fte,75c
L.ftalzhaus
Wisselkoersen en koersen van Bankpapier
REISKOFFERS
UIT DEN OMTREK
«inaiUMia hiebws.
LUCHTVERKEER.
LEGER EH VLOOT.
Kerk en School
KUMsFIiTkËNM.
HET IS IN UW EIGEN BELANG
GEDEUGD NIEUWS.
KORTE BERICHTEN.
Vervolg Stadsnieuws.
N.V, DRUKKERIJ
DE SPAARNESTAD
ZANDVOORT.
IJMUIDEN.
AERDENHOUT.
HEEMSTEDE.
Een echte koker*
ICT. en is altijd
voorzien vart
den naam
SA.MIJflHARDÏ.neHvmdl,
De Nederl. Tentoonstelling te
Kopenhagen.
Bescherming van de R.K. Kerken.
De Kon. Familie en de Stembus.
Wijziging Lager Onderwijs.
Interest Oorlogswinstbelasting.
Opheffing Kamers van Arbeid.
Een nieuw Ziekenhuis van
't Roode Kruis.
Vliegongeluk bij Hamburg.
Ontslag, niet op verzoek.
Een prachtig commando.
Herhalingsoefeningen en
Invaliditeitswet.
Katholieke Universiteit.
Tentoonstelling „De Mensch."
Het mag voldoende bekend geacht worden dat
de reclame den handel regeert
Waarom maakt U dan
geen reclame
nog heden daarmede aan te vangen. - Vraagt
onze conditiën bij hetadverteeren op abonnement
ADMIN. NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Te weinig verdienste.
Ernstig auto-ongeluk.
Eigenaardige Verkiezings-
Propoganda.
Hoofden van R.-K. Bijzondere
Scholen.
Examens ter verkrijging der
Hoofdacte.
00K IN KOPERDIEPDRUK
NASSAULAAN 49 HAARLEM
worden snel, goed
en tegen matigen
prijs door ons ten
uitvoer gebracht
tiii
Het Crodo-proces.
De Stembusdag.
Statuten.
ftAARLLM
r^lisaktikeleH:
Modegedeeld door de SP AARNEB ANK
NIET OFFICIEEL
LATERE KOERS
BERLIJN
FAR1JS.
BRUSSEL
0.58
0.62114
0.59 M»
0.67
21.22
21.30
21.32
21.40
20 10
20.20
20.20
20.30
0.01
0.0111#
0.01
0.01 v.
11.481(4
1149114
11.4511s
11.53
67.25
67.45
55.60
55.8J
43.10
43.30
49.33
49.40
12.-
12.10
2.58i fa
2.59W
•week ran September te Utredht beboert te I
komen.
Het secretariaat is gevestigd 5n de Sta
tionsstraat 1-tbis, hoek StaBcmsdwftrsslr..
te Utrecht, een perceel, waarover welwil
lend de beschikking werd aangeboden. He'
telefoonnummer is 20g<j
0
Bei ziheren feest in 't Grand Hotel.
Zaterdag en Zondag zijn in 't Grand
Hotel feestelijk de dagen herdacht, dat
■voor vijf-en-twintig jaren de eerste
steenlegging heeft plaats gehad van een
gebouw, dat zeker in 't buitenland veel,
oneindig veel heeft bijgedragen tot de
bekendheid van onze badplaats ook in
den vreemde. Wel is 't nu de tijd
niet, dat zoo menige standaardvlag van
vorstelijken huize van de tinne waait,
maar de heer W. H. Siebl doet meer dan
't mogelijke om de vlag van Grand
Hotel hoog in top over Zandvoort Bad
te laten uitwapperen.
Het feest begon Zaterdagavond mot
een diner, waaraan de voornaamste auto
riteiten en families van Zandvoort, Haar
lem, Bloemendaal en omgeving deel
namen.
Voor den waarlijk intiemen geest die
er heerschte op dtt festijn pleit wel,
dat een der gesten mevrouw van Maria
Lieftinck «enige nummers zong, die een
welverdiend applaus oogstten.
In Hadges en Billor had do heer
Siehl een paar artisten geëngageerd, die
tot de beste van Europa gerekend kun
nen worden.
Dammhofer, hot bekende Beierscho Or-
ginal Jödler, verscheen met een viertal
van de ^>este krachten, terwijl het Or
kest Popi Schmid iets heel extra's gaf.
Hit orkest uit München bestaat uit le
den, die het conservatoire aldaar met
de hoogste onderscheiding hebben ver
laten. Ho hoer Siehl, een specialiteit in
't ontdekken van specialiteiten en dio
daarvoor kosten noch moeite ontziet,
heeft met dit gezelschap iets bijzonders
naar ons land gobracht, dat voor 't eerst
hier werd gehoord. Met recht mag deze
exploitant sick dan ook beroemen wel 75
pet. van het nieuwste van 't nieuwe hier
te hebben ingevoerd, op 't gebied van
cabaretleven.
Gedurende de cabaretvoorstelling was
do grooto z Lal geheel vol.
Tot aan 't einde toe bleven do gasten
dan in echt feestelijke stemming ver-
eenigd, zoodat hot voor de directie een
blijvende herinnering zal zijn, dat op de
zen avond het kwartesuws lestaansfeest
werd gevierd.
Natuurlijk werd er druk geloost Waar
zoovele autoriteiten het woord, vroegen,
willen we alleen vermelden dat o.a, aan
wezig waren de hear Burgemeester
Beeckman on dr. Gerke, beiden met hun
ne families.
Hoor hunne aanwezigheid werd een
blijk van belangstelling gegeven, dat op
hoogon prijs werd gesteld.
Begrafenis Wethouder Slagveld. Dins
dagmiddag 2 uur had de ter aarde be
stelling plaats van den heer J. Slagveld.
Langs den weg waar de stoet voorbij
trok, hadden zich vele belangstellenden
opgesteld en op den doodenakker waren
zelfs zeer vele kennisen en vrienden van
den zoo plotseling ontslapene aanwezig.
Als officieele personen welke tegenwoor
dig waren merkten wij op de heeren: J.
Beeckman, burgemeester; v. d. Plas, wet
houder ;Jellema, secretaris; Lovink, com
missaris van politie; Jb. v. d. Werf, als
vriend. Vervolgens de heeren Voet en Vol
ger, de schoolcommissie; Oudkerk, belas
tingcontroleur; Geers, Burg. Armbestuur
en de heeren raadsleden: Van Helden, Mo
lenaar, Siegers en v. d. Schinkel, alsmede
dr. Varenkamp.
Nadat de kist in de groeve was neerge-
laten, hield ds. Posthumes Meyes een toe
spraak en deelde mede dat op verzoek
"er familie hij alleen aan dit graf het
w°ord zou voeren.
Een der familieleden dankte namens
'*e weduwe en kinderen voor de groote
belangstelling waarna men deze droeve
P'aats weder verliet.
Toch den dader gevonden. Door den
commissaris van politie te Haarlem is aan
gehouden de 19-jarige R. als regeerings-
kind onder toezicht gesteld. Deze heeft
tta een ingesteld onderzoek bekend schul
dig te zijn aan den diefstal van de porte-
monnaie met inhoud uit een perceel aan
de Brederodestraat te Zandvoort en van
de damesfaseh met inhoud uit een woning
aan de Zandvoorlschelaan, aldaar.
Vit het politie-rapport. Tegen ver
schillende personen is proces-verbaal op
gemaakt wegens verboden aanplakken. Zij
behoorden tot verschillende politieke par
tijen.
Aan de politie werd bij de Alkmaar
Packet kennis gegeven dat een jongen van
Sch., hoofdagent van politie te Amster
dam, door een hond zoodanig is gebeten,
dat doktershulp moest worden ingeroepen.
De hond behoorde aan P. V. in de Ka
naalstraat alhier.
In de Willem Barendszstraat had een
vechtpartij plaats tusschen K. D. en B. Y.
Nadat ze elkaar wat hadden toegeta
keld, kwam de politic tuschenbeiden en
zond ze naar huis. Proces-verbaal werd
opgemaakt.
Maandag deed de 24-jarge G. B. aan
gifte, dat hij mishandeld was door den
Scheveningschen stoker J. C. R. Deze
werd even later wegens openbare dron
kenschap opgebracht, waar hij wegens
deze mishandeling in arrest werd gehou
den.
Statuten. De „Staatscourant" bevat
de statuten der sahoolverecniging „Aer-
denhout-Bentveld", alhier.
Hoor de politie alhier zijn ten huize
van een zekeren v. d. P. alhier een
partij nieuwe winkelgoederen in beslag
genomen, welke door een winkelbediende
uit de zaak van zijn patroon te IJmuiden
zijn ontvreemd. De goederen waren ten
huize van v. d. P. geborgen door J F.
B. thans gedetineerd in het huis van
bewaring te Haarlem JJe ,j;e goederen
van den winkelbediende overnam.
B. bekende ook de dief te zijn van
«en aantal flessehen drank welke bereids
in beslag waren genomen.
Gevonden voorwerpen. Terug te be
komen bij M. A. v. Lennep v. Merlen-
laan 23, een knipmesII. Mulder, Hee-
renweg 20, een duimstokJ. v. d. Weiden,
Havenstraat 23, een hui sleutel; Stoel,
Taan v. Bozenburg 3, een bankbiljet
Vreugdebil, Groote Houtstraat 65, Haar
lem, een gouden medaillon; Veenhoven,
Eindonhouteixoal se vtrlsmnn.üio
fj/mijriAardf
D. v. Oosterhout, Beech en Hovenstraat 1,
een taalboekje; P. AbrahamsVoorweg
23, oen breikous Leuven, Berkenlaan
12, een taschje met inhoud. G. Peper-
koorn, Moleawerfslaan 136, .een donker
kleurige herdershond; Mevr. Pot, Schou-
tjeslaan 67 r. Haarlem, een collier; F.
Hj.vii Westorhoutstraat 5, een poesji
zwart met wit) 0. Heemskerk, Zuid
Polderstraat 103 Haarlem, Bcuwtcekenin-
genBureau van Politie, Itaadhuis Heem
stede, een hondenpenning, een me3 en
een drinkkruik; Bureau v. Police, Bee-
kenrodestraat 9, een blauw wollen kin
dermuts.
Naar men ons uit Kopenhagen meldt,
mag de Nederl. tentoonstelling aldaar, zich
in groote belangstelling verheugen. De
tentoonstelling die op 1 Juli geopend is,
werd den tweeden dag. Zondag 1.1. bczochf
door 15.691 betalende bezoekers.
De Kath. Garde te 's-Hage heeft een op
roep tot de R.K. mannen doen uitgaan,
waarin daar de „tegenpartij een aanslag
op de heiligheid onzer kerkgebouwen (be
raamt) men wit deze gebruiken voor
bun propaganda-doeleinden" allen wer
den opgeroepen om hedennacht in onder
ling overleg, ieder in zijn eigen parochie,
z'n kerk te bewaken.
Naar we vernemen, is namelijk uitgelekt,
dat S.D.A.P. propagandisten het plan had
den opgevat de straten vóór de kerken en
de kerkmuren zeiven te versieren met aan
bevelingen van hun candidaten, in fiksche
menie-letters.
In Utrecht is het een nacht of wat ge
leden ook geprobeerd, doch daar heeft de
politie net bijtijds dc potten verf en kalk
afgenomen van de schilders.
Er hebben hedennacht posten dienst ge
daan bij verschillende kerken in de bui
tenwijken; sommige waren wel een tach
tig man sterk, die geregeld patrouilleerden
en afgelost werden.
Eeu gerucht wil, dat al een paar nach
ten geleden een botsing heeft plaats gehad
tusschen een dergelijken post en roodeverf-
kiadders, met het gevolg, dat een der laat
ste den inhoud van zijn eigen pot over het
hoofd heeft uitgegoten gekregen. Te con
troleeren is dit gerucht niet geweest. (Vad.)
Het Vad. schrijft:
Wettelijk vrijgesteld van den stemplicht
zijn alleen de leden van het Kon. Huis.
Tot nu toe was prins Hendrik het eeni-
ge stemgerechtigde lid van ons Koninklijk
Huis. Bekend is, dat de prins van dat
recht geregeld gebruik maakte.
Bij deze verkiezing staan evenwel ook
de namen van Koningin en de Koningin-
Moeder op de Haagsche kiezerslijst-
Van welingelichte zijde verneemt verder
de H. Crt., dat de Koningin-Moeder voor
nemens is haar stem inderdaad uit te
brengen.
Van het Kon. echtpaar is, in verband
met het vertrek naar het Loo geen kennis
geving ingevolge art. 57a t/m j van de
Kieswet ingekomen met het oog op de
stemming in het district, waaronder Het
Loo ressorteert. Vermoedelijk zullen de
foningin en de Prins dus van hun stem
recht ditmaal geen gebruik maken.
Thans is ingediend het wetsontwerp lot
wijziging der L. Onderwijswet van 1920.
De Minister van Financiën heeft bepaald
dat de ter zake van verleend uitstel van
betaling vnn oorlogswinstbelasting ver
schuldigde interest met ingang van 1
Augustus 1922 6 ten honderd 's jaars zal
bedragen.
Door de Regeering is thans ingediend
oen wetsontwerp tot opheffing van het in
stituut der Kamers van Arbeid dar, de
verwachtingen, bij het instellen der Ka
mers gekoesterd, niet in vervulling zijn ge
gaan.
ZaterdagmicU'"" rerl belangstel
ling dc eerste steen re'epd van het nieuwe
ziekenhuis d— •-f-nvenhngc van
liet Ned. Roode Kruis.
D. „w."
de tegenwoordigheid van H. M. de Ko-
nin-in. H 5 ZUJS_
ter van M. d» ''--"-«Sn v->eder, de
vorstin van Bentheim, den Prins der Ne
derlanden en den broeder van den Prins,
Hertog Adolf Friedrich van Mecklenburg.
UIT ONZE OOST.
Brand op een schip van de
Paketvaart Mij.
Uit Weltevreden wordt geseind:
Aan boord van het schip van de Kon.
Paketvaart Mij., de „Duymar van Twist",
van Priok op weg naar Atjeh, is brand
uitgebroken bij het eerste luik. De brand
was van dusdanigen omvang, dat de ge
zagvoerder genoodzaakt is geweest het
schip bij Telokdalem ten Zuiden van
Nias op een rif te laten loopen.
Het schip meet 1994 ton en is ge
bouwd in 1905.
Volgens een later bericht, is de brand
gebluscht. De passagiers zijn volkomen
veilig, een gedeelte er van is geland te
Sinabang Twee voorruimen en de tweede
klassesalon zijn uitgebrand. Men hoopt
het schip nog vanavond vlot te krijgen,
waarna het op eigen kracht naar Sabang
vertrekt, onder escorte van het stoomschip
der K. P. M. „Stagen.".
Uit Hamburg wordt d.d. 4 Juli ge
seind
Hedenmiddag viel het vliegtuig D. C.
48 even voor het vliegveld bij de lan
ding en sloeg door de aanraking met
boomen en telegraafdraden over den
kop. De inzittenden, hvee heeren en
een dame, werden gewond. De be
stuurder, Freiherr Lolhar von Richt-
hofen, is aan dft bekomen verwondin
gen overleden
Met ingang van 1 September a.s zal een
groot aantal officieren, dat ingevolge de
bevorderingswetten voor de landmacht
aanspraak kan maken op het z.g. volle pen
sioen, het ieger met pensioen moeten ver
laten. Aan belanghebbenden is door den
Minister van Oorlog van deze ontslag-ver-
leening mededeeling gedaan.
De 1ste luitenant J. Th. Smeets van het
7e reg. inf. is overgeplaatst van Harder
wijk naar Amsterdam en aldaar belast
met het bevel over het detachement ooer-
complele onderofficieren van dat korps.
Verzocht wordt mede te dcelen, dat
den dienstplichtigen, die dit jaar voor
herhalingsoefeningen onder de wape
nen moeten komen zoo zij ingevolge
de Invaliditeitswet verplicht verzekerd
zijn in hun eigen belang wordt ge
raden om hun rentekaart mede te
brengen.
Heden, Woensdag, zal te Leiden tot
doctor in de Nederlandsche letteren
promoveerai de Eerw. Franciscaner
pater Fergius (in de wereld genaamd
Edmond Emonds) op een proefschrift
getiteld: „Dc Legende van Sinte Cu-
nera in de Middeleeuwen".
Wat bij deze promotie bijzonder dc
aandacht irekt is, dat de promovendus
een ;ijne- sleTngen (de 12e) <1> volg!
heeft geredigeerd: „De oprichting van
een Roomsch Katholieke Universiteit
is uit wetenschappelijk oogpunt Loe
te juichen."
OVER INMAKEN.
II.
In October van het vorige jaar open
de de nieuw toegelaten privaat-docent
in de levensmiddelenleer aan de uni
versiteit te Amsterdam zijn lessen met
een rede over het conserveerep van
levensmiddelen. Hij ging daarbij de
verschillende tot nu toe gebruikte
inmaakmethodes na om vervolgens
uitvoerig het gebruik van conserveer
middelen te bespreken.
Dat „inmaken" zelfs aan de uni
versiteit geleerd werd had u waar
schijnlijk nooit vermoed, evenmin
als u er waarschijnlijk ooit aan gedacht
zult hebben dat dit een onderwerp is
waarover heel wat studie gemaakt
en litteratuur gepubliceerd is. Een
oordeel over een of andere methode
kan men dan ook niet zoo maar in
vijf minuten vormen. Wel kan men
natuurlijk van een of ander systeem
zeggen dat kan voor zoover wij 0p
't oogenblik weten onmogelijk voed
gaan of van een ander: dat belooft
kans op succes. Maar een definitief
oordeel kan men niet dan na tal van
proefnemingen vormen. Dit lijkt u
misschien overdreven, 't is toch mak
kelijk genoeg even te doen, je maakt
b.v. een portie groenten in en ziet
dan na een week of zoo hoe die ge
bleven is.
Is de inhoud na een week nog onver
anderd dan is men natuurlijk al een
eind op den goeden weg, maar dan
komt de vraag, zou 't wel een tnaand
of een jaar goedblijven Komt het er
nog op aan of men de flesch in 't licht
of donker bewaart enz. Nu heb ik nog
het gunstige geval genomen dat alles
goed gebleven is, maar wanneer de
inhoua van de flesch bedorven blijkt,
dan heeft men allereerst na te gaan
welke fouten men gemaakt kan heb
ben, of men b.v. nadat alles gereinigd
was nog iets met de handen aange
raakt heeft, of men alle voorzorgen
wel in acht genomen heeft. Als men
ook maar iets bedenken kan dat beter
zou gekund hebben dan begint men
weer van voren af aan. Dan kan men
nog tot 't resultaat komen dat de
methode wel uitvoerbaar is maar te
veel moeilijkheden biedt voor alge
meen gebruik, of dat de stof wel goed
blijft maar de smaak onaangenaam
wordt of iets dergelijks.
-»Dit natuurlijk met nieuwe methodes,
over oude beproefde kan men de er
varing van tal van jaren raadplegen.
Is het dan nu nog noodig naar andere
methodes te zoeken Aangezien er
nu eenmaal niets volmaakts is op
deze aarde is er ook op dit gebied
altijd nog naar volmaaktheid te stre
ven. Maar er gaan dagelijks nog groote
voorraden levensmiddelen verloren,
hoe erg dat is hebben we allen in dezen
tijd waarin geheele volken van gebrek
dreigen om te komen weer leeren be
seffen, en een systeem dat op zichzelf
wel goed uitvoerbaar is kan in be
paalde gevallen groote moeilijkheden
opleveren. Wie gewend is op een for
nuis te koken zal met gemak, tusschen
het overige in, een ketel met flesschen
op temperatuur houden, maar ik kan
me voorstellen, dat wanneer men met
een drie-pits gastoestdletje moet wer
ken tot „wecken" niet komt, ook al
omdat het op zoo'n manier te kost
baar wordt. Voor die gezinnen kan
dunkt me e n her.netisator, wanneer
deze in praktijk zal blijken te voldoen
goede diensten bewijzen. Wel moet i,
nogmaals er op aandringen om dan
toch vooral zeer zorgvuldgig te wer
ken daar er dan tn.i. alleen goede
resultaten mee te krijgen zullen zijn.
Het vraagsluk van de toelaatbaar
heid van het gebruik van conserveer
middelen is in den laatsten tijd ook
weer opnieuw aan de orde gekomen.
Een tijd lang zei men ze zijn niet
noodlg en waarschijlijk schadelijk,
dus moeten ze verboden worden. En
werkelijk gingen sommige buiten-
landsche wetgevingen zoover, maar
onze Hollandsche keuringsdiensten
waren meestal verstandiger en ston
den het gebruik van beperkte kleine
hoeveelheden toe. Trouwens ook in
de huishoudingen gebruikt men bij
het maken van jam veel salicylzuur.
Is salicylzuur dan niet schadelijk
Oude, zwakke en gevoelige menschen
zullen van 't gebruik van groote hoe
veelheden zeker invloed ondervinden,
maar wanneer in een liter bessensap
nog geen halve gram salicylzuur op
gelost is zal men van e.en stukie pud
ding met bessensap fieusch niet ziek
worden.
In plaats van salicylzuur wordt
door nieuwere onderzoekers aangera
den benzo ëzuur te gebruiken, hiervan
heett men nooit schadelijke gevolgen
geconstateerd en de bederfwerende
kracht er van is grooter dan van sali
cylzuur.
Huisvrouwen moeten het goede uit
oud en nieuw trachten tot voordeel
aan te wenden, wat er nieuws is op
dit gebied heb ik getracht haar in
deze artikeltjes mee te deelen, dat zij
van haar eigen ervaring ook anderen
doen profiteeren
M.C'
HET PRAALGRAF DER ORANJES TE
DELFT.
In den loop van dit jaar zal het
300 jaar geleden zijn, dat het prachtige
grafmonument ontworpen en gedeeltelijk
uitgevoerd door Hendrick de Keyser, in
de Nieuwe kerk te Delft gereed is geko
men.
Algemeen wordt beweerd, dat de natie-
de nagedachtenis van Prins Willem van
Oranje in 1609, na het sluiten van het
Twaalfjarig Bestand, heeft willen huldi
gen door de oprichting van een gedenk-
teeken. Maar uit de Resolutie der Staten-
Generaal blijkt, zoo wordt uit Delft aan
de N. R. Crt. geschreven, dat het plan
van een op te richten praalgraf hem ter
eere, eerst den 14en November 1613 bij
de Staten ter tafel is gebracht. Op deze
vergadering werden eenige ingezonden
ontwerpen voor het gedenkteeken be
sproken door de heeren Coendersf die
presideerde, Van Luchteren, Van Brie
ften, Voocht, Johan van Oldenbarneveld,
Van Beveren, Bass, Magnis en Joachimi.
In Januari van het volgend jaar werd
bij de Staten een vertoog ingediend door
de Prinses Douarière, Louise de Coligny,
waarin zij het verzoek deed om „een eer-
1 ijke Sepulture" voor haar overleden ge
maal. Vermoedelijk diende dit vertoog
voor den vorm en opdat de Staten de zaak
t ot een spoedig besluit zouden brengen
L ang liet de verdere bespreking niet op
zich wachten, want in Februari volgde
de overweging van het ontwerp. Eerst
eltadden de heeren Joachimi en Coenders
en conferentie met Prins Maurits, bij
welke gelegenheid de Prins het verlangen
uitsprak, om de tombe door bekwame
bouwmeesters te laten vervaardigen. Daar
na vond een gedachteuwisseling plaats
omtrent het ontwerp van Hendrick de
Keyser, over wiens naam en faam de
Staten zich in vleiende bewoordingen
uitlieten :„dat den voorsz. Mr. Hendrick
die reputatie heeft, dat hij een excellent
meester ende zeer vroom is."
Men kwam overeen, dat de heeren
Joachimi en Coenders met De Keyser
zouden onderhandelen en zij niet op een
vereering van een of twee duizend gulden
moesten zien, indien De Keyser aannam
om de tombe volgens zijn bestek te ma
ken, „gelyck hij daarvan eere ende danck
zal begeren te hebben tot 's lands repu
tatie".
Het maken van de tombe werd in 1614
opgedragen aan Hendrick de Keyser. Hij
heeft echter den bouw van het praalgraf
niet mogen voltooien, daar hij een jaar
te voren (1621) op 56-jarigen leeftijd
overleed. In 1622 werd het praalgraf
door tien oudsten zoon van Hendrick
de Keyser, den architect Pieter de Keyser
voltooid.
De materialen, voor het maken van
de tombe gebruikt, zijn hoofdzakelijk
wit ltaliaansch marmer, Dinantsche
toetssteen, zwart ltaliaansch geaderd
marmer en brons. De tombe bestaat uit
gekoppelde kolommen, die een gewelfd
baldakijn dragen, waarop vier obelisken
en twee engel-figuren die een opschrift
plaat vasthouden. Dat baldakijn is
versierd met 16 gekleurde metalen wa
penschilden, voorstellende de 4 kwartie
ren van 's Prinsen blazoen Nassau,
Stolberg, Hessen en Königstein. Onder
het verhemelte rust hat levensgroot beeld
van den Zwijger in vorstelijk gewaad op
een wit marmeren, kunstig gewerkte
matras aan de voeten van het beeld
ligt 's Prinsen hond. Het beeld, de ma
tras en de hond zijn uit één stuk ver
vaardigd.
Aan de voorzijde van de graftombe
ziet men het zittend levensgroot beeld
van den Prins in volle wapenrusting aan
de achterzijde de Faam, ecu waar kunst
gewrocht, dat niet minder dan 2000 kilo
weegt. Boven 's Pr; ,;:en beeld is het,
volle wapen van Oranje Knssau geplaatste
gedekt met drie helmen van welke de
middelste de vorstelijke ;roon en twee
gouden hertshorens heeft, in de 4 nissen
van de hoekpijlers staan rouwefiguren,
voorstellende de vier hoofddeugden van
den Prins als de Gerechtigheid, de Vrij
heid, de Godsdienst en de Dapperheid
Het Latijnsche grafschrift op de toets
steen, bovenop de ronde koepelvormige
afdekking van het monument, luidt in
het Nederlandsch overgezet „Ter eere
van den Almachtigen God en tot eeuwige
gedachtenisse aan Willem van Nassau,
Prins van Oranje, den Vader des Vader
lands, die het welvaren der Nederlanden
hooger stelde dan zijn eigen belang en
hat der zijnen, die tweemaal, voor het
drootste gedeelte op eigen kosten, maah-
gge legers verzamelde en ze tweemaan
ti 't veld bracht onder het opperbevel de-
ntaten, die Spanje's dwingelandij aft
Schnddeden waren godsdienst en de
zoude wetten terugriep en herstelde
ton slotte de nagenoeg verzekerde vrij he
aan Prins Maurits, zijn zoon en erfgenaam
van de deugden zijns vaders achterliet
om haar te bevestigenden waarlijk
vromen beleidvollen en onoverwinne-
üjken held, dien Philips II, Koning van
Spanje, de schrik van Europa, duchtte,
doch noch kon ten onderbrengen, noch
bevreesd kon maken, maar dien hij met
snood verraad door de hand van een
gehuurden moordenaar ten val bracht
hebben de Vereenigde Nederlandsche
Gewesten dit gedenkteeken tot een
eeuwige herinnering zijner verdiensten
doen oprichten".
Met alle andere uitbetaalde posten
heeft het mausoleum ruim vier-en-dertig-
duizend gulden gekost, hetgeen voor dien
tijd een zeer aanzienlijk bedrag mag
worden genoemd.
Als bouwkundige verwierf Hendrick de
Keyser zuik een grooten naam, dat Pieter
Cornszn. Hooft hem in een zijner brieven
„den roem des vaderlands" noemt.
Karakteristiek is wel, hetgeen de
geestige dichter Jan Vos in zijn lijk- en
grafdichten te zijner gedachtenis schreef
Hendrick de Keyser die 's Prinscgraf
gemaakt heeft,
Uit dat de doodt bevond dat Keyser
door zijn handt,
Zijn beelden leeven deed, wierp zij hem
schier in 't zandt.
Maar hij Is te vergeefs aan 't IJ in 't
graf gedreeven,
Door 's Prinsegraf te Delft zal Keyser,
eindloos leven.
Opnieuw is deze belangwekkende ten
toonstelling die te Amsterdam gehouden
wordt, verlengd. Daar in Juli de vacan-
ties van tal van scholen beginnen, werd
w -
van verschillende kanten verzocht de
leerlingen dier onderwijs-inrichtingen nog
in gelegenheid te stellen de tentoon
stelling te bezoeken. Daar ook het be
zoek van andere steeds zeer groot blijft,
heeft het bestuur gemeend opnieuw tot
verlenging te moeten overgaan, niettegen-
stlaande talrijke bezwaren. Het is er in
geslaagd ook verder zich van de wel
willende medewerking van alle inzen
ders te verzekeren, zoodat de tentoon
stelling ook na 3 Juli nog in haar ouden
vorm te bezichtigen zal zijn.
Iets nieuws is intusschen weer bij het
vele interessante gekomen. Dr. L. van
Vuuren, lector aan de Universiteit van
Amsterdam, zond in twee z.g. portret-
schedelf uit het gebied der Keizerin
Augusta-rivier. Ter vereering der afge
storvenen wordt door de Papoea's van
Nieuw Guinea de schedel met klei be
smeerd en zoodanig geboetseerd, dat een
gelijkenis met den afgestorvene optreedt.
De tatouages worden door beschilderin
gen eveneens op klei aangebracth. Van
dergelijke porlertschedels bzit de ten
toonstelling thans twee bijzonder fraaie
voorbeelden.
Men schrijft uit Culeniborg aan het
„Kb ld.":
Honderd sigarenmakers, die Maan
dag hier uit Utrecht zijn gekomen,
om Senorilas voor de Spaansche Regie
te vervaardigen, zijn Dinsdag wegens
de geringe verdiensten hiervan niet
meer aan het werk getrokken.
•uaS
Maandagmorgen wilde mej. Kok,
uit Harderwijk, per rijwiel den Rijks
straatweg bij Ede oversteken, toen zij
door een auto van den heer N. uit
Arnhem werd gegrepen. De auto stond
onmiddellijk stil, waarna mej. K. on
der den wagen werd weggehaald. Het
voorwiel van den zwaarbeladen wagen
was over haar heen gereden. Dr. Van
Leeuwen, uit Ede, verleende de eerste
hulp. Ernstig aan hoofd, handen en
voeten gewond, is zij door den zoon
van den heer N„ die den auto be
stuurde, naar Harderwijk vervoerd.
Een zestal in den auto zittende cursis
ten zette zijn weg per trein voort.
De politie stelde onmiddellijk een on
derzoek in.
Op de jongste varkensmnrkt te .vrnhem
waren de varkens, van het jongste bigge
tje tot de oudste zen voorzien van een
kunstig met Rzerdrac' een 'un krulstaart
beverstigd reclamebordje prijkend met een
in schelkleurige letters aanbevelng: Kiest
onzen landbnuv-eandidaat Van Rappard.
Boschbessen. Te 's Heerenberg en
omstreken is de pluk van boschbessen
weer begonnen. De oogst is bijzonder
groot. De vrucht wordt verzonden naar
Engeland en brengt 45 ct. per pond op.
Vele vrouwen verdienen er een mooi
daggeld mee.
Inbraak. In het kantoor der Neder-
Betuwsche Beetwortelsuikerfabriek te Gel-
dermalsem is in den nacht van 30 Juni
op Zaterdag 1 Juli j.l. ingebroken en 1000
gestolen.
De vereeniging van Hoofden van R.K.
Dljzondere scholen in het bisdom Haarlem
houdt op Maandag 10 Juli hare 99ste
algemeene vergadering in het gebouw SL
Bavo, Smedeslrant
In den namiddag zal de bekende na
tuurkundige de heer M. C. van de Vol-
kere te Amsterdam zijne schitterende dc-
monstratieproeven geven over draadlooze
telegrafie en draadloos licht
Het mondeling gedeelte van de ex
amens ter verkrijging van de acte van
bekwaamheid als hoofdonderwijzer of
hoofdonderwijzeres zal te Haarlem wor
den afgenomen in het gebouw der Rijks
kweekschool voor onderwijzers op 17, 18.
21 22, 24. 25, 28, 29, 31 Juli, 4. 5, 7
8, 9, 10, 14, 15, 16, 17, 21. 22, 23, 28, 29
Augustus, 1, 2, 4, en 5 September a.s..
telkens van des voormiddags 9.30 uur af.
v,
i-.Al.' jTf:''
der Haarlemsehe Poslduivenvereeniging „1
Centrum" en der Haarlemscho Monies»
sorischool
Uit het „Wkbld. v. BI. C." vernemen
wij dal de Staat inzake het proces met
Codro afziet van contra-enquete en der-,
halve de door Codro geleverde getuigen
verklaringen als juist erkend. De moge
lijkheid blijft beslaan, dat de Slaat in
appèl gaat tegen het interlocutoir vonnis
der Rechtbank
Vandaag is het de groote dag van den
vreedzamen stand der politieke partijen.
Reeds vroeg was het vanmorgen te zien
dot er wat aan de hand was. Ongewoon
veel menschen liepen in uitgaanstoilet oven
straat en gezichten, die je anders nooit te
genkomt. begroetten je vanmorgen met eenl
glimlach.
Ook de dames stemden vandaag mede,
voor het eerst, en eerlijk zal het veten een
openbaring geweest zijn den ouderdom
van zijn vrouwelijke kennissen nu pas te
leeren schatten, 't Overkwam je zoo, dat
je bij je zeiven zeide: „Gut, kind, ben li
ook boven de vijf-en-twintig. Dat had ik
toch niet gedacht." De stemplicht liegt
niet.
De scholen hebben vrijaf, vanwege de
stemcontrole. Want in de meeste althanl
0|>enbare scholen, waren stembureau* ges
horgen. Zelfs de kinderen der bewaarscho
len echter bleken vanmorgen, vrijaf te heb
ben wat velen vaders en moeders onbegrij
pelijk zal zijn voorgekomen.
Een grappenmaker stelde voor voor
taan van de stemmingen een nationalen
feestdag te maken.
Het is anders buitengewoon kalm.
Van de uitbundige verkiezingsreclam<
aan de deur van de stembus, uit vroeget
jaren, was vandaag weinig te zien.
Het ging vlot met de verkiezingen.
V: „ShVtscourant" bevat de statuten
quanten in in1!
ille maten vanaf T
Uitsluitend
3R. HOUTSTRAAT hoek Anegang
FüfiZ LCPCRyJARErtTASSCHEi
WEEN EN.
LONDEN.
STOCKHOLM
KOPENHAGEN
CHRiSTiANiA
BAZEL
ROME.
NEW-YORK.
Bankpapier
Bankpapier
Bankpapier
Bankpapier
Bankpapier
