UPMANN
In en om Haarlem.
9 cent
v|h JOH. MAAS
DAM1AATJES
ZATERDAG 22 APRIL 192f
45ste JAARGANG No. 14123
PER KWARTAALHl
FRANCO PER POST PER KWART. BIJ VOORUITBETALING
f 0.25
f 3.57V-Ï
EERSTE BLAD
Dit nummer bestaat uit 3 bladen
BERICHT.
Wegens storing bij het drukken
zal het GEÏLLUSTREERD ZON
DAGSBLAD Maandag a.s. in
plaats van heden bij de courant
worden bijgevoegd.
DE DIRECTIE.
Hoe moeilijk Bezuiniging
in de Gemeentelijke
Huishouding is.
BezuinigingHet is nu alweer
eenige jaren geleden dat deze leuze
werd aangeheven als het eenige af
doende middel om van de ondrage
lijke belastingen af te komen. Eerst
schuchter. Men vroeg of bezuiniging
niet „zou kunnen bereikt worden."
Daarna met meer klem,want het kö.i,
zeide qten. Toen werd het uitge
schreeuwd, het moest, ten slotte is
het geworden als bazuingeschal,
waaronder bij vomrkeur alle politieke
partijen ten stemoitsstrijd trekken.
De kranten, ja de lucht is er vol van:
bezuiniging
Het schijnt wel een obsessie te zijn
geworden en, laten we er dadelijk
bijvoegen, gelukkig maar, want zoo
ver moest het komen alvorens tastba
re resultaten te bemerken zouden zijn.
Zoo roept 't koor der belastingopbren-
gers, maar dat het pad eens bezuini
gers niet op rozen gaat, is reeds meer
malen ook in den Haarlemscheu ge
meenteraad gebleken met name in
de jongste zitting v#n Woensdag
middag. Tot tweemaal toe.
De heer Bomans, wethouder van
financiën en in 't bijzonder belast met
de taak der bezuiniging in de Haar
lemsche gemeente-huishouding, heeft
zich wel niet openlijk beklaagd, maar
men behoefde toch niet zulke heel
scherpe ooren te hebben om in zijn
woorden een pijnlijke klacht te be
luisteren over zijn zware taak bij zijn
bezuinigings-pogingen en wel speciaal
over de moeilijkheden, die zich
daarbij voordoen. Uit zijn woorden
was op te maken dat hij niet altijd
van de ambtenaren met name van
de hoofden van takken van dienst
die medewerking krijgt, die hij in 't
gemeentebelang wenschelijk acht.
De kwestie is van belang niet alleen
voor den wethouder, niet alleen voor
den gemeenteraad, maar voor alle
burgers van Haarlem* en zoo werd
onze nieuwsgierigheid geprikkeld eens
wat meer te weten over de moeilijk
beden, die de heer Bomans bij zijn
bezuinigingsarbeid ondervindt.
De wethouder had geen bezwaar
ons een en ander te vertellen, maar,
zooals begrijpelijk, blijven zulke me-
dedeelingen slechts aan de opper
vlakte en de groote moeilijkheden
zijn slechts te omvatten wanneer men
niet alleen tot de kern van de zaak
reikt, maar ook alle details en nuances
weet.
Toch zijn de mededeelingen van den
wethouder van genoeg belang om
onz„en lezers eens te vertellen.
In zijn bekenden betoogtrant be
gon de wethouder met een overzicht
van de heele kwestie.
Met onnoemelijk veel moeiten, zoo
:eide de heer Bomans, is de rekening
over het dienstjaar 1920 sluitend ges
maakt. Van het bekende fekort over
het dienstjaar 1919 (u weet wel het
beruchte millioen ongeveer) spreken
we dan maar niet.
Maar de vooruitzichten voor de
dienstjaren 1921 en 1922 zijn verre
van schitterend. Over 1921 zal, vrees
ik, een aanzienlijk tekort overschie
ten. Dat eventueel tekort over 1921
zal moeten drukken op het dienst
jaar 1923, zoodat het volgende be-
grootingsjaar (1923) buitengewoon
zwaar zal zijn. Niet hoofdzakelijk
door dat te vreezen tekort over 1921,
maar omdat het belastingkohier veel
meer terugloopt dan ik in mijn meest
pessimistische uitlatingen in den Raad
heb durven voorstellen. Dat is een
gevolg van de malaise der tijden,
waardoor de inkomsten, vooral de
grootere inkomsten, van vele ingezete
nen aanzienlijk achteruit loopen. Ook
vertrekken vele hoogere inkomens,
om verschillende redenen, uit de ge
meente. Men moet maar afwachten
t>f die door andere groote inkomens
worden vervangen. Het is echter dui
delijk dat het vertrek van inkomens
van f 100.000 en f 75.000, zoo maar
niét direct vervangen zijn. Men moet
daar heel wat middenstandsinkomens
voor terug krijgen. Toch kunnen de
belastingen niet verhoogd worden.
Dat is mijn vaste meening. Ook de
meening van B. en W. De belastingen
kunnen niet verhoogd worden. Kun-1
nen Nu ja, alles kan, de Raad kan
wel decreteeren dat er 10% geheven
moet worden, maar men moet daarbij
het gemeentebelang niet uit het oog
verliezen. De belastingen mogen een
zekere grens niet overschrijden of
anders gaan de groote inkomens weg
en drukken de lasten op de overblij
vende minder draagkrachtige l in
gers. Dat is een gevoelskwestie, ja,
maar men moet er rekening mede
houden. De practijk leert dat het zoo
is en niet anders.
Grenswijziging Of die dan geen
groote verruiming van het belastbaar
inkomen zal geven
B. en W. durven met niet het min
ste optimisme over de grenswijziging
denken. Ze hebben zulk een opti
misme niet, niet dat zij vreezen dat
de grensuitbreiding niet ruim genoeg
zal zijn. In dit opzicht vertrouwen
zij wel dat het gezond verstand bij
Gedeputeerde Staten en de Regee
ring zal zegevieren, zoo dat deze
lichamen Haarlem een heel eind in
zijn wenschen zullen tegemoet ko
men, maar B. en W. hebben geen op
timisme in hoever de financieëele
positie van Haarlem door de grens
wijziging zal worden verbeterd. Er
zullen stukken bij Haarlem komen,
die hoopen geld kosten.
Om al deze redenen durf ik beslui
ten dat het dienstjaar 1923 er voor de
gemeente niet beter uit zal zien dan
vele zijner voorgangers.
Voor mij is het nu de vraag of de
saldi uit de bedrijven, die de Raad
mij voor dit jaar toestond, ook weer
het volgend dienstjaar zullen worden
gegeven. Maar zelfs als die gegeven
worden, dan blijft nog de mogelijkheid
van bezuiniging open, ook bij de be
drijven. En toch, zoo lief de wethou
der er zuchtend op volgen, als ik eens
f 100.000 op de bedrijven zou kunnen
bezuinigen (wat een heele boel is 1)
gaat dan ook de prijs van gas, water
of electriciteit naar beneden Als
de Raad het wilja.
Hier hield de wethouder op en keek
ons veelbeteekenend aan.
We begrepen hem.
Wie weet hoeveel moeite het kost
op de bedrijven en diensten te bezui
nigen hoeveel onderzoekingen, brie
ven, conferenties, booze gezichten van
bedrijfshoofden hoeveel vuurroode
gezichten hoeveel tijd het kost om
b.v. te bereiken dat één vacature,
niet door een nieuwen ambtenaar,
wordt aangevuld, zal begrijpen dat
het sneu is voor een wethouder, om,
wanneer hij met ontzaglijk veel moei
te, eindelijk er in geslaagd zou zijn,
niet zelden zonder zijn tanden te la
ten zien en een dreigement, een hon
derdduizend te bezuinigen, die be
zuiniging voor zijn gemeente-begroó-
ting teloor zien gaan doordat de Raad
besluit het gas met 1 cent per kubie-
ken meter te verlagen. Hoe veel
prettiger is het dan voor zoo'n wet
houder zich te werpen b.v. op bezui
nigingen bij openbare werken, rei
niging, Hout en Plantsoenen, waarvan
elke bezuiniging onmiddellijk de be
grooting ontlast, zonder dat de Raad
daar aan kan komen. We willen maar
zeggen dat door deze wijze van doen,
de Raad den wethouder wel wat de
fut en animo ontneemt zijn speciale
aandacht aan de bezuiniging bij' be
drijven te wijden. Een verlaging van
den gasprijs met 1 cent komt de bur
gerij ten goede, zal men zeggen. Vol
komen waar, maar ook mindere «be
lastingopbrengst om het tekort op
de begrooti ng te dekken, komt de
burgerij ten goede.
We hebben ons afgevraagd of daar
niet iets aan te doen zou zijn, zóó dat
èn Raad èn wethouder van bezuini
ging tevreden kunnen zijn. Zou het
niet mogelijk zijn dat men den wet
houder alle bit'.inigMig, die hij kan
bereiken bij d: jedrijven, laat hou
den om zijn beg ooting te verlichten,
en dat de Raad, voor de bepaling
van den gasprijs b.v. uitsluitend zou
rekening houden met de kosten van
de kolen en de opbrengst der bij
producten. Een éénheidsprijs dus,
die daalt en stijgt met den kolenprijs.
Op deze wijze wordt den wethouder
de liefhebberij niet ontnomen te zin
nen op bezuiniging bij bedrijven en
de prijzen van gas," water en electrici
teit dalen en stijgen in de gevallen
dat ook, als er niet bezuinigd werd,
deze zouden stijgen of dalen.
Keeren wij, na dit uitstapje, terug
tot den wethouder, die ons nog altijd
vriendelijk te woord staat.
Hij vertelt verder. Wat de bezui
niging in 1921 aangaat, kan ik dit
verheugende feit mededeelen dat zoo
;>oed als over de geheele linie, dus
in alle bedrijven en takken van dienst,
minder is uitgegeven dan bij de be
grooting voor dat jaar werd toege
staan. Dat is in jaren niet gebeurd
NASSAULAAN 49, HAARLEM. TELEFOON 1426, 2741 EN 1748.
POSTREKENING No. 5970.
Reclame Aanbieding
Prima Sumatra Sigaar.
N.V. SIGAREN EN SIGARETTENHANDEL
Groote markt 14 Teleohoon 521
ADVERTENTIËN 35 CENTS PER REGEL.
BIJ CONTRACT BELANGRIJKE KORTING.
en daarom ook zoo verheugend en
hoopvol. Een overschrijding der be
grooting met tien p.c. was iets heel
gewoons. Dat is nu niet gebeurd.
Maar daartegenover staat iets an
ders wat het tekort zal veroorzaken.
De gemeente beeft nog niet ont
vangen de opbrengst der schoolgelden
(ongeveer f 100.000) over 1921: Waar
om Omdat de goedkeuring der ver
ordeningen hokt. De gemeente beeft
ook niet ontvangen de opbrengst der
straatbelasting over 1921, waarvan
de kohieren nu klaar liggen (onge
veer f 170.000). Daarvan is nog geen
cent geïnd, omdat de verordening
niet korter dan een half jaar is opge
houden bij Gedeputeerde Staten.
De gemeente was in de onmogelijk
heid die bedragen te vorderen door
de eigenaardige houding van Gede
puteerde Staten, voegde de wethouder
er bij.
De gemeente ontving nog geen cent
van de zakelijke belasting op de be
drijven (ongeveer f 100.00Ö). Deze
heeft nu pas de goedkeuring van De
Kroon gekregen. Ook ontving de ge
meente nog geen cent van de verhoog
de vermakelijkheidsbelasting, waarop
tot nu toe de goedkeuring niet binnen
kwam. Dat alles benevens nog ande
re factoren wettigt de verwachting,
dat niettegenstaande het batig saldo
der bedrijven en diensten, er toch een
nadeelig slot over 1921 zal blijken
te zijn, te meer waar de opbrengst
der plaatselijke belasting naar het
inkomen ook te kort zal schieten.
Door dat tekort over 1921 wordt
de begrooting 1923 gedrukt. Ergo,
aldus de wethouder, zijn B. en W.
gedwongen, willen zij aan den Raad
van Haarlem een sluitende begrooting
voor 1923 aanbieden, alle uitgaven
te drukken.
De tarieven in verschillende ver
ordeningen zijn, zooals bekend is,
alle reeds gewijzigd. Het gaat met
aan die nog eens te verhoogen. Trou
wens de bedragen, die daaruit komen,
zijn, in vergelijking tot wat noodig
is, gering.
En zoo kom ik tot het Raads-debat,
waarin gesproken werd over de mede
werking van Heeren Directeuren bij
de pogingen tot bezuiniging.
De uitgaven moeten gedrukt wor
den. Natuurlijk zijn de begrootingen
der bedrijven en diensten niet over
dreven. Alle posten, die er op staan,
zijn zeer wel te verdedigen i i 'n oog
punt van gemeentelijk nut of tyen-
schelijkheid. Maar toch moeten ze
gedrukt worden. Op het noodzakelijke
moet zelfs bezuinigd worden.
Kan ik nu van de Directeuren ver
wachten dat zij vrijwillig bij B. en
W. komen met een zoodanige beper
king van uitgaven in bedrijf of dienst,
dat het hinderlijk gaat worden voor
de richtige uitvoering van dien dienst?
En toch, aldus de wethouder, zal daar
de grens komen te liggen.
De directeuren komen dan natuur
lijk met bezwaren ze motiveeren die
wellicht zelfs zeer goed. B. en W. aan-
hooren ze, maar tenslotte zeggen ze:
alles goed en welnu moet het maar
gebeuren de benauwenis van de ge
meentelijke financiën noopt ons den
knoop door te hakken.
En daar komt bij dat, zij het wel
licht dat de directeuren geen eerste
klas of zelfs gebrekkige hulpmiddelen
hebben, zij tóch de vc-itwoordelijk-
heid moeten blijven dragen. Dat kan
niet anders. Indien zij door eigen
ingrijpen iets overbodig willen maken
of bezuinigen, wachten B. en W. hun
adviezen gaarne in. Anders grijpen
B. en W. zelf in.
De wethouder vertelde dat hij dit
den heeren directeuren in een verga
dering heeft medegedeeld.
Vanzelf kwam hiermede ook het
gesprek op de uitbreiding van het
georganiseerd overleg, waartoe in de
jongste raadszitting besloten werd.
Met al deze maatregelen tot be
zuiniging door B. en W. te nemen,
aldus de wethouder, stond noodwen
dig in verband een vermeerdering
van kennis van B. en W. uit andere
bronnen dan de directeuren. Hieruit
volgde de wenschelijkheid van de
inschakeling van Commissies van
ambtenaren en werklieden om daar
aan advies te kunnen vragen ook wat
betreft technische en administratieve
aangelegenheden, zoodat B. en W.
riet langer uitsluitend ziin aange
wezen op het advies der directeuren
alleen.
Hieruit blijkt het belang van het
georganiseerd overleg ten nutte der
gemeentelijke bezuiniging.
Hiermede eindigde ons onderhoud
met den wethouder.
Er blijkt wel uit dat het lang geen
geen aangename en gemakkelijke taak
taak is bezuinigingen in de gemeente
lijke huishouding door te voeren.
Er blijkt ook uit dat zelfs voor goed
willende directeuren een grootere be
zuiniging, als waartoe zij zich bereid
verklaarden zelfs, moeilijk is, en dat
het lang geen onwil, maar dikwijls
onvermogen is als zij een „non pos-
sumus" „wij kunnen niet" uitspreken.
Toch gelooven we dat zelfs in die
gevallen de taak der bezuiniging aan
dit college van B. en W. kan worden
overgelaten. Naar we met genoegen
vernemen zijn alle leden van het colle
ge bezield met het verlangen de be
zuiniging zoo scherp mogelijk door te
voeren.
Moge de Raad en de burgerij hen
daarbij steunen
STADSNIEUWS.
AGENDA 23 APRIL
AGENDA 24 APRIL
De St. Vlncentius-Bibliotheken
zijn geopend:
R.-K. Kiesvereeniging.
Het Lentefeest
J. J. WEBER ZOON,
Koningstraat 10 Haarlem.
Opticiens Fabrikanten.
tftlCKUAU <S£ irriL
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
DE ABONNEMENTSPRIJS BEDRAAGT VOOR HAARLEM EN AGENTSCHAPPEN:
Het doornige pad eens bezuinigers.
Het dienstjaar 1920 sluitend. #1921 le
vert vermoedelijk een tekort. 1923 een
moeilijk jaar. Hooge belastingen en
grenswijziging. Een achterstand in de
inning van belastingen. De saldi der
bedrijven en de tarieven voor gas, wa
ter enz. Bezuiniging op het noodzake
lijke, Medewerking en de middelen.
BUREAUX:
Luxor-theater., Groote Houtstraat 139
Bioscoopvoorstelling.
Sociëteit „St. Bavo". Commissie Open-
luchtiiemoustratie, 8 uur. Haar!. In
koop Combinatie, 8 uur. Kantoorbe
dienden half 9.'
Luxor-theater, Groote Houtstraat 139.
Bioscoopvoorstelling.
Sociëteit „Vereeniging". Uitvoering door
het Haarlemsclic Kinderkoor, 8 uur.
„De Kroon". Alliance Franchise, 8 uur.
St. Elisabeth's-vereeniging. Jansstraat
49. Van 22 <4 uur aanvraag om
versterkende middelen voor arme zieken
der S.E.V.
bisschoppelijk MuseumJanjjlraat, Da
gelijks, uitgenomen Zaterdag, Zon- en
feestdagen. toegankelijk,
ft K. Leeszaal en ultlcenbtbliotheek.
•lansstraat 49. Dagelijks geopend van
10 uur tot half 1, van 25 en van 710
uur, behalve des Maandagsochtends en
Zon- en feestdagen,
ft- K. Huishoudschool. Kleine Houtweg
14- Spreekuur Maandag 21 uur,
Donderdag van 1012 uur.
ft JC. Arbeidsbeurs voor mannen. Gad.
Oude Gracht '39. Alle werkdagen
voorm. van 912 uur. nam. van 25
uur. Zaterdags alleen van 912 uur.
ft- K. Arbeidsbeurs voor vrouwen. Klei
ne Houtweg 13 Alle werkdagen
voorm. van 1012 uur, nam. van 24
en van 89 uur.
Pand 7. Herijk van maten en gewichten
Van 912 uur voor Essenstraat, de
Haasstraat, 't Krom, Kienksleeg, Kok-
steeg en Vrouwesteeg; van 14 uur voor
Korte en Lange Begijnestraat, Begijnhof
en Vnlkestraat.
De Zondags en nachtdienst der apotheken
wordt deze week waarnenomen door Th.
A. Klinkhamer, Koninginneweg 69 en de
firma Bergmaan en Sneltjes, Jans
straat 27.
NIEUWE GROENMARKT:
Woensdag en VrijBag van 7%9 uur.
ANTHONIESTRAAT:
Woensdag en Vrijdag van 78K uur,
KLARENBEEKSTRAAT:
Woensdag van 7%9 uur.
GEN. DE LA REYSTRAAT 2. Scholer
kwartier.
Dinsdag en Vrijdag van 89 uur.
Gisterenavond werd in het gebouw „St.
Bavo" de onlangs geschorste vergadering
van de R.K. Kiesvereeniging voortgezet.
Aan de orde was de behandeling van het
concept-It.K. Staatsprogram. In de vori-
ge vergadering was men gevorderd tot
afdeeling X, Arbeid.
Nadat de VOORZITTER de vergadering
op de gebruikelijke wijze had geopend,
werd onmiddellijk tot behandeling der
agenda overgegaan.
De twee eersle punten van afd. X wer
den aangenomen, bij punt 3 welelijke be
scherming der huisindustrie, pleitte de
heer Duin voor aanneming van de door
den heer van Liemt in de vorige verga
dering gedane voorstellen ten behoeve
van den middenstand. Deze werden aan
genomen.
Daarna was aan de orde punt 4 van
afdeeling X, luidende wettelijke bescher
ming van de landarbeiders.
Hieromtrent vroeg de heer v.Cranen-
burgh het woord-
De heer v. CRANENBURGH zeide dat
het wel niet onbekend zal zijn, boe spr.
in het algemeen denkt over de sociale be
scherming van arbeiders. Bij dit punt
wenscht spr. Ie waarschuwen tegen wet
telijke bescherming der landarbeiders.
Als iets verkeerd is, dau zou het, naar
spr.'s meening, een landbouwarbeids-
wet zijn. Dat zou geen bescherming zijn,
maar het stuk slaan zijn van patriarchale
verhoudingen in het landbouwbedrijf.
Spr. is niet goed bekend met landbouw-
toestanden in Holland, maar wel in die
van Brabant en Limburg. Uitvoerig cri-
tiseerde spr. het voorontwerp Landbouw-
arbeidswet, welke wet spr. op het oog
heelt. Spr. leest het artikel van prof.
Geurts voor in „De Tijd" van 19 Nov.
1921. Met den heer Geurts criliseerde spr.
•o.m sterk het heel stel ambtenaren, dat
wederom noodig zal zijn voor de uitvoe
ring dezer wet, ambtenaren, die duur
zijn, daarbij maatregelen, die geld kosten
aan de boeren en natuurlijk de levensbe
hoeften weer duurder zullen maken, wat
ook ten nadeele der arbeiders is. De be
scherming van de landarbeiders zal weer
een groot en niet het slechtste deel onzer
bevolking drukken, aldus eindigde spr.
zijn uitvoerig betoog.
De lieer MICHIELSEN zegt, dat ook
de toestand der landarbeiders voor hem
geen onbekend vraagstuk is. Spr. is in
verschillende provincies met de landarbei
ders in connectie geweest. Wat de heer
v. Cranenburgh zeide is zoo belangrijk,
dat spr. er liefst een heelen avond aan
zou willen wijden. Indien het bestuur zich
niet de werkwijze van spr. kan vereeni
gen, dan ligt het in zijn bedoeling voor
de kiesvereeniging in aparte vergaderingen
en door aparte sprekers pro en contra
verschillende onderwerpen te doen be
handelen. Het is moeilijk dit onderwerp
dan nu te bespreken en hij stelt voor dal
nu niet vanavond au fond te doen.
Echter maakt spr. de opmerking, dat
z.i. de heer v. Cranenburgh met prof.
Geurts te veel generaliseert. De toestand
in Brabant en Limburg der landarbeiders
is niet gelijk overal elders. Zelfs in West
en Oost-Brabant verschillen de toestanden
veel, en die toestanden loopen in verschil
lende provincies nog meer uiteen. Er be
slaan zeker toestanden, die patriarchaal
kunnen genoemd worden, en die toestan
den zijn dikwijls goed. Maar als men dat
generaliseert is men fout. Er zijn land
bouwstreken waar die toestanden geheel
verlaten zijn en waar zij niet veel ver
schillen met de industrie. Dat kan me
debrengen dat in die toestanden moet
worden voorzien. Die gevallen zijn ook
niet sporadisch. Toch zit er in den ge-
dachtengang van den heer v. Cranen
burgh veel goeds. Wanneer hij alleen tot
voorzichtigheid had aangespoord, had
spr. weinig aan te merken gehad, maar
de heer v. C. heeft een principe aange
raakt, dat zoo niet tusschen andere voor
stellen kan worden behandeld en diepere
behandeling noodig maakt. Spr. zet verder
uiteen dat punt 4 van het Staatsprogram
niets anders bedoelt dan bescherming
van de landarbeiders. Daartegen kon de
heer v. C. niets tegen hebben, want ook
hij staat sympathiek tegenover de land
arbeiders. Er zijn verschillende maatrege
len te nemen, die ook door den heer v.
C. zullen toegejuicht worden.
De heer KERKVLIET heeft tusschen het
boerenbedriif een groot deel van zijn le
ven doorgebracht. Hij meent dat wette
lijke bescherming van landarbeiders wel
noodig is. Er zijn nog vele misstanden.
De heer MICHIELSEN merkte in 't al
gemeen op, naar aanleiding van den toon.
dien de heer Kerkvliet aansloeg, dat diens
betoog aanmerkelijk in waarde zou win
nen als hij de scherpe uitdrukkingen er
uit had weggelaten. (Applaus).
Spr. stelt er prijs op dat daarmede zou
rekening gehouden worden nu en in vol
gende vergaderingen.
De heer BOMANS gelooft niet dat het
zoo moeilijk is alle R.K. kiezers ook over
dit programpunt eensgezind te krijgen.
Spr. verheugt zich dat de heer v. Cranen
burgh hiér gesproken heeft. Niet dat spr.
het eens is met hetgeen de heer v. Cra
nenburgh zegde, maar het feit dat de heer
v. C. hier het program wilde besprekeD
met ons, is van veel meer beteekenis-
(Applaus). Op het programpunt komen
de, zeide spr., dat hij eigenlijk de geeste
lijke vader van dit punt is, en dat, naar
aanleiding van misstanden, die spr. in
verschillende streken gezien en gekend
had. De bedoeling is niet direct geweest
een land bouwarbeiders wet. Als spr. had
voorzien dat het gevolg zou zijn gewor
den indiening van een landbouwarbeids-
wet, zooals zon blijken uit hel vooront
werp, dan zou misschien spr. dat zinnetje
binnen hebben gehouden. Maar dat be
scherming van excessen noodig is, zal
ook de heer v. C. toegeven. Spr. staat
naast den heer v. C. in de j&eening gat
de ontwerp-Landbouwarbeidswet 1919
een te groote sleep van ambtenaren heeft.
Het voorontwerp moet herzien worden,
ook op dat punt. Spr. betoogt zelfs dat
dit voorontwerp in strijd is met het kath.
program zelf. Spr. zet uiteen hoe de wet,
volgens het Kath. program, zou moeten
zijn en encent dat ook de heer v. C. zich
na de toelichting kan vereenigen met het
programpunt 4 uit X.
De heer v. CRANENBURGH heeft met
genoegen den heer Bomans gehoord; het
heeft veel bezwaren weggenomen. Spr.
heeft zich vroeger reeds geweerd tegen
We zijn in Haarlem toch wel bevoor
recht, doordat ons elk jaar het lentefeest
in zoo grootsche en exeneering wordt toe
bereid, boven zoovele anderen in de
wereld, ja zelfs in Holland.
Weer bloeien de hyacinthen-velden tus
schen Alkmaar en Leiden, maar voorat
tusschen Hillegom en Lisse en alles staat
in volle pracht.
Is het weer goed, dan zal Zondag weer
duizenden en duizenden het oude, maar
toch immer nieuwe feest van ons bloem
bollenland worden bereid.
De dorpen bereiden zich voor ten
hoogfeest; veler neringdoenden hoop van
heel een jaar is op dezen dag en deze
week gevestigd en laten we hen allen en
ons zelf een p:»ltigen „bollendag" toe-
wenschen.
Het is al het bruidsfeest der naturu, wat
hier ontplooid wordt
De stoomtram HaarlemLeiden en
HaarlemAlkmaar zal het weer druk heb
ben en rijden met extra diensten. Ook
Haarlem zal zijn deel in de drukte krijgen.
Alles is ten feest gereed en dan wel
gemoed de Meimaand den zomer tege
moet waarvan al deze heerlijkheid de
voorbode is.
Barometerstand 565.
Vooruit.
OPGAVE VAK:
den ambtenarenstaat en het doet spr. ge
noegen dat de heer Bomans op dit punt
genoeg heeft van het tot nu toe gevolgde
systeem. Verder sprak spr. over de me
dezeggenschap van den arbeider in het be
drijf en over de lasten, die op de indus
trie worden gelegd, en die maken dat
industrieelea ons land verlaten. Zoo kent
spr. er verschillende. Het wordt onhoud
baar in ons land.
Men moet de christelijke naastenliefde
meer inpompen en de verbetering niet be
reiken door een corps controle-ambtena
ren.
Men moet de verbetering op de minst
kostbare wijze invoeren. Als er plaatse
lijke misstanden beslaan, dan moeten die
plaatselijk verbeterd worden, maar met
door wetten, die voor een geheel land
gelden. Spr. wil toevoegen aan het punt:
bescherming van landarbeiders, zonder
onnoodige uitbreiding van overheidsbe
moeiing.
De heer K UPPERS wil het heele punt
schrappen. Het kan gevolgen na zich
sleepvi, die niet te overzien zijn. Het
eene wetje sleept na zich het andere wet
je. Spr. wijst op het gevaarlijke van me-
dezeggingschap in het bedrijf.
Het voorstel om het heele punt le
schrappen werd niet ondersteund.
De heeren v. CRANENBURGH stelde
daarna nog voor aan het punt toe te voe
gen: met inachtneming van de toestanden
in bepaalde streken van het land. Vanaf
de bestuurstafel ^werd gewezen op de
moeilijkheden, die aan zulke bepalingen
zouden verbonden zijn. De heer Bomans
wees er op, dat dit door wetten niet te
bereiken is. Als er geen misstanden zijn in
bepaalde .streken, dan gelden de wetten
daarvoor vanzelf niet. Overigens kan be
reikte worden, wat de heer v. Cranenburgh
wil door collectieve arbeidsovcrkomstcn.
Uitvoerig werd nog gedebatteerd over de
sociale wetgeving in 't algemeen, waarbij
deheer v. Cranenburgh de vrees uitte,
voor wat wellicht nog te wachten staat en
zeide geen vertrouwen te hebben in onze
leiders.
Ten slotte werd punt 4 aangenomen
met de eerste toevoeging door den heer
v. C„ voorgesteld. De tweede werd niet
geaccepteerd.
De heer v. Cranenburgh wenschte buiten
stemming te blijven, omdat hij het jammer
zou vinden als landbouwwetten werden in
gevoerd in streken als Limburg en Bra
bant.
De heer v. CRANENBURGH verklaarde
zich ook tegen het punt, betreffende moe-
derschapszorg, doch wenschte er niet ver
der op in te gaan.
Dit punt en de andere punten werden
door de vergadering aangenomen.
Het bestuur stelde voor:
Aan punt 10, luidende als volgt:
„Codificatie en reorganisatie der arbei
dersverzekeringswetten met toepassing van
het beginsel dat, waar mogelijk de uit
voering onder conrtole der Overheid
wordt in handen gelegd der georganiseer
de bedrijven," toe te n:
Spoedeischende v o— g opdat de
kosten der huidige ar,-'.- - uitvoering
van de sociale verzekering „ciaugrijk wor
den beperkt."
