Indrukken van den dag
LAFAYETTE'S
WITTE WEEK
Stadsnieuws.
DAMIAATJES
m
UlNSOAG 14 FEBRUARI 1922
44ste JAARGANG No. 14066
PER KWARTAALT 3.25
PER WEEK f 0 25
FRANCO PER POST PER KWART. b'|J VOORUITBETALING f 3.571/,
NASSAULAAN 49, HAARLEM. TELEFOON 1426, 2741 EN 1748.
POSTREKENING No. 5970.
ADVERTENTIËN 35 CENTS PER REGEL.
BIJ CONTRACT BELANGRIJKE KORTING.
EERSTE BLAD
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
GELOOF EN WETENSCHAP.
AGENDA 15 FEBRUARI
Slechte Invloed van bioscoop
bezoek en slechte lectuur.
DAMES!
VANGT HEDEN AAN.
veel belovende jeugd verdorven kan
worden door verkeerde lectuur en
slechte vrienden. Blijkbaar gaan hier
twee jonge mannen verloren, die in
de toekomst veel hadden kunnen be-
teekenen. Of zijn zij wellicht nog terug
te brengen op het goede oad?
Personalia.
Jubileum.
Van onze Rechtbank.
GIFTEN.
M UZI EK.
Nationale Opera.
Het steekspel
J. J. WEBER ZOON.
Opticiens Fabrikanten.
Koningstraat 10 Haarlem.
Telegrafisch Weerbericht.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
DE ABONNEMENTSPRIJS BEDRAAGT VOOR HAARLEM EN AGENTSCHAPPEN:
BUREAUX:
263.
t Zal ieder onzer lezers wel opgevallen
zijn, dat heel de pers, zoowel nationaal als
internationaal, van iedere richting en kleur,
dit ma 0.1 zoo bijzonder veel belangstelling bij
den dood van den overledenen en de keuze
van den nieuwen Paus geloond heeft. Wan
neer men nagaat, hoe de Paus als hoogste
zedelijke macht de aandacht der geheele
wereld in le bange oorlogsjaren getrokken
heeft en de ontredderde samenleving bij den
on zekeren toestand van onze maatschappij
net bewondering en stille hoop naar de
onwankelbare Peirusrots uitziet, dan be
hoeft deze verblijdende belangstelling in
aet Pausdom niet te bevreemden.
Er is nog iets anders, waarop wij de aan
dacht willen vestigen. Vóór den dood van
Senedictus XV werd de naam van Kardi
naal Ratti weinig genoemd; voor de groote
massa was hij, buiten Italië, oen vrij wel
onbekende persoonlijkheid.
Nu de Voorzienigheid hem de zware ver
antwoordelijkheid van plaatsbekleeder van
Christus op de schouders heeft gelegd, ko
men van verschillende kanten mededeelin-
gen over zijn groote gaven van geest en
hart en deze berichten, te zamen gevoegd,
geven het beeld van een waarlijk groot man.
In het Fransche blad „Liberté" schreef
dezer dagen Jean d'Ivray oen enthousiast
artikel, waarin hij den nieuwen Paus schil
derde als bibliofiel (boekenkenner), oriën
talist (kenner van Ooslersclie talen en ge
bruiken) en historicus. De schrijver ver
haalde, hoe hij verschillende malen bij kar
dinaal Ralti is geweest. Eens, toen ik uit
Egypte terugkwam, zoo schrijft d'Ivray,
loonde hij mij verschillende Arabische
vandschriften van de grootste waarde. De
Paus is een buitengewoon oriëntalist. Hij
kent heel goed de taal van Mohammed en
lie van Mozes en was professor in het
ïebreeuwsch. Door hem heb ik ook iets
ftijzonders gezien en wel een manuscript
van Virgilius. Verscheidene malen gaf kar
dinaal Rotti ook inlichtingen op geschied
kundig gebied en nimmer klopte de schrij
ver tevergeefs aan bij den geleerden pries
ter".
Deze en dergelijke mededeelingen zijn de
laatste weken met tientallen gepubliceerd.
Wanneer Kardinaal Ralti niet tot Paus ver
heven was, zou hij als aartsbisschop van
Milaan gestorven zijn, betreurd door zijn
diocesanen en in een enkel vakblad zou
wellicht een woord aan zijn nagedachtenis
zijn gewijd. Maar de groote wereld zou
niet geweten hebben, welk een man van
veelomvattende kennis en wetenschap met
hem in het graf was gedaald.
Door de Pauskeuze is het volle licht op
tijn gaven geworpen.
Dit feit stemt tot tweeërlei conclusie. De
Katholieke Kerk trekt nog steeds de edelsten
en meest begaafden naar geest en hart tot
zich, die hun volle ontplooiing vinden in
het priesterschap. Zij dienen de wetenschap
en beoefenen haar, maar houden zich be
scheiden op den achtergrond. Liefst zijn
tij anderen in studie en nasporing behulp-
taam, maar hun naam wordt weinig ge-
loemd, slechts toevallig en meest tegen hun
wil bekend, omdat hun ontbreekt de per
soonlijke roem- en eerzucht. Zij beschou
wen kunst en weienschap als een spiegel
waarin een weinig van Gods heerlijkheid
weerkaatst. Zij geven er hun volle kracht
aan, wanneer hun Overheid hen bekleedt
met het ambt van leeraar of groote schat
ten van menschelijke wetenschap aan hun
ne handen toevertrouwt. Maar zoodra roept
de zielzorg (.f een ander hooger belang der
Kerk hen weer elders, of steeds zien wij
zulke mannen zich met nog grooter ijver
Wenden tot de werken, welke meer direct
den dienst en de eere Gods bevorderen.
Mannen en vrouwen van buitengewone
talenten op ieder gebied schuilen er in de
Rooms-che Kerk, veile honderden, wier naam
evenals die van Kardinaal Ratti niet ge
noemd wordt, dan wanneer de een of an
dere omstandigheid buiten hun wil de aan
dacht op hen vestigt.
Uit de middeleeuwen zijn ons tal van
kunstwerken van literaire en beeldende
kunst bewaard gebleven, welke nu nog de
'Bewondering der wereld trekken en wier
raakers onbekend zijn. Het waren nederige
kloosterlingen, die God's lof en verheerlij
king zochten in de kunst en die nimmer
mmerd waren 0111 eigen roem bij het
ageslachL
Kek >C rll00®e karaktertrek is in de katho-
tin'U ^erk '>ewaard gebleven en de verkie-
8 \an den geleerden Kardinaal Ratti tof,
alls van. Rn
helder licht Werpt ^aaroP nogmaals een J
De wereld kan l
hola i ruik een bescheiden-
Diet grijpen. Dit ware haar te ver
geven, wanneer zij maar niet 'telkens weer
ui dm andere fout verviel van te verkondi
gen, dat geloof en wetenschap niet te ver
eenigen zijn. Door Paus Pius XI te vieren
als man van groote wetenschap, heeft ook
de ongeloovige wereld een oogenblik die
oude en hardnekkige leugen vergeten.
Maar straks verkondigt zij weer van
honderd catheders, dat geloof en weten
schap elkander onverbiddelijk uitsluiten.!
Sociëteit „St. Bavo". Ledenvergade
ring Grafische Bond, uur. Dioc.
Ttidndtersbond, n uur. Haartemsche
inkoop Combinatie, half 9. Voetbal-
vereeniging „Geel-Wit", 8 uur. Be
stuursraad, 8 uur. .Moedercursus, 8
uur. R.K. Onderwijzers, 8 uur.
Afd. Haarlem van den Land)- en Tuin-
bouwbbimd, 10 uur.
Oud-Holland. Verwuift. Strijk
orkest.
Bisschoppelijk Museum. Jansstraat.
Dagelijks, uitgenomen Zaterdag, Zon- en
feestdagen toegankelijk'.
R.K. Leeszaal en uitleenbibliotheek.
Tansstraat 49. Dagelijks geopend van
10 uur tot half 1, van 25 en van 710
uur, behalve des Maandagsochlends en
Zon- en feestdagen.
R.K Arbeidsbeurs voor mannen.
Ged. Oude Gracht 39. Alle werkda
gen voorm. van 9—12 uur, nam. van 2
3 uur. Zaterdags alleen van 912 uur.
R.K. Arbeidsbeurs voor vrouwen.
Kleine Houtweg 13. Alle werkdagen
voorm. van 1012 uur, nam. van 24
en van 89 uur.
Als een afschrikwekkend voorbeeld
van den slechten, invloed, dien bios
coopbezoek en slechte lectuur op
jeugdige zielen uitoefenen, ontleen en
we bet volgende aan de „St.-Ed." der
„O. IJ. Crt": Het betreft de aan
gehoudenen in verband met den
moord op den Essenburas-in gel te
Rotterdam.
In verband met deze geruchtmaken
de zaak, schrijft men aan het blad
bet volgende:
De twee Leidsche studenten, Van
A. en B., die verdacht worden te
behoorai tot een gezelschap, dat zich
ten doel gesteld had de wereld te ver
beteren door inbraak en desnoods
moord, zijn voor enkele Haarlemmers
geen onbekenden.
Van A. is afkomstig uit Kortrijk
en 'icwain hier in 1914 als ongeveer
17-jarigé knaap, met het doel de Zen
dingsschool te bezoeken. Daar hij te
jong was om reeds examen te doen,
werd hij op verzoek van een predi
kant te Kortrijk gedurende ruim één
jaar als gast ontvangen op „Meer en
Bosch",waar men hem algemeen waar
deerde als 'n aarddgen, veel belovenden
knaap. Hij is in de periode, die hij
aldaar vertoefde, ernstig lijdende ge
weest aan een oorontsteking en werd
toen verpleegd op „Bethesda-Sarep-
ta". De zusters, die hem leerden ken
nen, waren steeds vol lof over hem.
Nog een echt kind was hij, gelukkig
in de gedachte, dat hij eenmaal goed
werk zou verrichten als zendeling.
Van A. is, na afgelegd examen, op
de Zendingsschool gekomen, maar
schijnt niet bestand geweest to zijn
tegen den tijdstroom. Waarschijnlijk
is hij op 'n dwaalspoor gekomen door
nog onrijp en met te weinig onder
scheidingsvermogen, zich te verdiepen
in Russische lectuur. Vooral de boeken
van Dostojewskj, schijnen op hem en
zijn vriend B.. die ook op de Zendings
school was, 'n diepen indruk gemaakt
te hebben. Ook B., die een korten tijd
op „Meer en Bosch" logeerde, maakte
als jonkman een hoogst gunsti°ien
indruk.
Als student aan de Zendingsschool
verloofde van A. zich cn toen was
hij nog zoo overtuigd van zijn roeping
en het schoone werk, dat hem wacht
te, dat hij zijin meisje aanmoedigde
diacones te worden, opdat zij hem
later ter zijde zou kunnen staan.
Invloeden van buiten hebben de
jongelieden geheel doen afdwalen. Zij
wisten beiden een studiebeurs te er
langen, verlieten de Zendingsschool,
verloren hun geloof en lieten zich te
Leiden inschrijven, als studenten in de
Oosterscbe talen. In de moeilijke ja
ren, die wij doorleefden, schijnen zij
een tijdperk medegemaakt te hebben
van zeer groote armoede en toen ver
zeilden de onrijpe gemoederen in com
munistische of bolsjewistische slroo-
mjngjen. Menschen, die de knapen ge
kend hebben in hun ontwikkelings
periode, betreuren ten diepste, dat
twee veel belovende geesten verloren
zijn gegaan, want beiden hadden meer
dan middejmatigen aanleg en maakten
een prettigen, flinken indruk, zoodat
men hun algemeen zeer genegen was.
Vermoedelijk zijn deze onrijpe ge
moederen ook onder den indruk ge
komen van filmlectuur en filmvertoo-
ningen. Daarop zouden wijzen de plan
nen van banken te plunderen en an
dere misdaden, die zoo weinig over
eenkomen met den Nedeiianidsehen
volksaard. Waar wij verschillende per
sonen gesproken hebben, die de kna
pen jn hun jeugd kenden, wilden wij
dit feit vermelden, omdat hier een
treurig voorbeeld voor ons liat. hoe
KOOPT VOORAL NOG GEEN
LINGERIES, WANT
Bij de Haartemsche Grkestvereeni-
ging is benoemd tot 2-dien trombonist de
heer J. Michels, van 's-Hertogenlbosch.
De heer J. W. Se-venlhuysen- herdenkt
15 Februari dien dag, dat hij 25 jaar aan
het Hoofd der Rijksleerschooi staat, ter
wijl hij dan tevens 40 jaar aan de school
werkzaam is. De huldiging zal plaats heb
ben in de gymnastiekzaal der school, des
morgens om 10.30 uur. De jubilaris houdt
's middags van 24 receptie in het school
gebouw, Schreveliusstraat 220.
Ned. R.K. Grafische Bond. De Afd.
Haarlem van dien Ned. R.K. Graf. Bond
houdt morgienaviond 7 u. m buitengewo
ne vergadering in „St. Bavo". Behandeld
zal worden het ingediende voorstel van de
patroonsorganiisatiëm: Loonsverlaging en
arbeidbtijdverlenging. Een lid van het
hoofdbestuur zal op deze vergadering
aanwezig zij®.
De Geheimen der H. Mis. Van Calde-
ron de la Barca. Men verzoekt ons
mede te dealen dat die opvoeringen van de
Geheimen) der H. Mis van Calderon he
denavond en Donderdagavond' in de Gem
Concertzaal precies ach t uur zulten aan
vangen. Daar de muziek een zeer be
langrijk onderdeel van het werk uilmaakf
zal zoodra het zangkoor den voorzang
heeft ingezet niemand1 meer in de zaa?
worden toegelaten.
Nogmaals zij hier medegedeeld dat de
opvoering hedenavond alleen toegankelijk
zal zijn voor de leden der R.K. Vrouwen
bond en genoodigden en Donderdagavond
voor het publiek.
Vrij Vergaderlokaal. Namens het
P.A. S te Haarlem, js aan B. en W.
een adres gezonden, waarin verzoch-t
wordt een zaal ter beschikking te
stellen (bijv. de Gem. Concertzaal of
een andere groote localiteit) om met
de werklooze arbeiders van Haarlem
te kunnen vergaderen.
Uitspraken van 13 Februari 1922.
T. W„ zeeman te Haarlem, bij verstek,
overtreding art. 247 W. v. S., 3 maanden
gevangenisstraf. 1. J. M., koetsier te Am
sterdam, ged. H. v. Bew. Haarlem; 2. A.
v. K., bakker te Wormerveer, ged. H. v.
Bew. Haarlem; 3. G. H„ varensgezel, zon
der vaste woon- of verblijfplaats, ged. II.
v. Bew. Haarlem, diefstal door meer ver-
eenigde personen, ieder 6 maanden gevan-
genisslraf, voor wat sub. 1 en 2 betreft met
aftrek preventieve hechtenis. G. H., varens
gezel, zonder vasle woon- of verblijfplaats,
thans ged. H. v. Bew. Haarlem, diefstal,
1 jaar gevangenisstraf met aftrek preven
tieve hechtenis. J. H., landarbeider te
Haarlemmermeer, thans god. H. v. Bew.,
Haarlem, diefstal, 5 weken gevangenisstraf
met aftrek preventieve hechtenis. A. S., los
werkman te Leiden, oplichting, 1 maand
gevangenisstraf. P. F., los arbeider te
Haarlemmermeer, bij verstek, diefstal, 2
maanden gevangenisstraf. H. K., varensge
zel, zonder vaste woonplaats, bij verstek,
wederspannigheid, 1 week gevangenisstraf.
Het plan-Tesch. Op een bijeen
komst van de leden van het comité
Teseh is als datum van de Duin-tentoon
stelling vastgesteld 1825 Maart. De
opening zal een eenigszins officieel ka
rakter dragen door de uitnoodiging van
autoriteiten; de heer Tliijse, de bekende
natuurkenner zal een openingsrede uit
spreken en voor iederen tak van Natuur
wetenschappen is een specialiteit aan
gezocht om dat onderdeel op de Ten
toonstelling te verzorgen. Het plan
Tesch wil de aandacht vestigen op de
groote waarde van de duinen als na
tuurmonument, voor de volksgezondheid
en voor de volksontwikkeling, als zee
wering en als ontspanningsterrein voor
ieder die voor de natuur voelt. Door
deze tentoonstelling met enkele daaraan
verbonden projectieavonden van licht
beelden met lezingen wil men er de
aandacht op vestigen dat de duinen ze
ker verloren gaan door de exploitatie
als villaterrein, en als wildpark. De
Vereeniging tot Behoud van Natuurmo
numenten (secretariaat Heerengracht 260,
contributie f 2.50 per jaar) steunt dit
werk.
Verscherping der Leerplichtwet. I®
verband' met het iniw-eFking treden der ver
scherpte Leerplichtwet is het niet ondien
stig oeni-ge nieuwe bepalingen onder de
aandacht, te brengent
1. De vader, de moeder, de voogd1 en
de persoon, bij wiien een kind inwoont,
zijn, ieder voor zoover hij daarvoor aan
sprakelijk kan worden gesteld, verplicht
zorg te dragen, dat hot kind geregeld naar
schoot igaa'b d.'W.z. niet één schooltijd on
wettig verzu'm-t.
Ziekte vain hot kamld, vervulling van god-s-
diienisbpliobten, sterfgeval un huis, familie
feesten zijn als geldige redenen van school
verzuim te besicfhouwen, maar krijgt het
hoofd der school bij verzuim, van een leer
ling binnen 4 dagen geen bericht van de
redenen dan imoet hij "dat verzuim als on
wettig beschouwen.
2. De leerverplichting eindigt:
a. Indien he't kind 7 jaar leeittng eenier
lagere sohooi is geweest en ale klassen
heeft doorkropen.
b. Zijn er meer dan 7 leerjaren aan een
school, dan moet het kind de stof voor de
eerste 7 leerjaren hebben verwerkt. Maar
ingeval a. en b. beide moet het ook de
klasse nog doorkropen, waarin het bij het
bereiken van den 13-jarigen leeftijd zat.
c. de leerplicht eindigt in ieder geval
voor 14-jarigen, ais ze de klasse hebben
doomloopen, waarin ze bij het be reiden van
den 14-jarigen leêftijd zaten, onverschillig
dus welke klasse dat is.
3. Ten slotte nog: de straf op de over
treding der Leerplichtwet door ouders of
verzorgers, dlie hun kinderen niet of gere
geld onderwijs doen geven, wordt bepaald
oip hoogstens 30 boete bij een eerste
overtreding; op hoogstens 50 bij een
tweede veroordeeling binnen zes maanden;
op hoogstens 7 dagen hechtenis bij volgen
de veroordeelingen binnen zes maanden.
Brand'. 1® de keuken van perceel Ver-
wuift 4, bewoond door den fotograaf J. B.,
ontstond gistermiddag haif 4 brand. Waar
schijnlijk heeft een broer van den bewo
ner uil een spirituslampje gemorst, het-
weülk in brand geraakt is. Het vuur deelde
zich mede aan oen in de nabijheid liggende
film en vervolgens aan de gordijnen, wellke
verbrandden. Een pathéfoon en een foto
toestel werden licht beschadigd. Met eenigt.
emmers water is het vuur door de bewo
ner geiblusch't. De brandweer was met de
staf aanwezig, doch behoefde geen dienst
te doen.
Door het ijs. Bij het schaatsenrijden
is gistermiddag de 12-jarige J. F. H., ter
hoogte van de J. F. Helmerstraat door hei
ijs van de Amslerdam-sdhe vaart gezakt.
Lenige werklieden van de Centrale Werk
plaats hebben planken op het ijs gelegd,
waarna zij den drenkeling konden berei
ken en hem op het droge brengen.
Hij was reeds in gedeeltelijk bewuste-
ioozen 'toestand, waarom hij naar de dok
terskamer der Centrale Werkplaats ge
bracht werd, waar met gunstig gevolg
kunstmatige ademhaling 'toegepast is dooi
T. Krooswijk en T. Meijnders, beiden ver-
bandaneeslers aan de Centrale Werkplaats.
In wollen dekens gewikkeld, is de jongen
vervolgens per rijwiel-brancard naar zijn
woning aan de Koningstraat vervoerd.
Hoewel het ijs nabij de Groote Houlbrug
met bossen riet is afgezet, waagde gister
middag half 5 de 7-jarige J. K., wonende
RavClingsteeg, er zioh toch op, met het
bijna onvermijdelijk gevolg, dat hij er door
za&te. D-aor oen cmibek-emd gebJev-en per
soon is «de roe'keloaze jongen er mei be-
fouHp van. -een vaarboom van ©en in de na
bijheid. ligigenid sdtoi/p, er uil gehaald.
Beethoven-Avond Frederic Lamond. -
Op he't 3e Aibonnements-Concert van het
Concertbureau Hans Augustia op Donder
dag 23 Februari in den schouwburg Jans-
weg te Haarlem, zal op veelvuldig verzoek
optreden van de groote Beet!hoven-vei'lol:keP
Frederic Lamond. Het programma zal be
staan, uit een reeks der mooiste pianower-
ken van Beethoven.
Wij ontvingen van een R.K. Pr. voor
den Oekonom van het Groot Seminarie
te Weenen 50.
De Lentejilm. Gisteravond ia in
de zaal der Sociëteit „Vereeniging" we
derom de film vertoond „Neerland's
Volksleven in de Lente". De voorstel
ling was druk bezocht, en ook thans
oogstten de organisators van de film-
vortooning weder een groot succes. Ook
de middagvoorstelling voor de schoolkin
deren was druk bezocht.
Dooiuteer. Nu is het dan toch weer
gaan dooien en goed ook. De ijspret is
achter den rug. De ijsbaan aan de Kle
verlaan is gesloten en zal dit seizoen
wel niet meer geopend worden. Moge de
lieve lente nu gaan heerschen en niet
meer verdrongen door den ruwen Winter
vorst, wiens tijd van gaan nu gelukkig
gekomen is
Vermelden wij nog, dat Zondag op de
ijsbaan aan de Kleverlaan een paar
kunstrijders door hun sierlijk rijden al
om bewondering wekten. Dit zeldzaam
ijs-evenement was te danken aan hot ini
tiatief van den voorzitter der IJsclub,
overste T. L. van Wagtendonk, die don
heer Schieffelers en zijn dochter Olga,
wonende in Zuid-Limburg, uitgenoodigd
had, eenige staaltjes van hun rijkunst
te vertoonen, waarvoor aan de musici
verzocht werd, speciale walsmuziek te
spelen.
Gevonden voorwerpen. Terug te beko
men bij: J. Schiuitomaker, Koninginneweg
63, tramalbommement; B. Fortgen-s, Kruis
weg 58, kinideramibandje; v. Snippenbcrg,
Lta-sohotenistraat 26 zwart, beursje; J. Hoo-
gerih uiizen, Dr. Leydisstr llroor, bril; T.
Meyüiis, Pauk laan 188 of 108, das; B. Jan
sen, Geweerslraat 9, Heemstede, ©lui mei
polio-oden; Wed', van Del, J. F. Helmer-
straa't 27, jongensjasje; J. Liglen-bergZ. B.
Spaarne 148, -damcsportomionina:©; A. v.
Reijs-en, Gr. Houtstraat 89. porlemonmai©
met sleaitoïljes; J. L. Heemskerk, Lcidsche-
straat 72, gynimnastiek-schoentje; W.
Ah reins, J, de Breu'kstraat 17, bruin ikinder-
sohoen'lje; Slingerland, Spaarne 7, zwart
kinderschoen!je; P. Lijding, Zuidpodder-
straat 51, zwarte sok; W. J. B. de Boer, da
Cost astraal 25, koralen 'lasch; N. de Kei
zer, Harmenjansweg 57 j., lederen daanos-
tascli; L. Bosman, Na-ssanlaan 33, vrijkaart
E. S. M.; J. v. Sdbnike'l, Ba'kemessergmcbt
66 A rood, glacé handisoboen; J. v. d. Sten
Jen, Smedestriiat 17 rood, brusne heeren-
haindscboen; A. Dijt, Oranjebooimstraat
171, grijze Iheeneiihandsohoeni-
Cavalier iaPaljas.
Mevrouw Santhagens-Manders, Rich,
van Ilelvoirt-Pel, Hendrik Dro3t, An
ton Dirks, Lea FulJauer. Ik zou dit
vijftal namen van uitstekenden muzika-
len klank zeer licht met enkele kunnen
vermeerderen. De hoofdpartijen in bei
de eenacters echter waren hun toebe
deeld en de andere, ook de kleinere
rollen waren naar verhouding.
Tegen gewoonte in wil ik met de ne
venpartijen beginnen, en als aanloop zei V
eens enkele niet geannonceerde partijen
naar voren brengen, die meestal hinder
lijk slecht, aan 't geheel afbreuk doen
't Zijn de beide partijen in de „Pal
jas", n.l. die in do partituur vermeld
staan als de partij van den len en 2er:l
boer. Ditmaal had de regie 2 welklinken
de stemmen, 2 losse spelers gesteld, ah
len boer den 2en regisseur Brinkhof'
als 2en den baszanger (koor) Leeuwir.
Voor moeder Lucia stelde men Mevr.
GroeszOoppijn. Zoo werd dit niemen
dalletje van speelpartij door Mevr. Cop-
pijn niet tot caricatuur gemaakt, en be
leefden we in saam werking met het he
vige spel van Hendrik Drost in de af
scheidsscène momenten van zi Is' e.vogen-
heid.
Elise de Haas als Lola voldeed zeer
jeker, maar het schwanken tusschen Lola
en de kloeke figuur en 't felle tempera
ment van Mevr. SantliagensManders ah
Santazza stelt ons hier toch voor psycho
logische raadsels, die ik maar niet zal
trachten op te lossen. Al geeft Mascagni
de aanwijzing voor de partij van Lola
heel nauwkeurig, er zijn nog midden
wegen. Evenwel, het goede in Lola's
prestaties hebben wij als zoodanig te
aanvaarden. Die Santazza, een partij om
iemand wanhopig te maken. Zet men de
rol met te veel heftigheid op, dan is
alle climax naar de maan. Te veel re
serve is ook niet mogelijk, daar Mavagnï
de muziek al te veel pathetische accen
ten geeft, Een moeilijke rol alzoo voor
een fijnvoelend speelster. Het was prach
tig van Mevr. Santhagens-Manders. Ah
Dritte rgaf ook Anton Dirks het boste,
zijn bronzen baryton toomt al> de Btem
van Zeus, dien ik nooit hoorde, maar me
graag zoo voorstel. Alles was slagvaar
dig, tot zelfs de pijp van Alfio, die
hij steeds gestopt en wel met zich draagt
Alleen 't koor vóór de kerk had lee-
lijke dingen. Behalve 't déraillement in
het begin, dat ons even den adem
deed inhouden, was er weinig of geen
souplesse in den zang, geen kleur, geen
bewogenheid. We mogen echter niet ver
geten, dat van het 22-personen sterke
koor maar heel weinig „oude" krachten
over zijn en de beste zangers zonder
opera-routine niet veel vermogen uit te
richten.
Die Oavalleria, een slap stukje werk
andersmen waagt ook niet de volg
orde om te keeren en eerst Paljas te|
geven, anders merken zo 't zelfs op
het schellinkje, dat Mareagni's een-acten
heel erg aan de oppervlakte, heel goed
koop en grof geïnstrumenteerd, en vol
van zoete lyriek en onbeholpen drama
tiek is. In de volgorde der beide werken
ligt de climax. En bij Paljas waant men
zich gezeten tusschen de boertjes vóór
de tent en wacht men blij als kinderen
alleen dit kunnen zijn op de possen die ko
men, ontgaat ons als dien naieven lands
lieden, in het begin het fijne slingeren
tusschen spel en waarheid, leven we
als zij, half onbewust aanvankelijk, heel
dit innerlijk brok leven mee, dat met
een feilen olimaxnaar de ontknooping
voert. Veel en veel beter geïnstrumen
teerd, veel fijner geteekend, met den
dubbelen moord aan 't slot zelfs als
onvermijdelijk na 't lichtvaardig spelen
van Nedda met de zoo uiteenloopende
mannenkarakters Tonio Canio, zal
„Paljas" nog jaren meekunnen, terwijl de
„Oavalleria" al lang door iets beters moest
zijn vervangen. Maar welken een-acter er
voor in de plaats stellen? Zoo zullen onze
kindskinderen wellicht nog voor de af
fiches staan te gapen en de vereeni
ging van beide namen wellicht zonder
kritiek, als iets van zelf sprekends, aan
vaarden.
't Succes van Rich, van Helvoirt-Pel
was buitengewoon, en zoo hij Mazzole-
ni's effecten wille toopassen, waartegen
zijn artistieke visie zich echter verzet,
men zou hem bejubelen als een Aus-
liinder. Koketteoren met zijn prachtig
geluid doet hij zol..en of nooit, en zoo
is 't ons liever. Hij had zich een prach-
tigen kop gemaakt en in dit opzicht
verdient ook John 3e Nocker, die nog
altijd geen r kan zeggen en verder slecht
spreekt, een compliment. Zijn spel is
veel verbeterd in den laatsten tijd, zijn
geluid nog mooier geworden. Lea Ful-
dauer zingt al'.ijd vo>rnaa:n, on' e-
rispelijk, eu 't was te verwonderen dat
zu in 't duo met Silvio zoo in 't lage
register tegen do intonatie zondigde. Wat
een prachtig orgaan anders, iets voor
Mozart! Hendrik Drost handhaafde zijn
reputatie, 't Was jammer dat de piano
stond beneden diapason. Kan dat niet
anders P
De zaal was bezet. Dat is noodig,
wil do Nat. Opera niet met verlies
werken. En Haarlem, dat in 't subsidie
niets bijdraagt, mag door drukker be
zoek do moeia instelling, die
Uoo «O ft ftftftftftft ftftftftft^ftftftftftft^
Haarlem zal dus weldra het steekspel
rond de grenswijziging van Haarlem be
ginnen.
Van de week zal de commissie uit da
burgerij bij elkaar geroepen worden en
dan zullen de heeren zelf kunnen vaststel
len hoe ze het zaakje zullen opknappen.
Een reglement voor die vergaderingen be
staat er niet. De gemeentewet zegt alleen,
dat de burgemeester de vergadering presi
deert, maar overigens Iaat ze de vergader
den geheel vrij.
Een der eerste werkzaamheden zal wel
zijn te beslissen, of de vergaderingen open.
baar dan wel geheim zullen zijn. „Niet
openbaar", zullen de tactisch aangeiegden
zeggen, „want we moeten onzen tegenstan
ders in de andere gemeenten" (sicl maar d«
bedoeling is niet zoo ruw als 't hier staat)
„we moeten onze tegenstanders geen wape
nen in de handen geven." „Wel openbaar",
zullen anderen zeggen, want geheim houden
doe je de besprekingen in een commissie
van 25 man over zoo'n aangelegenheid toch
niet en ais 't moet, kan de commissi" be
sluiten geheim te vergaderen.
In 1902 wormen de laatsten het en besloot
de commissie tot openbaarheid.
Vervolgens zal een secrelaris of rappor
teur moeten benoemd worden, want de ge
meentesecretaris fungeert niet als zoodanig.
Misschien wordt wel weer, evenals in
1902, een commissie van rapporteurs be
noemd om het verslag uit te brengen. Deze
commissie bestond in 1902 uit de heeren
De Fouw, den indertijd invloedrijken be
lasting-inspecteur, den heer A. v. Rossum,
nog niet zoo lang geleden overleden en lan
gen lijd lid van den Raad daarna en den
heer Mr. P. J. Troelstra, het Kamerlid, wei-
bekend, die zich in 1902 op deze wijze
voor Haarlem verdienstelijk maakte.
Wij spraken van een steekspel en bedoel
den daarmee het tournooi tusschen de ver
schillende gemeenteraden en commissie»
uit de burgerij in Haarlem en naburige ge
meenten.
Maar van een steekspel, waarna de eere-
paim wordt toegekend aan den besten rid
der, heeft zulk een behandeling der grens
wijziging weinig. Wel zuilen de bewoner»
van verschillende gemeenten elkander met
argumenten bestoken, maar in de practijk
lijkt het wel of Ged. Staten de argumenten
naast zich neerleggen en alleen naar het
slot zien van het advies. Voor hen geldt de
vraag: is het gemeentebestuur voor ~9i te
gen ons wetsontwerp? Is het er voor, dan
gaat het door naar den Haag, is het er te-
Voor wijziging in hun wetsontwerp voe
len zij in den regel niets.
Zoo ging het in 1902, zoo zal het ook nu
wei gaan.
Barometerstand: 767. Neiging: Vooruit
OPGAVE VAN-
Medegedeeld door het Ned. Kon Meteo
rologisch Instituut te De Biidl.
Naar waarnemingen, verricht in den
morgen van 14 Februari 1922.
Hoogste barometerstand 768.0 m.M. te
Münchien.
Laagste barometerstand 747-4 m.M. te
Bromnoe.
Verwachting van dien avond van 14 tot
den avond van 15 Febiuari 1922:
Zwakke tot matige Westelijke tot Zui
delijke wind. Aanvankelijk helder tot
HchtbewoiJct. Later toenemende bev.ol-
king. Weinig of geen neerslag, 's Nachts
lichte vorst. Overdag lichte tot matige
dooi.
met haast onoverkomelijke moeite tot
stand kwam, heioen staande houden.
G. J. K.
DAMMEN.
Competitie 2de Klasse (Noord) van den
Nederlandschen Dambond.
Te Haarlem spoelden im de bovenzaal van
café Brinkman de .Damclub Haarlem" I
'liegen de „Haanleansche Damclub'* II voor
de 2de -klasse competitie van den NederL
Dambomd.
Onder groote beèaingsteidaaiig ving te 8
uur onideT leiding van den (heer J. W. v.
Darteten deze belangrijken wedstrijd aan.
Al direct on'iapon rich een vinnige
strijd, waarbij ae gastheeren over betere
speJitedhn'aeik bleken te beschikken. De re-
laag zoo klein mogelijk te doen zijn, waar
den zich echter duchtig onn den neder
laag zoo kilin miogeijk te doen zijn, waar
in zij vrijwel slaagden. Vooral aan de mid-
dieniborden gaven de spelers elkander niels
loe en de drie arbitrair te beslissen par
tijen zullen waarschijnlijk wed 4 punten
voor de bezoekers opleveren.
Het bilijikt dal de Damclub Haarlem dit
jaar over een zieer goed tiental beschikt
en -indien zij ihotzél-f-de spel in deze gdhee-
te competitie Wijven vertoonen, is de kans