Tweede Blad. binnenland, BUITENLAND De vondeling wmniumsm nieuws. VRIJDAG 20 JANUARI 1922 BRIEVEN UIT BORNEO. 't Is alweer December. De maand van taai-taai en oude vrijsters, van borstplaat en marsepijn. De maand van het hoogfeest van Kerstmis en toevallig met lekkere Kerstbrooden. De maand ook van heete punch met oliebollen op oudejaarsavond. Maar van dat alles bestaat Kerstmis al ken hier in Borneo. Doch ik wil maar zeggen dat het tijd wordt als ik nog fatsoenlijk voor den dag wil komen met een „Zalig Nieuwjaar." Zalig Nieuwjaar, goede lezers Zalig Nieuwjaar is de schoone groet tusschen ons katholieken. Wat een wereld vol gedachten ligt in die twee woorden opgesloten Dat alles moge geschieden tot ons aller zieleheil en cok dat wij menschen wikken, maar dat God beschikt. Zalig Nieuwjaar Dit jaar negentien honderd, twee en twintig is "het tien jaar geleden, dat de eerste van de „Brieven uit Borneo" in deze kolommen ver scheen. 'n Jubileumhet tweede lustrumTien jaar dat ik de oude Bavostad verliet om in bijna onbe kend Borneo te missionaren Tien jaar dat ik geen taai-taai of borst plaat of Kerstbrood of heete punch geproefd heb. Tien jaar van hcusch niet altijd zonneschijn en rozen, doch donkerte dikwijls rondom en doornen die prikten. Maar ieder huisje heeft zijn kruisje en missiehuizen twee Gelukvolie dagen vele dagen dat ons hart jubelt'en kracht schenken voor tegenslag en tegenspoed. Zoo o. a. het volgende. Verleden jaar heb ik een paar voorbeelden aangehaald van Lucifer's macht hier, heb ik u geschreven over een oude duivel- priesteres. Zij is nu, laten we hopen, in den hemel en dient God. Ik had het geluk haar te doopen, en ze stierf een stichtelijken dood. Geleden heeft dat arme mensch bar. En geduldig was zij in haar lijden. Ik heb haar begraven ook en op het ijzerhouten kruis staatLuntivay oud duivel- dienares stierf als Perpetua, kind van God. Toentertijd schreef ik dat het 'n geval was voor Weesgegroetjes van u En na een zestig jaren den duivel gediend te hebben is ze hem nog ont glipt Wel, goede lezers, in het begin des jaars maken we goede voorne mens, maakt dan nu een voornemen om dikwijls dagelijks de vreem de missies met missionarissen te ge denken in uwe gebeden en om de Missie-actie te steunen naar uwe kracht. Gerust, we hebben zegen van God zoo hard noodig en voor ons zei ven en voor ons werk. Zegen en succes moet van Boven komen als in de woorden van den H. Paulus „niet hij die zaait, of plant is iets, doch God die den wasdom geeft. Ik hoop dat de lezers ook mij per soonlijk en mijn werk onder de Doe- soens zullen gedenken! Dank u vrien delijk. En wanneer u soms wat „ach terwielen" of „briefjes" te missen heeft, houd ik me aanbevolen Zalig, Zalig Nieuwjaar inabong. J. STAAL. Pr. Miss. De dag, dat Sinterklaas over de Hollandsche daken rijdt. 1921. Drf Conferentie te Genua. FEUILLETON (Naar Louise de la Ramé) 6 Hij vertelde van veel, wat hij ge zien en verricht had, en de herinne ring bezielde zijn woorden. Hij ver haalde van de jacht op de roovers in de eikenbosschen van Cicilië en Sardinië, van de verwoede gevechten, man tegen man, met hen in de een zame bergen van de wilde schoon heid, de romantische volksgebrui ken en van de vrouwen op de eilan den van de nachten op zee, die nog Seen hunner had gezien, van de vaar tuigen der koraalvisschers, van het leven der kopcrdelvers, van de pal- jUenbosschen, cactusvruchten en van let b.vak aan den welriekenden oever ,°,er Middellandsche Zeeten slotte Heelde hij van Rome en van de heer- kerken der Eeuwige Stad. 0numilta zat te luisteren en boog heur v de handen steunend hoofd naar toten- Zijn stem steeg in het donker e,,j. ''aar óp zij kon hem niet zien, bezin maar hooren. De Italianen hij ,ten de gave van vertellen, en ste,n'aci niet alleen een melodieuze lent V diaar ook het aangeboren ta- genbljui. de stoutste, levendigste oo- Zijn »Puen van een voorval te vatten, verin! r luisterde, als met betoo- Seslagen, maar de aandach- tigste toehoorderes van allen was zij, die hij niet kon zien. De maan scheen, de sterren fon kelden, de nachtegalen zongen, de avond was schielijk vervlogen toen zijn stem zweeg, "ontwaakte UmiltA als uit een droom. Het was midder nacht. Haastig sloot zij haar houten vensterluikje en hoopte, dat hij niet had opgemerkt, dat het raampje al dien tijd openstond. Virginio had het evenwel zeer goed bespeurd en een straal der maan op een hoofd met Venetiaansch goud haar zien vallen, en het glinsteren van dat maanschijnsel in het donker had hem in zijn schilderingen aange vuurd en hem welsprekend gemaakt. Als jong soldaat had hij werkelijk reeds veel beleefd, en zijn natuurlijke begaafdheid en een zekere opvatting, den waren kunstnaar eigen, stelden hem in staat, zijn ervaringen, op bloemrijke wijze voor te stellen. Gedurende heel den volgenden dag en alle verdere dagen vertoefde Virginio in de nabijheid van de dienst maagd zijner moeder laatstgenoem de mocht ook al knorrig kijken en grommen, zoo veel zij wilde, hij was zijn eigen heer en meester en ging zijn eigen weg. De liefde rijpt even vlug als de peren in deze heete zon. Wanneer Uniiltè in heur dakkamer tje zich ter ruste begaf, hoorde zij beneden een klankrijke stem liederen bij de mandoline zingen zij wist, dat Virginio zong en dat heel zijn hart in deze liederen sprak. Maar dat vermurwde haar niet. Hij was maar een soldaat en wilde slechts een ge- De toestand in Ierland. REM. BUITENL. BERICHTEN. EEN brutale ontsnapping. wone boer wordenzij wachtte op haar gouden koets en haar kroon. Zij deed haar vensterluik dicht en sloot daarmee tevens de liederen en de sterren buiten. „Ik houd van u zei Virginio den zevenden avond tot haar, toen b'J met haar een oogenblik in den koe stal alleen was en voor pas gesneden gras en heidekruid stond. „Ik houd van u, jij bent de vreug de mijner ziel 1" zeide hij en trachtte haar hand uit het geurige groen te nemen. ,,lk houd van u, lief meisje Kan je mij niet aanhooren en een weinigje van mij houden UmiltS fronste stuursch haar wenk brauwen, lachte en keek hem niet minachting aan. „Loop, zeg zoo iets in Turijn. Mis schien luistert men daar naar zulke malle praatik hoor er niet naar." „Mallepraat Het is heel mijn le ven, wat ik je aanbied. Luister naar hetgeen ik zeg Je bent voor mij als de zon, als het daglicht, als al wat goed en 'schoon" is hij boog zich over het vochtige gras en de verwelkende bloemen naar haar toe en sprak met al de macht van zijn genegenheid en van zijn smartmaar zij zweeg en men hoorde enkel, hoe de koeien het sappige gras kauwden. Bij zijn innige bede bleef het gelaat van Umil ta onbeweeglijkzij werd slechts een weinig bleeker en zag er nog stroe ver en kouder uit. „Ik ben maar de koemeid van uw moeder," zei ze eindelijk en trok fier den mond op, „maar ik ben toch „Somber Vooruitzicht". nog te trotsch voor u. Ga weg, ik haat u „Je haat mij 1" herhaalde hij be teuterd want wat had hij misdaan, om door haar gehaat te worden Maar Umilta antwoordde hem niet eens. Zij stak de hooivork in het voer en gaf haar opgesloten lie velingen heden een drievoudige por tie. De schelle stem van donna Rosa, die in de deur van de binnenplaats verscheen, riep haar en zij antwoordde luidehet gunstige oogenblik was voorbij, zij waren niet meer alleen. Toen "onmiddellijk daarna allen zich naar de groote keuken begaven, waar de walmende olielamp een schemer achtig licht verspreidde, en men zich aan tafel zette om het avondmaal te gebruiken, ging Virginio naar haar toe en fluisterde haar haastig in 't oor: „Is dat je laatste woord?" Umiltó knikte. Koelheid, min achting, toorn en onverschilligheid spraken uit haar blik. I11 heur hart triomfeerde zij. Hij was de zoon van donna Rosa en zij kon hem zoo ge makkelijk afwijzen, alsof zij een dorre struik uit het veevoeder wierp Zij gevoelde niet het minste medelijden met hem. 's-Morgens vernam zij, dat Vir ginio midden in den nacht het huis verlaten had, over de bergen gegaan was, om den ochtendtrein naar Tu rijn te bereiken. Zijn moeder snikte het uit van kwaadheid hij had haar gezegd, dat zijn overste hem plotse ling weer opgeroepen had. „En dat juist nu ik om zijnentwil het lam liet slachten 1" zei donna VOOR EN TEGEN. Rosa in haar drift stuurde zij het lain naar de markt en kookte voor heur huishouden niets dan boonen. Umilta glimlachtede moeder zag dat lachje en giste de waarheid. „Koppig schepsel, hoe durfde je 't wagen!" dacht donna Rosa; het scheen haar een onverdraaglijke on beschaamdheid van Uimita, haar zoon een blauwtje te laten loopen, ofschoon van den anderen kant donna Rosa het een schandelijke vermetel heid zou genoemd hebben, indien zij zijn aanzoek had aangenomen. Zij zweeg en Umilta zweeg "eveneens. Ik ben blij dat hij weg is," zei zij wel twintig maal per dag tegen zich zelve maar 's-avonds op den hooi zolder miste zij den klank der mando line, en de sterren leken zoo bleek. „Ik zou tien jaren achtereen tien keeren neen zeggen," prevelde zij in zich zelve zij wenschte reikhal zend de gouden koets en verlangde koortsachtig naar de gouden kroon zij was min of meer ruw jegens haar arme vee en dan weer liefkoosde zij het met meer teederheid, dan in haar aard lag. Het scheen, alsof er iets in haar "leven ontbrak, alsof de bergen haar te nauw insloten en de dennen en olijfboomen gevangen bewaarders waren. Zij prakkezeerde er over het dorp te verlaten. Zij was immers geen slavin. Donna Rosa kon haar niet tegen haar wil hou den. Er waren wel andere plaatsen er moes ten andere zijn, waaruit bijvoorbeeld de kramer kwam en waar het vee verkocht werd. Zij wilde haar geluk elders beproeven maar zij hield zooveel van de bergen. Deze waren steeds haar vrienden geweest de eenige vrienden, welke zij bezat, uit gezonderd de koeien en de hond Gior gio. Misschien waren er elders geen bergen zrj wist zulks niet met zeker heid. Behalve signora Rosa werden anderen onvriendelijk jegens haar gezind. Men vermoedde, dat zij Vir ginio afgewezen had, zijn zusters en tie meisjes uit de buurt haatten haar deswege zij zouden haar nog feller gehaat hebben, indien zij hem hat aangenomen. Een ander meisje zou in deze verlatenheid naar den pastoo zijn gegaan, om raad en troost halen, doch Umilta deed dat nic Zij was een godvruchtig, braaf meisje, maar niet zeer mededeelzaam. Thans werd zij met den dag woord kariger, kouder en eenzamer, en dageliik* mooier, zeiden de mannen. Tegen de Toskaansche gewoonte in verschafte UmiltA haar opgeslo ten koeien steeds frissche lucht en beweging, als zulks haar veroorloofd werd namelijk als het graan binnen was, mochten zij hier en daar weiden, zonder schade aan te richten. Wanneer de oogst was afgeloopen, joeg zij de dieren altijd uit den stal, opdat zij de stijfgeworden ledematen uitstrek ken en de sappigste kruiden k»ezcn konden. Donna Rcsa pruttelde wel daarover en noemde het tijdverkwis- ten, maar zij verbood het niet ern stig, en Umiltü ging dus haar gang De „Morning Post" verneemt uit Was hington, dat er krachtige druk wordt uit geoefend op den president ten einde een afwijzing van de uitnoodigïng voor de con ferentie te Genua te bewerken. Indien de president om dringende economische rede nen de deelneming van Amerika nochtans noodzakelijk acht, wordt er op aangedron gen, dat daaraan drie voorwaarden zullen worden verbonden: le. dat de deelneming van Rusland niet de officieele erkenning der iSovjet-regeerïng zal beteekenen; 2e. etc be wapening te land moet worden verminderd; 3e. Europa's schulden aan Amerika mogen niet besproken worden. Ten aanzien van deze laatste voorwaarde bestaat de volstrekte meening in Amerika dat, indien bepaalde landen geld hebben voor de handhaving van legers en den aan bouw van vloten, zij ook geld moeten heb ben voor de betaling hunner schulden. De „New York Herald" meldt uit Was hington, dat Harding en Hughes, alvorens een definitieve beslissing te nemen omtrent het al of niet deelnemen van Amerika aan de conferentie te Genua, op nieuwe berich ten van den gezant te Londen, Harvey, wachten. Deze heeft reeds omvangrijk ma teriaal over de beraadslaging en de onder handelingen, die in Cannes geleid hebben tot de bijeenroeping van de conferentie te Genua, naar Washington gezonden. De Vcr- eenigde Staten wenschen echter zeer nauw keurig te zijn ingelicht over de onderwer pen van behandeling van de conferentie en over de redenen, die tot de bijeenroeping er van hebben geleid. In officieele kringen verluidt, dat, wan neer Frankrijk niet aan de conferentie zou deelnemen, zoodat zij niet aan haar doel zon beantwoorden, de Vereenigde Staten de uiinoodiging noodzakelijkerwijs zouden moeten afslaan. De Vereenigde Staten hech ten groot gewicht aan het nauwkeurig vast stellen der punten van behandeling. Wan neer Genua dreigt de Vereenigde Staten in de Europeesche politiek te verwikkelen, zul len zij niet aan de conferentie deelnemen. Om deze reden wenscht men betere waar borgen dan de tekst van het besluit te Can nes. Hierop zal een definitieve beslissing volgen. HET DUITSCHE ANTWOORD. De werkzaamheden <ler verschillende rijksministeries voor de opstelling van de door de commissie van herstel geëischte nota zijn in vollen gang. Het werk wordt vergemakkelijkt doordat het materiaal reeds voor de Duitsche legatie te Can nes was bijeenigCibraoht en thans gebruikt kan worden. In de eerste plaats is het noodzakelijk, de commissie van herstel van de voorgenomen regeling der rijks financiën in bijzoderheden op de hoogte te sttilen en een totaal plan op te stellen. Naar de „Sozialdem. Pressedienst" ver neemt. rullen in het memorandum o.a. uitvoerige medtdeeliogen worden gedaan over de werking van de nieuwe belastin gen en de voorgenomen regeling der ko- lenprijzen. Met betrekking tot de door de Entente geëischte stopzetting van de bankbiljettenpers is de rijfcs-rageering voornemens, op de daaraan verbonden groote moeilijkheden te vrijeen. Voor zoo ver een overzicht mogelijk is, zullen niet meer dan 18 milliard papiermarken voor de schadOvergoedingsbeteling ter beschik king slaan, hetzij dan dal men niet zou terugschrikken voor een verdere vermeer dering van de vlottende schuld, hetgeen de Entente juist wil vermijden. De aan dacht moet er op gevestigd worden, dat de verlichting door het toelaten van be palingen in Tiatura in plaats van in geld slechts de behoefte aan buiteritamdscthe wissels vermindert, doch dat de begroo ting toch sterk belast zal blijven. De ernstige crises, die door de groote beta lingen in geld te verwachten waren, zijn door de veranderingen daarvan in natura nog niet verminderd.Dat moeilijkheden in het binnenland door werkloosheid, enz., op de betal'ingscapaciteit naar buiten te rugwerken, spreekt vanzelf. Op al deze bij zonder heden zal het memorandum wij zen, evenals getracht zal worden de te rugwerking van een verzwakking van den economischen toestand in het binnenland op de wereldmarkt duidelijk te maken. Ook voor de deeleming van Duitsch- land aan den opbouw van do Oostelijke randstalen zullen voorstellen worden ge daan. Bij alle bereidwilligheid van de rijks- regeer ing zooveel mogelijk te betalen en leveringen in natura te doen, zal men er toch op wijzen, dat, hoe hooger de beta lingen voor de schadevergoeding worden, hoe moeilijker de economische herbouw van Duitschland wordt. De Duitsche bbladen wijzen er Op, dal de Entente thans, nu ze alle mogelijke zuinigheid van de Duitsche regeering verlangt, de Duitsche regeering ook eens fin de gelegenheid moot stellen, op de vele controle-commissies in Berlijn Se bezuinigen. CENTRUM EN SOCIAALDËiMOGRATIE. De rijkskanselier dr. Wirlih heeft in zijn belangwekkende redevoeringen, gehouden iijdens dien partijdag van 'net Gentrum, (luiideUjk gezegd, dat het kabinet zou af trede», indien er geen compromis tot stand kwam tusschen oendrum en sociaal-demo cratie osier do te heffen belastingen. Stellig wel onder don indruik van deze woorden is de sociaal-democratische rijks dag fractie Woensdagmiddag opnieuw bij eengekomen, doch de grondslag voor een comproiïis is nog niet gelegd. De sociaal-democratie laat niet af van haar eisoh om politieke redenen dat de „Sachwerte", in het bezit, zwaar aange pakt moet worden. Dat is nu eenmaal de leuze geworden van de roode heenen. Vooral nadat deze leuze met groole kracht uitgebazuind wordt door de onafhankeiij- ken en socialisten. De minister van finan ciën, dr. Hermes, die rekening moet hou den met de levensvatbaarheid van de in dustrie om niet te zegen ook met de stemming der groote industrieelen - deinst terug voor een geweldige heffing van het bezit, in welken vorm ook. En probeert het met een hooger percentage van het „Reicbsnotopier" en met andere, middelen, doeih tevergeefs. Nu is het plan gerezen om door een bin- nenlandsche leening waarvan dr. Ratbe. nau de noodzakelijkheid te Cannes heeft betoogd tegemoet te komen aan dien wen srfi der sociaal-democraten. Deze lceniing zal min of meer bet karakter moeten dragen van oen gedwongen leening en het is mogelijk dat de Sachwerte fiihk aan te pakken. Het zal natuurlijk lot een compromis moeten komen. Daarvan is de rijkskanse lier zelf wel ovetuigd. Anders zou hij niet gedreigd hebben met aftreden en zelfs met de oppositie van het cent rum. Een nieuw ■kabinet, dat op eenige stabiliteit aanspraak kan maken, is dan niet te vormen. En zoo'n experiment zullen de socialisten niet aandurven in dit stadium van de buiten land sohe politiek. EEN DREIGENDE UITSLUITING. Ongeveer 400 collectieve arbeidsovereen komsten tusschen werknemers- en werk. geversvereenagingen, waarbij pl.m. 100.000 arbeiders betrokken zijn, loopen in Dene marken op 1 Februari e.k. af. De onder, handelingen over nieuwe overeenkoms'fen beloven niet veel. Gisteren heeft de controle-organisatie der werkgeversvereeniiging aan de centrale organisatie der arbeidersverenigingen voor het eerst formeel modedeeiing ge daan van een lock out met 1 Febr. e.k., behalve in -de gevallen, dat de omderhande- Ifcg-53 gunstig zijn verioopen. UITVOERVERBOD VAN WAPENEN IN DE V. S. Het Congres te Washington, heeft bet wetsontwerp goedgekeurd hetwelk de ver scheping van wapenen en munitie naar landen met binmenlandsche onlusten belet. Deze maatregel, welke den president ter goedkeuring zal worden voorgelegd, heet genomen te zijn met het oog op Ghiua. Een leening van een millioen. De bladen melden dat de Iersche voor- toopige regeering een leening van een miftioen pdL st. bij de Baulk van ierwanld heeft gesloten voor de onmiddellijke be hoeften des Jandis. GEHEIMZINNIGE DIEFSTAL. Een geheimzinnige diefstal van be scheiden, opgeborgen in het bureau van het openbaar ministerie bij een der Ber- lijmsche rechtbanken, houdt thans de poli tie en justitie bezig. Geruimen tijd geleden werd tegen den ingenieur Franz een aanklacht ingediend wegens een misdrijf tegen de zeden. Het dossier in deze strafzaak had reeds een grooten omvang gekregen. Een paar weken geleden kreeg deze in genieur van een man, zich noemende dr. Friedrich, het aanbod hem d.at dossier te leveren voor 150.000 mark en de photo s op de zaak betrekking hebbende, voor 100.000 mark. De heer Franz waarschuw de onmiddellijk de politie en den ofhcier van justitie, die zijn zaak bewerkt. ie - tegenstaande deze -waarschuwing kreeg e ingenieur, die op raad van de politie, op de transactie was ingegaan, het dossier inderdaad overhandigd door dr. Fricdi ic i, die toen gearresteerd wer en een tyoop- man bleek te zijn, Senger genaamd. De officier van justitie begrijpt niet hoe de acten uit zijn bureau konden ver dwijnen. En de kranten begrijpen dit evenmin. Doch zij hebben geen hoogen dunk van de voorzichtigheid van dezen gewaarschuwden man, die in dit geval er géén twee waard is geweestl In de gevangenis te Cork heeft Dinsdag een brutale ontsnapping plaats gehad- Twee mannen kwamen <le gevangenis binnen en vroegen den gevangene George Bourke te spreken, die zijn vonnis af wachtte wegens het schieten op mannen der politie. Hun verzoek werd ingewilligd en vergezeld door een bewaker, begaven zij zich naar de cel van den gevangene, waar zij den bewaker bonden. Zij bliezen daarna op e'en fluitje en dadelijk werd toen buiten tegen d'en muur een ladder geplaatst, waar langs Bourke wist te ont snappen. De beide mannen liepen toen kalm naar den uitgang der gevangenis en verlieten ongehinderd het gebouw. De officieele „Labour Gasette" zegt, dat door induslrieele geschillen in 1921 zijn verloren gegaan 86 miilioen werkda gen. "Het aantal bij de geschillen betrok ken werklieden bedroeg 1.500.000. Het aantal geschillen, at de stakingen veroor zaakte, bedroeg 800 of de helft van het totaal in 1920. Maar door den omvang van de staking in de mijnindustrie was het gemiddelde lijdsverlies veel grooler dan ooit te voren. Sultan Ahmed, Sjah van Perzië, maakt zich gereed can een reis naar Euro pa te ondernemen, tot herstel zijner ge schokte gezondheid. Hij zal de volgende week vertrekken en zes maanden wegblij ven. Er worden regelingen getroffen om gedurende zijn afwezigheid een regent schap in te stellen. Aan boord van het stoomschip „So noma", op weg van Sydney naar San Francisco, hebben de detectives een deel van een bedrag van 25.000 p.st. aan ge stolen goud gevonden en in verband daar mede drie leden der bemanning gearres teerd. 5400 gouden sovereigns werden gevon den in een rubber waterslang en in een ventilator; 17000 p.st. vond men in drie olieblikken, die zich onder water in zee bevonden, bevestigd aan het roer van 't schip. De rest van het goud is nog niet igevonden De nationale organisatie van Brit- sche banketbakkers, welke meer dan 8000 leden telt, heeft prinses Mary verzocht haar ter gelegenheid van haar aanstaande huwelijk den traditioneelen bruiioflskoek te mogen aanbieden. Een vriendelijkheid, die door den Koning en de Koningin na mens hun dochter is aanvaard, De Fransche officieren, die uit de herberg „Der Grime Beum" bij Jena de sofa hebben meegenomen, waarop Napo leon heeft geslapen, waren.... studenten uit Jena, die een grap hebben uitgehaald. De „Maasbode" keurt dezer dagen in meer dan één artikel en zeer terecht het streven af, in sommige Katholieke kringen merkbaar, om bij de komende stembus de Katholieke lijst te negeeren. Van verschillende lezers kreeg het blad' brieven, waarin op weinig bemoedigende wijze op het artikel werd gereageerd. Zoo schrijft een industrieel uit Brabant o.m. lotion» cn strettwng- van uw hoofdarti kel zijn volkomen juist, maar dat zal niet wegnemen, dat zeer velen, werkelijk goed. prarrtiseerenide Katholieken, in 1922 niet Roomsch zullen stemmen, tenzij de ooi zaken worden weggenomen, waaraan vooral de ontstemming tc danken is. Ver der moeten de Katholieken ten volle ver trouwen kunmen stellen in het geheele Kabinet, terwijl de minister van Arbeid door de steeds meer onpractische hervor mingen dit vertrouwen bij de meeste kie zers, met uitzondering van die eene klasse der arbeiders, verloren heeft En uit het Limburgsche wordt een al even somber beeld opgehangen. deel ik u ter orienteering van Lim burgsche toestanden mede, dat ook hiet een zeer groot deel der Roomsche kiezers beslist niet Roomsch zulten stemmen. De Limburgsche kiezers, voor het overgrootc deel Katholiek, zullen hoogstwaarschijn lijk aan de aanstaande stembus een niet gedacht resultaat brengen. Op vergaderin gen van Roomsch-Katboliekcn spreekt men openlijk van een klasse-regeering, welke mien niet meer steunen kan. Bij trossen verlaten de kiezers de R.K. kies- vereenigingen, zelfs geheele afdeefingen van den R.K. Kiezersbond blijven builen actie. Ondanks dit «nes meenen ifeze Room sche kiezers en kiezeressen toch goede Katholieken te blijven. De „Maasbode'' neemt naar aanleiding van deze beschouwingen de zaak nogal tragisch c=p en noemt het vooruitzicht somber Toch gelooft het „Centr." dat „optimis me" hier niet synoniem is met „vermetel vertrouwen". Want het is een uiteraard beperkte kring, waarin zulke scheu rroak e r s - kle e ën leven. De groote meerderheid van ons Room- sclie volk ziet wel in, dat de Regeering zooveel doenlijk den gulden middenweg der verstandige democratie bewandelt. En dat de quaiificatie „klasseregeering" absoluut ongerijmd is, bewijzen wel de heftige 100de aanvallen op de „reaction- naire gezindheid" van bel Kahinet-Ruys. Dat is voor wie zien wil, duidelijk ge noeg. En dan spreken we nog niet eens van de moreeic overwegingen, die voor een Ka tholiek toch doorslaggevend moeten zijn. Onder dezen titel schrijft dr. Fred, van Eeden in „De Amsterdammer" een artikel, waaraan we het volgende ontleenen: „Nadat een onbescheiden blad, bij wijze van proefballon, het Iialf-juiste berichtje in de waereld zond omtrent mijn toetreding tot de Kerk, kreeg ik veele brieven van mij geheel onbekenden om mij le hoonen of te prijzen, te waarschuwen of geluk te wen schen, beeler in te lichten of goeden raad le geeven. Het is mij natuurlijk niet mooge- lijk op al die correspondentie in te gaan, maar een ooverzicht kan ik ervan geeven en dat schijnt mij wel interessant. Een curieus verschijnsel is, dat er zooveel anoniemen bij zijn en dat al die anoniemen staan aan de contra zijde. Wat beleekent dat? Is het angst, dat ik hun naam oopen- baar zal maken? Wat voor plezier zou ik daarin kunnen hebben? En wat voor oover- tuigingskracht zit er in de onderteekening met twee kruisjes, of „namens velen", of anonymus? Hoe kunnen menschen zoo on- noozel zijn om daarvan succes te verwach ten? Aan de conlrazijde staan ook eenige wartaalschrijvers, half waanzinniger of que rulanten, zooals ieder publicist ze kent. Dan zijn ér een paar renegaat-priesters, wier brieven droevig en niet zonder bitter heid zijn. Ik geloof, dat de meesten, ondanks goeden wil, oovcrwonnen zijn door harts tocht. Dat zij hun hoage roeping opgaven, hun gelofte schonden is eigenlijk niet zoo erg als dat zij de gelofte aflegden zonder sterke en diepe oovertuiging en zonder vol doende zelfbeheersching. Nu ergert het hun als leeken tot het geioof worden getrokken, dat zij, de gewijden, roekeloos verwierpen. De eenvoudigste prettigste brieven zijn natuurlijk wei de hartelijke gelukwenschen door persoonen, die al veele jaren het voor recht genooten lid van de katholieke kerk te zijn, hetzij gebooren cn opgevoed in dat geloof, of wel en dat zijn de mooisten er toe oovergegaan op volwassen leeftijd. De eenige min of meer komieke figuur was een protestant, die bij zijn gelukwensch de attentie verzocht voor zijn mooie bijbel uitgave. „Mooi en niet duur. Werkelijk een koopje." Er zijn bij de pro's ook orlhedoxe her vormden, die zich oprecht verheugen, on danks ons geloofsverschil, dat ik door deeze toetreeding tot de Rootnschc Katholieke Kerk zoo krachtig uiting heb gegeeven aan mijn religieuze gezindheid. Contra's zijn er natuurlijk veel meer en de lectuur is minder verkwikkelijk. Een vinni ge dominee zegt omtrent mijn besluit: „Het is niet een daad van uw geweten, niet een, „ik kan niet anders." Het is een toegeven aan uw lijdelijk mysticisme, uw wekelijk sentiment, uw wazige dweeperige artistiekerigheid." Maar deeze zelfde vriendelijke psycho loog. die zoo goed de roerselen mijns harten meent te kennen, zegt verder: „Het eenige wat u noodig hebt is ccn volkoomen oovergaue aan God." Nu, dat zegt men aan mijn kant ook. Zou ik dominee daar misschien nog eens ont moeten? Ik zal mijn leezers niet lang beezig hou den met hetgeen mij door de ongenoemden is geschreeven. Een vindt mij wcegens mijn geestelijke afdwalingen reeds lang een ver- looren man; een ander zegt geërgerd te zijn door wat hij noemt de poppenkasterij, de grootste reclame-bedriegerij, puure ijdelheid, enz. Het komt mij voor, dat dit verwijt van ijdelheid en lust tot reclame, dat mij juist door de onhehbeiijksten het sterkst wordt aaugevvreeven, vooral toont, dat de onge noemde schrijver zelf aan die driften onder- heevig is. Als hij, zooals ik, elke oopenbare behandeling van deeze intieme zaken uiterst pijnlijk vond, dan zou hij de neiging daar- toe niet in «en ander veronderstellen. De gedachte, dat ik er plezier in zou hebben, veel genoemd te worden en gerucht le maken, kan alleen opkoomen bij iemand, die dat plezier begrijpt en aan die neicing lijdt." De oorlogsschuld ven Italië in Neder land afbetaaldNaar V.D. meldt, heeft de Italiaansche regoering alle schulden van Italië in ons land tijdens den oorlog gemaakt, nu geheel afbetaald. HET WONINGVRAAGSTUK. Het lid der Tweede Kamer, de heer Galijn, heeft aan de ministers van Ar beid en Financiën de volgende vragen gesteld Ia het den minister bekend, dat de bouwcredieten, welke aan eigenbouwera worden toegestaan, soms belangrijk hoo ger zijn, dan hot bedrag der van Rijks wege later te verstrekken hypotheken Zoo ja, is dan de minister niet van oordeel, dat het terugvorderen der eerst verstrekte credieten met groote moeite gepaard zal gaan en dikwerf zelfs on mogelijk zal blijken te zijn? Is do minister bereid, maatregelen te nemen, waardoor deza moeilijkheden wor den voorkomen, door de bouwcredieten altijd lager te honden, dan het bedrag der later te verstrekken hypotheek? Mr. MARCH ANT CONTRA VAN BERESTEYN. Mr. P. Marchant heeft te Deven ter e.en politieke rede gehouden, waar in hij naar aanleiding van een artikel van prof. Kernkamp in da Groene do kwestie-Van Beresteyn behandelde. Be halve de bekende feiten, deelde hij nog mede, dat do heer Van Beresteyn in November 1918, toen de Duitsche troe pen door Limburg terugtrokken en er geruchten liepen over een aandringen van den Belgischen en Fransehen ge zant op het aftreion van minister van Karnebeek, in de Vrijz. Dem.-fractie had verklaard, den minister te zullen aan vallen. Spr.. had toen gezegd: „wanneer er een Nederlandsch minister van Bui- tenlandsche zaken weg moet, dan zullen wij dit uitmaken, en niet ds Fransche of de Belgische gezant. In do Kamer heeft do hoer Van Beresteyn torn d«n minister gewaarschuwd en gezegd, nog geen motie van afkeuring te zullen in dienen, waarop spr. heeft doen uitko men, dat voor zulk een motie niet de minste aanleiding bestond. Want do mi nister had zich meesterlijk verdedigd en achteraf was gebleken, dat de Belgen hem slechts weg wilden hebben, omdat hij hun te slim ai was inzake de bekende annexatie-eischen. Na dit incident was echter de verhouding tusschen spr. en don heer Van Beresteyn zeer goed ge bleven. Uit diens huidige gedragslijn bleef spr. de conelussie trekken, dat de heer Van Beresteyn uit de partij is getreden, omdat het referendum voor de Kanier-cand'.daten hem geen voordee- lige plaats op de lijs heeft bezorgd. ONZE SPOORWEGTARIEVEN. «Son ingenieur schrijft in de N. R. Ct.: In „de Ingenieur" van verleden week trof mii, onder de opgaven van de inkom sten der spoorwegen, dat over de maand Juni 1921 was ontvangen do som van f 15.704.892.47i/2, en over do correspon- deerende maand in 1920 f 17.03?.'. 66.32V-'s, een verschil dus van 1 1'Jinillioen gulden of 8 pet.ook de opbrengst per d igkilo- nieter daalde van f o' Eenige vorige opgaven ook steeds achteruitgang. Ik schrijf dit toe aan de spoorwegtarieven, waardoor het r minder wordt. In plaats van nu het tarief to veriagen, zooals nu bijv in Engeland gebeur, heeft men 't tarief weer verhoogd. Niet alleen dat daardoor do dierectio niet aan haar taak valdoet, n.l. om het vervoer to bevorderen, in plaats van tegen te gaan, zij werkt 09k in haar eigen na deel. Nog lecger treinen zullen het gevolg zijn en nog meer vervoer met reizigers- en vrachtautomobieien. En wat het nadeel van ledigs treinen beteekont mogo uit de volgende bere kening blijken (de cijfers zijn globaal). Een tre'n bestaande uit lo o notief (Wordt vervolgd).

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1922 | | pagina 5