8.K. KiesvereenisinB
Indrukken van den dag.
Dinsdag 11 April a.s.
DAMIAATJES
ZATERDAG S APRIL 1922
45ste JAARGANG No. 14112-
DE ABONNEMENTSPRIJS BEDRAAGT VOOR HAARLEM EN AGENTSCHAPPEN
Per kwartaal t 3.25
PER WEEKf 0.25
FRANCO PER POST PER KWART. BIJ VOORUITBETALING f 3.571/,
NASSAULAAN 49, HAARLEM. TELEFOON '1426, 2741 EN 1748.
POSTREKENINd No. 5970.
ADVERTENTIËN 35 CENTS PER REGEL.
DIJ CONTRACT BELANGRIJKE KORTING.
EERSTE BLAD
Dit nummer bestaat uit vier bla
den, waaronder het Geïllustreerd
Zondagsblad in acht bladzijden.
w
279
KINDERSPEL.
Gisteren is dan de „groote" dag
geweest van de Van Cranenburgh-
actie. De door de heeren zoo zeer ge
smade pers had aan de vergadering
niettemin de eer aangedaan, welke
slechts aan de allerbelangrijkste con
gressen wordt bewezen de bloem
der heele Nederlandsche journalistiek,
niet enkel der Katholie, was'aanwezig.
Het overladen Utrechtsche tele
graafkantoor seinde onze telegram
men te laat over, zoodat het begin
van hetVverslag niet in ons blad kon
worden "opgenomen. Wij kunnen er
ons mee troosten, want na den afloop
Vragen wij ons af, of liet maar niet
beter zou zijn heel deze droeve bij
eenkomst dood te zwijgen.
Elders in dit nummer vindt men
een verslagwij hebben gemeend
aam liet eerste deel der vergadering
vóór de'pauze alle recht te moeten
doen wedervaren. Maar een relaas
van den Poolschen Landdag, waarop
de middagzitting geleek, zullen wij
weglaten. Ten eerste, omdat bijna
alle sprekers hetzelfde zeiden in ande
ren toonaard ten tweede, omdat dit
deel der vergadering ver beneden 't
peil eencrRoomsche bijeenkomst stond.
Wanneer mr. van Wijnbergen een
ernstig woord dorst te spreken en
het woord ideëel, Roomschen plicht,
geweten of iets dergelijks dorst noe
men, ging er een hoongelach op.
Wanneer een ernstig man als mr.
Tellegert uit den Haag nuchtere woor
den durfde spreken om voor het uit
komen met eigen lijsten te waarschu
wen, werd hij uitgelachen. Wanneer
er moties werden ingediend, om tot
een practisch resultaat te komen,
waarbij dc Katholieke eenheid zou
kunnen bewaard blijven-en tevens aan
dt wenschen van véle ontevredenen
te gemoet gekomen, overstemde het
wrevelig rumoer de voorlezing.
Wij waren, toen wij naar Utrecnt
gingen, nog wel met vertrouwen be
zield, dat er een meerderheid zou ge
vonden worden tegen het eigen-lijsten
stelsel. Maar de vergadering was nog
geen vijf minuten oud of het was
reeds merkbaar, dat er een meerder
heid malcontenten was opgekomen
met hun stem in den zak, welke van
geen overtuigd worden wilden weten,
die elk streven naar eenheid met af
keurend gemompel ontvingen en ten
slotte de vergadering op de meest af
schuwelijke manier terroriseerde.
Wij hebben heel wat vergaderingen,
congressen, rumoerige bijeenkomsten
meegemaakt.Maar voor wat die,,Rootn-
sche" meerderheid daar op de Utrecht
sche vergadering praesteerde, moeten
wij n\et "onze gedachten terug naar
stakersvergaderingen van Amster-
damsche grondwerkers,, georgani
seerd in hjj N. A. S„ waar een paar
bestuursleden de hopenlooze taak op
zich hadden genomen om de onwilli-
gen te overreden weer aan 't werk
te gaan. In die kringen verstaat men
dan uitstekend de kunst om die „ver-
.rajers" in het bestuur af ,te maken.
De Utrechtsche meerderheid ver
stond ook die kunst van de krachtpat
serij en heeft het tlus gewonnen
Gewonnen Wat Dat het bestuur
van den Bond valt R. K. Kiesvéree-
nigingen de zaal heeft verlaten en de
beweging den rug heeft toegekeerd
dat de heer van Cranenburgh en de
meeste ernstige elementen der oor
spronkelijke actie zich terugtrekken,
en dat geen man van invloed of be-
leekenis in onze kringen zich candi-
daat zal laten stellen voor deze dissi-
dgnters, wanneer hij heeft kennis ge
nomen vtffi het gehalte van het over
schot.
Mr. v»n Wijnbergen was bij hel ver
laten der zaai diep onder den indruk
van het gebeurde. Wij kunnen ens
dat begrijpen. Hij, de strijder voor de
eenheid der roemvolle Katholieke
Staatspartij, had met ongelooflijk ge
duld, met al den tact van een ervaren
politicus alles aangewend om deze
breuk te voorkomen. En nu had hij
hier moeten bemerken, dat er een paar
honderd Katholieke kiezers waren
°pgekoinen, die van dc geschiedenis
der Roomsche Staatspartij het a, b, c,
11 og niet kenden moeten ervaren,
dat menschen, die blijkbaar niet het
minste begrip van politieke organi
satie, van verkiezingen, van propa
ganda, Van parlementaire gebruiken,
van politieke gevaren en regeerings-
moeilijkheden hadden, dat dezulken
rT het punt stonden om alle waar-
•chuwingen onder hoon weg te lachen
m verdeeldheid te gaan zaaien in het
fonische kiezerscorps, de rechtsche
"eerderheid en de christelijke regee-
'ng aan het gevaar van een fiasco
noot te stellen.
je bunnen ons zijn teleurstelling
iikt *°en Z''n vr(lf,fiRnoging mis-
Maar heel tragisch kunnen wij overi
gens het geval niet opnemen. Nu
wij de ernstige mannen, orft wie wij
tot nog toe de beweging met het ver
schuldigde respect "en gereserveerd
heid besproken hebben, zich zien
terug trekken wij hebben er reeds
verschillende gesproken, die nu de
actie met verontwaardiging den rug
toekeeren —jut hechten wij niet veel
waarde aan die partij van de „Nieuwe
Katholieken."
Het zal onze Roomsche pers niet
moeilijk vallen om de overgroote
massa'te overtuigen,-dat zij van deze
malcontenten niets inoet hebben.
Trouwens alle bijvoegsels- aan den
al-ouden naam Katholiek, zijn in
onze kringen aanstonds verdacht.
Nieuwe Katholieken, neen heeren
Nuijens en Verschure, met zoo n naam
zult gij het in Katholiek Nederland
niet ver brengen.
Het zij dan zoo, dat aan de amu
sementspartij en de andere probeer-
seis, welke wij door het Evcniedig
Kiesstelsel gekregen hebben, dit jaar
dan ook een Nieuw-Katholieke partij
worde toegevoegd. Veel succes kun
nen wij dezen dissidenters niet voor
spellen zij zullen de stemmen vangen,
die «anders toch verloren waren ge
daan. Kunn#n zij een candidatenlijst
bij elkaar krijgen dan kunnen wij die
stemmen ten minste tellen, wat an
ders onmogelijk was geweest. Dat is de
eenige verdienste van de....
Nieuwe Katholieke partij
En hiermee nemen wij voor goed
van deze beweging afscheid en ho
pen, dat met ons alle Katholieken
in liet openhaar' dezen portieken
scheurmakers niet de eer zullen aan
doen van den naam hunger „partij"
te noemen. Zij moeten voor ons niet
bestaan
De kleeren maken den man
««■MM Koningsplein Amsterdam.
Palmzondag.
BiMNENLANDSGH NIEUWS.
De Kamerverkiezingen.
DE KATHOLIEKE CANDIDATES
De stemming over de candidaten
in de Katholieke kiesvereenigingen
heeft plaats gevonden en is dezer
dagen .beëindigd, zoodat in eiken
kieskring de lijst thans definitief is
vastgesteld.
Deze lijsten luiden thans naar „De
Tijd" meldt, als volgt
's Hertogenbosch. 1. Jhr. A. F. 0.
Sasse van IJsseit. 2. A. N. Fieskens.
3. dr. L.. N. Deckers, 4. J. J. Win ter
mans, 5 P. J. J. A. v. d. Putt, 6 M.
Krijgsman, 7 mej. F. Jansen, 8 mr.
dr. Jan van Best, 9 J. J. Belien, 10
Mevr. W. Brottwns-Van Besouw.
Tilburg. 1. mr. dr. A. van Rijcke-
vorsel, 2 Jan van Rijzewijk, 3 Ir. L.
J. Af. Feber, 4 W. J. F. Juten, 5 dr.
G. M. Kusters, 6 mr. J. C. A. M. v. d.
Mortel, 7 F. L. D. Nivard, 8 mevr. J.
Kaïler-Wigman, 9. H. J. Borghols.
Arnhem-Nijraegen. 1 mr. A. baron
van Wijnbergen, 2 mr, J. H. R. van
Schaik, 3 G. Bulten, 4 L. baron van
Voorst tot Voorst, 5 P. J. J. Haaze-
voet, 6 mevr. S. L. C. Bronsveld-
Vitringa, 7 L. A. M. van Basten
Batenburg.
Rotterdam. 1 H. Stulemeijer, 2
mej. Annie Meijer, 3 dr. B. J. J. Huy-
bers, 4 W. Mobyman, 5 dr. j. G. C.
Vriens.
's Gravenhage. mr. M. J. C. M.
Kolkman, 2 mr. P. J. M. Aalberse,
3 mej. Annie Meyer, 4 prof. mr. J. A.
Veraart, 5 H. J. Borghols.
Leiden. 1 mr.'dr. D. A. P. N. Kooien,
2 F. A. Moerel, 3 mevr. S. Bronsveld-
Vitringa, 4 A. J. Loerakker, 5 H. J.
Borghols.
Dordrecht. 1. C. J. Kuiper, 2 H. J.
Borghols, 3 mr. dr! Jan van Best, 4
mevr. S. Bronsveld-Vitringa, 5 dr.
C. A. Hoffman, 6 lr. L. J. M. Feber,
7 mevr. W. Brouns-van Besouw, 8 prof.
mr. J. A. Veraart.
(In dezen kieskring is de uitslag
der stemming tot op dit oogenblik
niet bekend gemaakt. Dit is de volg
orde van het pilitiek advies.)
Amsterdam. 1 J. B. van Dijk, 2
mevr. S. Bronsveld-Vitringa 3 J. H.
A. L. Von Frijtag Drabhe, 4 L. H. van
Rooijen, 5 mr. G. C. J. D. Kropman,
6 mr. L. Korten horst!
Den Heider-Haarlem. 1 mr. J. B.
Bomans, 2 ch. L. v. d. Bilt, 3 mr. Paut
J. Reijmer, 4 mevr. S. Bronsveld-
Vitringa, 5 A. B. Michielsen, 6 mr.
A. J. M. Leesberg, 7 A. J. Loerakker,
Buitengewone Leden-
Vergadering op
's avonds acht uur in
het gebouw St. Bavo.
AGENDA
J. Behandeling Ontwerp
RL K. Staatsprogram
2. Bespreking Agenda
Algem. Bond Rijks kies-
kring-or anisaties
3. Rondvraag.
Het Bestuur R.K. Kiesver'
eeniging, Haarlem
8 B. Veltman,\9 P. Heilker, 10 Chr.
M. Jansen.
Middelburg. 1 L. A. Fruytier, 2 F.
J, L. M. van Waesberghe, 3 J. W.
Vienings, 4 G. Adriaanssens.
Utrecht. 1 J. G. Suring. 2 C. Knigge,
3 P. H. L. Stèenhoff.
Leeuwarden-Groningen^Assen. 1 A.
C. A. van Vuurefi, 2 dr. H. W. Takken-
berg, 3 mevr. W. Brouwns-van Be
souw, 4 mr. dr. Jan van Best.
Zwolle 1 A. H. Engels, 2 L. baron
van Voorst tot Voorst, 3 mr. P. J. M.
Aalberse, 4 prof. mr. J. A. Veraart,
5 mr. A. C. B. Arts, 6 G. H. P. Bloemen
Maastricht, lmgr. dr. W. H. Nolens,
2 jhr. mr. Ch. Ruys de Beerenbrouck,
3 M. C. E. Bongaerts, 4 H. G. M.
Hermans, 5 J. J. C. Anient, 6 P.
Rutten, 7 mr. M. A. M. Waszink, 8 A.
A. W. H. König, 9 P. L. H. Cremers,
10 M. J. M. Lambooy.
Zóoals men ziet werd hier en daar
nogal van het politiek advies afge
weken, doch hoofdzakelijk voor zoover
het de plaatsvervangers betreft.
De meest opvallende wijziging werd
aangebracht in de kieskringen Arnhem
den 'Nijmegen waar het aftredend
Kamerlid P. Haazevoet van plaats
moest verwisselen met baron Van
Voorst tot Voorst. Het is nu vrijwel
yitgestolen te achten, dat de heer
Haazevoet in de nieuwe Kamer zal
terugkeeren.
EERSTE KAMER.
Uit den Omtrek
IJMUIDEN.
Het gaal met den uitvoer vanvisch
uit- Duifschlarid en den invoer van
Duitsche visch in IJmuiden van kwaad
tot erger en ieder, die zich toü nu
toe mocht hebben gevleid, dat het
van korten duur zou zijn en dat ten
slotte de vischvoorzi'ning van
Duitschland toch goede vruchten zou
plukken van de opheffing van het
uitvoerverbod, is nu zoeljes aan wel
gedesillusioneerd.
In Berlijn organiseeren de plaatse
lijke vischhandelaren een straatbet oo-
ging tegen den vrijen uitvoer en heb
ben daarbij onmiddellijk de spontane
instemming van het publiek, maar on
derhand gaat de visch inplaats van via
Grestermünde en Cuxhaven naar Ber-,
lijn en Leipzig en Dresden en het
Roergebied, naar IJmuiden.
En in de Fischeraizeitung krijgen
die booze Bcrlijners een geweldige
afstraffing, dat ze den euvelen moed
hebben te protesteeren, wanneer de
visch naar IJmuiden gaat inplaats van
naar Berlijn. Die Berfijners met hun
vischlooze winkels en markten welen
er immers niets van, van wat goed
voor hen is. Wat denken ze wel, dat-
de Duitsche visscherij is om het
Duitsche volk van visch te voorzien?
Neen, de Duitsche visscherij is er
om in stijgende male Duitsche visch
te werpen op de Engelsche en IIol-
landsche markten, ook al zijn ze daar
alles behalve gewenschte gasten.
Zoodra de Duitsche regeering toe
stond, dat de visch rechtstreeks van
de vischgronden naar het buitenland
voerden, begon de onttrekking aan
de Duitsche markt'.
Ongerekend'de belangrijke hoeveel
heden visch, die door de Duitsche
schepen op de Engelsche markten
zijn verkocht, wijst de statistiek van
de Duitsche aanvoeren te IJwuiden
voor de maanden Februari en Maart
1922 reeds de volgende cijfersaan;
aantal trawlers aantal Kg.
1—9 Febr. 1922 31 619.460
10—17 Febr. 22 346.857
18—28 Febr. 26 316.857
1—15 Maart 38 483.258
16-31 Maart 68 1.021.524
Totaal in 2 maanden 2.754.986
Alleen dus in de laatste helft van
Maart zijn bijna 10.500 centner visch
uit Duitsche schepen gelost in de
haven van IJmuiden en gedurende
de maanden Februari en Maart te
zamen 55.110 centner.
Of het voorloopig beter zal wor
den staat te bezien.
Dc voornemens van de Duitsche
regeering om de invoerrechten op
vreemde kolen te verlagen, zullen na
tuurlijk in niet geringe mate aan de
industrie ten goede komen, maar.
wanneer daarnaast niet weer komt
een uitvoerverbod voor visch, dan
staat het te wachten, dat nog meer
dan tot heden de Duitsche trawlers
zullen gaan varen voor vreemde mark
ten.
Tenzij de Nederlandsche regeering
tusschenbeide treedt en de Duitsche
consumenten en de Hollandsche vis
scherij beide weet te beschermen te
gen de ontlrekking van visch aan
de Duitsche markt en de overvoering
van de Hollandsche markt.
SCHOTEN.
Gemeentelijke Bureaux
J. J. WEBER ZOON.
Konsngstraai 10 Haarlem.
Opticiens Fabrikanten.
BUREAUX:
BROEKMANS is de man
die de kleeren maakt. "4ieö
Ieder weet, dat op Patin-Zondag de
gedachtenis wordt gehouden der glorie
rijke - intrede van onzen gezegenden
Heiland binnen Jerusalem en ook, op
welke wijze dit van oudsher in onze
kerken geschiedt.
Maar in den Roomschen tijd behoefde
men zich, enkel met eene vrome herinne
ring aan die gedenkwaardige gebeurte
nis binnen de muren der Kerk, niet te
vreden te stellen, want de beteekenis van
dien dag werd in het openbaar op eene
stichtelijke wijze aanschouwelijk gemaakt.
Wie het waren die deze plechtigheid leid
den en wie er aan deelnamen, vindt men
in oude papieren opgeteekend.
In 1432 werd of was er in de St. Bavo
kerk te Haarlem een heilige grafkapel
gebouwd, waarin men de gewone en in
vele kerken zich bevindende voorstelling
vond, namelijk eene gebeeldhouwde groep
van Christus' lichaam, in 't graf liggende
en door Engelen beweend. De kapel was
opgericht door hel hcilige-kruis-en graf-
gild, dat toen sedert eenige jaren bestond.
Voornamelijk door de tot hunne haard
steden teruggekeerde kruisvaarders (dus
alweder epnige eeuwen vroeger), die uit
eigen aanschouwing velerlei bijzonder
heden omtrent de heilige plaatsen'in Pa
lestina en te Jerusalem wisten te ver
halen, was eene levendige godsvrucht tot
het tponeel der lijdensgeschiedenis van
den Heer, in westelijk Europa, dus ook
hier ie lande, inheemsch gemaakt.
Het overgroot gedeelte der geloovigen
zou nimmer den pelgrimstocht naar Jeru
salem kunnen ondernemen en moest zich
derhalve vergenoegen tehuis aan zijne
vereering der heilige plaatsen, ware het
dan ook uit de verte, lucht te geven.
Derhalve vereenigde men zich tot gees
telijke gilden, die hier zoo goed mogelijk
navolgden wat de Jerusalems vaarders
gewoon waren in het Heilige Land-zelf
ie volbrengen.
Dat waren dus de broeders en zusters
van het heilige Kruis- en Grafgild.
Maar onder hen bevonden zich Haar-
lemsche poorters, die wel degelijk den
pelgrimstocht naar Jerusalem gemaakt
en het graf des Heeren „gevisiteerd"
hadden. Hun getal moge aanvankelijk
klein zijn geweest, het groeide gaande
vveg niet onbelangrijk aan, want in de 15e
en 16e eeuwen waren de pelgrimstoch
ten naar Jerusalem zoo goed als aan de
orde van den dag.
Langzamerhand, waarschijnlijk om
streeks 1506, is hier dan ook uit en naast
het heilige Kruis- en Grafgild voortgeko
men „De Ridderlijke Broederschap van
dén Heiligen Lande". De leden ervan
hielden de herinnering aan hunne Jerusa-
leinsreize levendig door geregelde samen
komsten. Hun gilde- en jaarlijksche feest
dag was voor altijd vastgesteld op Palm
zondag. Dan werd in den morgen (na den
verplichten kerkgang) eerst de plechtige
optocht gehouden, waarin een twaalftal
achtbare mannen, allen met eene groote
Jerusalemsveer (die ook wel palmen van
Jericho werden geheeten) in de rechter
hand, een houten, op rollen staanden ezel
trokken, waarop een beeld was geplaatst,
den Heere Jezus voorstellende, toen Hij
bij Zijne intrede binnen Jerusalem door
het samengestroomde volk werd begroet
en met looftakken toegewuifd. Het beeld
was met een mantel, zoo kostelijk men
had, omhangen. Er achter volgden, met
devotie, twaalf oude mannen, ook Pale-
stina-reizigers, met fraaie tabbaards in
kleuren uitgedoseht, paar aan paar, in-
plaats van de twaalf Apostelen. Dat was
de optocht van „Ons Heer op ten ezele" j
welke on dezen dag overal, in steden en
dorpen met meer of minder zwier gehou
den werd,
Maar daarmede liep de Gildedag niet
ten einde, want die werd naar oude en
goede gewoonte, met een feestmaaltijd
voortgezet en besloten. Dat de Broeder
schap in veel aanzien stond, is daaruit af
te leiden, dat de Schout der stad, Burge-
meesteren en leden van het gerecht, soms
ook de Heer van Brederode, te gast ge-
noodigd werden en met de feestvierende
grafridders aanzaten. De Stedelijke Ke-
geering schonk, sedert 1506, jaarlijks bij
het feestgetij den wijn (vier stedekannen
elk van zeven pinten) in de kroezen der
jubileerende grafridders en opende zelts
bet stads-tresoor wanneer nu en dan de
beurs der broederschap eene onbekrom
pen feestviering niet gedoogde.
Het getal der leden moet nog al groot
zijn geweest, want in 1529 wordt melding
gemaakt van reeds 38 overleden pc -
^Tot de toen levende leden der Ridder
lijke Broederschap, behoorde ook de be
roemde schilder Ivan van Scorel, die in
1520 in Jerusalem is geweest. Wat laren
latei verbleef hij hier in de commanderij
van St. Jan, waar hem verscheidene schil
derijen besteld werden, t Is niet vreemd,
en misschien was hij er wel Toe aange
zocht, dat hij in 1529 een twaalftal van zijn
medebroeders-pelgrims te Haar.em
schilderde, in den vorm van een optocht,
allen met eene Jerusalemsveer in de
hand, ook zichzelven in die rei eene
plaats gevende.
Dit merkwaardige stuk hangt hier m
het Frans Hals Museum.
En nu het einde.
Zoolang de regeeiingsvonn ter zestien
de een we in stand en lande overheer-
schend katholiek is, blijft de Jerusalems
Broederschap in hoog aanzien, zij omvat
de kern der poorterij en trekt de besten
tot zich.
fn 1578 komt te Haarlem de verandering
in de Religie. Met de eene hand grijpt zij
naar de bezittingen van kerken, kloosters
en geestelijke gilden, met de andere zet
zij onverbiddelijk en ontijdig, een kwalijk
sluitend „finis" midden in de geschiede
nis van alle stichtingen en broederschap
pen van den ouden godsdienst.
Eensklaps treden de vrome mannen, die
de ziel vandéze vereenigingen waren,
naar den achtergrond. Ook zij wier pro
cessies wij hebben aanschouwd. De bree-
de schaduw der tijden daalt over hen ne
der. De namen der oude, vreedzame poor
ters worden vergeten, nieuwe helden
trekken het oog, vermaardheden van gis
teren komen aan het woord.
In die mate raken ook de Jerusalems
broeders uit het geheugen, dat het schiet
is of ze nimmer van zich hebben doen
hooien, nooit hebben bestaan. ~-£n mis
schien zal er in de 17e eeuw menigeen in
Haarlem zijn geweest, die moest raden
naar de beteekenis van het uithangbord
der ou.de brouwerij van Mathijs Aelbertsz,
Ban, waarop te lezen stond:
„In de Jerusalemse Veer".
C. J. GONNET.
Zitting van Vrijdag 7 April.
Grondwetsherziening.
De heer BERGSMA, V. D., acht de voor
stellen een daad van wijs regelingsbeleid.
Ten opzichte van de troonopvolging be
slaat een ongerechtvaardigde gerustheid,
Als wij onverwacht de. Koningin en de
Prinses verloren zou het verwijten regenen
De verdubbeling van het inkomen der
Kroon acht spreker verkeerd. Zij klinkt
bitter in de ooren van vele ireinstrieelen
die hun inkomen niet zien verdubbeld.
De ontbinding der Provinciale Staten is
uilermate bedenkelijk. ij
De heer VLIEGEN, S. D., critiseert de
spiekers die de regeering aanzetten tot het
niet houden harer beloften in 1918 gedaan.
Spr. erkent dat het grootste deel van het
Nederlandsche volk het huis van Oranje
wil. Daarom vindt hij de regeling der
troonopvolging een verbetering, evenals
die voor de vastlegging in de grondwet
van liet vrouwenkiesrecht. Spr. verzet zich
niet legen het 4e hoofdstuk. Hij betreurt
dift het processieverbod dat als een on
draaglijke tyrannic wordt gevoeld is ge
handhaafd. Wanneer de Eerste. Kamer
deze voorstellen verwerpt zal zij haar rug-
gegraat gebroken hebben.
De fieer SMITS R.K. zal tegen hoofd
stuk 4 stemmen- togen hoofdstuk 3heeft
hii oveneers overwegende bezwaren.
Mevr. POTHUIS-SMIT S.-D. verwacht
van vroiiwenkies o lit zedelijke verheffing
van de vrouw. De frivole kleeding en
het, najagen van oppervlakkige amuse
menten wijzen op leego hersenen.
De heer EfiANSSEN, A.-R., acht hot
een oisch van fatsoen tegenover het
hoofd van den staat om voor H.M. de
gelden beschikbaar te stellen die zij denkt
noodig to hebben.
Do MINISTER is erkentelijk voor de
belangrijke relevoaringen. De weinige
geestdrift van het volk is te wijten aan
de omstandigheid dat de belangrijke wij
zigingen het begrip van de groote masra
tg boven gaat.
Do Minister zal zijn rede voortzetten
Dinsdag 19 April.
De heer Geèrissma kon heien de ver
gadering van do EersteJIamer niet bij
wonen wegens ongesteldheid.
Propaganduclub. Het bestuur derpro-
pagaradadub is als volgt samengesteld: de
heer Horri, voorzitter; de heeren R. Mees
ters, v. <1. Ent, V. Vessies en de Beer, be
stuursleden, die de functies onderling zul
len verdoelen.
H. K. Kiesoereeniging. A.s. Maandag
's avonds 7 y. uur vergadering der R. K.
Kiesvereen'iging in de barak. Alle Kath.
kiezers worden dringend uitgenoodigd
deze vergadering bij te wonen.
R. K. Volk tb and. A.s. Woensdagavond
8 uur vergadering van den R. K. Volks
bond in de barak. Op deze vergadering zal
een bestuur worden gekozen voor het ko-
lenfonds. Dit fonds, dat zeker menig gezin
ten goede zal komen, mag zich zeker ver
hengen in aller belangstelling. Wij twijfe
len dan ook niet. of velen zullen zich als
lid opgeven. Op deze vergadering is daar
voor nog gelegenheid.
K. Muziekvereniging. De repetitie
voor bovengenoemde vereeniging is ver
plaatst op Zondag des namiddags ihalf drie,
dus niet Maandagavond.
I)e Duitsche trawlers te IJmuiden
Menschrijft ons van Reederszijde.
It.-K. Coöp. Woningbouuwereeniging
„St. Jozef". In het lokaal „de Wilde",
werd Vrijdagavond de tweede vergadering
gehouden der R.-K. Coöp. Woningbouw-
vereeniging. Van 3e ruim honderd leden,
waren er ongeveer zestig ter vergadering.
Dc voorzitter, de heer Drosi, opende de
vergadering met den Chr. groet en behan
delde eerst in een inleidend woord de
werkzaamheden door het voorloopig be
stuur tot nu toe gedaan.
Spr. constateerde, dat de vereeniging
reeds een navolgster had gevonden en hij
hoopte, dat deze zustervereeniging dezelf
de resultaten zal behalen als onze jonge
coöperatie reeds behaald heeft en zulks
in verband met het feit, dat de finantiëele
basis onzer vereeniging is gevormd en er
toezeggingen zijn die ons aanleiding
geven, bijna met zekerheid te kunnen zeg
gen, dat tie finantiëele kant van den hui
zenbouw voor ons is opgelost. Het is ech
ter nog geen tijd om tot publicatie der bij
zonderheden over fe gaan, dit zal later ge
beuren.
Vervolgiens werden de concept-statuten
behandeld, die na eenige opmerkingen met
algemeene stemmen warden aangenomen.
De vereeniging werd onder bescherming
gesteld van den H. Jozef.
Het aandeel der leden werd in de statu
ten bepaald op f 25, welke in geleidelijke
stortingen zullen worden betaald.
Het voorloopig bestuur werd als defini
tief bestuur gekozen, terwijl dezelfde hee
ren gemachtigd werden, in het begin der
voBgcmde woeik voor den notaris te compa-
reeren bij de acte van oprichting der ver
eeniging.
Als een olievlek werd hij aldoor grooteri
de gemeentelijke honger naar al meer
ruimte om de bureaucratie op te bergen.
Het stadhuis werd te klein en h al lang
te klein om onze gemeentelijke administra
tie tè herbergen en het gemeentebestuur
zag uit naar andere gelegenheid om .te
ambtenaren in staat te stellen i jor Haar
lem's wel en wee te zorgen.
En met angstwekkend, verrassend resul
taat!
Angstwekkend, want het lykt wel ot
ft eel Haarlem zachtjes aan één gemeente
lijk bureau zalworden, met alleen wat
straten en pleinen om zich van de eene
afdeeling naar de andere te begeven. De
bewoners zullen dan, als zij zoet zijn, ook
nog wel geduld worden!
We hebben eens nagegaan over weke
ruimte de gemeente nu al zoo beschikt en
we kwamen tot een verbijsterende hoeveel
heid gebouwen, hoewel we niet durven be
weren volledig te zijn. Ook de kleine berg
ruimten heb'-en we maar voor t gemak
weggelaten.
We kwamen dan tot de slotsom dat de
gemeente beschikt of binnenkort zal be
schikken over de volgende gebouwen:
Wij rekenen niet mede de_ scholen,
de terreinen voor gas- en electriciteitsfa-
hrieken, voor waterleidingsbedrijf en reim-
niging, noch ook politiebureaux, speel
terreinen. begraafplaatsen; bank van Lee
ning, musea, stadskweektum, slachthuis,
stadsapotheek aan den Kampersingel,
schouwburg. Maar zonder deze heeft het
gemeentebestuur nog de beschikking voor
berg'mg van gemeentelijke instellingen^
over het stadhuis, dat zal worden uitge
breid met een aantal pereeelen aan d«
Jacobijnestraat en Koningstraat, welke per
eeelen reeds zijn onteigend; met het kan
toor van den gemeente-ontvanger in 't
Ptnd.
Verder over Den Doelen; een deel van
«et Proveniershuis het huis aan de Kruis
straat, waar de bureaux voor het gasbedrijf
zijn geïnstalleerd met bureaux aan de Pie
terstraat; het huis aan de Gedempte Oude
Gracht, hoek Raaks, waarin de bureaux
van Bevolking zijn gehuisvest; het voorma
lige Zander-Instituut aan den KI. Houtweg,
thans gemeentelijk gymnastieklokaal; de
oude H. B. S. aan de Jacobijnestraat; waar
het levensmiddelenbureau de Haarlemmers
zoovele gelukkige uren heeft doen slij
ten; de bureax voor dpenbare werken aan
het Prinsenhof; de bureaux van dc water
leiding en het gemeentelijk Bacteriologisch
instituut - aan het Spaarne 58; het gebouw
aan de Gedempte Oude Gracht, waar vroe
ger de keuringsdienst was gevestigd;
verder kan liet beschikken over de
Vlée'schhal ais de huur van het Rijk om is;
over het gebouw van de vroegere hoofd
wacht; over de voormalige school aan het
Keizerrijk, lot nu toe een welkom noodwo-
vinggebouw;
en verder zal het weldra kunnen be
schikken over de infanterie-kazerne; over
de sociëteit „Trou moet Blijcken" binnen
(hoek Groote Houtstraat en Groote Markt)
en buiten (in den Hout); de Ambacht
school aan de Kamperstraat; het instituut-
Oranje Nassau aan het Nassauplein, do
villa van Jhr. v. d .Poll aan den Zijlweg.
waar het Christelijk Lyceum huisL en
wellicht komt er nog wel wat bij.
We durven niet beweren volledig te zijn
In deze opgaven, maar het is een respecta
bel lijstje.
En de vraag welt op; wat doet de ge
meente er mede?
Oo het oogenMik is de toestand zoo da/
men haast zou gclooven dat er nog ruimte
te kort is, doch langzaam aan komt er
teekenining in en het zal een goed werk
zijn als ons gemeentebestuur eens een
lijstje aanlegt van al onze gemeentelijke
ruimte-rijkdom en den Raad een plan voor
legt van de voornemens waartoe men al
die rttimte wil gebruiken.
We zeggen niet dat er te veel ruimte is,
maar het begint er op te lijken of heel
Haarlem straks één gemeente-bureau zal
zijn.
Een lijstje en een plan kan gerustheid
brengen.
Barometerstand 751.
Achteruit
OPGAVE VAN:
Tenslotte werd la-sloten over een tien
tal dagen opnieuw te vergaderen, waar
dan de plannen, welke bij verschillende ar-
dntecien in bewerking zijn, zullen bcspro-*
ken worden en zoo mogeüijk een keuze ge
daan worden.
Hierna werd de vergadering met den Chr,
groet gesloten.
