BUITENLAND
Vierde Blad
28 October 1922
Van wet en wetgeving.
MEDISCHE PRAATJES.
De verkiezingsstrijd in Engeland: verdere uiteenzetting van het
program van Bonar Law; Engelsche persstemmen. De politieke
crisis in Italië. De Ver. Staten zullen een vertegenwoordiger naar
de Conferentie van Lausanne zenden.
De verkiezingsstrijd in Engeland.
De politieke crisis in Italië.
De Ver. Staten en de vredes
conferentie te Lausanne.
De Duitsche partij in Tsjecho-
Slowakije.
Oostenrijk en de hulpactie.
De monarchisten in Oostenrijk.
De Spanjaarden in Marokko.
ÜEM. RUITENL BERICHTE
De ellende in Duitschland.
36
Chateaubiand 1) een der ministers
van den uitgeweken koning Lodewijk
XVIII, heeft in zijn gedenkschriften
met meesterhand de vreugden en el
lenden geschetst van dit geïmpro
viseerde Hofde kalme, onverstoor
bare waardigheid van Lodewijk
XVIII, de vooroordeelen van diens
broeder, den graaf van Artois, de
lichtzinnigheid en de rustelooze geest
van intrigue door meerdere Fran
sche uitgewekenen aan den dag ge
legd en de komst van Guizot 2),
wiens hoofddoel was, om in overeen
stemming met de staatkundige denk
beelden van Chateaubriand, de bin-
nenlandsche politiek in tneer con-
stitutioneele banen t'e leiden. Want
koning Lodewijk kwam er rond voor
uit, dat hij zich zeiven beschouwde
als absoluut heerscher.
De gezanten der Europeesche Sta
ten nog zoo kort geleden bij het Hof
der Bourbons te Parijs geaccredi
teerd, waren den Koning in zijn tij
delijke ballingschap naar het land
der Belgen gevolgd en daar, even als
in zijn hoofdstad thans opnieuw
in het bezit van Napoleoit voerde
de broeder van den koning-martelaar
een hofstaat, die slechts weinig in
pracht verschilde van die in het pa
leis der Tuleriën. Lodewijk hield zijn
maaltijden in 't openbaar, omgeven
door een talrijken en schitterenden
stoet van hovelingen en op Zondag
begaf hij zich met groote praal en
luister naar de hoofdkerk van Gerit,
om de H. Mis te hooren.
Dit beweeglijk prachtlievend en
luidruchtig Hof, dat op de Gente
naars bijwijlen den tooverachtigen
indruk maakte van een tastbaar
sprookje ujt de „Duizend en Een
nacht," had zelfs zijn spreekbuis in
de „Moniteur de Gand," waarin de
verbolgen en ijdele Chateaubriand,
zijn bliksems van verachting slin
gerde tegen ,,1'usurpateur Bonaparte,
qui ne l'avalt jamais fait trembler."
Onze koning Willem zag met be
zorgdheid en misnoegen, dien^ wel is
waar vreedzamen, doch niettemin
ongewenschten inval van den Fran-
schen monarch met zijn honderden
aanhangers op het grondgebied der
Nederlanden.
Zonder den persoon van koning
Lodewijk XVIII met diens aan
hangers te vereenzelvigen, was hij
met wantrouwen jegens deze laat-
steti vervuld. Daarbij kwam, dat
Napoleon afgezanten naar Amster
dam had gezonden, die op zijn be
vel. aandrongen op verwijdering uit
ons vaderland, van zijn mededinger
naar den Franschen troon.
In dezen stand van zaken nam
Willem I een besluit, dat niet slechts
een verklaring maar tevens zijn volle
wettiging vond in de hoogst eigen
aardige en moeilijke omstandigheden,
waarin hij zich op dit tijdstip ten
overstaan van de belangen des rijks,
zag geplaatst.
Bii koninklijk decreet van 20
April werden al degenen die op
eenigerlei wijze de rust des lands
door samenzweringen in gevaar
brachten, al de verspreiders van
valsche tijdingen berekend op open
bare rustverstoring, met zware straf
fen bedreigd.
Met deze algemeene aanduiding bad
koning Willem, zoowel de spionnen
'en agenten van Napoleon als de
woelwaters en intriganten van het
Hof van koning Lodewijk te Gent
op het oog.
Het voorspel der tragedie, waarvan
het slotbedrijf het in angstige span
ning toeziend Europa den val van
den Corsikaanschen Colossus zou doen
aanschouwen, nam nu een aanvang.
Terwijl maar steeds nieuwe Prui
sische legerafdelingen over den Rijn
trokken, om zich Ie voegen op het
aangewezen verzamelpunt te Luik,
waar de grijze veld-maarschalk Blü-
cher zich met zijn staf bevond, had
de ontscheping eener geduchte En
gelsche troepenmacht te Ostende
plaats. Reeds den 5den April was
de hertog van Wellington te Brus
sel aangekomen, waar hij met de hem
eigen nauwgezetheid en scherpen
krijgsmansblik, de organisatie der
Engelsch- Hollandsche regimenten
leidde en bespoedigde.
Koning Willem, die, zooals onzen
lezers reeds bekend is, de vorjning
eener Ned. weermacht van 25-000 man
had gelast, zag met Innige voldoening,
dat zoowel bij het eigenlijke leger
als bij de bevolking, niet het minst
op 't platte land, zich een opgewekte,
geestdriftige geest openbaarde voor
den naderenden veldtocht.
Wij mogen echter niet onvermeld
laten, dat, al toonden de Belgen zich
ook ten volle bereid om offers te bren
gen voor de onafhankelijkheid des
rijks, in de Noordelijke Nederlanden
zich de bereidwilligheid in spontaner,
krachtiger vorm baan brak. Tegen
het einde van Grasmaand 1815, mocht
het ten oorlog trekkende Neder-
landsche leger veilig op 27000 man
worden geschat. Het was verdeeld
in drie divisies voetvolk, een brigade
dragonders en een brigade lichte
cavalerie. De Nederlandsche en Bel
gische infanteristen hadden hun kamp
betrokken bij Waterloo, Braine-le-
Chataeau en de omliggende dorpen.
De vaderlandsche steden, die men
het meest door den naderenden vij
and bedreigd achtte, waren zooveel
doenlijk in staat van verdediging ge
bracht, de bruggen waren afgebroken,
de sluizen gereed, om het omliggend
vlakke land met een watervloed te
overstroomen. Van de mobilisatie
der Nationale Militie werden de Sta-
ten-Generaal door een boodschap des
Konings, op den 15end Mei in kennis
gesteld en op den 2den Juni werd zij
bij Koningklijk decreet gelast.
Terwijl Napoleon van uit het Zuiden
van Frankrijk aan het hoofd zijner
veteranen, zegevierend naar Parijs
marcheerde, bevond BI richer zich nog
in Saksen. Nadat den Pruisischen
legeraanvoerder het opperbevel was
opgedragen over het leger, dat tus
schen den Moezel en de Maas moest
opereeren, vestigde hij zijn hoofd
kwartier achtereenvolgens te Verviers
en Luik. Hier wachtte hij met nauw
verbeten ongeduld de troepen af,
bestemd om zich onder zijn bevelen
te scharen. In de derde en meest
woelige stad van België, was een
niet onbelangrijk gedeelte der bevol
king op de hand van den Franschen
Keizer. Toen nu B!richer, die den
kwelgeest van zijn vaderland een
gloeienden haat toedroeg, van deze
gezindheid de onmiskenbare blijken
meende te ontwaren, riep hij de
gemeentelijke autoriteiten ten stad-
liuize bijeen waar hij een geduchte
strafpredicatie tegen de verblufte
leden der Luiksche Vroedschap hield,
welke zoo althans beweerde de
vertoornde veldheer er op uit wa
ren, zijn soldaten tot ontrouw aan
hun vaandel over te halen.
Echter, dit gevaar was niet het
meest dèar aanwezig, waarbijhij zulks
vermoedde. In werkelijkheid was de
tegenzin om ten strijde te trekken,
veel heviger in den boezem van een
gedeelte zijner legermacht. Onder de
Saksische hulptroepen brak een hef
tig oproer uit. Zij waren in toorn
ontstoken tegen de op het Congres
te Weenen vergaderde diplomaten,
omdat door dezen hun vaderland
dienstbaar was gemaakt aan de ver
grooting van Pruisen. Op den 3den
Mei verzamelden zich een groot aan
tal soldaten uit het garde-regiment
van den Koning van Saksen voor het
huis, waarin de veld-maarschalk Blü-
cher zijn intrek had genomen. De
tierende krijgers namen zoo'n
dreigende houding aan, dat BI richer
het raadzaam achtte, om uit een der
vensters te springen, ten einde aan
hun woede te ontkomen. Aan alles
wat breekbaar was en niet spijker-
vast in de woning van den Pruisi
schen veldheer, koelden de rebellen
nu hun woede. Weldra echter werd
alarm geblazen, de Pruisen rukten
uit en omsingelden met gevelde ba
jonetten de opstandelingen, die door
hun officieren tot onderwerping aan
gemaand en ziende dat tegenstand
op den duur nutteloos zou zijn, zich
overgaven en ontwapend werden.
f Wordt voortgezet).
1) Francois René, vicomte de Cha
teaubriand, was van 18221824, mi
nister van buitenlandsche zaken in
het kabinet-Villèle. Veel grooter schrij
ver dan staatsman, wordt Chateau
briand terecht geprezen als de stich
ter en een der gloriën van de Fran
sche Romantische School. Hij on
derscheidde zich doo een schitte
renden stijl, een weelderigen, schep
pende fantasie en een groote kracht
in beeldend vermogen. Van valsch
gevoel en pathos is hij echter niet
steeds vrij te pleiten, terwijl zijn soms
a! te levendige schildering der harts
tochten, bij het lezen zijner werken,
tot voorzichtigheid aanmaant.
2) Fran?ois Guizot (1787—1874).
Fransch staatman en schrijver met
buitengewone talenten en een der
eerste redenaars van zijn tijd. Als
geschiedschrijver streefde hij, of
schoon streng protestant, naar on
partijdigheid.
HET ZEGELRECHT.
I.
HET KWITANTIEZEGEL.
Het zegelrecht vormt eeit niet geringe
bate voor 's Rijks schalt-List. In 1920 bracht
het op ruim 25, in 1921 ruim 19 millioen.
Voor 1922 geraamd op 21 millioen, bracht
bet de eerste 9 maaiVen van dit jaar
slechts 12 millioen gulden op. De illus
treert ten duidelijkste, dat zooals wij
bij onze beschouwingen over het zegel
recht zullen zien dit recht voornamelijk
door handel en verkeer wordt opgebracht.
De malaise teekent zich in de geringe op
brengst van het zegelrecht wel scherp af.
Het zegelrecht is een belasting, die men
betaalt bij het gebruik van bepaalde
schriftelijke stukken, door de wet als ze-
gelpliehtig aangeduid.
Er is één zegel, dat wij allemaal ken
nen, dat is het kwitanfiezegel van tien
cent."Alle kwitanties boven de f 10 moe
ten van een kwitantiezegel van 10 cent
zijn voorzien, te betalen door dengene, die
het op de kwitantie vermelde bedrag ver
schuldigd is. Als wij van onzen leverancier
een rekening krijgen, dan zien wij ge
woonlijk bovenaan in de kolom, bestemd
voor de vermelding der verschuldigde be
dragen, zegel f 0.10. De leverancier dekt
zich bij voorbaat door de kosten, die hij
beeft, als hij een zegel op de kwitantie
moet plakken.
Op het verplicht gebruik van het kw,
tantiezegel bestaan een paar uitzonderin
gen. Op de voornaamste willen wij hier
«ven de aandacht vestigen.
De bewijzen van ontvangst van gelden,
■welke door den Staat, door provinciën,
gemeenten, waterschappen of andere door
het openbaar gezag ingestelde zedelijke
lichamen en instellingen verschuldigd zijn,
zijn vrij van zegelrecht. Als men b.v. een
leverantie gedaan heeft aan een gemeen
tebestuur en men disponeert per poslkwi
IfanSe of per Bank over het bedrag van
zijn tegoed, dan zij men zoo verstandig
cm er geen kwitantiezegel op te plakken.
Doet men het wed en men brengt het ze
ge! aan de gemeente in rekening, dan
heeft men alle kans, dat de kwitantie op
dien grond geweigerd wordt. Nu zult gij
misschien zeggen: ,,het zal er bij de ge
Meente toch niet op een dubbeltje op
aan komen", daarin hebt gij wellicht
gelijk maar de gemeenten staan onder
controle van Gedeputeerde Staten en dit
college gaat over 't algemeen bij het na
zien der gemeenterekening nauwlettend
na, of de gemeenten niet noodeloos gel
den voor zegels uitgeven.
Éveneens als gij disponeert over gelden
idoor het Rijk, de provincie of een polder
bestuur verschuldigd, denk er om, dat gij
geen zegel op de kwitantie plakt.
Vrijgesteld van zegelrecht zijn ook de
inlagen in een spaarbank, doch deze vrij
stelling geldt alleen, indien de spaarbank,
[waa-r men zijn gelden deponeert, zich uit
sluitend het in bewaring nemen en rente-
gevend beleggen der haar door de inleg
gers toevertrouwde gelden ten doel stelt.
Brengt men zijn gelden bij de eene of
andere bankinstelling, b.v. bij de Boeren
leenbank, die de opgenomen gelden in ei
gen bedrijf gebruikt, dan moet bij elke
inlage en elke terugbetaling boven de
f 10 een kwitantiezegel worden gebruikt.
Dit is feitelijk eene door niets gemoti-
■veerde bevoorrechting van de overheidsbe
drijven de Rijkspost Spaarbank en de
gemeentelijke spaarbanken boven de
particuliere ondernemingen. De Rijkspost
spaarbank en de gemeentelijke spaarban
ken beperken hun bedrijf uiteraard tot het
jn ontvangst nemen der spaargelden en het
jentegevend beleggen der ingebrachte gel
den, zij kunnen niet evenals de parti
culiere ondernemingen de ingelegde gel
den in eigen bedrijf gebruiken. Maar mag
dit eene reden zijn om de inleggers in de
particuliere spaarbanken de vrijstelling van
Zegelrecht te onthouden, die de spaarders
hij de Rijkspostspaarbank en dergelijke
Wil genieten? Wij kunnen het in 't geheel
niet toejuichen, dat overheidsbedrijven op
die manier worden geprotegeerd.
Laten de spaarders bij particuliere ban
ken zdch intusschen troosten met de ge
dachte, dat de meerdere rente die de par
ticuliere banken geven, over 't algemeen
ruimschoots compenseert, wat zij aan ze
gelrecht hebben te betalen.
Sommige Boerenleenbanken die min
stens even solied zijn als de Rijkspost
spaarbank geven 4 enkele zelfs nog
Weer procenten, terwijl de Rijkspostspaar
bank slechts 2.64 pet. per jaar uitkeert.
Vrij van het zegelrecht zijn voorts de
kwitanties van betaalde belastingen en
tvan ter zake der belastingwetten verbeurde
boeten.
Vóór de invoering der thans geldende
regelwet deze dateert van 1917 liet
het gebruik van het kwitantiezegel (dat
ft oen vijf cent bedroeg) heel wat te wen-
Bchen over. Als men zijn rekening voldeed,
dan zette de schuldeischer gewoonlijk on
der de rekening „voldaan" en aan een kwi-
Itantiezegel werd niet gedacht.
Sinds de invoering der nieuwe zegelwet
Is daarin echter verandering gekomen en
over 't algemeen kan men zeggen, dat te
genwoordig ontduiking van het kwilanitie-
zegel weinig plaats vindt.
Dit is voornamelijk te wijten aan twee
oorzaken.
De eerste oorzaak is deze, dat de wet
uitdrukkelijk bepaalt, dat kwitanties aan
zegelrecht zijn onderworpen, onverschillig
in welken vorm zij zijn opgemaakt, al was
het in dien van bericht of brief, zelfs als
deze stukken wegens niet onderteekaning
of om andere Tedenen in rechten niet kun
nen dienen tot schriftelijk bewijs,
De tweede reden is gelegen in de pm
standigheid, dat bij afgifte eener ten on
rechte niet gezegelde kwitantie voor de
boete niet alleen aansprakelijk is, degene,
■lie de kwitantie afgeeft, doch ook degene
die de kwitantie heeft ontvangen en van
de overtreding der zegelwet geen kennis
heeft gegeven aan den Ontvanger van
de Registratie. Heeft men in strijd met de
Zegelwet eene kwitantie niet gezegeld, dan
verbeurt men een boete van f 100. Voor
deze boete nu zijn zoowel degene, die de
kwitantie afgeeft als die haar ontvangt
aansprakelijk tenzij deze laatste verklikker
gaat spelen en op het kantoor der Regis
tratie gaat vertellen, dat hij een ongeze
gelde kwitantie heeft ontvangen. Bepaald
sympathiek is dit verklikkersysteem niet.
Te verwonderen behoeft het dan ook niet,
dat de betreffende bepaling destijds in
de Tweede Kamer ernstig verzet ontmoet
te. Doch toen minister Treub niet ge
heel ten onrechte op handhaving der
bepaling aandrong in het belang van den
fiscus, daar anders ontduiking der wet
op grooie schaal was te vreezen, heeft de
Kamer deze op zich zelf onsympathieke
bepaling door den minister van onze
Oosterburen afgekeken geslikt Laten
wij er ons niet al te boos om makent Het
gevolg der bepaling is heusch niet, dat hier
verklikkerij aan de orde van den dag is.
De Hollander heeft geen slavennatuur en
moet van verklikken niets hebben. Het
komt dan ook zeer zelden,' misschien wel
nooit voor, dat iemand op de Registratie
komt vertellen, dat hij een ongezegelde
kwitantie heeft ontvangen. Maar het ge
volg der bier besproken bepaling is wel,
dat men over 't algemeen weigert om niet
behoorlijk gezegelde kwitanfie's te accep-
leeren. Dit was ten slotte ook het oog
merk van den minister en dit oogmerk
heeft hij zeer zeker bereikt.
Volledigheidshalve voegen wij hieraan
nog toe, dat behalve kwitanfie's o.m. me
de aan vast zegelrecht van 0.10 zijn
onderworpen
aDiploma's van lidmaatschap van so
ciëteiten en vereenigingen en toegangs- en
abonnementsbewijzen, welke door houder
daarin aangeduide rechten verleenen en
welke uitgereikt worden tegen voldoening
of verplichting tot voldoening van het ter
zake daarvan verschuldigde bedrag.
b. Een afschrift van eene rekening-cou
rant, of een opgave van het saldo eener
rekening-courant, ook al is dit afschrift of
deze opgave niet onderleekend.
VAATAANDOENINGEN.
II. i
Wij hebben de vorige maal gezien op
welke wijze de beide soorten van Aneu
rysma ontstaan en.' zullen nu nagaan
'Het meest voor de hand liggende middel
is en wordt ook thans nog wel in daar
toe geschikte gevallen toegepast n.l. de
onderbinding van den slagader boven en
onder de plaats van uitbochtóng, ter
wijl het tusschenliggende deel eenvoudig
verwijderd wordt. Ook heaft men in som
mige gevallen als variatie op dit thema,
alleen onderbonden zonder wegname van
het tusschenstuk. Men bereikt hiermede
van zelf even goed het voorkomen van
een eventueel bersting van den wand
van 't vat, daar men den bloedstroom en
daarmede den bloeddruk buiten werking
heeft gesteld. Bij eenig nadenken zult
gij tot de conclusie komen, dat dezb me
thode, zij 't ook een radicale, slechts
in een deel van de gevallen maar kon
worden toegepast n.l. slechts in die, waar
in wij de betrokken arterie kunnen mis
sen. Immers bij een onderbinding van
den grooten lichaamsslagader, zou de dood
van het individu onmiddellijk volgen en
voerden wij dezelfde manipulaties uit bij
een grooten voornamen slagader van arm
of been, dan zou zander twijfel zoo'n
lichaamsdeel het kind van de rekening
worden. Men heeft daarom hij deze la-
vensgewichtige slagaderen naar andere
methoden gezocht.
Men had hierbij met bijzonder groote
moeilijkheden te kampen. Allereerst wil
ik dan noemen de z.g. Payrsche staafjes
van magnesium, die een zekeren naam
hebben verworven, waarbij men de uit.
bochting wegneemt, terwijl men de beide
vaafeinden met het buisje weet te ver
eenigen op een henaalde wijze. Voorts
wil ik niet achterwege laten te vermel
den de Injectie therapie.
Inspuitingen van stoffen als ge
latine eet. hebben moeten dienen dit
euvel te bestrijden. Het doel dat men
zich voor oogen stelde met deze wijze
van handelen, was de stolling van bet
bloed in de hand te werken. Men tracht'
ta op die manier een eveatueele rup
tuur of berating van het bloedvat, zij
't dan niet geheal en al u|!t ta schake
len, toch in belangrijke mat» te ver
minderen. Men is echter op deze me
thode teruggekomen, omdat zij een groot
gevaar met zich mede bracht. De moge
lijkheid n.l. is hierbij niet uitgesloten,
dat een stukje stolsel met den bloed
stroom mede gevoerd wordt en in een
of andere levensgewichtdge arterie te land
komt en blijft steken. Geschied^ nu b.v.
dit onheil in den long-slagader, dan kan
dit den plotselingen dood van het in
dividu tengevolge hebben.
De injectie therapie is hiermede ver
oordeeld en ook wel verlaten. Man meen
de ook door middel van compressie hulp
te kunnen bicden, doch deze voortdu.
rende druk op den uitpuilenden slag
ader is zeer pijnlijk en dientengevolge
moeilijk uit te voeren.
Hoe zou ik kunnen eindigen zonder
de inwendige middelen te memoreeren.
Het gebruik hiervan heeft zeer zeker
zijn goede zijde, al mag men zijn ver
wachting ten dien opzichte niet te hoog
spannen.
Is dus aan den eenen kant een aneu
rysma vaak onschuldig, zoo zijn er ook
gevallen, waarin deze aandoening wer
kelijk tot een zeer ernstige gerekend
moet worden. Zich tijdig ander deskun
dige behandeling te stellen, ie dan ook
zeer gewenscht om niet onverwacht voor
onaangename verassingen te komen staan.
In mijn vervolgartikel zullen wij de
aderen behandelen, of mot een techni-
schen term uitgedrukt: ,4e varices" of
spataderen, die in veel grootere frequen
tie voorkomen dan die der slagaderen.
MEDICUS.
welke gevolgen zij hebben. Een „waar
Aneurysma" is in don beginne nog zeer P®rtit 11,1 wcer als unionistische partij
klein en wij bemerken weinig van zijn vocht Dit betekende niet dat alle welwil-
aanwezigheid, althans hij de slagaderen |fnde Revo(,!e3,s d>* b«6taan haddcn- V?"
van onze extremiteiten (armen en bee- dwenen waren' Hel beteekende met dat
Asqulth tegen Lloyd George,
Terwijl er regelingen worden getroffen
tusschen de verschillende partijen in ver
schillende kiesdistricten, besloten de As-
quith-liberalen waar mogelijk de Lloyd
Georgianen te bestrijden, in het bijzonder
de coalitie-liberale oud-ministers.
Er zijn reeds negen en twintig vrouwe
lijke candidaten tegenover vijftien bij de
vorige verkiezingen.
Het program van Bonar Law.
In een van de redevoeringen die Law
Donderdag te Glasgow heeft gehouden,
zeide hij: „Een groote verandering heeft
haar beslag gekregen. De menschen welen
nauwelijks waar zij aan toe zijn, «n
ben een van hen die in deze positie ver-
fkeeiren.'' Hij legde er echter nadruk op
dat hij zich niet had laten influenceeren
door oenigen vvensch naar eigen voordeel.
Het kwam mij voor, dal ik geen keus
had."
Hij wjide nog een ding zeggen: Het ge
volg van alles was dat oe unionistische
nen). Waar het geldt da arteriën voor
onze hersenen, is 't niet uitgesloten, dat
deze de oorzaak rijn van hoofdpijn
en duizeligheid. Men moet nu vooral de
zaak n»t omkeeren en denken, dat bij
deze- aandoening per se een verwijde uit-
gebochte hersenarterie behoort.
Meestal kan men op een andere wijze
het ontstaan van dit euvel verklaren.
Doorgaans neemt het Aneurysma (en nu
vooral heb ik de grootere arteriën op het
oog) vrij spoedig in omvang toe, zoodanig
dat bewegingsstoornissen bet gevolg zijn,
gepaard met qpdraagelijke pijnen. Vooral
wanneor een nabijgelegen zen'uw in de
knel is geraakt, om maar niet te spreken
van mogelijk© verlammingen van het be
trokken deel. Het spreekt van zelf, dat
dit vooral het geval zal zijn bij het op
treden van een Aneurysma Spurium, daar
dit plotseling vrij groot kan worden en
door het uitgestorte bloed de om liegen da
deden in 't nauw kunnen geraken.
In 't algemeen nu hangt het gevaar
van de aneurysma vooral af van de groote
van het blhodvat dat de uit-
bochting vertoont. Het spreekt van zelf,
dat hoe grooter het vat, des te gevaar
lijker en zoo kunnen wij bij de grootste
bloedvaten en natuurlijk in de allereerste
plaats bij den grooten liohaamsslagader
(aorta) het levensgevaar zelfs niet uit
schakelen, daar het de grootste en dik
ste slagader is, die rechtstreeks uit het
hart ontspringt. Dit alles nu heeft, zoo
als begrijpelijk is tot uitgebreide onder
zoekingen geleid op therapeutisch gebied.
de unionisten mot eentge bitterheid ten
strijde trokken. Zij gingen alleen naar de
stembus om de verkiezing voor hun pairtij
te winnen, en hij vertrouwde dat zij daarin
zouden slagen.
Wat zjj.u politiek betrof, zij zou negatief
zijn, in zoover bij meende dat de natie bo
ven alles behoefte had aan rust en stille.
Zijn doel zou zijn hetjicrstcl van dc oor-
lcgsverschritiLingen pve. te laten aan het
vrije, onbelemmerende initiatief van de
beste mannen en wouwen.
Law verklaarde verder nog, dat er g^n
reden was, waarom unionisten en natio
nale liberalen niet in „zekere gebieden"
zouden samenwerken. x
Van het Naburige Oosten zeide hij dal
het Engeland Frankrijk en Italië, naar hij
geloofde, mogelijk was, oen overeenkomst
te treffen ten aanzien van de Levant en
dat er geen gevaar bestond dat hetzij Grie
kenland, hezij Turkije, zou weigeren, hun
beslissing te aanvaarden.
In de derde rede, die Bonar Law Don
derdagavond te Glasgow heeft gehouden,
legde hij nadruk op dat men zoowel
tegenover de Grieken als tegenover de
lurken billijk te werk moest gaan.
Van het vergoedingsvraagstuk zeide hij
dat hij het als het moeilijkste in de sfeer
der buitenlandsche aangelegenheden be
schouwde. Mij herinnerde aan de krachtige
offers van Frankrijk in den oorlog en
sprak de overtuiging uit dat het Engelsche
volk besloten was, fatsoenlijk en eerlijk
tegenover zijn bondgenoot te handelen.
Wat het bedrag der schadevergoeding be
trof dat voor inning in aanmerking kwam,
de meeste menschen waren bij de vorige
algemeene verkiezing im dit opzicht te op
timistisch geweest. „Nu echter" vervolgde
hij, „merk ik een neiging om te veel de
andere richting uit te gaan. Ik ga daarin
niet mee. De toestand van Dultschlan-d is
heel moeilijk en de behoeften van Frank
rijk zijn heel dringend en het kan zijr. dat
het onmogelijk is tot overeenstemming te
konven. Ik iioop niet dat dit hek geval
zal zijn, maar het kan. Maar Frankrijk en
wij onderzoeken deze zaak met hetzelfde
doel voor oogen. Wij hebben iets van
Duitschland noodig, als wij het kunnen
krijgen. Frankrijk heeft het misschien nog
meer noodig, maar bedenk, dal, ofschoon
ons lijden niet blijkt, uit verwoeste gebie
den, het te zien is in onze fabrieken en
weikplaatseö in ons land en in de werk
loosheid.
Fir ank rijk heeft het misschien meer noo
dig dan wij, maar wij willen de zaak on
derzoeken met dit gemeenschappelijke doel
om alles te krijgen wat men redelijker
wijs van Duitschland kan verlangen. Wij
moeten ai deze problemen in dcnzelfden
geest beschouwen. En dit is niet alleen een
levensbelang voor het Britsche volk en dc
BriUche regeering. maar voor bet Fran
sche volk en de Fransche regeering. Men
moet inzien dat de heele toestand van het
wei'zijn van Europa en daarom van de
wereld afhangt van gemeenschappelijk op
treden en wij beiden moeten ons orvoir
wachten, iets te doen dot dit gemeenschap
pelijk optreden onmogelijk maakt''
Van den Volkenhond zeide spr., dat hij
opgericht was, niet alleen om den vrede
te verzekeren, maar den vrede in een ver
re toekomst. Hij geloofde, dat de Volken
bond steeds nuttiger werd. Wij willen, zei
Law, alles doen, om hem nuttiger te ma
ken en er een maximum rendement uit
■te verkrijgen. Hij hoopte, dat de Vereentg-
de Staten toch nog te bewegen zouden rijn.
er op de een of andere manier aan mee
te werken.
Law ontkende de berichten in Italiaan-
sche bladen, volgens welke de Engelsehen
de eerzucht badden om van de Dardanel
les de zeeëngten en Konstantinopel een
tweede Gibraltar te willen maken. Zijn
commentaar hierop was: Hoe belachelijk
is dat tegenover ons! De hemel 'weet, dat
onze verantwoordelijkheid al groot genoeg
is; dat wij haar niet wenschen te vergroo-
ten en dat een van de dingen, die ons zul
len verheugen is, dat een spoedig tot stand
kcmend trractaat ons in slaat zal stellen
onze troepm unt die buurt weg te nemen.
1 politiek, er belangrijke nieuwe maatre
gelen zullen worden genomen voor bet
bereiken van de doeleinden.
De „Morning Post" kenschetst Bonar
Law's manifest niet als een program
in den gewonen politieken zin van 't
woord, maar als een bepaling van ziin
geestelijke en moreeie houding. Bij de
bestaande verwarring konden de con'
servatieven niet anders doen, dan be
loven het mogelijke te doen om de
orde en de economie te herstellen.
Het blad gelooft, dat het land slechts
op een gelegenheid wacht hem de noo-
dige autoriteit te verleenen.
De „Westminster Gazette" stelt vast,
dat Bonar Law ten aanzien van alle
punten waarover de gebeurtenissen al
niet voor hem beslist hebben, uiterst
vaag was. Ziin politiek is negatief op
het verwarrende af.
De „Times" beveelt Bonar Law's pun
ten warm bii de gunst van het pu
bliek' aan. Het adres is een docu
ment, dat de eerlijkheid onthult van
den opsteller, die niet meer wil zeg
gen dan hij onder de bestaande om
standigheden kan verantwoorden.
De „Daily Express" gelooft, dat Bo
nar Law voornemens is Mesopotamia en
Palestina te doen ontruimen en raait
iederen kiezer aan zich hiervan te ver
gewissen, er den nadruk op leggend
dat de coalitieregeering sedert den wa
penstilstand aan die gebieden zooveel
geld besteedde.
De Daily Mail stelde opnieuw uit
drukkelijke eischen aan Bonar Law.
Zij verlangt dat hij zal zeggen: le. of
bii de Entente met Frankrijk wil
handhaven en bevorderen2e. of hij de
bezuinigingen die de commissie van
Geddes had aanbevolen, wil uitvoeren,
wat de coalitie had nagelaten3e of
hii duidelijk de bereidwilligheid van
zijn regeering wil uitspreken omzich
uit Mesopotamia en Palestina terug te
trekken en of hii öhurchill's belache
lijke „leger van de Zwarte Zee" te
rug wil brengen. De voornaamste kwestie
waardoor het lot van de nieuwe regee
ring aan de stembus beslist zal wor
den, is die van het Naburige Oosten.
„Ons doel", vervo'gt het blad, ,.is
nieuwe oorlogen te voorkomen. Lord
Birkenhead heeft aan een openbaren
maaltijd gezegd: „De Daily Mail zeide
ons, dat- wij T.'ianak moesten ontruimen.
Wij hebben Tsjanak niet ontruimd". Hij
had er aan kunnen toevoegen dat de
Daily Mail daarop Lord Birkenhead en
zijn op oorlog aansturende kornuiten
Whitehall deed ontruimen. De kwesties
van het Naburige en Midden-Oosten zijn
vitaal. Er zijn al menschen die zeggen
dat Law's regeering een doodgeboren
kind is, en dat hij het nieuwe parle
ment niet als eerste-minister tegemoet
kan treden. Zoo ver gaan wii niet,
want hii heeft rijn zegje nog niet ge
zegd maar als hit van plan is, in
Mesopotamia en Palestina te blijven,
ziin poHtiek-!ot zeker".
Volgens een bericht van S'efani hebben
de ministers in de bijeenkomst met den
ministe--nres'dent d zm aa~"~eboden hun
portefeuilles te zijner beschikking te stel
len ten einde hem vrijheid te laten,
den nieuwen politieken toestand ernstig
te onderzoeken. Facta sprak hiervoor
dank uit en voegde er aan toe, dat hij
rich zijn beslissing nog voorbehield.
Engelsche persstemmen.
Bonar Law's uiteenzetting van zijn
politiek wordt be schouwd als weinig
nieuws bevattend. Van eenigo kanten
wordt er op gewezen dat Lloyd Geor
ge's coalitie reeds een gedragslijn van
denzelfden aard beloofde en men
vraagt zich af of zulk een resultaat de
vernietiging van de Coalitie waard was.
De „Daily Telegraph" wijst er op dat,
terwiil er geen verandering zal zijn in
de beginselen of het hoofddoel van de
TJit Washington wordt gemald, dat de
Amerikaansche Begeering, indien zij
wordt uitgenoodig.l, deel te nemen aan
de vrede conferentie te Liusonne iemand
zal aanwijzen die als waarnemer de be
raadslagingen bijwoont, en die boven
dien bij alle quaesties die kunnen rij
zen het Amerikaansche standpunt zal
kunnen uiteenzetten.
De tegenwoordigheid te Lausanne van
zulk een Amerikaansehen waarnemer
wordt beschouwd als eerste baken op
en weg naar eon eventueel© deelneming
van de Ver. Staten aan de verdragen,
welke de mgendhe'en van Euoropa zul
len aangaan na de ratificatie van het
verdrag te Lausanue.
Uit Praag wordt gemeld:
In het Kamerdebat over de politiek
der nieuwe regering heeft Lodgemann,
uit naam van de Duitsche nationalisten
en socialisten, een redevoering tegen de
regeering gehouden. Hij verklaarde, dat
de strijd ook buiten het parlement ge
voerd zou worden. De Duitscbers ver
wachten geen resultaat van den parle
mentairen arbsid, daar de Tsjechen, die
een onwettige heerschappij uitoefenen
over de niet-Tsjechische volken, hun hou
ding toch niet zouden wijzigen. De Duit-
schers kunnen hun bevrijding van de
Tsjechische overheersching alleen ver
krijgen door een solidairen tegenstand
van alle onderdrukten en door het voor
lichten van het buitenland over eten
schandelijken toestand, waarin de Duit»
sobers in Tsjechië gehouden werden.
De officieuse Beichspost zegt, dat de
Tsjechische socialisten geweigerd hebben
gevolg te. geven aan het verzeok der
Oostenrijksche socialisten om mede te
helpen de crediethulp aan Oostenrijk te
doen mislukken.
Het blad zegt verder, dat de protest
beweging der socialisten in Oostenrijk
zelf ook geheel mislukt. Dagelijks heb
ben juist groote bijeenkomsten plaats,
waarin moties tegen de socialisten en
ten gunste van de politiek van den
bondskanselier Seipel aangenomen wor
den.
De verschillende monarchistische par
tijen van Oostenrijk hebben zich tot een
centrale partij vereenigd. Deze centrale
partij zal voorloopig een overgangska
rakter aannemen en ook leden van an
dere partijen toelaten mits dezen zich
voorstander verklaren van het beginsel
der constitutioneel© monarchie onder het
Habsburgsche huis. Het bestuur van de
nieuwe partij telt vele oud-ministers, ge
neraals, diplomaten. De partij heeft 42
plaatselijke groepen en zegt reeda meer
den 200.000 leden te tellen. Zij zal oak
aan alle verkiezingen deelnemen.
Volgens een mededeeling van het mi
nisterie van oorlog zijn de Spaansche
troepen te Melilla bij het krieken van
den dag hun krijgsverrichtingen begon
nen in het gebied van Alhucemas, sa
menwerkend met het eskader. Na een
hevig bombardement rukten zij tegen het
front van Darkoebdami op, waar zij met
gemak den tegenstand der Rifbewoner
braken, en vijf stellingen veroverden
De verliezen aan Spaansche rijde zijn
betrekkelijk gering.
De „Frankf. Z." heeft sinds eenigen
tijd een rubriek „Deutsche Not", waar
in typische gevallen worden meege
deeld, welke de tegenwoordige mate-
rieele ellende van de groote massa
van het Duitsche volk teekenen.
Gisteren verleide het blad van een
beroemden tooneelspeler, een kunste
naar, die vroeger een der sterren is
geweest van het „Kón. Schauspiel-
hauste Berlijn. De man, die thans
oud geworden, in kommervolle om
standigheden leeft, schreef dezer da
gen aan een vriend: „Wij leven in
deze tijden van toenemende ellende
in doffe vertwijfeling voort Ik moet
met mijn spaarpenningen van 1914 den
strjjd opgeven mijn vrouw is in de
bres gesprongen, zij werkt thans als
arbeidster in een fabriek, ten einde
ten minste het allernoodigste voor ons
levensonderhoud te verdienen."
Een 81-jarige kleine rentenier liep
onlangs zeven uur lang om te Frank
foor! te komen, waar zijn 54-jarige
dochter zwaar ziek lag. Den trein kon
hij niet betalen, zijn 3000 M. rente per
jaar stond hem die uitgave niet toe.
Kort voor den oorlog verkocht een
der grootste uitgevers van Duitsch
land zijn zaak voor 400.000 M., ten
einde na een leven van harden arbeid
zijn laatste levensdagen rustig te kun
nen doorbrengen.
Hij leeft Uians van armenonder-
steuning.
Een eerste rangs kleermaker te
Frankfurt krijgt dagelijks verzoeken
van vroegere klanten om oude jassen.
De Deensche spoorwegen hebben
in Sept. met een tekort van 480.000
kronen gewerkt (tegen 4.538.000 in
Sept. van Ijet vorige jaar). In het half
jaar April—Sept. sluit de rekening der
sporen met een batig saldo van
11.480.000 kronen (tegen n tekort van
19,637,000 in hetzelfde tijdvak van ver
leden jaar). Door bezuinigingen en in
tensiever exploitatie is dus in een half
jaar meer dan 31 millioen gewonnen.
Volgens den draadloozen dienst
te Stockholm schijnen de beddingen
van kopererts, die in het noorden
van Zweden ontdekt zijn, zoo rijk,
dat Zweden mag hopen na verloop
van tijd geen buitenjandsch koper
meer noodig te hebben.
De Moskousche Izwesüa schrijft, dat
verschillende gebieden van Rusland op
nieuw ten prooi zijn aan den hongersnood.
In het gouvernement Jekaterinoslaf en
het Don-gebied overschrijdt het aantal
hongerlijdenden de 650.000. Uit Nikola-
jefsk, waar 12 procent der boerenbevol-
TIEN JAREN UIT ONZE VADER-
LANDSCHE GESCHIEDENIS.
(18061815)
door Jos. P. H. Hamers.
