BUITENLAND.
eiNNENLANQ
,1
Onschuldig veroordeeld
Tweed©
26 Juli 1922
Brieven uit Frankrijk.
mm. BUITENL. BERICHTEN.
HET DIENSTBODEN-
VRAAGSTUK.
Nederlandsche dienstboden heb
ben zich onlangs beklaagd over de
invasie van Duitsche gedienstigen,
die hen een oneerlijke concurrentie
zouden aandoen en de kans op,
een betrekking ontnemen.
Niet over het onjuiste van die
klacht, waar nog steeds de vraag
het aanbod overtreft, wil ik hier
schrijven, maar naar aanleiding er
van iets vertehen over het dienst-
bodenvraagstuk in Frankrijk.
Algemeen beklaagt men zich dat
de oude getrouwen van vroeger
zijn uitgestorven en dat het „help
u zelf", in daden dient omgezet.
En inderdaad de klagers hebben
in dit geval, in tegenspraak met
het bekende gezegde, ernstigen
nood.
Een schrale troost mag het hee-
ten, dat dit verschijnsel niet nieuw
is en dat reeds in de oude en aller
oudste klucht- en blijspelen werd
gezinspeeld op de moeilijkheid een
goede dienstbode te vinden. Het
Diogenes-lantaarni je doet nog
steeds opgeld, indien men een be
hoorlijke keukenprinses gaat zoe
ken.
Er is een niet te ontkennen cri
sis op dit gebied, waaraan een
toenemende invasie van Zwitser-
sche meisjes geen einde kan ma
ken, De hulptroepen uit Elzas-
Lotharingen zijn evenmin vol
doende om in de vele behoeften
te voorzien.
De oorzaak is niet ver te zoe
ken, men ziet ten onrechte een
beetje laag op het bedrijf van
dienstbode neer. Het loon, hoe
hoog ook opgedreven, staat bene
den dat in magazijnen of andere
beroepen te verdienen, de vrijheid
is minder groot en vooral' het dra
den van tul'le mutsjes of katoenen
jurk is, om een val'sch beeld te
gebruiken, een doorn in het oog
der jeugdige Parisiennes, die de
voorkeur geven aan zijden japon
netjes en uiterlijke chic.
Vactylo, een wat deftiger term
voor typ-juffrouw, is tegenwoor
dig het meest begeerde ambt en
de markt is dan ook met dienares
sen der schrijfmachine overvoerd.
Daar komt bij dat een wet van
1904, welke aan dienstboden-bu-
Teaux een vergoeding van 3 pCt.
toestaat van hét loon, v,an het be
stede dienstpersoneel, over 'het
eerste jaar, en welk bedrag door
de werkgeefster moet worden be
taald, indien het „zoekt en gii zult
vinden" bewaarheid wordt, de ge
lukkige huisvrouw op buitensporig
hooge kosten jaagt.
De Parijsche huisvrouwen staan
dan ook met de handen in het haar.
zijn eenerzijds wanhopig dat de
vraag het aanbod verre overtreft
en anderzijds dat een financieele
aderlating nocdig is, ars zr een ge
dienstige hebben gevonden. De
beste oplossing zou zijn, de han
den uit het haar te nemen en uit
de mouwen te steken om zichzelf
te redden. Niet iedereen heeft daar
toe echter den lust, den tijd of de
hoedanigheden en de verzoekschrif
ten om deze wet buiten werking
te stellen zijn dan oo klegio.
Hoogst onbillijk is deze wet in
zooverre dat de dienstbode zelf
§een gefd aan de plaatsingbureaux
ehoeft te betalen en dus" geneigd
is, als iets in den dienst haar niet
bevalt, tijdens de proef 14 da
gen haar boeltje te pakken en
mevrouw met de gebakken peren,
in casu de betaalde som te laten
zitten, of liever niet te laten zitten.
De bureaux daarentegen zijn die
wisseüngs niet ongaarne, hoe
meer schommeling, hoe beter hun
beurs gespekt wordt. Zit zijn even
eens oorzaak dat de I'oonen, waar
van de stijging hen ten goed komt,
steeds hooger worden. Loonen v.
150 a 200 francs per maand plus
waschge'd zijn schering en inslag.
Men is dan ook van meening, dat
het billijk is, dienstboden en werk
geefsters een gelijk aandeel in die
3 pCt. der wet 1904 te laten beta
ten Tot nu toe heeft de regeering
die verzoekschriften om wetswijzi
ging, slechts voor kennisgeving
aangenomen. En al hoopt men
nog op een gunstige beslissing
laten zii eerliik ziin, de oplossing
yan het dienstboden-vraagstuk zal
er niet door worden gebracht. Het
allerbeste zal zijn, zoolang de cri
sis duurt zelf „pootaan" te spelen,
en indachtig dat „arbeid adelt",
zelfs voor de adel die niet^ graag
altijd arbeidt, het voorbeeld van
de H. Brigitta, de patrones der keu
kenmeisjes, te volgen. Het eenige
bezwaar is, dat de Pariïsche wonin
gen weinig practisch ziin ingericht
om alles zelf te doen. Vooral in de
oudere stadsgedeelten ontbreekt
centrale verwarming warm en
koud water, moet men als étage-
bewoner menig trapje op en af
loopen. om inkoopen te doen of
leveranciers te woord te staan. Het
gebruik bovendien om als huis
vrouw zelf inkoopen te doen op
de markt is zeer tijdroovend en
maakt het bezit van een gediensti
ge in vele gevallen noodig. Buiten
Parijs, in de villadorpen waar meer
en meer, ook tijdens de winter
maanden. de Franschman zijn ten
ten opslaat, is 't nog slimmer ge
steld. Zii die in de termen vallen
als dienstbode hun levenstaak te
vervullen, vliegen als muggen af
op de groote kaars, die Parijs in
dit opzicht is. Zi: nemen geen ge
noegen met het stille buitenleven
en verlangen na volbrachten ar
beid, een wandeling langs de bou
levards, een uurtje in de Bioscoop
of een dansje in een omgeving, die
maar weinig tot hun zedelijke ver
betering zal' bijbrengen. Gelukkig
zijn er uitzonderingen om de regel
te bevestigen, maar ik zou onwaar
heid vertellen, indien ik zeide dat
ze talrijk zijn.
Zoo ziet dan het dienstboden-
vraagstuk in de naaste tpekomst
er weinig rooskleurig uit en zijn
het vooral' de goedkoopere restau
rants die er wel bii' "varen. Ik ken
meerdere families die twee a drie
maal' per week hun heil gaan zoe
ken in een eethuis, dicht bit hun
woning .gelegen. Bepaald 'n genoe
gen is 't nief, bevorderlijk voor de
gezondheid evenmin en het gezel
lige familieleven lijdt er beslist
onder. Maar contre Ia force il n'
y a pas de resistance", en 't gaat
niet aan om in dit geval zich steeds
tevreden te stellen met een opge
warmd 'beetje, als de huisvrouw
geen kans ziet dagelijks een versch
potje te kooken. Bii.gebre kaan
brood kan men korstjes van pas
teien eten, al is dit dubbel onaan
genaam in een land, waar het
goudblonde brood zeldzaam lek
ker ie tegenlacht, maar bi' gebrek
aan een dienstbode, ie een warm
maal te ontzeggen, is wat vee! ge
vraagd. De eenige goede zijde
mag heeten dat een zekere een
voud in de levenswijze is ingetre
den, trouwens door de duurte van
het leven reeds noodzakelijk.
Lichtpunten zoeken in alle le
vensomstandigheden is de beste
raad die men geven kan en, waar
de Fransche vrouw hierin heel
sterk is, heeft de goede stemming
al zeer weinig onder het dienst
boden-gebrek geleden. Dit is
evenwél geen reden om niet op
verbetering te hopen.
Parijs, 19 Juli 1922.
Mr. P. v. S.
Beieren en het Rijk.
De plannen van het Duitsche
Centrum,
De toesfand in Ierland.
Het grootste watervliegtuig.
De oom ui'. Amerika.
Sulomo's oordeel.
Verfriftifirinw door fajirHes.
Treinbotsing bij Bagdad
DE KABINETSCRISIS.
DE OPENING DER STATEN-
GENERAAL.
FEUILLETON
Zoo 't schijnt heel rijk. Hij bezit
fabrieken zooals niemand in New-
IJork en met die verbeterde machine
zal hij weer moeten uitbreiden. Weet
je, wat jij moet zien klaar te spelen?
Wat dan
Zie, dat je zijn compagnon
wordt.... jij bent een werker en
hebt wel inzicht in het vak.... ik
maak me sterk, dat je in zijn fabriek
een pracht-positie zoudt kunnen krij
gen. Hij heeft een knappe dochter
met een flinken bruidschatnou,
wie weet, hè als je maar durft,
zie jeals ik maar 'n meneer was
zooals jij!....
Al sprekende nam Ovide den val-
schen Paul Harmant scherp op. Jac
ques had zijn hoed afgezet en wischte
^'ch het voorhoofd af. Het was vijf
dagen geleden, dat Jacques zijn ha-
had behandeld. Een rosse streep
hnSfZic'ltbaar geworden aan het voor-
Ovide was een scherp opmer
ker. Aan zijn baard kon hij niets
zien, omreden lacques zich dadelijks
schoor.
Wat drommel, dacht hij, men
zou zweren, dat mijn neef zich verft.
Wat beteekent dat
Het onderhoud had langer geduurd,
dan Jacques had kunnen denken en
vond het gewenscht te scheiden.
Het was me aangenaam, neef,
we zullen elkaar nog wel eens zien.
Adieu
Terwijl hij zijn eersteklas hut weer
opzocht, zeide hij bij zich zelf
Ik geloof, dat er twijfel gerezen
is bij dien man. Het is voorzichtig,
dat ik hem op een of andere manier
aan mij bind.
Ovide dacht eveneens over de ont
moeting na. Jacques vergiste zich
niet, wanneer hij meende, dat Ovide
in twijfel verkeerde omtrent hem.
Jongen, jomgen, dacht hij, ter
wijl hij heen en weer wandelde op
het dek, een cigaret in den mond.
Wat is hij veranderd 1 En hij ziet er
zoo zonderling uit. Hij wist waarach
tig niet meer, dat ik mecanicien was.
En Pierrette was hij ook heelemaal
vergeten.
En hij verft zijn haren! Zijn haar
is aan den wortel rood. Verbeeld je.
dat 't mijn neef niet was Een ander,
die den naam van Paul Harmant heeft
aangenomen. Maar wat kan hij daar
mee voor hebben Het is allemaal
zoo geheimzinnig. In zes jaar heeft hij
fortuin gemaaktt Is kras
Het komt wel voor, maar toch zelden.
Aldus met zich zelf in gedachten,
kreeg hij op 't dek een man in de ga
ten van vijf en zestig of zeventig jaar,
die aan een riem een leeren tasch over
den schouder droeg.
„Een zeldzame gelegenheid," ver
volgde Ovide. Ik weef, wat er in die
tasch zit.minstens zestig duizend
fr nken in goud en bankbriefjes
Het gaat er nu maar over, op welke
manier ik den riem kan doorsnijden,
den inhoud in mijn zak kan steken
en de tasch in zee gooienAls dat
lukt, zou ik eerste klas nemen, dure
sigaren rooken en chic gekleed gaan.
Ik g.loof bepaald, dat de neef ook
zoo'n kans heeft gehad."
Terwijl hij een cigaret aanstak, liep
hij met korte pasjes voorwaarts. Op
eens stond hij stil bij twee personen,
die druk redeneerden. De eene was
een Canadees met koperkleurig ge
laat en in de kleederdracht van zijn
land, de andere een jonge man van
vijf en twintig jaar ongeveer.
De Canad :cs scheen reeds o eenigs-
zins gevorderden leeftijd. Zijn haren
waren grijzend, zijn wangen ingeval
len zijn oogen schitterden van koorts
jn hun kassen. Hij hield een fleschje
in de hand, gevuld met een goudkleu
rige vloeistof. De jonge man, een
Fransche dokter, die zijn geluk in
Amerika ging beproeven, sprak met
hem.
„Dus, u hebt al tien jaar aanvallen
van koorts," zeide hij „en u hebt
niets dan dit drankje om ze te be
strijden
„Aan dit drankje dank ik het leven.
Als de koorts toeneemt, neem ik vijf
tot zes druppels en er treedt dadelijk
verbetering in."
„Wat is 't eigenlijk voor een drank
„Een aftreksel van planten, die
men bij ons in de bergen vindt."
„Hoe heet de drank zelf?"
„Hij heeft verschillende benamin
gen, onder andere wordt hij genoemd
waarheidslikeur."
„Waarheidslikeur.herhaalde
de jonge dokter. „Wat beteekent
dat
„Die naam heeft betrekking op een
van de eigenschappen van dit af rek-
sel. Als men een lepel er van drinkt,
toegevoegd aan koffie, wijn of eenige
andere drank, werkt dit mengsel zoo
danig op de hersenen, dat men in een
toestand van overprikkeling geraakt.
Zoolang deze toestand duurt, heeft
men behoefte van het verleden en het
heden te vertellen en zijn meest ver
borgen gedachten te verklappen. Zoo
dra deze toestand voorbij is, herinnert
men zich niets meer van hetgeen ge
beurd is. Daarom noemt men dit
drankje „waarheidslikeur."
„Verbazend eigenaardig," zeide de
jonge dokter.
Ovide Soliveau, die zonder dat't in
't oog liep, aandachtig had toegehoord
was geen woord ontgaan van hetgeen
de beide mannen hadden besproken.
„Drommels," dacht hij„als ik
daarvan wat bezat en mijn neef liet
drinken, zou hij me vertellen,waarom
hij zij haar heeft geverfd en op welke
manier hij aan zijn geld is gekomen."
De beide mannen begonnen weer
te praten met elkaar. Opnieuw luis
terde Ovide. De Canadees ging ver
der
„Deze waarheidslikeur heeft nog
andere eigenschappenéén, onder
meer, zeer eigenaardig."
„Welke," vroeg de dokter.
„Onvermengd op een wonde ge
goten doet ze die bijna onmiddellijk
geneztn. Houthakkers en jagers, ge
beten door een vergiftige slang, zijn
vaak genezen, zoodra ze eenige drup
pels op de wonde hadden gedaan."
„Maar dat is een algemeen genees
middel riep de jonge dokter uit.
„Ik heb niet overdreven," zeide de
Canadees op ernstigen toon. „Trouwens
u kunt er zich van overtuigen en zelf
de proef nemen."
„Om een proef te kunnen nemen,
zou 'k er wat van moeten hebben.
Hoe kan ik 't krijgen
„U gaat naar New-IJork vroeg
de Canadees.
„ja."
„Welnu, noteer dan, wat ik u zeg
gen ga."
De jonge dokter haalde een agenda
te voorschijn. Met den rug naar de
beide mannen gekeerd, had Ovide het
zelfde gedaan. De Canadees dicteerde*
„Chuchillino, elfde avenue nr. 24.*'
Wordt vervolgd.)!
Gelijk wij gisteren onder de telegram
men vermeldden is door de meerderheid
van het Beiersche staatsministerie beslo
ten om een eigen verordening uit te vaar
digen, waarin zij het recht der toepassing
van de Rijkswet tot bescherming der Repu
bliek. in handen stelt van het Beiersche
openbare ministerie en de Beiersche volks-
reehtbanken. Daarmee wordt in Beieren
de invloed der Rijksautoriteiten uitgescha
keld.
De Beiersche regeering gelooft dit be
sluit te kunnen baseeren op art. 48 van
de Rijksgrondwet, dat machtiging geeft
om bij dreigende onlusten en gevaren uit
zonderingsmaatregelen te nemen.
Door dit besluit der Beiersche regeering
acht de democratische partij de regeerings-
coalitie verbroken en is de democratische
minister van handel Hamm uit de regee
ring gelreden.
Door dezen loop van zaken is inmiddels
de beslissing nog niet gevallen. Deze be
slissing valt eerst door de aanneming of
de verwerping der regeeringsvoorstellen,
hierboven weergegeven. De Landdag, die
heden vergadert, zal ongetwijfeld voor de
Beiersche regeering een meerderheid ople
veren, Doch ook deze uitspraak behelst
nog niet de eindbeslissing, aangezien deze
ten slotte bij den Rijksraad berust.
Wanneer de te Berlijn nog steeds ge
koesterde verwachtingen, dat een conflict
zal kunnen worden vermeden, ijdel blij
ken te zijn, heeft de Rijkspresident krach
tens de grondwet van Weimar het recht
om de verordening van de Beiersche re
geering ongeldig te verklaren. De rijkspre
sident kan bovendien een rijkscommissa
ris benoemen, die in Beieren voor de toe
passing van de wet ter bescherming der
republiek zal hebben te waken.
Ten slotte kan de rijkispresident ook nog
de hulp van de gewapende macht inroe
pen om Beieren tot gehoorzaamheid aan
de wet te dwingen.
Hel fs echier nleï waarschijnlijk dat
het conflict zulke scherpe vormen zal aan
nemen.
Ook thans zal het wel niet onmogelijk
blijken een vergelijk te vinden en de kwes
tie op bezadigde wijze in der minne te
schikken, wat voor het welzijn van
Duitschland ten zeerste te hopen is.
Het gaat hier niet enkel om de een
heid van het rijk, doch ook om een open
lijke krachtmeling der republikeinsche 'en
reactionnaire eicmenlen. De uitslag hier
van zai de basis zijn van het vertrouwen,
dat het buitenland kan stellen in den
hcerschcnden geest van het Rijk, terwijl
alleen dit vertrouwen de bron kan zijn
waaruit Duiischland in de naaste toekomst
nieuwe krachten put.
De inhoud van de wet en de wijze,
waarop deze tot stand is gekomen, tegen
het protest der Beiersche regeering, heeft
in Beieren een zoodanige opwinding ver
oorzaakt, dat tenminste in het gedeelte van
Beieren, dat rechts van den Rijn ligt, di
rect te rekenen is op een aanmerkelijke
verstoring of het in gevaar brengen der
openbare veiligheid en orde, indien de wet
zonder eenig voorbehoud in werking
treedt. Er is dus gevaar in aantocht. Om
deze redenen ziet het Beiersche Staats
ministerie zich gedwongen, de volgende
verordening uil te vaardigen.
D verordening zelf bepaalt, dat de Rijks
wet tot bescherming der Republiek in
Beieren in dier voege zal geiden, dat in
plaats van de Rijksregeering de Beiersche
regeering, en in plaats van het Staatsge-
rechtshof de Volksgerechtshoven treden.
Verbod tot het houden van vergaderingen
couranlen, opheffing van vereenigingen
enz. worden uitgevaardigd door hel Bei
ersche Ministerie van Binnenlandsche Za
ken. Beroep kan worden ingesteld bij het
Landsgerecht. Artikel 5 der Beiersche ver.
ordening zegt, dat het niet-Beiersche poli-
tie-organen binnen de grenzen, waarvoor
deze verordening van kracht zal zijn, ver
boden is, in Beieren zelfstandig van ambts
wege op te treden.
Een conferentie der sociaal-democrati
sche fractie van den Beierschen Landdag,
de Beiersche Landcentrale en de Beiersche
districtsleidingen der sociaal-democrati
sche partij heeft een oproep gepubliceerd,
waarin verklaard wordt, dat de conferentie
het ais plicht beschouwt van alle volks
kringen van Beieren, zonder onderscheid
van partijen die het Rijk trouw gezind zijn,
om in het belang van de handhaving van
den binnenlandschen vrede het standpunt
der Rijksregeering te steunen, om de drei
gende anarchie en rechlsonzekerheid van
Beieren af te weren. De conferentie roept
de^ geheele republikeinsche bevolking van
Beieren op, om zich voor alle mogelijkhe
den gereed te houden.
Het orgaan der Christel. Soc. parit
(Centrum), „Das Neue Volk" in Wiirz
burg, publiceert vetgedrukt de volgende
waarschuwing tegen een staatsgreep:
„Wij slaan in Beieren voor de beslis,
sing. De regeering Lerchenfeldt is te zwak.
om tegen het geheime drijven op te tre-
den, en kan voor moeilijke verrassingen
worden gesteld. Leden van geheime ver
bonden en politieke warhoofden beramen
in deze situatie acties, die de ernstigste
verwikkelingen teweeg kunnen brengen.
Het gaat om een burgeroorlog, om het
bestaan van het Rijk en van Beieren.*'
In de bijeenkomst van den Beierschen
Boerenbond, sprak o.a. de Rijksminister
voor de levensmiddelenvoorziening, Fehr
die ais bestuurslid van den Boerenbond
uitvoerig de redenen uiieenzetle, die de
Rnksregeering aanleiding hadden gegeven
tot het uitvaardigen van de wet tof be-
hescherming der republiek. Hij waar
schuwde den Beierschen Boerenbond, om-
zicii niet op het standpunt der Beiersche
Volkspartij fe plaatsen. Nieltcmin echter
besloot het landelijke comité met meer
derheid van stemmen in deze kwestie met
de Bernrscbe Volkspartii samen te gaan-
Het H. N. bureau meldt nog-
Naar, men verneemt, zal president
Lbert gel.nuk maken van het recht hem
■I de Grondwet van Wemmr verleend.
om een riikseommissaris naar Beieren te
zenden, teneinde zoodoende gedaan te
krijgen, dat Beieren de noodige wetgeven
de maatregelen treft om de invoering van
dc wet tot bescherming der republiek
mogelijk te maken.
Theoretisch zou hïi ook een beroep
kunnen doen op de Riiksweerbaarheid
om dit verzet te breken, doch het is de
vraag, of bet Riik met zulk een maatre
gel verder zou komen. Deze weerbaar
heid, die geheel uit Reieren bestaat en de
oude nationale kleuren en emblemen
voert, zou vermoedelii'k zeer weinig zin
foonen om zich onder bevel van Berlijn
te stellen, vooral als die hevelen tegen de
Beiersche regeering zouden zijn gericht.
Zelfs schijnt het niet geheel zeker, dat
de Riiksweerbaarheid bereid zou zijn OP
te trekken tegen Reieren. Vermoedelijk
zal men dus wel andere middelen uitput
ten, alvorens er wordt gedacht aan maat
regelen van geweld.
In den oproep van het partijbestuur
van het Duitsche centrum, onder 'het pa
rool „Voor een groote christelijke mid
denpartij", wordt er o.a. op gewezen, dat
de politieke gebeurtenissen van de laat
ste weken aangetoond hebben hoe dicht
bet Duitsche volk bij den afgrond staat.
Een ieder beweert het in elkaar gestorte
en verminkte Duitschland te willen ver
nieuwen. Progrnmverklaringen worden
groote woorden, wanneer zij niet eindelijk
door daden worden gevolgd. De diepere
grend van al deze ellende ligt bij de par
tijen. Een levensvraag voor Duitschland
is de vereenvoudiging en een streven naar
meer eenheid in het partijwezen.
Deze denkbeelden vormden richtsnoe
ren voor de jongste zitting van het rijks
bestuur van de Duitsche centrumpartij-
Noodig is een stérke partij, die door' doel
bewust streven, houding en samenstelling
vereenigt. Deze partijen moet de ideeënvan
den nieuwen lijd belichamen zonder het
goede van den ouden tijd als staals-
krncht, een getrouw amblenaarskorps, re
ligieus-zedelijke waarden, prijs te geven.
De partij moet de groote sociale vraag
stukken van dezen tijd oplossen, de schei
ding der klassen opheffen, standen en
godsdienslige gezindheid tot opbouwen-
den politieken arbeid tezamen brengen.
Daarbij trouw aan de grondwet en in al
le deelen van het rijk vertakt zijn. Deze
politieke lijn heeft de partij steeds nage
streefd, zoodat zij geschikt is zich te
ontwikkelen tot deze groote en sterke
middenpartij en inzonderheid de kern te
vormen voor de in den laatsten tijd veel
besproken arbeids-gemeenschap van
grondwettige middenpartijen.
Besloten is dit politieke karakter van
de partij bij de eerstvolgende verkiezingen
ook naar buiten duidelijk en ondubbel
zinnig tot uiting te brengen. De centrum
partij is een Duitsche constitutioneele
partij, die voor godsdienst, stand nocb
klasse exclusief is. Zij streeft naar her
stel van het Duitsche volk in een sierk
Duitseb rijk en naar behoud der christe
lijke cultuurwaarden.
Tenslotte wendt de centrumpartij zi<£i
tot allen, die van goeden wille zijn, op
dezen grondslag mede te werken onver
schillig lol welken godsdienst zij bchoo-
ren. „De Duitsche centrumpartij biedt
gelegenheid voor een staatspolilieke daad
Duitschers en christenen, doet uw plicht!"
Tegelijkertijd publiceeren de centrum
bladen de besluiten van de aigemeene
besturen, welke reeds een maand geleden
werden genomen, maar niet gepubliceerd
wegens de door den moord op Rnthenau
in bot volk ontstane opwinding. De toe
komstige centrumpolitiek wordt daarin
als volgt gekarakteriseerd: Het politieke
karakter van de partij, hetwelk zii sinds
haar oprichting bewaard heeft, zal
voorlaan ook naar builen meer naar v«-
ren treden. Daartoe zal bij de verkiezin
gen een gooter aantal niet-katholieke
candidaten worden gesteld. Verder wordt
de partijpers verzocht het politieke ge
deelte van haar organen ook werkelijk
politiek te redigeeren.
Plundering van banken.
Zaterdag zijn bii klaarlichten laj? in"
Dundalk een aantal banken geplunderd.
Geen enkele bank in de stad is van een
bezoek van gewapende lieden gespaard
gebleven, die om elf uur 's ochtends de
gebouwen binnendrongen om er Kort
daarna met de gebeele kas van door te
gaan. T)e meest scnsat'oneele inval had in
de Munster and Leinster Rank plarHó,
waar zich eenige cliënten bevonden, die
door een der roovers in bedwang werden
gehouden, terwijl de anderen al bet geld
weghaalden, dat onder bun ereik lag. Een
geestelijke, die juist in de bank aanwezig
was, bood weerstand. Hem werd bevolen
de banden op te steken, doch hij weigerde
en wist op een goed oogenblik twee inkt
kokers van een bureau af te nemen en
deze bet raam uit te werpen. Een andere
cliënt volgde het voorbeeld en wierp een
derde inktkoker naar huiten. De aandacht
werd getrokken door de met inkt bevuilde
vensters, en eenige mannen liepen de bank
binnen om te zien wat er gaande was. In
een oogenblik was het geheeie gebouw
omsingeld door do wachtposten van het
nabijgelegen postkantoor, zoodat de
roovers niet meer weg konden. Drie van
hen werden gepakt; de vierde wist met
een buit van 200 pd. st. te ontkomen.
In de Hibernion Bank ging het den
dieven voorspoediger. Wel werd gepoogd
ze tegen te houden, maar het mocht niet
gelukken. In de Nationale Bank merkte de
directeur pas wat er gaande was toen
hem een revolver nder den neus werd ge
houden.
De vervolging der ongeregelde troepen.
Een trein uit Wexford op weg naar En-
niscort, met Vrijstaatsche troepen, zestig
gevangen rebellen en passagiers, geraakte
bij Kiilurin.in een hinderlaag. Twee solda
len werden gedood en tien gewond. De
aanvallers werden na een hevig vuurge
vecht, waarbij de passagiers door een pa
niek waren bevangen, en verschrikt plat
op de vloer der compartimenten lagen,
afgeslagen. De trein bereikte Dublin met
twee uur vertraging, na nog tweemaal het
mikpunt van franctireurs te zijn geweest.
Een officieel bericht zegt, dat de voor
uitgang der Vrijstaters haar het Westen
voortduurt. Claremorris is door de Vrij
staters bezet. De rebellen stakcif de ka
zerne in brand en verlieten de stad eenige
uren vóór de Vrijstaters binnenrukten.
Ge vervolging der onregelmalige troepen
m Limerick gaat voort. De onregelmafigen
°den een hevigen aanval op het garni
zoen, doch werden genoodzaakt terug te
trekken. De verwachting heerscht, dat de
eerste vergadering van het Iersche parle
ment, aangekondigd voor Zaterdag, op
nieuw zal worden uitgesteld tengevolge
van den heerschenden toestand.
Een Iersche vrouw veroordeeld.
Elisabeth Eadie. de Iersche weduwe, in
wier woning in Bayswater (Londen) kort
Ba den moord op maarschalk Wilson, elf
brandbommen werden aangetroffen, is
Sisteren wegens het veroorzaken van
'evensgevaar tot twee jaar gevangenisstraf
veroordeeld.
Mevrouw Eadie gaf de zonderlinge ver
klaring. dat de bommen bii haar moeten
ziin achtergelaten door een jonge Iersche,
die in October was vertrokken. De bom
men waren echter in een krant van
Januari j.l. gewikkeld.
De „Times" zegt dat er groote geheim
zinnigheid wordt betracht in zake de con
structie te Southamton van het z.g. groot-
sle watervliegtuig ter wereld. Het' wordt
door de Supermarine Avialion .Vorks
Limited voor het Ministerie van Lucht
vaart gebouwd.
De hoofdgedachte is dat de boot tegen
liet zwaarste weer bestand zal zijn. Zij is
bestemd niet slechts om de zee te door
kruisen, doch ook op zee te blijven, bij
welke weersee-tp!''b-;'' -
er huiten voor de bemanning op worden
aangebracht.
Voor het volgend jaar zal het luchtschip
klaar zijn.
Sedert een paar weken is er in den
Borinage over niets anders sprake dan
over het nieuws dat verscheidene arbei
dersfamilies een reusachtige erfenis heb
ben gekregen.
Men spreekt van meer dan 100 millioen
frs.
Een blad heeft er het fijne van .villen
weten en is h« een der erfgenamen op
inlichtingen uitgegaan.
En ziehier wat het vernomen heeft:
Een verre bloedverwant, van enkele be
woners der Borinage, F.léonard. is gestor
ven in Canada, een vermogen achterlatend
van verscheidene milliocnen.
Eléonard is reeds ovcrlede™ in 1904
maar de erfgenamen wisten dit niet en
lazen het thans ee-st in de bladen, waar
in e»n oproep tot de erfgenamen werd ge
daan.
Zii beneven zieU „,ee,* Tz„„-mïpR. bii den
notaris, die met dc vereffening is belas
en dpee vertelde bon gel bii bet juiste be
drag der nalatenschap no" nief kon on-
"even. m»' dat de som minstens 100 mil-
loen bedroeg.
De heer John Haas te Chicago leefde on
slechten voet met ziin echt^enoote, die
echtscheiding had aanecvraaffd. Zij ver
weet haar man al te zeer on het gezel-
vrchnn va^ andere d^mes te ziin frcstdd.
De heer Haas van z;in kant me^de dat
ri*'n schoonmoeder ..er achter zat."
Na tal van confidrtT,|ies te hehhen aan
gehoord, velde do rech'cr ten slotte ziin
nordeel. d^or beh'e rarfJVn vernlich-
fing nr> leceen. D^ hoor TTo««; moet zich
voortaan onthouden van het bezoeken
van. het soreken of int r"dcn gaar» met
andere vro'twcH dan do z"'ne. ferwi"! ziin
schoonmoeder dit concessie tegen
over den in zijn vrvheid dncMi" heiem-
opordor, man zieh moot onthouden van
het bezoeken van. snreken met haar
sc^oo^oon. nf hel he^oei^n met het
huiselijk gehik van het echtpaar Haas.
Te Ort'iez, een Iricin dorp in Frank
rijk, z'jn allo mensr.hen, die taartjes ge
goten hadden, donzelfdon dig ernstig
ziek geworden; er werden vergif.igingi-
verschijnselen geconstateerd.
Twee personen zijn in levensgevaar.
Het aantal vergiftigden is 120 en drie
doktoren zijn dag en nacht in de weer.
Ook uit dorpen in de huurt komen
dezelfde berichten binnen. Hen o"ficjeus
onderzoek heeft plaats gehad, maar de
verantwoordelijkheid kan niet vastgesteld
worden.
De banketbakker, die te goeder trouw
is, heeft zijn werk neergelegd.
Een N.TA-bei i ht uit Londen meldt,
dat do trein Bagdad-Bairam op een
stilstaande^ tren 8 mijl ten Kuden van
Bagdad liep. Er zijn 7 dooden en 14
gewonden. Vijf waggons werden ver
nield.
Een N.T.A.vbcrieht meldt dat te
New-York, negen- en zestig jaar oud,
overleed dr. Yokichi Takamina, aange
duid als ontdekker van het Adrenaline.
Adrenaline wordt bereid uit de bij
nieren van runderen en schapen het
vindt in de geneeskunde velerlei toe
passing.
De Russische dichter Maxirniliaan
Wolosjin heeft in eon te Moskou ver
schijnend weekblad een beschrijving ge
geven van den atVdiuwelijken toestand
in do Krim. Hij verzekert, dat daar
thans menschenvleesch gegrien wordt.
Klandesticn wordt er worst verkocht van
menschenvleerch. Kinderen worden ver
moord opdat hun vlee3ch aan honger
lijders kan verkocht worden en ook zijn
er individuen grlnrh+, dia menschen
vleesch verwerkt hadden.
De verwoesting van den druiven
oogst in het Z.W. van Frankrijk door
sprinkhanen, is zoo groot, dat sommige
wijnbergen totaal niett orbrengen. Te
Sun gé res zijn de velden, stralen, tuinen
en huizen met honderdduizenden sprink
hanen bedekt. Alle boomen zijn kaal ge
vreten.
De speciale politie-brigade, inge
steld om den handel in cocaïne na te
gaan en te voorkomen, heeft te Avignon
drie handelaars gearresteerd een vrouw
en twee mannen. Bij de huiszoeking zijn
groote hoeveeheden rccvï e gevo 'en.
De zelfde brigade heeft te Marseille
op een kamer, bewoond dcor een Italiaan
een opium-rookgelegenheid ontdekt. Be
slag werd gelegd op veel rooktoestellen
en een groote hoeveelheid opium.
Fokker, de Nederlandsche vlieg
tuigfabrikant, heeft bekend gemaakt, dat
hij eerx vliegtuigenfabriek in de Ver.
Staten zal vestigen. Hij zal aan die fa
briek al zijn werkkracht wijden. Naar
de „Times" uit New-York meldt is Fok
ker ontvangen door president Harding
en door den minister van oorlog.
De „Standaard" schrijft een beharti
genswaardig woord over de kabinets
crisis
De aan het, reeds in het begin der
vorige week genomen, besluit van het
Kabinet, om de portefeuilles ter be
schikking te stellen, gegeven openbaar
heid neemt een gegronde oorzaak van
klacht weg.
Onvoorzichtigheid en overhaast hande
len is in tijden van crisis verkeerd,
'moarlhier verkeerde de voorzichtigheid
langzamerhand in een dipl >nuti ka geslo
tenheid, die weinig overeenkwam met
onze gewoonten op dit gebied. Het be
sluit zelf komt ons juist voor.
De toestand is thans een geheal andere
dan in 1918. Te zeggen, wat sommigen
deden, dat de uitslag der verkiezingen
een bekrachtiging was van de door het
zittend Kabinet gevolgde politiek, leek
ons onjuist. De strijd gaat over het al
gemeen nooit meer om een zittend Ka
binet. De partijen gaan ter stembus met
een program, waarop zij zooveel moge
lijk stemmen trachten te verzamelen, en
de uitslag der verkiezingen kan niet
langer op zoo eenvoudige wijze als
voorheen worden vastgesteld.
Het eenige wat, naar ons oordeel, te
zeggen viel was, dat de uitslag heen
wees naar het optreden van een rechtsóh
Kabinet.
Niet meer, maar ook niet minder. In
dien gedachtengang komt het ons juist
gezien voor, dat het zittend Kabinet
begint met de baan geheel vrij te ma
ken voor de besprekingen die onge
twijfeld thans spoedig zullen aanvangen.
Natuurlijk betuigen we gaarne ook onze
instemming met het feit, dat aan een
Staatsman van rechts opdracht tot Ka
binetsformatie gegeven werd. En we ver
eenigen ons ook volkomen met de keuze
van den persoon.
Geenszins zien we daarbij over het
hoofd, dat het Proiestantsohe volksdeel tot
de rechterzijde behoorend, den laatsten
tijd zich wel eens geuit heeft in een
zin die er op wijst, dat men het ko
mend Kabinet liever onder Protestantsche
leiding gezien had.
Maar het is altijd goed te bedonken,
dat anderen niet het „monopolie" van
kortzichtigheid bezitten; dat we?elf daar
aan ook wel eens lijden.
En dat goval deed zich hier voor.
Wij achten het om velerlei redenen in
's Lands belang dat gehandeld is gelijk
geschiedde. Wanneer de groepen der
rechterzijde het eens worden over oen
goed uitgewerkt werkprogram, dan biedt
een nieuw Kabinet-Ruya stellig zóó
stellig dat er o.i. geen seconde van
twijfel overblijft den grootst denk
baren waarborg voor een krachtig be
wind.
Hoofdzaak is: een vast aecoord! Een
accoord zonder haken en oogen. En dat
schijnt ons het best te verkrijgen lang#
den nu ingeslagen weg.
Gemakkelijk is de taak van den for
mateur niet. Wij hebben een en ander
maal in ons blad op de voornaamste
moeilijkheid gewezen en komen daar ihans
niet op terug. Toch moet die moeilijk
heid in de eerste plaats aangevat wor
den, wil niet veel vergeefsche arbeid
verricht worden.
Nader wordt uit Den iiaug gemeld:
liet is slechts zelden vooryeuomen dat
de opening van een zitting der blaten Ge
neraal plaats heeft in een andere maand
dan September. Wij herinneren ons enkel
die op 28 Juni 1917, voor de Grondwets
herziening-Gort van der hinden. Ook toen
heeft de Koningin de buitengewone zit
ting der Staten Generaal persoonlijk ge
opend.
De stoet is nog niet als vroeger, met
name ontbreken nog steeds daarni de
galakoetsen, waarin de groot-waardig-
heidsbekleeders van het Koninklijke Huis,
benevens de kamerheeren in gewonen en
buitengewonen dienst enz. gezeten waren,
die de Koningin eertijds vergezelden naar
het gebouw, waarin de opening van hqt
zittingsjaar plaats had. Zij hadden zich be
den, evenals in de laatste jaren, vooraf
naar de grafelijke zalen begeven.
Aan het koninklijk paleis werden, toen
te 5 minuten voor éénen het eerste saluut
schot uit het Malieveld zich deed hooren,
ten teeken dat de Koningin zich gereed
maakte om in de statiekoets te -tappen,
de militaire eerbewijzen aan het Konink
lijk echtpaar gebracht door een compag
nie van het Regiment Grenadiers met het
regimentsvaandel en de Koninklijke Mili
taire Kapel, die onder leiding van den lui
tenant-directeur Boer het Wilhelmus in de
oude toonzetting aanhief. Bij de eere-com-
pagnie stond de commandant der te In-
fanterie-Brigade (Brigade Grenadiers en
Jagers) benevens de commandant van het
Regiment Grenadiers. De stoet werd voor
afgegaan door een eskadron huzaren,
sterk 75 ruiters, met den standaard en de
muziek van het regiment. Voorafgegaan
door een rijknecht-majoor en twee rij»;
knechts te paard, volgde het eerst in den
stoet de Opperceremoniemeester, Graaf
Du Monceau, gezeten in een rijtuig met
twee paarden. Hierop volgde in een staat
siekoets met acht paarden en de noodige
lakeien naast elk portier de Koningin en
de Prins.
54
