmboompje, klimop, li
guster, hulst, mahonia, rhododendron, au-
cuba en laurierkers. De planten hoetan
„altijdgroen" en hiermede wordt bedoeld,
dat de bladeren of naalden, 2, 3, 4 of
meer jaar aan de takken blijven; ieder
voorjaar komt er evenwel „nieuw groen"
bij, zoodat wij aan deze boomen cn
heesters bladeren van verschillenden leef
tijd aantreffen.
Het madeliefje, 't herdorstaschje, kruis-
kruid, vroegeling, paarse doovenetel, en
eenjarig beemdgras, bloeien maar aldoor.
Soms komt 't eerste speenkruidje en het
klein hoefblad ook al.
In het orgaan van 28 December der
Verecniging „Ncderlandsch fabrikaat"
troffen wij o.a. het volgende:
Een onzer leden schreef onlangs
o.a.: „Laat een krachtige reclame te
gen den markenhandel een einde
maken aan de werkloosheid hier te
lande en aan onzen handel ten goe
de komen."
Het dobbelen zit ons volk nu een
maal in hel bloed. Waren het eeni
ge jaren geleden Amerikaansche spo
ren en mitsgaders gokker ij in pelro-
leum, thans nu in deze richting
weinig meer te gokken valt heelt ons
volk oi' heter gezegd dal gedeel
te dat er steeds van droomt met één
slag rijk 4c worden en zich aan deze
fatauiorgaua vastklemt met een on
verwoestbaar optimisme zich toe
gelegd op 'n andere goklcerij die voor
velen nog veel meer aantrekkings
kracht schijnt te hebben dan de
vroegere Amerikaansche speculaties.
Hoe velen zoeken hun geluk niet in
de Mark?
Schrijver dezes heeft maar al te
dikwijls bijgewoond in de oorlogsjaren
dat personeel van lijdelijke kantoren
een groot gedeelte van hun of haar
maandeüjksch salaris bel 'gden in Mar
ken tegen den toen geldenden koers
van ongeveer 30 cent. Hoeveel per
centage van deze spaarboekjes zullen
wel verdwenen zijn in den loop dei-
tijden'? Wie herinnert zich niet de
levendige Karpaten-handel in Amster
dam uitgeoefend op het Damrak, in
Den Haag op het Spui, tot het einde
lijk te bar werd en de politie aan
deze verschijning een einde maakte?
Het bleef in tien eersten lijd hoofd
zakelijk een geldhandel: men kocht
Marken cn probeerde zc met een zoet
winstje, ook wet, en zou dit niet
meer gebeurd zijn met een zuur
veriiesje van de hand te doen, om
natuurlijk daarop hetzelfde spelletje
te herhalen. De kat had eenmaal van
het spek gesnoept, wat overgezet zijn
de beieekent: de speculatie-koorts was
opgewekt, men ging ermee voort. Men
behoeft niet te vragen, als men na
gaat den korten tijd dis er is noodig
geweest om de Mark van een koers
van 30 cent ongeveer te doen da
len tot 1 cent, of de Nederlandsche
verliezen bij deze speculatie ook het
aantal gelukkigs .vinners heeft over
troffen en wis zal ooit kunnen bepa
len hoeveel het Nationaal Neder
landse!) belang heeft geleden door
deze dobbclzuchl? Een schade, die
in normale omstandigheden wel te
dragen is en wellicht voor enkelen
een harde les zou kunnen zijn ge
weest het dobbelen op te geven, maar
tn de tegenwoordige omstandigheden,
nu het geld verdienen zooveel moei
lijker gaat en lief geld uitgeven nood
gedwongen zooveel grooter is gewor
den. van enorm belang is. Later werd
de toestand wat anders. Eerst was
België en met België Frankrijk het
land van belofte. De Belgische franc
en de Fransclie franc daalden op zulk
een wijze, dat zeer voordeelige koop
jes waren te halen, zoowel le Brussel
als te Berlijn, en menig uitstapje werd
in dien lijd gemaakt door tal van
onze landgenooten om goedkoop de
noodige en wie zal zeggen ook hoe
veel onnoodige artikelen in te slaan
onder het motto: hot kost maar zoo n
schijntje. Maar de Belgische franc cn
de Fransclie franc hebben niet later
de daling vertoond, die de Duitsehe
Mark had en het „koopjes halen" bij
onzen Zuidelijke buur en nabuur be
hoorde dan ook vrij spoedig weer
lot liet verlcdene. In Duitschlaud was
het anders gesteld, de Mark daalde
en bleef dalen en toen men zag dat
speculecren in Marken weinig kans op
zoet gewin, maar groote mogelijkheid
op flink verlies opleverde, was van
een speculecren op zulk een wijze
gauw de aardigheid af. Daarbij kwam
dat liet reizen in Duitseliland weer
hoe langer hoe gemakkelijker werd
en menigeen bracht zijn zomcrvacanlic
als in vroegeren lijd in Duitseliland
door, hetzij dat Duitseliland het be-
stemmingsland was, heizij dat men
er doorheen spoorde om andere lan
den te hereiken.
Maar de prijzen van Duitsehe artike
len gingen lang niet in dezelfde mate
in de hoogte als. legen de gulden be
rekend, de marktwaarde daalde. Het
«evolg was dat heel wat Nederlanders
wilden profitceren van de gelegen
heid op voordeelige wijze inkoopen
te doen.
Dat dit leidt tot eigenaardige in
consequentie. moge uit het volgende
voorbeeld blijken:
Een fabrikant beklaagde zich bitter
over de concurrentie hem aangedaan
door zijn Belgische collega's en vond
het een schande, dat niet onmiddel
lijk de Regeering ingreep en of den
uitvoer van artikelen zijner concur
renten verbood of zulk een hoog in
voerrecht hierbij zou vasLstellen. dat
hij van die concurrentie geen last
meer zou ondervinden, maar, nadat
hij zijn meening op hartstochtelijke
wijze had meegedeeld, liet hij on
middellijk hierop volgen dat hij de
volgende week het liep tegen St.
Nicolaas met zijn vrouw naar Keu
len zou gaan, omdat men daar zoo
goedkoop zijn St. Nicolaas-ilikoopen
kon doen
Langzamerhand komt in deze toe
stand een kentering. De Duilscher ziet
zeer goed in dat als het zoo door
gaat zijn land wordt leeggekocht en
hij gedwongen is de ontbrekende
grondstoffen en half-fabrikalen aan te
koopen tegen prijzen dat de Duitsehe
artikelen zoo ontzettend moeten stij
gen. dat zij voor den Duitsclicr niet te
betalen zijn en wel op het niveau
moeten komen als gelijksoortige ar
tikelen in andere landen staan. Maar
in dien tusschenlijd is Nederland over
stroomd met vreemde waren op zulk
een wijze, dat voor lallooze gelijk
soortige Nederlandsche artikelen hier
te lande geen afzeL wordt gevonden.
Het gevolg hiervan is natuurlijk, dat
de Nederlandsche industrie hiervan de
ernstigste nad.c'en ondervindt, vanzelf
sprekend heeft dit als eerste gevolg
een groote schade van de Nederland
sche industrieelen cn van degenen wel
ke rechtslreeksch hun bestaan vinden
in de Nederlandsche industrie. Maar
liet is toch wel zeer gemakkelijk te
begrijpen dat het hierbij niet blijft, de
werkloosheid in liet land neemt toe
en degenen welke buiten werk raken
moeten worden ondersteund,welk geld
in den vorm van Delastingen natuur
lijk weer door het overige Nederland
moet worden opgebracht. Maar deze
zelfde werkloozen evenals zij, welke
vroeger een goed inkomen hebben ge
had, thans met moeite het hoofd bo
ven water houden, zijn niet in staaf
hun leven op denzelfden voci voorl
te zeiten als tot dusverre het geval
was cn hiervan is natuurlijk weel
het gevolg dat winkeliers hun omzet
zien dalen.
Het resultaat is das en hierop it
door bij uitstek bevoegden reeds her
haaldelijk gewezen, dat de ondcr-con
sumptie hoe langer hoe grooter af
metingen aanneemt. Ilct is onctcr-coa-
sumenüc die het economisch even
wicht zoo volkomen heeft verstoord
Iloe hiervoor een oplossing tc vin
den? Gemakkelijk is dit zeker niet
Zij die meenden dat met liet sluiter
van den vrede een iijd van voorspocc'
zou aanbreken, zijn wc! zeer bedro
gen uitgekomen. Men steekt gemakke
lijker een huis in brand, dan men
een huis opbouwt. Maar laten zij, die
tot nog toe niet vergiftigd zijn dooi
't valutagesjagger bedenken dat zulk
gesjagger mogelijk wellicht voor hen
op dit oogenblik een lijdelijk voor
deel geeft maar het onafwendbaar go-
volg heeft dat in de toekomst
cn die toekomst ligt heusch niet ii
ver verschiet een geldelijk verhei
van beteckenis is.
DE ZAAK DANTëL DUIM.
In aansluiting met het bericht, da»!
het strafproces-Duim gestaakt is, meldt-
men nog, dat de schuldeis-hers ni lang#
ondcr- anlolin e:i tot overeen temminy
zjjn gekomen, nadat de vader van Duim
driehonderd millioen kronen hoeft bo-
taald.
INBRAAK BIJ EEN GOüttSMID Tl
ROTTERDAM.
Voor een groot bedrag gestolen.
De goud- en zilverkashouder M. S.
aan den Nieuwen Binnenweg tussehei
do Claes do Vrieselaan ea den Heem-
raadssingel, te Rotterdam, heeft Woo as
dagmorgen bij de politic aangifte ge
daan, dat er in zijn winkel, waarbovei
hij woont, is ingobroken. Hij zelf ou&
dekto den inbraak en zegt te geloovoi-
dat de daders aan do achterzijde dooi:
aangrenzende tuinen zijn winkel zijn ge
naderd. Voor een groote waarde aan.
gouden en zilveren voorwerpen, wc <r~
onder horloges, kettingen, hangers, rin
gen, broches onz. zijn volgons do aan
gifte uit don winkel en uit zich (laat:
bevindende opengebroken vitrines gesto
len. Verder is in oen tusschenkamer ui'
©en ijzeren geldkistje, dat verstopt w
onder oud papier enz. f 1400 aan bank
papier gestolen.
De hear M. S. is voor i 40.000 tegot-
inbraak verzekerd. (N. R. Ct.
Hot bodrijf iu hotel Do Oude Do.-lou:
to 's-Gravenhag© staat stil cn zal ver
moedelijk niet vóór 16 dezer woer i»
werking treden.
Dit is oen gevolg van den verkoop
van het hotel on de bijgebouwen, we!k<»
thans in eigendom toebehooren aan eo»
Duitsehe combinatie. Als directeur zai
optreden de heer Zomerdijk Bus-dnk, te
Wassenaar, die de heropening voorbe
reidt.
Ten eindo oen grondigen kijk op hek
bedrijf te verkrijgen, i? hij tot de sluiting
overgegaan, omdat do zorgen en de g
legde beslagen, welke de exploitatie van.
zijn voorgangers tan zeerste drukten, hoé
ook de tegenwoordige directie onmo-C'
lijk maakten eon degelijk inzicht in dn
zaken to krijgen.
Do 50 a 60 geëmployeerden zijn eer
vol ontslagen en de mcoste gasten va»i
hotel veranderd. Er zijn op het oogen
blik nog slechts enkele gasten in hel'
hotel, doch voor nieuw-aankomenden h
hot hotel gesloten. (H. Ct.)
Eii j |-i
