BERICHT.
in
AHIAATJES
Congres - bespiegelingen
Zaterdag 5 Augustus 1922
45ste Jaargang No. 14213
Eerste Blad.
Internationaal Kath. Werk-congres.
Dit nummer bestaat uit vier bladen, waaronder het geïllus
treerd Zondagsblad in acht bladzijden.
Abonné's die te klagen hebben over onregel
matige of slechte bezorging der Nieuwe Haar-
lemsche Courant, worden dringend verzocht,, dit
onmiddellijk schriftelijk, of mondeling mede te
deelen aan de Administratie Nieuwe Haarlemsche
Courant, Nassaulaan 49.
Voor het Bavo-dorp, en omgeving daarvan, kan
men zich wenden, tot den Heer J. Th. ELLIGENS,
Emostraat 1, waar tevens abonnementen voor de
Nieuwe Haarlemsche Courant worden aangeno
men, en inlichtingen betreffende de Nieuwe Haarl
Courant gaarne worden verstrekt.
STADSNIEUWS.
6 AUGUSTUS
AGENDA
AGENDA 7 AUGUSTUS
De St. Vlncentius-Bibliotheek is
geopend:
Baden.
Een mooie daad.
Magnetisme.
Diefstal en heling.
Aanrijding.
Dierenbescherming.
De langdurige gemeenteraads
vergaderingen.
rr
Frr
Persoonsveryoding-
(van het R.-K. Nationaal
Jeugdcongres.)
De hbonhemenlspriis ne*
draagt vooi Haarlem en
Agentschappen:
Per Kwartaal 325
Per Week 0.25
Franco per post p. kwart,
bij vooruitbet. 3.57)4
Bureaux; Nassaulaan 49
Haarlem.
[Telefoonnummers: 1426,
2741 en 1748.
Postrekening No. 5970
NIEUWE
'Advert entiën 35 cents
per regel - Bij contract
belangrijke korting
Advertentiën tusschen den
tekst als ingezonden me-
dedeeling: 60 cents per
regel. Vraag- en Aanbod-
advcrtentiën 14 regelt
60 cents per plaatsing;
elke regel meer 15 cent,
bij vooruitbetaling.
Administratie Nieuwe Haarlemsche Courant
(Eigen correspondentie.)
LUXEMBURG, 1 Aug. 1922
De belangwekkende besprekingen wer
'den heden in den voormiddag voortgezet
door de conferentie over de Katholiek:
inwendige missie. Zij werd gehouden on
der voorzitterschap van P. Walker S. J.
hoogleeraar aan de universiteit van Ox
ford. Vooreerst zette Dr. Mesger uit Graz
de beteekenis en de taak der katho
lieke inwendige missie in onze dagen uit
een. De roeping der Kerk is zoowel naar
buiten als naar binnen nog niet gehee
vervuld; naar buiten niet, omdat 2 derde
'der menschheid den Verlosser der we
reld nog niet kennen en slechts een
deel der „christenen" to.t de gemeenschap
der Katholieke Kerk behooren. De mo
derne heidenen, vooral het proletariaat
en de ontwikkelden, moeten voor de
Kerk terug gewonnen de buiten de ge
meenschap levenden, er in gebracht wor
den. Maar ook onder de „Katholieken"
zelf, moet nog een ontzaglijke missietaak
verricht worden, n.l. de doordeeseming
van alle Katholieken met den zuiveren
Katholieken, echt christelijken geest. Te
rug naar het apostolisch Katholieke
christendom! moet de leuze zijn. Slechts
een tot den echt christelijken geest weder
geboren Katholieke gemeenschap heeft
kans, de tweede genoemde taak met goed
gevolg op zich te nemen; het christelijk
apostolaat der godsdienstige en maat
schappelijke missie. Onder de practische
organisaties op dit gebied noemde de spr.
vooral de „ligue apostolique" te Brussel,
de „Catholic Truth Society" van Londen
en het Witte Kruis van Graz.
Bij het door dr. Meszger gesprokene
sloot zich aan pater Lehnert uit Noord-
'Amerika. die uitwijdde over den groot-
schen en voorbeeidigen arbeid der Ame-
rikaansche Katholieken, waar het gaat om
den terugkeer der niet-Katholieken in
den schoot der Kerk.
Vervolgens sprak pater Walker S. J.
over den vooruitgang van hel Katholicis
me in Engeland. Spr. gaf in zeer belang
wekkende bijzonderheden de middelen
en de wegen aan, waardoor men er in
geslaagd is, het gelal der bekeerlingen in
Engeland iot een buitengewone hoogte
op te voeren. Daarbij gaat men van het
standpunt uit, dat het verkeerd is, niet-
Katholieken in hun geloofsovertuiging
scherp Ie bestrijden en hen daardoor
sleeds verder van zich af te stooten. Veel
beter is het, hen ais dwalende broeders
tot zich te trekken en hun vertrouwen,
hun sympalhie te winnen, hun den rijk
dom en de schoonheid van het Katholie
ke leven voor oogen te stellen. Door het
feit, dat de Engelsche Katholieken, speci
aal de „Catholic Evedena Guild" missio
narissen zenden op de straat, op pleinen
en naar volksvergaderingen, werden tal
rijke niet-Katholieken tot onzen H. Gods
dienst bekeerd.
In een geestdriftige rede toonde Do-
menico Russo vertegenwoordiger te Pa
rijs der voornaamste kath. Italiaansehe
bladen aan, hoe het aan de Katholieken
van Italië gelukt is, het proletariaat
steeds meer en meer naar de Kath.
kerk terug te voeren; n.l. door de prac
tische van den geest van godsdienst door
trokken daad. De Katholieken trachten
op elk gebied van* 't practisch leven het
levend Christendom te doen bloeien.
Bij do geanimeerde behandeling dezer
brandende vraagstukken, werd er speciaal
de nadruk op gelegd, dat de schuld,
waarom het proletariaat aan de Kerk
den rug toekeerde, voor een deel bij de
Katholieken zelf ligt, omdat zij in 't
beslissend oogenblik, op de toestanden
in de arbeiderskringen geen goeden kijk
hadden en daardoor de beginselen van
't Christendom niet doorvoerden. Om het
proletariaat weder te winnen, is het vóór
alles noodig, het vraagstuk niet van den
politieken kant, maar van het Katholieke
standpunt te beschouwen. Het gaat er
hier om, de onsterfelijke ziel van den
arbeider te redden. Om dit doel te berei
ken, moet men door liefde en echt so
ciale daden hun vertrouwen winnen en
vóór alles door het goede voorbeeld en
getrouwe toepassing der voorschriften van
het christendom toonen, dat de Kerk zoo
wel in onze dagen als in het grijs ver
leden, de beschermster der armen en
hulpbehoevenden is.
Ten slotte werd het zeer belangrijke
onderwerp over de bekeering van Rus
land behandeld. De journalist Tereklaw
uit Sjubliana (Jugo-Slavië), die door een
jarenlange gevangenschap als krijgsge
vangene het godsdienstig leven in Rus
land persoonlijk goed heeft leeren ken
nen, maar jammer genoeg verhinderd
was te komen, had den vertegenwoordi
ger der Jugo-Slavische studentenvereeni
ging den heer L. Campa verzocht, zijn
ervaring op dit gebied mee te deelen. De
officieele Russische kerk is door het Ce-
saro-Papismc al eeuwen lang een mum
mie gelijk geworden en dus zonder gods
dienstig leven. Op het oogenhlik valt aan
een vereenigmg met de R.K. Kerk niet
te denken. Naast de officieele Kerk, die
absoluut geen invloed op het volk meer
heeft, bestaat er een godsdienstig leven
in 't volk, dat echter door h# eenzijdige
zich vergapen aan liturgische vormen
geen kracht ontwikkelt en door de revo
lutie uit elkaar geslagen is. In den laat-
sten tijd heeft zich een hervormings-be-
weging baan gebroken, die schijnbaar
ver om zich heen zal grijpen. In tegenstel
ling met de oude officieele Kerk, die zeer
onverdraagzaam tegenover het Katholi
cisme staat, gedraagt zich de nieuwe be
weging minder onverdraagzaam. De laak
waai voor de Katholieken in Rusland
slaan, is buitengewoon zwaar. Daarom
is hel goed, een waarschuwende stem te
doen hooren tegen overdreven optimis
me. Veel beleid en tverleg zijn hier noo
dig. Om invloed op het Russische volk
te kunnen uitoefenen, moet het door
grootmoedige. Katholieke liefdedaden be
werkt worden.
In den na-middag werden meerdere
belangrijke commissie-vergaderingen ge
houden, waarin o.m. het vraagstuk over
de landverhuizing en het persvraagstuk
behandeld werden.
3 Augustus.
Woensdagavond was een groote verga
dering belegd, waarbij door de plaatse
lijke pers ook de katholieke burgerij van
Luxemburg uitgenoodigd was en die in
overgroote getale aanwezig was. Daar
werd achtereenvolgens het woord gevoerd
door Mgr. Dr. Giesswein uit Boedapest,
Dr. Mack van Luxemburg, P. Heilker van
Nederland, Professor Abbé Emile Bedure-
gard uit Parijs en Dr. Max. Josef Metzger
van Graz. De vergadering stond onder lei
ding van den Zwitserschen professor Ar
nold uit Zurg, terwijl alle redevoeringen
gehouden werden in de Fransche en Duit-
sche taal.
Tijden de vergadering werd op het aan
Z.H. de Paus gezonden telegram het vol
gende antwoord ontvangen:
Zijne Heiligheid is levendig verblijd over
het imposante congres der Katholieken
uit zoovele landen, bijeen met het groote
doel, op de heilige beginselen des chirsten-
doms eendracht en sociale vrede te bevor
deren.
Hij zegent van harte alle deelnemers
alsook den gewichtigen arbeid van het
congres.
Hij wenscht dat het edelmoedige initia
tief met den gelukkigsten uitslag bekroond
worde, om de noodlijdende menschheid te
helpen.
(w.g.) CARD. GASPARRI.
Met begeesterenden bijval werd de voor
lezing daarvan aangehoord.
De slotvergadering vindt Donderdag
morgen plaats.
Luxemburg, A Augustus.
Donderdagmorgen vond de slotzitting
plaats onder voorzitterschap van prof.
Arnold.
De generaal-secretaris Kaspar Mayr
(Oostenrijk) hield een rede, uiteenzettende,
dat het tot heden nog niet gelukt was, de
katholieken der wereld te zamen te bren
gen, doch dal zij zoo verdeeld zijn, dat ze
tegenover de andere machten (vrijmetse
larij) zoo weinig nog vermogen te doen
op dat gebied waar de Kerkelijke
hiërarchie niet voldoende kan arbeiden.
Voorts werd een motie van den heer
Heilker en Van Eek (Holland) aangeno
men bedoelende de samenwerking te be
vorderen tusschen de verschillende bewe
gingen voor een Kath. Internationale.
Tot presidenten werden herkozen prof.
Arnold (Zwitserland), Mgr. Dr. Giesswein
(Budapest) en graaf Ie Rouge (Parijs). Tot
algemeen secretaris werd herbenoemd de
heer Kaspar Mays. Tot landesdirekteuren
werden herkozen degenen, die reeds die
functies bekleedden,
Daarna werd het congres gesloten.
2 'A uur Concert door
Het Rotterdamsche
In den Hout
de H. O. V.
Stads schouwburg -
tooneel „Beatrys."
Rusthoek Bloemendaal Avondcon
cert 7 )4 uuir.
Gebouw „St. Bavo" 8 uur Voetbal
club 't Westen 8 uur Tabaksbewer
kers.
Hotel-café „Spoorzichl Stationsplein
Concert door het Elite Heeren-Ensemhle
Hoving.
R.K. Huishoudschool Kleine Hout
weg 14 Spreekuur Maandag van 24,
Donderdag van 10—12 uur.
R. K. Arbeidsbeurs voor mannen. Ged.
Oude Gracht 39. Alle wasdagen
voorn, van 912 our. nam. van 25
■ur. Zaterdags alleen van 9 '2 uur.
V. K. Arbeidsbeurs voor vrouwen.
Kleine Houtweg 13 Alle werkdagen
des voorm. van 10—12 en des nam. van
2—4 en van 89.
Bisschoppelijk Museum. Jansstraat Da-
geiljks, uitgenomen Zaterdag, Zon- en
feestdagen toegankelijk.
Luxor-tearoom. Groote Houtstraat
139-141. Middag- en Avondconcert
R.K. Leeszaal en Bibliotheek. Jansstraat
49 Dagelijks geopend van 10 uur tot
half 1, van 2—5 en van 710 uur, behalve
des Maandagsochtends en Zon- en feest
dagen.
St. Elisabeth's Vereeniging Jansstr.
49 van 2—half 3 aanvrage om ver
sterkende middelen voor arme zieken
der S. E. V.
Stadsschouwburg 8 uur De Hofslach-
teir.
De nachtdienst der Apothekers wordt waar
genomen deze weck door de firma's
Duyn. Keizerstraat 6, en Remmers en Zn.
Kruisstraat 20.
Woensdag van 7 9 uur.
NIEUWE GROENMARKT:
In het Douche badhuis aan den Scho
tersingel zijn in de afgeloopen week 910
en in dat aan het Leidsche Plein 701
baden genomen.
Men verzoekt ons opname van hef vol
gende:
Hedenmorgen gingen de kinderen van
het personeel der firma Henri J. Carels
op kosten van deze firma voor vijf we
ken naar buiten.
Deze firma begrijpt, dat ze haar naam
als Luxe broodfabrikant steeds hoog moet
houden, zoowel in het bedrijf als daar
buiten, wat deze zaak dan ook wel ten
goede schijnt te komen gezien de groo
te uitbreiding die de zaak in korten tijd
maakt, b.v. door het bijplaatsen van mo
derne machines en een geheel nieuw
systeem oven, plus een nieuwe banket
bakkerij.
De directeur van deze fabriek, de heer
Everaans, die samenwerking met per
soneel op hoogen prijs stelt, schijnt dit
met tact te doen.
Gisterenavond heeft in den schouw
burg Jansweg de aangekondigde séance
van den magnetiseur prof. Spoelstra
plaats gehad. Er waren ongeveer 150
menschen in de zaal, waarvan het groot
ste deel bestond uit kreupelen, blinden,
dooven, en min of meer invaliden, welke
met geleiders en geleidsters gekomen
waren.
De heer Spoelstra hield eerst een inlei
ding over het zoogenaamde astrale en
physieke in ons lichaam, dat vereenigd
behoort te' zijn. Waar scheiding tusschen
beide is treedt op wat wij ziekte noe
men. Deze ziekte nu wordt door het
magnetisme weer hersteld, dat het ver
band wederom legt en wel veel sneller
en beter dan door de medicijnen van
de dokters. Aldus de spr.
Van dit laatste zijn wij gisterenavond
niet overtuigd geworden. Er hadden eeni-
ge gevallen van „genezing" plaats: een
stotteraar begon goed te spreken; iemand
met een beklemming op zijn borst ademde
weer vrij; eon juffrouw met „duizelin
gen in haar hoofd" kon wat beter hoo
ren. een oude man met kromme vingers
kon weer een glas vast houden enz. Maar
ernstige gevallen zagen wij niet verbete
ren, zoodat wij geneigd zijn het succes
van gisterenavond aan louter suggestie
toe te schrijven. Een meisje, dat tien
jaar blind was geweest, heette na be
handeling wéér een weinig te zien; maar
het geval leek ons minst genomen twij
felachtig. Zoodat wij den heer Spoelstra,
over wiens werk wij niet verder willen
oordeelen, omdat wij daartoe niet voldoen
de gelegenheid hadden, zouden willen
aanraden wat minder laatdunkend over
de in onzen tijd zoo ver gevorderde me
dische wetenschap te spreken. Ondanks
alle demonstraties van Otto's en Spoel
stra's is ons vertrouwen in de officieele
genees- en heelkunde nog niet geschokt.
Integendeel!
Voor de Vacaniiekamer der Amsterdam-
sche Rechtbank had zich gistten te ver
antwoorden een 19-jarig suikerwerker, die
in April j.l. van expeditie-auto's verschil
lende goederen had geslolen. Zoo nam hij
duizend sigaren weg van een aulo der
firma Surendonk iusschen Amsterdam cn
Haarlem en damesjaponnen van een auto
te Diemen.
Beklaagde bekende.
Door het O.M. werd zes maanden gevan
genisstraf geëischt.
De verdediger, mr. E. B. Asscher, vroeg
een voorwaardelijke veroordeeling.
De winkelier, die deze en andere goede
ren kocht, wetende, dat ze van diefstal af
komstig waren, hoorde wegens heling een
jaar gevangenisstraf tegen zich eischen.
Tegen twee andere jonge mannen, die
inet den suikerwerker ook goederen van
een auto hadden gestolen, werd ieder zes
maanden gevangenisstraf geëischt.
Ten slotte werd tegen de vrouw van den
winkelier, die mede van de geslolen goe
deren had gekocht, een gevangenisstraf ge
ëischt van een jaar.
Uitspraak 11 Augustus.
Om een ouden en levensdooven man te
ontwijken werd gistermiddag ongeveer 5
uur in de Zijlstraat een groentenwagen
door een auto aangereden nabij het post
kantoor, met gevolg, dat een paar aan
hangende manden met inhoud verloren
gingen van den groentewagen. Het inzit
tend gezelschap der auto vergoedde eclitcr
de gemaakte schade aan den koopman.
Wij ontvingen het volgende uittrek
sel van het verslag over Juli 1922 van
den inspecteur der vereeniging tegen het
mishandelen van dieren voor Haarlem
en omstreken.
Herhaalde malen moest weder het ge
bruik maken van kreupele paarden ver
hinderd worden. Ook moest nu en dan
tegen ruwe behandeling van trekdieren
worden opgetreden.
Tijdens de aanwezigheid van het Cir
cus Caroli te Haarlem, werd toegezien
bij de oefeningen. Er kon geen mishan
deling worden waargenomen. De gebe
zigde zweepen waren van de gewone
samenstelling.
Toezicht werd gehouden bij het los
sen van vee aan het slachthuis. Er vie
len geen aanmerkingen te maken.
Meermalen werden voor de dieren hin
derlijke gebreken aan de bespanning van
hondenkarren opgemerkt en word toe
gezien dat daarin voorzien werd.
Bij een in deze maand vanwege de
politie te Haarlem gehouden herkeu
ring van trekhonden, waarbij de inspec
teur der vereeniging tegenwoordig was,
kon worden geconstateerd, dat de die
ren over 't geheel in goeden toestand
verkeerden. Op de karren en de tuigen
viel echter nogal wat aan te merken.
Een onderzoek van klachten uit Sant
poort over het telkens verdwijnen van
katten deed het vermoeden rijzen, dat
die dieren in klemmen gevangen en
daarop gedood werden. In overleg met
de plaatselijke politie wordt hierop het
oog gehouden.
Groot was wederom het aantal huis
dieren dat in de Asphysiatie inrichting
pijnloos gedood werden. Dit aantal be
droeg 175, waarvan 46 honden en 129
katten. Daaronder waren er 35 welke
in den Kennel van den heer Klaassen
als zwervers waren binnengebracht en
aldaar gedurende eenige dagen op kos
ten (der vereeniging in het leven waren
gehouden, teneinde de rechthebbenden in
de gelegenheid te laten ze tijdig op te
vorderen.
De heer M. L. A. Klein, lid van den
Gemeenteraad, heeft aan den Eaad der
gemeente Haarlem het vo'gende geschre
ven:
Daar in den laatsten tijd de (Raads
zittingen om de vier weken werden ge
houden, waren de agenda's overmatig
groot, de tijd van voorbereiding voer de
Raadsleden te kort en duurden de zit
tingen te lang, veel te lang, zoowel
voor den Raad als voor de Persverte
genwoordigers. De rondvraag kon niet
ten volle tot haar recht komen en ur
gente punten moesten worden aange
houden.
Mocht het de bedoeling zijn het aantal
Raaadszittingen uit bezuinigingsoverwe
gingen in te krimpen, dan komt het
ondergeteekende beter voor het presen
tiegeld te verminderen, want dan be
reikt men hetzelfde zonder dat de zaken
er onder behoeven te lijden. Toen er
nog lang zooveel gemeentelijke bemoeiin
gen niet waren a!s in den laatsten tijd,
vergaderde men in den regel om do
veertien dagen en wanneer wij nu de
agenda bestudeeren en letten op den
tijd, benoodigd voor één Raadszitting,
dan komt ons het houden van verga
deringen om de veertien dagen nog even
zeer gewenscht voor; is het zelfs niet
uitgesloten, dat zij nog veel tijd kunnen
vorderen.
Een en ander geeft ondergeteekende
aanleiding voor te stellen de volgende
motie van orde:
De Raai der gemeente Haarlem, gelet
op het aantal raadszittingen in den laat
sten tijd gehouden, tevens gelet op de
uitgebreidheid der agenda's, den onvol
doenden tijd van voorbereiding voor de
raadsleden en de langdurigheid der zit
tingen, welke soms oorzaak wordt, dat
niet alle punten kunnen worden afge
handeld en de rondvraag moet worden
beperkt :van oordeel dat dit niet in het
belang der gemeente is: spreekt de wen-
schelijkheid uit om de veertien dagen
te vergaderen: en gaat over tot de orde
van den dag.
B. en W. antwoordde op dit schrij
ven als volgt:
Ten aanzien van de motie van orde
met toelichting van uw lid den heer
M. L. A. Klein, deelen wij het standpunt
van den Burgemeester aan wien mede
de bepaling van het aantal raadsverga
deringen is opgedragen.
Zoo te eeniger tijd mocht blijken, dat
in het belang der gemeente het houden
van meerdere raadsvergaderingen is ge
boden, wenschen wij zekerlijk niet angst
vallig vast te houden aan de in den
laatsten tijd gevolgde gewoonte om een
maal in de vier weken ter raadsverga
dering bijeen te komen.
Die omstandigheid heeft zich naar
onze meening tot dusver niet voorgedaan.
Het mag daarbij niet uit het oog
worden verloren, dat zoo de agenda al
utgebreiid is, de mogelijkheid to~h altijd
bestaat om de vergadering des avonds
voort te zetten, waarvan tot nu toe
slechts een spaarzaam gebruik werd ge
maakt.
Bovendien zijn aan het houden eener
raadsvergadering aanmerkelijke uitgaven
verbonden, een factor, waarmede, zoo
overigens het gemeentebelang niet wordt
geschaad, zeer zeker rekening moet wor
den gehouden.
Op de hiervoor uiteengezette gronden
adviseeren wij den Raad, de door den
heer Klein voorgestelde motie niet aan
te nemen.
'fw
te
Er is nu een raadsvoorstel om den straat
naam „Oosterstraat" (in het Amsterdam-
sche kwartier) te veranderen in Nagtzaam-
straat", naafr het overleden socialistisch
raadslid Nagtzaam.
Dat voorstel zal wél worden aangeno
men, want de partijgangers van den heer
Nagtzaam beschikken over de helft der uit
te brengen stemmen op 'n stuk of wat na
en dat stemmengewicht maakt natuurlijk
dat de voortreffelijkheden van den heer
Nagtzaam op eens heel wat meer waard
zijn dan anders het geval zou zijn. Boven
dien is het altijd heel moeilijk openlijk
iemands verdiensten onder de loupe te ne
men. Stel je voor wat 'n onaangename
discussie daaruit in den Raad zou kunnen
voortkomen en dat is, dunkt ons, dan ook
de reden dat B. en W. zelf met dit voor-
slel komen, nadat de socialisten reeds
eenige malen op een Nagtzaamslraat heb
ben aangedrongen. Dit voorstel zal dan ook
wel zonder veel discussie worden aangeno
men. De socialisten hadden echter zoo
kiesch moeten zijn zulk een voorstel niet
te doen.
De meer en meer in zwang komende
socialistische cultuur om, ter wille van
de roode reclame, straten in verschillende
steden (het schijnt een wachtwoord te zijn)
naar socialistische voormannen te ver
noemen (in Amsterdam heeft men o. a.
het Vliegenbosch, in Rotterdam wordt
Spiekman vereerd) wil nog niet zeggen
dat ook wij aanbidders zijn van deze soort
personen vergoding.
Trouwens straten worden vernoemd naar
mannen, die inderdaad zeer bijzondere
verdiensten of eigenschappen hebben ge
had,
ls dit met Nagtzaam het geval?
Tegenover de socialislen en enkele an
deren (er zijn er zool) dig. op die vraag
bevestigend antwoorden, stellen wij eeu
ontkenning.
Als socialist en roode agitator heeft
Nagtzaam onnoemelijk veel ge
slicht naar onze wijze van zien maar ook
als wij ons afvragen of Nagtzaam inder
daad verdiensten heeft gehad voor de stad
zijn inwoning, kunnen wij, mits zuiver
objectief oordeelende, niet tot de conclu-
ste komen dat Nagizaam zulk een eminent
man was dat hij daarom op bijzondere
wijze dient te worden geëérd door de bur
gerij van Haarlem.
Er zijn vele andeie Haarlemsche burgers
die meer verdiensten voor hun slad heb
ben en gehad hebben dan Nagtzaam en
die nochtans voor zulk een bijzondere
vcroering niet in aanmerking kwamen.
Wie zou over 10 jaar nog op het
'dee komen Nagtzaam o*n zijn verdiensten
voor Haarlem te eeren? De nimbus die nu
om hem schijnt, zal dan aee! wal ver
bleek! zijn.
En bovendien denke men eens aan de
-ekomst.
De S. D. A. P. is bezig dood te gaan.
Zij verdwijnt en over twintig, dertig jaar
bestaat de frissche herinnering aan haair
zelfs niet meer. Dan maakt de S. D. A. P.
op hen, die de sociaal-economische ge
schiedenis der menschheid bestudeeren.
misschien eenzelfden indruk als op ons
Aive in de vaderiandsche geschiedenis of
een nar uit de geschiedenis der middel
eeuwen (het een lijkt ons niet eervoller
dan het andere*.
Hoe zal er dan gelachen worden mis
schien om de naieviteit van ons nu levend
geslacht dat een straat vernoemde
naar Nagtzaamomdat hij S.D.A.P.'er
Barometerstand 7.64. Vooruit.
OPGAVE VAK;
J. j. WEBER ZOON.
Opticiens Fabrikanten.
Koningstraat 10 Haarlem.
li.
's Gravenhage, 2 Augustus.
Het was heden, Woensdag, ter con
gresse de dag van den voetbal. Wij had
den dat misschien niet zoo in den eer
sten r egel van deze tweede bespiegeling
moeten neerschrijven, omdat nu mogelijk
menig lezer deze overigens bescheiden
regelen verder zal laten rusten onder
aet motto, dat „hij met dien sportrom-
mel" niets te maken heeft. Maar wij
zijn zoo vrij, deze meening als minder
juist te kwalificeeren, omdat wij durven
beweren, dat deze voelbal-daz van het
jeugdcongres elk katholiek moet interes-
eoeren. Het gaat ook meer over de voet-
b&l-jeugd, daan over het met lucht ge
vulde ronde object, waarop velen gaarne
met zekeren tendenz de qualificalie van
„bruin monstertoepassen!
Het gaat om de voetbaljeugd, om de
jongens, die zoo gaarne in het voetbal
spel hun ontspanning zoeken en duizend
en nogmaals duizend in getal zijn.
Nog maar acht jaar geleden beoefenden
duizenden roomsche jongens de voetbal
sport in z&n. neutrale voetbalclubs. Op
allerlei manieren kwam aan het licht,
dat deze omgeving van neutrale clubs
gevaren met zich bracht, die het zielen
heil der roomsche jeugd bedreigden.
Daarom namen edele jeugdvrienden, die
de jongensziel begrepen en op haar heil
bedacht waren, het initiatief tot de vor
ming van vereenigingen (en later bon
den), die er voor moesten zorg dragen,
dat ook bij ontspanning en spel die
Roomsche jeugd een Roomsche omgeving
kreeg.
Die opzet slaagde met veel succes.
Schier overal waar noodig is er nu de
katholieke voetbal(sport)club als tegen-
gewicht voor de „neutrale". Meer dan
16.000 leden tellen de gezamenlijke vijf
diocesane voetbalbonden, die hun a'.ge-
meene, parallel-loopende belangen behar
tigd zien in de Federatie van R. K.
Voetbalbonden, bekend onder de initia'en
R. K. F.. Met trots mag hier getuigd
worden, dat de Voetbalbond in het bis
dom Haarlem bekend onder de initialen:
D. H.V. B) momenteel qua ledental
en in ander opzicht ook! de sterkste
der vijf bonden is. Het ledental van
den D. H.V. B. loopt al naar de 5000
Het is o. i. van zelf sprekend, dat de
roomsche clubs en roomsche bonden zoo
veel mogelijk begonnen te werken, zeker
op technisch terrein, naar het voorbeeld
van de bestaande organisatie. En dat
dus ook de eigen roomsche competities
werden ingericht, is volkomen logisch en
natuurlijk, en dus juist. Terwijl nu de
practi-che technische sporiactie haar
eigen natuurlijken loop nam, liet de lei
ding der Roomsche voetbal organisatie
niet na, te zorgen, dat toch in die ont
wikkeling-van-zaken de katho'ieke geest
binnendrong, en dus ook dat een ele
ment van katholieke opvoeding tot uiting
kwam.
Nu openbaarden zich de latere jaren
onder de leiders der algemeene katho
lieke jeugdbeweging een streven dat er
op gericht scheen te eischen, dat die
ontwikkeling in voller katholieken geest,
katholiek-opvoedkundig, en dan dit alles
in vlugger tempo geschiedde Dien eisc'a
noemden en noemen wij nog: onbillijk
engevaarlijk.
Onbillijk, omdat die jeugdleiders de
sportbeweging hadden zien opgroeien bui
ten-hen-om omdat zij niet hadden be
grepen, dat een machtig middel tot be
reiken van de jeugd-massa de sport, da
ontspanning was. Zóó begrijpen wij de
bijna smartelijke klacht v. den Jezuïeten
pater Huf, ter congresse geuit, dat wijf
25 jaar te laat zijn gekomen met het
Roomsch organiseeren van de sport.
Gevaarlijk en voer' arig ook, omdat elke
geforceerde evolutie-poging terugstcot
van ons degenen, die wij het meest be
hoeven, en die wij eerst in de katho
lieke organisatie-idee moeten trainen, al
vorens zij te wennen zijn aan een die
per doorwerken van de grond-idee der
Roomsche actie, die leert dat alles
ook het spel gericht moet zijn op
het heil der ziel. Voorbarig óók, omdat
de voetballeiding zich haar verheven taak,
die niet het minst ook wel degelijk apos
tolisch mag heeten, volkomen bewust is.
Maar die voetballeiders, gesteund en ge
adviseerd door knappe geestelijke leiders,
die de verantwoordelijkheid voor don
gang van zaken dragen en beseffen, heb
ben het recht te verlangen, dat zij wor-
Jen geloofd en dat op hen wordt ver
trouwd, als zij voor dat sneller tempo
den tijd nog niet gekomen achton.
Betreurenswaardig was daarom dan ook
de anti-voetbal-eamnagne, die de laat to
maanden in de pers gevoerd werd, en
die wij van „het ongeduld der jeugd
leiders" als we de vorcngeschetsta
strooming zoo mogen noemen een
groote en gevaarlijke uitwas achten.
Nu was de verwachting, dat de strijd-
om-den-voetbal zijn culmina iepunt b?rei
ken zou op de sport-sectie van het jeugd
congres.
De sectie-voorzitter sprak zelfs van een
mogelijkheid van „beslechting". Zoover i3
het niet gekomen, maar toch kapelaan
van Wijk mocht het terecht constateeren
de partijen naderen elkaar dichter;
de mentaliteit der „ongeduldigen" wordt
beter, de houding van zoovele priesters
hopelijk coulanter. En dat is noodig,
broodnoodig, in het belang der jeugd,
aan wie toch eigenlek niemand de ont
spanning van den voetbal ontzeggen mag,
als de ouders daartegen geen bezwaar
hebben.
Op knappe, wij durven zeggen meester
lijke wijze heeft de Bossche kapelaan
Hendrikx, de adviseur der Federatie voor
katholieke lichamelijke opvoeding, het
recht der katholieke voetbalorgani.satie
zelfstandigheid der sportbeweging, die
verdedigd, en kapelaan van Wijk, de
Utrechtsche Bondsadviseur, is degelijk ge
motiveerd opgekomen veor het recht-op-
zelfstandigheid der sportbeweging, die
zich uit levensbelang nog niet oplossen
kón in het ééne autonome verband der
jeugdorganisatie, noch plaatselijk, ncch
diocesaan of nationaal. Wij achten het
geenszins onmogelijk, dat op den duur
maar dan toch in 's hemelsnaam geleide
lik-aan in die richting véél wordt
bereikt en zeker zal daarbij gerekend
mogen worden op de medewerking der
sportleiders, maar waax dezen thans, met
hun verantwoordelijkheid voor oogen, uit
spreken dat de tijd nog niet gekomen is,
kan o. i. zelfs in theorie de noodzakelijk
heid ervan niet worden aangetoond.
Immers, wij hebben ter congresse bij
herhaling van beide kapten gehoord de
betuigSig van goede trouw, dat men het
belang der Roomsche jeugd, het zielen
heil van het kind op het oog had. Wel
nu, gezien de meening der verantwoorde
lijke sportleiders, is niet gebleken, dat
de Roomsche sportactie de verwachte en
beoogde voordeelen voor de Roomsche
jeugd niet bereiken zal ais zij haar zelf
standigheid behoudt. Integendeel: de
Roomsche sportactie, als zelfstandige or
ganisatie met eigen leiding, zal te beter
haar werkelijk hooger doel bereiken, ais
bekwame mannen (en waar noodig: vrou
wen!) haar in de sportleiding komen hel
pen. Dan zal de Roomsche voctbalorgfc
nisatie te beter en te gauwer zelf de g*
wenschte verbeteringen in organisatie en
practisch sportleven kunnen aanbrengen
en de jeugdleiders hebben dan voorloopig-
geen reden de Roomsche sport haar zelf
standigheid te misgunnen. Op die hulp van
bekwame mannen willen wij nu hier een
beroep doen. En wij willen dan wijzen op
plrachtige leerzame voorbeelden, door
mannen van naam op het congres gegeven.
Wij bedoelen op de eerste plaats de ver
klaring van den „medischen' inleider, dr.
B. Schiphorst uit Heerlen, die op uitne
mende wijze over de hygiënische, mnat-
schnppelijke en godsdienstig-zedclijke
waarde der lichamelijke opvoedinig spra-
en zich schaarde aan de zijde van hen.
die de sporl in de Roomsche organisatie
wilden verbeteren.
En wij bedoelen de verrassende me.ie-
deeling van een man als prof. Roels, den
Roomschen hoogleeraar in de zielkunde,
die actief lid w»rd van de voetbalclub
„Vooruit" te Utrecht, om midden in de
beweging te komen en zoo haar te hel
pen leiden.
En wij bedoelen het woord van den al
tijd massieven dr. Poels, die op medewer
king van allen krachtig aandrong. Gaat
het die richting uit, dan zullen nok de
verwachtingen, die in de bijeenkomst over
sport en godsdienstige vereenigingen lot
uiting kwamen, en die wiezen np de nood
zakelijkheid van samenwerking lusschey
deze beide, niet beschaamd worden.
H. N A
