BINNENLAND.
Onschuldig veroordeeld
BUITENLAND
Tweede Blad 10 October 1922
KORST EN KENNIS.
Van het Vatlcaan.
De positie van Lloyd George.
Amerika en de Commissie van
Herstel.
Amerlkaansch!
R.-K. Kunstenaars-vereeniglng.
De burgemeesters en het
tooneel.
Geschoren „Tribune'Mezers...
eiKNENLANDSGH NIEUWS.
Vergadering van het dag. bestuur
van den Algem. Bond van Kies
kring-organisaties.
Anarchistisch congres.
Ontginning van steenkolenvelden.
De graaninvoer in Duitschlano.
Decentralisatie der Rijksveriekp
ringsbank.
R.-K. Overheidspersoneel.
De H. Stoei en de gebeurtenissen
in het Oosten.
FEUILLETON
VII.
Toen Paul Harmant 'smorgens naar
zijn fabriek' ging, waarschuwde hij
Mary, dat hij gedurende den dag eiv
ook 's avonds met een Engelsch inge
nieur, te Parijs vertoevend, zou moe
ten werken. Hij zou daarom niet bij
de lunch en ook niet bij 't diner aan
wezig kunnen zijn. De koetsier bracht
hem vervolgens naar Courbevoie.
- Je kunt naar Parijs terugkeeren,
zeide hij.... Vandaag heb ik je niet
meer noodig, maar aangezien ik zeer
laat op de fabriek blijf werken, moet
|e me komen halen.
Hoe laat mijnheer?
Zorg dat je om half een op de
kade bent, tegenover de groote deur.
Het is niet noodig den nachtwaker te
wekken.
Best mijnheer.
Jacques Garaud lunchte dien dag in
een restaurant in de buurt van de fa
briek, waar hij wel meer wat gebruik
te, als drukke zaken hem beletten naar
Een rede van Poincaré.
De polemiek over het uitbreken
van den oorlog.
het restaurant, die in een groote bus
het diner bracht, werd aangediend
door den nachtwaker.
„Morgen vroeg moet je alles ma
komen weghalen," zeide Garaud tot
den bediende uit het restaurant.
De beide mannen gingen aan tafel
en zetten hunne gesprekken in het
Engelsch' voort.
Om zeven uur gingen de arbeiders
en bedienden naar huis. De waker
kwam vragen,^of hij de tafel zou af
nemen.
„Niet noodig-..laat alles maar
staan, zooals het staat. Je kunt gaan.
Ik wil onder geen voorwendsel en door
niemand gestoord worden."
Een kwartier later was alles stil
geworden in de fabriek.
„Nu gaat het beginnen zeide de
miïlionnair tot zijn medeplichtige.
Ovide verkleedde zich. In vijf mi
nuten was hij gereed en plaatste zich
vóór zijn gewezen compagnon, die met
het klamme zweet op de slapen hem
had gadegeslagen zonder een woord
te zeggen.
„Ik nen klaarzeide hij. Leg
mijn plunje op een veilige plaats en
b.eng me naar de deur, waarvan je
me hebt gesproken."
Steeds zonder te spreken, nam de'
miïlionnair een sleutel uit zijn lade
en gaf Ovide een teeken hem te vol
gen. Het was stikdonker. Aan den
bewolkten hemel was geen ster zicht
baar en' de maan kwam eerst laat op.
Er heerschte een benauwende stilte.
Zij staken zwijgend een binnenplaats
over, daarna nog een. Eindelijk stond
Jacques Garaud voor een deurtje
stil.
„Hier moeten we zijn," mompelde
hij, terwijl hij tastend het slot zocht.
De deur ging opem
„Hier is de sleutel. Houd rechts
aan. Binnen vijf minuten ben je op
den weg van Garenne-Colombes."
Ovide nam den sleutel, ging naar
buiten en verdween in de duisternis.
In de verte klonken acht slagen van
den toren van Courbevoie. Op dit
uur nam Lucie aan het station Sint
Lazare den trein, die op het punt stond
te vertrekken. Spoedig was zij in
Bois Colombes, waar zij uitstapte en
denzelfden weg insloeg van den vo-
rigen dag. Het was nog niet laat ge
noeg, om bang te zijn. Eerst toen ze
alleen was op den eenzamen weg,
keek ze ongerust om zich heen. Zij
kwam evenwel zonder moeilijkheid
waar ze wezen moest. De kamenier
haastte zich hare meesteres van Lu
cie's komst in kennis te stellen. De
burgemeestersvrouw, die al een uur
met ongeduld wachtte, was bezig
zich te kappen. Toen dit geried was,
kwam Lucie aan de beurt.
De baljapon werd voorzichtig los-
gespeld en op de^ tafel uitgespreid.
Deze japon, in zoo'n korten tijd klaar
gemaakt, was werkelijk een kunst
werk. Hij paste uitstekend en er was
slechts een kleinigheid aan te veran
deren. Hoe knap Lucie ook was,
die verandering duurde toch nog
twintig minuten. Daarna moesten
nog de versieringen aangebracht wor
den, bestaande uit natuurlijke bloe
men. Dat gaf nog heel wat werk.
Het was intusschen ongeveer negen
uur geworden. De meid van mevrouw
Lebret was naar de apotheek gegaan,
om er een drankje te halen voor de
zieke, wier toestand steeds zorgwek
kende werd. Moeder Lise z >rgde voor
den winkel, tot de meid terug zou
zijn en wachtte met spanning op den
terugkeer van mijnheer Lebret. Deze
kwam tien minuten na negen thuis.
£Wordt vervolgd.)
De crisis in het Oosten: de voorwaarden voor de ontruiming van
Thracië; nieuwe schending van de neutrale zone; Ismet pasja beveelt
staking der militaire bewegingen. Lord Curzon over de crisis. De
oorzaak der Grleksche nederlaag in Klein-Azië.
Onder de Telegrammen; De hervatting van de Conferentie te
Moedania. Arrestaties van christenen te Constantinopel. Optimisme
te Londen. Ministercrisis in Denemarken. Geruchten of altreden
.van Lloyd George.
huis te gaan. Hij verzocht om zes uur
's avonds twee diners te bezorgen. In
de fabriek komende, zeide hij tot de
vrouw van den waker 5
Heb je dien mijnheer gezien, die
gisteren even voor zessen hier was
Ja, mijnheer.
Dus, als je hem ziet, ken je hem
terug.
Zeer zeker.
Welnu, die komt van avond weer
hier.
Het is een ingenieur, met wien ik tot
laat in den nacht blijf werken. Noch
gij, noch uw man behoeft op te blijven,
tot ik wegga.
Ge kunt op het gewone uur gaan
slapen. Om half zes moet ge hier op
mijn kantoor de tafel dekken voor
twee personen. Er worden twee diners
gebracht uit het restaurant.
Om half zes bracht de vrouw van
den waker Ovide bij Paul Harmant en
begon meteen de tafel e dekken. De
miïlionnair liep den bandiet tegemoet.
Hij sprak Engelsch. Ovide begreep en
antwoordde in dezelfde taal.
Hun verblijf te New York had de
beide mannen met het Engelsch geheel
vertrouwd gemaakt.
- Allés is in orde om een onaanvecht
baar alibi te bewijzen, zeide Paul Har
mant. Om zes uur zullen we eten.
All right
De industrieel ontvouwde allerlei
teekeningen van machines en de twee
bandieten deden, alsof zij spraken
over machineriën.
Hoe laat zal je koetsier hier ko
men vroeg Solvieau nog steeds in 't
Engelsch sprekende.
Om half een hij zal op de kade
wachten.
Prachtig.
- Gaat dat meisje daar ginds nu al
leen of in gezelschap heen
Alleen. Op die manier zijn de mqei-
lijkhed n, die ik niet wist hoe uit
den weg te ruimen, van zelf opgelost.
De tafel was gereed., de vrouw van
den waker ging heen. Terwijl Ovide
verder ging, haalde hij uit zijn zak een
voorwerp, ontdeed het van het papier
en legde het op tafel.
Wat zeg je hiervan
Het was het mes, door hem in den
winkel op de Bourbonkade gekocht.
Het nieuwe lemmet glinsterde.
Jacques Ganu.1, hoewel een rasechte
schurk, huiverde bij het zien van ui
moordtuig.
Het sloeg zes uur. De jongen uit
afhing liet conflict te stuiten. De tsaar'
kwam in opstand tegen een dergelijk
cynisme.
Ondanks het feit, dat van verschillen
de kanten op het aftreden van Lloyd
George als premier wordt aangedrongen,
schijnt er geen reden om aan te nemen
dat hij voor het oogenblik ook maar de
geringste neiging heeft, zijn taak op
te geven. De „Times" spreekt de waar
schijnlijk wijdverbreide opvatting uit,
dat elke eisch tot aftreden van afzon
derlijke ministers, zoolang de crisis niet
is geëindigd, moet worden afgekeurd.
De elfduizend leden tellende vereeni-
ging van Amerikuansche bankiers heeft
in haar jaarvergadering Vrijdag een re
solutie aangenomen, waarin de Ameri-
kaansche regeering wordt uitgenoodigd,
de voorwaarden te formuieeren, waar
onder de Vereenigde Staten zouden wil
len medewerken aan het herstel van
Europa en deel zouden willen uitmaken
van de Commissie van Herstel.
Te Chicago heeft de rechter do vo
rige week een echtscheiding uitgespro
ken, die een zekere William Waiter
had aangevraagd, omdat zijn vrouw al in
geen achttien jaar een woord tegen hem
gesproken had, ofschoon zij in hetzelfde
huis leefde als haar man. „Het is als
of ik naast een geest leef", verklaarde
eischer. Hij had, verklaarde hij, dokters
geraadpleegt om zijn vrouw aan het
spreken te krijgen (toch het was on
mogelijk gebleken, ook maar één woord
uit haar te krijgen.
De correspondent van de „Petit
Parisien" te Palermo heeft ex-koning
Ivon s tan tij n van Griekenland geïnter
viewd, die verklaarde den wensch te
koesteren zich, na een verblijf van twee
«ot drie maanden op Sicilië, naar Parijs
te begeven. De ex-koning verzekerde,
dat hij zijn afstand als definitief be
schouwt.
Den 23en October zal Angèle La-
val, de schrijfster van de anonyme brie
ven, welke destijds 't vreedzame plaatsje
Tulle gedurende vele maanden in be
roering brachten, eindelijk voor het ge
recht verschijnen. Zij is nu uit de in
richting voor zenuwlijders ontslagen.
Twintig getuigen zijn opgeroepen. Van
de „slachtoffers" eischen acht schade
vergoeding, o.a. mevr. Gilbert, wier
echtgenoot door het gestadig ontvangen
van anonyme brieven zijn bezinning
verloor en stierf.
Charles Laurent heeft president
Ebert van zijn aftreden als gezant te
Berlijn in kennis gesteld. Zijn opvol
ger, naar men weet is het dr. Mar-
gerie, thans Fransch gezant te Brus
sel, is 61 jaar oud. Hij was reeds aan
de legaties in Kopenhagen, Konstanti-
nopel, Washington en Madrid werkzaam
Op de conferentie te Algeeiras was hij
belast met de opstelling van het pro
tocol. In 1909 was hij gezant te Peking,
en in 1914 werd hij benoemd tot di
recteur van politieke zaken voor Euro
pa, Afrika en het Oosten om in 1919,
het gezantschap te Brussel te betreden.
Maurice Herbette, zijn opvolger in
de Belgische hoofdstad begon zijn di
plomatieke loopbaan te Berlijn onder
leiding van zijn vader, die er gezant
was. In 1907 werd hij belast met de
leiding van het regeerings-persdeparte-
ment te Parijs.
De Fransche bladen melden dat
Islim pasja, de gouverneur van Hau-
ran (Fransch-Syrië) doar een bende is
overvallen toen hij de stad per auto
verliet. Hij werd gewond. Zijn secreta
ris en twee Fransche officieren werden
gedood. N
Een groep van inwoners te Lyon
uit de Hautes-Pyrenées afkomstig, heb
ben „la maréchale Foch" een kostbaren
mantel ten geschenke aangeboden als
hulde aan haar illusteren echtgenoot die
naar men weet in het departement dér
Hautes-Pyrenées geboren is. De man
tel is van fluweel van Lyon met Lyon-
scke zijde gevoerd. De kleur is don-
ker-violet. en door mevr. Foch zelf uit
gekozen. Op den mantel zijn verschillen
de ftguren aangebracht o.a. een berg
bewoner van Pyreneën, die de hand reikt
aan een Bretonsche. Dit is een alle
gorie van den band tusschen den maar
schalk en zijn echtgenoofe.
De algemeene R.K. Kuinstenaarsvereenh
ging houdt een algemeene ledenvergade
ring en groepsvergadering op Zaterdag 14
October 1922 te Tilburg.
Op het programma komen voor: een be
zoek aan de R.K. Leergangen, groepsver
gaderingen Bouwkunst en Letterkunde
(Goedkeuring concept groepsreglemeut.
Verkiezing fiiroepsvoorzittor), Schilderkunst
(id.), Toonkunst (Ad.)algemeene verga
dering (verslag kunstcongres Breslau, uit
eenzetting over alg. R.K. Kunstenaars-
congres, beurs voor lilersttoren, copieën
bureau).
De burgemeester van Rotterdam heeft,
naar men weet, indertijd het beruchte
tooneelstuk „Reigen" verboden, dat zelfs
in de vaderstad van den schrijver een al
gemeene verontwaardiging heeft gewekt.
Dr. v. Ravesteijn, de beroemde commu-
nist( is een verwoed tegenstander van
alcoofwoningen. 't Maakt de menschen
onzedelijk. Maar de vertooning van al-
coofgeheimen op het tooneel vindt hij
prachtig.
Waar een burgemeester zulks verbiedt,
vergrijpt hij zich aan de kunst. En dan
gaat hij geweldig interpelleeren in de
Raadszitting van Rotterdam, zooals Don
derdag j.l.
In de „Maasbode" wordt daarvan het
volgende verteld:
„Een burgemeester heeft tegenwoordig
niet meer uit te maken, wat zedelijk of
onzedelijk, eerbaar of oneerbaar is. Wij
zijn met onze moderne beschaving nu
zoover, dat er volgens v. Ravesteijn geen
bepaalde normen van moraal meer be
staan.
De moderne mensch heeft recht om
stukken te gaan zien, waarin met moraal
en zelfs met burgerlijk fatsoen geen reke
ning meer wordt gehouden.
Aldus dr. v. Ravesteijn, die er een sport
van maakt dergelijke paradoxen te lan-
ceeren.
Kort en krachtig heeft de burgemeester
den heer v. Ravesteijn te woord gestaan.
Ons land wordt vooral van Duitschland
uit overstroomd met een aantal immo-
reele geestesproducten waartegen ons
volk beschermd dient te worden.
Als dr. v. Ravesteijn dit alles kunst
belieft te noemen, hij ga zijn gang, maar
de burgemeester aarzelde niet dit deca
dent, degenereerend, onzedelijk, on
tuchtig en vies te noemen.
Dergelijke vertooningen noemde hij
schandelijk gemeen. Hij begrijpt niet, dat
kuische vrouwen bereid zijn in dit stuk
te spelen of het te gaan zien.
Zoo meende hij met het verbieden van
dit stuk goed te hebben gehandeld en hij
laat zich deze meening niet ontfutselen.
De kloeke woorden van den voorzitter
maakten op den Raad diepen indruk.
De praatjes van De Zeeuw kunnen wij
hier rustig voorbij gaan.
Dat verwijzen naar den Bijbel is een
armzalig argument.
Dr. van Ravesteijn vertrouwend op den
steun der roode geestverwanten probeer
de het nog eens met een motie, welke
bedoelde uitdrukking te geven, dat de
burgemeester zich voortaan van een der
gelijke censuur zou onthouden.
Maar de burgemeester antwoordde
terecht, dat hij naar eigen geweten en in
zicht uitvoering zal geven aan den plicht,
welke art. 188 hem oplegt. Moties als
deze zullen daarop geen invloed hebben.
Dat was weer een echt Zimmerman-
woord waarvoor de Rotterdamsche bur
gerij slechts dank en bewondering kan
hebben.
Wat steekt het mannelijk woord van
Zimmerman toch huizenhöog af tegen.het
armzalig toegeven van den Haagschen
Patijn, die zelf ook wel voelde, dat
„Reigen" toch niet bepaald door den
beugel kon maar toch de vieze vertooning
toestond. Vanwege de lamlendige vrijheid,
die tot losbandigheid voert.
Wanneer zullen alle burgemeesters
eens hun plicht beseffen, hun zoo duide
lijk in Gemeentewet opgelegd?
De „Tribune," het blad van David
Wijnkoop, publiceert het volgende:
„Een Schiedamsch abonné wordt werk
loos en is voornemens „De Tribune" op
te zeggen; een andere werklooze zou
ook graag „De Tribune" lezen, maar kan
het geld feitelijk ook niet missen.
Na eenig nadenken nemen ze dit be
sluit: de een zal de ander scheren, bij
hel daarvoor ontvangen geld legt hij het
ontbrekende en samen lezen ze nu „de
krant hunner keuze".
Daar zit heel wat symboliek in: die men
schen worden dag aan dag door de com
munistische „leiders" bij den neus ge
nomen
De voorzitter, Mr. A. Baron van Wijn
bergen, opent de vergadering, waar alle
daartoe gerechtigde organisaties verte
genwoordigd zijn, met een terugblik op
den afgeloopen verkiezingstijd en brengt
hulde aan de besturen, die in die periode
zoo flink hebben gewerkt en herdenkt
dankbaar, dat de scheuring, die gedreigd
heeft door het optreden van afzonderlij
ke groepen, betrekkelijk zoo goed is ver-
loopen.
Komende tol de behandeling der agen
da, wijst spr. er op, dat de kieskring-
besturen er bij hun samenstelling op heb
ben te letten, dat het in hun geheelen
kieskring gezag dient te bezitten om de
noodige leiding en voorlichting aan de
kiezers te kunnen geven. Spr. dringt er
daarom op aan, dat de bestuurderen zul
len overwegen of zij aan dit vereischte
voldoen of de besturen herziening in de
samenstelling behoeven, hetzij door her
ziening of aanvulling.
De penningmeester mr. J. N. J. E.
i Heerkens Thijssen wijst er op dat een ge
regeld afdragen der contributie een eer
ste vereischte is om den algemeenen bond
in stand en in bloei te houden.
Uitvoerig werd hierover van gedachten
gewisseld, waarna de verschillende ver
tegenwoordigers der kieskringen op zich
namen te zorgen dat overeenkomstig art,
14 van het reglement de vereischte op
gaven van het aantal aangesloten leden
en de naar dat aantal verschuldigde bij
dragen in de maand Januari worden af
gedragen. In de pers zal dan het aantal
aangesloten R.-K. kiezers in de verschil
lende kieskringen worden gepubliceerd.
Komende tot het punt betrekkelijk hef
bevorderen van aansluiting van personen
uit allen rang en stand bij de katholieke
kiesvereenigingen, spoort de voorzitter
aan in de daarvoor in aanmerking komen
de plaatsen uitdrukkelijk de gelegenheid
open te stellen om zich als lid aan te mel
den en deze gelegenheid door de plaat
selijke pers zooveel mogelijk bekend te
maken. De tegenwerping van vele perso
nen, dat zij niet weten bij wien zich aai
te melden, komt dan te vervallen.
Besproken wordt, dat niet alleen a
het toetreden als lid tot de kiesvereen/
gingen moet gewezen worden, doch ofl
het bezoek der vergaderingen moet zo
veel mogelijk worden gepropageerd.
Daarbij worde gewaakt, dat een goede
toon worde bewaard en dat alle meenin
gen eerlijk tot uiting kunnen komen. De
kieskringbesturen moeten zorgen, dat in
dezen geest voor de locale kiesvereeni
gingen wordt gewerkt. Men moet op dit
punt blijven doorwerken, ook al bracht
het verleden ten deze wel eens teleur
stelling. Mede door bemiddeling der
plaatselijke pers, worde dus met klem de
vraag aan de orde gesteld: zal ik lid
worden der kiesvereeniging.
Een der aanwezigen stelt als practisch
middel voor, het plaatselijk instellen van
enquetes om de bezwaren te weten |e
komen tegen de kiesvereeniging en deze
bezwaren ernstig onder het oog te zien
en desnoods ze met de indiening dier be
zwaren te bespreken. Waar dit middel
nuttig is toe te passen worde het uitge
werkt.
Voorts wijst de voorzitter er op, dat het
de taak der kieskringbesturen is, te zor
gen zooveel mogelijk, dat de locale kies
vereenigingen ook na het verkiezingswerk
niet ophouden te bestaan, maar althans
één jaarvergadering met spreker worde
gehouden.
Aanbevolen wordt het houden van be
sprekingsavonden over actueele politieke
vraagstukken.
Onderling wordt verder van gedachten
gewisseld over verschillende practische
middelen ter bevordering van een kraok
tig leven in de kiesvereenigingen.
i
Te Utrecht is gisteren een drukbezocht
congres gehouden van anarchisten, waar
op werd besloten tot de stichting van eer
Sociaal-Anarchistisch Verbond.
Een wetsontwerp is ingediend, waarbij
voorgesteld wordt mogelijk te maken, dat
aan particulieren concessie wordt ver
leend tot ontginning van steenkolemnij-
nenveiden, die voor ontginning van staats
wege zijn gereserveerd.
Volgens een bericht aan de Tel. heeft
het Duitsche Rijksgraanbureau besloten
dat de graaninvoer uit zee over Neder-
landsche havens zal worden geleid. Deze
maatregel wordt gemotiveerd door de
overweging, dat er op het oogenblik in de
haven van Hamburg gebrek is aan op
slagruimte.
De Hamburgsche Kamer van Koophan
del heeft reeds tegen den graaninvoer over
Nederland geprotesteerd. In de naaste
toekomst worden nadere stappen va»
Hamburgsche zijde verwacht.
Het Genootschap van agenten der Rijks
verzekeringsbank heeft in een adres aan
de Tweede Kamer bezwaren ingebracht
tegen de regeling, betreffende den over
gang van de agenten naar de Raden van
Arbeid. Adressant meent, dat die decen
tralisatie moet worden ontraden omdat zij
is: voorbarig, daar zij vooruitloopt op de
beslissing omtrent het voortbestaan van
de Raden van Arbeid; onnoodig, daar niet
is gebleken dal aan de uitvoering van de
Ongevallenwet zoodanige gebreken kleven,
dat onverwijld een dergelijk incidenteel in
grijpen in de bestaande organisatie nood
zakelijk is; kostbaar, door de inlassching
van een administratieven schakel en door
de kosten van overplaatsingen, aan de iv
voering verbonden.
De R. K. Centrale van Burgerlijk Over
heidspersoneel vergaderde op 7 October
ter bespreking van hare houding inzake
medewerking met andere centrales, even
tueel over de door de R.K. Centrale te
voeren actie tegen den door de regeering
voorgenomen pensioen-aftrek.
Eenparig was men van oordeel, dat men
tot bedoelde samenwerking niet k?a éu*-
men, alleen al omdat de verbonden cen
trales ais laatste middel, het daadwerke
lijk verzet tot het hunne maken. Ook in
zake de actie tegen den voorgenomen pen
sioenaftrek, kwam de Centrale tot een
eenparige beslissing. Om technische rede
nen kon deze evenwel nog niet worden
gepubliceerd, doch de actie zal ingezet
worden en tegelijkertijd bekend gemaakt
zoodra het bestuur der Centrale het oogen
blik daarvoor gekomen acht
Men schrijft ons ui)t Rome:
fn het Vatïkaan worden de gebeurte
nissen in het Oosten met de meeste be
langstelling gevolgd. Reeds, zooals gemeld,
schonk de H. Vader groote sommen
tweehonderdduizend lire aan. Mgr. Val'lega,
vierhonderdduizend aan den Grfekschen
Bisschop van Constanfinopel, honderd
duizend aan den Ann/eeaschen Patriarch,
vijftigduizend aan de Italiaansche! vluchte
lingen te Brindisi.
By twee gelegenheden trad het Vatlcaan
onmiddellijk bij Kemal Moestapha op.
Vooreerst om aan te dringen op een
rechtvaardigen vrede en bevelen te ver
wekken tot het stuiten der gewelddaden
te Smyrna, en ten tweede om het bevel
van Kern ai, om geen Christenen meer in
de stad toe te latent te doen vernietigen.
Op het éérste telegram antwoordde Kemal
de verantwoordelijkheid tter onlusten wer
pend op de Grieken, en alls antwoord op
het tweede schijnt Kemal weder Christe
nen in de stad toe te laten en er te dulden
die er nog vertoeven.
De H. Stoel heeft nu Mgr. Marmaggi,
nuntius te Bucarest, naar Constantinopel
gezonden, met de macht van. Apostolisch
delegaa't daair de tegenwoordige titularis
rich in Italië bevindt en bestemd is voor
een andere betrekking. Mgr. Marmaggi
heeft opdracht een spoedig sluiten van
den vrede in de hand te werken en de H.
Vader deed hem aanzienlijke sommen ter
hand stellen voor de noodlijdenden.
Mgr. Marmaggi zal ook Klein-Azië be
zoeken en de streken waar de strijd voort
duurt en ook eenogen tijd te Smyrna ver
blijven om met Mgr. Vallega, den Aarts
bisschop, schikkingen te treffen.
De H. Vader en geheel het Pauselijke
Hof nemen deel aan een retraite welke on
der leading van twee Paters Jesuiten deze
week in het Vatlcaan gehouden wordt.
Turken krachtig het hoofd te bieden. Hoé-
zeer intusschen deze hoop op een ener
gieke verdediging teleurgesteld werd, blijkt
uit het verhaal van den generaal.
Den dag na het begin van den Turk-
schen aanval telegrafeerde generaal Trri
koepis: „Mijn troepen wijken en verlaten
hun stellingen." Van het korps-Digenis
kwam het «ene rapport na het andere, dat
de soldaten zonder eenige reden vluchtten.
Den volgenden dag stootte de vijand op
het vereenigingspunt tussohen bedde korp
sen, en nu was er geen houden meer aan.
De afdeelingen verloren alle verband; al
les werd in den steek gelaten: kanonen,
trein, zelfs de draadlooze telegrafie-instal-
laties, welke alleen de verbinding onder
hielden tussohen het front en het hoofd
kwartier. Het uiteenvallen van de beide
legerkorpsen Trikoepis en Ddgerós deed
zijn werking gevoelen op de andere leger-
troépen. Hierbij kwam, dat mijn voorgan
ger geen tweede verdedigingslinie had in
gericht. (Generaal Papoelas, wien dit ver
wijt betreft, heeft dit in de Veniizelistische
pers beslist 'tegengesproken). Een uit Thra-
oië ontboden divisie weigerde volgens Had-
janestis hardnekkig om aan land te gaan
'te Smyrna; 'tenslotte gingen de manschap
pen onder bedreiging door de torpedo
booten, maar verstrooiden rich daarna da
delijk in alle richtingen.
Volgens Stratos hadden de troepen sinds
Nov. '21 de officieren sinds Maart '22 ge
klaagd over het niet uitbetalen der soldij.
Generaal Hadjanestis besluit zijn onthul
lingen met de verklaring: Het gebouw
stortte in elkaar, aangezien, het verrot was.
In een rede, welke Poincaré bij de ont
hulling van een monument ter nagedach
tenis der gesneuvelden in Vaucouleurs
heeft gehouden, heeft hij verklaard, na
er aan te hebben herinnerd hoe het door
Duitschland aangevallen Frankrijk niet
slechts den aanval moest afslaan, maar
tevens moest strijden tot het herstel van
de onrechtvaardigheden in het verdrag
van Frankfort, dat er volgens menschen-
heugenis geen zwaarder oorlog voor de
overwinnaars en geen zachtmoediger en
billijker vrede is geweest. Frankrijk
vraagt thans niet dat de vredesvoorwaar
den zullen worden verzwaard, maar het
wil dat ze worden nagekomen, en het
wil de schadevergoeding erlangen, welke
men het verschuldigd is. Het wil en kan
niet toelaten dat het nieuwe concessies
worden ontrukt.
Poincaré weerspreekt vervolgens de be
schuldigingen in eenige bladen, waarin
wordt beweerd, dat Frankrijk voornemens
zou zijn nieuwe onrust uit te lokken.
Heeft Frankrijk niet zoo juist de wereld
opnieuw getoond hoe oprecht zijn vrede-
livende bedoelingen zijn? Hij voegde er
aan toe, dat Frankrijk er niet in zal toe
stemmen van zijn eeuwenoude belangen in
het Oosten afstand te doen. Het wil zijn
mandaat in Lybanon en Sirië uitoefe
nen, en is van oordeel dat de vrijheid
der zeeëngten voor de geheele riiensch-
heid onmisbaar is.
Hij bracht vervolgens dankbare hulde
aan de Muselmansche troepen, die gedu
rende den oorlog Frankrijk, de groote
Muselmansche mogendheid hebben verde
digd. Daarna zinspeelde hij op de voldoe
ning waarmede de Turksche overwinnin
gen in een groot gedeelte der Fransche
koloniën zijn ontvangen, en zeide, dat dit
een feit is, hetwelk Frankrijk niet het
recht heeft om voorbij te zien, en dat dit
ook al behoeft het niet de richtsnoer zij
ner geheele Oostersche politiek te zijn,
het deze niettemin beïnvloeden kan. Oost-
Thracië aan Turkije te weigeren, was een
feat, dat de overwonnenen ten oprichte
van de overwinnaars tot 't uiterste moest
brengen en de 'vijandelijkheden moest
verlengen. Griekenland heeft trouwens
partij van deze noodzakelijkheid getrok
ken. Evenzeer als Frankrijk besloten is
zijn rechten te doen eerbiedigen, welke
het aan verdragen ontleent, evenzeer is
het besloten zich niet in een oorlogsavon-
tuur te laten meeslepen
Poincaré besloot met te zeggen: Even
ais wij onlangs bij het vieren van den ver
jaardag van de overwinning van de Mar-
ne, zwoeren de schadevergoeding, die ons
is beloofd, te zullen eischen, zoo loggen
wij fhans den eed af, dat wij onze
krachlsinspanning zullen verdubbelen om
de menschheid nieuwe hectacomben te be
sparen.
De „Excelsior" heeft, naar aanleiding
van de memoires van den Duitschen ex-
keizer, Palealogue, die in 1914 Fransch
gezant in Petersburg was, geïnterviewd.
Hij verklaarde dat de Tsaar tot op het
laatste oogenblik niet aan de mogelijk
heid van een oorlog geloofde, en hem
niet dwaas genoeg achtte om Frankrijk,
zelfs den keizer een charlatan noemde,
doch Rusland en Engeland tegelijk aan
te vallen. Den 29n Juli heeft de Tsaar
een mededeeling tot den keizer gericht,
waarin hij hem den raad geeft het Hof
van Arbitrage in Den Haag het Oos-
tenrijksch-Servisch probleem ter oplossing
voor te leggen. De Tsaar ontving geen.
enkel antwoord. Hij telegrafeerde toen
den keizer, dezen zijn woord van eer
gevend, dat de Russische troepen geen
enkele uitdagende daad zouden verrioh-
ten, tijdens den duur der onderhande
lingen, Duitschland antwoordde met een
hevel tot algemeene mobilisatie. De
Tsaar telegrafeerde niéttemin nogmaals
en verzocht den keizer nogmaals de on
derhandelingen voort te zetten voor het
behoud van den algemeenen vrede. De
oorlog brak uit, en. ges uren na hem
te hebben verklaard telegrafeerde de kei
zer aan den Tsaar, dat het van dezen
Gelijk wjj nog in een deel onzer vorige
Oplage meldden, heibben de
Grieken den eisch tot ont
ruiming van Thracië aan
vaard.
3it geschiedde blijkbaar onder dwang,
e „Petit Parisien" verneemt n.m. uit
Londen, dat de Fransche gezant te Athene
bjj de nieuwe regeering stappen heeft ge
daan, waarbij bij haar heeft geadviseerd
de voorstellen der geallieerden aan te
nemen, daar anders strenge maatregelen
zouden worden genomen.
Kolonel Gonatas, een der leiders van de
revolutie, hield aan een feestmaal, door
de handelswereld aan de troepen aangebo
den, een rede, waarin hij zeide dat het
voornaamste doel der revolutie de red
ding van Thracië is geweest.. De revolutie
was 24 September uitgebroken, doch on-
gelukkigerwijs was de beslissing der geal
lieerden, 23 September genoimen, onher
roepelijk. Gonatas voegde hieraan toe, dat
het leger en het volk ervan verzekerd kun
nen blijven, dat de politieke veranderingen
in Griekenland grootere rampen hadden
voorkomen, daar de eischen van den
Vjjand ten aanzien van Thracië door an
dere zouden zijn gevolgd.
De schending van de neutra-
Ie zone van Ismid.
Reuter verneemt, dat de Turken de neu
tmie zóne van Ismid weer-verder hebben
geschonden, waarop de geallieerde gene
raals een protest hebben ingediend bij de
regeering van Angora. Generaal Harington
zal worden toegestaan vast te stellen, hoe
ver de Turken de neutrale zones moeten
ontruimen. Het voornaamste punt is, dat
de Turken hun oprechtheid moeten bewij
zen door een aanzienlijk stuk terug te
trekken. Indien de Turken zich terugtrek
ken, worden geen moeilijkheden verwacht.
Da Turksche troepenmacht, die de
neutrale zóne van Ismid schond, bestaat
uit een divisie, die de linie van Yarendjik
overschreed en Karayacobi bezette, terwijl
de cavalerie voorwaarts rukte tot Shile,
de Zwarte Zee.
Amerikaansche hulp voor de
uitgewekenen.
«resident Harding gaf machtiging tot
het doen van een beroep op het land tot
het bijeenbrengen van fondsen tot het ver-
leenen van hulp aan de uitgewekenen in
het Nabije Oosten,
Ismet heelt opnieuw bevo
len de militaire bewegingen
te staken.
Het protest der Geallieerden ten aan
zien van de schending van de zóne van
Ismid heeft aan Ismet pasja de categori
sche mededeeling ontlokt, dat opnieuw be
velen zijn gegeven tot staking van de mili
taire bewegingen in de neutrale zones.
Intusschen blijkt dat Rusland, waar de
extremisten hun plan voor mobilisatie in
Zuid- en Zuid-Oost-Rusland doorzetten,
Angora- een duidelijke waarschuwing zond,
dat zelfs een voorloopige bespreking van
de quaestie der zeeëngten, waaraan Rus
land niet deelneemt, als een schending
yan de verdragsbepalingen zou worden be
schouwd.
De meening te Londen.
Oe vraag van het oogenblik te Londen
is: zullen de Kemalisten de voorwaarden
yan de nieuwe geallieerde overeenkomst
aanvaarden? De ochtendbladen zijn in het
algemeen van meening, dat de overeen
komst aan alle redelijke eischen der Tur
ken tegemoet komt en dat indien Frankrijk
de Kemalisten er thans van kan overtuigen,
dat de jongste regeling haar ernst is, er
reden is om te gelooven, dat Poincaré ge
lijk heeft in zijn geloof aan een spoedigen
vrede, maar volgens de jongste berichten
werpen de Turken nu bezwaren op over
het aantal Turksche gendarmes, in Thra
cië toe te laten.
I Een spoedboodschap naar
Konstantinopel.
Brittanjes snelste luchttaxi is Zaterdag
door de regeering gerequireerd voor het
vervoer naar Konstantinopel van twee
amlbtenaren, blijkbaar met belangrijke be
richten. Men verwachtte dat het vliegtuig,
dat 135 mijl per uur doet, de 1600 mijt
lange reis Zondagmiddag zou hebben afge
legd via Keulen en Ween en,
Britsche persstemmen.
De Engelsche bladen begroeten met vol
doening de ontspanning, die is gevolgd op
Curzons reis naar Parijs. De „Daily Chro
nicle" beantwoordt de kritiek, geleverd op
de houding der regeering gedurende de
crisis. Het blad handhaaft dat de regee-
ringspolitiek den vrede heeft bewaard,
terwijl die van de critici tot oorlog geleid
zou hebben. De regèeringspolitiek had ook
de entente gered.
Een Roemeensche diploma
tieke actie.
De bladen te Boekarest kondigen een
diplomatieke actie van Roemenië aan, die
ten doel heeft een vreedzame oplossing in
de Oostersche kwestie te verkrijgen. De
Roemeensche regeering wensebt de instel
ling van een neutrale zone tusschen Tur
kije en Bulgarije, die onder dezelfde heer
schappij zal staan als de Zeeëngten. Overi
gens worden alle geruchten omitrent een
mobilisatie van het Roemeensche leger te
gengesproken.
Lord Curzon over de crisis.
Lord Curzon verklaarde na zijn terug
komst uit Parijs 'te Londen Zondagavond
het volgende: „Op het oogenblik is de
toekomst meer afhankelijk van de troepen
ter plaatse dan van hetgeen wij hier zei-
yen doen. Het schijnt mij toe dat onze
vertegenwoordigers, zoowel diplomatieke
als militaire, en in het bijzonder Sir Hora
ce Rumbold en generaal Harington, de za
ken met groote discretie en gezond ver
stand hebben geleid.
Onthullingen over de Grlek
sche nederlaag.
In een schrijven uit Athene aan de Köln.
Ztg." wordt verteld, hoe verantwoordelijke
personen bezig zijn zich van schuld aan
de nationale ramp schoon te wasschen ten
koste van anderen, onbekommerd, dat zij
door het behandelen van deze erg vuile
wasch in het openbaar het aanzien van
het vajderland nog meer kwaad! doen.
De ergste „onthullingsfanatieker" is de
opperbevelhebber tijdens de groote neder
laag, generaal Hadjanestis, d!ie begin Jumi
generaal Papoelas is opgevolgd. Volgens
Hadjanestis, is sohuM aan de nederlaag de
maatregel van zijn voorgangers om het
fronit in Klein-Azië veel 'te uitgebreid ie
houden, en -ten tweede het feit, dat de
Grieksche troepen voor hem geheel onver
wachts weigerden te vechten. In de pers
veikilaart hij, dat hij terstond na zijn optre
den te Athene machtiging heeft gevraagd
het front aanmerkelijk in te korten, daar
hij de bestaande frontlinie met zijn 250.000
man, van wie'slechts 100.000 combattan
ten waren, niet kon verdedigen. Dit voor
stel werd door de Grieksche regeering af
gewezen om redenen van prestige.
Verder verwijt de generaal de regeering,
dat zij niet krachtig genoeg bij de weste
lijke mogendheden geprotesteerd heeft le
gen zendingen van oorlogstuig aan de
Turksche troepen. Als voorbeefid vertelt hij
o.a.: „Wij ontvangen bericht van de a.s.
aankomst te Messina van' een bezending
Italiaansche vliegtuigen; de minister van
buiiitentandsehe zaken maakte bezwaren
bij zijn collega van marine, zoodat de in
beslagneming achterwege bleef."
Van het front had de opperbevelhebber
herhaaldelijk rapporten ontvangen, vol
gens welke de troepen weliswaar ndels ge
voelden voor een fofensief, maar wel van
plan schenen een eventueelen aanval der