m m iKi* f®*i :édm H Hè n i§ in ste 1§ ug SI! W ii Hi Tweede Blad 12 Augustus 1922 Van wet en wetgeving. i m*hm i ELCK WAT WILS HET COLLEGE VAN ZETTERS. In ons vorig artikel over de „Grond belasting" hebben wij het college van zetters een paar maal ontmoet. Wij vinden daarin aanleiding van daag eens eene beschouwing te wijden aan dit verdwijnend College. In elke gemeente is een College van Zetters. Voorzitter daarvan is de Burgemeester. In gemeenten boven de 10000 zielen evenwel kan de Burge meester zich aan het ambt van voor zitter van het College van zetters ont trekken en den Commissaris der Ko ningin verzoeken in zijn plaats een wethouder of lid van den Raad als voorzitter aan te wijzen. Met inbegrip van den voorzitter bestaat het College van Zetters in gemeenten van 10000 zielen en daar boven uit 7, in de andere gemeenten uit 5 leden. De benoeming der leden van het Zetterscollege geschiedt door den Commissaris der Koningin uit een door den Gemeenteraad ingezon den voordracht van tweemaal zooveel leden als er plaatsen'te benoemen zijn. Als er dus één vacature is, dan geeft de gemeenteraad twee personen aan den commissaris op, om daaruit een keuze te doen. Buiten de door den Gemeenteraad ingezonden voordracht mag de commissaris niet gaan, hij is gehouden één der twee personen voor den Raad opgegeven te benoemen. Regel is natuurlijk, dat de door den Raad h,et eerst voorgedragene wordt benoemd. Het college van zetters vergadert wanneer het door den voorzitter wordt opgeroepen of de grootste helft der leden dit verlangt. In een vergader lokaal wordt van gemeentewège voor zien. Voor een vergadering moet ten minste de grootste helft der leden tegenwoordig zijn. Bij staking van stemmen beslist de stem des voor zitters. Uitgaande stukken worden door den Voorzitter en twee leden onderteekend. Wij noemden hierboven het College van Zetters een verdwijnend College. En inderdaad daar is reden voor. De werkzaaihheden van het College zijn in den loop der jaren meer en m,eer ingekrompen, zoodat de laatste stap In die richting, de algeheele afschaffing, vroeg of laat wel zal worden gezet. Aanvankelijk behoorde tot de zaak van het College van zetters de mede regeling van den aanslag in de be drijfsbelasting, de personeele belasting en de grondbelasting, benevens het dienen van advies op de bezwaar schriften, die ter zake van aanslagen in die belastingen worden ingediend. In 1915 is de bedrijfsbelasting afge schaft en vervangen door de Inkom stenbelasting. Ter zake der inkom stenbelasting werden aan het College van zetters geene werkzaamheden opgedragen. In 1919 is de wet op de personeele belasting herzien en zijn de bepalingen, die de werkzaamheid van het College van Zetters regelden, uit de wet ge licht. Het College van zetters treedt dus nog uitsluitend op bij de regeling van de grondbelasting, op de wijze als wij in ons vorig artikel hebben uiteen- Onwillekeurig rijst de vraagIs het een fout geweest van den wet gever om langzamerhand de belas tingadministratie los te maken van het college van Zetters Wij gelooven het niet, want praktisch wij weten het van nabij kwam van de werk zaamheid van het College van Zetters vaak niet veel terecht. Hoe ging het b.v. met de regeling van de personeele belasting De aanslagen voor de personeele belasting werden vastgesteld door den .inspecteur der directe belastingen en het College van Zetters, zeide de wet. Praktisch kwam het echter hierop neer, dat de Inspecteur het kohier der pérsoneele belasting opmaakr, en het zond naar den Burgemeestete die het als Voorzitter van het College van zetters en twee der leden van dit College onderteekende en het ver volgens den Inspecteur terugzond. Een vergadering werd er in den regel niet op gehouden, de werkzaamheid bij de opmaking van het kohier be stond uitsluitend in het onderteekenen. En hoe ging het met reclames bij de personeele belasting Zooals boven reeds met een enkel woord vermeld, moesten alle bezwaarschriften van de personeele belasting aan het College van Zetters om advies worden ge zonden. De Burgemeester als voor zitter van het College van Zetters kreeg dan zoo'n bezwaarschrift ter fine van advies toegezonden. In den regel vooral ten plattelande die dan vragen aan het gemeentebe stuur. Burgemeester en Wethouders zij over 't algemeen toch zoo goed in gelicht als de Zetters, zijn dikwijls meer objectief in hun opinie en last not laest zij zijn goedkoop, hun adviezen behoeven niet te worden betaald. MEDISCHE PRAATJES. 'zieken. slechts één enkele maal per jaar ver gadering werd gehouden, soms feelfs Zetters wordt uit 's Rijks kas voldaan. Zij is niet hoog, maar o.i. overbodig en daarom te ruim. De vergoeding1 aan het College van zetters is tweeer lei, en wel a presentiegeld en b ver goeding voor bureaukosten. Het presentiegeld bedraagt a. aan het College van Zetters te Amsterdam 4900. b te Rotterdam en te 's Ha ge 2800.—. c te Utrecht 2100. d aan die van de overige colleges altiVL Ig de atiënt nL waar z!ek dan in gemeenten met 10000 zielen en ontJ t dit in de me0ste vaUen vol- daarboven 14. per 1000 inwoners, komen aan de aandacht en is het hem in gemeenten beneden de 10000 zielen om het 6ven#hoe hij Hgt en wat er met 10.— per 1000 inwoners. Het college hem van Zetters in een gemeente van 6000 Wij6 bebben den vorigen keer reeds zielen ontvangst dus 60. aan pre- opgemerkt dat de bloedcirculatie een zser sentiegeld, dat van een gemeente voornamo fact0r is voor het behoud der van 20000 zielen krijgt 280.—. w6efsels. Het komt er dus op aan om De vergoeding voor bureaukosten in dit ioht mede te werken en de bedraagt in gemeenten van 10000 in- bloedsomloop aam te zstten. Het wrijven woners en daarboven 2. per 1000 van ïigviak en omgeving met kam- zielen, in gemeenten beneden de 10000 f iritus is middei om den toevoer inwoners 1.— per 1000 zielen. Het Fhet bloed te bevorderen. Niet altijd Colle§e van Zetters in een gemeente w kan men dozo manier het van 8000 Zielen krijgt dus 8 -, dat doori; bestrijden. Er zijn n.l. Pa- yan een gemeente van 12000 zielen tiënte^(lio wni Jn tijd in eenzelfde hou- 24 voor bureaukosten vergoed. di moeten bl^cn liggen 6n waar ver- ledereen is tegenwoordig doordrom yan voorgesohreven houding gen van den eisch van bezuiniging, le fvaarlijk zou zijn. Het «merendeel de Regeering, die meent ons volk voor yan paJti0nten hoeft een operatie inzinking te moeten behoeden, niet waarbij een absolute rust het minst. Toe heden zijn intusschen sn noodzakelijk is. meer woorden gehoord, dan daden 3Jtaat ons het ^in gesteld. Een bescheiden stap op den dienste, dat doorgaans de vorm a,'! WSTvLZefterfzSnAS heeft. Dit kussen kan fiscus heeft er niet onder geleden,' dat ™et lucW oi T^k^deTst denk' dit College bij de regeling der aansla- fasting isXSakelShi?'lal ei! evenrlin ondef lijden ais de Zetters «r1»1» '"'""tji bij de regeling van de grondbelasting «mJw tot do ÏKft'mn in'eeï^d'gfvIf'E: >-»"* tingen noodig over plaatselijke toe- standen, laat de Rijksadministratie GEMENGD NIEUWS. De relletjes te Willemstad (Curasao). Bijeen gebedelde belastingpennin gen. SCHAAKRURRIEK. KERK EN SCHOOL Mgr. Dr. Alph. Ariëns. iÉfiH TREKJES CCLIV. i Onder een dak. 1 Tooneelschets Personen Juffrouw Kraak. De weduwe Priem, (bewoont een paar bovenkamertjes bij juffrouw Kraak. Stientjenichtje van de weduwe. Juffrouw Schelkenskennis van de weduwe. Speelt in de kamer van de weduwe ouderwetsche mahonie-meubels. Op schoorsteenmantel staan veel Heili- gen-beeldjes, evena.ls op diverse kast jes, tafeltjes en hoek-etagères. De weduwe zit met haar nichtje te praten. Zij is over haar geheele gestalte scherp en hoekig. Als ze 't over de slechtheid der wereld heeft praat ze galmend- preekerig en slaat dan de oogen ten hemel. Stientje is een goedig meisje van ongeveer 15 jaar. Stientje. Daar heeft" u al es meer over geklaagd. Hoe is 't mogelijk., je zou zeggenom zoo te zien is 't toch 'n net mensch. Weduwe. Ja, 'n schijnheilige bakkes heb ze wel.... daar zijn meer fat soenlijke menschen mee ingeloopen. Als 'k vooruit geweten had, dat 't zoo'n onuitstaanbaar mensch was., kindje, dan had ik nooit op deze ka mers gezetenVijf en 'n halve gulden huur, 't is geen kleinigheid., buiten gas en water. En geen greintje hartelijkheid., niks. Denk je dat ze ooit es zal vragen, of 'k es bij haar'n koppie koffie of thee kom drinken Nooit 1 Te gierig dat ze kijktEn 't eten wat ze d'r commesaals voorzet 't zwemt in de sago. Stientje. Ziet u dat wel es, tante V Weduwe. Hoef ik niet te zien. 'k Zie alleen de pakken sago, die ze in huis sjouwt. Ik begrijp nog steeds niet, dat je Zondag voor niks hier geweest bent, Stientje. Waar kan 'k dan ge zeten hebben? 'k Ben altijd, thuis Hoe laat was 't Stientje. Vier uur zoowat, tante. Weduwe. O, dan was 'k naar de Vesper... dat sla 'k nooit over. De kerk is de beste plaats op de heele wereld.,, onthou dat, Stientje, ont- hou dat, kind. 'k. Denk nóg an me moeder-zaliger.. Als we zoo 's Zon dagsmiddags zaten te praten., en we hadden 't zonder erg over anderen, dan zei ze-Kom, kinderen, laat ons naar de Vesper gaan, dan hebben de evennaasten weer es rust. En dat heb 'k altoos onthouwen. Stientje. Kom, ik ga weer es op stappen. Weduwe. Nou al Je bent 'r amper. Stientje. Ik moet naar de congrega tie, tante. Weduwe. O, dan wil 'k je niet te- genhouwen, kindje. De congregatie is zoo iets moois voor jonge meissies. want, o kindje, d'r zijn zooveel geva ren.. de wereld is zoo door en door slecht.. Welke kapelaan hebben jul lie? Stientje. Kapelaan van Zon, tante Weduwe. O, néé., da's mijn man niet. Stientje. Aardige kapelaan anders., en hij doet 't erg mooi. Weduwe. Kan wel zijn, maar ik heb 't nou eenmaal niet op 'm... De man kijkt je nauwelijks an as je 'm tegenkomt., als 'n wilde vliegt ie op die fiets door de straten. Stientje. Hij heeft 't ook erg druk. Weduwe. Zal wel loosloopen. Die heeren werken hun eigen niet dood, hoor. 't Is me biechtvader geweest., maar 'k had gauw genogt van 'm. Geen woordje kan je met die man es praten.. Ais alleenstaande weduwe heb je toch wel es wat te vertellen, niewaar? Maa hij liet je haast geen eens aan 't woord komme. En als 'k nou nog 'n mensch was dat van klessen hieldMaar dat is 't geval niet. 'k Zou ook niet weten over wie ik most praten, 'k Zit altijd alleen., ik bemoei me met geen levende ziel. Stientje. Komt juffrouw Schelkens nooit meer bij u Weduwe, 'n Dood-enkele keer., as ze mijn gezelschap noodig heb voor 'n uitvoerinkie of zoo iets., da's ook de ware vrindschap niet. Stientje. Ze is 'n paar keer an uw kamer geweest van de week., ik kwam 'r tegen., toen zei ze 't.. ze dacht dat u de stad uit was. Weduwe. Dat kan niet bestaan., twéé keer.of 'k zou om 'n boodschap uit geweest motte zijn. Stientje. Doet u dan uw kamer op slot Weduwe. Ja zeker.mijn te gevaar lijk anders., en haar van beneden vertrouw 'k voor geen cent. 'k Zou de eerste keer niet wezen, dat ze hier kwam rondneuzen als 'k weg ben. En 'k heb al es 'n gulden gemist ook nooit teruggevonden.. Geen zier ver trouw 'k 'r met 'r uitgestreken ge zicht. Alle menschen die naar de kerk gaan zijn nog niet eerlijk en braaf. Hemeltje-lief., nou denk 'k er ineens an, dat 'r vanavond Lof is in de Jans- kerk. Dan mag 'k me boterammetje wel gaan snije. Stientje. Da's 'n heel eind uit de buurt voor u, tante. Weduwe.Zoolang me beene me kenne dragen hou 'k dat vol.. d'eene avond in die en d'and're avond in die paro chie. Dat mot 'k toch wel, as 'r in je eigen kerk maar één of tweemaal in de week Lof is Daar heb je weer zooies. wat doen zukke heeren geestelijken nou op die andere avonden Stientje. Dan hebben ze andere din* gen, waar ze allemaal directeur en adviseur van zijn. Weduwe. Hm., 't zal wat wezen.. zoekt broodgerij bij elkaar). Dan drin ken ze hun glaasie wijn bij de deftig heid. Kijk, rtog heb 'k geen kaas meer zal k' noh héél effe de deur uit motte. Stientje. Dan ga ik ook maar met een weg. Weduwe. Wacht nog effe.. 'k ben zóó terug., dan loop 'k 'n endje met je op. (Geejt haar 'n boekHier- zoo.. kijk daar maar zoolang in.. „De levens der Heiligen". Heb ik zelf al wel honderd maal uitgelezen 't ver veelt me nooit, 'k Ben drek terug, hoor (af.) (Stientje bladert in 't boek. Jujjrouw Kraak steekt haar hoofd naar binnen en komt dan in de kamer). Juffr. Kraak. Neem me niet kwa- lek, jongejuffrouw, dat 'k zoo vrij ben, maar ik wou u toch heel even vertellen, dat uwes tante 'n gemeene leugen van me verteld heb. Stientje. Heeft u dat dan gehoord Juffr' Kr. O, u niot niet denken, dat 'k an de deur heb geluisterd, hoor., daar durf 'k allebei m'n vin gers voor op te stekenmaar zoo toevallig loop 'k even door 't gangetje heen. Nou vraag 'k u.. heb ik 'n schijnheilige bakkes Dat zee ze ommers Stientje. Ik vind van niet, juffrouw. Juffr. Kr. O, zoo En dan, dat ze hier niet gezeten zou hebben als ze vooruit geweten had hoe'n mensch ik was., 't is 'n schandaal! 't Is uwes tante, daarom zal 'k 'r maar niet veel van zeggen., maar... nou I En dan zou zoo'n mensch nog willen, dat 'k haar op de koffie vroeg.. En nou mot u es Sn mijn commesaals vragen of hun eten in de sago zwemt. Hoe krijgt 't mensch 't in d'r hoofd En dat loopt compleet de kerk plat En 't allergemeenste is nog, dat ze mijn durft te beschuldigen van die gulden. Ik zal op dit oogenbiik wat krijgen als 'k er iets van weet. Ik kom trouwens nooit op 'r kamer, want die is altijd op slot... afijn.dat zee ze u zelf.... Maar die gulden krijgt ze van mijn op t'r boterham, hoorVan diefstal Iaat 'k me eigen niet beschuldigen., daar komt me eerlijke opvoeding tegenop., (luis tert) Komt ze daar alweer terug Nee, zeker de deur van hiernaast. Maar ik zal toch maar weer an me werk gaan., ze hoeft niet te zien, dat ik hier ben geweest., 't ls God geklaagd, Zooals ik door dat mensch wor(men hoort licht gekraak van schoenen. Juffrouw Kraak wil de kamer uitgaan stuit in de deuropening op de weduwe een vijandige stilte.) Weduwe. cynischKijk, dat is aardig van u.. dat u me nichie zoo lang gezelschap heb gehouwe.. of had u 'n boodschap Juffr. Kr. Da's te zeggen 'k Zou wel es willen vragen waar u de gemee- nigheid vandaan haalt om mijn van die gulden te beschuldigen. En om te zeggen dat 'k sago te vreten geef en dat 'k.. dat 'k.. u mag wel voorzich tig weze, juffrouw, want dat konne wel es pliesiezaken worden, begrijpt u dat? Ik laat me nietvalschelijk be. schuldigendaar heb ik me eer en me goeie naam te lief voor.... Weduwe (hard) Goeie naam?! Zeg dat maar zachies.. Wat beteekent dat allemaal ineens? Je heb an de deur staan luisteren, mensch.. is dat je goeie naam hoog houwen Jujjr. Kr. Mag 'k hier niet langs de kamer loopen somsin me eigen huis? Mot 'k jou daar permissie voor vra gen Weduwe. Luistervinken deugen niet Juffr. Kr. Slange-tongen nog veel minder... nog veel minder., en as jij.... Weduwe (harder). Luistervinken deugen niet Jujjr. Kr. Da 's 'n smoesle om er overheen te praten, maar ik wil je dan wel es..... Weduwe (nog harder) Luistervinken deugen niet (Stientje zoekt 'n goed heenkomen). Jujjr. Kr. (spierwit van drift.) Dat zijn menschen die de kerk plat loopen Die vóóraan zitten Die d'r kamer vol beeldjes hebben In de heele stad sta je bekend voor je valscne karak ter Weduwi, Mensch, scheur je strot niet, 't zou zonde wezen voor je lieve stemmetje Jujjr. Kr. Maar jij kan over zes weken 'n andere kamer zoeken, ver sta je Weduwe. Dat zalle we zienDat zalle we zien I De huurcommissie is 'r óók nog I Jujjr. Kr. Die wil jou geen eens meer te woord staan, omdat je overal met herrie weggaat. Reken 'r maar op, hoor 1 Over zes wekenGaat niks van af... al grien je naderhand me ooren stuk (woedend af.) Weduwe naroependGrienen Grienen Ik tegen jou Ik kreeg nog liever 'n ongelukkie 't Is om je dood te gillen (Ze staat te krimpen van 't lacjienOm je dood te gillen O, gunst, wat 'n lol heb 'k nou., wat 'n vreeselijke lol heb 'k nou Grie nen Grienen Tegen haar Om voor vijf en 'n halve gulden buiten 't gas en 't water op die twee snertkamert$8> te magge blijven, die zoowat in mekaar vallen Grienen (Gaat op 'n stoel zitten uitlachen). O, o, zoo'n mensch toch., hè, hè, effe zitten blijven.... (Er wordt geklopt; ze gaat aarzelend de deur opendoen. Jujjrouw Schelkens komt binnen). Jujjr. Schelkens. Zoo-zoo., dag juffrouw Priem. Weduwe. Ach, kijk,, dat is aardig van u.. hoe maakt u het Jujjr. Sch. Bestu ook (zachter) Maar, wat 'k zeggen wil... ik dorst wa empel haast niet naar boven te gaan., ik schrok er van... Was die juffrouw Kraak zoo tegen u aan de gang En was u dat die 'k zoo hoorde lachen.» Wat ging dat mensch te keer. Weduwe. O, heb u 't gehoord Juist goed, dat u 't óók es gehoord heb hoe 'n varken dat Is... hoe 'n ellendig leven ik hier heb... (Begint hartroerend te huilen). Jujjr. Sch. 't toch erg, juffrouw., 'k heb met u te doen hoor.. Toe menschtrek 't u maar niet zoo fin., we hebben allemaal onze kruissies te dragen.. Weduwe (snikkend) Ja, u heb gelijk ik zal 't dragen.,. Ach, ach, ais Onze Lieve Heertje me niet bljsting dan ging 'k dood van de narigheid. Och, och, wat is 't leven toch 'n tra nendal. (Huilt weer erger). Jujjr. Sell. Stil nou maarmoet u nog brood eten, zie ik Weduwe Ja, juffrouw., ik wou naar 't Lof... Ach ja, da's nog m'n eenigste troost., in de kerk zal 'k wel weer tot rust en kalmte komme.(snikt en snottert.) Jujjr. Sch. Toevallig dat 'k nou kwam vragen of u soms idee had om mee te gaan naar de gymnestiek- uitvoering van 't patronaat», ik had 'n kaart over de hand. Weduwe (ineens weer gewoon). Nou, juffrouw, dat sla 'k niet af, hoor... heel aardig van u.. Jujjr. Sch. Ja, maar ik wil u heusch niet van de kerk afhouwen, hoor., u mot 't niet doen om mijn 'n plezfer te. Weduwe. O, d'r komme nog loffies genoeg, hoor. 'k Zal effe gauw me boterammetje opeten., kan dat nog? Jujjr. Sch. O, ja., we hebben nog 'n half uur. Weduwe. Mooi., 'n Oogenblikkie, juffrouw(Ze maakt 'n kolossaal kruisteeken en bidt met diep gebogen lioojd). DOEK. (Fragmenten uit „Een-hoog"; uitgave Vink, Alkmaar.) G. N. grgZCt. HET Z.G. .DOORLIGGEN" VAN II. Voorkomen is beter dan genezen. Nau welijks zo ik u een aandoening kun nen noemen waar deze gulden regel be ter toepassing kon vinden dan bij bo vengenoemd euvel. De vraag ligt voor de hand op welke wijze kunnen wij de patiënt het beet van dienst zijn, opdat hij niet naast de ellende van zijn eigen lijke ziekte, die hem aan het bed kluis tert, ook nog de misère voor het door liggen moet ondervinden, i Reinheid is in de allereerste plaats vond de Burgemeester het nog al erg I noodzakelijk. De kleedingstukken van den om voor een paar bezwaarschriften patiënt behooren in een zindelijken staat eene vergadering te beleggen. Hij deed te zijn. Wij zien zoo vaak patiënten, dit dus niet, maar gaf zelf een advies zejfs onder de beter gesitueerden, waar of liet den gemeentesecretaris een wjj dit niet zouden verwachten, met een advies opstellen en na het persoonlijk j smoezeiig hemd, dat soms nog bevuild onderteekend te hebben zond hij den jSj ke liggen. Over zeep en water gemeentebode naar een paar leden ;kan iedereen beschikken en het bezit van het College van Zetters om hetjvan tweede hemd valt bijna onder door hen eveneens te laten onder- j ejks bereik. Niet alleen de kleeding voor teekenen. deal zieke dient schoon en frisch te zijn, Zoo kwam het voor dat dikwijls doch ook' het beddegoed en wel bijzonder de lakens. Het ligt voor de hand. dat bij een werd in 't geheel geen vergadering nauwgezette zindelijkheid de bacteriën, gehouden. Hoe het dan ging met het1 die bij het stuk gaan der huid vrij presentiegeld dat uit 'S Rijks schat- spei hebben, de geringste kans hebben kist aan de zetters werd betaald 0,1 z;cb te ontwikkelen. Wanneer men lan- dat kwam toch terechtWant nu en gen tijd de lakens op het bed gebruikt dan liet de Burgemeester het advies, en de Heeren 0p het lichaam niet ver dat hij had geschreven onder de leden wisseit tegen schoon goed, worden zij, circuleeren en deed hen dan tevens de om het grof uit te drukken, een broed- presentielijst teekenen. Zij waren dan plaats van bacteriën, wel thuis gebleven, maar hadden dani Behalve reinheid, hoewel op zich zelf toch, althans volgens de presentie- een eerste voorwaarde, dienen wij er lijst, eene vergadering medegemaakt.Mrg voor te dragen en er steeds op te En in alle eerlijkheid konden zij op lotten dat geen pi0O;en in de lakens of het einde des jaars hun presentiegeld in het hemd ontstaan waarop de pa- opstrijken. j tiënt ligt. Is dit het geval, dan heeft De bezoldiging van het College van 1 de huid op die plaats meer te lijden dan iHorc urnrHt itit 'c T?iik"C VpS VnlHflafl iv tv i... _i__iomwlir. elders en zal zij ter plaatse spoedig doorliggen. Het gladstrijken dus van de z.gn. onderlaag is eveneens een punt dat steeds onze aandacht moet hebben. Hiertegen wordt vaak gezondigd helaas en zoo zien wij niet zelden dat de zieke met een vrij lang nachthemd aan te bed ligt dat tot een knoedel is samengerold en de huid onevenredig drukt. Nu zal men wellicht de opmerk'ng maken: .Be merkt de patiënt dit zelf niet?" Hét antwoord moet luiden, helaas lang niet MEDICUS. Omtrent de onlusten, welke zich de vorige maand voordeden te Willemstad, meldt de ,,Amigoe di Curasao" van 22 Juli, o.a. het volgende: Drie en een halve maand hadden do bootwerkers gestaakt, omdat zij zich niet konden neerleggen bij het besluit der agentschappen: een normaal loon uitte betalen voor abnormalen werkdag, die slechts zelden den vollen werktaak van 10 uren haalt. De verdienste der boot werkers blijft daarom als regel onder het normale dagloon. Daar zij, om ge- den der weinige werkuren, als regel te weinig verdienden, over 't algemeen nog geen vol dagloon, konden zij geen genoegen nemen met een verlaging van het uurloon. Herhaaldelijk had de R.K. Volksbond ten beste gesproken voor den werkman, opdat de agentschappen toch ook het billijke van de klacht der bootwerkers zouden inzien. Ten slotte werd dit ook ingezien en zou, om tot een vergelijk te kamen, aan beide kanten wat worden toegegeven. Het loon werd bepaald op 45 ets. per uur, en 80 oent per uur voor overwerk, en het verdrag zou worden geteekend. Toen kwam de vreeselijke teleurstel ling door de weigering van een enkele der hoofddirecties. Vrijdagmorgen waren de agentschappen van vier lijnen bereid om met het voorloopig bestuur van den R.K. Boot- werkersbond het vergelijk met de sta kers te teekenen, maar deze ondertoe- kening sprong plotseling tegen aller verwachting in, af door 'n telegram uit New-York van de hoofddirectie der Eed. ,,D" lijn. Deze volhardde bij haar on verzoenlijke houding en wilde van geen concessie weten. Het volk begreep maar niet, dat de andere agentschappen, die bereid waren het contract te teekenen, die ééne directe niet konden overhalen tot hun algemeen gevoelen, en dat, om een enkele stem tegen, de gezamenlijke onderteekening niet kon geschieden. Zij togen Zaterdagmorgen (15 Juli) naar het stadhuis. De procureur-generaal mr. J. B. Gor- sira, verzocht de groote menigte zich kalm te willen verwijderen, eenige afgevaar digden der bootwerkers en van het be stuur van den O. R. K. Volksbond tot een onderhoud uitnoodigend. Hij beloofde het zijne te zullen doen om tot een goed einde der staking te ge raken. Na tweemaal vier-en-twintig uur ge wacht te hebben, begaven het bonds- en bootwerkersbestuur Maandagmorgen om 9 uur zich opnieuw tot den procu reur om uitsluitsel, een beslissend en bepaald antwoord op zijn beloofde be- moeingen. De procureur, echter kon hun dat nog niet geven, maar hoorde op nieuw de klachten welwillend aan en beloofde persoonlijk naar de heeren Menkman en Maduro te zullen gaan om te trachten de zaak te regelen. Intus schen had zich een groote menigte voor het raadhuis verzameld. Daarom vroe gen de besturen, hoe lang de procu reur noodig dacht te hebben. Deze zeide om kwart over tien wel terug te zul len zijn en verzocht de menigte zich te willen verspreiden. Daaraan werd onmiddellijk gehoor gegeven. Weer wachtte men met ongeduld, dat nu dan toch eindelijk eens een einde mocht komen aan de droeve staking. Men wachtte en wachtte tot ver over het uur en liep eindelijk, wachtens moe, den kant uit van de kantoren der Red. „D" en K. W. I. M. Daar verscheen de procureur-generaal. In de 6terke spanning waarin de me nigte verkeerde, maakte zij uit de hou ding van den procureur op, dat de Agent schappen niet hadden willen toestemmen, wat geenszins het geval was, want de Agentschappen hadden juist toegezegd ©en telegram naar de hoofddirecties te zullen zenden om de instructie. Maar dat wist de menigte niet. Vóór dat de procureur gelegenheid had aan het Bonds- en Bootwerkersbestuur, dat hem op het Raadhuis wachtende was, zijn bevinding m'ecfe ïe deeleri, ging de' menigte zielf over tot de daad. Wachtens moe stormde zij het kantoor der K. W. I. M. booten binnen om zelf op kondschap uit te gaan en zelf recht te zoeken, waar zij dacht dat het hun geweigerd werd. Wat daar binnen het kantoor geschied is, of er eerst nog aan den heer Menk-- man een vraag werd gesteld, dan dat de menigte onmiddellijk tot ruw geweld oversloeg, kunnen we niet mededeelen. Maar alles werd kort en klein geslagen, papieren werden verscheurd, 8e schrijf machines in mekaar getrapt. En, wat nog het diepst valt te betreuren, de Hoofd agent en het Kantoorpersoneel werden persoonlijk aangevallen en ontvingen ver schillende verwondingen. Een der hee ren, die wist hoe fel de bootwerkers op hem waren gebeten, kon zich nog bij tijds uit de voeten maken en zocht la-> ter veiligheid op het dak. In deerniswaardigen toestand werd de Hoofdagent gedwongen mee te gaan naar het Raadhuis om het contract te teekenen. Intusschen had zich voor hot kantoor een even woest tooneel afgespoeld als binnen. De Commissaris van Politie, de heer J. Appel, had zich door do zijstraat jes met eeenige agenten zoo vlug mo gelijk naar het kantoor begeven, toen hij bespeurde, dat de menigte dien kant opdrong. Er werd met steoenen gegooid en de commissaris had het ongeluk er een ach ter tegen 't hoofd te krijgen. Toen nog een, en een stokslag beven op het hoofd. De commissaris viel achter over, half bewusteloos. De brigadier Vis wilde -zijn chef te hulp komen en werd gewond door een houw in den hals. Het garnizoen werd opgeroepen en de troepen trokken uit. De straten werden afgezet, samenscholingen verboden, onder persoonlijke leiding van den Procureur, die zich kalm waardig tusschen de me nigte bowoog en door allon werd ge ëerbiedigd. Persoonlijk nam hij stokken en éen mes in beslag. Groot vertrouwen gaf ons ook de kal me verschijning van majoor van Rog gen, die de troepen onder leiding der officieren door de stad liet patrouil leeren. Wat we persoonlijk van do sol daten gezien hebben verdient allen lof. Uiterst bedaard werkte hun optreden, niet prikkelend op de overspannen menigte. Kalm maanden zij tot doorloo- pen aan en veroverden de straat voetje voor voetje Jammer dat commissaris Appel geval' was als slachtoffer van zijn plicht en dien dag verder geen dienst meer kon doen. In 'gezelschap met de andere zwaargewonden werd hij per ziekenauto naar het St. Elizabete Gasthuis gebracht, aldaar verhonden en verpleegd. De nieuwe inspecteur van politie, den heer Elhorst (vroeger hoofdinspecteur van politie te Amsterdam) was bij zijn debuut al heel ongelukkig. Zijn revolver was niet ook met losse patronen, maar uitsluitend met scherp geladen. Toen hij nu den revolver afschoot, natuurlijk allereerst ter waarschuwing om die rustig in haar huis jxezig was het overal heen en zoo werd een arme vtouw, schrik aan te jagen, vlogen de kogels eten te verdoelen, morsdood geschoten. Een tweede schot trof ©en man in den buik, aan welke wonde hij den volgen den nacht overleed,, nadat de doktoren alles hadden beproefd om zijn leven te redden. In de Noord Brabantsche gemeente Terheyden heerschte groote werkloosheid als gevolg waarvan vele ingezetenen niet in slaat waren hun belasting te betalen. Door enkele ingezetenen is nu een col lecte in het dorp gehouden, uit de op brengst waarvan de belasting der meest behoeftigen zal betaald worden. RWdacteurA. M. VOOETING. Verzoeke s.v.p. alle stukken betrek king hebbende op deze rubriek te adres- seeren aan bovenstaand adres. PROBLEEM No. 212. G. F. Anderson. (Ie prijs Good Comp. Oct. 1917) a bede f g h Wit begint en geeft in twee zetten mat. Stand der stukken: Wit: Kgl, Dd7, Tfl on c5, Pd3 en e6, Lbl en h8. Pionnen: d2, d5, e7, f4, g5 on h3. Zwart: Kf5, Td4, Th5, La6, Lb6, Pc8, Pdl, pionnon c6, f7 en g6. :o: A. Eltermaa. 1.1e Prijs Good Comp. Oct. 1916) i i abcdeigh Wit begint en geeft in twee zetten Stand der stukken: Wit: Ka4, Dhl, Lh2 en e6, Pa5 »n e4, Te8. Pionnen: c3, d3, g4 en g5. Zwart: Ke5, Df4, Th6 en c7, Lh7. Pionnen: d6, d7 en h3. G. G. Watney. y(le Prijs Kent County Ohes3. Ass. 1920. Het Comité ter huldiging van Mgr. Dr. Ariëns, deelt ter gelegenheid van diens 40- jarig Priester-jubileum mede, dat de aan bieding van het huldeblijk zal plaats heb ben op Dinsdag 15 Augustus in den na middag. a b c d 1 g h Wit begint en geeft in twee aettea mat. Stand der stukken Wit: Ka5, Dbl, Td6, Td7, Lel, LcS, Pg8. Zwart: Ke5, Tg5, Lhl, Ph3. Pionnen: a3, c6, f3, f7, -gó en h5. De oplossing van bovenstaande proble men volgt over 14 dagen. Zij, die zich wemschen aan te sluiten bij het Comité ter huldiging worden verzocht den trein te willen nemen, die im 3.34 uur uit Utrecht vertrekt en te 3.45 te Maars- sen aankomt. (Uit richting Amsterdam ac riveert een trein te 3.22 te Maarssenl. Fr zat alsdan golegeniieii rite den Hoog- Eerw. Jubilaris persoonlij* ge'uK te wen- schtn met zijn feest. Te 5.27 uur vertrekt wederom een trein in de richting Utrecht (te 5.40 in de rich ling Amsterdam.)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1922 | | pagina 7