Dinsdag 29 Augustus 1922 45ste Jaargang No. 14233 Dit nummer bestaat uit twee bladen. - Eerste Een koninklijk woord. ara AGENDA 30 AUGUSTUS Fietsclub G. Z. O. D. Paard te water. Dierenmishandeling. Personalia. Snelverband. Afdeeling Noord-Holland van den Ncderlandschen Bond van Ge meente-ambtenaren. Koninginnedag. Pathologische Bacteriologie. LANGS DEN WEG. Schouolbouw voor bijzonder onderwijs. Burgerlijke Stand. Gevonden voorwerpen. R.-K. Leeszaal. Giften. T00NEEL. Als je maar 'n verleden hebt. Opera Italiana. UIT DEN OMTREK. OVERVEEN. J. J. WEBER ZOON. Opticiens Fabrikanten. Koningstraat 10 Haarlem. Telegrafisch Weerbericht. AMSTERBAMSCHE BEURS. LAATSTE NIEUWS. De winterdienstregeling der spoorwegen. De ontrouwe hoofdcommies te Gouda. Prof. dr. A. E. J. Holwerda. t HEEMSTEDE. Ve tfbonnemenTspriJs tw draagt vooi Haarleiu en Agentschappen: Per Kwartaal 3 25 Per Week 0.25 Franco per post p kwart, bij eooruithet. 3.57 kS Bureaux: Nassaulaan 49 Haarlem. ITelefoonnui: ners: 1426 2741 en 1748. Postrotrcnint! No 5970 Adverïenïien 35 een!» per regel - Bij contract belangrijke korting. Advertentiën tusscben den tekst als ingezonden me- dedeeling: 60 cents pei regel Vraag- en Aanbod- advertentiën 14 regels 60 cents per plaatsing: elke regel meer 15 cent bij vooruitbetaling. Uit de jongste Troonrede, die uiteraard al heel weinig kon vermelden, wist onze vaderlandsche pers toch den somberen toon naar voren te brengen, die klonk als een voorspelling van zeer moeilijke tijden. En telkens weer wordt de aandacht geves tigd op de zorgvolle jaren, welke wij ver moedelijk te gemoet gaan. Nog gisteren deed hei Minister van TJsselsteijn bij de opening van de LandbomvtentoonsteVing te Groningen, waar hij zeide: Wanneer ik in korte trekken op dat gene gewezen heb, waarop de Groninger landbouw frotsch kan zijn, dan mag ik toch niet mijn rede besluiten zonder den ernstigen toon aan te slaan die bij de hui dige moeilijke omstandigheden past." „De Nederlandsche landbouw in al zijn geledingen, ook de nijverheid, die met de zen in verband staat, gaat een crisis te gemoet, of liever gezegd, bevindt zich reeds te midden van een crisis, waarvan op dit oogenblik het eind niet te voor zien is. Het gebrek aan koopkracht van onze Oostelijke buren, gepaard met de stijging der productiekosten hier te lande, maken de toekomst uiterst zorgelijk. Ik mag, noch kan u vooruitzichten openen op een spoedige herleving." En verder klonk het zoo mogelijk nog somberder, in zijn redevoering: Het doet mij meer leed, dan ik u kan fceggen, dat ik, aan het eind van miin ministerschap,, geen blijder tonen voor de .toekomst van den landbouw kan doen hooren, dan ik daar straks deed. Regge- ringsmaatregelen zullen al zeer weinig tot •verbetering van den toestand kunnen leiden. s Is de toestand dan inderdaad zoo ho peloos, zal wellicht menigeen vragen, die, gedachtig aan de magere distributiejaren, thans niets van de ongunst der tijden be merkt? Ziedaar juist de reden, waarom er niet genoeg gewaarschuwd kan worden. De Duitsche mark noteert thans zes honderd voor één Hollandschen gulden, terwijl men een jaar geleden voor den zelfden gulden maar dertig mark kreeg. Oostenrijk is geheel aan het einde van zijn kracht en roept om hulp als een drenke ling. En Oostenrijk is nog maar een land van 634 millioen zielen. Waf gaaf er ge beuren. wanneer straks het groote Duitschland met ziin zestig millioen in woners in elkaa- zakt? Reeds lang staat vast, dat de v d van de Duitsche valuta 'de inzinking mede van het Fransche en Belgische betaalmiddel in ernstige mate zal meeslepen. En dan staat Nederland nis de oase in de woestiin. maar tevens Sn een onhoudbare positie. Immers het grootste deel van onzen handel en onze industrie is jaren lang naar het achter land, Duitschland,georiënteerd geworden. De ineenzinking van midden Europa zal ook hier ten slotte uiterst pijnlijk gevoeld worden. Want, wij mogen bijna onmerk baar al maanden lang voor tiental len millioenen meer in- dan uilivoeren, dat wil dan zeggen me#r verteren dan voortbrengen of wel interen op het natio naal kapitaal, eens komt het oogenblik, dat deze achteruitgang ook in ons dage- lijksch leven gaat gevoeld worden. Wij staan inderdaad voor een zeer don kere toekomst en niet genoeg kan daar op de aandacht gevestigd worden. Doch dan alleen hierom, opdat men evenals in Augustus 1914 tot besef van de werkelijk heid zou komen en tot algemeene verso bering zou overgaan. Niet om moedeloos heid aan te kweeken of een stemming van: „er is toch niets aan te doen, na ons de zondvloed!" Integendeel laat het besef van den ernst der tijden algemeen doordringen, dan hebben wij hoop, dat ons volk zijn oude veerkracht toonen zal. Daarom deed het goed H. M de Konin gin gisteren bij de herdenking van Gro- ningen's ontzet in 1672 te hooren herin neren aan de donkere lijden, welke ons vaderland in dat rampjaac heeft doorge maakt en daaruit eerLles voor dezen tijd te hooren trekken. Ons volk heeft altijd op ondubbelzinnige wiize getoond, hoezeor bet 7>'n hoogste goederen weet te waardeeren, zeide H. M. In Godsvrucht en vriihoia groot ge worden, dankt het daaraan zijn natio nale eenheid en daardoor zijn onafhan kelijkheidszin. de riike onlplooiing van zijn geestelijk leven, den hoogen bloei der weienschap en de ontwikkeling van zijn krachten op stoffelijk gebied. Die gehechtheid, aan ziin hoogste goe deren blijft de beste waarborg voor de toekomst. Dit bewustzijn vormt den niel genoeg te waardeeren grondslag, waaron wij ondanks de nioeili'ke omstandigheden met vertrouwen voortgaan le arbeiden en te bouwen voor de toekomst. Met groote waardeering begroet ik steeds dien geest van opofferende toewij ding, die ingeeft voor het vaderland le riem waf d<Wnnnd vindt om te doen. Dat is de juiste stemming, welke heden noodig is: een blik op het verleden en het heden: een aanschouwen van de groote geestelijke goederen van vrijheid en be schaving, welke wii uit het verleden heb ben geerfd en welke des te dierbaarder zijn, wanneer wij rondom ons evén riike en riïkere cultuursfaten in ellende zien vervallen. Dan moet ook in ons volk weer de oude geest wakker worden, welke de tanden op elkaar doet klemmen, welke af stand doet van al wat overbodig, wat niet strikt noodzakelijk kan worden geacht, om in dezen hopeloozen tijd gaaf te be waren die voorbeeldige staatsorde, die vrijheid en die beschaving, om ze even ongerept aan een volgend geslacht over te leveren, dat die goederen well'cht in een tijdnerk .van gr.ootere welvaart kan be zitten] Dat dit koninklijk woord in dezen geest moge worden verstaan! Sociëteit St. Bavo: Hoofdbestuur R. K. Volksbond, half 8. w Stadsschouwburg. Jiidisches Künstler Theater. Jaukel der Schmied. Schouwburg Janswcg. Hiltepetit, 8 u. Bisschoppelijk Museum Jansstraat Da felljki. uitgenomen Zaterdag. Zon- en feestdagen toegankelijk. 7? K. Leeszaal en uitleenbibliotheek lansslraal 49. F.lken dag geopend van 25 en van 79 uur, behalve op Zon en feestdagen. Luxor-tearoom. Groote Houtstraat 139. Middag- en avondconcert. Hotel Spoorzicht Stationsplein Concert. if. K. Arbeidsbeurs voor mannen .taco- bijnenstraat 15 Alle werkdagen voorm van 9—12 uur. nam. van 25 Uur Zaterdags alleen van 912 uur. 7?. K. Arbeidsbeurs voor vrouwen Kleine Houtweg 15 Alle werkdagen des voorm van 10 -12 en des nam. van 2 tot 4 en van 8 tot 9 uur. Heemstede. Gemeenteraad, 8 uur. Deze club hoopt 2 September a.s. tiaar eersten feestavond te geven, in [het Gebouw „Zang en Vriendschap". Door een defect aan het lemoen geraakte gistermorgen een paard met een vierwielige kar in de Brou wersvaart. Geholpen door omstanders gelukte het den bestuurder, paard en iwagen weer op den wal te brengen. Proces-verbaal is opgemaakt tegen C. de B., koopman, wegens het rij- tien met een kreupel paard. Tot directeur van „Bloemendaalsch Gemengd Koor" is benoemd de heer Leo Pielage, alhier. Reeds lang koesterde de vereeniging Snelverband" den wensch, een eigen kast met verbandartikelen te bezitten. Thans is deze wensch vervuld. Zij is haar geof freerd door den heer Joh. G. Scholier, tandtechnicus alhier. De kast is in de étalage bij de firma Bosman aar de Kruisstraat geëtaleerd. In de op Zaterdagnamiddag in „De Roo ide Leeuw" te Amsterdam gehouden alge meene vergadering waren aanwezig 32 le den en vertegenwoordigd de onderafdee- iingen Haarlem, Waterland, Alkmaar, Hel der, Westfriesland en Zaanstreek, voor zitter de heer 'Ih. C. P. M. Kolfschoten, Burgemeester van» Edam. In zake een door het Hoofdbestuur ge nomen twijfelachtige beslissing betreffende toepassing van het Huishoudelijk regle- irient (het houden eener geheel nieuwe Verkiezing in verband met de niet-toclating van een gekozen hoofdbestuurslid van Noord-Holland) werd besloten de algemee ne Bondsvergadering hieromtrent uitspraak te laten doen. Het jaarverslag der afdeeling over 1921 Iwerd goedgekeurd. De rekening over 1921, sluitende met ten yoordeelig saldo ad 391.5434 zal in handen eener onderafdeeling worden ge steld ter onderzoek en rapport. Beslolen werd tot het voeren eener sa laris-actie, in verband met de sedert kort verschenen jaarweddenpegeüing voor de Burgemeesters en Secretarissen in Gelder land, zullende hierover het gevoelen van het Hoofdbestuur worden gevraagd. Behandeld werd de agenda der op 6 September a.s. le Deventer te houden Al gemeene Bondsvergadering, welke onge veer 4 nren in beslag nam. Verschillende voorslellen en amendementen zullen aan de Bondsvergadering worden gedaan. Tot afgevaardigden naar die Bondsverga dering worden gekozen de heeren C. Berg man. Secretaris van Haarlemmcrb'ede c.a. en W. P. Costerus, Ontvanger te Edam. Hef vuurwerk in de Bron. Het vuurwerk wordt geleverd door de Kon. Ned. Fabriek van Pvrotechnische decoraties. A. J. Kat, te Leiden. Als variatie is het vuurwerk, dat altijd door Utrecht werd geleverd, thans te Lei den besteld. De beer Kat is vele jaren in Amerika geweest en beeft daar een enorme dosis technische kennis.op dit ge bied verworven. Het programma wisselt dus we! van de vorige jaren af. Zoo wor den vertoond geheel nieuwe nummers, o.n. fonteinen, ens-cades, Chinec.se*! von- kensnel; brillianl-kometen, bel nieuwe me- feor-Iicbt, de magnesium-waterval en niet te vergeten bet enorme slotstuk. De Haar lemmers hebben zooiets hier nog nooit gezien. Trouwens het geheelc avond-pro gramma is keurig en vol afwisseling. Het bevat een concert Van Harmonie Crescendo, zanguitvoering van het man nenkoor Philin Loots en het geme-gd koor „Onder Ons", directeur Hcnri Pie lage: hioscoonvertooning. ontreden van hoogdraadkunstenaars, bal-champêtre en na aflono van hef vuurwerk zal een film aan alle bezoekers worden vprtoond. Daarna ba' in de zaal van het Bronge bouw tot circa 2 uur. 1 In verband met het door den beer George Robert te geven middagconcert op 31 Augustus a.s. in de Groote of St Ra- vokork vervalt de kosteloos toesankelüke ornribesneling on den avond va" rijen dag. De muziekuitvoering op Woensdag avond 30 Augustus a.s. ie geven in de lent in den Hout, gaat niet door, doch deze vindt wel plaats or> 31 Augustus d.a.v. des namiddags van 810 ure. Avondconcert. Van particuliere zijde en geheel afge scheiden van de Vereeniging „Koningin nedag". wordt, naar men ons meedeelt. Donderdagavond in de Gemeenfeliike Con certzaal een fcesteonrert gegeven. Een drietal sn]ist"n van de Nederi. Opera, zooals wii die ook te Haarlem voor cenigg jaren terug hoorden, n 1. Mevrouw Annie Ligtbart, eerste sopraan- zangeres. Chris de Vos. helden tenor, Rich, van Helvoirt Pet helden bariton, zullen zich op dat poneert doen hooren met een orngrammn, waarbij tevens cm eerenlaafs is gegeven aan het Nederlandsche lied. In verband met den Koninginnedag zal Donderdag a.s. het postkantoor om 2 imr gesloten worden. De briefposlbestellingen, aanvangen de om 5 en 8 uur. zullen niet worden uitgevoerd, evenmin als de postpak- Jketbestelling van 6 uur 's avonds, ter wijl de buslichtingen nummers 3 en 4 .vervallen. Verschenen is het verslag over 1921 van het gemeentelijk laboratorium voor pathologische bacteriologie. We onlleenen er het volgende aan: Het aantal onderzoekingen bedroeg 5188 tegen 45G0 in het jaar te voren. Hiervan waren voor Haarlem 4304 en voor de aangesloten gemeenten 881. In het jaar te voren waren deze cijfers 3915 en 645. Er heeft dus een vrij belangrijke vermeerdering van on derzoekingen plaats gehad en in het afgeloopen jaar werd het hoogste cij fer bereikt sedert het begin van den dienst. De gezondheidstoestand in de ge meente was over het algemeen vrij gunstig. Het aantal gevallen van be smettelijke ziekte is in vergeliik met het jaar te voren afgenomen, wat vooral moet worden toegeschreven aan de vrij sterke afname van rood- vonkgevallen. Daarentegen kwam diphlerie meer voor dan in 1920, terwijl het aantal gevallen van Febris Typhoïdea on veranderd is gebleven. Vlek typhus werd niet waargenomen, terwijl gevallen van Griep of Influen za, behalve enkele meer sporadische, zooals bijna ieder jaar worden waar genomen, in den loop van het jaar weinig voorkwamen. In December echter traden meerdere gevallen op, het aantal nam gaandeweg toe, zoo dat in Januari deze ziekte epidemisch optrad en zich veel gevallen voor deden. Bijzonderheden hieromtrent behooren echter in het verslag over 1922 thuis. Omtrent het heerschen der malaria wordt het volgende opgemerkt: In de eerste helft van het jaar wer den in het algemeen wel meerdere gevallen waargenomen, maar van een sterke uitbreiding, zooals voor een paar jaar kan niet worden gespro ken. In den na,Zomer en in het na jaar trad hierin verandering op en kwam de ziekte weder veelvuldiger voor, zoodat er dit jaar van een na jaarslop kan gesproken wordens. Het is niet onmogelijk, dat dit samen hangt met het lang aanhouden van de warmte, die zeker bevorderlijk was èn voor de vermeerdering van cle anopheüden èn voor de ontwikkeling van de malariaplasmodiën in de mug. Einde November werd wederom be gonnen met het ontmuggen van stal len, hokken, kelders, enz. en werd daarmede gedurende den winter ge regeld doorgegaan. Het is de bedoe ling, dat, waar dit noodig is, driemaal onlmugd wordt. Vermoedelijk zal men daarmede in Maart gereed komen. Dat het ontmuggen in het jaar te voren nog geen belere resultaten heeft opgeleverd, is niet te verwonderen. Ongetwijfeld zijn door de ontmugging heel wat vrouwelijke anopheüden ver nietigd, maar een helaas nog te groot aantal blijft in leven, omdat niet al de schuilplaatsen waar zij overwin teren gevonden worden. Neemt men in aanmerking, dat in het afgeloopen jaar de langdurige warmte zeer be vorderlijk is geweest voor de ontwik keling van de nieuwe generaties van muggen en dat er nog steeds vol doende plasmodiën dragers zijn om de muggen gelegenheid te geven zich te besmetten, dan is het niet te ver wonderen, dat betrekkelijk nog veel malariagevallen in het najaar voor kwamen. Eerst nadat de genomen maatregelen eenige jaren zijn volge houden. zal blijken welke resultaten daarmede verkregen kunnen worden. Tevens dient er op gewezen te wor den, dat de inwoners ook zelf meer dan thans moeten medewerken in den strijd tegen deze ziekte door het op geschikte wijze aanbrengen van gaas voor de ramen, om de muggen zooveel mogelijk uil de woningen te houden en zoo zij desniettegenstaande daarin komen, aanstonds te vernie tigen. Meennalert is het reeds voorgeko men, dat men klaagde over veel mug- heel onbeveiligd, het grootste gedeelte van het jaar openbleef. Een vechtpartijtje. Sla 'r op los! Laat je niet kisten! Geef 'm er flink van langs. Ja, ja, hou je goed! Zoo krijg je Vn onder. Geef 'm 'n stomp tegen zijn maag! Deze en nog meerdere uitlatingen wer den gericht aan het adres van twee jon- genSj die in de Generaal-Crönjéstraat elkaar aan het „bewerken" waren. En het ging er .werkelijk heet toe. De verschillende aansporingen ,,'m bij z'n keel te grijpen", of ,,'m in z'n maag te porren," werden maar al te gretig op gevolgd en zoo nu en dan hield je je hart vast, uit vrees, dat het te veel „meenens" zou worden. Doch Hollandsche jongens zijn niet bang voor een stoot of duw, al 'komt hij dan ookwat hard aan. En ik geloof, dat de voorbijgangers zich daarom maar niet met het geval bemoeiden. Het gevecht was anders alles zins een betere zaak' waardig en de hardnekkigheid der heide 'étrijders zoo wel als de onvermoeidheid in het aan sporen door beider aanhang' vielen op. De twee heethoofden kregen anders flin ke meppen, waarvoor we niet graag een onzer ledematen beschikbaar zouden ge steld hebben. Het einde liet te lang op zich wachten,r waarom we maar heen gingen. In de naastbijzijnde zijstraat ont moetten we hulptroepen. Twee anderen, meisjes nog wel liefst, naderden, de wa pens (twee zandschepjes) in de vuist geklemd. We liepen maar vlug door. Het tournooi moest eens te „bloedig" wor den gen in een kelder en dat bij onder zoek bleek, dat het kelderraam ge- B. en W. van Haarlem: Gelet op art. 75, le lid en art. 76 der Lager Onderwijswet 1920 en op art. 4 van het Konmlijk Besluit van 31 De cember 1920 (Stbl. no. 953) Brengen ter openbare kennis, dat de Baad dezer gemeente op 23 dezer heeft besloten, aan de „Vereeniging tot stich ting en instandhouding van scholen met den Bijbel te Haarlem" gevestigd le Haar lem, van gemeenlewege een bedrag van hoogslens 123.500 te verstrekken voor bet stichten van eene bijzondere school voor gewoon lager onderwijs aan de Leid- schestraat alhier. In herinnering wordt gebracht, dat, in gevolge art. 76, 2e lid van genoemde wet, ieder ingezetene binnen dertig vrije dagen, te rekenen van heden af, van genoemd besluit bij Gedeputerde Staten dezer pro vincie in beroep kan komen. Gedurende dien tijd liggen alle beschei den, op deze beslissing betrekking heb bend, kosteloos voor een ieder ter inzage op de secretarie der gemeente (5e Afd). Geboren: 27 Aug., z. v. M. S. Hooijen-Heijblok. 29 Aug v. M. Boe- lee-Koelemij26 Aug. d v. M. J. Jan- se-Bcs; 28 Aug. d. v. M. Sohreindots- ;v. d Moolen; 27 Aug. d. v. A, M, v, Klooster-v. d Walle; 29 Aug. d. van H. v. Zanten-Staenken. Ondertrouwd: 29 Aug.: A Voegt en A. M. Meijnink, D. v. Dam en F. M, Diesbergen, G. M L. van Engelen en H. M G. Kerstel. Getrouwd: 29 Aug.: J Jak en C. 0. Cramer. Overleden: 29 Aug.: N Deen, 24 j., L. Vlamingstraat. Terug te bekomen bij Fortgens, Wijde Geldeloozepad 8rd„ broche; D, Ligt, Gen. Cronjéstraat 69rd„ bankbiljetten; J. War merdam, Minnebroederstceg 17, grijze mantelceintuur; Politiebureau, Smedestraat bruine dameshandschoen; W. v. d. Veldt, Saenredamslraat 54rd„ bruine herders hond: L. v. Amerongen. Saenredamslraat 28, R.K. Kerkboek; Walbrecht, Hofdijk- plein 40, neklkam; Bakels, Wagenweg 4, grijze kat met halsbandje; A. Laduc, Wou- wermanstraat 44, ceintuurlint; A. Weni- sing, Biklerdijkstraat 32, zijden kinder muts; Marsbergen, Olycanstraat 29, muil korf; E. Straatsma, Heythuizerweg 13, wollen kindermuts; G. Hofstee, Ossen- hoofdsteeg 1, damesportcmonnaie (zwart) v. Dommelen, Zijlweg 99, bruine kindcr- portemonnaie; A. de Jong, Zuid Brou wersstraat 17, potlood. Van af Vrijdag 1 Sept. zal de R. K. Leeszaal en Bibliotheek wederom van 10 uur 's morgens tot 10 uur 's avonds geopend zijn. De uitleen der boeken geschiedt da gelijks van af 2i/a uur 's middags tot 9 uur 's avonds. Voor en na deze uren worden geen boeken uilgeleend. De Directie vestigt de aandacht op het feit, dat er voortaan geen boeken aan jongeren voor ouderen zullen worden meegegeven. De catalogus zal eerstdaags ver schijnen. Ten slotte zij vermeld, dat een aan zienlijk aantal Duitsche werken is aangeschaft, en reeds ter beschikking der leden staat. Ook zijn enkele wer ken door la Lrbrairie de la Bonne Presse uit Parijs aan de Bibliotheek geschonken. Voor uitbreiding der En- gelsche afdeeling wordt eveneens ge zorgd. Voor de Missie f 2.50 van A. D. Zooals wij reeds mededeelden, zul len Zaterdag 2 en Zondag 3 Septem ber de eerste opvoeringen in het nieuwe seizoen plaats vinden van hef nog niet overtroffen blijspel „Als je maar 'n verleden hebt"- (Der Keusche Lebemann). Sinds de eerste uitver kochte voorstellingen op het eind van het vorig seizoen, in den Stadsschouw burg te Haarlem, is dit stuk meer dan 100 maial door de N.V. „Het Schouw- tooneel. Directie Adr. van der Horst en Jan Musch, vertoond. De aanvraag naar opvoeringen was zelfs zoo groot, dat het stuk door twee afdeelingcn van het gezelschap tegelijk meest worden gespeeld. Zaterdag 2 September treedt de eene afdeeling op met de heeren Jan Musch en Ko van Dijk, terwijl verder optre den de dames Lena Kiev, Kitty Périn- Kluppell, Je.ttie van Dijk—Riecker en de heeren Co Balfoort, P. Périn, C. Lageman, e. a. Zeer vermoedelijk zal het mogelijk zijn Zondag 3 September de tweede afdeeling te doen optreden, met de heeren M. van Warmelo en Ezerman in de hoofdrollen. De overige rollen worden dan vervuld door de dames Stine van der Gaag, Coba Blanken- stein, E. Sanders— Hemberg, H. Bij ken—van Rijk en de heeren Piefre Nols, Paul Karsten, S. Parser, e.a. Deze dames en heeren speelden „Als je maar 'n verleden hebt", o.a. een halve maand achtereen in den Ti- Voli-Schouwburg te Rotterdam met izeer veel succes. Tosca. Bij Tosca, de zwaarste en gevaar lijkste van Puccini's operas, kan mrin het minst onvolkomenheden in de op voering verdragen; maar ik geloof dat 't bloeiende Italiaansch dezer artisten een alles verzoenende bekoorlijkheid is. Voor de muzikaliteit van dit gezelschap zou men de Nederlandsche opera niet mogen ruilen. De tweede acte slaagde het best. Er was lugubere stemming in Scarpia's kamer, en men was de Sin terklaasachtige kerkvertooning met het armoedige koortje vergeten. Van deze tweede acte herinner ik mij waarachtige schoonheideen zéér sterke t-coneelkunst van Ghirardini, die den Scarpia met verwonderlijke karakterbeheersching speelde. Hij was zeer zeker de beste menschenkenner van alle. Bij hem al leen kwamen alle verdiensten, óók de muzikale voort uit het juiste begrip van den aard van Scarpia. Men kan er ze ker van zijn, dat zulk een begrip ook wel intuïtief zai zijn, en in ieder ge val steunt zoo'n geheole scbcone weer gave op de psychologische kracht van Puccini s muziek. Men mag trouwens de Scarpia-muziek voor de sterkste zenu wen der opera houden. Het onvergelijke lijk prachtige accoorden-motief tsekent den sinistren, grandiozen hserscher als een tijger, die zijn krachten samentrekt. De declamatorische'phrasen van Scarpia, met. de hevige stijgingen zijn de mooiste plaatsen van het werk en telkens ver raste de zanger Ghirardini den aan- dachtigen hoorder dcor de rake accen ten. Hij was ook de eenige, die werke lijk overal zuiver zong, met echte vo cale schoonheid intoneerde en dramati sche kracht in den klank bracht. Hoeveel bedierven de anderen in hun eigen ver diensten door het onbeheerschte zingen hoeveel van dezen zang klinkt machte- loos-onzuiver bij het declameeren, en geforceerd bij een melodische phrase. Hoe weinig natuurlijke muzikaliteit steunt dit zingen; om van het ge mis aan artistieke intelligentie maar niet te spreken. Zij hebben alle als zangeres of zanger, als vlotte too- neelist, hun verdienste ik herin ner mij graag den royalen Gualtieri en de ernstige, gevoelsrijke Polazzi, Maar men moet niets van dit zin gen vergelijken bij wat de muziek in Puccini's partituur in de verbeel ding oproept en voorstelt. Men kon van dit orkest, dat overingens zoo ijverig, prijzenswaardig werkte niet eisclien dat de tutti hun werkelijk Puccini felheid zouden krijgen, dat de hartstochtelijke me lodie voor Tosca's moord op Scar pia, zwaar-vol en gloei end-vibreerend izou klinken. Men miste zéér de lie felijke uitvoerigheid van liet pasto rale, de vèr-klinkende Gavotte was te dichtbijen was de Cantate-solo van Tosca weer zóó ver dat Inen ze niet hooren kon? Er was veel belangstelling, veel enthousiasme, ook voor den dirigent G. Fralini H. F. A. Barometerstand 7.61. Vooruit. OPGAVE VAN; Medegedeeld door het Kon. Ned. Meteo rologisch Instituut te De Bilt. Naar waarnemingen verricht in den morgen van 29 Augustus 1922. Hoogste barometerstand 766,6 m.M. te Memel. Laagste barometerstand 743,0 m.M. te Seijdisfjord. Verwachting van den avond van 29 tot den avond van 30 Augustus: zwakke tbt matige zuid-oostelijke wind, meest zwaarbewolkt met waarschijnlijk regen of onweer, aanvankelijk zelfde tempera tuur, later wellicht koeler. De Beurs opende heden vast. Staatsfondsen. 5 pet. Nederland 87J4, 6 pet. Indië 95%. Culturen. Koloniale Bank 11934, In dische Bank 92, Vorstenlanden 148, H. V. A. 340. Industrieele waarden. Jurgens 30. Oliewaarden. Koninklijke 427, Con sols 123, Orion 37. Tabakken. Deli Mij. 192, Besoefcd 23, Rotterdam Deli 16, Senembah 480. Rubbers. Amsterdam Rubber 71, De- li Batavia 41, Nederi. Rubber 41, RotL Tapanocli 1134. Scheepvaarlwaarden. Holl. Am. Lijn 110, Holl. Boot 17, Kon. Holt. Lloyd 10, Japanlijn 6534- Paketvaart 80, Scheep vaart Unie 86, Marine 1534- Amerilkaansche waarden. Hide and Leather 74, Steel 10634, Smelting 64, Ana conda 113, Gigar 8034, Atchison Topeka 10934, Voting Rails 2734Denver 134, Southern Pacific 99, Union Pacific 155. Jubileum J. Schreur. Maandag 4 Sept. a.s. hoopt onze bekende dorpsgenoot Jan Schreur den dag te herdenken, dat hij voor 25 jaar den slagerskiel aan den kapstok hangen liet en aan het Overveensche stati on den witten spoorkiel er voor in de plaats aantrok, om als overwcg-wissel- wachter bij de Hollandsche IJzeren Spoor weg Mij. in dienst te treden. Het is bijna zeker, dat zijn laatste patroon, de thans nog in Zandvoort gevestigde slager Mart. Hek, evenals zijn vorige, de heer G. van Gasteren, de tegenwoordige directeur van den Stadsschouwburg, bij wien hij in de Gierstraat eenigen tijd in dienst was den hupschen jongen man met leedwezen zagen vertrekken, maar de „spoorwagen" trok hem blijkbaar meer aan, dan het bloede rige slagersbedrijf. En dat hij zich daarbij op zijn plaats gevoelde, bewijst zijn thans bijna 25-jarige diensttijd .Want Schreur is iemand, die van verscheidene markten thuis is, die op verschillende wijzen zijn kost zou kunnen verdienen, als 'tmocst en wien 't, door zijn bijzondere, aangenaam aandoende wijze, om met menschen om te gaan, niet moeilijk gevallen zou zijn, een anderen patroon te vinden. Maar, zooals gezegd, de spoorwagen, gelijk de vakterm luidt voor de spoorwegmaatschappij, had zijn belangstelling en dien heeft hij de laatste 25 jaar trouw en vol ambitie ge diend. En niet alleen de maatschappij had meerdere malen reden, haar erkentelijk heid te betoonen voor zijn trouw en waak zaam op post zijn, maar ook het reizend publiek kent „Jan," als een ambtenaar steeds tot hulp bereid. Er beslaat dan ook lusschen beiden, Schreur en het vaste rei zend publiek, een beminnelijke gemoede lijkheid, zich uilend in het steriolype tikje aan de pet en het beantwoordend „morge middag of n'avond Jan". Op 't: „zeg Jan, zou jij" enz. volgt altijd: „zal d'r voor zorgen, meneer." En als Jan er voor zorgt, wees dan maar gerust. Maar de „dienst" is bij Schreur nummer één. Van dat artikel dienst is de zorg voor „z'n boomen" een voornaam onder deel. Hoe menigmaal heeft bij die in de 25 jaar neergelaten en opgehaald? Z'n boo men heeft hij onder z'n bediening zien groeien met 't drukke verkeer. Van 7 M. lange afsiuitpalen heeft hij ze zien groeien tot hun tegenwoordige lengte, nl. 12 M. En het verkeer over den spoor weg is in zijn tijd gegroeid van en kele treinen tot vaak over de 80 per dag (voor den oorlog). Van enkele voorvalle tjes bij den overweg willen we hier even melding maken. Op 4 Sept. 1897 kreeg Schreur één dag gratificatie voor 't ontdekken van een rail waaruit een flink stuk gesprongen was. Voor zijn beleidvol optreden bij gele genheid van een trein, die 't slation Over- veen passeerde, in plaats van te stoppen, bij welke gelegenheid eenige menschen voor verplettering bewaard bleven, zag hij zich een gratificatie van 2 dagen toe gekend (25 Juli 1908). Eens op een nacht, kort voordat de „BazellreiiV' Overveen zou voorbij snorren Naar het „Huisgezin" verneemt, zal geen nieuwe winterdienstregeling voor de Ne derlandsche Spoorwegen worden inge voerd, doch zullen met ingang van 8 Oc tober, in verband met het eindigen van den zomertijd, eenige wijzigingen worden gebracht in de\zomerdienstregeling. De Rolterd. Rechtbank, heden uit spraak doende in de zaak van tfen heer K. M„ hoofdcommies ter secretarie te Gouda, veroordeelde den beklaagde, we gens verduistering en valschheid in ge schrifte tot 8 maanden. De eiseh was 134 jaar gev.straf. Men seint ons uit Leiden: Alhier is op 77-jarigen leeftjid over leden de oud-hoogleeraar Antonie Evoud Jan Holwerda. Prof. Holwerda geboren te Gor- kum, studeerde aan de Utrechtsehe Universiteit in de Letteren. In 1868 werd hij benoemd tot leeraar nan de H.B.S. te Schiedam en in 1878 in gelijke functie te Leiden, terwijl hij in 1896 tot Hoogleeraar aan de Leidsche Universiteit benoemd werd. De voornaamste werken van zijn hand waren: „Die allen Kyprier in Kunst und Cultus"; tal van artikelen in „De Gids", „Dc Spectator" „II- nemosyne," „Archaeologische Zei- tung', „Jahrbuch des Kaiserlich Deut- schen Archaeologisc hen Inslituts De overledene was verscheidene ja ren directeur van het Museum van Oudheden. Zooals men weet hebben onder de deskundige leiding van prof. Hol werda vele onderzoekingen plaats ge had van terpen, voorat in het noor delijk gedeelte van ons land. ontdekte Schreur twee paarden, die van Haarlem af kwamen rennen. Bij den over weg vielen ze tusschen de rails. Met z'n roode lantaarn wist hij den trein tot stil stand te brengen. Was dat niet gebeurd, de paarden waren tot, stukken en brokken gereden en wat er met den trein zou gebeurd zijn, is niet te zeggen. Bij eenige andere gelegenheid zag hij zijn oplettendheid nog van den kant der autoriteiten erkend. Wel zijn er som» pruttelaars die mopperen, als Schreur zich houdt aan 't voorschrift van S minuten voor 't binnenkomen van een trein de boomen te sluiten, maar de vei ligheid van het publiek gaat bij hem bo venal. Enfin! we zullen 't hierbij laten. Schreur heeft onder het reizend publiek zooveel vrienden, dat 't hem op 4 Septem ber niet aan belangstelling ontbreken zal. Naar we vernemen heeft zich een commissie gevormd, die.... nu ja, de le zer begrijpe ons. Dat behoeft Jan niet te weten. Burgerlijke Stand. Ondetrouwd: J. G. Schildpaard en E. C. M. v. Eijk H. van Alphen en W. L. v. d. Valk. Getrouwd: N. A. M. Schouten met E. Peeters F. E. D. Enschedé met H. A. J. Th. Rainer. Geboren: C. H. SelhorstSmit d. J. M. KoomenDriessen d. M. S. Hilter- rnanRijbroek z. A. OtteMudde z. Overleden: N A. de Vries 61 j. C. J. J. Meier S6 jaar. Raadsstukken. B. en W bieden ter vaststelling aan een overeenkomst be treffende de aansluiting der gemeente Heemstede bij den keuringsdienst vaa v

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1922 | | pagina 1