"I
BERICHT.
Barnes- en leereÉleermaiterij
dêIossirtsjdT7
Uit het Vaticaan
DAMIAATJES
ZATERDAG 25 MAARt
44ste JAARGANG No. 1410(1
DE ABONNEMENTSPRIJS BEDRAAGT VOOS HAARLEM EN AGENTSCHAPPEN;
PER KWARTAAL T 3.25
PER WEEKf 0.25
FRANCO PER POST PER KWART. BIJ VOORUITBETALING f 3.571/,
BUREAUX:
NASSAULAAN 49, HAARLEM. TELEFOON 1426, 2741 EN 1748.
POSTREKENING No. 5970.
ADVERTENTIËN 35 CENTS PER REGEL.
BIJ CONTRACT BELANGRIJKE KORTING.
EERSTE BHD
Dit nummer bestaat uit vier bla
den, waaronder het Geiliustreerd
Zondagsblad in acht bladzijden.
Onze abonné's worden er aan
herinnerd, dat in den nacht van
Zaterdag 25 op Zondag 26 Maart
de Zomertijd in werking treedt;
dat men dus Zaterdagnacht de
klok één uur moet vooruit zetten.
ANTON J. KOOIJ
- Nassaustraat 18 -
Nieuwe stoffen Nieuwe modellen
Een voordeelige bakkersrekening
geeft FRANKEN's MELKBROOD
De Bondsvergadering.
TIEN JAREN UIT ONZE VADER-
5 LANDSCHE GESCHIEDENIS.
(1806—1815) I
door Jos* P. H. Hamers.
Abonné's die te klagen hebben over onregel
matige of slechte bezorging der Nieuwe Haar-
lemsche Courant, worden dringend verzocht, dit
onmiddellijk schriftelijk, of mondeling mede te
deelen aan de Administratie Nieuwe Haarl. Courant,
Nassaulaan 49.
Administratie Nieuwe Haarlemsche Courant
STADSNIEUWS.
AGENDA 26 MAART
AGENDA 27 MAART
De St. Vlncentius-Bibliotheken
zijn geopend:
Kamer van Koophandel.
Giffen.
Een nieuwe Geest
Haarlem.
Fabrikanten.
Koningstraat 10
Opticiens
Op den llen April 1810, reed hij in clen
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Dc Algemeene vergadering van den
Algemeenen Bond van R.K. Rijkskies-
kringorganisaties in Nederland zal op Za
terdag 12 Mei 1922 te UtrécMt gehouden
.worden. De agenda luidt als volgt.
X. Opening.
2. Notulen der Bondsvergadering van-
28 Mei 1921.
3. Mededeelingen van het Bestuur.
4. Rekening en verantwoording van den
Penningmeester.
5. Behandeling van het onlwerp-R.K.
Staatsprograin 1922.
6. Voorstel van het Bondsbestuur, lui
dende: „De Bondsvergadering drage aan
het Bondsbestuur op, de Katholieke lijs
ten op eene zoodanige wijze onderling te
verbinden als aan het Bondsbestuur het
nieest wenschelijk zal voorkomen."
7. Voorstel van de R.K. Rijkskieskring-
organisatie Groningen, luidende: „Het
Bondsreglement zal zoodanige bepalingen
bevalten, dat de reglementen voor de
kieskringorganisaties een ongeveer gelijk
luidend voorschrift zullen moeten opne
men voor het plaatsen van namen op de
groslijsten en de verhouding dezer gros
lijsten tot de definitieve candidatenlijsten."
8. Voorstel van de R.K. Rijkskieskring-
organisatie ArnhenUNijmegen, luidende:
„Een commissie, uit leden van alle kies
kringen bestaande, ontwerpe een regle
ment regelende de wijze van candidaat-
steUfng- Dit reglement omvatte bepalingen
ten opzichte van a. den Algemeenen Bond
b. de Rijkskieskringorganisaties; c. de lo-
cale kïesvereenigingen.
Toelichting: »e bedoeling is eenheid var>
vorm te verkrijgen bij de candidaatstel-
ling.
9. Voorstel van de R.K. Rijkskieskring-
organisatie Amsterdam, luidende: „Het
lidmaatschap van de Tweede Kamer wor
de onvereenigbaar verklaard met het
Weihouderschap eener groote gemeente
waarvoor men de grens zou kunnen
slellen op een zielental van meer dan
20.900, zoomede met het lidmaatschap
van Gedeputeerde Staten."
10. Voorstel van de R.K. Rijkskies-
kringorganisatie Haarlem, luidende: „Het
Kamerlidmaatschap worde onvereenig
baar geacht mei het Burgemeeslerschap
en Wethouderschap in gemeenten boven
50.000 zielen."
11. Voorstellen van de R.K. Rijkskies-
kringorganisatie Friesland, luidende: I.
Het Politiek Advies worde gegeven
niet nadat de beperkte groslijst is vast
gesteld, doch vóórdat de leden-kiezers
worden opgeroepen tot het opmaken der
voorloopige lijst. Meent men echter het
Politiek Advies, zooals nu gebruikelijk is,
te moeten behouden, dan geve men toch
ook een advies voor het opmaken der
voorloopige groslijst.
II. Het Politiek Advies worde vóór
de vergadering der afgevaardigden be
sproken door het Bondsbestuur.
III. Het Politiek Advies worde on
afhankelijk van alle kieskringbeslissingèn
geheel zelfstandig door de vergadering
voor het Politiek Advies gegeven, zoodat
het inderdaad het advies der Partij is.
Toelichting, ad. I. In deze vergadering
kunnen alle besprekingen worden gehou
den, die voor de voorlichting der kiezers
bij de candidaatslelling noodzakelijk zijn:
o.a. de ontstane of de Ie verwachten va
catures; de gewenschte specialiteiten (In
dische enz.); het verzekeren van vaste
plaatsen aan personen, wier verkiezing
gewenscht wordt door de partij; het ge
ven van goede piaatsen onder de plaats
vervangers aan de beste onder hen; zoo
had nu, bij deze verkiezing, de zaak-v.
Best, een vrouwelijke candidatuur enz. te
voren bespi'oken kunnen worden.
Alle wenschen of wenken konden hier
worden geuit.
ad II. Het is een ongehoord feil, dat
in deze gewichtigste aller vragen allicht
wel de Kamerclub invloed heeft doen gel
den, terwijl het Partijbestuur geheel ge
passeerd is. Toch draagt, in de oogen van
het Roomsche volk, in de eerste plaats
het Partijbestuur de verantwoording.
Voor een groot deel moet dit ook wor
den toegegeven. Immers al kón met de
staande reglementen in 1922 door het
Partijbestuur geen al te groote invloed
worden uitgeoefend, dan moet men toch
erkennen, dat het bestaan van zulke re
glementen vooral op rekening van het Be
stuur moet worden geschreven.
Bovendien had eene voorafgaande be
stuursvergadering van grooten invloed
kunnen zijn, wijl men dan tijdig op de
hoogteo zou gebracht zijn van de wen
schen der Roomsche kiezers.
ad III. Het Politiek Advies is ditmaal
geen Partij-advies geweest. Men heeft im
mers niets gedaan, en ook niets kunnèD
doen, dan de candidaalslijsten goedkeu
ren, door de kieskringen vastgesteld
Wilde de advies-vergadering eene veran
dering, dan werd deze gekeerd door den
kieskring.
Men kan dus wel spreken van Kies
kring-adviezen, niet van Partij-advies.
De advies-vergadering stelle nu geheel
zelfstandig haai; advies vast. Ook al wijkt
dit geheel af van de kieskring-beslissing.
De kiezer moet dan maar kiezen lusschen
Partij-advies en Kieskring-advies. Maar
in allen gevalle heeft men dan een waar
Partij-advies, dat niet nalaten kan zeer
grooten invloed uit te oefenen.
Bovendien Zat men daardoor de kies
kringen dwingen meer rekening te hou
den met de wenschen der heele partij.
En voor zulk een Partij-advies kan liet
Bestuur en de advies-vergadering de ver
antwoording dragen.
Bovendien stijgt deze advies-vergade
ring daardoor enorm in belang en in aan
zien.
12. Voorstel van de R.K. Rijkskicskring-
organisatie Friesland, luidende: „Het
kiesreglement worde aldus gewijzigd, dat
het samenstellen der groslijsten van voor
loopige candidaten niet meer rechtstreek:
door de kiezersleden geschiedt, doch voor
vertrouwensmannen, door iedere kiesver
eeniging daartoe gekozen."
Toelichting. Hierdoor voorkomt men
dat er candidaten in eindeloozen getale
worden gesteld. Tevens maakt men min
der ontevredenen, wijl menig ontevreden
wordt, wanneer de door hem gestelde
candidaat niet op advies komt.
Een verder voordeel was, dat men be
ter met elkaar in overleg kan treden dan
op een groote vergadering.
Een nullige stap verder zou zijn, dat
men bepaalde, dat candidaten, slechts
door 1 (of 2 of 3) kiesvereeniging(en)
gesteld, niet in aanmerking komen, an
ders dan in geval van het ontbreken van
verdere candidaten. Want de ondervin
ding leert, dat juist candidaten, door een
enkele kiesvereeniging gesteld, zeer be-
geerig blijken naar een Kamerzetel, en
meestal de candidatuur aannemen.
Praeadvies van het Bondsbestuur op de
voorstellen 7 tot en met 12:
Naar aanleiding dezer voorstellen geeft
het Bondsbestuur in overweging, aan dat
Bestuur op te dragen een proeve te ont
werpen van een algemeen kiesreglement,
waarbij de punten, in -deze voorstellen
aangeraakt, kunnen worden overwogen.
13. Voorstel van de R. K. Rijkskieskring-
organisatie Dordrecht, luidende:
„De Bondsvergadering spreekt als hare
IMNeMNtt 4M*«a099«aB
14.
Wel was Napoleon even sluw als ge
niaal, maar deze keer was zijn poging om
•het Hof van St. James een rad voor dc
oogen te draaien, door den helderen staat
kundigen blik waarmee de marklies van
Wellesley zijn bedoelingen had doorgrond,
verijdeld.
De Holiandsche onderhandelaar keerde
onverrichterzake van gene zijde van het
Kanaal naar Parijs terug, en de Frausche
heerscher begreep, dat de weg, om op
slinksche wijze Engeland tot het sluiten
van den vrede te bewegen, voortaan onbe
gaanbaar was. Op zijn last stelde de her
tog van Cadora een nota op aan baron
Roëll gericht, waarin in naam van den
Keizer de verklaring werd afgelegd, dat,
bijaldien Engeland het door den markies
meening uit, dat er gebrek is aan saam-
hoorigheia tusschen kiezers en gekozenen,
dat dit gebrek naar hare meemng kan
worden weggenomen doordat de Algemee-
ne Bond van R. K. Rijkstóeskringorgamsa-
ties in Nederland (R. K..Staatspartij) een
correspondentieblad uitgeeft.
dat daarin de kïesvereenigingen de desi
derata harer leden ter kennis van Kamer
leden brengien en daarin de afgevaardig
den de wenschen der kiezers beantwoor
den,
dat de kiesvereenigingen regelmatig ver
gaderingen behooren te beleggen, om be
langrijke kwesties te bespreken en waar de
verlangens der leden'tol uiting komen,
dat hierdoor, beter dan door moties, de
meeningen van minderheden naar oien
komen."
14. Voorstel van de R. K. Rijkski-eskring-
organisatie Friesland, luidende:
De Algemeene Vergadering neme in be
spreking:
.Indien de verkiezing, onverhoopt, ten
gevolge heeft, dat dc rechterzijde de meer
derheid verliest, dan zal de Katholieke
Partij als zoodanig geen deel nemen aan
de regeering."
Toelichting. Hel voorstel laat buiten be
spreking het feit, dat Katholieken als pri
vate personen zitting nemen in een zaken
kabinet, wanneer 's lands belang dit beslist
cischt.
In ieder ander geval zouden wij ook dat
betreuren.
Het komt ons voor, dat in zulk een be
langrijke zaak noch Kaïnerclub noch Par
tijleiding alleen mogen beslissen. Hierin
moet de partij gekend worden.
Wij zijn er van overtuigd, dat de over-
groote meerderheid in onze partij deze
houding niet goed zou keuren om verschil
lende redenen:
O.a. lo. bet zou versterken de nieening
van sommigen (vooral onder de arbei
ders), dat het oogenblik gekomen was met
de socialisten, zooals in Duilschland, sa
men te werken.
2. Wijl het vooral onder de arbeiders
een groote begripsverwarring zou brengen;
onwillekeurig zal men zich afvragen, waar
om men nu op sociaal gebied zoo scherp
sitelling tegenover bet socialisme heeft
moeten nemen.
3. Wijl zeer velen (rif de anÜere stan
den, beslist de Katholieke partijzouden
verlaten.
4. Ook het deelnemen, als partij, aan
een zakenkabinet, waarin geen socialisti
sche ministers zitting hebben, zou door tal-
loozen worden betreurd, wijl men daar;
■door in de kaart speelt Tier katholieken, die
ons e.v. de meerderheid zouden hebben
doen verliezen. Wij achten besprekingen
zoo nuttig, ook al daarom, dat degenen
die ons zouden willen verlaten, dan tevo
ren weten, dat zij de volle consequentie
van hun houding zullen hebben te dragen
en te verantwoorden.
Wij zijn van meening, dat een verloren
slag later dikwijls blijkt eigenlijk een
overwinning te zijn geweest, wat de gcvil-
gen betreft.
15. Voorstel van de R. K. Rijkskieskring-
organisatie Utrecht, luidende:
„De Algemeene Bond van R. K. Kies
kringorganisaties in Nederland besluite ad-
haesie te betuigen aan de volgende motie,
aangenomen in eene algemeene vergade
ring van den Rond van R. K. Kïesver
eenigingen in den Rijkskieskring Utrecht.
éeliouden 11 Febr. 1922-
-:o:-
Dc Bond, enz.
drjingt aan op krachtige, daadwerke
lijke vermindering der persoonlijke
en financieel© militaire lasten, lot
nu toe aan het Nederlandsche volk
opgelegd:
legt hierop bijzonder den, nadruk
met betrekking tol de ingediende
Vlootwet;
en gaat over lot de orde van den
dag''.
Praeadvies van het Bondsbestuur.
Het Bondsbestuur meent de aanneming
dezer motie te moeten ontraden. Het Ka
tholiek) Program spreekt immers omtrent
deze zaak in voldoende mate uit.
16. Rondvraag.
17. Sluiting.
In de algemeene vergadering zal een po
litieke rede worden gehouden door Mgr.
Prof. Dr. W. Nolens.
AUDIëNTIE VAN Z. H. DEN PAUS.
Men schrijft ons uit Rome:
Dezer dagen ontving Z. H. de Paus in
plechtige audiëntie Zijne Palatijnsche
wacht, na vroeger reeds de Edelgarde
ontvangen te hebben. De Palatijnsche
wacht bestaat uit vrijwilligers der Ro-
meinsche burgerij die om de beurt dienst
doen in het Vatikaan en slechts bij groote
gelegenheden, feesten, ontvangsten van
vorsten, enz. geheel bijeengeroepen
wordt.
De audiëntie had plaats in de Vati-
kaansche tuinen, waar de wacht opgesteld
werd in groot uniform, met geheel de staf
der officieren en de korpsbanier.
Z. H, kwam in Zijn gewone koets naar
de tuinen terwijl de muziek der wacht de
Pauselijke hymne speelde. Na een oogen
blik gebeden tc hebben bij de grot van
Lourdes, onder Leo XIII in de Vatikaan-
sche tuinen getrouw nagemaakt met basi
lieken en kerken, nam Z. H. plaats op een
troonzetel en las de commandant der
wacht een devoot adres van hulde en
getrouwheid van de wacht aan den per
soon van Z. H. den Paus. Z. H. antwoord
de hierop met eenige welwillende woor
den en schonk allen zijn zegen. Na de
redevoering des Pausen defileerde de
wacht onder muziek voor den H. Vader,
die staande het schouwspel gadesloeg en
de korpsbanier bij het voorbijgaan groette
Eindelijk onderhield de Paus zich eenige
oogenbiikken met den commandant, den
aalmoezenier en de officieren der wacht
en spelde op de korpsbanier, na deze ge
kust te hebben, het kruis Pro Ecclesia et
Pontifice.
Spoedig zullen de Pauselijke gendarmen
en de Zwitsersche wacht op dezelfde
wijze door den H. Vader ontvangen wor
den.
Sociëteit „Bcreeniging". -H. O V., Bui
tengewoon namiddag-concert, half 3.
Gebouw Spuarne 15. Tentoonstelling
voor natuurbescherming in de duinen.
Sociëteit SfBavo". Commissie Land
dag, 8 uur. Anli-Rev. Propagundaclub,
*8 uur.
Bisschoppelijk Museum. Jansstraat, Da
gelijks, uitgenomen Zaterdag. Zon- en
feestdagen, toegankelijk.
B K. Leeszaql en uilleenbibUotheck.
Jansstraat 49. Dagelijks geopend van
10 uur tot half 1, van 2—5 en van 7—10
uur, bebalve des Maandagsochtends cn
Zon- en feestdagen.
St. Elisabeth's-vereenitjinrjJansslraat
49. Van 2 lot lialf 3 aanvraag om
versterkende middelen voor arme zieken
der S.E.V.
Ti. K. Huishoudschool. Kleine Houtweg
14. Spreekuur Maandag 24 uur,
Donderdag van 1012 uur.
li. K. Arbeidsbeurs voor mannen. Ged.
Oude Gracht 39. Alle werkdagen
voorm. van 912 uur, nam. van 2 5
uur. Zaterdags alleen van 912 uur.
li. K. Arbeidsbeurs voor vrouwen. Klei
ne Houtweg 13. Allo werkdagen
voorm. van-1012 uur, nam. van 2 4
en van 89 uur.
De Zondags- en nachtdienst der apotheken
wordt deze week waargenomen door de
firma C. G. Loomeyer en Zn., Barteljo-
risstraat 11 en W. P. Woutersen, Ko
ninginneweg 3.
NIEUWE GROENMARKT:
Woensdag en Vrijdag van 7%9 uur.
ANTHON1ESTRAAT
Woensdag en Vrijdag van 7uur.
IvLARENBEEKSTRAAT:
Woensdag van TA9 uur.
GEN. DE LA REYSTRAAT 2. Schoter
kwartier.
Dinsdag en Vrijdag van 8—9 uur.
R.-K. Kring.
Naar wij vernemen is tot geestelijk advi;
seur in de plaats van den WelEerw. Pater
C. H. M. Caminade O. F. M., die naar Delft
is vertrokken, benoemd de WelEerw. heer
A. J. Boks.
Openbare vergadering der Kamer van
Koophandel en Fabrieken op Dinsdag 28
Maart a.s., 's namiddags 8 uur ten stad-
huize. De agela vermeldt: 1. Ingekomen
stukken en mededeelingen; 2. Rondvraag;
3. Sluiting; 4. Besloten vergadering.
Een fantasiewandeling.
Woensdagavond kwam voor de derde
maal een gezelschap uit dc vereenigine
Haelem in baar vereen'igingsgebouw „De
Oude Hoofdwacht", hoek Smedestraat, bij
een voor een z.g. kunstbeschouwing. Ook
deze wandeling geschiedde onder leiding
van den heer Gonnet en begon met den
Hoofdwachtbewoner van vóór plm. 250
jaar, om dan van het Zuiderbuiten-Spaarne
buiten de stad te beginnen tot buiten de
stad nabij de tegenwoordige gasfabriek en
verder langs liet Binnen-Spaarne, de Jans
straat, Raamsingefy Voldersgracht, Singels,
door de Groote Houtstraat, met 'n langen
ommetocht over de Markt en door de
Groote Kerk naaf 't verenigingsgebouw
terug. De voorzitter lmgon eerst met de
historie van het gebouw 1e vertellen, dat
aan verbouw alleen f 12000 kostte. Daarna
begon de wandeling aan de hand van een
honderdtal platen en teekemngen uit den
Stedelijken Atlas van het Gemeenie-Ar-
ch'ief, daartoe welwillend door B. en kV.
voor dien avond afgestaan. Zoo zagen we
eerst een mooie kopergravure van v. Zuu-
ren door Goltzeus, een der bouwv of liever
verbouw-,hecren der Hoofdwacht. Da:i
volgde een teekening van de Beyer van het
Z. B.. Spaarne in 1746. Toen een gezicht
op Spaarnlommer, door Cats van 1718,
een aquarel van Milatz van de Kom, de
plaats waar tal van buitens en buitentjes,
o.a. Spaarnhout van Mevr. Koenen op 't
Z. B. Spaarne uitkomen. Het zou natuur
lijk te veel ruimte eischen om ze alle op
te noemen en nog meer ze te beschrijven.
Genoeg dus mede te deelen, dat ze een
beeld geven van liet oude Haarlem en dat
ze alle groote kunstwaarde hebben, de
een wat meer, de ander wat minder, maar
de 5000, door elkaar op f 20 gerekend,
vertegenwoordigen een waarde van reeds
f 100,000. Voor een interieur der St. Ba-
vo, door Bosboom werd door een deskun
dige de waarde op f 1500 5 f 2000 ge
schat. Trouwens om die ieekeningen te
kunnen genieten behoeft men niet eens lid
van Haerlem te zijn, ook niet op 't Ge
meentelijk Archief er naar te vragen, im
mers elk winterhalfjaar worden in de zaal
met bovenlicht van ons Stedelijk Museum
een honderdtal achter glas geexposeerd ge
durende eenige weken.
We zuilen slechts enkele der vele mooie
noemen, o.a. De Eendjespoort, van Schou
ten 1803; de Kleine Houtpoort dn rood
krijt door v. d. Vinne deze Houtpoort
is in 1875 voor afbraak verkocht G.
Berckheyde, het Spaarne; Cathreine Post,
door Milatz; Hoofdwacht door Beyer;
Vrouwenhek, 1768, door C. v. Oord en een
ander van het Vrouwenhek door C. van
Voorde. W. Hendriks, gang van 't Teylers-
huis; W. Mol, liet Begijnhof in 1820; Nieu
we Kerk door C. Springer; interieur van
de Nieuwe Kerk door Saenredam in 1651;
van Brussel, het Popelingsgat; C. Ekama,
liet Klokhuis; J Striening, de Kosterswo-
ning der Groote Kerk, enz. enz.
Het was weer een heerlijke avond vol
kunstgenot, een aangenaam verblijven 'in
het practische vroegere leven. De dank aan
den heer Th. Gonnet voor zijn keuze en
moeite gebracht, was welverdiend.
Voor noodlijdend Rusland van moeder
en kinderen f 16.
Ontvangen f 10 voor Rusland van J.
S. M.
I Voor de Weensche Priesters uit Hillegom
een bankbiljet van 1000 kronen.
We zijn een: dezer 'dagen: even het op
nieuw geopende Museum van Kunstnijver
heid binnengewipt.
En we zijn er als een ander imenisch uit-
gekomen.
Bevangen door de schoonheid van vorm
en opvatting en serene sfeer 'der tentoon
gestelde voorwerpen in de «de Jijke omge
ving van een met naïeve liefde «1 kinder
lijken eerbied gerestaureerd koninklijk
huis; gesterkt ook door een frisschen
geest, die hier het Museumleven gaat be
heer schen.
Het museum hier is niet dood, maar het
ieeft en helpt teven. Dc oude kunst der
Inca's en het Indisch en Perzisch koper-
dlrijfwerk, het heerlijk Venetiaansch glas
werk en de haptische weefsels van 400
jaar voor Christus, die stieelend het oog
bekoren 0111 vorm en kleur, alles zal
miet adeen tot bekoring der oogen zijn,
maar lot leering onzer moderne kunste
naars tevens.
Et is veel nioois. Maar het wordt alles
met anale tentoongesteld opdat het oog
niet vermoeid wordt en alles ten voile ge.
noten kan worden. Deze tentoonstel, ing
blijft permanent maar zal na een paar
jaar door andere voorwerpen uit het Mu
seum vervangen worden.
Het doel is onzen kunstenaars ter
leering te zijn en te trachten den smaak
van ons volk op hooger peil to bren
gen.
De huidige directeur verstaat de kunst
de voorwerpen te doen leven. H03 frisch
van opvatting hij is, blijkt wel kieruiti
dat hij 't niet laat bij de ten toont tel'-.
van voorwerpen, maar dat hij den geest
der volkeren nader tot ons brengen wil
en zoo werd gisteravond Oosters he mu
ziek gegeven door musici in Indische
kleedij en gefantaiseerd Oosters he
omgeving. Het lijdt geen twijfel of zulte
pogingen brengen do kunst en den geest
van dat volk nader tot ons.
Bij de tentoonstelling der oude kunst
is ook de moderne niet vergeten, zoo
dat een prachtig overzicht verkregen
wordt van de kunst aller volkeren enl
tijden.
Vermelden wij een kostelijke collectie
Indisch rietwerk, matje3 en wapens die
door den heer T, L. van Wagtendonld
aan het Museum zijn cadeau gedaan en
eenige kostbare Indische wapens, wapen-
scheeden kostbaar in goud gesneden en
rijk met edelstoenen ingelegd.
Barometerstand 741. Achteruit
OPGAVE VAN:
J. J. WEBER ZOON.
H. K. L. V. „Kennemerland".
Men schrijft ons:
Op Dinsdag 4 April 's avonds acht uur,
houdt de le luitenant Eldermans een le
zing voor bovenstaande vereeniging, in de
cantine der Infanterie-Kazerne, alhier.
Spreker heeft tot onderwerp gekozen:
„Het overbrengen van bevelen en be
richten op het gevecht8veld".
Tevens zullen op dezen avopd in het
kort nog eens de voordeelen, verbonden
aan het toetreden tot den Kader-Land
storm uiteen gezet worden.
Verder zal op Dinsdag 11 April een
tweede buitengewone algemeene vrgn-
dering van dit jaar gehouden worden.
De agenda vermeldt eenige belangrijke
punten, zoodat op een groot aantal aan
wezigen gerekend wordt.
van Wellesley ingenomen standpunt niet
verliet en geen vrede wilde sluiten, 'Napo
leon bestolen had, den vorst dien hij op
den troon van Holland bad verheven, terug
te roepen, de havensteden des lands door
Fransclie troepen te laten bezetten en de
ncodige maatregelen te nemen, waardoor
Holland weder geheel onder den druk van
het Continentaal-stelsel zou worden ge
bracht.
De uitvoering volgde het dreigement op
den voet.
Op den 7den Januari 1810 had maar
schalk Oudinot, hertog van Reggio, het be
vel over het Noorderteger op zich geno
men. Enkele dagen daarna vaardigde de
Keizer een decreet uit, waardoor het' leger
van Braband in het leven geroepen werd.
Aan dit leger werd als operatieveld aange
wezen land tusschen de Schelde, de Maas
en de Noordzee. Toen de Fransche gene
raal, Maison.gehoorzamend aan 't keizerlijk
decreet, zich met eenige regimenten voor
Bergen-op-Zoom vertoonde en toegang tot
de vesting verlangde, weigerde de plaatse
lijke commandant, bet bevel van koning
Lodewijk indachtig, de Franschen binnen
te laten.
De gekroonde dwingeland schreef op 18
Januari aan generaal Clarke, den militai
ren gouverneur van Parijs: „Ga naar den
Kening en deel hem mede. dat, wanneer
hij niet aanstonds zijn bevelen, waardoor
mijne soldalen in hun eer worden aange
tast herroep!, ik ze tegen Amsterdam
zal laten oprukken en onmiddellijk Holland
tot Eranscli wingewest zal verklaren.
En aan den hertog van Cadora, zijn mi
nister van buiienlandsche zaken: „Zeg aan
Zijne Majesteit, dat bij moet blijven waar
hij is. Zijn vertrek uit Parijs zou mijn
plannen in de war sturen. Wanneer hij te
gen mijn uitdrukkelijk verlangen in, den
door hem gewenschten stap doet, dan ver-
Klaar ik direct zijn land bij Frankrijk in
gelijfd."
Dyze laatste missive zinspeelt klaarblij
kelijk op een verzoek van den koning van
Holland, om naar zijn bedreigd land terug
te keeren.
Opnieuw boog de beklagenswaardige
vorst onder bet gewicht der ijzeren vuist
van zijn tirannieken broeder. Den garni
zoenscommandanten der Brabantsche ves
tingen werd aangezegd aan de Fransclie
troepen toegang te verteenen. Maar tevens
moesten zij, op order van Lodewijk, ten
stelligste proles tec ren tegen elke gpzags-
aanmatiging der Fransche" generaals.
Als bewijs dat de koning van Holland,
ten dcele althans, er in geslaagd was, de
aanhankelijkheid zijner onderdanen te ver
werven, stippen we hier aan, dat zij over
al diens laatste bevel gehoorzaamden. De
eed van trouw ep gehoorzaamheid! aan den
Franschen Keizer, werd op dit tijdstip in
geheel Brabant geweigerd.
Do strijd tusschen de beide broeders
Napoleon en Lodewijk, welke laatste zich
vrijwel als gevangene in het paleis derTui-
leriën waarin hij daartoe gedwongen,
zijn intrek had genomenmoest beschou
wen, was te ongelijk. Holland's koning on
derwierp zicli ten leste aan den ijzeren wil
van zijn ouderen broeder.
Op 10 Maart toekende admiraal Ver-
huell, daartoe door zijn meester gemach
tigd, een verdrag, waarin al de eischen
van den overweldiger, de conscriptie uit
gezonderd, werden ingewilligd. Volgens
dit verdrag, kwam het Keizerrijk in 't be
zit van Noord-Brabant, Zeclaiuf en dat ge
deelte van Gelderland, getogen op den lin
keroever van de Waal.
Toen eerst werd aan Lodewijk toege
staan om Parijs tc verlaten.
vroegen morgen Amsterdam binnen, ver
gezeld van zijn echtgenoot© koningin Hor-
tense, die om aan Napoleon te behagen,
zich bereid verklaard had, het paleis op
den Dam met haren gemaal te bewonen.
Een schrijven des Keizers uit Compièg-
ne, gedateerd op de'u 28sten April, was
haar betooning.
„Ik heb uw brief ontvangen, mijne
dochter, zoo schreef de geduchte, die
voor de kinderen van keizerin Josephine
steeds groote genegenheid koesterde cn
verheug mij over uw behouden aankomst
te Amsterdam. Naar ik verneem, laat zoo
wel uw gezondheid als die uwer kinderen
niets te wenschen over. Morgen vertrek ik
naar Antwerpen, waar ik den lsten Mei
denk aan te komen Daar verwacht ik tij
ding van ii. Men heeft mij medegedeeld,
dat gij alle reden hebt, om tevreden over
den Koning te zijn. Nu, daar ben -ik blij
om."
Niet lang zou het verblijf der wispeltu
rige Horlense in de hoofdstad des Rijks
duren. Spoedig vertrok zij naar de baden
van Plombières.
Reeds kort na den terugkeer van den Ko
ning 'in zijn hoofdstad, maakten de ij:-"
schen qajjstallen,_om het yerdfac van den,.
16-Maart ten uitvoer te brengen. Een der
bepalingen van dat verdrag hield in, dat
een legercorps van 18000 man, waaronder
3000 cavaleristen en bestaande uit 12000
Hollanders en 6000 Franschen,, de mon
den der rivieren zouden bewaken^ hierin
voorgelicht door de Fransche douane-be
ambten. Deze bepaling werd door de
Franschen uitgelegd op een wijze, die alle
redelijke perken te buiten ging. Zij trokken
de rivieren over en nestelden zich in het
hartje van 't tand. Als veroveraars trokken
zij den 20sten April Den Haag cn Leiden
binnen.
Omstreeks dit tijdstip reisden Napoleon
en Maria Louise door België, waar zij
vooral die provinciën 'bezochten, die kor
telings noodgedwongen door Lodewijk aan
Frankrijk waren afgestaan. Het onderhoud
dat de Koning met zijn ^pizerlijken broe
der tc Antwerpen had vermocht geen wij
ziging te brengen in de onheilvolle plan
nen, die Napoleon nopens ons Baderland
koesterde.
Nieuwe verwikkelingen tusschen de
broeders zouden dan ook niet uitblijven.
(Wordt voortgezet.)
