mandei ei kmverheid.
Wisselkoersen en koersen van Bankpapier.
m.
vmmmis.
Voor de huishouding.
Jt-WINYER^
HET GROOTSTE GEÏLLUSTREERDE
- SPORTBLAD VAN NEDERLAND -
N.V. DRUKKERIJ „DE SPAARNESTAD"
Klompenbeurs.
ME EI
De staking in de Rijrisleepvaart.
Bedrog bij werklöozensteim.
USER EN VLOOT.
Kleeding buiten dienst;
Het onderofficiersvraagstuk.
85MNRILBIÖSCH NIEUWS.
De financiën van Wormerveer.
Ned. Spoorwegen.
Huldeblijk aan Mgr. Dr. Ariëns.
De Staatsbegrooting 1923.
De Rijksmiddelen.
^ORT m SPEL
Het Schaaktournooi te Londen.
LIN0BÖUW EN VISSGHERM.
Twee nieuwe aardappelvarieteiten
ZALMSALADE.
APPELGELEI.
helder moet zijn, wordt gewogen en
met 3/4 gewicht aan suiker ingekookt.
De nieuwe inzichten omtrent den
hooibroei.
Medegedeeld door de SPAARNEBANK
NIET OFFICIEEL
LATERE KOERS
BERLIJN
PARIJS.
BRUSSEL.
WEENEN.
LONDEN
STOCKHOLM
KOPENHAGEN
CHRISTIANS
BAZEL
ROME.
NEW-YORK.
Bankpapier
KlfiRKTNIEUWS.
vnanden en wintervoeten
rowe huid. barsfen. Kloven.^
sndelippea Gebruikt
springende lippen. o<
1PUROL»
In doozen van 30-60 en9o O
NASSAU LAAN 49 HAARLEM
H.H. SIGARENWINKELIERS
Dinsdag is te Epe (G.) de 5e Ne
derlandsche Klompen jaarbeurs gehouden.
Er was aanvoer van duizenden paren
klompen. De handel was levendig en het
bezoek groot.
Men schrijft ons nog het volgende over
de klompenbeurs: Dinsdag bezochten we
de 5e jaarlijksehe klompenbeur3 te Epo
(Geld.), aldaar gehouden vanwege de
klompenmakers ereeniging met do tedoo-
ling den klompenhanrlel te verlevendi
gen en meer bekendheid aan 't product
van nationale industrie te geven. Be
halve uit de omgeving waren er inzen
dingen van Enter, Doetinchem, Buurlo
en Hattem. De diverse modellen na
deren al allengs de Hattemer klompen,
e"n oud beproefd model, dat meer en
meer mede wordt, dank zij den offi
cieel en voorlichtingsdienst van den heer
teboom uit Hattem, door de regee-
nng aangesteld om de klompenmakers
patroons te bezqpken en voor te lichten.
Op de beurs was duidelijk te zien, dat
dfl modellen zeer verbeterd waren en
san draagbaarheid had len gewonnen, zoo
dat langzamerhand de prijzen ook ge
stegen zijn met f 15 per 100 paar klom
pen. Daar 'de klompenmakerij een be
langrijke tak van nationale nijverheid
ls> zou het, naar men ons ter beurze
meedeelde, zeer wepschelijk zijn, dat er
bv. minstens een 3-tal adviseurs-voor
lichters waren.
Te Epe waren Dinsdag grossiers uit
diverss plaatsen van Nederland aanwe-
zig en pr werden ruim 3000 paar klom
pen direct verhandeld en tal van be
stellingen gedaan, o.a. uit Amsterdam,
en veel uit Zeeland. De prijzen liepen
om en bij de f 100 per centenaar
100 paar wat men vrij .goed noemde.
Behalve het gewone handwerk, waren er
ook machinale klompen aangevoerd en
op verschillende paren was aardig
snijwerk aangebracht. Het geheel gaf een
goed beeld Van da klompenmakerij en
de beurs was druk bezocht.
De onderhandelingen in Duitschland
heropend.
De „Msb." verneemt uit Dusseldorf:
De onderhandelingen tusschen het'
werkgeversverband en de werknemers
organisaties in de Duitsche binnenscheep
vaart zijn heropend.
Het gaat er om of de werknemers de
uitspraak van het scheidsgerecht aanvaar
den betreffende het bedrag, dat van het
loon zal worden ingekort bij het uitbeta
len van den toeslag in vreemde valuta.
De uitspraak van het scheidsgerecht be
treffende de loonen is reeds aanvaard.
Hierin is een gemiddelde verhooging van
50 pet. der extra-vergoedingen begrepen.
De volgende weekloonen werden daarbij
vastgesteld: kapiteins en eerste machinis
ten 2630 mark, tweede machinisten 2525
mark, stokers 2450 mark, matrozen 2445
mark en scheepsjongens 9401340 mark,
een en ander met een werkweek van 55
uren.
Er- bestaat hoop, dat de onderhandelin
gen, welke thans heropend zijn, tot eene
overeenstemming zullen leiden en dat de
staking met hare ernstige gevolgen voor
het Duitsche bedrijfsleven nog zal voor
komen worden.
Men schrijft uit Tilburg aan de Msb.:
De Officier van Justitie te Breda heeft
de aandacht der gemeentebesturen in zijn
ressort gevestigd op het feit, dat er be
drog plaats heeft bij het verlcenen van
steun aan wérkloozen, in zoover, dat
werklieden, ondanks het feit, dat zij
weik hebben, toch rich als werkloos
aangeven en daarvoor gaan stem
pelen.
Dit schijnt door isommigie werkgevers
in de hand te worden gewerkt door den
werknemers het verdof te geven, nooddg
om, dikwijls vrij, ver, elders in de
gemeente te gaan stempelen, terwijl het
zelfs schijnt voor te komen, dat uitdruk
kelijk dit verlof om te gaan stempelen
door den p.seud o-werklooze wordt ge-
eischt en door den werkgever wordt toe
gestaan.
Waar deze bedriegerijen ook hier ter
stede door den Gem. Dienst voor werk
loosheidsverzekering en Arbeidsbemidde
ling opgespoord zijn, en tot heden alleen
terugstorting van het frauduleus ontvam-
gene geëischt werd, zullen-in den vervol
ge tegen bedrijven van zoodanige bedrie
gerij yan werkgevers- en werknemerszij
de, zoo streng mogelijke maatregelen ge
troffen worden. Een en ander op ver
zoek van voornoemden Officier van Jus
titie,
^"an j,^ijikwon heneden den rang van
onderofLc.er i3 vergund om builen dienst
kleedingstukken van fijn laken te dra
gen, mits in snit en kleur niet afwij
kend van de vastgestelde1 modellen.
Aan de regiments-commandanten is
volgens de „Avp. een opgave gevraagd
van het aantal onderofficieren, die in
het tijdvak 1 Aug. 1921 tot1 Aug.
1922 den dienst verlaten hebben, in ver
band met de omstandigheid, dat het ver
minderde onderofficierskader in de toe
komst een onbegrensde toelating van jon
gelieden tot het Instructie-bataljon niet
wemschelijk maakt.
Iln een uitvoerige correspondentie uit
Wormerveer aan liet Volk wordt o.a.
medegedeeld, dat geen enkele bank be-
rfeid is gebleken, een leening van deze
gemeente te plaatsen. De correspondent
wijst er echter tegelijkertijd op, dat uit
de thans ontvangen bedrijfsrekeningon
blijkt, dat geen enkel bedrijf over 1921
verlies hoeft opgeleverd, dus boven zijn
begrooting is gekomen en het gasbedrijf
zelfs, een belangrijke winst heeft ge
maakt.
Wat de gemsentehuishjuding aangaat
was de inkomstenbelasting geraamd op
f 370.000. „Begin 1923 (blijkbaar be-
deld 1922) werd m:d gedeeld daoor da in
spectie der belastingen: het wordt
nf 270.000. Eanige maanden geVen was
het reeds f 340.000. En heden ontvan
gen wij de vérrassende mededeeling, dat
de inkomstenbelasting zal opleveren de
som van f 430.000. Wij zullen dus
f 60.000 méér dan geraamd is ontvan
gen 1"
De faillissementsaanvraag (indertijd
door de Amsterdams.che Bank) had, vol
gens den correspondent, gerust achter
wege kunnen blijven. En hij gaat dan
voort: „tegenover een vasten schulden
last, toen wij aan het bewind kwamen,
van f 800.000 hebben wij thans ruim
f 500,000 schuld en waren onze kasge'.d-
leêningen toen: f 700.000 thans zijn ze:
f 267.000."
De berichtgever vernam verder, op
welke voorwaarden het rijk bereid is,
Wormerveer door middel van de Bank
voor Nederlandsche gemeenten aan kas
geld te helpen. Hij gelooft niet, dat het
gemeentebestuur deze voorwaarden zal
aannemen. Het zal zich, meent hij, zeker
niet onder curateele laten stellen. Da
voorwaarden zouden n.l. hierop neerko
men, dat de geheele zelfstandigheid van
het gemeentebestuur ten offer moet wor-
en gebracht.'
Met ingang van 18 Augustus worden
bestelgoed-zendingen snelvervoer ook
ongefrankeerd en bezwaard met voorschot
ten vervoer toegelaten.
Het „Centr." deelt mede, dat het be
drag aan giften van het huldeblijk aan
Mgr. Ariëns, de f 6000 reeds zeer dicht
is genaderd en dat er nog steeds giften
binnen komen.
Volgens de A.-It. Nieuwe Ilaagsche
Ct." zou het tekort op de Staatsbegroo-
ting niet 100, maar 160 miUioen be
dragen.
De rijksmiddelen hebben over de af-
geloopen maand f 1.27 millinon moer op
gebracht dan over Juli 1921; over de
eerste zeven maanden van dit jaar f 2.20
miUioen meer dan over die periode in
1921. (Bij deze berekening is de accijns
op d e tabak buiten beschouwing gelaten.)
Het supporters-Comité der „H. F. C."
heeft zich voorgesteld op 26 Augustus
a.s. een feestavond te geven in de voor
malige Sociëteit „Trou moet blijeken".
Op dien avond zal tevens het clubge
bouw voor de supporters in gebruik ge
nomen worden.
Het ligt in de bedoeling van hef Co
mité daar wetenschappelijke en ontspan
ningslectuur ter lezing te leggen. Ook cp
sportief gebied zal men er zich van alles
kunnen vergewissen.
Ten slotte vermelden we nog, dat een
clubvlag zal worden overgedragen aan het
Comité.
De stand is thans: Capablanca 10%,
Aljechin 10, Vidmar 9 met een hangpar-
lij, Tartakower en Rubinstein 7 met ieder
twee hangpartijen. Reti 6%, Maroczy en
Bogoljubow 6 met ééné hangpartij, Yates
5i4, Morrison, Atkins en Wahltuch 4%,
Euwe en Borowsky 4, Watson 3% en
Marotti Ipi.
Vr. Wat is de kortste weg per fiets
van Haarlem naar Bussum en hoeveel
K.M. is deze?
Antw. Haarlem, Halfweg, Amsterdam,
Dicmerbrug, Muiden. Afst. 28.6 K.M.
Hakkelaarsbrug, Naarden, Laren. Afst.
42,8 K.M. Naarden, Bussum, afstand 3
K.M.
Vr. Welke is de kortste weg per fiets
van Heerlen naar Heel (Limburg) en
het aantal kilometers?
Antw. Heerlen, Heerlerheide, Amsten-
rade, Oirsbeek, Leyenbroek, Sittard,
Lunteren Roosteren, Echt, Maasbracht,
Heel. Afstand 39.8 K.M.
Excellent en Mon&pool.
Nu verschillende aardappelsoorten aan
het achteruitloopen zijn en het aantal
ziekten toeneemt, is het verblijdend, dat
weer twee nieuwe variëteiten in cultuur
komen.' Ze zijn gewonnen door den be
kenden heer Veeenhuizen, cultuurchef v.
bet Centraal Veenkoloniaal Proefveld in
Groningen. In den herfst worden de knol
len ter beschikking gesteld van de leden
van den Veenkolonialen Boerenbond, zoo
dat ze vermoedelijk het volgend jaar al
in den handel komen voor de verdere
voortkweeking. A
Excellent is een zaailing van 1916,
gekweekt van Roode Star als moeder
en Preferent als vader. Het gewas is
krachtig met stevige stengels en grooie
donkergroene bladeren. De kleur der
bloemen is licht rose violet. In bloei is
het een prachtig gewas, de blpeitijd duurt
soms wel 6 weken. Het loof (s zeer sterk
tegen de ziektehet wordt zelden ©n
dan nog laat en in geringe mate aan
getast, zoodat de oogst er weinig van te
lijden heeft. Ze rijpt in 't laatst van
Soptember mooi geel af en ia begin Oc
tober volkomen rijp. Ze kan dus tot de
late soorten gerekend wordeh. De knol
len zijn vrij groot, rond en soms eenigs-
zins plat ovaal met middeldiepe kiem-
oogen, de kleur is geel, in doorsnede
°°k geel, terwijl ze gekookt op schotel
er mooi lichtgeel uitziet. Gedurende de 5
jaren van vergelijkeed onderzoek was de
gemiddelde opbrengst 555 H.L. 66 K.G.
is 36630 K.G. per H.A. Het is een
goede aanwinst voor de Veenkoloniën, om
dat oen hooge opbrengst, hoog zetmeel-
gehalte, goede 'smaak en goede vorm voor
consumptie in deze soort vereenigd rijn.
Monppool is een zaailing van 1917 en
werd gekweekt van Splendor als moeder
en Hassia als vader. Het gewas is hoog
en steil met sterke stengels en grootie
lichtgroene en gladde bladeren. Het is
een bijzonder mooi, prachtig gewas.
De kleur der bloemen is roodachtig
wit. Het loof is vrij sterk tegen de
ziekte', de knollen werden zelden aan
getast De tijd van rijpheid is in de
eerst» helft van September, kan alzoo
tot de middelvroege soorten gerekend
worden. De kleur der knollen is mooi
geel, in doorsnee geelwit en eveneens
Veenkoloniale gronden vrij goed, maar
geelwit in de kook. De smaak is op
Veenkoloniale gronden vrij goed, maar
ze zal op klei en meer zandige gronden
vrij zeker een fijne eetaardappel worden.
De vorm is ovaalachtig, rond met zeer
vlakke kiemoogen, een onberispelijke
vorm voor exportaardappel. De gemid
delde opbrengst in de 4 proefjaren was
584 H.L. h 66 K.G. is 38544 K.G per
H.A. Ook deze soort biedt een mooi
vooruitzicht in de aardappelcultuur in
het algemeen en voor ,de Veenkoloniën
in 't bijzonder, daar deze hij verkoop
aan exporteurs of leveringen aan vei
lingen nooit af te keuren is wegens
gebreken en tevens een hooge opbrengst
geeft voor de fabrieken.
De aardappelkweekers in de andere
provinoiën zullen verstandig doen de ge
noemde nieuwe variëteiten in 't oog te
houden.
IS'KOKEN OP GAS VOORDEELIG?
Om het bewijs te leveren dat koken
op gas wegens gemak en voordeel
te verkiezen is boven dit zelfde werk
op kolenfornuis of petroleumstel gaf
een vertegenwoordiger van een fa
briek een onderhoudende demon
(stratie op twee diverse gasfornuizen
en een kookstel. Twee meters erbij
geplaatst met een duidelijke wijzer
plaat voor de controle bewezen, dat
er, met zuinig gebruik, tocli veel
mee gedaan wordt. Een middag
maal voor zes personen werd be
reid, bestaande uit soep, aardap
pelen, vleesch, groenten,, rijst en
pruimen. Het eene fornuis had twee
ovens, in de bovenste werden twee
cakes gebakken en in de onderste
werd het vleesch gebraden. In den
oven van het tweede fornuis kookt
nog een tamelijk groote visch gaan
en nu was het totale gasverbruik
1.20 M. Maar het ging op matige
hitte. In de aardappelpan was slechts
de onderste laag met water bedekt
en we werden weer eens opmerk
zaam gemaakt dat de vlam onder
de pan moet blijven als zij tegen de
kanten opblaast verknoeien we gas. Zoo-
dra de aardappelen beginnen te ko
ken, draaien we het kraantje lager en
ze stoomen verder gaar. Op deze
manier wordt ook veel minder zout
verbruikt dan bij een volle pan
water. De jonge groenten werden
droog opgezet en op een laag pitje.
Daarna was de beurt aan d? soep en
beide andere gerechten en de kokerij
begon heel rustig op kleine vlammen.
Na ecnigen tijd werden de pannen op
elkaar geplaatst, zoodat voor alles
nog maar één pit noodig was. Het
stuk vleesch tevqren ingezouten ging
op een braadslede met rooster. Het
wordt op zulk een rooster zonder bo
ter of vet heerlijk gaar en zeer
malsch, want het vleesch schroeit
dadelijk dicht door de hitte van den
oven dien men vooruit aansteekt. In
de braadslede onder het rooster moet
wat water gegoten worden om krom
trekken te voorkomen en daarvan
maakt men met bijvoeging van boter
of vet de jus. De visch onderging
dezelfde behandeling eveneens inge
zouten, maar om deze mooi»blank
op te disschen, werd ze in een vetvrij
papier gewikkeld en zoo op het rooster
gelegd en na een poosje kregen we
deze te' bewonderen. Ze zag er dan
ook smakelijk uit, maar het gezel
schap was te groot om er van te prce-
ven. 't Is licht te begrijpen hoeveel voe
dingswaarde op deze wijze behouden
blijft, die we anders tegelijk met het
water afgieten. Na deze leerrijke de
monstratie moesten we den leider vol
komen gelijk geven, toen hij beweer
de dat het koken op gas het wint vaji
het bewerkelijke kolenfornuis?; het
wordt ons duidelijk als we beginnen
na te gaan wat alléén hetxaanmaken
al gedurende een maand kost, terwijl
we mei: gas dadelijk beginnen. Tevens
kregen we den raad, nqoit de ijzeren
onderdeden van het gasstel zwart
te maken met kachelpotlood, want dit
bedekt verraderlijk den roest en zal
het spoedig doen breken. Inwrijven
met een lapje met vaseline is het beste
om de ringen en pijpen goed te on
derhouden. Voor wie in de keuken des
winters kachelwarmte noodig heeft,
bestaan er gasfornuizen met een klei
ne stookgelegenheid zoodat ook dit
geen bezwaar meer is orrf gas te ge
bruiken.
RECEPTEN.
Selderij kan goed bewaard blijven
als men de bossen te drogen hangt,
daarna de blaadjes afplukt en in een
bus doet. Er is nog een andere manier
waarbij de geurige smaak beter be
houden blijft. Men neemt in den na
zomer flinke groote bossen, haalt er
de blaadjes af, die men wascht, fijnhakt
an in een steenen pot bewaart met een
laagje zout. Evenals bij de andere in-
maak-groenten bedekt men ze met
een doekje en een steentje zoodat de
pekel goed doortrekt. Van de wortel
tjes kunnen we nog plezier hebben.
In een pot, of in den grond geplaatst,
groeien ze weer snel op en dikwijls
kunnen we alzoo genieten van kers-
versche selderij van eigen cultuur.
Een sAaaltje salade of een restje
met wat fijngemaakte aardappelen
wordt dooreen geroerd met den inhoud
van een blikje zalm. Het kan ook nog
opgediend worden met mayonnaise er.
hiervoor neemt men een eierdooier,
klutst dezen met een weinig zout,voegt
er roerende een scheutje azijn bij en
daarna onder goed kloppen zeer lang
zaam de slaolie zoo lang tot ze stijf is.
Het is een zeldzaamheid bij een thee
servies een melkkan met deksel te
zien en eigenlijk moesten ze er allen
van voorzien zijn, daar melk een
kweekplaats voor bacteriën is. Ver
zuimen we daarom nooit de melk te
bedekken.
(Op verzoek).
Voor de bereiding van appelgelei
kunnen afgevallen appels gebruikt
worden. De appels worden gewasschen
stukgesneden en dan het aangestokene
verwijderd dan worden ze met water
bedekt, een dag op 'n hoekje van de
kachel te trekken gezet (niet koken).
Dep volgenden dag worden de appels
in een uitgespoelden doek gedaan om
uit te lekken. Het vocht, dat geheel
Hoe ontstaat hooibroei
Dat is de vraag, waarover, van'weten-
schappelijke zijde al heel was discussie
is gevoerd.
De moeilijkheid van de oplossing heeft
altijd gelegen in de verklaring van het
eerste begin der warmte-ontwikkeling in
de vochtige hooimassa. Die warmte
ontwikkeling heeft niet plaats gelijk
matig in den geheelen hooiberg, maar is
geconcentreerd in bepaalde, min of meer
in de massa verspreid liggende broei
haarden.
Langen tijd is door velen aangenomen
dat dit begin der warmte-ontwikkeling
moest worden veroorzaakt door het op
treden van bacteriën. Was door de levens
functiessdier micro-organismen de tem
peratuur in bepaalde gedeelten eenmaal
gestegen tot ongeveer 70 gr. C., waarbij
de bacteriën zelf werden gedood, dan
trad ook reeds èen begin van verkoling
der plantenvezeis in. En was eenmaal
verkoling aanwezig, dan liet het verdere
verloop zich ongedwongen begrijpen.
Fijn verdeelde kool heeft toch de eigen
schap van zuurstof uit de lucht te absor-
beeren, waarbij wederom in sterkere mate
warmte wordt ontwikkeld, voldoende
om de massa ten slot'te in gloed te zetten.
Een tweetal Nederlandsche onder
zoekers, dr. F. W. J. Boekhout en dr.
J. J. Ott de Vries van het Rijkslandbouw
proefstation te Hoorn hebben de quaestie,
of inderdaad het gevaarlijke broeiproces
in den aanvang door micro-organismen
wordt ingeleid, aan een nader onderzoek
onderworpen. Zij zijn daarbij tot de con
clusie gekomen, dat de bacteriëntheorie
niet juist kon wezen en zij hebben een
andere oplossing van het raadsel naar
voren gebracht. (Een uitvoerige publica
tie over hun arbeid is indertijd versche
nen in de door het departement van Land
bouw uitgegeven „Verslagen van land
bouwkundige onderzoekingen").
Pogingen om in hooi dat een begin van
broei vertoonde, micro-organismen in
eenigszins belangrijke hoeveelheid aan
tc toonen, leverden een negatief resul
taat. Noch direct met 't microscoop, noch
door kweeking uit de hooimassa, lieten
zich bacillen in massa vinden. Maar ook
het microscopisch onderzoek van reeds
eenigszins bruin gebroeide jjhooistengels
leverde aanwijzingen tegen bacteriën-
werking. Van de piantencellen vond
men de inwendige celstof, het proto-
plasma, geheel of ten deele zwart gekleurd
maar de celwanden gaaf en hoogstens
pas lichtgeel gekleurd. De kleuring was
dus niet veroorzaakt door invloeden van
buiten, maar cjoor inwendige werkingen
in de cel.
Reeds dit geeft grond tot het vermoe
den, dat het gansche broeiproces van
den aanvang af een scheikundig «proeës
Is.
Onderzoekingen van de samenstelling
der lucht in het broeiende hooi gaven
een verdere aanwijzing. Daar viel een
belangrijke vermindering op te merken
van het gehalte aan zuurstof, terwijl een
sterke ontwikkeling van koolzuur had
plaats gehad. Bovendien kon de aanwe
zigheid worden aangetoond van mieren-
zuur, dat ook bij het broeien moet zijn
gevormd en dat den zuren reuk geeft
aan het broeiende hooi. Een onderzoek
van het gebroeide hooi zelf toonde, dat
dit in vergelijking met versch hooi een
verlies had geleden aan zetmeelachtige
en suikerachtige bestanddeelen.
Dat alles wijst op een verbinding der
zuurstof uit de lucht met bepaalde be
standdeelen der plantenvezeis; oxidatie
dus van organische stof.
Nu is dat oxydatieproces iets zeer
gewoons bij reeds verhoogde temperatuur.
Bij die oxydatie wordt verder warmte
ontwikkeld. Maar zij moet al heel krach
tig en snel plaats hebben, wil die warmte
ontwikkeling voldoende zijn om een mas
sa vochtig hooi in temperatuur sterk
te doen stijgen. En het proces moet bij
de gewone, oorspronkelijke temperatuur
der lucht al een aanvang nemen. Dat
was juist de moeilijkheid, waarom voor
de inleiding van het proces tot dusver de
medewerking van bacteriën was aange
nomen.
De heeren Boekhout en Ott de Vries
onderzochten nu eerst in het laborato
rium -of hooi onder algeheele buitenslui
ting van bacteriën soortgelijke verbindin
gen met zuurstof kèn aangaan als bij
broei optreden. Daartoe werd hooi in een
met zuurstof doorstroomde buis urenlang
op 100 graden verhit gehouden. Bij die
temperatuur worden alle bacteriën ge
dood. Het resultaat was, dat de veran
deringen in het hooi, de ontwikkelde
gassen en'de reuk geheel overeenkomstig
werden bevonden met hetgeen bij hooi
broei gebeurt. Alleen.... men begon
nu direct'bij 100 graden.
Om die reden werd de proef herhaald,
ook onder zooveel fnogelijke buitenslui
ting van bacteriën, bij een temperatuur
van 33 gr. en bij doorvoering van ge
wone lucht (dus ni e meer vaq zuivere
zuurstof). En ook bij die pïoef bleken-
zij het ook largiamer dezelfde om.
zettingen te geschieden als bij hooibroei.
In luchtledig gepo.mpte glazen b iizen
Bankpapier
Bankpapier
Bankpapier
Bankpapier
0.2311»
0.24'i,4
20.30
20.40
19 27H»
19.37%
11.49314
11.46bg
67.75
55.35
44.60
49.05
11.70
2.5611»
0.2434
0.281.4
20.35
20.45
19.35
19.45
11.50%
11.53
67.95
55.60
44.85
49.20
11.80
2.57*4'
hadden bij£gelijke temperatuur de om
zettingen niet plaats. Aanwezigheid van
vocht daarentegen bevorderde de om
zetting.
De mogelijkheid van het oxydatie-pro-
ces bij gewone luchttemperaturen zonder
eenige bacteriënmedewerking, was hier
mede aangetoond.
Voor de verklaring van de heftigheid,
waarmee in de parctijk hooibroei kan
optreden, zoodat een snelle temperatuur
stijging plaats heeft, die het proces zelf
weer bevordert, is verder van belang de
aanwijzing der beide onderzoekers, dat
in hooi' steeds sporen aanwezig zijn van
twee stoffen, die katalytisch, werken,
d. w. z. stoffen, welker aanwezigheid
versnellend werkt op bepaalde schei
kundige verbindingen. Die stoffen zijn
in dit geval ijzer, dat een bestanddeel
"s van het bladgroen, en verder mangaan
Zij wijzen er op, dat men uit de practijk
reeds wist, dat- de aanwezigheid van
weegbree, hondstong en klaver in het
hooi het broeien bevordert en dat die
planten daarbij nog eerder verkolen dan
het gras. Onderzoek wees uit, dat hét
ijzergehalte dier plantendeeien 1 a
2 y2 maal zoo hoog is als van gras.
Tegen deze theorie van den hooibroei
is door den Oostenrijker Hirmke aange
voerd, dat uit vele waarnemingen is
gebleken, dat het broeiproces bij de stij
gende temperatuur zich niet gelijkmatig
versnelt, maar tusschen 35 gr. en 55gr.
integendeel vertraagt en eerst daarna
weer sneller plaats heeft. Daarin zag hij
toch nog weer éen aanwijzing, dat bac
teriën er een rol in spelen, die dan tus
schen 35 en 55 gr. zouden worden gedood.
De heeren Boekhout en Otto de Vries
voeren daarentegen aan, dat dit bijzon-'
dere verschijnsel bij de bepaalde tempe
ratuur ook wel zou kunnen samenhangen
met een wijiiging in de sterkte der ka-
talyseerende werking van het uit de
plantenstoffen vrijkomende ijzer bij die
temperatuur. Die mogelijkheid is in elk
geval niet buitengesloten en waar het
onderzoek naar aanwezigheid van bac
teriën zoo sterk negatief uitviel, lijkt
het eenigzins gewaagd, nog langer aan
bacteriën een belangrijke rol m het broei
proces te wilien toekennen. Er is door dit
Nederlandsch onderzoek hieuw licht
over opgegaan, en de onderzoekers heb
ben aannemelijk gemaakt, dat ook het
verwante proces der tabaksfermentatie
eveneens zonder tusschenkomst van bac
teriën totstandkomt.
LANGF.NDIJK, 16 Aug. In de heden ge
houden veilingen werd betaald voor:
Bloemkool, le soort, p. 100
stuks 3.90 A 11.80
Bloemkool, 2e soort, p. 100
stuks O-®"
Wortelen, per 100 bos 1-50
Roode kool, le soort, per
100 K.G. „0.30,, 1.30
Gele kool, le soort, per
100 K.G. „0.70,, 1.50
Witte kool, le soort, per
100 K.G. „0.70
Aardappelen:
Schotsche muizen, p. 100 K.G. 1.90 A 4.
Schoolmeesters, per 100 K.G.
1.40
2.20
1.40
,1.60 3.—
5.30
3.30
Blauwe, per 100 K.G. 3.60
Eigenheimers, per 100 K.G. „2.60,,
Bravo's, per 100 K.G. 1.90 0.
Drielingen, per 100 K.G.' „2.20 „3.70
Kleine, per 100 K.G. 1-20 0.
Due, per 100 K.G. „1.60 „1.80
Zilvernep, per 10(J»K.G. „7.20 „7.80
Gele nep, per 100 K.G. 4.50 5.
Drielingen, per 100 K.G. 2.30 3.90
Uien, le soort,-- per 100 K.G. 5.80 7.60
Slaboonen, per 100 K.G. 4.30 6
Aanvoer 10820 stuks bloemkool, 132000
.K.G roode kool, 4700 K.G. witte kool,
25150 K.G. gele kool, 1080 bos wortelen,
600 K.G. losse wortelen, 72800 K.G. aard
appelen, 2200 K.G.. drielingen, 1490 K.G.
nep, 430 K.G. slaboonen, 1955 K.G. uien.
AMSTERDAM, 16 Aug. Aardappelen.
Bericht van Jac. Knoop. Zeeuwsche Bonte
3.253.30, id. Blauwe 2.803, id. Ei*
genheimers f 1.752.10, idem Blauwe Ei
genheimers 2—2.30; Friesche borgers
1.501.60, idem Blauwe Borgers 2
2.25; Noord-Holiandsche Blauwe 2.75*
idem Bonte 3; IJpolder Eigenheimers
1.752; id. Blauwe Borgers 22.25;
Hillegommer Zandaardappelen 4.805;
Schoolmeesters 2.10—2.80; Westland-
sche Ronde 4.50; Westlandsche Muizen
4.50, per H.L.
AMSTERDAM, 16 Aug. Vee. Ter markt
waren aangevoerd: 263 vette kalveren 16
kwal. 1.40—1.50, 2de kwal. 1.15, 36
k~tval. 095 per K.G.; 64 nuchtere kalve
ren 1322 per stuk; 440 vette varkens
le kwal. 1.26, 2e kwal. 1.22, spek-
varkens f 1.20 per K.G. schoongewicht
ENSCHEDE, 15 Aug. Eieren. Aanvoer
9000 stuks. Prijzen 6.507 per 100 st.
WOERDEN. 16 Aug. *Kaas. Ter markt
waren 413 partijen, le soort 4245, 2a
soort 3740, rijksmrk 3949, Han
del matig.
AMSTERDAM 16 Aug. (Bericht v./h.
Nieuwe Veilingsgebouw expl. De Jong
'Koene)Reine van Denekamp f 1620,
Yellow Transperant extra 2026, Yel
low Transperant I f 16—20, Zure Kruilin-
gen f 710, Mr. Gladstone f 1215, God-
lin Keswick f 1014, TulpappeLen f 8—
10, Precose de Trevon 16—22, Seigneur
de d'Esperen f 1822, Clapp's favorite
f 1526, Zwaanshalzen f 79, Mooi
Keeltjes 79, Madame Nathou f 10—
14, Dubb. Dirkjesperen f 1014, Dirkjes
peren f 610, N. H. Suikerperen f 6—8,
Haantjesperen f 67, Kruiden iersperen
2434, Oomskinderen f 2434, Gouds-
ballen f 810. Madame Tryfe f 1522,
Poire Madame f 19—26. Beurre Ciffar
1416, Bessen Prolefic f 7688, Bes
sen f 4252, blauwe Pruimen f 4254,
roode Pruimen f 5663, Friesche Prui
men f 5258, Reine claude 5870 per
100 K.G.; Moreilen f 0.480.57, Frambo
zen f 11.10 per K.G.; Perziken I f 12
22, Perziken II f 0.060.11, Meloenen.
0.350.70 per stuk; Bloemkool I f 12
14, Bloemkool II f 4.807.60 per 10O
stuk: Aardappelen f 22.60, Drielingen
1.40—2,30 Tomalen f 10,20—13.40,
Spercieboonen dubbel f 57, Spercieboo-
nen enkele f 1418, Snijboonen f 1628
per 100 K.G.; Augurken fijn f 0.240.34,
Augurken basterd f 0.090.15 per K.G.
Bloemen. Rozen 49, Gladiolen f 2
4.50, Am. Anjers f 79, Violieren f 4.50
9, Snijgroen 38, Dahlia's f 2.503
per 100 stuks. Lelies 2026 per 100
kelken.
BODEGRAVEN, 15 Augustus. Kaasmarkt.
Aanvoer 194 partijen, waaronder 155
Rijksmerk, 8597 stuks, wegende pl.m.
51562 K.G. Prijs Goudsche kaas le soort
4446, 2e soort 3942, met Rijks-
merk 4047, zwaarder 50.
Handel matig.
GOUDA. Bloemenveiling 16 Ang.
Varens 8 cent; Plumosus 8 cent pep
stuk; Dahlia's 10—25 cent; Rozen 10
40 cent; Montbretia 1015 cent; As
ters 24 cent; Scafoiosa 2—4 cent;
Pyretrum 27 cent; Gladiolen 10—
30 cent per 10 stuks; Gras 10—20
cent per bos. i
1ESF0RTILUSTUTIE
OFFICIEEL ORGAAN VAN DE FEDERATIE VAN R.K. VOETBALBONDEN
ACTUEELE VOETBAL- EN ANDERE
SPORTKIEKEN IN KOPERDIEPDRUK
t
DE ABONNEMENTSPRIJS BEDRAAGTPER KWAR
TAAL F 1.50. 1 LOSSE NUMMERS F 0.15
I
ABONNEMENTEN WORDEN AANGENOMEN DOOR DE UITGEEFSTER-
en anderen, die zich met de verkoop van de SPORT ILLUSTRATIE willen
belasten, gelieven zich zoo spoedig mogelijk te wenden tot de Uitgeefster
