E. R. K.
vrnmn.
V
Verzekerd kapitaal achttien millioen
ALUIN g
tk. c A? I
KERK EN SCHOOL
SPORT EN SPEL
BINNENLANDSCH NIEUWS.
kunst en kennis.
KERKBERICHTEN.
Liturgische Wegwijzer.
Levensverzekering: Maatschappij
Spoorstraat 14 Nijmegen
de eenig Katholieken
maatschappij aangewezen voor
Gunstige voorwaarden Billijke tarieven
Ongevallen Verzekering Maatschq friTfeïTI^Ï A
Spoorstraat 14 Nijmegen j?" ll/Uvliii
*1 FRECO'/^
SEPTEMBER.
To gewijd aan d vereering der H.H.
Engelbewaarders.
1 VRIJDAG. Mis Os Justi. 2de
gebed v. d. H.H. Twaalf Gebroeders
3e A cunctii.
Wegens d n lsten Vrijdag mag één
H. Mis van het Godd. Hart gezongen
of gelezen worden, met Gloria, Credo
en één Oratie en Prefatie v. h. H.
Kruis. Zie na 31 Mei.
2 ZATERDAG. Mis Os justi. 2de
gebed A cunctis, 3de naar keuze van
den priester.
Hufpbefoon aan de Oostenrijksche
geestelijken.
Aïissieweek en Missie-Congres te
Utrecht.
Missieweek en Missie-Congres.
Mis: Deus in ad utorium. 2de
gebed van den H. Calas. Credo. Pre
fatie van Drievuldigheid.
28 MAANDAG. Mis In medio. 2de
geb. H. Hermes. Credo.
29 DINSDAG. Mis Loquebar (ei
gen Mis), 2de gebed v. d. H. Sabina.
Credo alleen in de kerken van St
Joannes den Dooper.)
30 WOENSDAG. Mis: Dilexisti.
2de gebed der H.H. Felix en Adauc-
.tus.
31 DONDERDAG. Mis Os Justi.
PAROCHIEKERK ST. JOSEPH.
1 ZONDAG om half 9 H. Mis tot
dankzegging bij het 25-jarig bestaan
v/d. Vriendenkring. Heden onder da
H. H. Missen collecte voor de Ka
thedraal.
DINSDAG voor de H. Mis van 8
uur Veni Creator tol opening van het
schooljaa
DONDERDAG van half 7 tot 8 uur
gelegenheid om te biechten.
VRIJDAG 1ste Vrijdag, toegewijd
aan de v.reering van Jesus' Goddelijk
Hart. De H.H. Missen te 6, 7, 8 en
914 uur. Te 7 uu gezongen H. Mis
en^s avonds te half 8 Lof met aktè
van eerherstel.
I AARTSBROEDERSCHAP DER
H. FAMILIE.
lederen Maandagavond om 8 uuf
vergadering. Voor en na deze vergade
ring gelegenheid zich als aspirantlid
der Aartsbroederschap der H. Fami ia
te doen inschrijven in de bij-sacristie
ZONDAG 27 AUGUSTUS. Alg. H.
Communie voor.de 16de laatste sectie
Asp. en Koor-afd.
H. JOANNES DE DOOPER.
(Amste damstraat).
ZONDAG. De H.H. Missen te 7 uul
en half 9 en te half 11 de Hoogmis.
3 uur Vespers.
MAANDAG 8 uur vergadering van
de H. Familie.
DINSDAG 10 uur gez. H. Mis voor
Bruidegom en B uid. 7 uur Lof ter
eere van den H. Antonius.
DONDERDAG 7 uur Lof ter eere
van het Allerh. Sacrament.
VRIJDAG 7 uur Lof ter eere van
het Allerh. Hart.
ZATERDAG van 4 uur tot half 10
biechthooren.
SCHOTEN. I
St. Liduina. j
ZONDAG 12de Zondag na pinkste
ren. Half 8 Vroegmis, 10 uur de Hoog
mis. Half 1 catechismus. 7 uur Maria-
lof met Rozenhoedje.
MAANDAG 's avonds half 8 Lof
ter eere van de H. Liduina met ver
eering van de relekwie.
WOENSDAG 10 uur gezongen Hu
welijksmis met Veni Creator.
DONDERDAG 's avonds van half
7 tot 8 uur gelegenheid om te biechten.
VRIJDAG 1ste Vrijdag der maand.
7 uur gezongen H. Mis 's avonds om
half 8 Lof ter eere vèn Jesus' H. Hart
voor de bekeering der zondaars, met
Litanie en acte van toewijding.
ZATERDAG 's avonds van 79
uur gelegenheid om te biechten. Om
12 uur biechthooren voor de 1ste en
2de leering.
ATTENTIE. September is altijd
een leelijke maand dan moet ik rente
betalen, en dat is geen grapje, dat
doet pijn, evenals kiestrekken door
een tandarts; Wie helpt mij die pijn
verlichten door offertjes te brengen
die doet een reuzenwerk, en of
Uwdankb. C. BROUWERS,
Rijksstraatweg 26.
ST. B AVO.
Schoten.
ZONDAG de H.H.Missen om 7 en
9 uur en om half 11 de Hoogmis. Om
1 uur bijbelsch geschiedenis voor alle
leeringplichtige kinderen. Om half 7
Lof met Rozenhoedje.
WOENSDAGavond om half 8 Lof
ter eere der H.H.Martelaren van Gor-
cum met gebed voor dè bekeering van
Nederland."
DONDERDAGmorgen van 79 uur
gelegenheid om te biechten. Om 8 uur
de schoolmis, waaronder algemeene
H. Communie der kinderen.
VRIJDAG le Vrijdag der maand
Om 6 en 7 uur uitreiking der H. Com
munie en opdracht van het Goddelijk
Hart van Jesus. Om half 8 gezongen
H. Mis en 's avonds half 8 Lof.
BL0EMENDAAL.
ZONDAG Euch. Dag. H.H. Missen
om 7en 9 uur en te half 11 de Hoogmis.
1 uur catechismus, 3 uur luide aan
bidding en gezangen. 7 uur Lof met
preek.
MAANDAG 12 uur catechismus.
Half 8 stil bezoek bij het H. Sacra
ment.
DINSDAG jhalf 8 stil bezoek bij
het H. Sacrament.
WOENSDAG half 8 stil bezoek bij
het H. Sacrament.
DONDERDAG half 8 Lof ter eere
van het H. Sacrament met gelegen
heid tot biechten. 9 uur hel Heilig
Uur.,
VRIJDAG 1ste Vrijdag, oegewijd
aan het H. Hart. Om kwart over 7
gez. H. Mis met algemeene H. Com
munie der kinderen. Om half 8 Lof
ter eere van hew H. Hart.
ZATERDAG om 12 en 2 uur cate
chismus. Half 8 Lof ter eere v. Maria.
Van 5 uur tot half 10 gelegenheid om
te biechten.
H.H. ELISABETH EN BARBARA*
P. Krugerstraat.
ZONDAG. Heden algemeene H.
Communie voor de led n van het Jon
genspatronaat. Fe H.H. Missen te
half 6, kwart over 7, 9 uur en ten
half 11 de Hoogmis. Half 7 Lof en
Rozenhoedje.
MAANDAG te 7 uur en kwa t over
8 H. Mis sen voor de overleden familie
en tot intentie dergenen, die in de
bus voo de gel. zielen geofferd hebben.
8 uur congregatie der H. Familie.
DINSDAG half 8 Lof ter eere van
den H. Arftonius.
DONDERDAG te 9 uur H. Mis
voor de leden der Aartsbroederschap
van O. L. Vr. van Altijdd. Bijstand.
Half 8 Lof te eere van het Allerh.
Sacrament, tot bekeering der zonda
ren. Van 68 gelegenheid tot biechten
voor den lsten Vrijdag.
VRIJDAG te 6 uur word de H.
Communie uitgereikt. Half 8 Lof
ter eere van het Goddelijk Hart en
eereboete.
ZATERDAG gelegenheid to' biech
ten van b-alf 8 tot half 10 cn van 4 uur
half 10.
AARTSBROEDERSCHAP DER
H. FAMILIE.
Maandagsavonds ten 8 uur Congre
gatie. Vóór en na de congregatie
gelegenheid zich als aspirant op te
geven bij den Directeu of bij de
Prefecten,-
Buitengewone Algemeene Verga
dering van de Nederlandsche
R.-K. Politiebond „St. Michael."
William Herschel.
AUGUSTUS.
Toègewijd aan de vereering van het
Onbevl. Hart v. Maria.
:,N.B. Tenzij anders wordt aangegeven
heeft deze week iedere H. Mis Gloria,
geen Credo, gewone Prefatie.
2f7 ZONDAG. Twaalfde Zondag
na rinkste en. Ev. Luc. 10 237.
Van den barmhartigen Sameritaan.
ALLERHEILIGST HART.
ZONDAG. Heden predikatie en
collecte obder alle H.H. Missen voor
de St. Martha-vereènigmg. Te 7 en 9
uu de stille H.H. Missen, te half 11
de Hoogmi geen ca e hismus. Te
4 uur Lo met Rozenhoedje.
DINSDAG te half 8 gezongen H.
Mi ter eere van den H. Antonius.
Het H. Sacrament blijft ter aanbid
ding uitgesteld tot half 10, Gedurende
de uitstelling te vrdienen volle aflaat,
's Avonds te half 8 Lof en van half 8
tot 9 uur g legenheid om katholieke
lectuu te bekomen.
DONDERDAG 's namiddags van
68 uur gelegenheid om te biechten.
VRIJDAG 1ste Vrijdag der maand,
te verdienen volle aflaat. Het H.
Sacrament blijft ter aanbidding uit-
ges eld van af 7 uur tot ha f 10. Te
half 8 gez. H. Mis ter eere van he H.
Hart. 's Avonds te half 8 Lof met oefe
ningen van he H. Hart.
ZATERDAG 's namiddags van 5
uur tot half 10 gelegenheid om te
biechten.
ZONDAG a.s. le der maand, Eucha
ristische dag. Volle aflaat voor de le
den der Eerherstellende Communie.
ST. BAVO.
Leldsche vaart.
ZONDAG de H.H. Missen om 6
uur, kwart voor 8 en 9 uur. Om half 11
de Hoogmis. Half 7 Lof met Rozen
hoedje.
MAANDAG half 8 Lof met Rozen
hoedje voor de gel. zielen.
DINSDAG 's avonds om 8 uur maan
delijksche vergadering voor de leden
der 3de O de.
DONDERDAG van 6 uur tot half
8 gelegenheid om te biecht n.
VRIJDAG 1ste Vrijdag der maand.
De H. Communie wordt ook uitge
reikt om half zeven. 8 uur gezongen
H. Mis in de Sa ramen skapel voor
de levende leden der Vereeniging der
Eeuwigd. Aanbidding. Na de H. Mis
kost akte van Eereboete. Het Allerh.
Sac ament blijft uitgesteld tot 11 uu
en 's middag - van 3 tot 4 uur. Kwart
over 3 luide aanbidding.
ZATERDAG 7 uur Rozenhoedje
n de Maria-kapel.
PAROCHIEKERK VAN DEN H. AN
TONIUS.
ZONDAG de H.H. Missen om half
6, kwart voor 7, 8 uur de Kindermis
en half 11 de Hoogmis. Om half 4
vergadering vdór de leden der Derde
Orde. Vandaag verval bij de Broeders
van S. Joannes de Deo d maande-
iijksche preek voor de doofstommen.
DINSDAG 7 uur uit telling van het
Allerh. Sacrament des Altaars. Om
8 uur gezongen H. Mis voor de levende
en overleden leden van het St. An-
toniusbroederschap. 's Avonds half
8 Lo. ter eere van den H. Antonius
en predikatie voor de leden van het
Broederschap.
t DONDERDAG 's avonds van half
8 tot 8 uur gelegenheid om te biechten.
VRIJDAG le Vrijdag der maand,
om 8 uur gez. H. Mis. 's Avonds half
8 Lof, p edikatie en akte van eere
boete aan het H. Hart van Jesus.
ZATERDAG van 5 uu tot half 10
gelegenheid om te biechten. -
DERDE ORDE.
WOENSDAG 8 uur gezongen Re
quiemmis voor de wed. Maria Elisa
beth Olding-Fleur. Half 10 voor Ma
ria Scheffers.
BROEDERSCHAP v/d. H. KRUIS
WEG.
ZATERDAG 7 uur v. Hermina
Leveld, 7 uur voor Johanna Beijk.
0. L. VROUW v. d. H. ROZENKRANS.
(Spaarne).
ZONDAG de H.H. Missen te 6, 7
en 9 uur en e half 11 de Hoogmis.
Te 12 uur ca echismus voor d meisjes,
te 1 uur voor de on ens. Avonds"
7 uur Lof en Rozenhoedje.
MAANDAG half 8 Lof ter eere van
de H. Maagd 8 uur vergadering van
de H. Familie.
WOENSDAG 's avonds half 8 Lof
ter eere van den H. Joseph.
VRIJDAG 1ste de maand. Te 8
uur gezongen H. Mis van Eerherstel,
's Avonds half 8 Lof met Litanie ter
eere van het Godd. Hart en Akte van
Eereboete.
ZATERDAG 's namiddags jan 4
uur tot half 10 gelegenheid om te
biechten.
ZATERDAG half 8 H. Mis voor
de bekeering der zondaars in de kapel
van het Miraculeuze Mariabeeld „O.
L. Vr. v. Haarlem". Na den middag
van 4 uur tot half 10 gelegenheid
om te biechten en half 8 Lof jnet
Rozenhoedje,
Persoonlijke Ongevallen-Verzekering op GUNSTIGE voorwaarden
SEVtN MIKTE Bil EXAKEHVBEE/, OVER/MI?
-ÜINC./tAPEtOO/HEID.ONRU/T EM GEJAAGD!":
PER KORER 60 CEMT Bil EIKE DR861/T
H. DAUDEIJ, J. KUIPERS,
Kruisweg, v d. PIGGE, Gierstraat;
VAN GULIK Zijlstraat; fa. G.
A. JOHNSON, Krocht 8; R. HOOG
LAND, Dr. Leydstraat 56; VAN
INGEN, Zandvoort.
Linden, Smeijers, Annevelinck, Broersma,
Bremer, Beekman, van Dijk.
Een deelnemer gaf den strijd op. Er
was een stevige wind, doch de deelne
mers zwommen met een krachtigen
stroom mde.
VOETBAL OP ZONDAG VERBODEN.
Men meldt aan de „Msb." uit Gen-
deren
De raad dezer gemeente heeft met
5 stemmen meerderheid in beginsel be
sloten het voetbalspel op Zondag te ver
bieden.
ii.
Als een prins hebben we geslapen in
ons nobel hotel en dat.voor een en Hol-
landschen gulden. Na de H. Mis, werden
■wij bij den Probst ten ontbijt gevraagd.
Zijne moeder verzorgde de tafel. Koffie,
anijsbrood en.... als iets heel bijzonders,
een stukje boter er bij. Om twaalf uur
zouden wij terug zijn en dan zou de Probst
zelf onze gids wezen in de Pfarrkirche en
in de Hofkirche.
Afgesproken.
Circa negen uur gingen wij met onzen
gids op stap. Ons eerste bezoek gold den
Administrateur, Zuid-Tirol met de stad
Brixen, de residentie van den Bisschop, is
bij vredesverdrag toegewezen aan Italië. In
het noordelijk gedeelte van zijn Bisdom,
met Innsbruck als hoofdplaats, heeft de
Bisschop eenen Administrateur aangesteld.
En als die 'ons verteld had van de armoede
en het gebrek dat de priesters 'hadden te
doorstaan, dan dankte hij voor de huln in
geld en goederen, welke de priesters van
het Bisdom, van de Katholieken van Hol
land, door bemiddeling van het Priesterco
mité te Weenen hadden ontvangen. Maar
u hadt zijne vreugde eens moeten zien,
toen we hem meldden dal we met nieuwen
steun naar Innsbruck waren gekomen. U
hadt zijne vreugde eens moeten zien, toen
het Relief Committee for distressed Austri
an Clergy op eens zijn tafel vol tooverde
met Ponden Sterling welke hij besteden
mocht aan priesters, welke hij het meest
behoeftig wist
Goed tien uur klopten we aan een kloos
terken. Een zuster met een witte kap,
van twee verdiepingen hoog, was aan het
wasschen en aan 't plassen. Met haar
emmers en tobben had zij van den gang
een binnenzee gemaakt. Door het duimen
dik hoog staande Water stip-stapten wij lot
aan de derde of vierde deur van den gang.
We stonden voor 't vertrek waarin woon
de de nestor van het Diocees, de oudste
priester van het geheetb Bisdom. Onze gids
klopte aan, we gingen binnen. Een 92-ja-
rige mester zat op een klein bidplanikje
gekn voor zijn tafel. Hij hoorde of zag
ons en.bleef bidden. Een kruis
beeld slond voor hem, een rozenkrans lag
er naast. Om zijne oogen te beschutten
voor het licht, droeg hij een groen kar
tonnen kap, met touwtjes om het hoofd
gebonden, en om zijn kleed Ie sparen,
steunde hij met de ellebogen op een paar
dubbelgevouwen lapjes. Hij bemerkte ons
niet, totdat onze gids hem op den schou
der klopte en hem luide met zijn voor
naam „Theodoor" aanriep. Toen stond hij
op en i^t de handen voor de oogen zag
hij op naar wat voor menschen hij in huis
had. Een kende hij er van en van de an
deren vernam hij, dat ze kwamen uit „Hol
land" dat zij waren van „de Priester Hilfs-
aktion." En de 92-jarige priester nam onze
handen vast Ook in zijn kloosterken, ook
in zijn kamerken was hulp binnengekomen
van uit het verre Holland. Nooit beter,
dan bij dien armen half-blinden priester,
hebben wij gezien, hoe goed de aalmoes,
aan het Priester-Comité gegeven, wordt be
steed.
Zonder hulp uit Holland zou hij van
ontbering zijn omgekomen-
Geen licht kon hij 's winters branden,
geen vuur kon hij stoken; donker en koud
bleef het in zijn kamer en de zusterkens
konden niet anders dan wat schamelen
kost hem brengen. Maar als hij dezen
winter, avonden lang, weer zal zitten te
bidden voor zijn kruisbeeld, dan zal er
licht zijn in die kamer, dan zal er vuur
branden in zijnen haard, dan zullen de zus
terkens hem iets meer dan wat schamelen
kost kunnen brengen. Want Holland's Ka
tholieken willen het niet hebben, dat een
92-jarige priester armoe lijdt.
We waren blijde, dat wij hem mochten
helpen, dat wij hem mochten geven.
Ik zie hem nog daar voor ons staan,
met die gave in de handen. Hij zag niet
en hij wist' niet, wat hij gekregen had,
maar als onze priester-gids hem vertelde,
dat hij met de gift van enkele Ponden
Sterling 160.000 kronen m de handen had,
dan wilde hij het ons teruggeven; dass ist
viel zn viel.... dass ist viel zuviel
Hij mocht het'behouden en....: Ver-
gelt's Gott; vergelt's Gott, dat was alles,
maar ook het beste, wat hij van vreugde
en dankbaarheid vermocht te zeggen.
Onze gi'ds zou het geld voor hem bewa
ren en er voor koopen, wat hij het hard
ste noodig had, enzal het ons melden
als het is verbruikt.
Dien armen ouden, biddenden priester,
van Innsbruck vergeten we niet ons leven
lang.
Wie zorgt voor zijn lampke, wie voor
zijnen haard, wie voor zijn tafel, in den
komenden winter?
(Wordt vervolgd.)
F. J. A WERNERS,
Nijmegen Kap. St. Aug.
Kleeding en kleedingstoffen, schoeisel en
levensmiddelen zende men aan kapelaan
Fr. Werners, Gerard Noordstraat 13, Nij
megen; giften in geld aan Rector Afb. van
Mackelenbergh, Zwijsenstraat 5, Tilburg.
MISSIEWERK IN HET H. LAND.
Palestina is het eerste missieland ge
weest der wereld; daar heeft de Stichter
van het geheele misieswerk, Christus zelf
gepredikt, daar hebben de twaalf eerste
missionarissen hun missietaak ontvan
gen en uitgeoefend, om vandaar zich te
verspreiden over de geheele aarde.
Heden nog is Palestina een missiege
bied; schrijver dezes, priester-missionaris
v. d. H. Vincentius, heeft het als zooda
nig leeren kennen door een verblijf van
elf jaren. Een zijner inlandsche confra
ters die gedurende vijftig jaren in Syrië
en Palestina heeft gearbeid, zeide hem
eens: „Hier in Jerusalem moet men de
woorden: Messis quidem multa, operariï
autempauci juist andersom zetten
Messis parva, operariï multi."
Deze onschuldige scherts is inderdaad
karakteriseerend voor sommige missie
toestanden in het H. Land.
Men kan daar moeilijk rechtstreeks zoe
ken te bekeeren eene overwegend Maho-
medaansche en Joodsche bevolkinig, doch
alleen door middel van leer- en ambachts
scholen, weeshuizen, ziekenhuizen, gast
huizen, rondreizende apotheken of
apotheken voor rondreizenden. In het
Duitsch, of juister in het Latijn door
Duitschers gebruikt, betitelt men deze
laatste liefdadigheids-instelling met het
woord „ambulatorium". Het aantal der
kosteloos verpleegden in dergelijke in
richtingen gaat jaarlijks over de honderd
duizend, want dagelijks verdringen ze zich
daar van 's morgens acht uur tot den
middag, groot en klein, mannen en vrou
wen, gesluierd en ongesluierd, fellah's nit
de dorpen en Bedoeinen uit de Woestijn,
Mahomedanen, Joden en Christenen, met
allerlej kwalen en kwaaltjes, in den vij-
gentijd bijzonder met verschillende oog
ziekten. Dit schouwspel kan men het best
waarnemen bij de Liefdedochters van den
H. Vincentius, die buitendien de dorpen
rondom Jerusalem en Bethlehem op ge
regelde dagen afreizen tot ziekenverple
ging, en zelfs tweemaal per maand het
sterk fanatistische Hebron bezoeken, waar
de belanghebbende inwoners haar als
„dokloressen" begroeten en soms met
ongeduld verwachten. Van de zieltjes die
bij zulke gelegenheid door een zeker ge
neesmiddeltje gered worden kan niets
vermeld worden, doch het is zonneklaar
dat het fanatisme bij het zien der chris
telijke liefdadigheid zachtjesaan' aan het
slijten is gegaan. Bekeeringen onder de-
Mahomedanen en Joden kwamen tot nu
toe slechts sporadisch voor. onder de
Schismatieken echter veel vaker; meer
malen is het gebeurd dat een dorp of een
geheele groep tot den Latijnschen ritus
overging.
Het kleine aantal Katholieken leeft
verspreid in soms zeer onaanzienlijke
groepjes: Naploese bijv., een der aanzien
lijkste stadjes (het voormalige Sichem)
met 25.000 inwoners, waarvan 24.000 Ma
homedanen, telt slechts 50 A 60 Katho
lieken onder één pastoor (tegenwoordig
een Hollander, Dr. Th. Maat); er bestaat
tevens een meisjesschool onder leiding
der Rozenkranszusters en een klein zie
kenhuis onder die der St. Josephzusters.
AI is de bevolking van Palestina
schaarsch, des te talrijker zijn de reli-
gieuse genootschappen van allerlei naties
die op de een of andere manier aan het
zielenheil der inwoners arbeiden; in 1914
telde men er 40, waarvan eenige, de Car-
melitessen bijv en de Clarissen, zich uit-
sluilend aan gebed en boetvaardigheid
wijden, andere, vooral de Dominikanen,
de Bijbelsche wetenschap dienen, of ook,
zooals de Trappisten en de Salesianen
den akkerbouw bevorderen. Het gezamen
lijk getal der priesters en broeders was
toen 800. dat der zusters bij de 500,
waaronder de inlandsche niet medegere-
kend, Vele Franschen, Italianen, Duit
schers, Spanjaarden, Oostenrijkers, enkele
Belgen, Hollanders, Hongaren, Amerika
nen, Engelschen, Luxemburgers, Zwitsers,
Polen en Armeniërs.
Vele dier veertig genootschappen hebben
meerdere inrichtingen in het H. Land, op
de eerste plaats de Franciscanen met 18
huizen; het meest vermeldenswaardig op
het punt van kerstening is hun groote
drukkerij voor werken in allerlei talen, bi-
zonder in 't Arabisch. De meest actieve
werkzaamheid echter voor de uitbreiding
van het ware geloof gaat uit van de
misionarissen van het Latijnsche Patriar
chaat, die 40, meestal kleine, parochies
bedienen; zij vinden een kostbare hulp in
de inlandsche Rozenkranszusters, echte
missiezusters, gesticht door een Arabi-
schen kanunnik van het H. Graf.
In bijna alle vrouwelijke congregaties
van den Latijnschen ritus waren reeds
spoedig inlandsche roepingen opgenomen,
en daardoor hebben zij gedurende den
oorlog hunne werkzaamheden niet ge
heel en al behoeven te staken. Talrijke
diensten bewezen in die angstvolle jaren,
de Arabische zusters onder de openlijke
vervolgingspolitiek van het toen heer-
schende Jong-Turken-bewind; met nij
pende zorgen en ingewikkelde moeilijk
heden hadden zij te kampen. In Jeruzo-
lem waren zes Arabische zusters achterge
bleven in het St Vincentiusgesticht, be
last met de verzorging van tweehonderd,
noodlijdenden: vondelingen, weezen, blin
den, doofstommen, oude of gebrekkige
lieden, alsmede enkele melaatschen; ge
durende 4 volle jaren hebben zij zich
voortreffelijk van hare bij uitstek moei
lijke taak gekweten, evenals hare drie
Arabische medezusters in Bethlehem.
Ook elkeen der mannelijke genootschap
pen, die zich met de evangelisatie van
het volk willen bezighouden, tellen ten
minste eenige leden uit den lande geboor
tig, daar ook in Palestina het nationali
teitsgevoel veel sterker wordt en omdat
het Arabisch bijna onoverkomelijke moei
lijkheden oplevert voor iemand, die zich
die taal niet van jongsaf heeft eigen ge
maakt. Daarom neemt Mgr. de Patriarch
van Jeruzalem reedt in zijn klein semina
rie jongelingen op uit de verschillende
landen van Europa om, tusschen Arabi
sche jongelingen in, de priesterlijke op
leiding te ontvangen. Tegenwoordig ijs
zelfs het grootste gedeelte der Latijnsche
missionarissen van Arabischen oorsprong,
en wegens het aanzienlijke tekort aan
Arabisch sprekende priesters voor het
missie-oarocliie-werk zijn Marometen-
priesters aangesteld; deze volgen hun
eigen ritus in hun Officium, H. Mis en 't
toedienen der Sacramenten, doch de hun
toevertrouwde parochianen behouden hun
hoedanigheid van Latijnen.
Het vruchtbaarste apostolaat in de
Oostersche landen bestaat in de ophef
fing en de vermeerdering der inlandsche
priesters; de beste hunner uit alle ri
tussen (Maronieten, Grieken en Arme
niërs), waaronder de meeste hunner bis
schoppen, hebben hunne geestelijke vor
ming ontvangen in Latijnsche institu
ten, te Rome, te Parijs (St. Sulpice), of
in het Oosten zelf, bijv. te Beiroet bij de
Jesuiten, Jerusalem bij de Witte Paters.
Deze laatsten verkrijgen prachtige resul
taten in hun dubbel seminarie Sint Anna,
dat in 1914 tot bij de 290 seminaristen
telde uit den Grieksch-Melchilischen-ri-
tus; vele deugdelijke priesters, o.a. drie
bisschoppen heeft dit seminarie opge
leid voor verschillende Arabisch spre
kende streken te Beiroet, Damascus.
Aleppo, Honis Hama en omgeving, in
den Libanon, in Palestina, tot zelfs in
Egypte zijn zij ijverig werkzaam, en zeer
opvallend is dat zij allen, het voorbeeld
hunner Latijnsche leermeesters volgende,
het celibaat behouden en reeds hierom
beter geschikt zijn voor de verzorging en
uitbreiding der hun toevertrouwde kudde.
Eene der dringendste behoeften thans
in Palestina gevoeld is de uitbreiding
der Katholieke scholen; de oorlog heeft
daar een grooten ommekeer veroorzaakt.
Voor den oorlog bestonden er heel eigen
aardige toestanden, te ingewikkeld om
kort en duidelijk te worden weergege
ven, doch onder het Turksche beheer be
stond er feitelijk willens of onwillens
een grooter godsdienstvrijheid dan waar
ook ter wereld, met vele privilegiën voor
alle godsdienstige instellingen, die er al
len ruimschoots gebruik van maakten.
De machige invloed der Schismatieke
Russen is vernietigd, de Duitsche Pro
testanten hebben veel verloren, doch ten
gunste der Engelsche en Amerikaansche
Protestanten. Daarbij richt nu de En-
gelsch-Joodsche regeering overal open
bare scholen op, en de Latijnen beschik
ken noch over de noodige geldelijke mid
delen, noch over voldoende leerkrachten,
daar de normaalschool der Duitsche
Lazaristen gesloten werd. Doch God zal
den apostolischen ijver van den huidigenj
Patriarch, Mgr. Barlassina, wel weten
te zegenen!
De dagen naderen, gedurende welke
ook in Utrecht, het middelpunt van
het land, de Missie-Actie dat krachtige
voedsel zal ontvangen, dat ook daar on
getwijfeld met verlangen wordt tege
moet gezien. In de laatste week van
September zal gehouden worden de
Utrechtsche Missieweek met Missieten-
toonstellingl
Gedurende denzelfden tijd zal Utrecht
het voorrecht genieten, binnen zijn mu
ren te zien samenkomen het eerste Ne-
derlandsche Internationale Missie-con
gres.
Dit Oongres wordt van 25 tot 29 Sep
tember gehouden in het Gebouw voor
Kunsten en Wetenschappen en in den
Stad3-Schouwburg. Daar zal voor ieder
een gelegenheid bestaan, onder voorlich
ting van terzake kundige sprekers zijn
kermis te verruimen omtrent den om
vang van het Missiewferk en de, waarde
van allerlei middelen, welke de verbrei
ding van het H. Geloof kunnen be
vorderen.
De Tentoonstelling heeft plaats in
„Tivoli", van 24 September tot 1 Oc
tober. Minstens 25 Missie-Congregaties
zullen daar voor ieder3 oogen aanschou
welijk voorstellen, hoe veelzijdig de Mis
sie-Actie haaar taak mag qpvatten.
Dan de Missieweek zelf. Dedatums
zijn dezelfde als van da Tentoonstel
ling: van 24 September tot 1 October.
Van gilles, wat overeenkomstig de om
standigheden dienstig kan geacht worden
voor het doel, heeft het Centraal Co
mité zich de medewerking weten te
verzekeren: kerkelijke plechtigheden,
lichtbeelden zoowel voor kinderen als
voor volwassenen, tooneel, muziek en
zang en ook de sport.
Verschillende comité's zijn druk in de
weer met de voorbereiding.
Het over eenige weken verschijnende
programmaboek, zal alles nader in bij
zonderheden meedeelen.
Jong fsn pud, arm en rijk, de ont
wikkelde zoowel als de ongeletterde,
ieder persoon, ieder huisgezin, heeft het
zijne tï te dragen tot het schitterend
verloop van de Utrechtsche Missieweek.
Daarom vergeet het niet: 2$f Septem
ber—1 October Utrechtsche Missieweek
en Eerste NedInt. Missiecongres.
VIJFKAMP VOOR ONDEROFFI
CIEREN.
Woensdagmorgen werd te Amersfoort
begonnen met den vijfkamp voor onder
officieren. Als eerste onderdeel van het
programma stond schieten. Er waren 24
deelnemers waaronder 2 officieren.
De eischen Waren:
A. Geweer M. 95. Afstand 300 M. Hou
ding naar keuze. Uit de vrije hand 5
schoten en 2 proefschoten. Schoolschijf
A (telling 1—8). Ieder deelnemer mag 2
series van 5 schoten schieten, proefscho
ten eenmaal. Minimum eisch 32 punten
5 schoten binnen kring 5.
B. Geweer M. 95 snelle juistheidsschot.
Afstand 100 M., staande houding. Uit de
vrije hand 5 schoten. 2 proefschoten.
Borstschijf van 5 d.M.. 2 series van 5
schoten. Minimum eisch 15 seconden 3
treffers.
C. Revolver. Rijksmunitie. Afstand 25
M. Staande houding. Uit vrije hand 6
schoten. 2 proefschoten schoolschijf B,
waarop 6 poppen. 2 series van 6 schoten,
de proefschoten eenmaal. Minimumeisch
13 sec., 4 treffers.
Aan de „Tel." ontleenen wij de volgen
de uitslagen;
A. 1. A. Cremer, adj. o.o. Amersfoort;
2. P. v. d. Vliet, waohbm. Den Haag; 3.
S. van Dijk, Adj. o. o. Haarlem; 4. H. A.
Bremèr, adj. o.o. Amersfoort; 5. W. C.
Broersma)" serg.-maj. Assen; 6. J. J. Jan
sen, Opperw., Amersfoort; 7. C. Hermsen,
serg. Arnhem; 8. H. B. ten Geuzendam
wachtm. Amersfoort; 9. W. Jansen, serg.
Amersfoort; 10. J. Stam, wachtm. Amers
foort; 11. P. v. Zoelen, serg. Assen; 12. J.
H. Wels, wachtm. Tilburg; 13. J. S.
Smeijers, serg. Harderwijk; 4. W. G.
Beekman, wachtm. Tilburg; 15. u. M. v.
Achterbergh, wachtm. Amersfoort; 16. P.
v. d. Linden, wachtm. Haarlem; 17. D.
Bulder, serg. Harderwijk; 18. J. Uiterwijk,
serg. Harderwijk; 19. G. N. M. v. d. Made,
serg. M. 'Amersfoort; 20. S. v. Dijk,' adj.
0.0., Amersfoort; 21 J. C. Arbon, wachtm.
Tilburg; 22. H. Soholte, serg. maj. Har
derwijk; 23. A. C. Kuit, opperwmr. Breda;
24. H. Hilferink, wachtm. Amersfoort.
B. J. H. Wels, H. A. Bremer, W. Jansen,
W. G. Beekman, W. C. Broersma, G. N.
M. v. d. Made; E. Annevelinck, H. B. ten
Geuzendam, A. C. Kuit, S. van Dijk, J. J.
Jansen, J. S. Smijers; P. v. d. Linden;
Chr. Hermsen; P. van Zoelen; v. d. Vliet,
A. Cremer, R. M. van Achterbergh, D. Bul
der; J. C. Arban; H. Scholle; J. Uiterwijk,
H. Hilferink, J. Stam.
C. J. H. Wels, P. v. d. Linden, H. Schol-
ten, S. van Dijk, H. B. ten Geuzendam; A.
Cremer, v. d. Vliet, A. C. Kuit, W. Jansen,
W. C. Broersma, H. A. Bremer, J. Stam,
J. J. Janssen, E. Annevelinok, J. S.
Smijers, G. N. M. v. d. Made, W. G. Beek
man, R. M. Achterbergh, D. Bulder, C.
Hermsen, J. C. Arbon, J .Uiterwijk, P. van
Zoelen, H. Hilferink.
Einduitslag 1 Wels, Bremer, W. Jansen,
W. C Broersma, ten Geuzendam, Anneve
linck, Cremer, v. d. Vliet, J. J. Jansen, v.
de Linden, van Dijk, Beekman, Scholte,
Hermsen, Smijers, Kuit, v. d. Made, Stam,
van Zoelen, v. Achterbergh, Bulder, Ar
bon, Uiterwijk, Hilfreink.
Er was veel animo voor de wedstrijden.
Geheel bereidwillig stelden de onderoffi
cieren van het 1ste Reg. Huz. zich be
schikbaar bij het schieten om de werk
zaamheden in de kuil te verrichten.
Bij het zwemmen was veel belangslel-
ling. O.m. werd opgemerkt Marie Vier
dag, uit Antwerpen, die sinds kort terug
gekeerd is.
De eischen waren 300 M. vrije slag in
10 minuten. Er werd slecht gezwommen,
waarop alleen Wels een uitzondering
maakte.
De uitslag was:
le. R. M. van Achterbergh 5 min. 51 4/5
sec.; 2e prijs H. B. ten Geuzendam 6 min.
28 sec.; 3e pr. H. Hilferink in 6 min. 38
3/5 sec.; verder was de uitslag: Wels, Jan
sen W Janssen J. J., van der Made,
Uiterwijk, Arbon, Hermsen, van Zoelen,
Cremer, Bulder, Stam, Scholten, .van der
MASSAKAMP.
Zondag 27 dezer heeft in de tuinzaal
van Oafé Brinkmann Groote Markt te
Haarlem ter gelegenheid van het 15-jarig
bestaan van de „Haarlemsche Damclub"
een Massa-kamp plaats tusschen da
„Damclub Gezellig" (Kampioen Hoofd
tweede en derde klasse Nederl. Dam-
bond) en de „Haarlemsche Damclub"
waarvoor een fraai zilveren bekertje is
uitgeloofd.
Beide clubs zullen met minstens dertig
spelers uitkomen.
Voor belangstellenden is deze massa-
kamp toegankelijk.
TOMBOLAWEDSTRIJD.
Maandagavond 28 dezer heeft in „De
Haarlemsche Damclub" de prijsuitreiking
plaats van prijzen behaald in de door
deze vereeniging ter gelegenheid van haar
15-jarig bestaan gehouden Tombola-wed
strijd.
Donderd»g 5 October a.s. zal te Utrecht
een buitengewone algemeene vergadering
worden gehouden tegen de reactie.
De vergadering zal om half twaalf be
ginnen en zal ongeveer om iy2 uur ge
schorst worden tot 3 uur.
Om 11 y3 uur v.m.. zal worden behan
deld „De Commissie van Overleg en om
drie uur de „Reactie en wat er tegen te
doen valt."
Dit laatste punt zal worden ingeleid
door den heer A. B. Michielsen te Haar
lem.
Na de besprekingen zal een resolutie
Ier goedkeuring worden voorgehouden,
welke resolutie het gevoelen zal kenbaar
maken en de te nemen houfling zal vast
stellen.
De vergadering zal waarschijnlijk in
het gebouw der R. K. Werklieden vereeni
ging aan de Kromme Nieuwe Gracht No.
1, gehouden worden.
Het was Vrijdag j.l. 100 jaar geleden,
dat de beroemde Sir William Herschel
op 25 Augustus 1822 overleed. Eigen
lijk heette hij Friedrich Wilhelm. Hij was
in 1738 te Hannover geboren, maar ging
reeds op vrij jeugdigen leeftijd naar En
geland, ah höboist in de Hannoveraan-
sehe militaire kapel. Hij werd er muziek
onderwijzer en organist en in 1766 mu
ziekdirecteur, te Bath. In zijn vrijen tijd
beoefende hij als amateur wiskunde en
sterrekunde. Hij vervaardigde zelf ver
schillende spiegeltelescopen, waarvoor hij,
met zijn broeder Alexander, honderden
spiegels moest slijpen. In 1774 kon hij met
een zijner kijkers den ring van Saturnus
waarnemen en de wachters van Jupiter.
Hij maakte steeds grooter kijkers en deed
daarmede belangrijke ontdekkingen. We
reldberoemd werd hij, toen hij 13 Maart
1781 m de Tweelingen de planeet Ura
nus vond. Zijn waarnemingen in volgen
de nachten bewezen, dat deze zich ver
plaatste en nadat hij het nieuwe hemel
lichaam ©enigen tijd voor een komeet had
gehouden en als zoodanig in de Royal So
ciety had vermeld, bevond hij weldra, loen
baanberekemng mogelijk was geworden,
dat cr een nieuwe planeet door hem was
ontdekt.
Herschel noemde haar Georgium sidus
(ster van koning George). Doch de naam
Uranus kwam meer in gebruik, in verband
met de namen Saturnus, Jupiter en Mars.
Van de vier satellieten van Uranus heeft
Herschel er eenige jaren later zelf twee
ontdekt.
George III had Herschel gelegenheid ge
geven bij Windsor zijn waarnemingen on
gestoord voort te zeiten, dank zij een
ruim jaargeld hem door den koning ge
schonken. Hij zette dus zijn in 1779 aan
gevangen baanbrektenden ariseid voort
met betrekking toi de dubbelsterren, ne-
velvlekken en sterrenhoopen. De door hem
uitgevoerde sterrepeilingen leidden hem
lot- zijn hypothese aangaande den Melk
weg.
Zijn zuster Carolina Lucretia, die leef
de tot 1848, nam deel aan zijn onder
zoekingen. Zij ontdekte verschillende ko
meten. Men weel verder, dat Herschel's
zoon: John Friederick William na zijns
vaders dood te Slough bij Windsor mei
diens instrumenten het werk voortzette.
In 1834 vertrok hij naar de Kaap de Goe
de Hoop en nam toen duizenden dubbel
sterren, nevelvlekken en sterrenhoopen
waar en verrichtten talooze tellingen en
helderheidsschaitingen en metingen van
vaste sjerrcn. ]n 1838 terug in Engeland
zelte bij zich aan het catalogisecren van
het materiaal door hem zelf en zijn va
der bijeengebracht. Elf catalogi van dub
belsterren en een algemeene catalogus
van nevelvlekken en sterrenhoopen zijn
alS j resultaat van dien arbeid verschenen.
