UIT DEM OMTREK.
DAMIAATJES
MUZIEK.
■m
HAARLEM.
Patronaat O. L. Vr. Rozenkrans.
De gevaarlijke toestand vöór bet
Stadhuis.
Personalia.
Postkantoor te Haarlem.
BINNENL. BRIEVEN.
Adm, Het Leven, Amsterdam
Chr. Apets, RoubainJ. R. v. d
Baan, Arnhem Bur. Nieuwe Haarl
Crt. no. 1511, Haarlem M. van Die-
men, Amsterdam Dir. Bel., Amster
dam J. van Loon, Rotterdam
H. Albers, MaastrichtH. Henderiks,
Middelburg Haarl. Dagblad no. 8391,
Haarlems Dagblad no. 8496
Haarlems Dagblad no. 840F
Haarlems Dagblad no. 85F1,
Haarlem s Dagblad no. 8389
HaarlemMw: de Jong, Haar'.em
Mw. Leuveling Tjeenk, UtrechtMej.
H. Luijk, HaarlemMej. M. v. 1,
Maasdijk, Eindhoven Gebr. Nier
meijer, TielF. van Nierop, Haarlem
L: Oudhot, Haarlem J. Pannekoek,
Haarlem van Roest, Aaarlem Pint
Stoel, Amsterdam G. H. Winter
Groningen.
BINNENL. BRIEFKAARTEN.
Mien en Jo Arfsten, Amsterdam
Fam. Bijleveld, AmersfoortP. J.
Dubelaar, AmsterdamP. Gomes,
Rotterdam Mw. Wed. H. Goosens,
DeventerC. Hartog, Rotterdam
Mw. Wed. de Jong, Nijmegen A.
de Jong, DordrechtC. Kloppers,
AmsterdamG. Martinus, Zwijn-
drechtA. Sinning, Leeuwarden
P. van Thiel, Haarlem Veen, Haar
lem D. Velthuisen, ZaandamN.
Vermaas, Amsterdam2 zonder
adres.
BÜ1TENL. BRIEVEN,
M. L. Hoffman, Pastenkirchen
Miss Piers, London.
Gemeentezaken.
Zang en Vriendschap.
Ned. R.K. Bond van Verzekerings-
personeel.
De werkloosheid in Haarlem
J. J. WEBER Sl ZOON.
Opticiens Fabrikanten.
Koningstraat 10 Haarlem.
«11e kerken van Parijs de geloovigen zeer
talrijk. Zij bezochten vooral de basiliek
van het H. Hart of Montmartre en het
heiligdom van Notre Dame des Victoires,
alwaar de bijzondere aansporing van kar-
iinaal Dubois de drommen zeer talrijk
ieed zijn.
Hartroerend was het de biddende me
nigte te aanschouwen. Iedereen was bij
zonder getroffen, te zien, het uit alle ran-
ven en standen de geloovigen opkwamen,
fal van prelaten en leden uit de leidende
kringen volgden elkander op. In den
joh tend reeds was er een enorme bewe
ging in en om het gebouw van de nun
tiatuur, waar de registers zeer druk
geteekend werden en waar de hooge
«eeetelijkheid, personen uit regeerings-
rringen en leden van het corps diplomati
que zich op de hoogte kwamen stellen
van den toestand des Pausen.
Om 9 uur werd uit Home telefonisch
Vet bericht ontvangen, dat Z. H. sterven
de was. Mgr. Oerretti verzekerde, dat
ook wanneer 't fatale einde zou plaats
grijpen, hij het toch zijn plicht aalltte
rich niet naar Bome te begeven, doch
op zqn post te blijven, die meer dan
ooit belangrijk was. Omtrent het ver
trek der Fransche kardinalen kan nog
geen mededeeling worden gedaan.
In het bijzonder in diplomatieke krin
gen is men zeer onder den indruk over
de noodlottige wending, die de toestand
des Pausen heeft genomen en erkende
men, dat in deze bijzonder ernstige tijds-
amstandigheden een wisseling op den
Stoel van Petrus uitermate te betreuren
valt
Algemeen wordt blijk gegeven van den
bijzetideren eerbied, dien men voor den
H. Vader koestert en men hoopt zeer
«p een gunatigen omkeer.
Te Parijs worden de edities der bla-
aen de verkoopers letterlijk uit de han
den gerukt De bladen onthouden zich
over 't algemeen van commentaar en ge
ven alleen de feiten.
De „Gaulois", die een opmerking maakt
pver de belangrijkheid van het feit, dat
Frankrijk thans ten Vaticane een diplo-
matieken vertegenwoordiger beeft, daar
toot de opening van het eventueele Con
clave verwacht zal kunnen worden, dat
de diplomatie een voorkeur zal doen blij
ken, vindt geen weerklank, wat niet an
ders dan uiterst correct kan worden be
schouwd.
Even voor 8 uur werd door middel van
de Parijsche correspondenten dier Itali-
aansche Maden, die met hun redacties in
Yerbdnd&ng waren, uit Rome het later on
juist gebleken telefonisch bericht ontvan
gen, dot Z. H. te kwart voor 5 (Italiaan-
•chen tijd; was overleden. Aan de nun-
ïatuur bad men ge ruimen tijd daarna
Upg niet de officieele bevestiging, alhoe
wel Havas ook met een doodstijding
fcwam.
Allerwegen maakte de voorbarige tij
ding van den dood des Pausen een
verbijsteremden indruk. Weldra stroom
den alle deelen der metropool persoonlijk
heden naar de nuntiatuur, om het rouw
register te teekenen. Weldra vertoonde
rich een lange file auto's, ook die der di-
ïtomaten, die eveneens van hun rouwbe
klag deden blijken.
De indruk te Londen.
Uit Londen werd aan hetzelfde blad
bericht:
Het voorbarig bericht va/n hel overlij
den van Z. H. der. Paus werd te Londen
in den loop van den namiddag bekend' op
de courantenbureaux. Tegen 5 uur begon
nen de eerste plakkaten vam de bladen-
•vericoopers in West End de aandacht te
trekken. Zij vrmetdden eenvoudig in
dikke letters: „Dood van Z. H. den
Pans". Terstond begon het puMiek daar
aan aandacht te schenken en tegen 6 uur
was de voorbarige tijding door de geheele
binnenstad verspreid.
Op het aartsbisschoppelijk huis te West
minster had men nog geen direct bericht,
doch aanstonds werden er instructies ge
geven voor speciale gebeden voor de zdde-
rust van den hoogen doode.
Den geheefcn dag lag een grote me
nigte geloovigen neergeknield in de West-
minster-Kathedraal, nabij de kapel van
bet Allerheiligste Sacrament, waar het at-
lerheiligste stond uitgesteld.
Zaterdagochtend was eveneens een bui
tengewoon groote menigte tegenwoordig
bij de kapittel-Hoogmis, waarin gebeden
werd voor het herstel van don hoogen
Zieke en waarbij de geloovigen werden
aangemaand om de H. Communie te
ontvangen ter intentie van Z. H.
De uitstelling van het Allerheiligste
bad heden niet plaats op het hoofdaltaar,
doch op het altaar van die kapel van het
H. Sacrament.
Gisterenavond hadden de zusters van
jet gilde van het H. Sacrament de wacht
gehouden in de kerken en door gebeden
de genezing van den hooge Zieke afge
knoeid.
Hierachter laten wij nog eenige levensbij-
Eenderheden van Paus Benedictus XV vol
gen, die voor zijn verkiezing tot Paus den
•aam droeg van Mgr. della Chiessa:
Z. H. Paus Benedictus XV is op 67-ja-
dgen leeftijd overleden. Hij werd te Pegli In
bet bisdom Genua geboren als Giacomo del
ta Chiesa. Zijn ouders waren Guiseppe,
markies della Chiesa en Gavanna, markiezin
Migliorati. Z. H. volbracht zijn studiën aan
bet gymnasium te Genua en aan de univer-
«ileit aldaar. Zijn filosofische en theologi
sche studiën maakte hij te Rome, waar hij
fat het Collegio Capranica op 21 December
1878 de H. Priesterwijding ontving.
Tegelijkertijd had de jeugdige markies
met een buitengewoon succes de cursussen
gevolgd van het Collegium Romanum. Hij
behaalde meerdere doctoralen en verricht
te daarna zijn studies aan de bekende aca
demie voor adellijke geestelijken, ter voor
bereiding voor de pauselijke diplomatie,
waarna hij verbonden werd aan het secre
tariaat voor kerkelijke aangelegenheden.
Vervolgens diende hij den H. Stoel in ver-
ichillende eervolle diplomatieke betrekkin
gen.
Reeds vroeger was Z. H. in aanraking ge
komen met den lateren kardinaal Rampolla,
maar vanaf 1883 was hij vele jaren lang in
nig met dezen kerkelijken staatsman ver
bonden.
In dat jaar toch werd hij benoemd tot se
cretaris van de nuntiatuur te Madrid, waar
tUmpolla als nuntius werkzaam was. Hij
Verbleef daar tot 1887. toen hjj met Ram
polla naar Rome terugkeerde.
Kardinaal Rampolla werd staatssecreta
ris van Paus Leo XIII, Mgr. della Criesa
minutante van de staalssecretarie en secre
taris van kardinaal Rampolla.
In 1901 volgde zijn benoeming tot substi
tuut van den staatssecretaris en secretaris
voor het cijferschrift van de pauselijke di
plomatie.
Ondertusschen was Mgr. della Chiesa tot
dienstdoend persoonlijk geheim kamerheer
benoemd van Paus Leo XIII, behalve door
zijn diplomatieke talenten en groote karak
tereigenschap onderscheidde zich Mgr. della
Chiesa door een groole vroomheid en pries
terlijken ijver. Vele jaren was hij overste
van de Derde Orde van den H. Franciscus,
door kardinaal Vives y Tuto voor de gees
telijken ingesteld in het internationaal Huis
voor missie-geestelijken.
Door Paus Pins X werd Mgr. delia Chiesa
van de staalssecretarie geroepen tot den her-
schoppelijken zetel van Boulogna toever-
derlijken arbeid en werd hem de aartsbis-
trouwd als opvolger van Kard. Svampa. Hoe
hoog in aanzien Paus Benedictus stond bij
zijn voorganger, blijkt wel uit het feit, dat
deze hem zelf in de Sixtijnsche kapel van
het Vaticaan de H. Bisschopswijding toedien
de.
In 1914 werd hij door Pius X tot kardi
naal der Roomsche Kerk gecreëerd.
Nauwelijks drie maanden later werd hij
tot Paus gekozen.
Algemeen werd te Rome, toen hij nog
onder-staatssecretaris was, zijn diploma
tieke bekwaamheid hoog geroemd. Eenpa
rig heette Mgr. della Chiesa de rechter
hand van kardinaal Rampolla, zijn onmdd-
dellijken chef, en na diens aftreden als
staatssecretaris bleef hij onder de beste
werkkrachten der staatssecretarie gelden,
met wien zoowel ieeken als geestelijken
steeds zeer gaarne te doen hadden. Want
hij verstond meesterlijk de kunst, om met
even groote minzaamheid als vaardigheid
zaken af te doen.
In 1907 werd Mgr. ddla Chiesa bevor
derd lot aatsbissohop van Bologna. Reeds
toen werd hem door velen de kardinaals
hoed toegedacht. Er kon geen Consistorie
meer in uitzicht worden gesteld, of onder
de vermoedelijke candidaten voor hel pur
per stond Mgr deha Ghlesa bovenaan, tot
dat bij het laatste Consistorie van Mei jJ.
hem in werkelijkheid deze eer Ie beurt
viel.-
Zij was onbetwistbaar ruim schools ver
diend en werd door de „communis opinio''
warm toegejuicht te Rome. Want daar had
Mgr. della Chiesa veel trouwe vrienden en
vereerders achtergelaten. Niet alleen bij
Kardinalen en hooge prelaten, zooals bijv.
Kardinaal Ram-polta, den zwijger bij uit
nemendheid, die echter aan Mgr. delia
Chiesa gaarne zijn volle vertrouwen
schonk; niet slechts bij tal van voorname
leden van het Pauselijk Hof, met wie hij
jarenlang als onder-staatssecretaris in ge
regelde betrekking stond. Doch ook bij de
dienstdoende geestelijkheid van Rome, die
voor de uitoefening der zielzorg steeds
kon rekenen op den wijzen raad en de
krachtige hulp van Mgr. della Chiesa. Viel
er een nieuw werk van godsvrucht of
naastenliefde op te richten, moest een
kwijnend liefdewerk worden ondersteund,
diende ergens de katholiek-sociale actie
bevroderd le worden, Mgr. della Chiesa
bleef met zijn moreelen en geddelijiken
steun nooit achter. Hij nam gretig iedere
gelegenheid te baat, om zijn brandenden
zielenijver metterdaad te toonen. Horteer
ook mei ambtelijke bezigheden overladen,
hij wilde en kon altoos nog „payer de *a
personnel
Als aartsbisschop van Bologna won de
voorbeeldige herder spoedig alle harten.
Het gebeurde eens dai incn hoorde, dot de
paarden van het aartsbisschoppelijk rijtuig
op hol waren gegaan en dut Monseigneur
zelf liahasnelijk letsel had gekregen. De
geheele stad kwam in rep in roer.
Gelukkig bleek, dat Mgr. slechts een
schamping van weinig of geen beteekeniis
had, ondergaan. Het werd toen voor Bo
logna een ware vreugdedag. Men jubelde
als kinderen op een feestdag, voor het be
houd van den beminden Aartsbisschop, dde
op het balkon van zijn paleis moest ver
schijnen, om de geestdriftige ovaties te
nemen.
Mgr. ddtla Chiesa was te Bologna een
krachtig bevorderaar der kerkelijke tucht
en der katholieke pers. Voor de opleiding
zijner seminaristen droeg hij rusteloos zorg.
De voormannen der katholiek-sociale actie
raadpleegden hem gaarne. Bij ieder goed
weik kon men zich bij voorbaat van zijn
vaderlijken steun en milde aanmoediging
verzekerd houden. Het katholieke dagblad
„L'Ewenire dd Bologna", genoot zijn bij-
rondere en edelmoedige bescherming.
Omtrent de verkiezing van Benedictus
XV brengen wij nog in herinnering, wat
het „Giomaüe tfltallia," indertijd mee
deelde:
Vóór de stemming van Woensdagmor
gen 2 September 1914, was men reeds op
het Vaticaan, dat de meerderheid der kar
dinalen het eens was over de verkiezing
van kardinaal della Chiesa.
De voorlezing van de eersle slembriefjes
door de kardinalen stemopnemers ge
schiedde onder diepe stilte.
Onmiddellijk na de aflezing van de der
tigste stem teekenide de meerderheid zich
af ten gunste van kardinaal delia Ohdesa.
Er heerschte een groote spanning.
Vervolgens kwamen er weer 5 of 6 slem-
men voor Kardinaal della Chiesa. Daarna
kwam er een kleine onderbreking.
Men kwam aldus aan de 38e stem, waar
bij onder de kardinalen een licht slemge-
ruisch opging.
Acht en dertig stemmen op de 57 is niet
voldoende al is dit aantal ook het twee
derde deel van liet totale aantal stemmen,
op een candfidaat uitgebracht daar de
mogelijkheid bestaat, dat een Kardinaal op
zichzelf zou hebben gestemid en deze stem
wordt niet meegerekend.
Lang behoefde er niet gewacht te wor-
De 39sle stem was voor Kard. della
Ghiesa.
De andere stemmen wenden snel opgele
zen.
De architect Schneider bracht een in
strument in werking, waardoor de troon
hemels, behalve die van Kardinaal ddla
Chiesa, werden neergelaten.
Aller Mik/ken waren naar Kardinaal
ddla Chiesa gericht, die in diepe overwe
ging verstonden was en met neergeslagen
oogen en onbewegelijk daar stond, moei
lijk zijn ontroering beheerschend.
De camerlengo liet het zilveren klokje
luiden onder groote ontroering van de
condavislen en van hen, die buiten de Six
tijnsche kapel te wachten stonden. Dit was
het teeken, dat de Paus gekozen was.
De oeremoniairii traden dan de kapel
binnen. De kardinaal-deken, gevolgd door
de ceremoniarii. begaf zich naw het
altaar, waarvoor de nieuwe Paus biddend
was neergeknield en richtte tot hem de
vraag, of hij de verkiezing aannam.
De Paus antwoordde, dat hij zioli niet
tegen den MaarWijkeiijken wil Gods ver
zette.
De deken van het H. College knielde
voor den Paus neer en vroeg hem, welken
naam Hij zou aannemen. Zonder aarzelen
antwoordde de Paus: Benedictus XV.
Daarna werd onmiddellijk de officieele
acte der verkiezing opgesteld.
Een dergelijke plechtigheid wacht ons
nu weer spoedig bij een nieuwe pauskeuze.
Het Conclave.
Aanstonds zijn de voorbereidingen voor
het nieuwe Conclave begonen. Volgens de
bestaande voorschriften moet n.m. tien
dagen na den dood des Pausen reeds met
de keuze vam een opvolger worden aange
vangen.
Prins Cihigj betrok helt aparteinemt van
den Kamerheer des Pausen en zal de func
ties vam maansdhaJIk van hat Conclaaf uit
oefenen. Inmiddels treedt die Kasdëmaal.
Kamerling der Roomsche Kerk, die offi
cieel den vissohersring in bezit nam, «Cs
regent ad interim op. Reeds raadpleegde
hij de te Rome aanwezige Kardinalen- De
buitenlamdsche Kardinalen worden spoedig
te Rome verwacht.
De President vam den Ministerraad heeft,
zoodra hij den dood) des Pausen vernam,
zeer nauwkeurige instructies gegeven, om
de volledige vrijheid vam het vooriooptig
bestuur der Katholieke Kerk en dte be
raadslagingen vam het H. College in het
Conclave te waarborgen.
Z. Em. Kardinaal Boume, primaat va»
Engeland, is gisteren naar Rome ver trok
ken. om aan het Conclave deel te nemen.
Oolk Kardinaal Mercier, vergezeld van
zijm particulieren secretaris, heeft zich naar
Rome begeven voor de bijwoning der
nieuwe Pauskeuze.
HcdenfZaterdagavond vernemen wij.
dat kardinaal Bourne Zondag as. naar
Rome zou vertrekken, vergezeld van zijn
particulieren secretaris, mgr. Jackmam, om
te Rome deel le nemen aan de plechtige
uitvaart en de nieuwe Pausverkiezing.
Dit patronaat verheugt zich nu in 't
bezit van een nieuwe tooneelzaal. Deze
was nooiig. Voorheen werd bij feestelij
ke uitvoeringen daar een tooneel geim-
proviseerd, dat uiteraard bekrompen was
«1 dan neg 'n stuk van de zaal in be
slag nam. Thans beschikken Patronaat
en St. Josephvereeniging over een uitge
bouwd tooneel, ruim en practisch, met
flinke kleedkamers en wat er meer toe
behoort. In de pauze van de uitvoering,
gisteravond ter gelegenheid van de fees
telijke opening gegeven, namen wij een
kijkje achter de schermen en bewonder
den de even kenrige als doelmatige in
richting van het geheel.
De Zeereerw. heer B. J. Schrandt, pas
toor der Spaame-paroehie, sprak het o:e-
ningswoord tot de talrijke aanwezigen.
Op de eersle plaats bracht hij hulde aan
de patronaa,tsconunissie, die met onver-
moeiden ijver voortging aan het op
groeiend geslacht leiding en voorlichting
te geven. Voor hen was 't zeker eon
voldoening dat deze lang gewenschte ver
betering eindelijk tot stand is kunnen
komen. Dit was vooral te danken aan d»
medewerking van het Kerkbestuur, dat
niet geaarzeld heeft zich in schulden te
steken om dit zoo noodzakelijke werk mo
gelijk te maken. Aan dit bestuur bracht
spreker warmen lof. Vervolgens richtte
hij zich tot de donateurs. Terwijl in de
laatste acht jaren de kosten der leer
middelen meer dan verdubbeld waren,
bleven de donaties gelijk. Spreker spoor
de aan tot verhooging der bijdragen, om
dat deze gelden, voor zoo'n goed doel
besteed, medewerken tot instandhouding
der orde in de maatschappij en tot gun
stige ontwikkeling der katholieke jeugd.
Met den wensch, dat de ijverige leden
der patron aatsoomm issi 0 mochten voort
gaan in liefde en toewijding en alle pa
rochianen hnn werk moreel en finan
cieel zouden steunen, sloot Z. Eerw. on
der luid applaus zijn toespraak.
Hierna voerde de directeur van het
patronaat, de Weieerw. heer J. A_ J.
van Roor, het woord. Hij heette de leden
van patronaatscommissie, kerkbestuur en
de weldoende leden hartelijk welkom en
dankte den Z. Eerw. Pastoor voor zijn
waardeerer.de woorden. Uit naam van de
patronaatecammissie beloofde hij, dat al
len hun beste krachten zonden Mijven
geven voor de hnn toevertrouwde jongens.
Dank bracht hij aan hot Kerkbestuur
voor diens edelmoedigheid, om tot dezen
aanbouw, die ruim 10.000 gulden had ge
kost, mede te werken. Lof aan den san-
nemer van de verbouwing, den heer Lu
cas en zijn onder-aannemers voor het uit
muntend volvoeren van hun opdracht.
Dank ook aan de oud-leden der tooneel-
afdeeling, die dezen avond met hun spel
zouden opluisteren en van wie meerde
ren geheel belangeloos de tooneeldeco-
raties hadden vervaardigd. Met de op
wekking tot blij venden steun, die thans
meer dan ooit noodig was, eindigde de
sympathieke directeur zijn rede, om het
„woord' te geven aan de tooneelisten.
Met het blijspel „Een mislukt plezier
reisje," waarin we verschillende typen
uit Hildebrand's „Camera Obsoura" ont
moetten, oogstten de acteurs ruim suc
ces. Er werd vlot en keurig gespeeld;
het scheen wel alsof alle medewerkenden
zich tot taak hadden gesteld door een
onberispelijke uitvoering het nieuwe too
neel goed in te wijden, 't Is niet moge
lijk hier de verschillende rollen afzon
derlijk te bespreken, maar Pieter Stastok
Sr. moeten we toch even noemen. Die
uitbeelding was „af." Het slottooneél
mocht in vlugger tempo worden afge
werkt, wijl de ontknooping voor het pu-
biek geen verrassing meer inhoudt
maar dit is ook de eenige aanmerking.
Allo aanwezigen ongetwijfeld hebben ge
noten en waren 't met den WelEerw.
directeur eens, toen hij de tooneellisten
dankte voor hun welverzorgd snel.
B. en W. schrijven dien raad, dial ii. h
de veatkeersveaBgheiiid vóór het Stadthuis
aan de Groote Mankt onvoldoende is te
achten.
Het komt hun dringend noodzakelijk
voor daarin verbetering te brengen.
De gevaarlijke toestand ter plaatse zoude
h. i. zijn te verbeteren door het aanleggen
van een verhoogde voet-straat voor het
Raadthuis en omlegging van het tramspoor
der Noord-Zuid - Holl andsche Tramweg-
Maatschappij, en het malk en van een
vluchtheuvel ter lengte van pJ.m. 18 M.
Zij stellen daarom den raad voor, aldus
te besluiten en hun hiervoor een oredict
van 1000 toe te staan.
Er wordt dan toch gelukkig verbetering
in den gevaarlijken toestand vóór het
stadhuis gebracht. Onze lezers zullen zich
herinneren, dat we meermalen de aan
dacht op die gevaarlijke piek gevestigd
hebben, zoodal we ons verheugen, dat
hierin thans de noodzakelijke verandering
gebracht wordt.
Te Delft is geslaagd voor het examen
electro-technisch ingenieur, de heer J. P.
K. v. Eeur, alhier.
Op Woensdag 1 Februari a.s. her
denkt de heer A. Prinsen den dag, waat-
op hij vóór 40 jaar ais lettergieter in
dienst trad bij de firma Joh. Enschedé e-
Zonen op de afdeeling gieterij.
ONBESTELBARE STUKKEN.
Suzanne Beukers, Bruxeiles:
BU1TENL. BRIEFKAART^
In do Raadszitting van 16 November
werd de volgende motie in handen ge
steld van B. on W. om prae-advies:
De Raad der Gemeente Haarlem,
van oordeel, dat het tot de taak van
het Gemeentebestuur behoort, om, ge
zien de toenemende en langdurige wer
keloosheid, te zorgen voor werkverschaf
fing, waarbij aan de te werk gestelden
him bij normaal werk verdiend loon dient
gewaarborgd- gaat over tot de orde van
den dag.
In verband met het advies van de
commissie voor de werkloosheidibe* trij -
ding, deelen B. en W. mede, zich niet
met de ingediende motie te kannen ver
eenigen.
B. en W. stellen voor aan de Wo
ningbouw vereen. „St. Bavo" voor een tijd
vak van 49 jaren in erfpacht uit te
geven 4 bouwblokken ten zuiden van de
Zomervaart, ter gezamenlijke oppervlak
te van pl.m. 7894 M2, tegen een jaar-
Jij kachem erfpaohtscanon van f 0,77 per
vierk. M.
IB. en W. stellen voor, te bepalen,
dat aan weduwen en weezen van amb
tenaren, die hebben gebruik gemaakt van
de bevoegdheid, bedoeld bij art. 44, le
lid, der Weduwenwet voor de Gemeen
te-ambtenaren 1913 en zijn of zullen zijn
ontslagen of zijn of zullen zijn overle
den na 30 Juni 1919, doch vóór het in
werking treden van de in ontwerp bij
de Staten-Generaal aanhang'ne Pensioen
wet 1922, zal worden uitgekeerd een be
drag, gelijkstaande met de totale bijdra
ge voor weduwen- en weezenpensioem,
welke sedert 1 Juli 1919 voor rekening
der gemeente zou zijn gekomen wanneer
de betrokkenen aan de bovenbedoelde We
duwenwet aanspraak op pensioen hadden
kannen ontleenen.
Mej. A. Boersma verzocht met in
gang van 21 Maart a.s. eervol ontslag
als onderwijzeres aan de Openbare La-
gore School 6.
Wanneer een prdgralrtma als dit,
waarop een merkwaardige mengeling
van namen voorkomt, geen bevredi
ging kan geven, ligt de fout in den
algemeenen opzet. Het is des te meer
jammer dat men een concert als ge-
h&el niet prijzen kan, waarop in 't
bijzonder eenige prestaties zoo zéér
te waardeeren waren. Wanneer de
vervanging der geëngageerde solisten
niet noodig was geweest zou de prin-
dpieele opmerking natuurlijk even
goed gegolden hebben. Het is onar
tistiek een programma lang te maken
door een allegaartje van muziek, voor
afwisseling te zorgen, door vioolstuk-
keu en stemmenversichil, alles zonder
samenhang, zonder eenig muzikaal ver
band. Voor ieder artist en voor elk
publiek, voor alle muziek en elke
zaal geldt de waarheid dat een on
geordende hoeveelheid de goede wier-
king der kunst belemmert. Een pro
gramma moet steunen op rust en een
heid. Aan dien eisch voldeed 't eersit-
samengeStelde programma niet. en de
gewijzigde samenstelling kon er na
tuurlijk ook niet aan voldoen.
Maar er waren dus praestaties die
men zéér waardeeren kon. De cello
voordracht van Jansen heeft altijd
een charme door den melodischen
zin, waardoor de phraseering haar
echt karakter krijgt. Zijn spelen is
edel; hij heeft In den goeden zin een
jccht cellisten-talent. De sopraan Mar-
tine Dhont kon ik volkomen bewon
deren in liederen als Ritouruelle van
Chaininade en Nuit d'étoiles van De
bussy, waar de natuurlijke eenheid
van haar glansrijke stem en haar
zeer lichte expressie het beeld der
liederen zéér getrouw maakte. Maar
waarom zingt zij het zoetsappige Wie
genlied van Humperdinck, een lied
als Dorp&kinderdans van Cath. vaa
Hennes en het slecht-gecomponeerde
„Jonge jaar" van MartelmansDe ba-!
riton Eduard Erhard zong on. eenige
liederen van Brahins en stople er de
zaal stevig mee vol tot in de uiterste
hoeken.
De lyriek van Brahms is kolossaal en
liet zingen van professor Erhard is
ook kolossaal; dus het is in orde. La
ter deed de bariton nog o.a. het om
standige en uitvoerige verhaal van
Archibald Douglas.
De solisten zullen meiuffr. Emmy
van Eden met recht dankbaar ge
weest zijn voor haar zorgvolle bege
leidingen. H. F. A.
♦O»»»»
Kunslenaai\oncert,
Het concert zou gegeven zijn door
de violiste Sepha Jansen, de sopraan
Marline Dhont en den bariton Max
Kloos, en die zouden niet minder dan
18 liederen (waaronder de lange
Archibald Douglas van Löwe) en 5
vioolstukken hebben voorgedragen. Er
kwam verandering, want Sepha Jan
sen en Max Kloos, die ongesteld zijn,
werden vervangen door den cellist
Alphons Jansen en Professor Eduard
Erhard, bariton. Men handhaafde zoo
veel mogelijk het aangekondigde pro
gramma, waarvan ik liet grootste op
deel te hoorde
Vrijdag 20 Februari heeft de aangekon
digde vergadering plaats gehad van R.-K.
Verzekeringspersoneel, om te trachten een
afdeeling te vormen te Haarlem van St. Do
nates. Aanwezig was met den spr., den
heer v. d. Meijden, de heer Emans, secre
taris afd. Amsterdam, welke te half negen
de vergadering opende met den Chrislelij-
ken groet en de leiding der vergadering
overgaf aan den heer Snellens. Deze richt
een woord van welkom aan de heeren, «te
aan den oproep gevolg hebben gegeven,
dankte verder de propaganda-commissie en
Hoofdbestuur voor hunne medewerking en
zegt, naar aanleiding der vele wantoestan
den o.a. van diegenen die 't als bijverdien
ste beschouwen, unfaire concurrentie, toe
standen in het vak, die verbetering behoe
ven, dat het zeker noodig is dat ook te
Haarlem een afdeeling opgericht wordt, wel-
kij hij hoopte, dat dezen avond tot stand
komt. Alsnu geeft spr. het woord aan den
heer v. d. Meijden, die op heldere en zake
lijke wijze een lezing houdt over het on
derwerp: is organisatie noodig en waarom
Katholiek vereenigd.
In het eerste gedeelte wordt door spr.
behandeld, de oneerlijke wijze van werken
van collega's en de middeien aangegrepen
dit te trachten tegen te gaan. Een tweede
reden noemt spreker de loonen en incasso's
der menschen, werkzaam in het Verzeke
ringsbedrijf, die bij verschillende maat
schappijen zoo uiteenloopen en zeer zeker
verbetering behoeven. Door voor
beelden wordt aangetoond hoe de premies
de belangen der agenten drukken en steeds
gezegd wordt, dat de incasso's niet verhoogd
kannen worden. Een der misstanden wordt
genoemd: de afsluitprovisie, welke aanlei
ding geeft aan allerlei personen als beun
haas op te treden in het Verzekeringsbe
drijf. Spreker zegt dat dit een punt van
overweging is bij St. Donates en zou dat
willen zien omgezet in hooger loon. Verder
wordt gewezen op de noodzakelijkheid van
collectief contract, pensioenregeling, vacan-
tie, welke zoo noodig is in het bedrijf.
In het tweede gedeelte: Waarom Katho
liek georganiseerd? wijst spr. op het bevel
van Paus en Bisschoppen en op onze begin
selen die het zeker noodig maken ons
Roomsch te vereenigen. In neutrale ver-
eenigingen is onze plaats niet, daar onze
beginselen dit niet toelaten en ook kleur
bekend moet worden. Spr. zegt, dat waar
St Donates bestaat de vereenigingen steeds
bloeien en de belangen der leden zeker goed
behartigd worden en niet remmend werken
op stoffelijk gebied. Niet alleen daarvoor,
maar ook bij mogelijke pogingen om het
Verzekeringsbedrijf Staatsmonopolie te ma
ken tot schade van het vrije bedrijf is het
zoo noodig zich te organiseeren. In het slot
zijner lezing wekte spr. op tot het stichten
van een afdeeling te Haarlem, welke een sie
raad moge worden van St Donates.
Na het stellen van eenige vragen, welke
naar genoegen beantwoord worden, vraagt
de waarnemend voorzitter of de aanwezige
heeren bereid zijn tot het vormen van een
afdeeling over te gaan, waarna alle aanwe
zigen zich opgaven.
Alsnu volgde verkiezing van een voorloo-
pig bestuur, wat als resultaat had dat ge
kozen werden de heeren C. J. Snellens, P.
J. Knape en Th. F. L. Spook, als voorloopig
bestuur, resp. voorzitter, secretaris en pen
ningmeester. De heeren Emans en v.d.Meij-
den vragen nu na elkander het woord en
richten hunne hartelijke gelukwenschen tot
de aanwezigen met de tot standkoming der
afd. Haarlem en hopen in de toekomst de
daadwerkelijke bewijzen te zullen zien van
den bloei dezer jeugdige vereeniging.
Niets meer aan de orde zijnde wordt de
vergadering te ongeveer half 11 onder dank
zegging aan de aanwezigen met den christe-
lijken groet gesloten.
Baden. In het Douchebadhuis aan het
Leidscheplein zijn in de afgeloonen week
646 baden genomen en in dat aan den
Behalve de griep zijn ook de malaise
en het vraagstuk der werkloosheid dank
bare onderwerpen om een niet te best
vlottend gesprek gaande te houdien.
Niet echter wijl we om een praatje
verlegen zaten zijn we den heer Vader, di
recteur d'er Werkloosheidsbestrijding,
eens gaan potsen over de uitgebreidheid
der werkloosheid in Haarlem, maar om
dat het velen zieker wei interesseert te
weten hoe het met de werkloosheid in
Haarlem staat. Om .het maar dadieüjk te
zeggen: (we spreken op gezag van den
heer Vader!): het is in Haarlem met de
werkloosheid slimmer dan verleden jaar
oin dezen tijd; ongunstig in vergelijking
met andere steden en streken in ons land
is de toestand echter niet, evenmin ver
ontrustend; 't valt echter zeer te betwij.
felen of Haarlem inzake de werkloosheid
het jaar 1922 zoo gelukkig zal doorkomen
als het jaar 1921. De werkloosheid ia
toenemend.
Dat is het korte overzicht. In cijfer»
uitgedrukt beieekent het dat er in Haar
lem totaal ongeveer 1100 werkioozen zijn
tegen 800 verleden jaar om dezen tijd'.
Toch een enorm a anal dat van noot
Merkwaardig is dat ook in de bouwvak
ken de werkloosheid reedis toeneemt.
Daarin komt tot uiting de algemeene ma
lais® en ook de circulaire van den minis-
ter inzake beperking van den steun aan
den woningbouw. Van de 180 metselaars
d&e Haarlem ongeveer telt zijn er op dat
oogenblik 26 als werkloos ingeschreven
bij de arbeidsbeurs, tegen 8 verleden jaar
om dezen tijd; van de 300 timmerlieden
zijn er 63 werkloos, tegen 11 verleden
jaar; van de ongeveer 200 grondwerkers
zijn er 86 bij de arbeidsbeurs ingeschre
ven tegen 16 verleden jaar.
Dat wat de bouwvakken aangaat.
Wat die Metaalindustrie aangaat heeft
Haarlem, dank zij de gunstige fabrieken,
tot nu toe, in vergelijking met andere
steden, nog al geboft. Veel werkloosheid
kwam in deze tok van nijverheid tot nu
toe niet voor. Maar ooik dat verandert en
Langzamerhand opent zich ook in Haar
lem een somber verschiet in de metaal
industrie, tenzij de algemeene toestand
spoedig verbetert. Een paar cijfers: grof-
bankwerkers zijm bij de Arbeidsbeurs in
geschreven 40, verleden jaar 23; electri-
ciens 14, verleden jaar 12; ketelmakers 9l
verleden jaar 1. Dat valt nog al mede.
Maar het schijijnt dan ook dat allereerst
de jongeren rijm ontslagen en degenen,
die meer onder de losse werklieden kun
nen gerekend worden. Van losse werklie
den zijn er 230 ais werkloos ingeschre
ven, tegen 147 verleden jaar.
Im do siganenimdustrie was het verleden
jaar om densen tijd slecht; in den zomer
was hot beter en nu is het weer bijna
zoo slecht als verleden jaar. Werkioozen
waren er verdeden jaar in dit vak 109 nu
89 sigarenmakers. Werklooze onder
die Handels- en Kantoorbedienden waren
er verleden jaar 20 nu 40.
We schreven reed» dat het totaal «an.
tit 1 werkioozen ongeveer 1100 bedraagt.
Dit getal is althans ingeschreven bij de
Arbeidsbeurs, maar 'het zal wel ongeveer
het juiste aantal werkioozen in Haarlem
aangeven, omdat zioo goed als iedere
werklooze in rijm belang ingeschreven
dient te zijn bij de Arbeidsbeurs om uit-
keering te krijgen.
Hoewel de toekomst somber is, is de
toestand op dit oogenblik dus nog niet
vemtrustend.
De heer Vader deeMe een en ander
mede over de steunregeling, maar daar
over een andere maal.
5^
Barometerstand: 763. Neiging: Vooruit.
OPGAVE VAN:
Neerland* volksleven m de lente Maan
dag 30 Januari a.a. zal in de Gemeente
Concertzaal de „Vereeniging" een bui
tengewone opvoering plaats vinden van
Neerlanda Volksleven in do Lente, groot
nationaal en Folkloristisch Fil.i-e_oi in
een voorspel en vijf deelen met muzikale
illustratie van Julius Röntgen, Direc
teur vein het Conservatorium te Amster
dam, die zelf op dezen avond de piano
partij zal uitvoeren. De film is onder
wetenschappelijke leiding van den be en
den Folklorist D. J. v. d. Ven vervaar
digd.
A.R.K.A In de Donderdagavond
gehouden ledenvergadering van de
groep gemeente-ambtenaren der afd.
Haarlem van de Alg. R.K Amblenaars-
veneeniging is tot voorzitter gekozen
de heer J. W. A Stalpers, inplaatsf
van den heer J. L. v Deurseh. die we
gens drukke werkzc I 'lieden heeft be
dankt.
Tot afgevaardigden naar de Centrale
Commissie van Overleg zijn gekozen
de heeren H. Meeusen en J. W. A
Stalpers en tot pl. v.v afgevaardigden
de heeren J. L. v Deursen en E J.
Mühren
