Het plan
van| Cranenburgh c. s.
Uit den Omtrek
maandag 13 maart 1922
44ste JAARGANG No. 14089
PER KWARTAAL T 3.25
'ER WEEKf 0.25
FRANCO PER POST PER KWART. BIJ VOORUITBETALING f 3.577*
NASSAULAAN 49, HAARLEM. TELEFOON 1426, 2741 EN 1748.
POSTREKENING No. 5970.
ADVERTENTIËN 35 CENTS PER REGEL.
DIJ CONTRACT BELANGRIJKE KORTING
Leiding gevraagd.
Naar aanleiding van ons artikel
van j.l. Dinsdag schrijft mr. A. ba
ron van Wijnbergen in de Tijd van
•Zaterdagavond als volgt
Meer dan eens zijn de laatste jaren
in de Katholieke partij vraagstukken
aan de orde gekomen of gesteld, waar
om men aanvankelijk gelet op den
hartstocht, waarmede ze door voor-
en tegenstanders werden besproken
vreesde, dat ze tot verstoring onzer
eenheid zouden leiden. Men denke
slechts aan het defensievraagstuk en
•aan dat der publiekrechterlijke be
drijfsorganisatie. Welk een emotie
hebben deze niet verwekt. En toch,
toen na degelijke voorbereiding die
vraagstukken ter Algemeene Bonds
vergadering werden in behandeling
genotnenm bleek, dat men na rustige,
zakelijke bespreking, in weinig tijds
tot een algemeen bevredigende op
lossing wist te komen.
Zoo zal het ook weer gaan, wanneer
straks de wijzigingen en aanvullingen
voor het katholiek program moeten
worden vastgesteld. Wij twijfelen geen
oogenblik daaraan.
Wél echter blijft van andere zijde
een gevaar dreigen voor splitsing, zoo
niet voor ontbinding der Katholieke
Staatspartij. Als bestond het zoo met
nadruk gegeven gebod van strenge
scheiding van sociale en politieke
actie niet, zoo zien wij meer en meer
wij nemen gaarne aan te goeder trouw
en deels onbewust verschillende
maatschappelijke groepen deelnemen
aan den politieken arbeid, waardoor
het kan niet anders de belangcn-
politiek, voerende tot belangenstrijd
op katholiek terrein wordt geïntrodu
ceerd, terwijl het eind moet wezen
ontbinding der partij. En in die lijn
ligt dan ook geheel het oprichten van
comité's tot bevordering van het doen
verkiezen van bepaalde candidaten
het houden van politieke vergaderin
gen met hetzelfde doel een en ander
buiten de bestaande politieke organisatie
om, zaken, waarvan de laatste weken
allen, die onze katholieke bladen lezen
herhaaldelijk hebben kunnen kennis
nemen, terwijl bovendien nog ver
schillende andere pogingen min of
meer in 't geheim werden aangewend
waarvan 't bestaan pas door verkregen
resultaten werd aanS'tJlichtJgebracht
't Zal zaak zijn, dat allen, die het
wel meenen met de Katholieke Staats
partij, straks na de verkiezingen zich
daarover eens beraden, en dan, naar
we vertrouwen, de middelen zullen
vinden om voortwoekering van het
boven gesignaleerde kwaad voor goed
te voorkomen.
Bij|al|het reeds genoemde is zich nu
komen voegen de openbaarmaking
van een voorloopig plan des heeren
van Cranenburgh c.s.
Dat zulks in geheel bijzondere mate
de aandacht heeft getrokken, is te
verklaren niet slechts uit den inhoud,
maar ook uit denjfvorm. In afwijking
toch van de methode, door verschil
lende anderen gevolgd, hebben de
heeren van Cranenburgh c.s. openlijk
verklaard, i-n welke richting zij willen
gaan, welke middelen zij willen aan
wenden en tevens openlijk verklaard
wie ze zijn, onder nadrukkelijke bij
voeging, dat zij overtuigd zijn van de
groote bezwaren, aan de volvoering
van hun plannen verbonden en dat zij
op dien grond voorloopig niet daartoe
zullen overgaan.
Door enkelen is aanstonds dejeisch
gesteld, dat het bondsbestuur tegen
genoemde personen zoo scherp mo-
gdijk autoritair zoude optreden. Aan
genomen eens iets, waarop we thans
niet verder ingaan het daartoe
de bevoegdheid bestond, ware het o.i.
ten eenenmale onjuist geweest in de
huidige omstandigheden van die be
voegdheid gebruik te maken. Met ge
noegen lazen we dan ook adviezen van
gansch andere strekking, en bijzonder
sympathiek klonk ons tegen de raad
geving van het „Overrijsselsch Dag
blad", dat moest worden gepleegd
„overleg in liefde" hetgeen trou
wens steeds moet geschieden,indien
althans..het plegen van overleg wordt
gewenscht en mogelijk gemaakt, hetgeen
in casu wèl, meestal echter niet het
geval is. En wij durven dan ookge
rust verklaren, dat veel van het boven
aangeduide kwaad, dat de Katholieke
Partij in de laatste jaren niet gering
nadeel heeft toegebracht, ware achter
gebleven, indien, alvorens plannen
uit te voeren, alvorens „ons politiek
recht", „ons goed recht", enz. enz.,
na te streven, men eens met de leiding
overleg had willen plegen.
Welnu, thans is zulks wel het geval,
gelijk men heeft kunnen lezen terwijl
men tevens heeft kunnen kennis ne
men van de houding door het Dage-
lijksch Bestuur van den Algemeenen
Bond daartegenover aangenomen.
In een bij uitstek sympathiek en
waardeerend artikel heeft de „Nieuwe
Haarlemsche Courant" een paar da
gen geleden in deze „leiding gevraagd"
Welnu, wij duchten geen tegen-,
spraak, wanneer we zeggen, dat een
der eerste plichten van het Bonds
bestuur is niet af te stooten, doch
juist met groote welwillendheid en
voorzichtigheid er naar te streven
allen bijeen te houden, en voorne
mens, die, ten uitvoer gelegd, tot na
deel zouden blijken te wezen, te trach
ten, wanneer ze tijdig en met goede
bedoeling worden kenbaar gemaakt,
zóó te leiden, dat ze juist mede dienst
baar worden aan de bereiking van
het doel, dat de Katholieke Staats
partij zich voorstelt.
Indien de „Nieuwe Haarlemsche
Courant" dat wil overwegen en kennis
wil nemen van hetgeen inmiddels is
gepubliceerd, dan zien we, jgelet op
haa |meening, neergelegd in boven
bedoeld zeer gewaardeerd artikel, haar
oordeel over de Bestuursleiding ook
in de thans aanhangige zeker niet
eenvoudige zaak met vertrouwen te
gemoet."
Aldus het antwoord van mr. van
Wijnbergen op ons„leiding ge
vraagd." Uit dit met groote omzich
tigheid opgesteld artikel krijgt men
den indruk, dat de leiding met den
grootsten tact en de uiterste behoed
zaamheid pogen wil een scheuring
in de partij te voorkomen iets wat
niet anders dan toe te juichen is.
Voor heden laat onze plaatsruimte
niet toe dieper op de wedervraag van
baron van Wijnbergen in te gaan,
te meer niet, waar wij, die als weinig
anderen over het plan-van Cranen
burgh gezwegen hebben, nog heel
wat op het hart hebben. Wij komen
er dus liever in een*volgend nummer
op terug.
Hieronder laten wij nog een indruk
volgen, dien mr. Bomans van de
groote vergadering der Haarlemsche
kiesvereeniging op Vrijdagavond j.l.
heeft meegenomen.
HEERLIJK.
(Ingezonden.)
Heerlijk was de Vrijdagavond
vergadering der R. K. Kiesvereeni
ging. Een echte vergadering naar het
hart van den voorzitter Michielsen
wien alle hulde voor de leiding
die nu zaken zakelijk behandeld zag,
zonder personen te sparen en zonder
mogelijke gevoeligheidjes te ontzien.
Zeker, niet elke vergadering moet
zijn als deze. Wij hopen er ook nog
in goed oud Haarlem te beleven,
waarin de schallende geestdrift hoog
tij viert en de lauwen in lichtelaaie
raken. Doch deze vergadering was
nu eenmaal noodzakelijk. Er moest
even aan den tand gevoeld worden,
dit robbertje moest uitgevochten.
Doch hoe heerlijk deed men het
Ik beleef nog al enkele vergaderingen
doch deze bijeenkomst stond hoog
en was er niettemin een des volks,
van alle geledingen van ons Roomsche
volk, niet van enkele geleerden, niet
van louter deskundigen maar van
den natuurlijken mensch die over
onderwerpen sprak die zijnrdiepste en
heiligste gevoelensjfraken.
Na de oriënteeringsrede van den
voorzitter, eentmeesterstukje van
katholieke critiek, immers telkens
blijk gevend van ingehouden kracht,
ingehouden door de teugels der chris
telijke liefde, spraken de arbeiders
zich uit. Recht uit het hart, den ar
beiders eigen. Bonkte daar niet de
vcorhamer op het aanbeeld, sneed
niet de vliegende rondzaag door het
harde staal? Hun inzich', hun taal
Doch met welk een juistheid bekeken
zij de zaken van hun standpunt. Hun
standpuntDochfdat was juist het
schoone. Dit arbeidersstandpunt was
weergaloos katholiek
De pleitrede van den ambtenaar
was kostelijk, het aanhooren meer
dan waard.
Zeker, scherp sarcastisch klonk hij
wijle zijn critiek, doch de droeve toon
was waarneembaar, de droeve toon
vol schoonheid, omdat hij de Katho
lieke zaak benadeeld achtte, Men
zeide elkaar de|volle waarheid, zon
der omwegen en toch kon men er
zich niet aan stooten. De Katholieke
liefde dwong tot spreken.
En zoo beschouwde het ook hij die
de „tegenpartij" vertegenwoordigde.
Zonder dralen nam hij het woord en
getuigde kloek en.... katholiek. Was
het een openbaring Neen, geen open
baring doch een bron van reine vreug
de, die elk hart in Bavo's zaal doorg
trilde Wij zullen één en ondeelbaar
blijven
ÜHaarlem is toch, ook politiek ge
sproken, een heerlijke stad. Waar
achtig, men is er politiek rijp. Ze
kunnen tegen een stootje, deze katho
lieken, door eeuwen van strijd ge
louterd. Zij blijven broeders terwijl
zij de degens kruisen.
De afgevaardigde werd ter verant
woording geroepen. Ongezouten. Hij
antwoordde in zijn toonaard. Onge
zouten. Maar ook bij dit gevecht
trilde in de lucht de katholike gedach
te. Hier juist kwam de katholieke
vooruitgang uit. Omzwaai in poli
tieke middelen, mede ter verheffing
van den arbeider Stoute gedachten.
Doch de katholieke massa zal dit uit
vechten. De katholieke partij heeft
haar dienstbaarheid afgeschud. Zij
volgt geen doctrinair liberalisme meer
noch sociaal-democratische stroo
mingen des tijds. Zij, de kathloieke
partij, weet en vraagt niet meer. Zij
en zij alleen geeft leiding in 's lands
politiek, de andere groepen zullen
moeten volgen. Wij zullen onze rich
ting in eigen gelederen beslissen.
Daar sprak ook een vrouw, één
vrouw. En plots werd ik mij bewust
wat wij gewonnen hebben in de vrou
wen. Dat was het hoogtepunt van
heerlijkheid. Echt vrouwelijk ver
tolkte deze woordvoerster het katho
liek gevoel, de godsdienst hoepelde
ferm over alle debatverdeeldheid, de
éénheid werd ons door die vrouw in
haar waarlijk schoone rede voorge
houden op een wijze die der vrouw
eigen is. Wij ontkennen het niet
haar woorden maakten op de strijd
bare manschap diepen indruk. Wij
hadden elkaar toch gevonden, maar
nu vonden wij elkander spoediger.
De lucht was gezuiverd, de katho
lieke aether trilde voort. Ja het is
een genot zulk een vergadering mede
te maken en in vollen inhoud te be
grijpen.
Stel u voor dat een socialist ware
binnengekomen, denkend in deze
strijdbare vergadering zieltjes voor
Marx te winnenzou hij.niet on
der onbe; aa lijke lachsalvo's ons huis
zijn uitgeleid
Stel u voor dat een liberaal, par
don Vrijheidsbonder, zijn academi
che versieten theorieën daar aan den
man had willen brengen, zoude niet
spoedig het luid gesnurk gehoord zijn
der maffende katholieke menigte, die
beu zijn van die oude leuzen en...
als er iets nieuws moet vernomen
wordenop hun eigen mannen
wachten.
Daarin zit de heerlijkheid dezer
vergadering van Vrijdagavond. Wij
leiden nadat wij jarenlang door het
liberalistendom .geleid zijn. Wij heb
ben de kracht en voelen de macht
van eigen-beslissing der moeilijkste
vraagstukken. Wij vechten het onder
elkander uit, doch steeds als broeders.
En zouden wij wat wij niet de
den een oogenblik in het vul r van
het gevecht vergeten,dat wijfbroeders
zijn dan hebben wij nog onze zusters
die ons daaraan herinneren.
Wie onze kiesvereeniging-vergade-
ring bijwoonde (en er waren er wat
zal getuigd hebben interessant, wer
kelijk belangrijk, getuigend van krach
tig partijleven, zakelijk, vaardig en
met goede woordvoerders, toch net
jes en hoogstaand hoezeer het mee-
ningsverschil niet verbloemend. Dat
alles is waar.
Doch deze getuigenis mag toch
ook aan deze bijeenkomst van alle
standen, van priesters en leeken,
arm en rijk, vrouw en man, van ar-
beiders, middenstanders en intelle-
tueelen gegeven worden, omdat daar
een vergadering plaats vond van
katholieken, hetwelk geen oogenblik
in twijfel kon getrokken word en,''om
dat de katholieke gedachte en ver
draagzaamheid alle meeningsverschil
veredelde, deze getuigenis mag aan
onze vergadering gegeven worden
heerlijk.
Mr. BOMANS.
HAARLEM.
J. J. WEBER ZOON.
Koningstraat 10 Haarlem
Opticiens Fabrikanten.
VELSEN.
NIEUWE HAARLEMSCHE
ÏE ABONNEMENTSPRIJS BEDRAAGT VOOR HAARLEM EN AGENTSCHAPPEN:
BUREAUX:
Wat is een „Hearing?"
Van verschuilende zijden is ons ge
vraagd, wat tooch eigenlijk een „Hea
ring" beteekent, zoo lezen we in „Het
Kweekersblad."
Wij willen trachten in het kort uiteen
te zetten, wat onder een „Hearing" ver
slaan wordt.
De belangstelling 'voor de „Hearing"
van 15 April a.s. is zoo groot, dat een
nadere aanduiding, wat dit beteekent,
niet overbodig is.
In Amerika, het land van de democra
tie acht men het noödig, ingrijpen
de maatregelen te kunnen nemen, zonder
telkens de wetgevende macht er bij 'c
betrekken. De daartoe aangestelde amb
tenaren hebben een omschreven bevoegd
heid, om naar eigen oordeel al of niet
bindende bepalingen voor te schrijven.
Voor en aleer hiertoe wordt overge
gaan, worden de belanghebbenden opge
roepen, om hun bezwaren in te dienen
en ook: om hun instemming te betuigen.
Het Regeeringslichaam, dat bepaalde
maatregelen in wil voeren, moet de gele
genheid geven om de zaken volop te
bespreken en de te berde gebrachte be
zwaren ontzenuwen of, indien dit niet
mogelijk is, de voorgenomen maatregelen
niet in voeren of wijzigen.
De gelegenheid tot het indienen van be
zwaren en het bespreken van de voorge
stelde maatregelen, noemt men een „Hea
ring."
Zoo zal er op 15 April a.s. een „Hea
ring" zijn over het vergrooten van de lijst
van verboden voor invoer van bloem
bollen.
De beslissing hierover berust bij de
„Federal Horticultural Board," waarvan
aan het hoofd staat de heer Marlat. Deze
F.-H.-B, heeft .wetteljjke beyoegdheid en
is alleen rekenschap verschuldigd aan
den Minister en den President. In de
laatste jaren zijn door deze F-HB. be
langrijke besluiten genomen, o.a. het in
voerverbod van Boskoopsche artikelen.
Gladiolussen, enz.
De F.-H.-B. is niet bevreesd voor het
nemen van ingrijpende maatregelen, zoo
dat een algeheele sluiting van Amerika
voor Narcissen leverbaar in hun oog
niet zoo bijzonder gewichtig is. Aan de
Hollandsche en Amerikaansche belang
hebbenden is het weggelegd aan te too-
nen, dat een verdere uitbreiding van de
bij paragraaf 3 van Art. 37 uitgesloten
planten en bollen niet is in 't belang van
den Amerikaanschen handel en kwee-
kerij.
De RH.B. heeft thans een „Hearing"
uitgeschreven, om de meening te hooren
over het vervoer van grond- en blad-
aarde van de eene staat in den anderen,
een naar het uiterlijk te oordeelen niet
belangrijk vraagstuk, doeh de aankleve
i& dat daarmede uitgesloten worden alle
planten en boomen met potkluit of aarde
er aan.
De F.H.B. stelt zich in hoofdzaak tot
taak: het weren- van plantenziekten, al
zien velen er tegelijkertijd in een ver
kapte protectie van „home industrie";
wil men dus met kans op succes de
plannen van do F.H.B. doen opschorten
of verijdelen dan moet dit op de eerste
plaats geschieden op phytopathologische
gronden. Het is daarom vaa het aller
grootste belang, dat, wat onze gewassen
betreft, een deskundige op het gebied
van plantenziekten op don dag der „Hea
ring" tegenwoordig is en op wetenschap
pelijke gronden kan aantoonen, dat het
practisch mogelijk is, de bollen te ver
zenden naar Amerika, gegarandeerd ge
zond.
Het zal elkeen duidelijk worden, dat
dan ook de vitale belangen van kwee-
kerii medebrengen een zoo se'nerp moge
lijk doorgevoerde controle op het le
verbaar, opdat tijdens een „Hearing" in
Amerika de plantendokt-ers daar der
Hollanders geen rechtmatige verwijten
voor de voeten kunnen werpen.
Een keuring te velde on een goed
ingerichte controle op do kramen zal in
deze bevordelijk zijn.
Weliswaar brengt 't eigenbelang van
eiken kweeker mede, uitsluitend gezon
de waar te kweeken, maar do practijk
heeft wel eens aangetoond, dat sommigen
het niet zoo precies nemen. De goeden
moeten dan om de kwaden lijden, daar
om is het maar beter vooraf scheiding
te maken, opdat bij koop en verkoop
de koopev eenige waarborgen heeft.
Een góed opgezette controle te vel
de kan die verschaffen.
Alg. Ned. Verbond.
Door de afd. Haarlem van bovenst.aa.nden
bond wordt Woensdag a.s. in „De Nij
verheid" een voordracht met lichtbeelden
gehouden over „Erans Hals en zijn wer
ken" door prof. dr. W'. Martin, direoteu
van het Kon. Kabinet van Schilderijen
„Mauritshuis" en buitengewoon, hoog
leeraar aan de Kijks-Universiteit te Lei
den.
GIFTEN.
Voor hongerend Rusland van N.N. f 10.
Ter eere van het Goddelijk Hart voor
Rusland .f 12.—.
Voor hongerend Rusland van N. N. Ie
Beverwijk 3.—
Ter eere van hel Goddelijk Hart voor
Rusland 12.
Douchebaden.
In het Douchebadhuis aan het Leid-
scheplein zijn in öe afgeloopen week 869
baden genomen; in dat aan den Scho
tersingel 1101.
Rijnlandsche Hypotheekbank.
In de heden gehouden Algemeene verga
dering van Aandeelhouders der Rijnland
sche Hypotheekbank werd de balans en
de winst- en verliesrekening op 31 De
cember 1921 goedgekeurd en het dividend
j bepaald op 8 pet. of 8 per aandeel, be
taalbaar op dividendbewijs no. 16 van 13
Maart af. Als commissarissen zijn herko
zen: de heeren Jhr. Mr. D, E. van Lénnep!
en G. H. Beeis.
Tuberculose-bestrijding „Haarlem en
Omstreken."
Men schrijft ons: De jaarlij.ksche Bloe
mendag of Emma'Móem-Golil-ecte ten bale
der algemeene tuberculose-bes-trijidiing in
Haarlem en Omstreken, die als regel elk
jaar wordit gehouden op dien Woensdag in Barometerstand- 7-78
de week, waarin 21 April valt, zal dit jaar
door bijzondere omslandiglheden plaats
hebben op Maandag 24 April a.s., den laat-
sten dag van de Paaschvacantte der
sdholen.
Voor vele jonge meisjes en jongelingen
eene aansporing om dien laafcsten dag hun
ner vacauiitie waardig en nuttig te besluiten
in het algemeen belang als bloememvei-
koopsier en estafette.
Aan het Consultatie-Bureau onzer Haar
lemsche T. B. C.-Vereeniging, Ged. Oude
Gracht 41, bestaat gelegenheid zich op 'te
geven, als Moememv-erkoopster liefst met
vriendin
Personalia.
Door den Minister van Onder
wijs, Kunsten en Wetenschappen zijn.
o- nD benoemd tot leden in de com
missie, in 1922 belast met hefc axami-
neeren van hen, die akten, van be
kwaamheid wenschen te verkrijgen tot
het geven van middelbaar onderwijs
in het boekhouden, of tot het: geven
van lager onderwijs in de beginselen
der handelskennis, voor de dezen zo
mer te houden examens middelbaar
onderwijs (akte K XII en Q), Ide
heeren J. W. Lucas, accountant en G.
Smits, leeraar aan een handelsschool
en accountant, beiden alhier,
Garnizoensberichten.
Aan den sergeant van Huizen van
het 10e Regiment Infanterie wordt
te rekenen op 12 Maart a.s. de bron
zen gesp voor 18-jarigen trouwen
dienst toegekend.
Aan den fotuier Posthuma van
liet 21e Regiment Infanterie is op 10
Maart de zilveren medaille voor 24-
jarigen trouwen dienst toegekend.
Aan den adjudant-onderoflicicr-
instructeur Chrjsitiaanscn van het 21e
Regiment Infanterie wordt te rekenen
op 12 Maart a.s. de zilveren gesp voor
30-jat'igen trouwen dienst toegekend.
Aan den udjudant-onderofficier-
administrateur Fortgens van het' 21e
Regiment Infanterie wordt tie reke
nen op 14 Maart a.s. de zilveren me
daille voor 24-jarigen trouwen dienst
toegekend*
Anti-Dumping, een arbeidersbelang.
Over dit onderwerp sprak Vrijdagavond
voor een vergadering van den Haarlem-
schen Bestuurdersbond, de heer P. v.
d. Wal, voorzitter van het H.B. vein
den Alg. Nel. Typ. Bond.
De inleider gaf in een uitvoerig en
goed gedocumenteerd betoog te kennen
dat z.i. in deze bijzondere tijdsomstan
digheden bescherming van sommige be
drijven absoluut noodzakelijk was en uit
dien hoofde ook in het belang van de
arbeidersklasse, geacht moet worden.
De talrijke aanwezigen, Bestuurders en
vertrouwensmannen van de bij den Best.
Bond aangerio'en organisaties, volgden
met groote belangstelling dit betoog.
Opgedragen.
Door het G. E. B. van Haarlem Is aan
hot Eleclro-Technisch Bureau Joh. G.
Spruijt, Kruistochtstraat 25 alhier, de etec-
trische installatie opgedragen in de wo
ningen der Woningbouwverceniging St.
Bavo, afd. Dubbele Buurt.
Samenwerking van de vijl plaatselijke
Vakcentrales.
Vrijdagavond zou in het gebouw van
het P. A. S„ Raaks 13, een bespreking
plaats vinden tussshen de besturen der
vijf plaatselijke vakcentrales, teneinde g -
zamenlijk de mogeijkheid van samenwer
king ten behoeve van de werkloozen te
bespreken.
Het be.st-uur van het P. A. S. stelde
voor zich tot den Raad te wenden met
de vraag om productief werk en vol
loon. Dit verzoek zou dan kracht bijge
zet kunnen worden door het houden van
vergaderingen e.d.
Uit verschillende overwegingen waren
de vertegenwoordigers der overige vak
centrales wel bereid het eerste, n.l. pro
ductief werk, te onstersteunen, doch over
het tweede kon men geen overeenstem
ming verkrijgen.
Het bestuur van den Haarlemschen Be
stuurdersbond stelde voor en gaf daar
toe een ontwerp-adres een adres aan
den Raad te zenden, waarin naast aan
drang om zooveel mogelijk productief werk
te verschaffen, gevraagd zou worden de
uitkeeringen van de „uitgetrokkenen," t<
verhoogen.
Ten slotte werd besloten, dat do be
sturen zich over deze beide voorstellen
nog nador zouden beraden, waarna dan
binnen enkele dagen een definitieve be
slissing zou kunnen worden genomen.
Het bestuur van den Ned. R. K. Volks
bond had bericht van verhindering ge
zonden.
Gevonden voorwerpen.
Terug te bekomen bij: L. van Zon
neveld, Wouwermanstraat 35 rd., anthra-
ciet; J. de Blazer, IToklijkplein 27, hor
logeketting; J. Mos, Jansweg 18 rd., wit
wollen kinderkousK. Biesbrouck, L.
Boogaardstraat 6 rd-, storndumpA.Ton
nissen, L. Poellaan lörood, sleutels aan
ring; E. v. Seggelen, J.F. Helmerstraat
22, sigarenkoker; J. Moo'.en, Kruisstraat
42,zakje met gereedschappen ènz.
Tegen den winkelier R. B. i3 pro
ces-verbaal opgemaakt, ter zake overtre
ding Boterwet. Hij bad nl. geen papier
met het woord „Margarine" aan dén
deuringang bevestigd.
Terug te bekomen bij: J, Haak.
Kerkhofstraat 10, lorgnet; C. Groo-
tenboer, Leidsclieplein 2(irood, man
chetknoop; D. Hovenier, Vooruitgang-
Sehmidt, Korte Laan 9, Bloemendaal
bruine heerenportcmonnaie; L. Luit
jes, Spaarno-ogstraat 20, portemonnaie
(zwart); H. Koelemij, Bannesteeg 7,
gummi schoentjeA. Bruscker, Brand
straat 28, nekspeldP. Bosse, Kruis
weg 13, kralen halsketting; J. Zoet,
Ko-ndngstemstr. 15, bruin glacé hand
schoen; Kennel Fauna, Parklaan. 119:
hond (zwart en bruin) gebracht door
den agent van politie A. Hoevens;
grijze leat, gebracht door C. Keurer,
Kruiswea 64: kat ?wii migt zwart)
Neiging: Vooruit
OPGAVE VAN:
gebracht door M. v. Maurik, Ripperda-
park 20; C. Uijlenbroek, Ruysdael-
straat 20, R. K. Kerkboekje; A. Huy-
boom, Wolstraat 7rood, kleedjes
Kunsthandel Peddemors.
Tentoonstelling van
landsch Aardewerk.
HoU
Met genoegen beschouwen we steeds de
vele smaakvolle sier- en gebruiksvoorwer
pen, buitenlaudsohe producten zoowel als
die van eigen bodem, welke in dit kunst
nijverheidshuis tot kijken en tot koopen
lokken. Gedurende deze maand vinden we
er een collectie Hollandsch aardewerk uit
de pottenbakkerij „De vier paddestoelen"
(van waar die naam?), een nog jonge on
derneming te Utrecht gevestigd. Leiders
dezer pottenbakkerij zijn de kunstnijveren
Jan vain Ham en Com. van Muijen, eer
tijds verbonden aan de kunstaardewerkfa
briek „St. Lucas" te Utrecht.
Het is reeds een verdienste dat hun pro
ducten noch in procédé, noch in vorm,
noch in décor iets gemeen hebben met het
werk uit deze fabriek. Er is een streven
naar oorpsronkelijkheid, naar „karakter"
dat zich duidelijk demonstreert en dat wil
heel wat zeggen want op het gebied der
pottenibakkerskumst ds en wordt ontzagge
lijk veel gemaakt, dat heeft nooit stilge
staan van af de oude Egyptenarcu en
nog vroegier tot op den dag van heden.
Het getuigt dan ook wel van liefde voor
het vak, van durf en ondernemingsgeest
om in dezén tijd van „malaise" nog eens
met frisschen moed te beginnen, We heb
ben alleen reeds in ons land meerdere van
dergelijke ondernemingen, die we met de
woorden kunst en schoonheid als devies
begonnen, zien ten gronde gaan of ontaar
den in fabrieken van massa-artikelen waar
aan alle schoonheid vreemd is. Moge den
„Vier paddenstoelen" een beter lot be
schoren zijn.
Met vreugde, maar ook met een tikje
bezorgdheid hebben we het tentoongestel
de bezien. Zullen ze het volhouden?? De
waardeering voor het werkelijk schoone
sier- en gebruiksvoorwerp is helaas nog
verre van algemeen, nog te veel mensehen
hebben hun huis vol met bazargoed, schijn-
mooi met verguldsel en reliefbloemen. Hoe-
velon zien het mooie in een eenvoudig
maar goed ding, dat zonder pretentie is
doch door vormmateriaal en kleur den
kunstzinnige te genieten geeft? Laten we
echter niet te pessimistisch zijn, er is reeds
eenige verbetering waar te nemen „het
daghet in het Oosten".
Verheugend is het dat er in deze pro
ducten van Hollandsche pottenbakkers-
kunst zooveel te waardeeren en te loven
valt. De vazen, pulten, schotels enz. zijn
over het algemeen goed van vor-m en in de
kleur voornamelijk grijs is veel fijn
heid.
Het décor is niet altoos even geslaagd,
.zoo is de pelikaan, als motief voor een
sierschotel te gewild van styleering. Het
overdreven hoekige is hier in geen enkel
opricht gemotiveerd. Het tegendeel is waar,
de gebogen lijn zou tot een veel gelukkiger
resultaat geleid hebben. Het meest voldoet
ons nog de schotel met vischmotief. Gees
tig en oorspronkelijk van kleur is het uil-
decor, jammer echter dat het motief wat
gewrongen in den cirkelvorm zit. Maar dit
zijn dan ook onze eemgste bemerkingen,
die we zeggen moeten juist omdat liet
streven van deze kunstnijveren ons zoo
sympathiek stemt.
Het eenvoudige is ook hier het beste,
met een enkel biesje, een, enkel ornamen
tje werd Veel moois bereikt en veel versie
ring is er niet noodig omdat het materiaal
prachtig is. De vorm en de kleur kunnen
het reeds doen, hiervan getuigen verschil
lende der geëxposeerde voorwerpen die
we graag in de hand nemen om de fraaie'
profieteering beter te 'kunnen bewonderen.
M. v. d. W.
Burgerlijke Stand. Ondertrouwd: A.
P. Joppe en G. Scholder. J. Ver hoy
en M. Lint. K. Wijker en A. Visser,
B v. d. Berg en J. Koster. J. C.
Zijlstra en M. de Graaf.
Getrouwd: G. W. Kamkes en P. J. F.
A. H. Exsteens. O. M. Tand en J. M.
E. Schnatmeier.
Geboren: z. van C. Koud ijs-Ha.^'.
2 z. van E. Versluis-Gecrlofs. z. van M.
Vendel-Zwanenburg. d. van J. Snijders-
Warm cnhoven. z. van A. v. d. Ve'der-
Butter. z, van W. C. Heeremans-Goze-
ling.
Overleden: P. Levasier, 1 mnd. D. J.
Bais, 78 j,, wedn, van N, Piil
