BUITENLAND.
Onschuldig veroordeeld
Derde Blad
27 Juli 1922
Is het redelijk het ambulantisme te handhaven,
óók nadat de technische herziening der L. O. wet
in werking getreden is?
DE TOESTAND IN IERLAND.
De toestand te Cork. Vredes
pogingen van den burgemeester
van Cork.
De financieele ontreddering van
Duitschland.
Frankrijk en de veroordeeling van
Leoprechting.
De ontmoeting van Lloyd George
en Poincaré. De schadever
goeding.
Opnieuw de non-coöperators.
Spoorwegstaking in Canada.
Beieren en het rijk.
Een Engelsch Witboek over de
Haagsche Conferentie.
Een arbeidersbetooging In Kopen
hagen.
Het bevolkingsvraagstuk In
Frankrijk.
FEUILLETON
De spoorwegstaking in de V. S.
T ransportmoeilijkheden.
De drooglegging der V. S.
Engeland, het smerigste land in
Europa.
De crisis In Polen.
UIT RUSLAND.
Tegen Gorki.
De sluiting der speelholen.
GER9. BUiTENL BERICHTEN.
Pauselijke hulp aan Rusland.
Een parlementslid tot 5.000 frs.
boete veroordeeld.
Door schrik genezen.
Generaal Maistre overleden.
Een belangrijke uitspraak.
De bolsjewiki als hotelhouders.
Ontploffing te Oppau.
Onlusten in Syrië.
De Ford-fabrieken in het buiten*
land.
Noodweer.
is die Chuchillino
„Een man afkomstig uit Canada,
die zich gevestigd heeft in New-York.
Hij laat de waarheidslikeur uit de
bergen komen en verkoopt die tegen
hoogen prijs. U zult vijftien Dollar
moeten betalen voor een fleschje van
deze grootte.''
„Inderdaad ongehoord duur. Maar
ik wil toch zoo'n fleschje hebben."
Ovide had naam en ad.es behoor
lijk genoteerd.
Ondertusschen had Jacques Garaud,
die weer naar beneden was gegaan,
gelegenheid gevonde in gesprek te
komen met Noemi Mortimer. Het
toeval was hem ditmaal te hulp ge
komen. Noemi had zich aan de piano
gezet, terwijl haar vader met eenige
Amerikanen in gesprek was. Het jonge
meisje bestudeerde een operette, op
dat oogenblik in Parijs erg in dmode.
Jacques had zich op eenigen af
stand van haar neergezet, om haar
beter te kunnen hooren.
Herhaaldelijk was he Noemi op
gevallen, dat de pa sagier wel aan
dacht aan haar schonk. Hij, zag er
uit als een heer, reisde eerste klas,
waarom zou zij dus beleedigd zijn
door zijn stille bewondering Zij was
er ook heelemaal ni .t door beleedigd.
Misschien zelfs vond ze 't wel aardig.
Toen 't stuk uit was en de laatste
tonen nog natrilden, boog Jacques
zich naar Noemi.
„Men kan zien," zeide hij, „dat
u in Frankrijk hebt gewoond en niet
alleen in Frankrijk, maar in Parijs.
Het jonge meisje sloeg haar groote
blauwe oogen op naar den man, die
zich veroorloofde haar aan te spreken,
zonder aan haar voorgesteld te zijn.
Zij toonde zich echter geenszins ge
stoord daarover en vroeg met zachte
stem
„Waaraan ziet u dat, mijnheer
„Als u deze muziek niet hadt ge
hoord in Parijs, zoudt u ze niet zoo
levendig, zoo meesleepend spelen."
„Zoo, bent u Franschman, mijn
heer
„Ja, juffrouw."
,,U hebt gelijk, mijnheer. Ik heb
het motief inderdaad in Parijs gehoord
en wel in den schouwburgik vond
't erg aardig en heb het onthouden."
„U hebt een merkwaardig geheugen.
„Voor dat, wat me bevalt, ja. En
er is veel, dat me bevalt in Frank
rijk."
„Hebt u lang in Parijs gewoond,
juffrouw vervolgde Jacques Ga
raud.
„Maar drie maanden," antwoordde
Noemi. „Ik heb dus alleen het voor
naamste kunnen zien. Ik had er min
stens een jaar willen blijven, maar
vader wilde niet langer blijven, zijn
zaken riepen hein naar New-IJork,
waar ik eenigszinsmet tegenzin terug
keer na deze korte reis."
„Dat begrijp ik, hoewel ik Parijs heb
verlaten zonder spijt. Ik ga ook naar
New-IJork. Ik ben mecanicien en ik
stel me voor in verschillende eerste
klas huizen studie te aken, onder
andere in het huis Mortimer."
Noemi keek hem glimlachend aan.
„Bedoelt u het huis James Mor
timer vroeg zij.
„Ja, juffrouwHet huis James
Mortimer, wiens chef in Europa door
gaat voor een man van genie."
„Kent u den man, waarover u met
zooveel lof spreekt
„Neen, juffrouw. Hoe zou ik hem
kennen, ik ga voor de eerste maal
naar Amerika antwoordde Jacques.
„En het is uw plan naar hem toe
te gaan, als u in New-IJork komt?"
„Mijn eerste bezoek zal hem gelden,
juffrouw."
„Dan zal het u ongetwijfeld aange
naam ziin aan James Mortimer voor
geteld te worden."
„Niets zou me aangenamer zijn."
Ik kan u verzekeren, dat James
Mortimer zeer op de Franschen js
gesteld en als u het goedvindt zal ik
u aan hem voorstellen."
„Dat neem ik volgaarne aan. Kent
u hem goed, juffrouw
„Zeer goed zelfs en ik houd heel
veel van nem. 't Is mijn vader."
De valsche Paul Harmant speelde
den domme als een volleerd comedi-
ant. 1
„Uw vader," riep hij uit. „O
Juffrouw, wie had zoo iets durven
denken? Als ik 't geweten had
„Zoudt u anders over mijn vader
hebben gesproken, dan u nu gedaan
hebt vroeg Noemi lachend.
Neen, zeker niet
„Dus overtuigd van uwe sympathie
voor mijn vader, ga ik u aan hem voor
stellen."
„Hoe heet u, mijnheer?'?
„Paul Harmant."
„Gaat u met me mee
Noemi stond op en ging, gevolgd
door den meesterknecht, naar haar
vader, die nog steeds in druk gesprek
was.
„Mag ik de heeren even storen
Ik wilde u iemand voorstellen, vader
„Iemand," herhaalde Mortimer
eenigszins verrast.
„Ja, iemand die van Frankrijk naar
New-IJork komt, alleen om u een
bezoek te brengen. Op geheel toeval
lige wijze is deze mijnheer er toe ge
komen, mij het doel zijner reis uiteen
te zetten, zonder dat hij mij kende
en ik meende, dat ik hem niet verder
moest laten reizen, zonder hem in
kennis te brengen met denman, waar
voor hij zooveel achting heeft. Vader,
ik stel u voor een Franschman, innjn-
heer Paul Harmant, evenals u mecani
cien."
„Aangenaam, mijnheer, om een
dubbele reden eerstens omdat u bur
ger bent van een groot land, dat ik
bemin en tweedens, omdat u voorge
steld wordt door mijn lieve dochter.
U bent mecanicien, evenals ik, werker,
evenals ik, wilt u mij de hand druk
ken
„Voor die eer ben ik even gevoelig
als voor de welwillendheid uwer ont
vangst, zeide Jacques, terwijl hij de
hand drukte van den ingenieur, die
hem hartelijk werd toegestoken.
„Voortaan zijn wij oude kennissen,"
hernam Mortimer, „dus alle vorme
lijkheid laten we varen. Ik stel u voor
aan een der eerste Amerikaanscht
financiers, Richard Davidson, mijn
vriend en bankier."
„Tot uw dienst, mijnheer, zeide
de bankier. „Als ik u van nut kan
zijn, zal ik dat gaarne doen."
De gewezen meesterknecht dankte j
de heeren gingen zitten, Noemi ging
naar de piano.
„Als ik mijn dochter goed begrepen
heb," zeide Mortimer, „gaat u naa»
New-IJork met de bedoeling, mij op
te zoeken."
„Volkomen juist. Ik ben van plan
in Frankrijk een model fabriek op te
richten. Uwe ateliers zijn mij genoemd
als in elk opzicht de beste en ik stelde
mij daarom voor uwe goedkeuring
te verzoeken, ze te bezichtigen."
LWordt vervolgd.)'
(Ingezonden).
Geachte lezer, overweeg het volgende
pens goedt
Wdt meerdere malen werd voorspeld,
blijkt hoe langer zoo meer uit te zullen
komen.
Ons onderwijs in 't algemeen en het
lager in 't bijzonder, wordt te duur voor
deze benarde tijden.
Toen de onderwijsgelijkstelling op
zich zelf zeer rechtvaardig wet werd,
kende men na jaren van onrecht geen
maat, met als gevolg ten toon spreiden
van luxe en overdaad op 't gebied van
Scholenbouw, aanschaffing van leermid
delen, enz., zoo groot, dat nu reeds een
beduidende vermeerdering van 't leerlin
gen aantal per onderwijzer uit gedwongen
zuinigheidsoverwegingen ingeluid moet
iworden.
Was tot nu toe vrijwel practisch toe
laatbaar een leerlingenaantal per onder
wijzer van het bespottelijk lage 5 tot het
te hooge 45, dus met een gemiddelde van
ongeveer 30, thans wordt het strak en
zonder uitzondering voor een flinke stads
school met 7 leerkrachten en geen ambu
lant hoofd 38 per onderwijzer en voor een
14-klassige school, eveneens zonder ambu-
lantis 45.
iet wel: Straks en zonder uitzondering
Wat toch is het geval?
Voor de herziening in werking treedt,
hebben de gemeente- en schoolbesturen
het recht het leerlingen aantal per klasse
haast zoo klein to maken, als zij dit ver
kiezen, mits zij de salarissen der meerder
noodig zijnde onderwijzers maar uitbeta
len, zonder hiervoor rijksgelden in reke
ning te brengen.
Van dit recht maakten de rijke ge
meente- en schoolbesturen druk gebruik,
zoodat het mogelijk werd een klassebezet
ting te fonmeeren van 4, 5 en 10 kinderen
bijvoorbeeld.
Scholen, die bezocht worden door kin
deren van beter gesitueerde ouders met
laatstgenoemde duur wordende klassebe
zetting behooren heden lang niet tot de
zeldzaamheden, waaruit blijkt, dat kleine
klassen verkieselijker zijn, dan men wel
eens wil trachten voor te stellen, anders
zouden de beter bemiddelde en min of
meer deskundige ouders hiertoe niet heb
ben meegewerkt.
In de herziening wordt echter voorge
steld aan de gemeente- en schoolbesturen
te verbieden onderwijzers aan te stellen
boven de in de wet te noemen aantallen,
'óók al zouden ze die uit eigen middelen
urenschen te betalen.
Dit meent de wetgever te moeten doen,
eerstens uit rechtvaardigheidsoverwegin
gen en tweedens om het aantal onderwij
zers beter over het gelieele rijk te kun
nen distribueeren.
Voorbij is dus de tijd der belachelijke
kleine klassen en als reactie krijgen we de
te groote klassen, wat in nog sterker mate
het geval zal zijn, indien men het ambu
lantisme, (dit is het stelsel van het hoofd
zonder klas) blijft handhaven, voor de
bijzondere scholen en als bij uitzondering
voor de openbare.
Dit laatste zal ik met een voorbeeld
duidelijk trachten te maken.
Om een school met 7 klassen op te kun
nen richten zal men noodig moeten heb
ben 261 leerlingen. Dit is gemiddeld per
leerkracht 37, hetwelk prachtisch neer
komt op 40 le, 2e, 3e en 4e klas, 35 5e en
6e klas en 31 in de 7e.
Een al haast te groote bezetitng der
klassen derhalve.
Wil men nu hiernaast nog een ambulant
liood aanstellen, dus het personeel op
voeren tot 8, ofschoon het aantal klassen
1 moet blijven, dan worden niet vereischt
261 leerlingen, maar 316.
De klassen vulling wordt dan respectie
velijk 50, 50, 50, 50, 43, 40 33.
Zet hier nu naast de thans bestaande
standen scholen met 5 tot 10 kinde
ren per onderwijzer en makkelijk
is het te doorzien, dat het onderwijs
ontvangen, iets hatelijks gaat worden
voor de kinderen, te meer nog als het
ambulantisme blijft bestaan
De onderwijsstrijd is volstreden. Voor
de idee's der vrije school hebben de onder
wijzers zich geweldige finantiëele offers
getroost en mede hierdoor is het moge
lijk geworden de gelijkstelling te kunnen
verwerkelijken.
Eendeels door 'de treurige finantieële
omstandigheden, anderdeels door ver
keerd beleid en sabotage moeten nu de
arbeidsvoorwaarden der onderwijzers
door een te sterke vergrooting der klas
sen verslechterd worden. Zij zullen zich
hier wel bij hebben neer te leggen.
Dat men er toch echter op bedacht zij,
deze nieuwe offers tot de kleinst moge
lijke afmetingen terug te brengen, door
toe te zien, dat alle hens aan dek komen
en hierom het ambulantisme niet te hand
haven of althans geen uitbreiding te
geven.
Gedeelde smart zal ook hier halve smart
moeten worden,
H. J. J. SPOOK.
De burgemeester van Cork is te Du
blin aangekomen, in de hoop een einde
te maken aan den oorlog in het zuiden.
Zijn voorstel is dat de leden van het
nieuwe parlement en het vroegere Dail
ten spoedigste bijeenkomen, teneinde een
schikkingte treffen. Het is echter on
waarschijnlijk dat de regeering andere
voorwaarden zal aanvaarden dan de vol
ledige overgave en de ontwapening der
rebellen.
De rebellen zijn heer en meester in
'Cork. De stad is rustig. De werkloosheid
ten gevolge van den stilstand van het
bedrijfsleven omvat veertig procent der
geheele bevolking.
Het „Berl. Tag." polemiseert in een ar
tikel over de financieele ontreddering van
Duitschland door de herstelbetalingen met
de „Temps" en komt daarbij op tegen het
verwijt, dat Duitschland zich niet zou be
ijveren, alle den staat toebehoorende in
komsten ook te innen. De vertraging in
het binnenkomen der belastingen is te
Verklaren door het feit, dat bij het over
nemen van de groote belastingen door
het rijk van de staten een geweldig nieuw
beambtenkorps gevormd moest worden.
In den laatsten tijd komen de belastingen
*eer goed binnen. Zoo is de bevolking
voor het begrootirigsjaar 1922, dat 1 April
begon, voor 108 milliard papiermark aan
belastingen aangeslagen, waarvan in de
•erste drie maanden reeds 48 milliard
zijn binnengekomen. De uitgaven voor
Verbetering van verkeerswegen en voor
steun aan de binnenscheepvaart zijn ge
rechtvaardigd door de overweging, dat
zoodoende groote besparingen kunnep
Worden verkregen aan kolen en kosten
,Van aanvoer van buitenlandsche levensmid
delen. De verhooging van de vlottende
achuld vindt haar oorzaak in uitgaven
Voor de naleving van het vredesverdrag.
Met cijfers is aan te toonen, dat alleen
de leveringen aan de Entente de oorzaak
zijn van de financieele ontreddering.
De Munchensche correspondent van het
iJBerl. Tag." schrijft:
De Fransche regeering heeft bij de
Beiersche regeering stappen gedaan in
verband met het vonnis in het bekende
hoogverraadproces tegen Leoprechting,
Welk proces aan het licht heeft gebracht,
dat de jonge Leoprechting in, opdracht en
betaling van den Duitscliën gezant in
iMunchen, Dard, gewerkt heeft voor de
losscheuring van Beieren van het rijk. Al
gemeen werd verwacht, dat de Beiersche
regeering na deze constateering maatrege
len zou nemen om het verdere verblijf
van den heer Dard te Munchen te belet
ten. In plaats daarvan verzoekt zij de
terugroeping van graaf Zoeh, den Prui-
sischen vertegenwoordiger, tot wieD
Leoprechting zich als journalist toegang
heeft verschaft.
Volgens de „Daily Telegraph" heelt
Balfour na de kabinetszitting van Dins
dag een korte nota aan Poincaré gezon
den, mededeelend dat de Britsche regee
ring verheugd zou zijn hem overeenkom
stig zijn eigen voorstel de volgende week
te Londen te ontmoeten. De nota vestigt
er Voorts de aandacht op, dat de aanwe
zigheid der Italiaansche, Belgische en
Spaansche vertegenwoordigers is ver
eischt. Voor de conferentie van Spa en
Cannes hebben de voorloopige besprekin
gen tusschen Brittannië en Frankrijk alleen
over de schadevergoeding tot ernstige
misverstanden met Rome en Brussel ge
leid. België's prioriteit kan niet ontkend,
maar de rechten van Italië, Servië, Roe
menië en Griekenland mogen niet wor
den voorbijgezien. De voorstellen in de
Fransche pers den verwoesten gebieden
prioriteit te geven, beteekent, dat de kos
ten der bezettingslegers als prioriteit op
de schadevergoedingen zouden worden
opgegeven, en dat de verschillende on
derdeden der schadevergoeding, pensioe
nen en dergelijke, eerst na de schade
vergoeding zouden komen. Op dezen
grondslag zou Brittannië langen tijd niets
van Duitschland ontvangen, hetgeen een
onmogelijk voorstel is.
Na een stilstand van vijf maanden
hebben de non-coöperators het posten bij
de winkels, die buitenlandsche kleeder-
stoffen verkoopen, hervat, hetgeen tot
een aanzienlijke opwinding en tot stop
zetting van het verkeer leidde. Twintig
man en vier vrouwen zijn gearresteerd,
doch er hadden geen ongeregeldheden
plaats.
Dc leiders der vakvereenigingen te
Montreal hebben 'n staking aangekondigd
daartoe gemachtigd door den uitslag der
juistgehouden stemming over een loons
verlaging van twee tot vijf cent per uur.
Dc beslissing in Beieren is gevallen.
De meerderheid van den Landdag heeft
het Kabinet Lerchenfeldt haar vertrou
wen uitgesproken en daardoor het op
treden, in strijd met de grondwet, goed
gekeurd. Het Rijk heeft thans den plicht,
tegen deze gevaarlijke houding van een
afzonderlijk land met alle middelen, die
de Grondwet toelaaï, op te treden. Vol
gens de Grondwet kan op vijf verschillen
de wijzen de poging van Beieren tot het
plegen van een aanslag op de Grondwet
afgeweerd worden. De Rijksregeering
kan op grond van art. 13 een uitspraak
van het Rijksgerecht verlangen, om vast
te stellen, dat de Beiersche verordening
niet vereenigbaar is met het Rijksrecht.
Zij kan verder een uitspraak verlangen
van het volgens art. 19 der Rijksgrond-
wet in te stellen Staatsgerechtshof, dat
te beslissen heeft in quaesties tusschen de
landen en h t Rijk. Voorts kan zij nog het
Staatsgerechtshof tot bescherming der re
publiek uitspraak laten doen, en daar-
doo.' de ongeldigheid van de Beiersche
verordening laten vaststellen. Tenslotte
kan. met het oog daarop, dat de verorde
ning op zich zelf ongeldig is, de Rijkspro-
sident verlangen, dat zij buiten werking
gesteld wordt. Hetzelfde recht heeft ook
de Rijksdag. Eenigerlei besprekingen hier
over of plannen, om den Rijksdag voor
dit doel bijeen te roepen, hebben nog niet
plaats gevonden, Naar verluidt, is de
Rijksdag-commissie, de z.g. controle
commissie, die den Rijksdag gedurende
het reces vertegenwoordigt, op Woens
dagnamiddag voor een vergadering bij
eengeroepen.
Dinsdag is een officieel Witboek open
baar gemaatk, waarin de resultaten der
Haagsche conferentie worden besproken.
Na te hebben gewaagd van de categori
sche weigering der Sovjets in zake het
beginsel van de teruggave der eigendom
men, en hun in gebreke blijven van het
geven van eenig feitelijke verzekering in
zake de compensaties, gaat het document,
hetwelk door de Britsche gedelegeerden is
onderteekend, als volgt voort:
Bovendien kunnen wij niet ontkomen
aan de conclusie dat de resoluties van
Cannes feitelijk niet werkelijk aangenomen
zijn. De ongunstige toestand der heden-
daagsche Russische industrie geeft ons de
overtuiging dat er geen is op een herstel
van deze industrie en van het industrieele
leven in Rusland indien de Russische re
geering niet van ganscher harte bereid is
samenwerking te zoeken met buitenland
sche werkkrachten en buitenlandsch ka
pitaal. Op elk gebied der industrie is dit
noodig, en juist thans, tegenover deze
moeilijkheden en den dringenden nood
ligt het in het voornemen der Russische
regeering om het grootste gedeelte der door
ibuitenlandschen ondernemingsgeest opge
bouwde industrie in eigen hand te hou-
den.
Tegenover de voor ons liggende feiten
zijn wij overtuigd, dat ondanks alle prak
tische pogingen, welke zijn gedaan om eeri
oplossing te verkrijgen, er op 't oogenblik
geen regeling mogelijk is.
In een groote arbeidersvergadering js
Dinsdagavond een motie aangenomen
waarin werd geprotesteerd tegen de intrek
king van de buitengewone werkloosheids
ondersteuning en waarin of een algemeene
verkiezing of een plebisciet over de mili
taire kwestie werd verlangd. Na de verga
dering trokken de betoogers in optocht
naar het parlement. De premier ontving
hier een deputatie, welke hij meedeelde
dat de beide kwesties in het parlement in
behandeling waren. Hij voegde hierbij, dat
ter ondersteuning en bestrijding der werk
loosheid de laatste twee jaren meer was
uitgegeven dan ooit te voren en dat do
regeering in de gevolgen der werkloosheid
zou voorzien zoover mogelijk als de finan
cieele toestand zou toelaten.
Wie Is verantwoordelijk voor de ont
volking van Frankrijk? De Code Civil,
schrijft Stephane Lauzanne in de „Ma-
tin." Luistert:
Wanneer een gezinshoofd sterft, zonder'
een testament na te laten, dan hebben alle
kinderen een gelijk recht op zijn goederen
zoowel op de goederen in natura als op
het geld. Wanneer een gezinshoofd een
testament nalaat, mag hij daarin geen
enkel zijner kinderen, als hij er drie of
meer heeft meer dan een kwart ge
ven boven zijn legitieme portie. Wanneer
de erfenis alleen maar geld of meubilair
bevat, dan kan dit er nog mee door, men
verdeelt het geld en de meubels. Maar
zeer bedenkelijk vindt Lauzanne de
ze regeling in de Code civil, wanneer er
grondbezit nagelaten wordt. Want dan
moet de grond óf verdeeld óf verkocht en
de opbrengst verdeeld worden. Dus, con
cludeert de schrijver, wordt de Fransche
boer, die toch de kern van Frankrijk is
en moet zijn, voor dit alternatief ge
steld: niet meer dan één of twee kinderen
te hebben of de zekerheid, dat, wanneer
hij er meer heeft, zijn grond waarop hij
zijn geheele leven gewerkt heeft, verkocht
zal worden.
Tusschen deze twee mogelijkheden zal
de boer, die zoo zeer aan zijn grond ver
knocht is, niet aarzelenHij zal niet
meer dan twee kinderen willen hebben.
Het bewijs hiervan?
Uit de statistiek van twee departemen
ten, waar vroeger, niettegenstaande de Co
de Civil, het grondbezit aan één kind
kwam, in de hooge en Lage Pyreneeën
blijkt, dat in 1850 in de Hooge Pyreneeën
4.397 en in de Lage 3.666 meer geboorte-
dan sterfgevallen waren. Toen kreeg men
in de Hooge Pyraneeën ook de verplichte
verdeeling. Het gevolg hiervan was, dat
in 1880 het verschil van het aantal ge
boorten terugviel tot 2.118, terwijl het in
de Lage Pyreneeën toenam tot 9.984.
Dertig jaar later in 1910, waren er in
de Hooge Pyremeeën nog 7.703 meer ge-
boorfeaangiffceri "dart sterfgevallenterwijl
er in de Lage Pyremeeën 2.740 meer sterf
gevallen dan geboorten waren.
Daarom moet art. 827 van de C.C. af
geschaft worden, meent Lauzanne.
Het z.g. Interstate Commerce Commit
tee heeft uitgemaakt dat er een noodtoe
stand bestaat in het transportbedrijf in
oostelijk Mississippi, welke vereischt dat
de commissie het vervoer van alle nood
zakelijke levensbehoeften regelt, daarbij
de voorkeur gevend aan steenkool en voe
dingsmiddelen. Dit beteekent dat de regee*
ring het verkeerswezen overneemt, ten
einde een tekort aan brandstof te ver
mijden, alsmede om de natie te bescher
men tegen gewetenlooze kooplieden.
De krijgswet is afgekondigd tengevolge
van de onlusten bij de spoorstaking.
Hoe weinig populair de z.g. „droogleg
ging" der Ver. Staten in het land zelf is,
is dezer dagen opnieuw aangetoond door
een stemming, welke het bekende week
blad de „Literary Digest" had uitgeschre
ven. Van de 200.000 uitgebrachte stemmen
zijn 63 pet. vóór een wijziging der wet op
het verbruik van alcohol of wel vóór een
algeheele intrekking der wet uitgebracht.
Duizenden brieven vergezelden de stembil
jetten, waarin er op werd aangedrongen,
dat de Ver. Staten de Canadeesche wet
zullen navolgen, welke openbare drankge
legenheden verbiedt, doch toestaat om al
coholische dranken in de regeeringswin-
kels te koopen.
Intusschen blijkt meer en meer dat de
droogleggingswet een paradijs voor smok
kelaars en woekeraars is. Dc vraag naar
alcohol in de groote steden is niet ver
minderd, en de hoeveelheid, welke heden
nog wordt verbruikt overtreft verre de
hoeveelheid, die eventueel kan worden
binnen gesmokkeld. Dit komt omdat er
z.g. „Hooch" wordt vervaardigd, dat een
buitengewoon goedkoope en soms doode-
lijke imitatie van whisky is. Het aantal al
coholvergiftigingen met doodelijken afloop
is in New-Vork alleen sedert 1920 met 100
pet. toegenomen. Een analyse van de
„Hooch" heeft eangetoond, dat deze drank
grootendeels uit voor menschelijk gebruik
ongeschikten alcohol bestaat, vermengd
met bruine suiker, en verpakt in flesschen,
die etiketten dragen als de vermaarde
whisky.
Aldus luidde het oordeel van Lord New
ton in het Hoogerhuis bij de tweede le
zing van de „wet ter bestrijding van den
rook". Deze wet is het resultaat van het
rapport der commissie tot bestrijding van
den rook, hetwelk door Lord Newton
wordt gepresideerd. De wet is een uitbrei
ding van de Public Health Act, welke
straf stelt op het verspreiden van smerigen
en voor de gezondheid schadelijken rook.
Tot dusver bleek deze wet onvoldoende,
20odat bij de thans in behandeling zijnde
wet de bevoegdheid der autoriteiten is uit
gebreid, en zij gemachtigd zijn om parti
culiere huizen en fabrieken te verbieden
voor hun verwarming of hun bedrijf
steenkolen te gebruiken, die een schadelij
ken rook verwekken.
Lord Newton betoogde dat de Engel-
schen de gewoonte hebben zich zelf om
hun zindelijkheid te prijzen, doch hij
meende, dat Engeland en Schotland over
het algemeen genomen de smerigste lan
den van Europa zijn. In Londen valt elke
maand 25 ton röet per vierk. mijl! Dit is
in een jaar genoeg om een pyramide te
bouwen, welke vier of vijf maal zoo hoog
is als de Westminster Clock Tower. De
gevel van het Parlement is zóó vuil en
verwaarloosd, dat een groot aantal man
nen gestadig bezig is zorg te dragen dat
het sierwerk niet naar beneden valt.
Steden als Sheffield en Rochdale scha
men zich zóó voor haar vuilheid, dat zij
er van af zien statistieken te publiceeren
over de door het roet veroorzaakte
schade. In Manchester alleen worden de
extra-kosten voor het wasschen van boor
den, die door roet zijn bevuild, op 50
duizend pd. St. per jaar geschat (gelach).
In het industrieele Duitschland is de toe
stand veel beter, hetgeen te danken is
aan het weinig gebruik van huisbrand, het
vele gebruik van gas en de doeltreffend
heid van het gebruik van beter soort kolen
voor industrieele doeleinden.
De rechtsche partijen hebben in den
Landdag een motie van wantrouwen in
het staatshoofd ingediend.
Gorki's uitlatingen in da buitenland
sche pers hebben in Rusland veel ver
ontwaardiging gewekt.
De correspondent van het „Hbl." te
Helsingfors schrijft nu, dat vooral ook
de uitingen van Gorki over het antisemi
tisme een onaangenamen indruk wek
ten. Volgens een artikel in de Peters
burger „Nowosti" van 17 Juli zou Gorki
in een interview in Amerikaanscho bla
den hebben gezegd: ,,Niet alle Joodsche
bolsjewiki, maar de onverantwoordelijke
kwajongens, die de heiligdommen van het
Russische volk bezoedelen, treft de schuld
Aan den anderen kant treft die ech
ter ook de provocateurs uit de vroegere
Tsaristische ambtenaren, de hooligans en
bandieten, die het masker van het bol
sjewisme voor het gelaat houden. Zij
hebben om te provoceeren, juist de Jo
den, de Joodsche onverantwoordelijke
kwajongens voor de taak om de kerke
lijke schatten weg te halen, bestemd en
voor de uitvoering van alles wat met
de Russische kerk en de Russische ziel
verband houdt.
In de Nowosti" komt Mïchailof tegen
Gorki op. Hij noemt hem een goed
mensch, doch een slecht muzikant, d.w.z.
een goed schrijver, doch een slecht poli
ticus. Als groot kunstenaar was hij be
roemd en het is dus dubbel erg als
zijn licht begint te walmen. Hij moest
zich liever bezig houden met onschul
diger dingen. „Waarom schrijft hij
bijv. niet memoires", waarin hij kan
vertellen hoe in de wilde jaren van de
revolutie en kunstschatten in Petersburg
bewaard werden. Dat is een onderwerp
dat Gorki (die met die taak was belast)
zoo goed beheerscht, zegt Michailof ve
nijnig.
Naar uit Helsingfors wordt gemeld,
is besloten de speelholen te Petersburg
te sluiten. Tot dusver werden deze ge
duld, omdat een groot percentage der
inkomsten den hongerenden tón goede
kwam. Thans echter zou dat niet meer
zoo noodig zijn.
Volgens de „Kras. Gas." van 19 Juli,
werd op 17 Juli krachtens verordening
van het Petersburgsche executieve co-
mié in alle clubs bet hazardspel ver
boden. Des nachts om twaalf uur ver
schenen militairen in allo Peterburger
clubs en eischten onmiddellijke staking
van het spel en ontruiming der localen.
De leden van de Pauselijke zending
tot hulp aan Rusland zijn Maandag
avond naar Bari vertrokken, waar zij
zich naar Konstantinopel zullen insche
pen. Vandaar gaan zij naar Novoros-
sisk. De zending zal zich in verschil
lende groepen verdoelen.
Wegens ongeoorloofde speculaties heeft
de rechtbank te Parijs het Kamerlid Caï-
tucoli, afgevaardigde voor Corsica tot
frs. 5000 boete veroordeeld.
Caïtucoli had van het rijk 260 ton
spek gekregen voor frs. 2.70 per kilo,
dat niet duurder dan frs. 3.20 per kilo
verkocht mocht worden. Het kamerlid
verkocht het tegen frs. 3.85 en frs 4.50
per kilo. Ook had hij om een uitvoerver
gunning te krijgen gezegd, dat dit spek
ingevoerd was, terwijl hij het gekregen
had door tusschenkomst van het ministe
rie van voedselvoorziening.
De treinen met pelgrims naar Lour-
des houden eenige minuten bij het sta
tion te Dy on stil. Een aantal pelgrims
maakten dezer dagen van de gelegenheid
gebruik, om zich aan het buffet te ver
sterken, waarna zij in allerijl weer hun
coupé opzochten.
Een van hen, een lamme, die zich
met behulp van 'n paar krukken voort
bewoog, stak juist de spoorlijn over, toen
een sneltrein in volle vaart aan kwam
rijden.
De andere reizigers uitten een kreet
van ontzetting en de lamme hield een
oogenblik stil, verstijfd van schrik.
Daarna echter wierp hij zijn krukken
weg, liep en sprong alsof hem nim
mer iets gemankeerd had, over de
spoorlijn en bereikte net op tijd ht®
perron.
Generaal Maistre, lid van den hoogen
oorlogsraad in Frankrijk, bevelhebber van
een legergroep tijdens den oorlog, is
tengevolge eener appendicitis, 64 jaar
oud, overleden.
De lijken van Kern en Fischer, de
moordenaars van Rathenau, zijn Maan
dag in één gemeenschappelijk graf op
de begraafplaats van Saaleck ter aarde
besteld. Naar de Leipziger Nachrichten
meldt, waren de kisten met bloemen be
dekt. Van de voormalige Ehrhardt-blri-
gade was een groote krans gekomen met
een lint in de royalistische kleuren.
Op het vliegveld van Bourget is
een vliegtuig met een telegraafpaal in
aanraking .gekomen. De bestuurder, ka
pitein Lagache, is omgekomende tweede
man in het vliegtuig is zwaar gekwetst.
De Times verneemt uit Nairobi dat
daar een verordening is verschenen,
waarbij in het Tanganjika-gebied de sla
vernij wordt afgeschaft. De slavernij be
stond daar nog in afgelegen districten
als Roeanda, zelfs zijn heele stammen
er nog erfelijke lijfeigenen.
De Rimamuranjer Eisenwerk A. G. te
Budapest, had op den 18en Mei op voor
stel van haar bestuur, besloten haar aan
deelenkapitaal door uitgifte van 130.000
aandeelen van 174 millioen tot 200 mil-
lioen kronen te verhoogen en daarbij te
vens bepaald, dat, in afwijking van haar
statuten, die voorschrijven dat 25 aandee
len het recht geven 1 stem in de alge
meene vergadering der vennootschap uit
te brengen, 25.600 aandeelen van deze
uitgifte, die door de leden van de directie
zouden worden overgenomen, het voor
recht zouden hebben, dat elk aandeel het
recht verleend werd 1 stem uit te bren
gen,
Dit voorsïel werd door Eet bestuur ge
daan, omdat het heette dat Stinnes, die in
Oostenrijk ook al de meerderheid der
aandeelen van de Alpinen Montau Gesell-
schalt heeft verworven, van plan was,
ook aandeelen van deze grootste Hongaar-
sche ijzerfabriek te koopen.
De rechtbank te Boedapest heeft dit
besluit der algemeene vergadering, dat
met groote meerderheid was genomen,
vernietigd, en hiervan de vennootschap
kennis gegeven.
De rechtbank heeft overwogen, dat te
genover 38.976 stemmen van 974.440 pre
ferente aandeelen, 25.600 aandeelen serie
B, volgens het genomen besluit het recht
zouden geven op 25.600 stemmen, niette
genstaande deze aandeelen niet meer dan
non., kr. 5.120.000 van het aandeelenka
pitaal vertegenwoordigen, en dezelfde
rechten zouden genieten als 640.000 aan
deelen met een nom. waarde van kr. 124
millioen, Een zoodanig besluit is in strijd
met de art. 17 en 178 van het wetboek
van koophandel, waarin duidelijk is be
paald. dat de rechten der aandeelhouders
afhankelijk zijn van de deelneming in het
vermogen der vennootschap.
Dat de algemeene vergadering met
meerderheid van stemmen dit besluit ge
nomen heeft, doet niets ter zake. Want,
zegt de rechtbank, de meerderheid is ook
door het afstand doen van haar eigen
rechten niet bevoegd, principieele bepa
lingen van de wet te ontduiken, in dit
geval het beginsel, dat de meerderheid
van het kapitaal in de algemeene vergade
ring de beslissing heeft. Want de tegen
woordige meerderheid, die dit besluit
nam, kan niet aan een volgende meer
derheid, die wellicht uit andere personen
zal bestaan, de rechten ontnemen, die
haar volgens het wetboek van koophan
del toekomen.
De Rimamuranjer Eisenwerk A. G, zal
van dit vonnis in hooger beroep gaan. In
financieele kringen wordt met spanning
een uitspraak van het hof tegemoet ge
zien daar een groot aantal vennoot
schappen het voorbeeld dezer maatschap
pij willen volgen om te voorkomen, dat
het bestuur in handen van buitenlanders
zal komen.
Aan het Rotterdamsriie soc.-dem. blad
„Voorwaarts' heeft ut. Kurt Rosenfeldt
bij zijn bezoek aan Rotterdam de rekening
getoond, die hem en zijn collega's in de
villa buiten Moskou voor de eerste vijf
dagen van hun verblijf aldaar werd gepre
senteerd.
De Tekening werd uitgeschreven! door
„het Volkscommissariaat voor Gezond
heidswezen" en luidde:
„Sovjet-huishouding.
Rekening voor de vacantiereizigers Van-
dervelde .Rosenfeldt en Liebknecht, voor
vijf dagen.
Woning 875.0C0.000 Roebel
Verpleging 3.500.000.000
Auto's 10.080.000.000
Bediening 535.000.000
Totaal 14.990.000.000 Roebel.
P.S. Men wordt verzocht de rekening
spoedig te vereffenen, daar de administra
teur bijna door zijn geld is en de arbeiders
op spoedig betaling aandringen.
De verdedigers, die deze rekening van
bijna 15 milliard toch wel wat al te ge
peperd vonden (zij bedroeg toch altijd 'o
75.000 gulden antwoordden:
le. dat zij zooveel geld niet bij zich had
den:
2e. dat de arbeiders, die zooveel mil-
lioenen bijeengebracht hadden voor het
hongerend Rusland het niet zouden dulden.
3e dat men in de fijnste hotels van
Europa bij lange niet zulke prijzen durfde
te berekenen.
Hierop volgde een antwoord met het op
schrift „Waarde Gasten" dat inhield, dat
de verdedigers het veel beter hadden, dan
eenig beambte van de Sovjet-regeering en:
dus maar moesten betalen.
Waarop het bescheid der verdedigers
kwam. dat zij indien zij als .gasten" be
schouwd werden, nog meer verrast waren
over het gevraagde bedrag en dat hun ai-
les, woning, bediening, enz., eenvoudig
aangewezen was geworden.
Het sloteffect was toen het antwoord
der Sovjet-overheid, „dat ze dan maat
moesten betalen wat ze wenschten."
Uit Mainz wordt aan de „Echo de Pa
ris" gemeld, dat te Oppau een ontploffing
in een chemische fabriek heeft plaats ge
had. Er zijn 7 gewonden.
De bladen melden, dat er in Syriêop
het bericht dat het Fransche mandaat
voor Syrië door den Volkenbond beves
tigd is, ernstige onlusten zijn gevolgd.
Naar verluidt zijn 19 Fransche militairen,
waaronder twee officieren bij Derat ge
dood. De rebellen schoten bij Serah een
Fransch vliegtuig naar omlaag. De post
Djaroed, op den weg naar Damascus werd
door de bevolking bestormd, die 15 Fran
sche soldaten doodde.
De Ford Mij. deelt mede, dat de produc
tie in haar buitenlenandsche fabrieken thans
twee maal zoo groot is als in het vorige
jaar. In Mei leverden de buitenlandsch#
FoTd-ondernemingen 7170 auto's af, tegeo
5904 in de vorige maand, en 3050 in het
vorig jaar. De fabriek in Manchester le
verde 3527, in Kopenhagen 1288, in Bor
deaux 1044. in Buenos-Aires 673, in Cadist
410 en in Sao Paulo 228.
ïn de omgeving van den Dreisselberg in
Bohemen woedde een zwaar onweder met
een orkaanachtige storm.
Over een uitgestrektheid van veie kilo-
I I
