mi DEN OMTREK
(Vergadering van de afd. Haarlem
van den R.-K. Vrouwenbond.
„Geloo! en Wetenschap".
Jferjjkea ala boefsnmeisje ea als rijke DmÏ. onderricht ontving in^db ker
40 jaar te Haarlem gevestigd.
Ontvangdagen.
Kleine Houtstraat-Vereeniging.
Roode Kruis dag, 30 September.
Aanbestedingen.
Nog goed afgeloopen.
Esperanto.
De prijsvraag der Zijlstraat-
vereeniging.
HEEMSTEDE.
SCHOTEN. A
N.V. „DE TIJDGEEST".!
Donderdag 28 Septembex 1922
VoriflQ lyst stond 13656' m-z. 1 j65j 1
van.,
In gebouw St. Bavo hield gisteravond de
afd. Haarlem van den R.-K. Diocesanen
.Vrouwenbond eene ledenvergadering,
hoofdzakelijk ter bespreking van het
.winterprogramma.
De groote zaal was (vóór het voorhang
sel) tot in de uiterste hoeken geheel be
zet.
Te ruim 8 uur opende de presidente,
mej. F. A. M. Peeters de vergadering met
den Christelijken groet en verzocht de ver
gaderden „Roomsche Blijdschap" in te
zetten, aan welk verzoek uit volle borst
jverd voldaan.
Mej. Peeters nam nu het woord oen de
leden van den Vrouwenbond welkom te
beeten op deze vergadering, die de morgen
is van een nieuwen werkdag, een werkdag
van 8 maanden, waarin met noeste vlijt
gearbeid zal moeten worden.
Dat werk van de vrouwen is: mede te
helpen om alles te herstellen in Christus,
om den vrede terug te brengen op aarde.
Dat kunnen de vrouwen door hare kin
deren op te voeden in de overtuiging, die
zij in ziehzelf ook versterkenmoeten, dat er
geen heil is dan in God en in de Katho
lieke Kerk.
Door deopvoeding hebben de vrouwen
de overtuiging van het komende geslacht
in de hand, en in het gezin ligt dus het
voornaamste arbeidsveld voor de vrouw.
Dezer dagen sprak dan ook Paus Pius XI
tot de vertegenwoordigsters der Italiaansche
Vrouwenbonden: „Het familie-leven is uw
rijk, vrouwen, daar zijt gij Koninginnen.
Geve God, dat geene vrouw van dit rijk
afstand moge doen, om ijdele triomfen na
te jagen."
Bij ons werken in de maatschappij, al
dus spr., mogen wij dus niet vergeten, dat
wij slechts noodgedwongen voor dien ar
beid den huiselijken haard, waar onze
plaats is, verlaten. Daarom heeft het be
stuur van den Dioc. Vrouwenbond ge
meend, goed te doen, het win terprogram
geheel volgens deze gedachte samen te
stellen uit onderwerpen, die opvoeding en
gezinsleven betreffen.
Als 't getij verloopt, verzet men de
bakens. Daarom juichen wij het toe, dat
ook wij eene zelfstandige positie in de
maatschappij verwerven enwerken mogen
yoor die maatschappij.
Maar boven de vraag naar den arbeid
der vrouw in de maatschappij staat de
kwestie, hoe zij haar vrouwenplicht ver
staat in het gezinsleven.
Spr. betoogt dan, hoe de vrouw ook
haar geluk alleen vinden kan in 't familie
leven, in het geven en ontvangen van liefde
en niet in louter wentenschappelijken ar
beid, waarbij zij de auto-biografie aanhaal
de van de Russin Sonja Kovaleska.
Vooral nu de huwelijksbanden losser
worden, de trouw bespot en het moeder
schap vernederd, moet de gedachte aan
onze plichten als huisvrouw levendig ge
houden worden.
En ook al werkt de vrouw buiten het
gezin, ook al is zij ongehuwd, zij behoort
toch, of kan behooren tot een gezin, en
voor elke vrouw is het kind te vinden, dat
hare zorgen vraagt, dat zij hare liefde ge
ven kan.
Spr. sluit hare rede met den wensch, dat
de liefde die zij voor het gezinsleven heeft
trachten op te wekken, blijvend moge zijn.
Mej. Poelhekke leest nu de notulen
voor van de vergadering van 22 Juni,
waarop met het oog op de naderende ver
kiezingen Mr. Bo-mans en Rector de Kok,
de Geest, adviseur van de vereeniging, het
Woord voerden.
De presidente leidt nu zuster Greeve uit
Bloemendaal in, die op kernachtige wijze
de noodzakelijkheid en het nut van moe
dercursussen betoogt.
Waar andersdenkenden, aldus spr. de
noodzakelijkhed dezer cursussen voelen,
daar mogen wij toch zeker niet achterblij
ven, deze onder de oogen te zien. Een
moeder moet niet alleen het kind weten te
behandelen, zij moet voor de goede en ge
zonde vorming van het kind evenzeer ver
antwoordelijk zijn; zij is verantwoordelijk
yoor een geheel nageslacht.
Verder wil spr. de moedercursussen aan
gevuld zien met cursussen óver ziekenver
pleging in het gezin en over opvoeding,
waardoor de moeder het gezag en de
macht in het gezin behouden moet, om
zoo de kentering te brengen in den tijd
geest.
Onder hartelijk applaus besloot spr.
hare rede.
Na Zuster Greeve dank gebracht te heb
ben, deelde mej. Peeters mede, dat dezen
winter een moedercursus zal gegeven
Worden waarvan dokter Kuenen het me
dische en Zuster Greeve het practische ge
deelte behandelen zal.
Het Dames-zangkoor „Ave-Maria" zong
nu eenige liedjes van Cath. van Rennes,
Em. Hullebroek en Hendrika van Tus
senbroek, onder leiding van mej. Elze
.Wille.
Het was de eerste keer, dat wij dit koor
tje hoorden, maar wij stonden verbaasd,
wat mej. Wille met dit materiaal heeft
bereikt. En het soms even detoneeren der
laten ("de unisone stukjes waren verreweg
hetbest) en een enkel foutje in de rhyt-
miek waren zeker niet te wijten aan hare
keurige, energieke leiding.
De klavierbegeleiding berustte bij mej.
Annie Bonarius in uitstekende handen en
was in alle opzichten te roemen.
De geest, adviseur namhiema het woord
om in erband met den omvang der Oc-
tobermaand, den vrouwen op het hart te
drukken, vooral te zorgen dat hare huis-
genooten in de Kerk of thuis het Rozen
hoedje bidden.
Hierna werd gevauzeerd.
Na de pauze deed de presidente ver
schillende mededeelingen. Vooreerst, dat
de collecte voor het Bisschopsfeest in deze
afdeeling 880 heeft opgebracht en in den
geheelen Diocesanen bond bijna 10,000.
Verder dat in Januari a.s. (eigenlijk had
dit reeds dit jaar plaats moeten hebben,
doch door verschillende omstandigheden is
vertraging ontstaan) 3 bestuursleden pe
riodiek aftreden, n.l. mevr. Schous, mej.
Poelhekke en mej. Kamerbeek, waarvan de
beide laatsten zich herkiesbaar stellen.
Vóór Januari kunnen de leden candida-
lenlijsten inleveren bij de secretaresse mej.
Poelhekke te Overveen, Huize Duinrusb
Omtrent de oprichting van den Jonge-
Vrouwen-bond werd medegedeeld, dat
deze zaak thans in handen is van de
Plaatselijke Jeugdcommissie (Voorz. Pas
toor Boogmans) en dat spoedig nadere
bijzonderheden te verwachten zijn.
Dan werd mededeeling gedaan van de
oprichting eener propaganda-club, waar
voor zich bereids 75 leden hadden opge
geven, en waartoe men op deze vergade
ring nog kon toetreden.
Het Bestuur van deze propaganda-club,
3at 22 September door het Afdelings
bestuur werd geïnstalleerd en dat onder
bescherming gesteld is van het H. Hart,
bestaat uit de volgende dames: mej. de
Rooij, Turfmarkt 20, Presidente: mej. W.
Tonnen, Z.B. Spaarne 4r., secr.; mej. v. Vel-
zen, mevr. v d. Heijden, mej. Nieuwen-
huis, mevr. Weber.
Aan de propagandaclub is ook eene af
deeling Tooneelclub verbonden.
Naar de poppen ten toonstelling voor het
St. Melania-werk te Nijmegen, waar de
poppen alle legenden of sprookjes voor
stellen moeten, zal de legende van Marij-
ken van Nieumeghen gezonden worden.
dame werden op de Bestuurstafel ten
toon gesteld; met den duivel is men nog
niet kunen slagen. Eene collecte bracht
19.48 op, welke Marijke mee naar Nij
megen nemen zal.
Verder werden bijzonderheden mede
gedeeld omtrent een op te richten Missie-
naaikrans, en werd gevraagd om hand
werkjes voor de loterij voor de R. K.
Leeszaal.
Presidente wekte daarna de leden op
tot deelname aan het Eucharistisch Con
gres, dat 19 October in Amsterdam ge
opend wordt. Het vaandel van de afdee
ling zal ook aanwezig zijn bij de plech
tigheden.
De volgende lezingen zullen in den loop
van den winter gehouden worden.
2 conferenties door den HoogEerw. Ple
baan Westerwoudt over het Geestelijk le
ven der vrouw en zijn invloed op de
maatschappij, de eerste omstreeks 8 De
cember, de tweede omstreeks 6 Februari.
Een lezing met lichtbeelden, over Wo
ningbouw- en inrichting, hygiëne, gezellig
heid, enz. door Ir. Siebers.
Een lezing over Politieke Voorlichting
door Dr. Deckers, Lid der Tweede Ka
mer op 18 Januari (voor de Sta ten-ver
kiezingen in Februari).
Eene lezing (waarschijnlijk) door Pas
toor v. Schaik over de toestanden op de
Drentsche heide (met lichtbeelden).
In Februari zal weder een Mysterie
spel worden opgevoerd. Aan dien Feest
avond zal een Friduum voorafgaan, te ge
ven door R. P. Hanraedt, C. s.s. R. op
1. 2 en 3 Februari.
De programma's voor de cursussen zul
len door de propagandisten worden be
zorgd, en een week daarna zal het antw.
worden gehaald. Deze cursussen zijn: de
reeds genoemde moedercursussen op na
der te bepalen data: een verbandcursns
te geven door Dr. Bos; een knipcursus
(voltallig) welke loopt tot Februari, waar
na een nieuwe begint: een spreek- en de-
bati-cursus voor dames boven 18 jaar,
Vrijdagsavonds om de 14 dagen van 8
uur, te beginnen 27 October, geleid
door Pater Dr. Vlaar, Rector van het R.K.
Lyceum. (Prijs 3.
Verder is Mej. Peeters bereid, maan
delijks een moeders-uurtje te geven over
opvoeding.
Mot nadruk werd men verzocht, rich op te
geven voor de besproken onderafdeelin-
gen, bijzonder ook voor het dames-koor
„Ave Maria" (Mej. Elze Wille, Konin
ginneweg 22).
De Geestelijk Adviseur sprak hierna
nog een opwekkend woord, waarin hij de
woorden der Presidente onderstreepte.
Nadat verschillende vragen nit de ver
gadering op afdoende wijze waren be
antwoord. zong mej. Wille op veelvuldig
verzoek het mooie, enthousiaste Vaan
dellied, eente gedeeltelijke wijziging van
..Limburg's mannen, Christus* vasallen",
(gedicht door Marie Koenen, toonzetting
van Alph. G. J. Mosmans).
Nadat verder door het dameskoor nog
eenige liederen op keurige wijze waren
uitgevoerd, sloot de Presidente onder
dank voor de groote opkomst deze pret
tige, opgewekte vergadering, met den
Christelijken groet.
In een der zalen van hst gebouw Si.
Bavo sprak Woensdagavond de Weleer
waarde Pater J. van Well S. J. uit
Venlo over Gl. K. Chesterton.
Bij ontstentenis van den voorzitter,
den heer A. B. Michielsen, wordt de
vergadering geopend door dokter Kue
nen. Spr. verzocht deze bijeenkomst niet
te beschouwen als de openingsvergade
ring voor detn aanstaanden winter, maar
meer als een hors d'oeuvre. Spr. brengt
in herinnering het zilveren priesterfeest
van den Zeereerw. Adviseur Wenzel,
waarmede hij Z.Eerw. nog gelukwenschk
Spr. deelt mede, dat door het bestuur
een oproep is gedaan aan gegadigden,
ter vorming van studiekringen. Bij de
definitieve besprekingen omtrent deze
- aangelegenheid, waren slechts 12 be
langhebbenden verschenen. Dit aantal is
te gering, om verder aan het plan uit
voering te kunnen geven.
Hierna neemt pater v. Well het woord.
De Eerw. spreker heeft zich op de reis
naar Haarlem afgevraagd, wat hij eigen
lijk is begonnen en was vreemd verrast
toen hij van den secretaris van Geloof
en Wetenschap eene uitnoodiging ont
ving, eene lezing te houden over Ches
terton, in verband met zijne bekeering.
Eerlijkheidshalve meende spr. te moe
ten bedanken. Het eenige wat hij doen
kon, was, een oud paard, van stal te
halen en op te tuigen.
Met de latere geschiedenis van Ches
terton is spr. niet op de hoogte en van
zijne bekeering weet hij heejemaal niets.
Als spr. zich afvraagt, hoe Chesterton
is bekeerd, dan behoeft hij echter toch
niet het antwoord schuldig te blijven.
Dat is geschied door het gebed van hon
derden en duizenden, die voor zijne be
keering dag aan dag hebben gebeden.
In 1908 zag zijn boek Orthodoxy het
licht en die het lazen, kregen den in
druk: die man is Katholiek of zal het
spoedig worden. Vóór eenige maanden
evenwel was Chesterton blijkbaar nog
even ver als in 1908. Hoe kan dat zoo
lang hebben geduurd? Dat i3 het werk
geweest van Gods Voorzienigheid. Was
Chesterton in 1908 tot het Katholicisme
overgegaan, dan zon de Katholieke pers
hem hebben doodgezwegen. Onze Lieve
[Heer echter heeft toegelaten, dat hij
nog geruimen tijd bleef schrijven en hoe
wel hij niet Katholiek was, toch velen
den weg wees naar de Katholieke kerk.
Nu hij niet meer doodgezwegen
worden. Er is in 't zdeleleven van Ches
terton iets gebeurt, wat bij elke bekee
ring gebeurt. Door studie en voorlich
ting is bij hem de overtuiging gerijpt,
dat het Katholieke geloof hem bevredi
ging zou geven en zijn hem de gronden
duidelijk geworden, waarom hij tot het
Katholicisme is overgegaan. Geloof be
zit niemand nit zich zelf. Wij leven in
een vreemden tijd van verwording en
verval, maar daartegenover ook opbloei
van primitief geloof en groote bekee
ringen. Niet de priester is de zieienbe-
keerder, dat is God alleen.
De Eerw. spreker komt thans tot de
eigenlijke lezing over Chesterton.
Omstreeks 10 jaren geleden heeft spr.
op verschillende plaatsen dezelfde lezing
gehouden. Hij is daarmede opgehouden,
aangezien er destijds van de hand van
Willem Nieuwenhuis artikelen verschenen
in „De Katholiek," die beter behandel
den, dan spr. kon zeggen of schrij
ven, wat hij hedenavond tot taak heeft
te bespreken. Later heeft spr. door den
oorlog Chesterton uit het oog verloren.
Hij is echter blijven bidden voor hem
en heeft ook anderen aangespoord daar
toe.
G. K. Chesterton werd 29 Mei 1874
te Londen geboren. Zijn ouders waren
liberaal, op godsdienstig en politiek ge
bied. De knaap groeide op, zonder dat
stellingen van het geloof.
Van 12 tot 17-jarigen leeftijd was hij
leerling der St. Paul's school. In school-
sche wetenschappen muntte hij niet uit;
godsdienst maakte geen indruk op hem.
In Orthodoxy vermeldt hij, hoe hij op
12-jarigen leeftijd een heiden is en op
18-jarigen leeftijd volslagen agnosticus.
Hij werd gewaagd aan een der gevaar
lijkste systemen van opvoeding: zich zelf
opvoeden of beter gezegd, heelemaal geen
opvoeding ontvangen. Hij leest Gibbon,
een ongeloovig geschiedschrijver en het
lezen van Goethe verhardt hem in zijn
jeudig ongeloof.
De journalist, de man die nooit tot
zioh zelf komt. door kleine en groote
zaken jaagt, aan honderd verschillende
dingen zijn kracht moet geven, heden
aan dit, morgen aan dat.
Oh. wist, dat jle journalistiek een
noodzakelijk kwaad is. Toch heeft ze
medegewerkt hem puntiger en vernufti
ger en meer slagvaardig te maken. Hij
schonk aandacht aan dingen, die een
Kamergeleerde ontgaan. Hij was niet
overprikkeld, bezat gezonde zenuwen en
een onverwoestbare levenslust. Anderzijds
heeft zijn klassieke vorming door zjjn
journalistieke loophaan geleden. Hij be
zat een veelzijdigen aanleg, had 'n groot
dichter, ezzayist, stylist en romanschrij
ver kunnen worden.
Hij vocht tegen leugen en valschheid
op 't gebied van kunst en godsdienst
en bouwde zoodoende zijn nieuwe we
reldbeschouwing op: het Christendom be
schreven in Orthodoxen.
Spr. trekt nog .eens een vergelijking
tusschen hem en Fouster. Zij hebben
nooit iets van elkaar gelezen en beider
boeken zijn een doorloopend protest te
gen de moderne overcultuur, beiden
mondden uit in de Katholieke Kerk;
beiden hebben geaarzeld den drempel te
overschrijden. Ch. heeft dien thans over
schreden, Eauster aarzelt nog.
Na de journalistiek was hij enkele
jaren werkzaam op een uitgevers-bureau.
In dien tijd leverde hij toch nog bijdra
gen voor de Daily News, de Illustrate?
London News, enz. Hij las boeken van
allerlei schrijvers en schreef detective
stories, het knapste wat in dit genre
is geleverd die in het Hollandsch ver
taald zijn doo rNieuwenhuis.
In dezen tijd verraste hit de wereld
met een nieuwe uiting van zijn talent:
een tooneelstuk „Magnic", bedoeld als
antwoord op eene uitdaging, in Londen
meer dan honder maal opgevoerd. Twee
jaar later is dit stuk in 't Hollandsch
vertaald en door Yerkade vijf en twin
tig maal gespeeld. Hij doet zich daarin
kennen als een strijdlustig middeleeuwer,
en een heetbloedig Jacobijn.
Chr. is een groote, forsch gebouwde
man, die zich moet kunnen uitvieren,
overborrelend van kracht, levens- en eet
lust, met een supube verachting voor
alle sentimentaliteit.
Met William Sfead, die zijn dood
vond bij de ramp van de Titanic, was
hij de eenige, die zijn protest liet hoo-
em tegen den oorlog in Transvaal.
Tot nu toe verdediger van de politiek
der liberalen, werd hij democraat. Hij
was feitelijk democraat in zijn hart. Hij
omschreef zijn democratie aldus :het al
gemeen belang gaat boven het bijzonder
belang. Hij hekelde de zelfzuhtigeo lords^
die meer op eigen voordeel waren be-
dan herstel van de rechten des volks
beoogden. Chesterton's democratie is niet
dezelfde als die van onze socialisten.
Iemand als Ch. moest vele vijanden
hebben. Maar vriend en vijand zijn het
op één punt eens. Bij de beoordeeling
van zijn litterair talent komt 't epitheon
„brilliant" telkens terug. Een tweede
stereotype epitheton ornans in 't para
doxale in zijn werken.
Het zijn echter niet de moderne won
derspreuken van een Oscar Wilde of
Bernard Shaw, maar ze klinken als de
paradoxen in Jezus' Bergrede. In zijn
gesprekken is Chesterton even geestig
als in zijn geschriften. Zijn geweldige
gedachtensprongen lijken grillig, maar
niet onberekend. Hij belande steeds daar,
waar een filosoof zou zijn beland.
De beteekenis van Ch. als schrij
ver besprekend, kan spr. hem niet groot
noemen in den strikten zin van het
woord. Zijn gedichten lijken hem meer
6{Wnaakt dan gezongen, meer uit het
hoofd dan uit het hart, maar ze weme
len van paradoxen. Spr. behandelt en
kele zijner gedichten.
Het een en ander uit Chesterton's
persoonlijk leven releveerend, vertelt spr.
onder meer, dat Ch. een zeer gelukkig
huwelijksleven heeft. En daarom lijkt het
spr. aannemelijk, dat het hem pijnlijk
moet zijn geweest zijn vrouw, die een
Angelicaansche is, de illusie te moeten
benemen, dat hij op godsdienstig gebied
niet meer aan haar zijde stond.
De groote verdienste van Chesterton's
romans is daarin gelegen, dat zij een
levend protest zijn tegen realisme en
naturalisme. Hij is een fel bestrijder
van alle vormen van pessimisme, en
predikt in al zijn werken een levens
blijheid, in sterker mate dan Keppler
in zijn Lebensvreude. Spr. brengt zijn
groote verdienste als apologeet naar vo
ren.
Aan het einde van zijn buitengowoon
interessante rede, leest spr. nog ver
schillende fragmenten van den schrijver
voor. Wij zien daaruit, hoe de schrij
ver denkt over echtscheiding en vrije
liefde, woningvraagstuk en feminisme.
Deze fragmenten vinden bijzonderen
bijval.
De waarnemende voorzitter dankt hier
na den eerw. spreker voor den leerrijken
avond, waarna de vergadering met den
Christelijken groet wordt gesloten.
In 1891 verlaat hij de St. Paul's school.
Hij meende zijn roeping te hebben ge
vonden: hij zou schilder worden. Maar
terwijl hij schilderde, schreef hij kunst-
critieken en had met de pen meer re
sultaat dan met het penseel. Hij voelde,
dat hij als schilder zou mislukken, niet
als schrijver.
Spr. leest hierna een fragment uit zijne
knnstcritieken voor, fijn van visie, zui
ver van bouw. Chesterton is een fijn
opmerker. Bekijkt hij iets, dan neemt
hij daaraan allerlei kanten, eigenschap
pen en bestanddeelen waar, die een leek
ontgaan. Een gevleugeld woord van een.
oud dichter: tranen, weemoed en poëzie
liggen in 't hart der dingen, geldt niet
voor Chesterton: hij kijkt in de ziel.
Hij ziet met z'n sehildersoog ietsvision-
nairs, iets apocalyptisch, iets onstoffe
lijks, bovennatuurlijks. Hij staat niet aan
de zijde van de evenwichüooze gevoels-
megschoA eji dwepers sa overprikkelde
19e en 20ste eeuwsohe zonderlingen. Spr.
brengt naar voren de beteekenis van den
gezonden Chesterton in dezen zieken tijd.
Spr. maakt eene vergelijking tusschen
Ch. en Poerster en leest daartoe een
fragment voor uit zijne Jugendlehre.
Tusschen 17 en 20 jaar komt er een
omkeer in Ch. Hij was in aanleg kernge
zond en herinnert aan het gezonde type
van de middeleeuwen. Hij is opgegroeid
in een milieu van ziekelijke overcultuur,
voorgelicht door dwaallichten. Hij las de
wetenschappelijk litteratuur van zijn tijd
en kreeg niets onder 't oog van. een
andere school van wijsbegeerte.
Een man als hij kon op den duur
geen bevrediging vinden in het schrij
ven van kunstcritieken. Hij werd journa
list. Het wonderlijke leven van den let
terkundigen daglooner, zooals Jörgenzen
het uitdrukte, ging hij leiden.
(Gedeeltelijk gecorrigeerd).
Vandaag was het 40 jaar geleden, dat
de E.E.Z.Z. Franciscanessen in de Ko
ningstraat zich hier ter stede vestigden.
Dit feest is in het geheel niet gevierd
geworden, ook niet kerkelijk.
Met ingang van Zondag 1 October zul
len de burgemeester en mevr. Maarschalk
wederom geregeld iederen eersten Zon
dag der maand ontvangdag houden.
Gisteren hebben eenige winkeliers uit
de Kleine Houtstraat (vanaf Anegang
tot Ged. Oude Gracht) vergaderd en
in deze vergadering is opgericht gewor
den de Kleine Houtstraa-vereeniging.
Het bestuur is als volgt samengesteld:
Joh. Braakman, voorzitter, G. de Ja
ger, penningmeester, 0. Schouten, secre
taris, H. Serné en C. Speet.
Eenige winkeliers uit het tweede ge
deelte der Kleine Houtstraat hebben
deze vergadering bijgewoond en zullen
nu trachten ook voor dat een gedeelte
een vereeniging op te richten.
HAARLEM, loont uw medewerking
Aan de groote vredestaak.
Doet de Roode-Kruisdag slagen, j
Steunt de groote, hooge zaak.
Mannen, vrouwen, dames, heeren;
Jongens, meisjes, aan den slag.
Beurt den dertigsten September
Eens een duizenden-bedrag.
Vrede, vreugde en gezondheid
Brengt en houdt ge in uw huis
Door de zorgen en den arbeid
Van het wakend Roode Kruis.
Zusters, helpsters en verplegers
Worden ernstig opgeleid.
Die bij rampen en ellende
Klaar staan voor uw veiligheid.
Heel wat lijden kan verholpen..,
Kan voorkomen en geweerd.
Door de Roode-Kruisgedachte
Wordt menschlievendheid geleerd
Helpt ons, onderwijzeressen,
Onderwijzers, geeft uw kracht
Door uw woorden op de scholen
Wordt er veel bijeengebracht,
Met uw sterke propaganda
B(j de Nederlandsche jeugd- i
Leert ge hygiëne kennen
Als een plicht, een hooge deugd, i
HAARLEM, helpt ons leden werven,
Steunt die overschoone zaak,
HAARLEM, toont uw medewerking
Aan de groote Vredestaak.
J. H. SPEENHOFF,
VariWege het Ministerie van Waterstaat
werd heden aanbesteed:
Het uitvoeren van onderhoudsbagger-
werk in de zijkanalen F. en I. van het
Noordzee Kanaal, behoorende tot de wer
ken van dat Kanaal. Laagste inschrijver
was de fa. den Breien v. d. Wouw te Nij
megen voor 19.980;
het onderhoud van de Pettemerzeewe-
ring, gedurende het jaar 1923.
Raming 25.000.
Laagste inschrijver was P. Kuipers, te
Zijpe, voor 22.990.
Hedenmorgen omstreeks negen uur
is de 13-jarige J. B., te Haarlem,
door de stoomtram nabij Santpoort
aangereden. De jongen liep tusschen
de boomenrij op den grasberm met
een groote mand op het hoofd. Plot
seling ging hij, niet bemerkende dat
de stoomtram achter hem aankwam,
op de rails loopen met het noodlottige
gevolg, dat hij door de locomotief
gegrepen werd. Hij had evenwel zoo
veel tegenwoordigheid van geest, dat
hij zich aan de buffers der locomotief
vastklampte. De machinist remde uit
alle macht, waaraan het te danken is,
dat de jongen niet gedood werd. Hij
bekwam evenwel kneuzingen aan boe
nen en handen. Nadat hij ten huize
van Dr. de Groot verbonden was,
werd hij per tram naar Schoten ver
voerd alwaar hij door de politie naar
zijn huis werd gebracht De machi
nist heeft aan het ongeval geen schuld.
Woensdagavond hield de R. K. Es
perantistenclub „Abbé Richardson" 'n
goed geslaagden propaganda-avond.
Half 8 uur opende de voorzitter de
vergadering. Hij heette allen welkom
en memoreerde met korte woorden
hoe velen te weinig werk maken vtan
hun studie van Esperanto. Op zeer
duidelijke wijze deed hij uitkomen,
dat men geregeld de lessen dient te
volgen. Daarna gaf hij het woord aan
den Dominicaner pater Preller, uit
Alkmaar.
Deze begon met een groet te bren
gen van de „Alkmara Samideanoj al
la Harlemaj". Dit werd met daverend
applaus begroet. Spr. hoopte, dat de
hand van vriendschap tusschen .de
Alkmaarsche en Haarlemsche Esperan
tisten altijd hecht moge blijven en 't'
bezoek der Haarlemsche Esperantisten
aan hun Alkmaarsche vrienden heeft
zeker bij beide clubs een aangename
herinnering achtergelaten.
Daarna begon spr. zijn mooie rede.
Hij behandelde het verloop van ver
schillende congressen, waar duizen
den Esperantisten bijeen waren en
waarvan men absoluut niet kon hoo-
ren of men met een Hollander, Ger
maan, Rus, Engelschman, Griek of
Japaneees irprak, want alle monden
EèPiËS&tp, spreken, J?
Op verschillende wijzen maakte spr.
duidelijk dat Esperanto reeds vele on
schatbare diensten aan de wereld had
bewezen, als ook lioe verschillende
Pausen Esperanlo hebben aanbevolen,
en hij spoorde de aanwezigen aan
zich bij Esperanlo aan te sluiten eni
den te geven cursus welke begint a
October te volgen.
Luid applaus viel den eminenten re-*
denaar ten deel voor zijne gloedvolle'
rede.
De voorzitter dankte Pater Preller
en sloot hierna de vergadering.
Hierna gaven verschillenden zich
op voor het volgen van den cursusJ
Gisterenmiddag heeft het bestuur der
Zijlstraatvereeniging ten huize van den
heer Dantuma vergaderd, tot toekenning
der prijzen op de prijsvraag der Zijlstraat
vereeniging. Tijdens de etalageweek had
deze vereeniging een prijsvraag uilgeschre
ven, hierin bestaande, dat in de etalage
kast der winkels van 39 winkeliers, leden
der Zijlstraat-vereeniging een lelter was
neergelegd .De bedoeling was dat het pu
bliek, al die 39 letters zou vinden, van
elke letter mededeelen bij welke firma zij
gedeponeerd was en van die 39 letters een
zin samenstellen van 5 woorden, waarvan
het eerste woord met een B. begon.
De oplossing van deze prijsvraag was de
volgende zin:
Begunstig de leden der
Z ijlstraatvereeniging.
Zooals de heer Caderius v. Veen,
voorzitter der Zijlstraatvene-eniginggiste
renmiddag in een kort toespraakje op
merkte, is het doel van de prijsvraag vol
komen bereikit en werden de verwachtin
gen zelfs ver overtroffen.
Waar anders de Zijlstraat, wat bezoek
betreft, werd achtergesteld bij de Groote
Houtstraat, Anegang enz., door middel
van de prijsvraag het bezoek aan de
Zijlstraat zoo groot geweest dot het wel
leek alsof de Zijlstraat een hoofdstraat
was. De aandacht werd niet alleen op de
Zijlstraat maar ook op de etalages en op
de winkeliers gevestigd. De animo voor
de prijsvraag was zeer groot en de moei
te, die vele inzenders zich getroostten om
de oplossing in fraaien of aantrek'kialijiken
vorm te gieten was groot, de goedie ge-
Er zijn er bij die niet minder dan 9 a 10
bladzijden op rijm inzonden. Er waren er,
die elke Zijlstraatsche frma bedachten en
als uitkomt wat de meeste inzenders de
leden der Zijlstraatvereeniging voor goeds
toewenschten, dan wordt de Zijlstraat niet
alleen een hoofdstraat van Haarlem, maar
de daar wonende winkeliers zullen zoo
door het publiek begunstigd worden dat
er voor de andere in Haarlem wonende
winkeliers niet veel meer overblijft. An
deren hadden hun inzending fraai gecalli-
grafeerd, of van een aardige teekening
voorzien. Zoo iemand die alle firma's in
de Zijlstraat onder bescherming stelde van
den Handelsgod Mercurius. Er waren ook
aardige vindingen bij van moderne en
antieker opvatting. Jammer dat in vele
gevallen de oplossing van het raadsel zelf
niet juist was. Toch deed het ons genoe
gen dat het bestuur der Zijlstraatvereeni
ging de goede gedachte had voor dat vele
fraaie werk extra-prijzen toe te kennen,
buiten de prijsvraag om dus. Het ligt in het
voornemen een volgend jaar nog eens een
zelfde prijsvraag uit te schrijven.
Totaal waren ingekomen 3514' oplos-
shjgien, waarvan bij eerste schifting al
reeds zooveel uitvielen dat nog 1699 op
lossingen overbleven, Bij nadere schifting
vielen er nog meer uit.
De namen der winkeliers of firma's
moesten juist geschreven zijn, al werd
op een enkel lettertje niet gelet en al
werd rekening gebonden met de jeugd van
vele anzen'derls en inzendsters.
Er was één winkelier, die niet mee
deed aan de prijsvraag, docih in zijn eta
lagekast had hij een punt gelegd, met de
mededeeling er bij: „Hier zie je, wat je
bij niemand anders ziet." Of deze punt
al of niet vermeld werd in de oplossing
werd niet in aanmerking genomen.
In tegenwoordigheid van de pers werd
gisterenmiddag overgegaan tot trekking
der prijzen. Tegenwoordig waren de be
stuursleden der Zijlstraatvereeniging de
heer J. 0. Oaderius v. Veen, O Th.
Dantuma, Th. Pielage, P. A. Cassée, Th,
Wanders, F. Bühning en W. Worst.
Wij hebben eerbied voor de vele moei
ten, di© de bestuursleden en de heer
en mevr. Dantuma zich gegeven hebben
om de oplossingen na te zien. Dat is
een ontzaggelijk werk geweest. De goede
oplossingen werden alle voorzien van 'n
nummer en in een schaal waren num
mers, in koperen of beenen ringe
tjes gevat, die correspondeerden met de
nummers der goede oplossingen. De toe
kenning der prijzen heeft zoo billijk en
zoo goed mogelijk plaats gehad.
De uitslag is: Hoofdprijs: J. Ileeres,
Roosveldstraat 13, Haarlem. De overige
13 prijzen vielen ten deel aan: 1. B.
Bos, Zijlweg 64, Overveen; 2. A, L. Dui
verman, A. L. Dyserinck3traat 90; 3.
J. Schuitemaker, Koninginneweg 63; 4.
M. Berends, Kenaustraat 12; 5. E. v. d.
Berg, Palmstraat 19rcod; 6. N. Müller,
Jansstraat 58, 7. A. G. Kroon, Meerweg
15, Heemstede; 8. J. Timmerman, Jans
straat 619. P. Dekker, Pieter Kies-
straat 10; 10. J, Luyte, Magdalenastr.
23; 11. D. Andrea, Ampsingstr. 91; 12.
E. Lambert, Atjehstr. 35, Schoten; 13.
A. P. Aukes, Ged. Oudegracht 111, Haar
lem. I
Nog werden een zestal extra-prijzen
beschikbaar gesteld voor de fraaiste in
gezonden uitvoeringen, en wel aan: H.
van Walsem, Schermerstr. 2rood; A. J.
Röben, Vooruitgangstr. 119rood; H. Rus
tige, Koninginneweg 8P. Heitlager,
Potgieterstraat 14; J. Soelaart, Zijlweg
113; J. van der Wateren, Roosveldt-
straat 14.
De verschillende prijzen ziin tot a.s.
Maandag ter bezichtiging gesteld in de
etalage der firma Dantuma, Zijlstraat 90,
terwijl tevens de ingekomen antwoorden
aan twee stapels zijn geëtaleerd. Eén sta
pel verkeerde antwoorden en één stapel
goede. Eenige fraaie teekeningen even
eens als antwoorden ingekomen, versie
ren verder de etalage.
De prijzen worden a.s. Maandag 2
October des avonds 8 uur uitgereikt
in de bovenzaal van de Kroon. De
winnaars ontvangen een uitnoodiging
thuis. Deze avond wordt een echt
gezellige avond voor de Zijlstraters
levens, daar het bestuur de bewoners
der Zijlstraat hiervoor zal uitnoodi-
gen en na de prijsuitreiking de rest
van den avond worden aangevuld
met muziek en dans. i
De hoofdprijs, een gouden horloge,
wordt uitgereikt. i
Onder de 13 andere prijswinners
wordt geloot om de eerslfi. tweede,
derde keuze en& J>
Simultaanseance. Ter gelegenheid
van het 5-jarig bestaan der damclub
„St. Bavo" alhier, gaf de heer B. H. M.
Stevens Dinsdagavond een simultaan-
séance. Er waren 17 deelnemers, hetgeen
voor Heemstede vrij groot genoemd mag
worden. Nadat de voorzitter de bijeen
komst had geopend, werd om 7.30 be
gonnen.
Daar alle deelnemers leden van dam
clubs waren, was de strijd op vele borden
zeer spannend.
De heer Stevens won 9 partijen, en ver
loor er 8, en wel tegen de heeren L. T.
Floris, J. v. Wees, P .Veen, J. Stevens, N.
v. d. Berg, J. v. d. Zwam, J. Draaijer en
J. v. Berkum.
In de pauze reikte de heer B. H. M.
Stevens, als eerelid van„St. Bavo" de prij
zen uit, behaald in de competitie en pro-
bleemweüstrijden, seizoen 19211922, ter
wijl den heer B. H. M. Stevens een cadeau
werd aangeboden voor de vele werkzaam
heden in de 5 jaren voor de damclub ver
richt.
De heer F. Broekman had een bloemstuk
in ontvangst te nemen voor zijn 6-jarig
lidmaatschap.
Voor de simultaanséance waren 6 prij
zen beschikbaar gesteld, die na afloop on
der de 8 winnaars werden verloot, waarna
te half elf de voorzitter onder dank aan
spelers en belangstellenden de bijeenkomst
sloot.
Gasdemonstratie. Woensdagavond was
in het Kath. Vereenigingsgebouw een da
me aan het woord, die op uitnemende wijza
voor een talrijk en belangstellend publiek
heeft uiteengezet den bouw van de Pro-
metheusgasfornuizen en ondertusschen op
twee fornuizen en een lossen oven heeft
gekookt, gebakken en gebraden. De
zaal met de talrijk tentoongestelde artike
len, platen en spreuken bood een gezelli-
gen aanblik. Ook hier werd verklaard op
wat voor wijze gekookt kan worden op
gas, goedkooper dan op elke andere
brandstof en aan het publiek getoond hoe
de brander van een comfoor of fornuis
moet worden gesteld om een zuinig gas
verbruik te verkrijgen.
Een wonderpan, een zoogenaamde etage
pan, trok veler aandacht. Met deze pan
kunnen waarlijk wonderen verricht wor
den zooals duidelijk uiteengezet werd.
Van het proeven van de bereide cake,
visch, vleesch enz. werd door de dames een
dankbaar gebruik gemaakt. Alles was op_|
uitnemende wijze bereid.
Het was een welgeslaagde avond.
Het Witte Kruis". Dinsdag 3 Octo
ber a.s. vergadert „Het Witte Kruis", afd.
Schoten, des avonds ten 8 ure in de zaal
van den heer Plug, Soendapleiu.
De agenda bevat o.m.: verkiezing be
stuursleden, verkiezing leden commissie
wijkverpleging, behandeling beschrijvings
brief algemeen© vergadering, verkiezing
afgevaardigden, enz. V
Trekldng van 950 nummers ten overstaan van
Notaris A. G. Muliê.
Prijs van f 1000 3719 6511
400 2176 3787 4610 5116 10527
12947 14086 14566 18777 18941
200 284 9968 12488
100 517 585 1274 3591 5961 7581
12445 20448
Prijzen van t 90 eigen geld.)
4 2259 4725 7174 9650 12118 14233 15982 18758
51 2300 34 7348 9733 12243 öl 16019 81
54 2488 7414 84 ÜO 62 16134 18835
83 2539 4825 58 93 S3 78 16469 19169
105 2715 4945 7503 9858 12347 14317 16512 19269
18 32 59 8 9950 12459 24 17039 94
50 2844 5318 7703 10010 63 88 78 19313
268 2957 21 58 10155 83 14443 17113 71
339 3002 5439 7865 10360 12520 14551 17431 19674
41 84 51 8022 10428 12673 14634 17598 19761
405 3179 5728 8415 59 12764 92 17716 19913
35 3514 80 48 94 95 14921 79 28
52 3608 5932 53 10677 13027 87 89 20107
75 18 55 8544 10708 13133 15098 17888 84
635 31 6003 65 89 37 15156 17911 93
1034 3772 39 8612 10885 13228 15251 18036 20354
61 4000 6138 97 10909 30 89 46 20609
1204 4209 6304 8703 11029 13399 15402 75 74
77 14 6405 7 11141 13438 69 88 20782-
1458 4338 97 8822 11494 91 15512 18170 98
82 58 6672 5911730 13555 54 18 20841
1644 88 92 8913 80 89 57 18352
1702 4415 6874 63 11884 13677 15623 18427
54 4513 6943 9158 12011 13795 15767 1859S
1949 55 7071 9258 93 13891 87 18673
2033 4657 7165 9512 12102 94 15920 18715
Later aflosbaar.
22 2254 4446 7051 928511881 1424316536 18835,'
64 61 4506 7150 9323 11907 57 70 18901
146 t)3 27 7243 4! 15 14353 73 18
73 2301 79 78 53 40 72 16618 54
79 79 4607 7301 96 58 14412 66 55
242 2412 13 42 9447 99 27 75 58
31 50 49 12025 51 76 66
46 84 98 48 99 87 19034
48 7436 9597 63 14505 16726 47
60 48 9714 12106 29 57
75 50 31 31 44 41 59
47 54 47 66 67
52 62 14608 16898 92
73 12210 9 16901 19155
9814 60 16 31 19253
20 12331 27
22 41 70
34 12401 14721
44 16 37
52 24 66
67 81
53 56
60 62
86 70
353 2501
434 4
4a 24 4700
56 74 22
90 2603
94 45
505 52
73 70
652 71
62 82
79 2700
759 6
87 9
80
81
50 7513
63 36
80 40 20 1233 1 27 47 19337
87 98 22 41 70 64 46
4315 7622 34 12401 14721 70 68
37 38 44 16 37 75 90
55 48 52 24 66 83 19487
64 49 67 81 93 17005 19517
89 731C035 12512 14879 8 37
95 96 4979 7711 60 22 14911 24 42'
813 2823 86 20 10112 49 12 27 69
16 30 96 84 10222 50 52 33 94
19 41 5027 86 58 55 53 17168 19602
35 61 88 93 62 57 61 17234 62
61 93 5100 7881 10314 12632 78 42 83
60 2S00 80 88 44 59 93 71 19742
913 4 5222 80C6 81 12714 94 17321 65
18 17 32 24 85 4415008 32 76
25 29 69 39 10412 12875 13 55 1981 li
37 38 70 78
46 78 5346 8128
65 3008 5415 43
1038 3113 40 49
53 24 42 85
59 25 67 93
11C6 77
18 3244
32 93 23 92 52
34 12916 55 17459 611
45 44 64 97 761
62 13019 15108 17501 80:
73 21 12 3 831
93 73 42 22 19947;
72 8245 10503 81 57 34 87!
89 47 20 13106 15207 51 921
39 56 5518 48 72 36 61 17605 94
47 3405 23 65 10615 13208 87 8 20059'
76 26 40 73 54 46 92 43 201341
1254 38 68 8326 10709 78 15302 70 40 j
70 66 5605 53 44 13303 14 17729 73
1470 98 47 8407 57 27 99 42 20211,
81 3522 62 9 10821 3915400 17811 17
85 31 80 64 78 77 6 33 20
91 75 98 8523 10924 13412 8 62 261
1507 78 5758 30 61 34 1558/ 17917 55-
55 3612 5820 55 11007 83 90 24 20304
95 93 5988 74 37 13511 15609 46 20405
1626 3704 89 87 38 67 12 58 23,
34 54 6007 8604 55 82 34 18096 20509'
35 77 70 27 89 88 36 18129 53'
66 3833 90 68 11127 13610 80 90 20623
67 52 6100 84 60 31 98 18203 28'
77 3906 7 8701 11203 63 15811 19 30'
94 16 26 55 16 89 12 20 33i
1709 25 61 78 47 90 57 26 87'
14 26 6220 87 69 13707 15917 76 99'
20 73 96 8837 85 16 29 18340 20711
71 4001 6345 41 92 17 66 59 281
81 43 65 6311340 20 69 18414 36
1803 48 6452 92 53 21 16122 91 52!
53 49 6519 8984 11406 90 16208 18520 66
1977 94 38 91 11 13810 15 52 93
2011 4185 61 9020 11513 28 53 62 20809
36 4215 86 58 32 45 5-4 84 19
49 56 6689 65 69 58 93 86 25
2112 4316 6716 91 11621 63 16333 18674 99
13 22 74 9145 42 13933 39 81 20927
40 82 6839 68 11717 44 79 18732 37
43 4413 93 80 47 64 96 90
55 20 6917 9201 11813 73 16403 18808
78 22 81 26 25 77 75 43
90 23 7005 47 31 97 16504 72
2234 31 7 50 73 14187 26 79
73
