26 September 1922
Brieven uit Duitschland.
BUITENLAND
LEVENSDURF
DE KLOVE
Onschuldig veroordeeld
Tweed® Blad
lil, 1UITENL BERICHTEN.
Sa vsrbi&ding Noord-Zuid te
Brussel.
iuifschlaud en de Volken
bond.
Fraude bij verkiezingen.
Berlijn, 15 Sept. 1922.
DDOR THURINGEN EN
BEIEREN.
iWanneer de vreemdeling* Saal
feld in Thuringen bezoekt, een
stadje met ruim 16000 inwoners,
dan vallen hem de kerken en ve
le torens op en herinneringen
aan een groot Katholiek verle-
deen. Het moet dus wel verbazen,
als „Herr Ober" van een der
hotels ter plaatse, gevraagd naar
Üe Roomsche Kerk, een beweging
maakt 'als b.v. in Obdairt of Span
broek iemand zou maken, wien
de weg ..gevraagd wordt naar de
Synagoge. Herr Ober riep een
kamermeisje ter hulp, dat
Roomsch zou ziin. Veel meer dan
dat er zeven straatjes verder een
Roomsch kerkje stond, scheen ze
van haren Godsdienst niet te we
ten; van 15 Augustus had ze geen
beset, kon me ook niet zeggen,
hoe Iaat op Zon- en Feestdagen de
H. Mis gelezen of gezongen wordt
In een klem kerkje woonde ik op
dien dag de Hoogmis bii met nog
geen 50 kerkgangers. Gedurende
de reformatie heeft het janhagel
„van edelen geestdrift bezield"
hier gemoord en kerken en kloos
ters vernield, als in die dagen ten
onzent, heldendaden, andermaal
vereeuwigd (afs zoodan ig!)
bp het papieren noodgeld der stad
Saalfeld.
Hoe geheel anders aiïes, als men
(enkele kilometers verder de Bei-
ersche grens gepasseerd is. Daar
bloeit een warm Katholiek leven;
langs de wegen hier en daar het
beeld van den gekruisigden Ver
losser en de vriendelijke Iandbe-
yolking ^groet u met een vroolijk
i,Grüss Gott".
tWas ons doel in Saalfeld, de
feeëriek duizendjarige grotten al
daar te bezoeken, het doel, dat ons
naar Lichtenfels in Beieren voer
de, was de wonders dhoone Bede
vaartskerk der ,,VeertienheiIigen".
Lichtenfels zélf is een onbeduidend
joud stadje. Troosteloos en verla
ten scheen het ons, als we er onze
entrée deden bii stroomenden re
gen, opgezwiept door heftige
windvlagen. Op de natte hobbeli
ge keien van het marktplein, ston
den we en monsterden de benge
lende uithangborden, zoekende
naar een herberg. Door den wa
terval van een overloopende goot
heen gingen we ter informatie 'n
i.Wirtschaft" binnen, annex slage-
rii en bakkerij, zooals dat hier veel
samengaat. Het bleek, dat we het
aanbevolen hotel voorbijgezwom-
men waren. Ach zoo'n stadje bii
jregen en wind!.....
'Den volgenden morgen lachte
de zon en we begaven ons op
weff i door het Main-dal naar de
Bedevaartskerk. Aan den rechter
oever van den Main, hoog op een
rots staat daar in rustige pracht
als ,,von Mardhen umwoben"
het Oude Benedictijner-Klooster
s,Banz". Aan deze zijde van de
rivier, optongeveer 6 K.M. afstand
Van Lichtenfels, troont op een
[100 meter hoogen heuvel de „Veer
tienheiligen-kerk", een in Franken
land en ver daarbuiten zeer gelief
de bedevaartsplaats.
Het trotsche bouwwerk'van Bal-
thasar Neumann, in schoonen ba-
rok-stijl, beheerscht met zijn twee
machtige torens het Frankische
Maintdal, Inwendig is de kerk
van .voorname pracht; het ge
welf, rustend op marmeren zuilen,
is heerlijk beschilderd door den
Italiaansahen Meester Appianide
verkondiging van de Geboorte des
Heeren aan de herdo--. Altaren en
kansel in rococo—stijl zijn kunst
werken van Feuchtmayr. Het „ge-
nadenaltaar", midden in de kerk,
die 10.000 menschen bevatten kan,
staat op de plek der bovennatuur
lijke verschijningen, sedert 1445
steeds veel bezocht in tijden van al
gemeenen nood en ook nu nog
immer een toevluchtsoord voor
„velen, die hulp en troost zoeken en
er dikwijls zelfs wonderlijk vinden!
Achter de kérk strekt zich het
klooster der Franciscanen uit. Een
vriendelijke pater leidde ons hier
fond en toonde ons de rijke bi
bliotheek. die vermaard is. Hoe
wel ze door vroegere plunderin
gen veel verloren heeft, bezit ze
toch nog bijna 6000 werken. Bii
Jhet vernemen der geschiedenis van
dit genaden-oord, dadht ik aan het
weer opbloeiende „Runxputte" in
Noord-Holland, waar, naar ik har
telijk hoop hetzelfde moge bereikt
worden, wat hier bereikt is onder
zware beproevingen. Dit mag ten
voorbeeld gesteld worden.Ook
Jhier werd in den loop der eeuwen
pieermalen verwoest wat opge
bouwd was. De eerste k'apel, in
1448 gebouwd, werd in 1525 ge
durende den Boerenopstand ge
plunderd en in brand gestoken: in
Ï543 verfiief zich een nieuwe kapel
op de ruïnen. Tijdens den dertig-
jarigen oorlog in het begin der ze
ventiende eeuw werd ook deze
verwoest door de Zweden. Vol
vertrouwen ging men weer aan
den opbouw. En in 1743 werd de
eerste steen gelegd van de tegen
woordige kerk. Bij den opbouw
had men met zoovele moeilijkhe
den te kampen, dat ze eerst in
1772 kon worden ingewijd.
Maar wederom kwam een ramp
over haar: de secularisatie van
1803. De kerk werd van alles be
roofd en onteerdveel werd balda
dig vernietigd en de pelgrims
tochten werden tenslotte verbo
den. Maar met kinderlijk vertrou
wen en manmoedig bleef het ge-
loovige volk deze hem zoo
dierbare plaats bezoeken, dikwijls
bii nacht én langs geheime wegen.
Zelfs een ramp als in 1835, toen de
kerk door den bliksem getroffen,
zwaar door het vuur gehavend
werd, kon het niet ontmoedigen
De kerk werd gerestaureerd en
thans prijkt daar hoog .op den
groenen heuvef dit heerlijke bouw
werk, een monument van rotsvast
geloof en vertrouwen. Een wan
deling door het thans opgedroog
de Lichtenfels leverde niet veel op.
Het marktplein lag te blakeren in
de brandende zon en was al even
verlaten als gisteren. Slechts een
hond en een paar kippen, die zich
blijkbaar vreeselijk verveelden^
slenterden er lusteloos rond. Ach
zoo'n stadje op .een heeten zomer-
srinen middag!
Het middagmaal in ons hotel
was van dien aard, dat we in 't
restaurant van het betrekkelijk
groote station een stevig dessert
namen. Een gastronoom zal zich
op zijn reis door deze streken nim
mer bevredigd voelen, tenzij hii
dan een Valuta-Hercules is ot een
Milliqnen-Mark-Gaukler. Het ging
er in "de stationswachtkamer lustig
toe. Een vroolijk gezelschap aardi
ge bakvisdhjes voerden met bege
leiding van mondoline-muziek een
Beterschen dans uit, onder vele
gilletjes en handgeklap; zooa'fs dat
behoort.
Een lokaaltje met uitsluitend der
de en vierde klas-wagens nam ons
allen op. Men reist hier tegenwoor
dig meer verstandes-gemass dan
Standesgemass. Het volgeladen
treintje bommelde lustig door het
verrukkelijke heuvelachtige land
schap, terwijl overal vroolijk ge
zang klonk. Niet het ontzettende
gelal, zooals we dat bij ons hoo-
ren van feestgangers in stad en
lande, neen, aardige wijzen, meer
stemmig en zuiver gezongen, altijd
Sevoelvol, soms heel mooi; dui-
clijk worden zingende de woor
den uitgesproken der veelal zoo
lieve 'Duitsche liedjes. Aan elk sta-
tiontje, waar ons treintje stopt,
vloog het jonge volkje uit de wa-
fens om te drinken en te stoeien.
n als dan de zwaargebaaide oude
conducteur met zijn fluitje het sein
gaf voor „instappen", werd daar
maar weinig adit op gegeven. Hii
moest zijn passagiertjes telkens
letterlijk de wagens indrijven,
Toen in Creidlitz de laatste kleu
ters waren ingestegen, riep een
hunner den conducteur toe, dat
zijn broertje nog ergens om een
hoekje stond en toch ook mee
moest, waarop de spoorman met
een streng .gezicht 't ventje ging
halen en in den wagen tilde.
Overallangs den weg werd ons
treintje levendig toegejuicht, wat
door de passagiers, groot en
klein, uitbundig beantwoord werd.
Zoo bracht ons treintje ons, na
een ritje van ongeveer drie-kwar
tier in Coburg, de hoofdstad van
het voormalige Hertogdom', En
zoo loopt dat treintje alle dagen
dien weg .en juichen landbevol
king en passagiers elkaar dagelijks
toe en zingen hun aardige liedjes.
Coburg, een stad met nauwelijks
24000 inwoners maakt in de bui
tenwijken een zeer voornamen in
druk, wat ze dankt aan haar ver
leden als hoofdstad van het Her
togdom Saksen-Coburg-Gotha en
vooral als residentie van den her
tog, die de stad deze eer sChonk in
afwisseling met Gotha. Daar
wordt web dikwijls gelachen om de
vele vorsten, die vroeger in
Duitschland hunne staatjes hadden
men kan echter niet ontkennen,
dat ze veel schoons tot stand
brachten tot nut en genoegen der
bevolking die tevreden was met
dien staat van zaken, ja dezen mis
schien in verrassende meerderheid
feYtïg'vefrangf, zij ïï'e'f dan mé? en
kele wijzigingen. De binnenstad
met een mooi oud marktplein
maakt een prettigen indruk. Hoe
wel Coburg overwegend protes
tant is, dragen nog vele oude par
ticuliere zoowel als publieke ge
bouwen in hunne gevels goed
verzorgde heiligenbeelden, vooral
der H. Maagd. Fraaie parken en
een heuvelachtige omgeving ma
ken mede deze stad tót een aan
gename woonplaats. Bezit de stad
een mooi oud Raadhuis, schoone
kerken en yorstelijke paleizen,
haar trots is de vesting „Coburg",
waaraan ze haar naam ontleent.
Geregen op den top van een hoo
gen heuvel, maakt de vesting van
de stad uitgezien, een imposanten
indruk. Een bezoek aan deze ves
ting is Ioonend, zoowel om de
xunTscïïatTen, die In Het gërcsïa'tï
reerde gedeelte getoond worden,
als om het panorama dat men
vandaar genieten kan.
Een goed hotel, een goede ta
fel en matige prijzen deden ten
slotte het overige, om met onver
deeld genoegen te kunnen terug
denken aan de schoone stad bii
het Thuringer woud.
Ons bezoek aan Coburg was
evenwel maar een „Abstecher",
we moesten naar Würzburg, de
de oude Beiersche stad aan den
Main, een stad, niet genoeg be
kend in Holland en toch zoo
waard, meer bekend te zijn, waar
om ik trachten wil, in een volgen
den brief wat belangstelling voor
haar te wekken
H. L\
De Oostersche kwestie: de gemeenschappelijke nota der geallieerden
aan de Turken. Kabinetsraad te Londen, liet incident aan de neutrale
zone. Fransche en Britsche persstemmen.
Onder de telegrammen: De Dnitsche schatkistwissels te Parijs over
handigd. Een toespraak van Jonnart. Japan en Rusland.
Een nieuwe inval der Turken in de neutrale zone.
FEUILLETON
te.
Lucien Labroue ging heenPaul
Harmant steeg in zijn rijtuig.
„Avenue de Clichy. Bij den ingang
der avenue halt houden."
Op de aangewezen plaats stapte
Jacques Garaud uit, beval te
wachten en ging te voet de avenue
in op zoek naar het nummer, door
Ovide opgegeven. Daar aangekomen
trok hij krachtig aan de bel. Na eenige
oogenblikken verscheen Ovide, hoed
op, keurig geschoren, met zorg ge
kleed en geschoeid, handschoenen
aan. Blijkbaar stond hij gereed uit
te gaan. Toen hij den bezoeker her
kende, slaakte hij een uitroep van
verwondering.
„Jij, neef!" zeide hij. „Dat is ge
troffen. Vijf minuten later en ik was
weg geweest."
„Moet je voor gewichtige zaken
uit
„Absoluut niet. Een beetje slen
teren op de boulevard, vóïr ik ga
eten."
„Blijf dan hier, dan kunnen we
praten."
„Tot je dienst. Is er wat bijzonders
aan de hand
„Laten we eerst binnengaan."
Ovide opende de deur en Jacques
Garaud trad een klein, smaakvol
gemeubileerd en keurig onderhouden
vertrek binnen.
„Je ziet neef, sinds ik van mijn ren
te leef of beter gezegd van jou rente
houd ik van orde 1" zcide Soliveau
lachend.
„Het ziet er heel aardig uit, maar
ik kom je niet over je installatie spre
ien antwoordde Paul Harmant.
„Het gaat over heel wat anders. Hoor
eens....wij kunnen samen eten. Ik
neem nu de uitnoodiging aan, die
ik eenige dagen geleden heb afge
slagen."
„Kunnen we die zaak niet onder 't
eten behandelen."
„Dat gaat niet."
Zoo, dus behandeling met geslo
ten deuren
Oordeel zelf.
Zouder den stoel te nemen, dien
Ovide hem aangeboden had, ving de
industrieel aldus aan
jr- Joep je me opgezocht hebt in
Courbevoie, heb je me verzekerd, dat
ik over je kon beschikken, als ik je
noodig had.
Dat wil ik gaarne andermaal
bevestigen. Ik heb je bij die gelegen
heid nog beter dan iot nu toe leeren
kennen. Je heb niet gemarchandeerd
of afgedongen. Dat heeft me genoegen
gedaan. Dus, je kunt over me beschik
ken, je kunt alles van me gedaan krij
gen, tenminste als 't in mijn macht ligt.
Zou je alles wiüe.n doen, wat ik
je opdraag. Ik zeg met nadruk alles.
Ovide keek zijn gewaanden neef
vreemd aan.
Voor den duivel, ik begrijp je
best 1 antwoordde hij. Alles wil zeggen,
dat ik elke opdracht zou moeten aan
vaarden, zelfs als 't er om ging een
brandje te maken, zooals je vroeger
wel eens gedaan hebt. Is 't dat?
Veel erger.
Drommels, als 't niet over vuur
gaat, moet er zeker bloed vloeien.
Wat zou je daarop zeggen, als
dat inderdaad 't geval was
Erg happig ben ik er niet op. Ik ben
iemand van zachte zeden en vreedzame
neigingen.
Het gaat om mij zelf. Mij red
den beteekent in dit geval, datje de
voordeelen deelachtig blijft, die ik je
heb toegezegd.
Dreigt er dan gevaar vroeg
Ovide, die het vooruitzicht zijn inko
men te kunnen verliezen, eenigszins
verontrustte.
Ja.
Dan zul je me zonder uitzonde
ring tot alles bereid vinden. Wie jou
bedreigt, bedreigt mij. Jij bent mijn
geldschieter en ik moet je dus in eere
houden. Zou het verleden nu, na een
en twintig jaar, nog opgehaald worden
Wat beteekent het trouwens Er be
staat immers verjaring.
Voor het schandaal bestaat nooit
verjaring en daardoor ben ik net zoo
goed verloren als door het hof.
Ik begrijp je niet goed. Vóór ik
begin, moet ik nauwkeurig weten hoe
de zaak er bij staat.
Ik zal je alles zeggen. Terwijl ik
in Parijs ben, heb ik door een duivelsch
toeval den zoon van Jules Labroue op
mijn weg ontmoet.
Die nu in je dienst is.ja
dat weet ik Lucien Labroue.
Wist jij hetherhaalde de mil-
lionnair verbaasd.
|Ja wel. Men heeft zijn naam in mijn
tegenwoordigheid uitgesproken, terwijl
ik op je kantoor ?was. Ik heb toen
dadelijk gedacht, dat moet de zoon van
dien bewusten Labroue zijn en ik vind
het een sterk staaltje van je, dat je
dien jongen man bij je hebt genomen,
en steeds onder het oog meet komen.
Waarachtig, ik vind zoo iets sterk.
Juist, omdat ik weet, wat Lucien
Labroue zoekt, heb ik hem bij me ge
nomen.
Wat zoekt hij
Zijn levensdoel is den dood van
zijn vader te wreken.
De dood van zijn vader is gewro
ken, aangezien Jeanne Fortier door
een knappe Jury tot opsluiting is ver
oordeeld.
Hij gelooft niet aan de schuld
van Jeanne Fortier.
Zoo en waarom niet
Hij heeft een voorgevoel van de
waarheid.
Hij beschuldigt Jacques Garaud en
neemt niet aan, dat deze dood is.
Dromnels 1 Nu krijg ik een heel
anderen kijk op de zaak. Als het zoo
is, is de tegenwoordigheid van Lucien
Labroue tamelijk gevaarlijk voor je.
Dat zou ze vooral worden, als
hij Jeanne Fortier zou ontmoeten en
die vrouw hem herkende.
Jeanne Fortier is in de gevangenis
en zal er wel nooit meer uit komen.
Zij is ontvlucht. Zij is vrij
Vrij herhaalde hij. Dat is een
leelijk ding.
Dan zouden die beiden elkander ze
ker kunnen ontmoeten en dat moet
niet. Dus, je wilt Lucien Labroue zeker
uit den weg ruimen
Neen, antwoordde de millionnair.
Jeanne Fortier dan
Ik weet niet, waar die is.
Dan begrijp ik er niets meer van.
Ik zal je uit den droom helpen
fe weet, hoe veel ik van mijn dochter
Mary houd Om harentwille zou \v Pa
rijs in brand steken. Ja, ik krimp in
een bij de gedachte dat ze sterven kan
je weet, dat ze erg ziek is.
Ze mag niet stervenze moet
zoo lang mogelijk leven. Maar hoe haaA
je nu je dochter er bij
Mary bemint Lucien Labroue.
Is het dat, wat je bezorgd maakt?
zei Ovide vroolijk. Mary's verliefd
heid op Lucien Labroue is jou red
ding. Geef nu je dochter heel gauw aan
dien jongen man. Eenmaal getrouwd,
heb je niets meer te vreezen.
Gisteren deelden wij reeds het een
en ander omtrent
de gemeenschappelijke nota
aan de Turken
mee. Uit Athene wordt nog gemeld,
dat de Fransche gezant uit naam der
geallieerden aan Kalogeropoelos den
tekst der aan Kemsl pasja gerichte
nota overhandigde.
De Grirksche ministerraad kwam
Zondagavond bijeen.
Over den inhoud dei- nota wordt
nog uit Londen gemeld:
In de gemeenschappelijke nota dér
geallieertien aan Turkije wordt nog
gezegd, dat de drie geallieerde regie
ringen hun invloed zullen aanwenden
om, vóór de opening der conferentie
een terugtrekken der Grieksdie troe
pen te weeg te brengen op een linie,
die zal worden vastgesteld door de
geallieerde gtnoraals in overeenstem
ming met de Turkache en Grieksche
autoriteiten. In ruil hiervoor moet de
regeering van Angora op zich nemen
noch voor, noch tijdens de confe
rentie troepen te zenden naar de zóne,
die voorloopig neutraal is verklaard
en niet de Dardanel len of de zee van
Marmora over te steken.
Ter vaststelling van bovenbedoelde
linie zou er onmiddellijk een- bijeen
komst kunnen plaats hebben tussohen
Moestafa, Kemal en de geallieerde ge
neraals te Moedania of Ismid.
Voldoening in Eajgeland.
Te Londen beschouwt men het als
een reden voor groote voldoening, dat
Frankrijk en Italië in de gemeen
schappelijke nota zulk een volledige
waardeering hebben getoond van de
drie hoofdbeginselen, steeds door de
Briische politiek gehuldigd en wel le.
de vrijheid der zeeëngten en de eer
biediging der neutrale zönes, welke'
deze beschermen3e. geen gewapend
binnendringen uit Azië in Europa;
3e. voldoende bescherming der miri-
ederheden in een definitieve regïing.
De drsmdlooze dienst meldt verder
uit Londen:
In Britsche kringen is men evenzeer
als in Frankrijk voldaan over het
herstel van een hecht geallieerd front,
dat bereikt is als gevolg van de her
Sprekingen te Parijs. Weliswaar hacL
den de verschillen tuwchen het Franr
sche en het Britsche standpunt meer
betrekking op de methoden dan op
de doeleinden, maar toch bestond het
zeer ernstige gevaar, dat het hij de
Turken den schijn zou wekken alsof
de geallieerden op essentieels punten
verdeeld waren. Deze indruk moet nu
geheel rijn weggenomen. De thans tusr
schen de Geallieerden heerschende
eendracht is geen opgelapt compro
mis, ma-ar het samensmelten van uit-
eenloopende denkbeelden in een be
sliste en overeengekomen politiek.
De Britsche openbare meening is
er in hetfo ijzonder mede ingenomen,
dat gedurende het heele verloop der
besprekingen het initiatief in het al-
nooten aanvaard. Het was de Brit
sehen gevolmachtigde.
Zoo is het denkbeeld om onmiddel
lijk een volledige conferentie te hou
den teneinde tot een regeling van
den vrede te komen, voorgesteld door
Engeland en door zijn beide hondge-
noolena anvaard. liet was de Brit
sche minister van buitenlandscbe zar
ken, die er sterk op aandrong, dat
Zuid-Sle vië en Roemenië zouden
wouden uitgenoodigd tot volledige
deelneming «en deze conferentie en
die er daarna op stond, dat geert
bindende besluiten zouden worden
genomen zonder hun goedkeuring. Ten
derde slaagde lord Curzon er in
goedkeuring te erl-angen van de ge
dragslijn om de taak van waarbor
ging der vrijheid van de zeeëngten,
alsmede die van de bescherming der
minderheden onder de auspiciën van
den Volkenbond te plaatsen. Op deze
wijze zal de Britsche wenscli, dat
de Volkenbond zijn groote rol zou
spelen in het Naburige Oosten, waar
schijnlijk vervuld worden.
De Britsche regeering aanvaardde
bereidwillig het denkbeeld, dat Tur
kije bij de vredessluiting als lid zou
worden toegelaten tot den Volken
bond en heeft aldus haar oprechten
wensch getoond, dat de Mobamme-
daansche volken der wereld hun
volle aandeel zullen hebben in die
internationale instelling.
Ten slotte toont de Britsche open
bare meening ingenomenheid met de
wetenschap, dat het op voorstel der
Frarwohen was, dat de steun der ge
allieerden bij de Turksche aanspraken
inzake de teruggave van het grootste
deel van Oost-Thracië geheel en al
afhankelijk moet zijn van de eerbiedi
ging door de Turksche troepen van
alle neutrale zönes, ingesteld door de
geallieerden. Inmiddels begint de vast
beraden houding der Britsche regee
ring om te staan op de onschend
baarheid dezer zones en het hand
haven dezer politiek zoowel door di
plomatieke «ls militaire maatregelen
beter begrepen te worden, zoowel in
Frankrijk als elders.
Ten slotte geven wij nog weer
het oordeel der pers over de
gemeenschappelijke nota.
De bladen van Zondag en Maandag be
groeten de regeling van Parijs met groote
ingenomenheid, maar er is een besliste hou
ding van voorzichtigheid in afwachting van
Kemal's antwoord.
De „Daily Mail" zegt, dal de overeen-
fcemst de spanning aanzienlijk zal vermin
deren. Wij vertrouwen, zegt het blad, dat
Kemal zoo verstandig zal zijn de uitnoodi-
ging der geallieerden -te aanvaard-en.
De „Daily Express" zegt, dat alle moge
lijke reden voor oorlog in het Oosten ver
dwenen is door deze overeenkomst. De re
geering heeft volgens het blad «11e moge
lijke concessies gedaan.
De „Daily Chronicle" zegt, dat nimmer
een overwinnende mogendheid meer edel
moedigheid heeft getoond om der wille van
den vrede. Het zal onze politiek Ier confe
rentie zijn om te bepleiten, dat de vrijheid
der zeeingten in handen van den Volken
bond wordt gesteld.
De „Daily Telegraph" verklaart dot het
nu aan Kemal cn san Angora staat de op
rechtheid te bewijzen van den wensoh naar
vrede.
De „Westminster Gazette" acht het waar
schijnlijk, dat de Kemalislen de conferentie
zullen aanvaarden.
De „Times" zegt, dat de geallieerden
thans te toonen hebben, dat zij krachtig
zullen vasthouden aan het standpunt, dat
zij gemeenschappelijk hebben ingenomen,
Zij moet lederen schijn vermijden van toe
te geven aan machtsvertoon.
En deze
Fransche persstemmen
In Fransche politieke kringen wordt le
vendige voldoening uitgesproken over het
.resultaat dier driedaagsche beraadslaging.
De dag van heden (Zondag) wordt gunstig
voor den vrede en voor het prestige der
geallieerden geacht, daar er overeenstem
ming is bereikt over het samengestelde Oos
tersche probleem, een overeenstemming,
die in een gemeenschappelijke nota aan de
Porie ter kennis is gebracht, niet slechts
wat betreft den vorm van de uitnoodiging
aan Turkije, maar tevens over den grond
slag der aan Turkije te schenken voldoe
ning.
De in Turksche kringen te Parijs verkre
gen indrukken doen hopen dat de regee-
ringspersonen in Angora de voorgestelde
wijzigingen van het verdrag van Sèvres be
vredigend zullen achten, en dat elk con
flict definitief uit den weg geruimd is, in
dien althans de Kemalislen van verstand
en gematigdheid blijk geven.
In diplomatieke kringen is men van oor
deel, dat 't gevaar hetwelk de Fransch di
plomatie bedreigde, n.l. dat zij tegenover de
Turken een vijandige houding zou moeten
aannemen, of dat de geallieerden zoud-en
worden gesc-hei-den, is geweken.
De Temps" verheugt zich over de tus-
schen Poincaré, Curzon en Sforza tot stand
gekomen overeenstemming over de aan
Tinkije te zen-den uitnoodiging. De geheele
EëscïïaaT3e' wereld zal dit KerTcfïf, aldus
het blad, met oprechte vreugde vernemen,
want het besluit is niet slechts in overeen
stemming met de politiek, welke Frankrijk
en Italië niet hebben opgehouden te voe
ren, doch het is een succes voor de alge
meen zaak van den vrede, die de onder
handelingen te Parijs hebben gediend met
een begrip voor de o ogen hl ikke] ijk e feiten
en met een goeden wil, welke boven elke
lof verheven waren. De gevoelens van mo-
reele solidariteit en het gevoel van de ver
antwoordelijkheid, die op de drie mogend
heden rustten tegenover de crisis, welke
dreigde een nieuwen oorlog te zullen uitlok
ken, waren boven alle particuliere overwe
gingen verhever
Wat belreft
het incident aan de neutrale
zone
meldt de Times nog, dat de Kemalistische
troepen, die een positie in de neutrale zone
hadden ingenomen op Bairawitsj, even bui
ten de zone terugtrokken.
De samenkomst van den Britschen be
velhebber Shuttleworth te Tsjanak met den
Turkschen bevelhebber was zeer vriend
schappelijk; de laatste stemde er onmiddel
lijk in toe de cavalerie achter de neutrale
linie terug te trekken en verklaarde, dat
de Kemalislen niet den wen-sch koesterden
ten oorlog te gaan tegen het Britsche rijk.
Eindelijk nog deze losse berichten:
De Grieksche brandstichtingen.
Het is thans gebleken dat de Grieken
op hun terugtocht in Klein-Azië tal van
dorpen en punten in brand hebben ge
stoken. Dat Broessa gespaard is gebleven,
is volgens Havas alleen te danken aan
de interventie van den Eranschen con
sul en de Fransche en Italiaansche gene
raals daar ter plaatse. De Grieksche
opperbevelhebber had reeds de order er
toe gegeven, doch trok deze wederom in.
De bevolking heeft dan ook voor het
Fransche consulaat haar dankbaarheid be
tuigd.
Andorzijds heeft liet Fransche detache
ment, dat naar Moedenia was gezonden
om bij het handhaven der orde onder
de vluchtelingen behulpzaam te zijn, er
16,000 overgebracht, wier uittocht door
de dreigende houding der Grieksche mi
litaire autoriteiten uitgelokt was.
Frankrijk en Kemal pasja.
Naar draadloos wordt gemeld heeft
Frankrijk een telegram aan Moestafa Ke
mal gezonden, waarin het er bij dezen
op aandringt tot geen enkele actie over
te gaan vóór dat de Fransche speciale
boodschapper (Franklin Bouillon) is aan
gekomen.
In zake
de lersche kwestie
worden we r muiterijen gemeld.
Het vermaarde landhuis in Derreen,
graafschap Kerry, toebehoorende aan
Lord Lansdowne en verscheidene kost
bare schilderijen bevattend, is geheel ver
woest door ongeregelde troepen.
Dezer dagen is in het graafschap Sligo
aan de zijde der rebellen o.a. Brian
MacNeill gesneuveld. Dit bericht illus
treert de tragische wijze, waarop de hui
dige burgeroorlog de gezinnen in Zuid-
Ierland heeft verdeeld. De gesneuvelde
is namelijk de tweede zoon van John
MaoNeill, den vroegeren speaker van het
Dail Eireann en thans minister van on
derwijs der voorloopig© regeering. Diens
oudste soon is brigade-generaal in het
leger- van den Vrijstaat.
De lijdensgeschiedenis der verbinding
tusschen het Noordelijk en Zuidelijk
station te Brussel heeft thans definitief een
einde genomen. Enkele jaren vóór den oor
log was een begin gemaakt met zeer om
vangrijke werkzaamheden, welke in hoofd
zaak zouden bestaan in den aanleg van
een monumentaal viaduct tusschen de
beide stations.
De oorlog kwam tusschen beiden. De
werkzaamheden lagen stil, de prijzen van
het materiaal en de arbeidsloonen stegen,
en er is thans geen geld meer beschikbaar
om het werk, dat reeds 6.265.000 fres.
heeft gekost, te voltooien. Er is dan ook
besloten het geheele plan op te geven.
Het is thans zaak voor den Staat om
zoo min berooid als mogelijk is uit deze
onvoordeelige historie te voorschijn te
treden. De heer Neujean, minister van
spoorwegen, heeft een bereking opgemaakt,
welke de vooruitzichten vrij rooskleurig
voorstelt. Men stelt zich voor dat de vrij
komende terreinen wel 67 millioete francs
zullen opbrengen, terwijl de Staat boven
dien eigenaar blijft van de destijds aange
kochte en nog niet afgebroken gebouwen,
die 38.000.000 francs hebben gekost. De
waardevermeerdering sedert den oorlog in
aanmerking genomen, verwacht de minis
ter dat ze wel 20.000.000 fres. zullen op
brengen. Het opnieuw verkoopen der ont
eigende gronden zal naar alle waarschijn
lijkheid evenveel opbrengen als destijds
voor de onteigening is betaald. Ten slotte
zal de waarde van het terug te verkrijgen
materiaal en het opnieuw te verkoopen
materiaal de kosten van afbraak dekken.
Zoodat alleen de reeds voor het werk
uitgegeven 6.250.000 fres. als zuiver ver
lies moeten worden geboekt.
Het woord van Motta, in de historische
Oorspronkelijke roman d. H. B. V. D. SANDE
Prijs gebondenf 4.50, franco p. p. f 4.75
Prijs gebrocheerd f 3.—, franco p. p. f 3.25
Roman van denzelfden populairen schrijver
Prijs gebrocheerd f 2.25, franco p. f 2.50
Verkrijgbaar bij den boekhandel en bij de
N.V. DRUKKERIJ „DE SPAARNESTAJV
Nassaulaan 49, HAARLEM.
zitting te Genève gesproken naar aanlei
ding van het voorstel Cecil de Jouvenel
heeft reeds weerklank gevonden.
De „Voss. Z.", die herhaaldelijk gewe
zen heeft op het eenzijdige karakter van.
den Volkenbond, acht het niettemin thans
gewenscht, dat Duitschland zijn houding
wijzigt en aanstuurt op het lidmaatschap
van den Bond. Nu Frankrijk en Engeland
het er over eens schijnen de herstelkwestie
te betrekken in de werkingssfeer van den
Bond, staat Duitschland eenvoudig voor de
vraag, of het daarbij wil zijn dan wel
wederom zijn lot door anderen wil lattn.
bepalen.
De heer Leonard Ceccaldi „burgemees
ter van de gemeente Piana, op Corsica" en
zijn zoon Joseph, lid van den Conscil Ge
neral, alsmede tien kiezers van genoemde
gemeente hadden zich wegens gepleegde
fraude bij de jongste verkiezingen voor het
gerecht te verantwoorden. De burgemees
ter zou veertien kiezers op de lijst hebben
geplaatst, die elders woonachtig zijn en
acht kiezers wederrechtelijk hebben ge
schrapt. Ook zou hij het resultaat van een
andere gemeente hebben gewijzigd om de
verkiezingen van zijn zoon te verzekeren.
De burgemeester werd voorwaardelijk
tot twee maanden gevangenisstraf veroor
deeld, alsmede tot een boete van 1000 frs.,
tot het betalen eener schadeloosstelling van
2000 frs., en tot twee jaren verlies van
burgerrechten; zijn zoon voorwaardelijk
tot een maand gevangenisstraf, 500 frs,
boete en twee jaar verlies van burgerrech
ten. De andere beklaagden zijn er met
lichtere straffen af gekomen.
In het plaatsje Nérac (Frankrijk)
werd er herhaaldelijk over geklaagd dat
aan het station verzonden pakketten de
plaats hunner bestemming nimmer bereik
ten. De afzenders brachten ze naar het
station, waarna zij op onverklaarbare wijze
verdwenen.
Een ingesteld onderzoek bracht aan het
licht dat een dievenbende bestaande uit 8
bij de spoorwegmaatschappij in dienst
zijnde personen, en aangevoerd door twee
....communistische raadsleden, de pak
ketten wegnamen en onderling verdeelden.
Tijdens den oorlog hebben de dieven tal
van aan de soldaten aan het front gezon
den pakketten verduisterd.
Men meldt uit Helsingfors aan het
,,Hbl." dat in de „Krass. Gaz." van 11
September geklaagd wordt over de
duurte van het schrijfpapier, vooral van
de briefkaarten. Een briefkaart (zon
der postzegel) koStte voor kort bij het
postkantoor 320.000 roebel. Nu is de
prijs onlangs verlaagd tot 100.000 roe
bel. In den particulieren handel kost
een briefkaart meer dan een velletje
papier met enveloppe. Deze kost 10.000
roebel, een postzegel voor binnenlandsch.
verkeer 50.000 roebel. Een briefkaart
kost 75.000 roebel en de postzegel 20.000
roebel.
De op de afzonderlijke partijda
gen van de beide soc. fracties goedge
keurde fusie werd ook aangenomen op
den gecombineerden partijdag te Neu
renberg. Tot voorzitters werden met al-
gemeene stemmen gekozen Herman
Muller, Oriepien en Wels. De laatste
begroette de buitenlandscbe vertegen
woordigers.
Het N. T. A. verneemt uit Ge
nève, dat de Russische autoriteiten te
Moskou dr. Nan een te kennen hebben
gegeven, dat bij, naar zij hopen, zijn
hulpactie in Rusland zal voortzetten,
vooral nu pogingen worden gedaan om
deze actie te sturen in de richting van
herstel van het economisch leven in de
gebieden, die onder den hongersnood heb-
hebben geleden. Groote uitgestrektheden
in het Wolgagebied, in de OekrajSene
en den Krim zijn geheel ontbloot van
vee en landbouwmachines. Bovendien zijn
honderdduizenden weeaen dakloos.
De vergadering van den Volkenbond
heeft de uitbreiding van bet aantal niet-
permanente leden van den Raad van den
Volkenbond tot zes aangenomen. Alleen
Nederland verzette zich er tegen
stemde ook tegen.
De Hongaarsche regeering heef{
aan de vertegenwoordigers der gealli
eerde mogendheden een nota overhan
digd, waarbij geprotesteerd wordt tegen
de handhaving van de geallieerde mi
litaire controle-commissie, zij het terug
gebracht tot een klein bureau, terwijl
Hongarije aan alle militaire bepalingen
van het vredesverdrag heeft voldaan.
De Venizelistische pers noemt da
bewering over het bestaan van een z.g.
politieke samenzwering belachelijk.
85
L' Wordt vervolgd,
