Verkooplngen.
Haarlemsche Orkestvereeniging.
Het ophalen van vuilnis.
Goedkoope voorstellingen.
Nederlandsch Tooneel verbond
afd. Haarlem en omstreken.
IJMUIDPN.
Het visschersbedrijf te IJmuiden.
BLOEMENDAAL.
DE GRENSWIJZIGING.
Het rapport der Commissie van In
gezetenen zegt, dat het door Haar
lem te annexeeren gebied zich niet
leent voor stelselmatigen stadsuit-
bouw, niet geschikt is voor het
vestigen van een groentenmarkt
en niet dienstbaar kan worden ge
maakt aan havenplannen. - De an
nexatie van Bloemendaal een groot
nadeel genoemd.
smald, toet al de bézwaren uit admini
stratief en justitieel oogpunt daaraan
verbonden; en in plaats van de thans
bestaande natuurlijke grens, zoude een
geheel willekeurige, grillige lijn ont
staan zonder eenige leidende gedachte.
en de eenvoudige, hartelijke menstifi
en vriend, die hij steeds was.
ASSENDELFT.
NOORDWIJKERHOUT.
VELSEN.
van F. van Galen. E. Adels. 82 jaar.
Afloop der veiling in het Alg. Verkoop-
lokaal op Maandag 18 September 1922,
des avonds 7 uur ten overstaan van No
taris J. A. Wilkens.
Heerenhuis, get. 28, aan de Eindenhout-
straat, groot 1 A. 89 c.A., 14200, J. A. v.
Eerden.
Men schrijft ons uit Amsterdam:
't Was Zondagavond een avond vol suc
ces voor den heer Gerharz, directeur van
de Haarlemsche Orchestvereeniging. Voor
de tweede maal toch was de heer Gerharz
uitgenoodigd het concert van het Concert-
gebouw-Orchest te dirigeeren, waarbij de
heer Willem Mengelberg den wensch te
kennen had gegeven, zelf tegenwoordig
te zijn. De zaal was dan ook tegen den
avond niet alleen gevuld, maar zelfs wa
ren alle plaatsen op het orahest-podium
ingenomen.
Een zeer hooggestemd publiek bereidde
den heer Gerharz bij zijn verschijning een
zeer hartelijke ontvangst. Ik wil hier niet
treden in eene muzikale beschouwing,
doch kan toch ook niet nalaten de uit
voering als hoogstaande uiting van kunst
aan te duiden. De zesde van Beethoven,
het vioolconcert van Mozart, waarbij wij
kennis maakten met den zeer begaafden
violist Rud. Bergmann uit Wiesbaden, de
eerste suite van Peer Gynt en tot slot het
voorspel van „Die Meistersinger von
Nürnberg", 't waren alle juweelen van
leiding en uitvoering, waarbij de heer
Gerharz alles uit het hoofd dirigeerde.
Een welverdiende hulde werd dan ook
na elk nummer door het enthousiaste
publiek gebracht en een applaus, dat bij
het eindigen eenige minuten aanhield, was
zeker het bewijs, hoe de praestatie van
den directeur der Haarlemsche Orchest
vereeniging gewaardeerd is geworden.
In de pauze kwam dan ook onze groote
meester Willem Mengelberg den heer
Gerharz de hand drukken en zijn uiterste
tevredenheid betuigen en deze verklaarde
dan ook aan den voorzitter der Haarlem
sche Grcnesrvereentgmg, die met eenige
bestuursleden het concert had bijgewoond,
dat Haarlem trotsch móchi' zijn op zulk
een dirigent, wiens capaciteiten zeker
moesten leiden tot een succes voor de
Haarlemsche Orchestvereeniging.
Men meldt ons:
Het bestuur van de Ned. Vereeniging
van huisvrouwen, afdeeling Haarlem en
Omstreken, heeft bij monde van mevr.
v. d. Vangat, een onderhoud gehad met
den directeur der gemeentereiniging over
het ophalen van het vuilnis in de buiten
wijken. Het bestuur had van verschillende
zijden der leden aanvraag gekregen, of
het stappen wilde doen, tot het verkrijgen
van een doelmatiger verdeeling van de
dagen, waarop 't vuilnis in de buiten
wijken werd opgehaald. In de stad komen
de vuilniskarren 3 maal per week, wat
hier ook zeer zeker noodig is. De buiten
wegen kunnen echter met het oog op be
zuiniging, die ieder overwerk der gemeen
tewerklieden buiten sluit, slechts 2 maal
per week bediend worden.
De directeur zal overwegen, of hij de
tijdsruimten der ophaaldagen nog eenigs-
zins in het belang der huisvrouw kan ver
anderen
Evenals andere jaren heeft het Bestuur
van de afdeeling Haarlem en Omstre
ken van het Nederlandsch Tooneelver-
bond besloten zes goedkoope voorstellin
gen te geven, zoo mogelijk meer, in
dien er genoeg leden zijn om de kos
ten te bestrijden.
Bij voorkeur zal het bestuur eerste
opvoeringen doen geven van hier te
Haarlem nog niet gespeelde stukken
door de beste gezelschappen, waarmede
het gelukken zal te contracteeren
Om echter aan deze goede voornemens
te voldoen is veel belangstelling noodig,
zeer veel, schrijft het in een circulaire.
Aileen zij, die lid van de afdeeling
zijn, kunnen de goedkoope voorstellingen
bijwonen, indien zij zich tegelijk opge
ven voor een of twee couponkaarten.
Meer dan twee kaarten kan het be
stuur niet toezeggen.
Het lidmaatschap van het Tooneelver-
bond bedraagt 5 gulden plns rechten.
De prijs van een couponkaart voor
zes goedkoope voorstellingen bedraagt 12
gulden, inbegrepen alle rechten, behalve
vestiaire en plaatsbespreking. De coupon-
kaart is niet persoonlijk.
Het bestuur der Reedersvereeniging te
IJmuiden heeft aan de vijf vakorganisa
ties voorstellen voor nieuwe loonovereen-
komsten gezonden. Een der organisaties
liet daarna niets van zich hooren; een
ander berichtte dat de voorstellen met al-
gemeene stemmen waren afgewezen. Met
de drie overige organisaties werd overleg
gepleegd echter kon men niet tot over
eenstemming komen. Het bestuur beeft
nu, rekening houdende met de bezwaren
van de drie Chr. organisaties, de oor
spronkelijke voorstellen herzien en is zoo
veel mogeliïk aan de bezwaren tegemoet
gekomen. Het bestuur vraagt de leden
dringend zich van 21 September af aan
deze nieuwe loon en arbeidsvoorwaarden
te houden en geen arbeid te doen verrich
ten dan op deze voorwaarden.
Het Visscherijbedrijf. Nadat door het
bestuur der afd. IJmuiden van den Cen-
tralen Bond van Transportarbeiders aan
de Reedersvereeniging was geschreven en
gewezen op de onmogelijkheid om vóór
of 20 dezer met de Reedersvereeniging
tot overeenstemimng te komen, werd 19
dezer, na ontvangst der nieuwe voorstel
len. wederom een schrijven gezonden.
Aangehouden. Door de politie alhier
is aangehouden en naar Haarlem overge
bracht G. R., daar hii nog iets met de
justitie te vereffenen had.
Riimie! gevonden. Bij de politie is een
rüwiel gedeponeerd, dat in den nacht van
Maandag op Dinsdag onbeheerd werd ge
vonden voor de woning van den heer K.
aan het Sluisplein.
De storm. De inkomende logger Zee
meeuw K. W. 121 is door den storm na-
bii het semaphore aan den grond geva
ren. Door de sleepboot Katwijk werd de
logger in de Visschershaven gesleept.
De Zweedsche motorboot Vivien, die
hier binnenliep, heeft de reis naar Else-
nem voortgezet.
HF^MSTFOP
Gemeentezaken.
A. en W. stellen voor, aan onderstaan
de wegen, gelegen of geprojecteerd tus-
schen Heerenweg, Emauslaan, Bronstee-
weg en Koediefslaan, de daarachter ver
melde namen te geven:
31 en 32 Adriaan Pauwlaan, 33 Lanck-
horstlaan, 34 en 390 Cravenestersingel, 35
vanaf Lanckhorstlaan tot Adriaan Pauw
laan: Cravenesterknde, en van af Adriaan
Pauwlaan tot brugje over de Cravenester-
vaart: Craven-esterpad, 36 Van Oldenbar-
neveltlaan. 37 Johan de Wittlaan, 38
Heinsiuslaan, 39 Jacob Catslaan, 305 Cas
par Fagellaan, 468 en 469 Overbosch-
laan, 470 Overboschpad.
Verschenen is het rapport der oom
missie uit de ingezetenen.
Wij nemen het in zijn geheel op:
De commissie van ingezetenen der ge
meente Bloemendaal uit krachte van art.
131 en 132 de Gemeentewet geroepen
U haar gevoelen uit te brengen om
trent het aan haar oordeel voorgelegd
„Ontwerp van wet tot wijziging van de
grenzen der gemeenten Haarlem, Vel-
sen, Bloemendaal, Heemstede, alsmede
Haarlemmerliede en Spaarnwoude, en op
heffing der gemeenten Schoten en
Spearndam", heeft de eer de navolgende
beschouwingen onder Uwe gewaardeerde
aandacht te bremgen.
De commissie stelt op den voorgrond,
dat zij de haar opgelegde taak door de
voormelde wetsbepalingen afgebakend
acht, dat zij zich dus heeft te beper
ken tot het geven van advies omtrent
het hierboven omsenreven oomcreet wets
ontwerp, zooals dat door Uw College
werd geformuleerd, en voorzoover het op
de gemeente Bloemendaal betrekking
heeft.
Met name oordeelt de Commissie, dat
zij de bevoegdheid mist amendementen
op het bedoeld wetsontwerp voor te
stellen, of eigen plannen naar voren te
brengen, immers dus doende zich zou
stellen op de plaats, wettelijk slechts
aan Uw College toekomende. Hetgeen an
dere Commissies van ingezetenen en zelfs
Baden van bij het bedoeld wetsontwerp
belanghebbende gemeenten in dit op
zicht met aan onbescheidenheid gren
zende vrijmoedigheid hebben ondernomen,
heeft onze Commissie van bewondering
vervuld voor de wijsheid van den wet
gever, die het initiatief voor grenswijzi
ging van gemeenten bij uit
sluiting van elke and era macht heeft
gelegd in handen van Gedeputeerde Sta
ten, die onpartijdig kunnen beoordeelen
of het algemeen belang verlegging van
grenzen vordert, en beter dan de par
tijdige organen van de betrokken gemeen
ten dit algemeen belang van bijzonder
of plaatselijk belang kunnen onderschei
den.
Na aldus bet terrein van haar taak
te hebben afgepaald, heeft de Commissie
het haar ter beoordeeling voorgelegd ont
werp van wet nauwlettend onderzocht,
welk onderzoek eenige zins werd bemoei
lijkt, nu elke toelichting daarop ontbrak.
De Commissie meende die toelichting
echter te kunnen putten uit de ge
schiedenis van het ontwerp. Zij herin
nerde zich, dat na herhaalde, doch steeds
vruchteloos gebleven pogingen om de
grenzen van Haarlem ten koste van
Bloemendaal uit te breiden, Uw College
in het vroege voorjaar van 1917, uit
voering gevende aan art. 129 Gemeen
tewet, Burgemeester en Wethouders van
Bloemendaal had in kennis gesteld met
een voorontwerp, dat ter vervulling van
Haarlem's wenschen, het overgroot deel
van Bloemendaal, bepaaldelijk de wijk
van dien naam, bij Haarlem beoogde
in te lij ven.
De publicatie van dit voorontwerp ver
wekte groote beroering in de anders zoo
rustige gemeente Blosmendaal. Jong en
oud, zonder onderscheid van politieke
richting, godsdienstige gezindheid of le
vensopvatting, geheel Bloemendaal liep te
hoop om eendrachtelijk het gevaar, dat
dit dorp bedreigde, af te wenden. In
druk bezochte vergaderingen, in uitvoe
rige dagbladartikelen, werd uiting ge
geven aan den feilen afkeer tegen Haar
lem's annexatiezucht ten opzichte van
Bloemendaal, die daar als een onrecht
werd gevoeld. En het Dagelijksch Be
stuur van die gemeente vertolkte zonder
eenigen twijfel hetgeen er in hare inwo
ners leefde, toen het in een uitgewerkt
en gedocumenteerd betoog zich tegen die
plannen te weer stelde. Met succes, al
thans voor een groot deel.
Uw College deelde blijkbaar niet de
meening van Haarlem's vroedschap, dat
het algemeen belang de door haar be
geerde grenswijziging ten opzichte van
Bloemendaal eischte; slechts op beschei
den wijze werd door het tegenwoordig
ontwerp van wet eene verlegging van
grenzen voorbereid. Bij vergelijking van
de beide plannen blijkt dit aanstonds;
de geheele wijk Bloemendaal is thans
bijna onaangetast gelaten, de grenswij
ziging betreft in hoofdzaak een deel
van de wijk Overveen.
Welk algemeen belang heeft dit ont
werp noodzakelijk, gemaakt? Op deze ge
wettigde vraag heeft de Commissie
vruchteloos gepoogd een antwoord te
vinden.
Een enkele blik op de kaart doet zien,
dat het te annexeeren grondgebied zich
niet leent voor stelselmatigen stadsuit-
bouw, niet geschikt is voor het vesti
gen van een groentenmarkt. aan haven
plannen niet dienstbaar kan worden ge
maakt. Deze drie verlangens, door Haar
lem indertijd op den voorgrond gesteld
ter ondersteuning van zijn grootsche
plannen, kunnen dus door de onderwer-
pelijke grenswijziging niet worden be
vredigd.
En daartegenover staat het belangrijk
nadeel, dat Bloemendaal zou lijden, in
dien het van dit gedeelte van zijn ge
bied zou worden beroofd. Die gemeente
zou hierdoor de zoo moeizaam verkregen
arbeiderswijk „Tuindorp" verliezen en te
vens de terreinen, die zich bij uitstek
leenen voor uitbreiding van die wijk en
voor middenstandswoningen, waaraan in
Bloemendaal nog altijd groote behoefte
bestaat, niettegenstaande het vele
dat in de laatste jaren aldaar op dit
gebied is gesticht en ondernomen.
Kon Haarlem vroeger met eenig recht
beweren, dat zij die in Bloemendaal hun
arbeidsveld of werkkring hadden, bij ge
breke aan woongelegenheid aldaar, ge
dwongen waren zich in de groote na
burige gemeente te huisvesten, de ge
projecteerde grenswijziging zou dien on-
gunstigen toestand opnieuw in het leven
roepen.
Daarenboven blijkt duidelijk uit de
kaart, dat onze gemeente, toch reeds
zoo smal, wat haar grondgebied betreft,
ter plaatse van de beraamde grenswij
ziging nog belangrijk zou warden ver
Brengt het plan voor Bloemendaal
slechts nadeel en verlies, Haarlem biedt
het geen voordeelen, en het kan dan
ook geen verwondering baren, dat zoo
vel onze Zustercommissie in als de Baad
vèn die gemeente het eenstemmig on
aannemelijk hebben verklaard.
Daarmede is de zaak beslsit, want ook
in deze materie geldt de eeuwige waar
heid, dat weldaden niet opgedrongen mo
gen worden.
De Commissie zou hiermede kunnen
volstaan, doch van de haar thans ge
boden gelegenheid maakt zij gaarne ge
bruik om enkele argumenten, door de
Haarlemsche autoriteiten voor grensuit-
breiding naar de zijde van Bloemendaal
aangevoerd, aan een nader onderzoek te
onderwerpen.
Met niet te miskennen talent in
het overdrijven van wenschelijkheden en
het aggraveeren van bezwaren, zijn die
argumenten verzameld in een io >r het
Gemeentebestuur van Haarlem op 16 Sep
tember 1919 tot. Uw College gericht
schrijven, dat sedert openbaar werd ge
maakt.
En ofschoon dat betoog reeds afdoend
werd weerlegd in het mede gepubliceerd
.Antwoord van Burgemeester en Wet
houders van Bloemendaal op het adres
van die van Haarlem van September '19",
kan het zijn nut hebben eeratgemelden
brief thans te herlezen.
Aanstonds blijkt dan hoe snel wij le
ven en hoe hierdoor bijna alles wat in
dien brief met betrekking tot Bloemen
daal werd aangevoerd, door de Rijkswet
geving en door de omstandigheden, in
nog geen drie jaren totaal is ontzenuwd,
terwijl nieuwe gronden voor grenswijzi
ging niet kunnen worden aangevoerd.
Bij de belastingheffing waarover
hieronder nader paraisseert Bloemen
daal met een omslag van 1.598 pCt.,
thans is het 5 pCt. geworden. Wetswij
ziging op fiscaal gebied heeft de fo-
rensenplaag voor groote gemeenten in 'n
manna herschapen ton nadeele van hunne
woongemeenten. Genieten zij slechts
gedeeltelijk van de lusten hunner werk-
gemeente, en moeten zij desniettemin
over twee derden van hun geheel inko
men in de lasten van die gemeente bij
dragen, van de lusten in hunne woon-
gemeente ton volle profiteerende contri-
bueeren zij daar slechts voor twee derden
in hare belasting. Voor een gemeente
als Bloemendaal, waarin zooals nader
zal blijken een betrekkelijk groot
aantal vermogende forensen woont, is dit
een gevoelig nadeel, dat al hare inge
zetenen treft.
Al wat in den brief omtrent een in
het Kleverpark, met het oog op de na
bijheid van Bloemendaal te stichten Hoo-
gere Burgerschool wordt ten beste ge
geven, is inmiddels gelogenstraft. Ter
plaatse staat een Middelbaar Technische-
eai een ambachtsschool, welke beide in
richtingen vermoedelijk niet veel leer
lingen uit Bloemendaal zullen trekken.
Daarentegen word te zelfder tijd door
particulieren het Kennemer Lyceum te
Bloemendaal gevestigd, dat ook voor
Haarlem een aanwinst mag heeten; met
opzet werd in den naam en in de sa
menstelling van het Curatorium de utili
teit voor geheel de streek gedemon
streerd. Ook het onlangs in deze ge
meente gestichte Boomsch-Katholieke Ly
ceum betrekt een zeer belangrijk deel
van zijn leerlingen uit Haarlem
Trouwens alle jammerklachten, welke
het Dagelijksch Bestuur van Haarlem
in 1919 aanhief in verband met het
nadeel dat die gemeente van de omwo
nenden ondervond op het gebied van
Lager en Middelbaar Onderwijs zullen
thans wel spoedig verstomd zijn, nu
deze materie eerlang wettelijk en afdoend
zal zijn geregeld.
Ten opzichte van de keuring van voe
dingsmiddelen heeft de inmiddels inge
voerde Warenwet, alle bezwaren van
Haarlem weggevaagd.
Ook behoeft Haarlem niet meer be
vreesd te zijn, dat het hinder en nadeel
zal ondervinden van eene in zijne nabij
heid te Bloemendaal op te richten gas
fabriek; tusschen deze gemeenten is na
1919 eene regeling getroffen, die beiden
bevredigt.
Eenigszins komisch doet het aan in
den brief te lezen, dat Burgemeester
en Wethouders van Haarlem bevreesd
zijn voor schending van natuurschoon op
Bloemendaal'® gebied. De Nieuwe Zee
weg en het herschapen Bloemendaalscha
bosch zijn stellig monumenten die het
afdoend bewijs leveren, dat de zorg voor
het behoud van natuurschoon, dat tevens
onder het bereik van het algemeen wordt
gebracht, aan Bloemendaal's bestuur vei
lig mag worden toevertrouwd; Stoop's
Bad en. het Kennemer Lyceum getui
gen van den gemeenschapszin en de of
fervaardigheid van zijne ingezetenen.
De vrees voor schending van cultureele
belangen in Bloemendaal is waarlijk her
senschimmig. Welke andere gemeente in
ons land, zoo weinig zielen tellend als
deze, kan op zulk een complex van ide-
ëele aantrekkelijkheden bogen
Van het geheele betoog, in 1919 gele
verd, blijft dus, althans wat Bloemendaal
betreft, alleen de bevolkingsaanwas en
de finantiëele questie over.
De eerste wordt met veel cijfers en
statistieken in het licht gesteld, doch
de daaruit getrokken conclusies falen.
Inderdaad de bevolkingsaanwas van
Haarlem in den laat-ten tijd is gering
in vergelijking van die der omliggen
de gemeenten, doch deze wanverhouding
als ze het is kan niet door grens
wijziging worden verholpen. Ze spruit
voort uit den zich overal openbarenden
trek naar buiten, eene natuurlijke reac
tie op den uittocht van het land naar
de stad in een vroegere periode. Kunst
matige vergrooting van Haarlem zou zijn
aantal inwoners slechts tijdelijk vermeer
deren, een deel hunner zou zijn tenten
elders opslaan, op nieuwe vestingen zon
niet mogen worden gerekend. Wie het
stadsleven boven het buitenverblijf ver
kiest, vindt op een afstand van enkele
kilometers de groote stad, die aantrek
kelijker is dan het stedeke.
Kunnen derhalve de door Haarlem
aangevoerde statistische gegevens aan
grenswijziging, welke dan ook, met tot
steun strekken door andere oijfers kan
de Commissie bewijzen dat Bloemendaal
slechts een gering aantal inwoners om
vat, dat zijn economisch middelpunt in
Haarlem heeft.
In het belastingjaar 1921/22 woonden
te Bloemendaal 560 personen, die hun
werkking elder3 uitoefenden, waarvan 349
te Amsterdam, 18 in de Zaanstreek, 137
to Haarlem en 56 elders verspreid.
Tezamen vertegenwoordigen die 560
te Bloemendaal wonende forensen een be
lastbaar jaarlij ksch inkomen van
f 14.728.033 en daarvan komt op reke
ning van Amsterdam f 11.073.215, van
de Zaanstreek f 1.611.649, van Haar
lem f 1.624.297 en van de overige plaat
sen f 418.872.
En deze uit officieele bronnen ge
putte cijfers winnen nog in beteekenis,
wanneer men weet dat onder de hier-
bovenbedoelde Haarlemsche forensen er
13 zijn, tezamen een inkomen hebbende
van f 663.838, die in de wijk Aerden-
hout wonen, welk deel van Bloemendaal
in Haarlem's oorspronkelijk plan niet
was begrepen.
Daartegenover staat, dat de meesten
van die 137 Haarlemsche forensen
slechts zeer bescheiden inkomens genie
ten, zelfs tot de finantieel zwakken be-
hooren, doch tengevolge van den wo
ningnood bij toeval en tijdelijk in Bloe
mendaal huizen. Anders ware niet te
verklaren waarom een gemeentebode van
Haarlem, een portier van een gasthuis
aldaar, velen die in loondienst zijn, zóó
ver van de plaats waar zij arbeiden
zouden wonen. Tot voormeld aantal be-
hooren ook vele Rijksambtenaren, wien,
in afwijking van wettelijke bepalingen,
vergund is tijdelijk te wonen buiten de
plaats van hun werkkring.
En al zouden deze cijfers en beschou
wingen minder sterk spreken, dan nog
zouden voor grenswijziging finantieele
overwegingen de reden niet mogen zijn.
Beeds langen tijd geleden werd dit
door de beste kenners van ons Staats-
en Gemeenterecht, de professoren Buys
en Oppenheim geleerd, en laatstelijk uit
voerig betoogd door prof. Struycken, in
zijn bekend werk „de gemeenten en haar
gebied," waaruit geciteerd worde„dat
grensveranderingen niet behooren te wor
den ingewilligd zoo dikwijls het motief,
waarom ze worden begeerd in den grond
geen ander is dan het finantieel belang
van één der gemeenten, verband houden
de betzij met hare speculatie in bouw
grond, hetzij met hare belastingheffing.
In beide opzichten hebben de gemeen
ten zich, met eerbiediging van bestaan
de toestanden, te houden aan het ge-
meene recht, dat op de verdeeling van
het land in gemeenten is gebouwd, en
flaarom de gevolgen daarvan voor de
finantieele belangen der gemeenten heeft
aanvaard.
Dat de finantieele toestand der ver
schillende gemeenten zoo verschillend is,
dat de belastingdruk in 'le eene gemeente
rooveel zwaarder is dan in de andere, en
dit somtijds zonder evenreJig verband
met de voordeelen, die Je bewoning der
verschillende gemeenten biedt, dat ook zij
die niet in eene gemeente wonen, en niet
of niet geheel in hare lasten mededragen,
niettemin mede genot kunnen hebben van
wat die gemeente ten behoeve van hare
inwoners ten koste legt, is een even nood
zakelijk als gewenscht gevolg der decentra
lisatie. De „Énlgeltlichkeits"-gi»dac!)fe moge
een plaats hebben in de gemeentelijke be
las tingpolitiek, de wetgever moge met haar
bij de regeling van het gemeentelijk belas
tingstelsel rekening houden, een annexatie
politiek, alleen op die gedachte glebouwd,
zou indruisChen tegen de allereerste begin
selen eener gezonde decentralisatie."
Even te voren in zijn werk had de
Hoogleeraar geleerd: „De gemeenten zijn
geen producten van Grondwet of Wet, zijn
niet staatsrechterlijke districten, van staats
wege gevormd, maar historisch gegroeide
plaatselijke corporation die zich, niettegen
staande alle tegenwerking sinds het einde
der 18e eeuw van op centralisatie beluste
geslachten en regeeringen, als zoodanig
hebben weten te handhaven, en vooral
sinds 1848, toen men haar in 't algemeen
de juiste plaats wist te geven in onze
staatkundige organisatie, een behoorüijk
evenwicht in onzen staat hebben weten te
ontwikkelen."
Kort maar krachtig ondergraaft de ge
leerde schrijver den grond waarop het on-
derwerpelijk plan en nog zooveel andere,
door Haarlem gekoesterd, rusten.
De juistheid van het door prof. Struyc
ken betoogde, de noodzakelijkheid van
zijne waarschuwing, bleek onlangis onver
wacht.
In eene Raads- of Commissievergadering
te Velsen, dat mede in de geprojecteerde
grenswijziging is betrokken, werd aange
drongen op annexatie van geheel Bloemen
daal bij Haarlem, opdat ook de inwoners
van Velsen de voordeelen zouden genieten
van een financieel krachtiger Haarlem.
Van zulk een theorie zouden piraten nog
iets kunnen leeren!
„Daarbij komt nog" vervolgt prof.
Struycken „dat annexaties om fiscale
motieven altijd min of meer zijn specula
tief. Het staatkundig bedrijf heeft niet ge
toond, dat het met het economisch bedrijf
gemeen heeft, dat de betrekkelijke kosten
van het bedrijf geringer worden, naarma
te zijn omvang zich uitbreidt. Zeker is dat
er een grens bestaat, waar de uitbreiding
van het grondgebied der gemeente meer
dan evenredige kostenvermeerdering met
zich brengt. Zoo is de kans dus zeker niet
uitgesloten, dat de groote gemeente, be-
geerig de bewoners der onmiddellijk aan
liggende gemeenten mede te doen betaler,
in de door haar geheven hooge belastin
gen, omdat deze bewoners in zoo menig
ppzicht mede genieten van hetgeen uit die
belastingen wordt bekostigd door de an
nexatie wèl die bewoners benadeelt, maar
niet zich zelve bevoordeelt. Regeering en
Weigever mogen tegenover zulke specula
tieve annexatieplannen op hunne hoede
zijn."
Bestond voor deze ernstige waarschu
wing, in 1912 gedaan, eenige reden, thans
bij de sedert zoozeer gewijzigde omstan
digheden, is zij dringend noodig gewor
den. Bij eene grenswijziging als de onder-
werpelijke, zijn nu niet alleen plaatselijke
en individueele belangen betrokken, een
groot landsbelang is er tevens mede ge
moeid.
Van de vermogenden, vooral van de
zeer vermogenden, die geheel vrij zijn in
de keuze van hunne woonplaats, zullen
vele het geannexeerd gebied verlaten, on
willig om zich aan nog grooler belasting
druk te onderwerpen. In vroegere tijden
zouden zij een andere woonplaats binnen
de landspalen betrokken hebben, tegen
woordig is de kans groot dat valuta-ver-
houdingen en veel lagere belastingen dan
bier te lande, hen over onze grenzen bren
gen, tot groote schade van het nationaal
vermogen en van de overblijvenden. De
motieven voor uittocht van groote kapi
talen naar het buitenland worde niet met
nog een vermeerderd. Caveant consules!
Waarom dan Bloemendaal in zijn
grondgebied aangetast?
Grenswijziging tusschen Haarlem en de
omliaueude gemeenten is onvermijdelijk,
Heb het uitstekendste aan te bieden dat
iemand wenschen kan, hoe zal de wereld
het weten, indien gij niet adverteert.
JOHN. P. ROCKEFELIER.
zoo wordt beweerd. Schoten, voornamelijk
door werklieden bewoond, is hulpbehoe
vend, moet door Haarlem geannexeerd
worden, en voor het groot finantieel na
deel dat Haarlem door deze annexatie
lijdt, moet het compensatie vinden in een
grensuitbreiding, o.a. aan de zijde van
Bloemendaal.
Reeds de praemisse, waarop deze stel
ling is gebouwd, staat allerminst vast.
Of Schoten inderdaad hulpbehoevend is
kan uit de tegenstrijdige berichten, die
hieromtrent worden verluid, niet met ze
kerheid worden afgeleid. In het huidig
tijdsgewricht mag zelfs met grond worden
betwijfeld dat een gemeente, die een groot
aanlal tot den werkenden stand behooren-
de inwoners omvat, finantieele zorgen
moeilijker zou te boven komen dan menig
andere welke voornamelijk middenstan
ders, kleine kapitalisten en intellectueelen
tot woonplaats strekt.
Doch voor een oogenhlik aannemende,
dat Sdhotlen inderdaad hulpbehoevend,
zelfs armlastig is, dan ligt het op den
weg van het overige Nederland, dus van
den Staat, om in den nood te voorzien.
Niet op Haarlem mag die last worden ge
legd, stellig niet middellijk op zijn omlig
gende gemeenten. Nederland is gelukkig
een rechtsstaat, waarin de macht onderge
schikt is aan het recht, dat op de billijk
heid is gegrondvest.
Geen annexaties tegen den wil der in
woners, zoo klinkt het door heel de we
reld, sedert het kanon niet meer dreunt;
de Volkenbond en zijne organen hebben
tot taak de menschelijke zucht tot machts-
en gebiedsuitbreiding buiten de 'bestaande
Staatsgrenzen te breidelen.
Die zelfde taak rust op de Overheid bin
nen de landsgrenzen.
Steunend op haar goed recht legt de
Commissie van ingezetenen te Bloemendaal
als één van hare organen, de belangen van
die gemeente m uwe handen, overtuigd
van eene even onpartijdige als billijke be
slissing.
JAC. P. THIJSSE.
Naar aanleiding van de promotie
van den heer Thijsse tot doctor ho
noris causa (welke plechtigheid, ten
gevolge van den plotselingen dood
van prof. Wertheim Salomonson voor
eenigen tijd is uitgesteld) geeft de
groene „Amsterdammer" een portret
van den aanstaanden doctor, met een
bijschrift van den heer P. v. d. Burg.
Het samenvattend slot van dit met
groote waardeering geschreven arti
kel luidt aldus:
In 1914 trof Thijsse een groote en
smartelijke slag, toen zijn vriend Hei
mans zoo plotseling heenging. Maar
Thijsse zou Thijsse niet geweest zijn,
wanneer dit hem geheel temeer ge
slagen had. Zijn onverwoestbare le
venslust en geestkracht deden hem
verder gaan op zijn weg en uitge
breider werd steeds zijn werkkring.
In' 1905 opgericht, eischte „De Ver
eeniging tot Behoud van Natuurmonu
menten in Nederland" voor een
groot deel zijn werk! voortdurend
meer van zijn lijd en arbeidskracht.
Hier konden zijn illusies verwerke
lijkt worden, hier al zijn eigenschap
pen tot zijn recht komen.
Want al zijn werken en schrijven
op natuur-historisch gebied is dit wel
de innerlijkste drijfveer geweest; zijn
medemenschen iets te geven van de
innige liefde voor de schepping, die
hem bezielde; hen te laten beseffen
welke een onuitputtelijke bron van
genot, welk een verhooging van le
venslust en levensvreugde het meele
ven met en het doordringen in de na
tuur geeft. Wat moest dat heerlijk
voor hem zijn, voor zoovelen de ge
legenheid te scheppen tot genieten
en wandelen in de merkwaardigste
en mooiste terreinen van ons land!
En wien zou dat beter toevertrouwd
zijn dan den man, die in zijn jonge
dagen half Nederland in zijn vacan-
ües doorwandelde en met z n vlugge
opmerkingsgave tweemaal zooveel zag
en hoorde als een gewone wande
laar?
Hoeveel geduld, hoeveel volharding
hoeveel optimisme was en is daar
voor echter noodig, vooral optimisme
en nooit versagend geloof in het goe
de der menschen! Velen zijn, als
Thijsse in hun jeugd vervuld ge
weest van idealen, maar hoe weini
gen hebben als hij, bij het klimmen
der jaren, na de vele en onvermijde
lijke tegenslagen, die ook hem niet
gespaard zijn gebleven, die idealen
ongerept bewaard en staan, als hij,
met eenzelfde feu sacré bezield, steeds
op de bres, wanneer zij bedreigd wor
den. Hoe kan hij dan op de hem
eigene wijze, een mengeling van jo
vialiteit, ernst en geest, een heele ver
gadering, uit heterogene elementen sa
mengesteld, tot zijn inzichten over
tuigen, hoe weet hij dan jonge enthou
siasten en ouderen en voorzichtige-
ren, aan den eenen kant te tempe
ren, anderzijds op te wekken! Is 't
wonder, dat hij zitting heeft in bijna
alle besturen van lichamen, die zich
op natuurhistorisch gebied bewegen?
De meeste daarvan richtte hij trou
wens mede op: om enkele der be
langrijkste te noemen: de Nederland-
sche Natuurhistorische Vereeniging, de
Ornithologische Vereeniging, de Veree
niging tot Behoud van Natuurmonu
menten, die alle veel aan hem te
danken hebben.
Niettegenstaande al dit werk, en ik
somde nog lang niet alles op, (al
leen, wat hij in dit weekblad schreef,
vult een boekdeel!) blijft Thijsse jong
en frisch. Wie, die hem de laatste
jaren zag of hoorde, gelooft, dat die
kwieke figuur de vijftig reeds enkele
jaren achter den rug heeft en al
een paar maal grootvader is? Neen,
hij mag ouder in jaren worden
en ik hoop, dat er hem nog vele ge
geven mogen zijn een „ouwe heer
wordt hij nooit! Daarvoor is zijn al
tijd bezige geest te levendig, zijn hoofd
te vol toekomstplannen, zijn levens
lust te exuberant. En wanneer straks
de plechtige promotie heeft plaats
gehad en hij het deftige „doctor"
vóór zijn Jac. P. mag schrijven, dan
zal hij blijven, wat de vogeltjes zijn
op z'a brief vignet: „onbekommerd.
Gemeenteraad. Dinsdag vergaderd»
de gemeenteraad onder voorzitterschap
van den Burgemeester.
Afwezig de heeren Bijvoet en Laan.
Van den heer Jac. P, Thijsse was een
schrijven ingekomen, het raadsbesluit, den
Parallelweg, waaraan hij woont, naar hem
te noemen, niet uit te voeren.
De heer Thijsse meent, nog in den mid
dag van zijn leven te zijn. Hij verzoekt
met de hulde te wachten tot den avond
van zijn leven.
Besloten wordt, den Parallelweg niet
van naam te vernaderen.
Mej. Van Oord wordt eervol ontslag als
onderwijzeres aan de openbare lagere
school te Bloemendaal verleend.
In plaats van den heer Carp, die be
dankt als lid der Commissie van Toezicht
op het M. O., wordt benoemd de heer
Langelaan.
Besloten wordt, aan de Ned. Hervorm
de Gemeente een lokaal van de Openbare
Lagere School te Overveen te verhuren
voor vergaderingen, samenkomsten e. d.,
tegen 10 per maand.
B. en W. vragen een crediet van f 5000
voor de werkloosheidsbestrijding, waar
door het crediet op 10.000 gebracht
wordt.
Wethouder De Waal Malefijt deelt me
de, dat door overeenkomst met de Bin-
nenlandsche Exploitatie-Mij. het mogelijk
zal zijn, dat de werkloozen te werk wor
den gesteld op de gronden aan den Zee
weg, waardoor zij de gemeente geen cent
zullen kosten.
Besloten wordt, het crediet voor de
werkloosheidsbestrijding met 2000 te
verhoogen en aldus op 7000 te brengen.
Ofschoon B. en W. geneigd zijn, om
den Raad voor te stellen aan H.A. Slot
geen ontheffing te verleenen van art. 7
der Bouwverordening in verband met het
verbreeden van den Bloemendaalscheweg
daar ter plaatse, vinden zij toch met het
oog op de eventueele kosten van aankoop
van het voor verbreeding benoodigde ge
deelte (niet alleen de strook gronds,
plm. 12 M- breed, doch ook de kosten
van het bedrijf, dat door afbraak van
het perceel vrijwel waardeloos wordt)
geen vrijheid afwijzend prae-advies nit te
brengen.
Zij merken tevens op, dat, als het per
ceel op de door Slot gewenschte wijze
verbouwd is, het blijft voldoen aan de
in de Bouwverordening gestelde eischen
ten aanzien van de oppervlakte van de
woning en het voorgeschreven aantal ka
mers.
Goedgekeurd.
Ingekomen was een schrijven van Ge#.
Staten, waarin B. en W. aangeraden
wordt, zich, in verband met de uitvoe
ring der Vleeschkeuringswet, met heti
slachthuis te Haarlem in verbinding te
stellen.
Na enkele opmerkingen wordt besloten,
déze zaak tot de volgende raadsvergade
ring aan te houden.
Hierna gaat de raad in geheime zit-
ting tot behandeling van het rapport inl
zake de grenswijziging.
De besprekingen werden in deze gehei
me zitting nog niet beëindigd en zullen
voortgezet worden in de vergadering vanl
Donderdag 28 September.
Schoolcommissie. Mevrouw Langelaav
Stoop, lid van de Plaatselijke Commis
sie voor Toezicht op het Lager Onder
wijs, heeft voor die functie bedankt.
Tentoonstelling. De onderlinge tentoon
stelling van bloemen, planten, fruit enz.,-
te houden door de afd. Bloemendaal—i
Velsen van de Ned. Mij. voor Tuinbouw-
en Plantkunde, is verzet van den 26sten
naar den 28en en 29sten Sept. a.s.
Uitgesteld. De Bloemendaalsche Gynt-
nastiek-Vereeniging heeft haar Openluoht-
dag, welke Zondag j.I. gehouden zou!
worden, uitgesteld tot Zondag 24 Sepv
0
Het vervolgonderwijs. Het vervolg
onderwijs aan de B. K. Bijzondere
Sdhool is begonnen; 12 leerlingen ne
men er aan deel. Do lessen worden
gegeven door het hoofd der school, den
heer Van der Lijden op 3 avonden per
week van 7 tot 9 uur. Het aantal deel
nemers had grooter kunnen zijn. Wil
het lager onderwijs, op de school ge
noten, blijvend nut afwerpen, dan moet
het herhalingsonderwijs gevolgd worden.
Aanbesteding. Het tweede lokaal
der leegstaande Noorderschool zal door
een dakloos gezin in gebruik genomen
worden. Het lokaal zal voor dat gezin
ingericht worden. De bebouwing is de
zer dagen aanbesteed. De uitslag wan
als volgt: 0. Zuidervaart f 809, Wed.
KI. Vrouwe f 820, J. Kroon Jz. f 1183
en J. Weenis Ga. f 1143. Het werk
is aan den laagsten insohrijver gegund.
Raadsvergadering. Vrijdagavond 22
September zal de Baad vergaderen. Op
de vergadering zullen de nieuwe raads
leden de heeren Boon en Kleijn beëedigd
en geinstalleerd worden. Op de agenda
enkele urgente zaken.
Dat komt er van. Zaterdagavond ha#
iemand uit Naaldwijk de kermis alhier
bezocht en zou per rijwiel huiswaarts
keeren. Toen hij echter op zijn rijwiel zon
stappen, bleek het, dat hij te veel aan
Bacchus had geofferd, zoodat hij besloot
de reis dan maar te voet af te leggen.
Ter hoogte echter van de Langelaan over
mande hem de slaap en legde hij zich in
het kreupelhout ter ruste. Toen hij des
morgens wakker werd svas zijn rijwiel ver
dwenen. Een ander, blijkbaar nuchterder
dan hij, had zeker deze gelegenheid ta
baat genomen om zich gratis van een
goed rijwiel te voorzien. Van het geval
is door den bètrokkene aangifte gedaan
bij de politie.
De kermis. De kermis behoort weer tol
het verleden, de laatste kramen zijn ver
dwenen. Tot spijt vooral van de jeugd,
liet het weder zich j.I. Zondag aanvanke
lijk zeer slecht aanzien. Tegen den tijd
dat de kermis geopend werd, klaarde hel
op en werd het goed weer. Het stroomde
dan ook van vreemdelingen uit de nabu
rige plaatsen. Er was dan ook een groo
te drukte en de verschillende kramen
maakten goede zaken.
Ook de café's en andere vermakelijk
heden waren overvol. Alles is in de besta
orde afg-eloopen. En de politie, welke in
flink aantal aanwezig was, behoefde ge-
lukkig niet handelend op te treden. Tegen
middernacht begon men te sluiten en een
uurtje later was alles weer afgeloopen.
Burg. Stand. Geboren: z. van J. Saager
Clemits. z. van G. v. d. VeerBoe»,.
d. van C A. JuryGerritsen. - z. v.
C. KromRosier. d. van E C. Ouden
dijkHooggreef. d. van C. Braams
Beusekom. z. van J. M. DemmersKok
i. van C. J. B. ZwaaneveldRaaman,
Overleden: F. J. de Graaf, 23 ja.r, vr.
