Tweede blad - 18 Juli 1922
Brieven uit Frankrijk.
Onschuldig veroordeeld
BUITENLAND.
BINNENLAND.
NIEUWE KAMERLEDEN.
DE PASSIE-SPELEN JE NANCY
In zijn belangrijke reisbrieven
heeft L. S. ons een beelid gegeven
van de indrukwekkende passie-spe
len te Oberammergau, en de lust
in ons geboren te doen wonden,
deze bij te wonen. Wanneer men
echter volgens een Fransch spreek
woord, niet kan hebben wat men
gaarne zou willen, moet men te
vreden zijn met wat men wel' kan
hebben.
Zoo heb ik, dit gedachtig, met
beide handen de uitnoodiging aan-
enomen van Mgr. Petit, om de
ransche passie-speren te Nancv
te komen bewonderen.
Uitvoerig heeft kanunnik Mar-
chal mii persoonlijk ingelicht over
den oorsprong, het doel en de
beteekenis van deze grootsche on-
ondememing. Zonder in vergelit-
king te kunnen treden met Oberam
mergau, wil ik als tegenhanger van
De Duitsche passiespelen, meer
bekend aan de Fransche, een in
druk weergeven dien zijl op mi'.heb
ben gemaakt.
Vooraf een enkel woord over
den geestdriftigen, en kunstzinni-
gen fèider, Mgr. Petit, huisprelaat
van Z'. H. den Paus en Pastoor
van de parochie St. Jozef te Nan
cy, gelegen in een van de meest
historische wijken van deze oude
stad met de gouden poorten.
In 1904 liet Mgr. Petit een Thea
ter bouwen en deed er dat iaar
voor de eerste maal de passiespe
len opvoeren in 16 bedrijven en
22 levende beelden, met een tekst,
ontleend aan het Heilig Evangelie
en de oudste mysteriespelen der
middeleeuwen, terwijl de begelei
dende muziek was getrokken uit
de schoonste oratoria van Bach'
én Mendelssohn.
De spelers waren allen paro
chianen van St. Jozef en sedert
dien verkenen zii nog steeds, al
leen ter eere Góds. hunne mede
werking.
Gedurende den oorlóg werd het
theater geheel en al vernietigd,
Idoor de bommen welke de Duit
sche vliegeniers op de stad deden
vallen. Mgr. Petit, liet zich echter
mét ontmoedigen en thans, veel
grooter en schooner is een nieuw
theater herrezen op de oude puin-
hoopen. De zaal kan meer dan
2000 personen bevatten, het too-
neel, breed 22 Meter en diep 15
Meter voldoet aan de hoogste
eischen. Niet minder dan 1000 per
sonen, zijn op sommige oogenblik-
Iken, tegelijk op het tooneel. De
costumes vertoonen een wedde
van kleur en schoonheid die het
oog verrukt, zonder al te zeer van
het heilige drama zelf onze aan
dacht af te trekken. Zij hebben bo
vendien deze verdienste, historisch,
zooveel mogelijk getrouw te zijn,
waar Mgr. heeft geput uit oude
eh betrouwenswaardige documen
ten, bij het ontwerpen der cos-
tuums. De decors vertoonen even
eens een ver doorgevoerde histo
rische natuurgetrouwheid, vormen
een sober, maar passend kader
ma's.
Een Heilige Mis, des morgens
om 8 uur, waar het koor der pas
siespelers zicjh doet hooren, ver-
eenigt de bezoekers der spelen, in
het kerkgebouw, alvorens de pas
sie bij te wonen. Het spel dat des
morgens om 9.30 uur aanvangt, en
ongeveer 5 uur des avonds is ge
ëindigd, met een onderbreking van
anderhalf uur, heeft reeds duizen
den naar Nancy getrokken.
Op den dag dat wij tegenwoor
dig waren was het theater even
eens geheel gevuld, een devote
stemming heerschte onder dit bij
kans geheel' Fransche publiek, dat
diep onder den indruk kwam van
dit mee door liefde lijdens-drama.
En inderdaad, wat Mgr. Petit
heeft weten te bereiken, is ver uit
gegaan boven onze verwachtin
gen; hij heeft ons naast uiterlijke
schoonheid, vooral het innertijke
leed doen gevoelen, voor ons doen
herleven de tafereelen, die wij1
slechts kenden uit de Bijbelsche
Geschiedenis. Zijn levensarbeid,
mogen wii zeggen, verdient groo-
tere bekendheid in het buitenland,
dan het tot nu toe bezit. De hoo-
ge wijding die er van uitgaat, de
Opvoedende en geloof-verlevendig
gende kracht die het biedt, maken
de passïespéTen tot een apostoli
sche daad, veel belangrijker dan
den kunstzinnigen, die op zichzelf
reeds hooge waardeering verdient.
Welk een schitterend tafereel, de
intocht van Jezus te Jeruzalem,
Wélk een massa-beweging vól
kleur en leven, hoe voelt men zich
inderdaad enkele oogenblikken in
een andere wereld verplaatst.
Hoe diep troffen ons de tegenstel-
FEUILLETON
u
27
De pastoor las
„in den nacht van eergisteren
„heeft een drievoudige misdaad p'aats
„gehad in Alfortville, een misdaad
„met voorbedachten rade en vol
voerd met een ontstellende koel
bloedigheid. De belangrijke fabriek
„van den ingenieur Jules Labroue,
„gelegen buiten de bebouwde kom
„van Alfortville, bestaat niet meer.
„Het vuur, door een misdadige hand
„aangestoken, heeft niets dan een
„puinhoop achtergelaten en de inge
nieur zelf, onverwacht midden in
den nacht thuis komende, is door
„den brandstichter vermoord, toen
„hij hem op heeter daad betrapte.
„Ingenieur Labroue is niet het
„eenige slachtoffer. De meesterknecht,
„Jacques Garaud, heeft den dood in
„de vlammen gevonden, toen hij
„trachtte de kas te redden.
„De fabriek werd 's nachts bewaakt
tingen in dit drama, waarvan wii
sedert onze jonge iaren de inhoud,
tot in de kleinste kleinigheden ken
nen. Ieder tafereel zou waard zijn
het hier te beschrijven, want zel
den heeft een religieus tooneel-
spet een dergelijken indruk op mii
gemaakt.
De vertolking heeft ongetwijfeld
zeer veel daartoe bijgedragen. Het
is bii een 'dergelijke grootsche op
zet niet mogélijk dat alle spelers
aan de hoogste eischen voldoen,
maar geen van allen is in zijn moei
lijke taak te kort gesdhotenallen
hebben in hun meer óf minder
denkbare rollen getuigenis gege
ven, diep doordrongen te zijn van
de handelingen waaraan zii deel
namen. De eenheid was wel het
meest prijzenswaardige, en de
Evangelische symboliek vol van
menschelijke waarheid.
Het moeilijkste, en wellicht uit
oogpunt van spel, het ondankbaars
te is het vertolken van de Chris
tus- en de Judas-rol. Het uiterlijk
van den Christus vraagt om een
ideale schoonheid, gelijk wii ons
deze in onze verbeelding hebben
beid en het innigste medelijden
moeten ons vervullen; meer dan
menschelijke begaafdheid is noo-
dig om ons ten vollp te kunnen be
vredigen. De Christus-vertolker te
houdend, ontegenzeggelijk veel be
reikt. Judas, de verrader, ook van
hém hebben wi'jons steeds een
beeld gevormd; wij willen de wan
hoop zien op zijn gelaat en het
medelijden dat voor dezen ontrou
wen Apostel ons een oogenblik
bezielt, wordt op den achtergrond
geplaatst door den afschuw die
zijn onmenschefijke daad weet te
wekken. Hoe levenswaar heeft
Wekstein deze figuur uitgebeeld.
De begeleidende muziek en de
koren hebben op passende wijze
het passiespel tot nog rootere wij
ding gebracht. Niets beter dan de
muziek van Bach, Haendel en Men
delssohn, leent zich tot illustratie
van dit passiespel van alle eeuwen.
Toch, eerlijkheid gebiedt mii het
te zeggen, de muzikale praestatie
stond niet op,hetzelfde peil als hef
spel der drama-vertolkers en het
gesproken woord. Evenals te
Oberammergau, zullen de passie
spelen te Nancy om de tien jaren
plaats vinden en zal de vervolma
king zich in den loop der tijden
doen gelden. Wat thans reeds be
reikt is, stemt tot groote bewonde
ring, tot erkenning van het waar
achtige talent des leiders en ge
tuigt van zijn groote liefde die hii
aan dit echt Roomsche werk heeft
gegeven. Dank wi! ik hier brengen
aan Mgr. Petit en aan Kanunnik
Marchal, voor de hartelijke ont
vangst mii bereid en den wensch
uitspreken, dat ook vele Nederlan
ders een bezoek aan de passie
spelen te Nancy in hun reisnlanen
mogen opnemen.
Augustus en September bieden
hen nog de gelegenheid de passie
spelen te bewonderen. Een reis
bovendien door ETzas en Lotharin
gen, de opnieuw aan Frankrijk
toegevoegde gebieden, verdient
reeds op zich zelf een aanbeveling.
Nancy, Metz en Straatsburg, oude
steden vol 'historische herinnerin
gen, zijn waard te worden gekend,
terwijl het natuurschoon de bewon
dering zal opwekken van allen, die
in deze boschstreken rust en ver-
poozing gaan zoeken.
De passiespelen te Nancy zuüen
echter de bekroning zijn van uw
vacantiereis, in het zoo weinig ge
kende, maar zoo rijkelijk door de
natuur bevoorrechte Fransche
land.
Mr. P. v. S.
Parijs, 12 Juli 1922.
DE TOESTAND IN IERLAND.
Successen der Vrijstaters.
Idoor een vrouw, genaamd Jeanne
„Fortier.
„Alles wijst er op, dat deze vrouw
„als de schuldige voor deze drie-
„voudige misdaad moet worden aan
„gezien, uit wraak voor het ontslag,
„dat mijnheer Labroue haar twee
„dagen van te voren had gegeven.
„Het misdadige schepsel is met haar
„kind gevlucht, aan den brand met
„behulp van petroleum veroorzaakt,
„zijn werk van vernieling overlatende.
„Het parket van Parijs heeft de
„noodige maatregelen genomen, op-
„dat Jeanne Fortjer niet ontkome
„aan de straf, welke zij verdient. Haar
„signalement is als volgtZes en
twintig iaar, middelmatige gestalte,
„flink gebouwd, blond haar, regelmatige
trekkengroote, diep blauwe oogen,
„bleek,. Jeanne Fortier is vergezeld
van haar kind, drie en een half jaar
„oud."
Hier eindigde de persoonsbeschrij
ving,
Toen de pastoor het artikel ten
einde had gelezen, riep mevrouw Da-
rier uit
Maar dat is de vrouw, die thans
bier in huis is. Dat kind van drie en
Vredespogingen.
De Valera.
De beslissende slag aanstaande.
Nitti over de herstelmiaestie.
DE POLITIEKE TOESTAND IN
DUITSCHLAND.
een half jaar.... die vermoeidheid.,
die uitputting.... De ongelukkige
is gevlucht.... het klopt alles pre
cies.
Een oogenblik, zuster, zeide de
pastooi levendig. Laten wij niet te
voorbarig zijn met eene beschuldi
ging. Die vrouw vertoeft op het oogen
blik onder mijn dak. Als zij schuldig
is, zal het spoedig genoeg blijken.
En zult gij haar uitleveren
Ik zal haar niet aanklagen, maar
aan de justitie de zorg overlaten haar
te ontdekken.
Brigitte kwam verzoeken aan tafel
te komen. Het eten was opgediend.
En die vrouwen dat kind
vroeg de priester.
Ik heb ze wakker gemaakt, mijn
heer Pastoor en voor hen gedekt bij
mij aan tafel in de keuken.
Dat is best gedaan. Zorg ook
verder voor hen. Na het eten zullen
wij verder zien.
Gedurende den maaltijd sprak pas
toor Laugier niet over Jeanne. Van
tafel opstaande, zeide hij tot Brigitte
- Breng de koffie in den tuin en
zet er ook een kopje bij voor die
vrouw. Verzoek haar in den tuin te
komen.
Niet 11 Augustus maar 18 Januari.
Wat Einlanders uit Petersburg
vertellen.
Het mandaat over Palestina.
Goed, mijnheer pastoor.
Twee uur slaap, evoegd bij een
krachtig maal, waren voldoende oin
de voortvluchtige moeder weer moed
en energie te geven. Gedurende den
maaltijd had Brigitte niet verzuimd
Jeanne te ondervragen, zonder even
wel een volledig antwoord te krijgen.
Het eenige, wat haar duidelijk was
geworden, vvas, dat Jeanne eenc be
trekking zocht in de streek.
„Straks zult gij koffie gebruiken
in den tuin met mijnheer pastoor
dan kunt gij hem uwe verlangens
mededeelen."
Het keukenbelletje ging over, voor
Brigitte het sein, dat de koffie kon
gebracht worden. Pastoor Laugier,
zijn zuster en Etienne gingen in den
tuin. De schilder haalde het blaadje
uit zijn zak, waarop hij eene voor-
loopige schets van de onbekende
vrouw ,had geteekend.
Brigitte bracht de jonge weduwe
met den kleinen Georges, die zijn
dada achter zich aan sleepte, bij het
gezelschap.
„Kom bij ons zitten," zeide de
priester, liaar een stoel aanwijzende.
„Een kopje koffie zal u goed doen."
Jeanne kwam aarzelend en eenig-
Het Amerikaansche hulpwerk.
Fransche dooden In Duitschland.
GEM. BUITEHL, BERICHTEN.
Gestolen schilderijen ontdekt.
Een ntil te veel.
FRAZEN VAN TEGENSTAN
DERS.
BINNENLANDSS» NlSBWS.
Het R.-K. Verbond van Werkge
vers-Vak vereenigingen.
zins verlegen nader.
„Neem één stoel," herhaalde de
pastoor.
De jonge vrouw ging zitten de
kleine Georges ging hij den priester
staan.'
„Mijnheer pastoor," zeide hij, „mag
ik in den tuin spelen
„Zeker ventje ga je gang maar."
„Het gaat nu beter, niet waar?"
vroeg de priester aan de jonge we-
luwe.
„O, veel beter, mijnheerIk heb
mijn krachten teruggekregen."
„Voldoende om de reis te kunnen
voortzetten."
Jeanne aarzelde, alvorens te ant
woorden. De pastoor merkte het en
hernam
„Ik veronderstel, dat Chevry. niet
het'eindpunt is van uwe reis U bent
toch niet van plan om in Chevry te
blijven
„Ik zou hier wel willen blijven,"
stamelde Jeanne bevend.
„Hoe dat, vroeg de pastoor.
„Toen ik hier aanbelde, op van ver
moeidheid en bijna stervende van
honger, met mijn kind in de armen.
had ik uwe bemiddeling willen inroe
pen, om werk te krijgen, om te kunnen
leven en mijn beide kinderen groot
te kunnen brengen."
„Hebt u twee kinderen
„Ja, mijnheer, een meisje van eb
maanden, dat uitbesteed is en dep
kleinen Georges, die drie en een half
jaar is."
„Hebben die kinderen geen vader
meer
„Die is helaas gestorven."
„Zoo, dus u bent weduwe."
„Ja, mijnheer."
„Maar om u aan een betrekking
te helpen, moet ik weten, wie u bent.
Hebt u geen papieren
De jonge vrouw begon te beven.
„Papieren," stamelde zij.
„Ja, om hier of daar te kunnen
komen, zult gij als vreemdelinge toch
referenties moeten opgeven. Anders
zal niemand u nemen. Hoe is uw
naam
„Jeanne...."antwoordde de jonge
vrouw.
„Dat is een voornaam. Aangezien
gij getrouwd zijt geweest, draagt gij
ook nog den naam van uw man."
a 'Wordt vervolgd)!.
A. B MICH1ELSEN, F. A. MOEREL,
De Vrijstaatsche troepen begonnen den
aanval op het repubiikeinsche bolwerk
Inch Island, in Lough Swilly (Donegal),
het vroegere Britsche maritieme slation.
De stelling der republikeinen werd oiysin-
geld en het fort werd gebombardeerd. Men
hoorde des morgens in het fort zware ont
ploffingen, zoodat men vermoedt, dat de
republikeinen de munitie vernielen, voor
dat ze zich overgeven.
In Dundalk namen de regeeringstroe-
pen heden de meeste repubiikeinsche po
sities. Er werd weinig tegenstand onder
vonden en er werden 250 republikeinen ge
vangen genomen bij de vermeestering van
de kazerne.
Nadat een aanval der Vrijstaters werd
afgeslagen, capituleerde het fort op Inch-
Island met 22 man der bezetting. De an
deren hadden kunnen ontsnappen. Hier-
mede is het laatste repubiikeinsche bol
werk van Oost- en Noord-Donegal ver-'
meesterd.
Officieel wordt gemeld: Met de vermees
tering van de gevangenis, is Dundalk ge
heel in handen van de Vrijslaatsche troe
pen. Er zijn driehonderd gevangenen ge
maakt en vele wapens. Lewis-kanonnen en
grooie hoeveelheden munitie zijn vermees-
terd. De Vrijstaters hebben geen verliezen
geleden.
Het jongste nieuws uit Ierland toont,
dat de Vrijslaters de rebellen langzamer
hand insluiten.
Er is in de onrustige districlen grooten
ndruk gewekt door de mcdedeeling der
Iersche regeering aan Collins, die het op
perbevel voert, dat de strijd slechts gestre
den wordt om het voorrecht van de Ieren
meester te zijn in eigen land, dat de onge
regelde troepen door roof trachten te rui-
nceren.
De arbeidersleden van het Vrijstaatsche
parlement, dat nog niet bijeen kwam, heb
ben alle nadere leden, onverschillig tol
welke partij ze behooren, uitgenoodigd tot
een vergadering te Dublin op Donderdag
a.s., ten einde voorstellen te overwegen,
die naar men hoopt tot den' vrede zullen
kunnen leiden.
Het persbureau der rebellen meldt, dat
De Valera verbonden is aan den staf van
het hoofdkwartier der ongeregelde (roepen
Vermoedelijk bevindl zich dit te Lime
rick.
De „Daily Chror.." meldt uit Dublin,
dat de beslissende slag, waarin aan het
Iersche rebellenleger naar verwachting
den genadeslag zal worden toegebracht,
elk oogenblik bij Limerick cn omgeving
kan beginnen. De rebellen bezetten de li
nie Waterford—ClonnelLimeriickKer
ry. ongeveer tachtig mijl lang.
Ten zuiden van deze lijn zijn de rebel
len heer en meester, maar de tucht onder
hen is, volgens reizigers, slecht. Men ver
wacht niet, dat zij bij machte zijn den
aanval van de geoefende troepen te weer
staan.
De bewoners van Cork zijn met de re
volver tot betaling van belasting gedwon
gen, mei welk geld voor een klein deel
de uitgebreide requisities zijn betaald.
De Italiaansche oud-nremier Nilti be
handelt in het „Berl. Tag." de quaeslie
van het herstel, wijst erop, dat de Eniente
tijdens den oorlog, nooit van oorlogsschade
heeft gesproken, dat ook in Wilson's 14
punten geen sprake van herstel was en
dat deze quaeslie in de wapenstilstands
voorwaarden opgenomen, door Clemen-
ceau in de eerste plaats als moreele satis
factie werd voorgesteld; betoogt dat de
quaestie van hel herstel Europa in twee
kampen verdeelde en Duifschand's op
richting bolelle. Indien Amerika zich ove.r
tuigde van het werkelijke gevaar hetwelk
Europa en de geheele werld bedreigt als
gevolg van het domme herstel-systeem,
dan zou dit een groote schrede voor
waarts beteekenen, concludeert Nitti.
Men heeft een hoogst eenvoudige oplos
sing voor de hinnenlandsche crisis gevon
den: aile netelige vraagstukken zullen niet
meer worden besproken voor de herope
ning van het parlement in den aanstaan
den herfst. De politieke Status quo is dus
een feit geworden en de wijziging van het
kabinet Wiirlh zal tot na bet recès op zich
laten wachten. De socialistische samen
werking blijft een uitgemarfke zaak, maar
over de burgerlijke samenwerking wordt
eigenlijk niet meer gesproken. De politici
der verschillende partijen hebben ingezien
dat het onmogelijk is alle vraagstukken in
48 uur lijds op te lossen en aangezien men
uiterlijk Dinsdagavond naar huis wilde
gaan, heeft men eenvoudig besloten deze
oplossing lot een later tijdstip te verschui
ven. De democraten en de Dnilsclie Volks
partij hebben intusschen' nog tc kennen ge
geven, dat zij voorstanders van de burger
lijke samenwerking zijn. De democraten
willen echter de Beiersche volkspartij we
gens haar uilgesproken monarchistische ge
zindheid van de samenwerking uitsluiten,
terwijl de Duitsche volksparlij op do me
dewerking der Beieren prijsstelt. Van een
regeeringscrisis en van een ontbinding van
den Rijksdag was vandaag geen sprake
meer. Dit gevaar was trouwens nog om
een andere reden overwonnen. De onaf-
hankelijken hebben namelijk vanmiddag
in een zeer bewogen groepsvergadering
met 39 stemmen tegen 17 besloten voor
het wetsontwerp ter bescherming der re
publiek te stemmen. De noodige meerder
heid van 2.3 is thans gevonden en als
morgen alle leden van het Huis aanwezig
zijn, zal de wet met 350 tegen 113 stem
men worden aangenomen.
De onafhankelijken hebben in hun frac
tievergadering over een eventueele fusie
met de meerderheidssocialisten niet meer
gesproken. Zij willen vermoedelijk be
slissing aan de algemeene vergadering van
hun partij overlaten.
In plaats van den llen Augustus, den
dag van de aanneming van de grondwet
van Weimar, wil de D. Volkspartij den
18en Januari, den dag van de vestiging
van het Rijk, tot nationalen feestdag van
het Duitsche volk verklaard zien.
De correspondent van het „Hbl." te Hel-
singfors schrijft:
Het verkeer tusschen Petersburg en Hel-
singfors is in den laatsten tijd levendiger
geworden. De vele van Petersburg lerug-
keerende Finnen vertellen interessante bij
zonderheden, die men in de Sovjetpers
niet vindt. Terwijl volgens de officieele
berichten sedert eenige weken een zekere
stilstand is gekomen in de prijsstijging,
bemerkt het publiek, afgezien van de com
missarissen en smokkelaars, nog niets van
eenige prijsvermindering, maar zucht het
integendeel bij de toenemende gddschaar-
sclite steeds wanhopiger onder de niet te
betalen prijzen. Ook de sovjet-autoriteiten
geven in hun pers toe, dat de prijzen veel
al boven de betalingscapaciteit van het
publiek uitgaan, zoo b.v. in liet transport
wezen. De terugkeerende Finnen deelen
mede, dat men thans in Rusland heel go-
makkelijk kan reizen', er is in de wagons
plaats genoeg,'daar het voor den gewonen
sterveling onmogelijk is plaatskaartjes te
koopen.
Een voorbeeld van de prijsstijging
moge hier volgen. In April kostte een
wagon (voor houtvervoer) van hel grens
station Valhsari naar Petersburg drie ntil-
lioen roebel.- Onlangs moest voor Iwee
wagons en de douanerechten voor de
levensmiddelen die ze bevatten, 40.000 Fin-
sche marken worden betaald. Alleen het
vervoer der wagens naar Petersburg
kostte 170 millioen Sovjetroebels.
Al zijn er enkele verbeteringen op ver
schillend gebied te conslalecren het ont
zettend verval maakt steeds snellere vor
deringen. Een Fin sprak met den Peters-
burger stadsarchitect over hel verval van
de vroegere residentiestad. Hij vernam
toen het volgende. In 1921 moesten 632
steenen buizen als vernield worden be
schouwd. In 1922 zullen 1400. huizen vol
komen verwoest zijn. En als men geen
maatregelen neemt, zal dat aantal in 1923
tot tweeduizend stijgen. Als liet zoo voort
gaat zal Petersburg over een v'-ifta! jaren
een ruïne zijn. Aan bouwen op eenigszins
omvangrijke schaal kan men wegens de
onizagliikc koslen niet denkep.
In de Moskousche kerken zouden de ge-
confiskeerde zilveren beslag-n en versie
ringen aan kerkdeuren "nr. door iizer
worden vervangen. Het bleek echter dat
de koslen hiervan vijf a zesmaal zoo hoog
zullen zün. dan de oorspronkelijke kosten
van hel zilverwerk.
In de kringen van de speculanten
heerscht groote. weelde. In Petersburg be
vinden zich vele speelholen, die vaak
schitterend zijn ingericht en waar honder
den millioenen 's avonds worden ver
speeld.
De raad van den Volkenbond kwam gis
teren te Londen bijeen voor de bcstudeé-
ring der verschillende mandaten, waaron
der Palestina. De Arabische delegatie uit
Palestina, thans te Londen aanwezig, over
handigt den raad een petitie, ondertee
kend door verscheidene Hoogerhuis- en
Lagerhuisleden, verzoekend opieuw een
uitstel van behandeling van het Palestina-
mandaat, zeggend dat de opvatting van
Engeland over het mandaat en om Pa
lestina tot een vaderland der Joden te
maken, zeer verdeeld is. De goedkeuring
van het mandaat zal Palestina groeiende
agitatie veroorzaken, terwijl de ingewik
kelde kwesties, welke er aan ten grond
slag liggen, niet alleen Palestina raken,
maar de geheele Moslimwereld.
Uit Washington wordt gemeld, dat Hoo
ver aan president Harding een voorloopig
rapport deed toekomen, over het werk
van den Amerikaanschen hulpverleenings-
bond in Rusland. Er blijkt hieruit, dat tot
1 Juli zijn uitgegeven 595.000 dollar. Er
werden daarvoor 150 scheepsladingen
voedsel en medicijnen gezonden.
Volgens Itcnvcr zijn de vooruitzichten
van den oogst in Rusland uitstekend.
Een draadloos bericht meldt, dat de
Fransche regeering de Duitsche den
wensch heeft te kennen gegeven, dat lij
ken van de Fransche krijgsgevangenen en
civiele geïnterneerden, indertijd in
Duitschland gestorven en begraven, naar
Frankrijk worden overgebracht. De Duit
sche regeering zal dezen wensch naar
mogelijkheid tegemoet komen. De onder
handelingen duren voort.
De politie te Klausenburg (Zevenbergen
in het Roemeensch Clum gehcetien), heeft
zeven schilderijen ontdekt, die door Hon-
gaarsche soldaten tijdens den oorlog uit
een ItalSaansch museum zijn gestolen en
aan een koopman te Klausenburg zijn ver
kocht. De Italiaansche schilderijen dalee
ren uit de 15e eeuw en worden geschat
op een waarde van 3 millioen lire. Zij
zullen aan Italië worden teruggegeven.
In „l'Action Francaise" kan men een
grappige bislorie lezen van een bekend
schrijver en den fiscus. De uilgever van
den beroemde had met reclame-doelein
den, in alle kranten bekend gemaakt, dat
van diens laatslen roman een oplage van
honderd-duizend exemplaren binnen en
kele dagen was uitverkocht. Voor den
schrijver zat daaraan een aardig voordeel-
Ije van zestig-duizend francs auteursrecht
vast. 't Gevolg hiervan was: een, naar ver
houding, rijkelijk verhoogde aanslag in de
belasting. De beroemde schrijver haaslle
zich te verklaren dat zijn uilgever zich
vergist had in een nul!
De D. Volkspartij heeft een voorstel
bij den Rijksdag in gediend tot opheffing
van de bijzondere belasting, welke als
heffing van advertenties op de pers drukt.
Verder wil de D. Volkspartij, dat de belas
ting op den omzet voor de couranten on
dernemingen voor zes maanden huiten
werking wordt gesteld.
De Etigelsche Koning heeft gisteren
het nieuwe gebouw van den Londenschen
graafsehapsraad geopend.
Het heeft 4 millioen pond sterling ge
kost.
De Marconi-maalschappij heeft een
plan in gereedheid gebracht voor de op
richting van een Zuid-Afrökaanscbe maat
schappij voor draadlooze telegrafie, met
een kapitaal van 500.000 pond sterling,
waarvan 4/5 te Londen en de rest te
Kaapstad geplaatst zou worden. De maat
schappij verbindt zich in Zuid-Afrika een
station te bouwen buiten bereik van artil
lerievuur uit zee, dat in staat is, verbin
ding te onderhouden met Engeland, Inddë,
China, Australië, de Vereenigde Stalen en
Zuid-Amerika.
Zaterdag is uit de hal van het Hotel
Cecil' een doos met juweelen ter waarde
van 10.000 pond sterling gestolen, terwijl
de eigenaar, de Graeksche koopman Goe-
polos, vlak bij aan het noenmaal een si
gaar zat te rooken en zijn aandacht een
oogenblik wend afgeleid. De Griek hadl de
doos bij zich in een leeren attaché-kof
fer 1 je.
Scotland Yard gelooft, dat de diefstal
door een bende ervaren holeldieven is
uitgevoerd.
Gi -te;en i i de jaar-, ergaieiing van het
N V.V. in A'dam begonnen, waarbij de
voorz., de heer Stenhuis de gebruike
lijke openingsrede uitsprak. De speech
was ditmaal natuurlijk erg in mineur,
wat niet anders te verwachten was. Ook
zei de heer Stenhuis nog al rake dingen;
Jammer alleen was, dat hij zijn juiste
opmerkingen aan een verkeerd adres
richtte.
Hij constateerde dan in zijn openings
rede, dat in de jaren van zijn be3taan het
N V.V. nog nooit is bijeengekomen in zoo
zorgvolle tijden voor de arbeidersklasse
en de arbeidersbeweging als wij op 't
oogenblik beleven. De positie van de
arbeidersklasse, de mogelijkheid tot
machtsontwikkeling van de arbeidersbe
weging is in sterke mate afhankelijk van
de conjunctuur in het bedrijfsleven.
De geleerde tegenstanders, zeide uur.,
stellen het voor alsof wij zoo doen zouden
zün en aan do arbeiders zoo slechte voor
lichting zouden geven, dat wij meenen
dat alleen door strijd verbetering te ver
krijgen zou zijn. In onze moderne vak
beweging leeft echter zeer sterk het in
zicht van de noodzakelijkheid van bedrij
vigheid en groote productie. De leuze,
dat er niets moet worden gedaan waar
door het kapitalisme kan worden opge
bouwd, is niets anders dan een fraze.
Het standpunt, dat er maatschappelijk
zou rijn kapitalisme en socialisme en dat
men zoo van het eene in het andere
stelsel kan stappen, is door de moderne
vakbeweging nooit voorgestaan. De om
zetting van het kapitalisme in het socia
lisme zal niet tot stand komen als de
productie niet zoo goed mogelijk wordt
gemaakt.
Aldus de voorzitter van het N.V-VJ
Wij moeten het kapitalisme helpen op
bouwen en het is onzin te meenen, dat
men zoo maar van het kapitalisme in het
socialisme kan stappenPrachtigmaai
waarom schuift de heer Stenhuis deze
„frazen" in de schoenen van rijn „ge
leerde tegenstanders"? Wanneer hij eens
bij .rijn vrienden Troelstra, Wibaut c 6.
ging informeeren, zou hij vernemen, dat
deze „frazen" jaren en jaren lang door
de socialistische leiders aan de massa
zijn voorgehouden. Of verloochent het
N V.V. nu opeens heelemaal de rooda
leer?
Dezer dagen hield het R. K. Ver
bond een drukbezochte vergadering, on
der presidium van den heer Jan Ver-
heijen.
Als nieuw lid werd welkom geheeten
de R. K. Vereeniging van Sigarenfabri
kanten.
De voorzitter drukte in zijn openings
rede zijn vreugde uit over den uitslag
der verkiezingen en stelde voor een ge-
lukwensch te richten tot Minister Ruy?
de Berenbrouck en daarbij enkele de
siderata te voegen, die naar zijn oordeel
in het program der Regeering zouden op
genomen dienen te worden, teneinde da
Neöerlandsche nijverheid in deze crisis
te steunen. Dit voorstel werd aangeno
men.
Het rapport der Commissie-Hellebre
kers, waarin een uitvoerige uiteenzetting;
wordt gegeven van de houding van R. K.
Verbond t.o.v. den R. IC. Oentralen Raad
van Bedrijven werd op verzoek van da
Algemeene R. K. Werkgevers Ver»,
nog niet afgehandeld, omdat enkele af-
deelingen dezer organisatie nog gelegen
heid hadden gehad het rapport te bestu-
deeren. De bij he. Verbond aangesloten
organisaties hadden intusschen de con
clusies van het rapport aanvaard.
Ten aanzien van de te volgen loonpo
litiek en de algemeene economische poli
tiek werd op voorstel van Dr. Korten-
horst besloten een onderhoud aan to
vragen met het R. K. Vakbureau ten
einde over deze zoowel werkgevers
als arbeiders rakende kwesties van
gedachten te wisselen. De vergadering
achtte het niet uitgesloten, dat door
onderlinge bespreking blijken zou; dat
omtrent enkele punten van praktischen.
aard overeenstemming zou bestaan. In
elk geval achtte men het hoogst ge-
wenecht, dat in deze moeilijke tijden
de werkgevers en de arbeiders zooveel!
mogelijk eensgezind zouden blijven.
Verder werden twee Studie-Commis
sies ingesteld, die aan het Verbond prae-
advies zullen uitbrengen: de eene over
de zoogenaamde „kernen of fabriekscom-
missies" en eene over de organisatie der.
geheele Sociale Verzekering, waarbij te
vens onder het oog zal gezien worde»
de wijze, waarop de premies zullen wor
den opgebracht.
Het Dagelijkech Bestuur werd gemach»
tigd met het Federatie-Bestuur der A.
E. K.W. V. zoodra de reorganisatie
dezer vereeniging haar beslag heeft ge
kregen overleg te plegen omtrent den
meest geschikten vorm van samenwer
king en taakverdeeling, waarbij het be
ginsel voorop zou moeten staan, dat da
Diocesane Standsorganisaties voor die le
den, die niet bij een R. K. Vakorgani
satie aangesloten kunnen rij, ook da
vakbelangen zouden kunnen behartigen.
Wat betreft de technische herziening
van het tarief werd besloten het voor
ontwerp af te wachten.
Een krachtige actie zal worden voor
bereid, om te komen tot verlaging der
kolenprijzen en der vrachttarieven van d«
spoorwegen.
Nog werd besloten het oprichten van
vereenigingen „de Altaarwacht" krach
tig te bevorderen en aan de vereeniging
„Blijvend Verband" financieele steun tc
geven.
Hierop werd de regeling der Export-
credieten, zooals deze door den Minis
ter van Einanciën is vastgesteld, aan
kritiek onderworpen.
Vele leden, die van een goede rege
ling dezer credieten zeer veel nut voor
de industrie verwachtten en die van deze
credieten ongetwijfeld gebruik zouden ge
maakt hebben, d eelden mede, dat de door
den Minister van Financiën gemaakte
regeling voor de industrie in den meest
volstrekten zin onbruikbaar is. Deze re
geling is ongeveer gelijk aan die, welke
in Engeland een volkomen echec heeft
geleden en die dan ook later gewijzigd
werd. De samenstelling der Advies-Com
missie achtte meri algemeen een bespot-
Voorzitter Raad van Arbeid'e Haarlem Hoofd der R.K. School te Oudewater
