vijf en dertig gulden
DAMIAATJES
Congres-bespiegelingen
Woensdag 2 Augustus 1922
45ste Jaargang No. 14210
Dit nummer bestaat uit twee bladen. - Eerste blad.
Zat er iets achter?
Uit den Omtrek
V 4 Trr
Heden keerden wij aan den heer H. VAN DUIN,
Ruigehoek, Santpoort uit de somma van
wegens een aan hem overkomen ongeval.
DE DIRECTIE N. H. COURANT.
HAARLEM.
Ursus.
Gemeentezaken.
Troebele Sorbetlii ides
Thans: Aardbeien - Abriko
zen - Ananas - Sinaasappel
Frambozen per flesch f 1.25
Wynhuys „de Guide Druyf'
4 Groote Markt Telefoon 134
Dienstplicht.
Uitspraken inzake vrijstelling.
Prov. Drankweer-Comité.
Personalia.
Examen M. O. Lichaamsoefeningen
Examen leider(ster) voor lichaams
oefeningen.
Postduiven.
Examen Hoofdakte.
Staking.
Een flinke redder.
De fatale bananenschil.
tFrr
l'rr
Onze vuile grachten-
J. J. WEBER ZOON.
Opticiens Fabrikanten.
Koningstraat 10 Haarlem.
(van het R.-K. Nationaal
Jeugdcongres.)
Da abonnementsprijs be-
draagt voor Haarlem en
Agentschappen:
Per Kwartaal 3.25
Per Week 0.25
Franco per post p. kwart,
bij vooruitbet. 3.57J4
Bureaux: Nassaulaan 49
Haarlem.
Telefoonnummers: 1426,
2741 en 1748.
,„a
NIEUWE
Advertentiën 35 cents
per regel - Bij contract
belangrijke korting.
Advertentiën tusscben den
tekst als ingezonden me-
dedeeling: 60 cents per
regel. Vraag- en Aanbod-
advertentiën 14 regels
60 cents per plaatsing;
elke regel meer 15 cent,
bij vooruitbetaling.
Dc belangstelling voor de politiek leeft
in onze kringen gelukkig op. Wij kunnen
ons daarover slechts verheugen.
Alleen is het merkwaardig speciaal
in onze omgeving dat die belangstel
ling zich vrijwel uitsluitend openbaart ten
aanzien der lands- en der gemeente-poli
tiek. Over de provinciale politiek hoort
men zelden iets en toch is die vooral
in Noord-Holland onze aandacht over
waard. Wanneer dan ook eenmaal de
studieclubs in onze R -K. Kiesvereenigin-
gen zullen zijn opgericht, mogen zij niet
verzuimen een ruime plaats aan de poli
tiek der provincie Noord-Holland in te
ruimen. Die provinciale politiek met haar
Electriciteits- en Waterleidingbedrijven,
haar krankzinnigengestichten, haar uitge
breid subsidiestelsel, biedt toch stof voor
overweging in verschillende opzichten.
Geen enkele provincie welke er zoo veel
en zoo uitgebreide overheidsbemoeiingen
op na houdt, als de provincie Noord-Hol
land «.Is gij het nog niet wist, dan voelt
gij het wel uit uw be'astingbiljet.
Over deze algemeene gedachten wilden
Wij het echter ditmaal niet verder heb
ben; we wilden liever de aandacht trek
ken op een bepaald punt van provinciaal
beleid.
In de laatste zitting der Staten is be
sloten Ged. Staten te machtigen tot het
huren van het ledig komende Rijkskrank
zinnigengesticht te Medemblik.
Alles werd zoo vaag en zoo mooi te
vens voorgesteld, dat het voorstel met
groote meerderheid van stemmen werd
aangenomen.
Voor mij heeft dat voo:stel geen ande
re beteekenis, dan dat het aantal provin
ciale krankzinnigengestichten weer met
een is uitgebreid, van 2 op 3 is gebracht.
De beide bestaande gestichten zijn ieder
op zich een financieele strop voor de
provincie; ik heb geen enkele reden aan
te nemen, dat de provincie zich met dit
derde gesticht geen nieuwen strop om
den hals zal hebben geheald.
Wanneer ik zag met welk een warmte
dit voorstel door het lid van Ged. Staten
den heer Michels, en zijn vrienden werd
verdedigd, dan schreef ik dit toe aan den
ijver der roode heeren voor de uitbrei
ding van overheidsbemoeiing. Nu rijst
echter bij mij de vraag of ik de heeren
niet te gunstig beoordeeld heb en of er
niet wat anders achter schuilde, n.l. een
anti-papistisch addertje!
De heer Michels schrijft in „Het Volk"
van 31 Juli een artikel over het Provin
ciale Ziekenhuis te Meerenberg; een
vlijmscherp artikel, hoofdzakelijk tegen
het katholieke Statenlid Diercks gericht.
Ook scheldt de heer Michels dapper op
onze roomsche zusters, die zich in onze
krankzinnigengestichten /no laten afbeu
len en krijt hij onze roomsche inrichtingen
voor minderwaardig uit.
Ik vergeef dit den heer Michels van
ganscher harte, hij moet al iets doen om
bij zijn enschen niet geheel en al in on
genade te komen.
Alleen treft mij een tirade in het stuk
van den Gedeputeerde Michels. Ik geef
haar hier woordelijk weer:
„Ten slotte vraagt de heer Diericks,
„wat ik met die roomsche plannen omtrent
„Medemblik bedoelde. Och, wat een
„naieve vraag toch van dit onn •■zele
„Statenlid_ Het was bijna een publie ge-
„heim, dat de katholieken dit gesticht
„heel graag, maar ook op een koopje,
„voor zich hadden willen hebben.
„Als nu de Staten het hadden verwor-
„pen, zouden zij wel zoo goed zijn ge-
„weest, naar hun partijgenoot Ruys toe
„te gaan, die dan misschien wel hand
zaam was geworden, omdat het Rijk nu
„eenmaal met dat gesticht zat.
„Thans is dit verijdeld"....
Waar de verdediger van het voorstel
namens Ged. Staten, in „Het Volk" thans
zóó spreekt, meende ik nu gerechtigd te
zijn tot de vraag, of er achter dit voor
stel niets anders schuilde dan liefde voor
de overheidsbemoeiingen, of hier niet veel
meer gold:
Antipathie tegen Rome!
MICHIELSEN.
Men schrijft ons: *-
Wanneer er ergens in het Bisdom een
«demonstratie of uitvooering van gymnas
tiek gegeven wordt, is onze Haarl. R. K
Gymnastiekvereeniging „Ursus" daar bij
Zoo ook j.l. Zondag. Het R. K. Jeugd-
congres zou geopend worden met een
gymnastiek demonstratie en dus toog Ur
sus naar Den Haag, met een veertigtal
Dames en Heeren.
Klokslag half elf vertrok de trein naar
de Residentie en reeds om half 12 bewon
derden de Ursianen den eenvoud van H.
M. de Koningin, die zich met zoo'n een
voudige woning tevreden stelt. Na nog
een korte wandeling door Den Haag werd
ijverig gewerkt aan de versterking van
den inwendigen menscli.
Dan naar de kleedlokalen, dra gevon
den en vervolgens om 1 uur naar de
prachtige kerk van O. L. V. Onbevlekte
Ontvangenis, alwaar een duizendtal turn
sters en turners vereenigd waren. Dat
blijft toch steeds een indrukwekkend ge
richt, zoo'n groote kerk vol turners. Al
les ging ordelijk en was goed geregeld.
X't Kan anders wel eens oneerbiedig zijn.
als zoo iets niet goed geregeld is.) Met
een enkel gebaar werd iedere vereeniging
haar plaats gewezen. Massaal werd nu ge-
xongen „Adoro Te", „Magnificat" en
„Tantum Ergo". Een Eerw. Heer Kape
laan hield een korte degelijke toespraak
en tot slot kwam er nog iemand de stem
ming bederven, door in de Kerk luid te
schreeuwen hoe men buiten den stoet
moest vormen.
Die eindelooz-: stoet was spoedig in el
kaar gezet. Onder de tonen van veel te
weinig muziekkorpsen ging men naar het
terrein, waar een groote schare publiek
reeds zat te wachten.
Vlug liep alles van stapel. Massale vrije
oefegingen voor Heeren, daarna keus
oefeningen voor Dames, waarbij de Ur-
sus-Dames een mooi nummer te zien ga
ven. Dan weer een nummer voor Heeren
en vervolgens de wedstrijden.
Ursus nam daaraan deel met een 6-tal
estafelteloopers en een 4-tal hordenloo-
pers. De uitslag dezer wedstrijden is ons
nog niet bekend.
Dan keuze vrije oefeningen voor Hee
ren, waarbij Ursus een prachtig nummer
halteroefeningen keurig ten uitvooer
brengt, onder leiding van den heer S.
Hooy. Zoo tusschen de bedrijven door ziet
men den voorzitter van Ursus heen en weer
draven, om de prestaties zijner leden op
de fotografie vast te leggen.
Tot slot nog eenige massale nummers
Dames en Heeren. Dan gaat Ursus in haar
geheel op de kiek, daarna aankleeden en
gezellig naar Scheveningen om vervol
gens te 9 uur uit Den Haag te vertrek
ken en te droomen van de genoegelijke
uren dien dag doorgebracht.
Het Bestuur der „Stichting Noorder-
kerk en school" te Haarlem, verzoekt,
ingevolge art. 72 der Lager onder
wijswet 1920, gelden beschikbaar te
stellen tot een bedrag groot een hon
derd vier en zeventig duizend gulden
f 174.000, voor het vergrooten en ver
anderen van het schoolgebouw der
(I deel slechts op 6 deelen water)
uit onze nieuwe, Hygiënische
Fabriek, dus prima.
stichting aan de Velserstraat te Haar-
tlem, volgens ingezonden plannen.
B. en W. stellen voor deze mede
werking te verleenen en te bepalen,
dat niet tot verlaging van het maxi
mum-aantal leerlingen per klasse, laat
stelijk bij raadsbesluit van 23 Februari
1921. no. 14. vastgesteld op 40, voer
de overeenkomstige openbar' lagere
scholen zal worden overgegaan
B. en W. schqjven den Raad:
Ingevolge het 4e lid van art. 27
der lageronderwijswet 1920 moet aan
den onderwijzer, die aan het hoofd
eener school geplaatst is, levens het
onderwijs in een klasse worden op
gedragen. Van deze verplichting kan
echter de Minister van Onderwijs,
Kunsten en Wetenschappen, den On
derwijsraad gehoord, in bijzondere ge
vallen vrijstelling verleenen. Zulk een
bijzonder geval doet zich thans alhier
voor ten aanzien van het hoofd van
School no. 11, den heer E. Hindriks.
Genoemd hoofd, dat 61 jaar oud is en
vóór 1 Juni 1921 gedurende ruim 16
jaren steeds ambulant was, blijkt het
hebben van een vaste klasse te be
zwaarlijk te worden, weshalve hij, on
der overlegging van eene geneeskun
dige verklaring verzoekt, hem van de
verplichting tot het geven van geregeld
nklassikaal onderwijs te ontheffen.
Als gevolg hiervan zou dan een onder
wijskracht meer ten laste van de ge
meente komen.
Aangezien het voor het onderwijs in
het algemeen een verlies mag geacht
worden, wanneer een zoo verdienste
lijk hoofd als de heer Hindriks niet
voor de school behouden kon blij
ven, werd bovenbedoelde vrijstelling
door ons aan den Minister gevraagd
en verkregen, waarom wij U voor
stellen bijgevoegd ontwerp-besluit met
Uwe goedkeuring te bekrachtigen.
Ingevolge art. 2 van het reglement
voor de Commissie van Beheer voor
den Stads-schouwburg treden jaarlijks
op 1 Sepetmber drie leden dier com
missie af. Volgens den rooster moeten
op 1 September a.s. aftreden de hee
ren Jhr. A. \V. G. van Riemsdijk,
Dr. J. F. M. Sterck en J. B. Schuil.
In verband met de eerste alinea van
genoemd artikel bieden B. en W. ter
vervulling van de aldus openkomendo
plaatsen in gemelde Commissie aan:
Eerste vacature: Jhr. A. W. G. van
Riemsdijk; tweede vacature: Dr. J. F.
M. Sterck; derde vacature: J. B.
Schuil.
W. G. Sybrandi-Halberstadt, ver
zoekt met ingang van 1 September a s.
eervol ontslag als leerares in Zang aan
de H. B. S. voor Meisjes alhier.
B en W. schrijven den Raad:
Wegens uitbreiding van het aantal les
uren in de scheikunde, in verband met
het ontstaan op 1 September e.k.
eener 5e klasse aan de 2e Hoogere Bur
gerschool met 5-jarigen cursus, is het noo-
dig dat worde overgegaan tot benoeming
van eenen leeraar in genoemd vak.
Onder overlegging van de ingekomen
adviezen van den Inspecteur van bet mid
delbaar onderwijs, en van de Plaatselijke
Commissie van toezicht op de scholen
voor middelbaar onderwijs alhier, en van
het schrijven van den Directeur der
school, alsmede van de lijst en de stuk
ken van de sollicitanten, hebben wij de
eer U voor te stellen, voor den cursus
19221923 aan genoemde school te be
noemen tot tijdelijk leeraar in de schei
kunde: den heer Dr. W. J. Bruining, te
Leiden.
B. en W. stellen voor: I. Aan het
Bestuur der Vereeniging „Groen van
Prinsterer" te Haarlem, voor hare lagere
school aan de Rozenhagenstraat No, 15,
op de vergoeding in de „kosten van in
standhouding", bedoeld in art. 101 der
Lager Onderwijswet 1920, over 1922 een
voorschot toe te kennen tot een bedrag
van 2200.
II Te bepalen: a. dat dit voorschot zal
worden uitbetaald onder aftrek van de
aan de gemeente verschuldigde school
gelden;
b dat het voorschot wordt verleend
onder voorwaarde, dat aan de gemeen
te zal worden terugbetaald, al hetgeen te
veel of ten onrechte mocht zijn genoten.
B. en W. stellen voor de begrooting
van ontvangsten en uitgaven der Stads-
Apctheek vo.or den dienst van 1923, in
ontvangst en uitgaaf aanwijzende een be
drag van 19.145.goed te keuren.
De Burgemeester van Haarlem brengt
ter algemeene kennis, dal eenige uitspra
ken op aanvragen om vrijstelling van
den dienstplicht ter secretarie dezer ge
meente voor een ieder ter inzage zijn ge
legd
Tegen elke uitspraak kan binnen tien
dagen na den dag van deze bekendma
king in beroep worden gekomen:
a. door den ingeschrevene, wien dc uit
spraak geldt, of door diens wettigen ver
tegenwoordiger;
b. door elk der overige voor deze ge
meente voor dezelfde lichting ingeschre
ven personen of door diens wettigen ver
tegenwoordiger.
Hét verzoekschrift moet met redenen
omkleed zijn. Het behoeft niet gezegeld
te zijn. Het moet worden gericht aan de
Koningin, doch worden ingediend bij den
Burgemeester, ter secretarie van deze ge
meente De Burgemeester zorgt voor de
do« rzending.
Voor zooveel betreft uitspraken, door
Gedeputeerde Staten gedaan, kn bovendien
de Commissaris der Koningaadnaa binnen
denzelfden termijn bij de Koningin in be
roep komen.
Men schrjjft ons:
In dc gehouden vergadering van het
Provinc i .al Drankweer-Comité in N.-
Holland, nam de voorzitter, de heer
M. A. Reinalda, alhier, afscheid. Zijn
plaats zal worden ingenomen door
den heer J. Duinker, te Zaandam en
zoo deze bedanken mocht, door den
heer G. A. Aalderink, te Velseroord.
Mej. A. M. P. Stam, te Amsterdam
en de heer G. Voet ,te Velseroord
(secr.-penn.), werden in het modera-
men herkozen. Op haar verzoek werd
de onlangs opgerichte afd. N.-Holland
van den Nat. Chr. Geh. Onth. Bond tot
het Comité toegelaten.
Medegedeeld werd dat op Jiet ver
zoek aan de Prov. Staten om verVioo-
ging der subsidie nog geen beslissing
is genomen.
Op verzoek van het Hoofdbestuur
van den Nat .Bond voor Plaatselijke
Keuze werd besloten drie plaatsen op
te geven, als in aanmerking komende
voor het houden van een proefstem-
ming.
Voor het te Haarlem gehouden examen
Lichaamsoefeningen M. O. slaagde de
heer J. Brinkman, alhier.
Voor het te 's-Gravenhage gehou
den examen Engelsch L. O. slaagde Mej.
J. de Haan, alhier.
Voor het te 's-Gravenhage gehou
den examen Handelswetenschappen M. O.
slaagde de heer J. Faber, Heemstede.
Voor het te 's-Gravenhage gehou
den examen Fransch L. O. slaagde Mej.
0. S. M. Langerveen, alhier.
De heer W. B. Engelenburg, thans
part. klerk alhier, is benoemd tot Rijks-
klerk te Amsterdam.
Mej. T. 0. Bos, thans part. klerk
te Amsterdam is benoemd tot Rijksklerk
alhier.
De heer P. Deys thans part. klerk
te Helder is benoemd tot rijksklerk al
hier.
De heer J. Schilstra is bevorderd
van Rijksklerk alhier, tot adj. commies,
te Utrecht.
De heer P. A. Biersteker, Rijks
klerk te Amsterdam, is met ingang van
1 Aug. verplaatst naar Haarlem.
De heer J. N. Vreede, thans post-
commies alhier, is benoemd tot post
directeur te Moordrecht.
Te Nijmegen behaalden het diploma
voor kantoorstenograaf (systeem Groote)
130 lettergrepen in een minuut, de
jonge dames: Agnes Eldering, Jo Wes-
seling, Liesbeth Kraa'-man, Cato Bier
boom, Oorrie HoogeV m, Thea Elde
ring, Greta Busé B^tsy Staphorst, To-
nia Huizing, Tonia Hulsebosch, Marie
v. d Weiden, Marie Oornelisse, Betsy
Heeremans, Truus Smit en Lida Oom-
mandeur, allen leerlingen der St. The-
resiaschool, KI. Houtweg 22.
Voor het Mercurius-oxamen slaagden
voor Duitsche Handelscorrespondentie de
heeren H. G. Busé, H. Doïng, en J.
H. Lichtenfeldt.
Van de Mariaschool Koningstraat
slaagden voor boekhouden „Mercurius" S.
Swarte, A. Sweerts. Voor het M.U.L.O.
examen slaagden Tr. Peeperkorn, J Oor
nelisse, A, Pielage, D. Wijte, B. Wesse-
ling, A. v. Liemt, 0. Velu, L. Ruyjgrok,
V. Veling.
HAARLEM, 29 Juli. Geëxamineerd 8
manl. candidaten. Geslaafd de heeren J.
Haarlem. Geslaagd de dames J. M.
Alberts, Delft- J. E. de Buck, Hilver
sum A. Demmers en J. M. Takken,
RotterdamG. E. van der Horst, Zaan
dijk, en J. Muntendam, 's-Gravenhage.
Onder den naam „De Ooievaar" is hier
ter stede een vereeniging van postdui-
venhouders opgericht. Het secretariaat
van deze nieuwe vereeniging is bij den
heer W. Gerritsen, Potgieterstraat 12.
H. Mooren, Maasniel J. B. O. van der
Grient, P. Dobbenga, A. E. Marcus, allen
Groningen: G. Wolfgraat, Rotterdam; J.
van der Schilde, P. J. Delfgouw beiden
's-Gravenhage: A. S. Bolman, Leeuwar
den.
Haarlem, 28 en 29 Juli. Geslaagd de
heeren: J. W. F. H. Broeksma, Egmond
aan den Hoef- G. B'ankensteyn, IJmui-
den- P. Boschman, Groot Schermer; D.
Eveleens, Aalsmeer; 0. G. Immers, Sas-
senheim; S. P. Doek, Schoten; S. Ko-
chendorp, Santpoort: J. P. Lu.yik, Am
sterdam- P. B. Riteco, den Burg op
Texel.
Op de Haarlemsche Ijzergieterij is 'n
staking uitgebroken. Twintig arbeiders
hebben het werk neergelegd; vijf en
twintig zijn aan 't werk gebleven.
De heer Mr. Noback, secretaris van
den Metaalbond, deelde ons omtrent
deze staking nog mede, dat de sta
king 23 man omvat, zoodat meeF dan
de helft van het personeel aan het
werk bleef. Onder deze 23 man, mee-
rendeels sjouwers, is nog een zestal
jongens, volgens onzen zegsman, dat
met de nieuwe loon- en arbeidstijd-
regeling niets te maken heeft. Als re
den der staking gaf de heer Noback
ons op, dat door de directie, na uit
voerige correspondentie en motivee-
ring van haar standpunt, van den
Minister toestemming was verkregen
den arbeidstijd op 53 uur per week
te brengen. Het loon werd met deze
arbeidstijdverlenging niet verhoogd.
De directie was daartoe genoodzaakt
om bepaalde orders te kunnen krij
gen, die zij anders vanwege de con
currentie zou moeten laten loopen.
Een deel der werklieden was met deze
arbeidstijdverlenging en verdere rege
ling niet tevreden en ging in staking
zonder voorafgaande waarschuwing.
Van arbeiderszijde wordt ons medege
deeld dat hedenmiddag nog slechts een
man of vijf aan 't werk waren gebleven.
Er woydt gepost. De werkwilligen wor
dendoor de staker3 van en naar de gie
terij gebracht. De staking is buiten de
organisaties om geproclameerd.
De Algemeene Bond heeft aan de Fe
deratie en de R. K. organi-a'ie een uit-
noodiging gezonden tot besprelrirg der
kwestie.
Zondagmorgen rond 8 uur, zoo deelt
men ons mede, kwam de zoon van
E- v. d. H. op zijn fiets de Linschofon-
straat uitrijden het Spaarne op en
geraakte te water. Het ongeluk had
plaats op dezelfde plek ongeveer, waar
eenigen tijd geleden een Ijjkwagen te
water reed met het treurige gevolg dat
de koetsier verdronk.
De zoon van den bleeker H., die ook
toen moedig te water sprong, stond
Zondagmorgen, toen het ongeluk ge
beurde, gereed om een fietstochtje te
gaan maken en werd door geroep
aan de overzijde van het Spaarne op
het ongeluk opmerkzaam gemaakt. On-
middelljjk sprong H. gekleed te water
en smaakte het genoegen den drenke
ling behouden aan den wal te brengen.
Een woord van hulde aan den koe
nen redder is hier van pas.
Aan het gemeentebestuur moge in
overweging worden gegeven op deze
gevaarlijke plaats een voorziening aan
den waterkant, door middel van een
hek of iets dergelijks, te treffen. De
eigenaardige toestand van de walbe-
schoeiing maakt dat de uitlij uit de
Linschotenstraat zeer gevaarlijk is.
Zelden zal een inzendster zooveel
pleizier van een ingezonden stukje beleefd
hebben als de dame, die onlangs onder
„Damiaatjes" klaagde over de (naar hare
meening) „misdadige" gewoonte bananen-
I giiMli
De heer Bomans heeft een goed werk
gedaan met zijn vragen aan den Minister
van Waterstaat betreffende de verver-
sching van de singels en grachten in
Haarlem.
De toestand van onze grachten wij
wezen er al vele malen op is een
voudig onhoudbaar. We gaven in over
weging die open riolen maar liever te
dempen en we hopen dat deze oplossing in
gunstige overweging wordt genomen.
De groote afhankelijkheid van de ge
meentebesturen ten opzichte van het be
stuur van Rijnland wordt echter door de
vragen van den heer Bomans aan den
minister weer eens gedemonstreerd.
Er blijkt uit dat het gemeentebestuur
van Haarlem zelfs de kosten van bema
ling en verversching heeft willen be
kostigen. Maar op dat aanbod is niet in
gegaan door dijkgraaf en hoogheemraden
van Rijnland, omdat het stoomgemaal te
Spaarndam wegens vernieuwing van den
schoorsteen en de andere reparaties niet
in staat was te malen.
Dat duurt nu al geruimen tijd. Verleden
jaar en alle vorige jaren stonken de grach
ten in Haarlem even erg als nu en werd
het water ook niet ververscht. Toen
waren er weer andere oorzaken
Maar deze gevolgtrekking ligt wel voor
de hand, dat Rijnland met de belangen
van de burgerij in de steden absoluut
geen rekening houdt.
Niet alleen Haarlem heeft daar last
van. Ook andere, ja alle steden, die met
polderbesturen, vooral met Rijnland wat
te maken hebben, klagen over de voor
historische macht der polderbesturen en
den overlast, die zij kunnen veroorzaken.
We hopen dan ook dat de minister in
derdaad eens ernstig de aandacht schenkt
aan de derde vraag van den heer Bomans.
welke als volgt Ipidt:
„Zou de minister er in het algemeen bij
de daarvoor in aanmerking komende
waterschappen op willen aandringen, dat,
zoo gemeenten voor de verversching hun
ner wateren op waterschappen zijn aan
gewezen, ook met die belangen voldoende
rekening zal worden gehouden, opdat niet
het groote belang der volksgezondheid,
vooral in groote steden, op willekeurige
wijze door het niet behoorlijk medewer
ken van een betrokken waterschap, ern
stig zal worden geschaad?"
Er zijn inderdaad groote belangen mede
gemoeid.
Barometerstand 7.66 Vooruit.
- OPGAVE VAN»
schillen en sinaasappelresten achteloos
op straat weg te werpen. Ze was er zelf
slachtoffer van geweest, vandaar haar
gepeperde uitval, maar nadien ontvingen
wc nog talloos vele klachten van vrouwen
en mannen, die ook alle een ongelukje aan
een bananenschil te wijten hebben. Giste
ren kwam iemand ons zeer verontwaar
digd vertellen, dat een juffrouw in de
Kleine Houtstraat gisterenmorgen weer
over zoo'n miserabel ding is gevallen en
zich bezeerde aan de hand. Ze kwam er
gelukkig goed af met alleen wat schrik,
maar onze zegsman drong er op aan in
dit berichtje eens heel leelijke woorden te
gebruiken aan het adres van degenen,
die bananenschillen en ander glibberig
goed op straat werpen tot verderf, zooals
hij het uitdrukte, van hun medemen-
schen. Hij hoopt dat zoodoende ook da
meest hardleersche (er zijn heele stam
men, die het nooit leeren, zegt hij) einde
lijk hun fout gaan inzien en noodigt ieder
een uit eiken overtreder op staanden voet
dat hij zich aan het misdrijf schuldig
maakt, daarop opmerkzaam te maken.
_i
i.
•s-GRAVENHAGE, 1 Aug.
De residentie is overstroomd van men-
■chen met „gele boekjes". Het zijn de
congressisten van het Roomsche Jeugd
congres, den wapenschouw van het ka
tholieke jeugdwerk op zooveel verschil
lend gebied, waarheen allen trekken met
gelijk wapen: het lijvige programmaboek
met Rutten's raadselachtige symboliek op
den omslag.
Van ontzaglijken omvang is dit congres.
Wij tellen van Zondagmiddag 30 Juli tot
Zondagavond 6 Augustus 34 bijeenkom
sten en vergaderingen, plus 1 tentoonstel
ling. Het congres is verdeeld in 8 secties,
plus een tweedaagsch apart congres van
de Kolpingsgezellen, terwijl 1 sectie nog in
4 afdeelingen is gesplitst. Omstreeks 50
s-irekers voeren tijdens dit vergaderingen
complex het woord!
Het doel van het congres? Dat is zoo
als de congresvoorzitter, de Amsterdam-
fcche rector Jansen, al in 't voorwoord be
toogt „de eenheid bevorderen" in het
organisatie-geliefhebber, dat zich jarenlang
op hel gebied der jeugdbeweging kon uit
vieren. Die eenheid bevorderen dat is het
hoofddoel van het congres. Daarom zijn
de woorden „concentratie" en „samenwer
king," „eenheid" en aansluiting," sche
ring en inslag in de stellingen-series en
het labyrinth van conclusies, dat ons is
aangeboden. Maar ook is het congres een
demonstratie van wat bereikt is en gedaan
wordt door het Roomsche jeugdwerk.
Het congres is zooals dr. G. Brom
Maandag zei een experiment en prof. v.
d. Burg van Hageveld noemde het een ge
wetensonderzoek, om te kennen de fouten,
die in organisatie en leiding aan den dag
gelreden zijn. En de congres voorzitter
wil telkens slechts „de meeningen botsen
laten."
Zoo is de bedoeling van het congres veel
zijdig en duidelijk. Maar zoo veelzijdig
vooral, dat men al van overlading dorst
spreken. En toch: kón het wel anders?
Wanneer moet worden aangetoond de
nooJzaVelijkheid van eenheid te de ver
scheidenheid, dan moe', men wel iroodwen
dig de gansche verscheidenheid laten zien,
om te genoegelijker de >v?.rtuigiug te laten
doordringen, dat liet eenheids-slreven,
eenipe spoorslag tot centralisatie althans,
geen overdaad isl
Wij hebben nu, Dinsdagmiddag, een
aantal vergaderingen algemeene en „secla-
rische" meegemaakt, en als we de chro
nologische volgorde tot dan toe goed be
grijpen, ond«tkei:i we daarin een be-
couste, bepaalde tactiek. Dan is o.i. een
eerste phase van het congres nu afgeloo-
pen, met de sluiting der algemeene och
tendvergadering, waarin rector Möller uit
den Haag zijn te voren reeds zoo fel aan
gevochten stelling enverdedigde.
In die éérste phase van het congres zijn
de groote stukken alle op dc eenheidsge
dachte gebracht en in het geleidelijk aan
gevormde theoretische eenheidsfront heeft
rector Möller de verbindingen tot stand ge
bracht en de definitieve, groote hoofdlijn
van richting getrokken.
Concentratie van het jeugdwerkI
Het is een mooie, grootsche gedachte,
die zich jammer genoeg gemakkelijker in
vier woorden laat neerschrijven, dan in
positieve, vruchtbare daden omzetten I
Want de moeilijkheden zijn hier ontzag
lijk groot en verscheiden en hier
kan men zich er nu eens niet afmaken
met den gewonnen, en somwijlen onuit-
staanbaren dooddoener, dat moeilijkheden
er zijn om overwonnen te worden I
Op een lang niet ongewichtig detail-punt
zijn die moeilijkheden in de afdeelingsver-
gaderingen der sectie voor vrije jeugdvor-
ming der jongens al tot uiting gekomen.
Eerst had rector B. H. de Groot uit Amers-
foot in een algemeene vergadering des
ochtends verdedigd, hoe de organisatie
der schoolvrije jeug-1 'hii corrigeerde zich
zelf later door juister te speken van niet-
leerpLichtige mannelijke jeugd) zich
ontwikkeld heeft en in de toekomst ont
wikkelen moet. Van belang was het ze
ker, dat zijn conclusies eigenlijk niet wer
den aangevochten; ook dus niet zijn stel
ling, dat ondanks den trap van ontwikkeling
dien de katholieke jeugdbeweging al heeft
bereikt, de groote massa der niet-leerplich-
tige jeugd bulten het eigenlijk verband der
li. K. Jeugdorganisatie staan bleef, wat
z.i. nog meer dan voor de jeugd van 1318
Jaar, geldt voor de andere jongens. Men
zou zoo zeggen dus: aanpakken. Daarbij
kan zich aansluiten het beloog van kape
laan de Jong uit Hilversum, in de afdee-
'.ingsvergadering 's middags, over de orga
nisatie van jongens boven den patronaatsij
stand.
Dit betoog zou zich daarbij o.i. eek
wel hebben aangs-f'oten, 'n.lien Hiltti
sumsche inleider z.ch meer tot de noodza
kelijkheid van organisatie dezer jeugd had
bepaald dan wel tot de noodzakelijkheid
van eenheid. Want zou men niet mogen
vragen, of dit pleidooi-voor-eenheid, wel
doeltreffend was op een terrein, waar nog
zóó weinig bestond, dat men slechts tot
een „eenheid-van-ndets-of-weinig" zou
kunnen kennen. En nu bleek, dat de een
heid in de organisatie van de jongens van
1318 jaar, die economisch boven den
patronaats-stand staan, (jong-studenten,
burger jongelingen, jeugdige middenstan
ders, enz.) theoretisch eigenlijk at vrijwel
afgewezen werd als onbereikbaar. Maar
de noodzakelijkheid-van-organisatie blijftl
De vraag is maar, of daaraan nu wel vol
doende wordt gedacht! Die noodzakelijk
heid, wij weten het, js in onze goede stad
Haarlem ook urgent!
Alweer ter bevordering der eenheid zou
de heer K. Zeelen uit Maastricht, de oud-
voorzitter van den Bond Jong Limburg,
in dezelfde vergadering spreken over on
derling verband tusschen Jong Limburg,
Jong Brabant, en Katholiek Leven, (en,
zooals Haarlem de R.K. Kring). Dat was
niet alleen om dat onderling verband te
doen, «Daar ook om de aansluiting en aan
passing aan de organisatie der jongeren.
Maar men besloot, dat de heer Geelen zijn
pleidooi in een afzonderlijke vergadering
zou houden. Waarom, dat is ons niet dui
delijk geworden. Want de goede gedachte
der aansluiting van jongeren op ouderen,
kwam niet tot zijn recht, omdat de voor
genomen gezamenlijke bijeenkomsten van
Jong Limburg e.d. met Burger jongelingen
e.o. niet doorging, nu in de vergadering
van kapelaan de Jong geen overeenstem
ming was bereikt. De vergadering van
Jong Limburg e.d. kwam echter wel tot
overeenstemming inzake het principëel-
wenschelijke van onderling velband dezer
vereenigingen van gelijkgezinden. Onge
twijfeld zal op dit gebied ook tot diocesaan
verband te komen zijn en wij verwachten
.van contact tusschen vereenigingen in ons
bisdom als de R.K. Kring in de stad Haar
lem, Katholiek Leven van Rotterdam en
Schiedam en Jong Katholiek Dordt te
Dordrecht enz. veel in het belang van het
grootere doel, dat deze vereenigingen zich
hebben gesteld.
Het spreekt vanzelf, dat wij uit de ver-i
scheidenheid van de debatten, die steeds
meer stof voor nieuwe vraagstukken af*
leveren, slechts enkele punten aanstippen,
„Bespiegelingen" maken ook geen aan*
spraak op volledigheid! Als wij nog wijzen!
op het gewicht der kwestie van het stands
verschil, door de ervaren krachtfiguur
van niemand minder dan mgr. dT. Poels.
Dinsdagochtend aangevoerd als een be*
zwaar tegen de ééne autonome jeugdver*
eeniging, door Tector Möller geminacht;
als we wijzen op het standpunt derJezu-
ieten, die hun „schoolgemeenschap" zon
der vrije jeugdorganisatie ter congresse bij
herhaling met kracht en klem hebben ver
dedigd door fijn-beschaafde sprekers als
dr. Schmedding; als we wijzen op de on
voldoende klaarheid, die naar voren getre
den is ten aanzien van het verschil tus
schen ,,ze5fstandigheidf' en „autonomie",
welke eerste rector Möller verdedigde,
om de laatste te verwerpen voor elke or
ganisatie-soort dan mcenen we te mo
gen zeggen dat het vraagstuk der concen-
tratie van het jeugdwerk, zooals rector
Möller die voorstaat, nog niet, nog lang
niet is opgelostl
H. N. S,
