STE NIEUWS BINNENLAND Brieven uit de Congo BiNNENUNDSOH NIEUWS. DE STAATSBEGROOTING 1923. Hoofdstuk X a (Arbeid). Uit onze West. REGEN OP CURAQAO. De „Amigoc di Curasao" van 14 Oc tober j.l. meldt: Maandag en Dinsdag vielen er mooie regens op ons eiland. Den eersten dag plaatselijk in de Benedendistricten. Dins dag was de stad de bevoorrechte. In de buitendistricten was de regenval zeer ongelijk verdeeld. Heden Zaterdagmorgen 5 uur is de regen met groot geweld in rijken over vloed neergevallen. KUNST Eft KENNIS. Sport en Spel. VAN ORJZE PRAA3LG3ZE TELEFOONLIJ •c. F" li litre INGEZONDEN. Haarlem, 9 Nov. 22. Geachte Heer Redacteur, Verzoeke s.v. p. een plaatsje in uw veelgelezen blad. Aangezien ik tegenwoordig was bij de lering van den beer De Kok, kan ik constateeren, dat hij volgens zijn eigen zeggen, een romannetje voordroeg. Op de werkelijkheid geleek het dan ook niets. Men vraagt zich af, hoe 't mogelijk is, dat in 't jaar 1922, een vergadering gehouden wordt, waar iemand aan 't woord is, die voor geen valsche voor stellingen, grove leugens en bespotting terugdeinst; en er nog zooveel menschen gevonden worden, die niet begrijpen, dat zij grovelijk bedrogen worden. Een debat was 't dan ook absoluut niet waard. Als de vereeniging „de Dageraad" zulke voorlichting inwint over de Katholieke Kerk, zit ze over duizend jaren nog in 't donker. Nogmaals hartelijk dankend voor de plaatsing, Uw dw. dienaar, G. F. VRAGENBUS. UIT DEN OMTREK. HAARLEMMERLIEDE EN SPAARNWOUDE. „KRINGENWETTEN." Het gemeentebestuur van Haarlem- merliede en Spaarnwoude heeft het volgende adres gericht aan Zijne Excel lentie den Minister van Oorlog te 's-Gra- venhage. Ter uitvo ering van een besluit van den Raad onzer gemeente, hebten wij de eer de aandacht van Uwe Excellentie te vragen voor de wet van den 21sten December 1853, houdende bepalingen, betrekkelijk het bouwen, planten en' het maken van andere werken binnen zekeren afstand van vestingwerken van den Staat, de z.g. „Kringenwet". Deze wet steunt op het beginsel, dat het gebruik en genot van het bijzonder recht van eigendom ondergeschikt moet zijn aan de belangen van het algemeen, een beginsel, dat ook wij ten voile kunnen onderschrijven. Wij erkennen derhalve het goed recht van den Wetgever om ter zake bindende voorschriften te geven, doch meenen daarbij in zooverre een beperking te mogen aanleggen, dat dus danige in het eigendomsrecht diep in grijpende maatregelen, eerst dan mogen worden uitgevaardigd en gehandhaafd, indien zij vanuit een verdedigingsoogpunt bezien, voor de veiligheid van het land onvermijdelijk noodzakelijk zijn te ach ten. Binnen enkele maanden zal de Krin genwet haar 70-jarig bestaan herden ken en wij willen gaarne aannemen, dat zij ten volle paste bij het stelsel van verdediging, zooals de militaire deskundigen zich dat in 1853 en mogelijk nog nadien tot het uitbreken van den wereldoorlog in 1914. dden gedacht. Sindsdien bracht d< p iktijk an den oorlog met zijn motte...te oorlogswerk tuigen een buitengewone orawer' n in het defensiewezen, zoodat de vraa gewettigd schijnt of thans bij tcep sing der gewijzigde denkbeelden op mili tair gebied, de" onbeperkte handhaving der Kringenwet nog noodzakelijk moet worden geacht. Als niet-deskundigen kunnen wij niet treden in <je beantwoording dezer vr. g doch het wil ons voorkomen, dat de ij daar is, om te overwegen of tot intr, K- king der Kringenwet zou kunnen worden overgegaan of anders indien or hoopt hie;toe nog niet kan werden be sloten ciaarin" zoodanige wijzi, ;g kunnen worden aangebracht, dat mildere bepalingen toepassing zouden kunnen vinden ten aanzien van de ontwikkeling van den landbouw en de nijverheid. Deze wet toch behe'Ist bepalingen van hoogst bezwarenden en belemmerenden aard voor de'bezitters van eigendommen binnen de verboden kringen en een onderzoek ingesteld naar de werking dier wet met betrekking tot de forten „Penningsvoer", „Liebrug" en „de Lie- de" onder deze gemeente, bracht de meest verrassende gegevens aan het licht, waaruit maar al te duidelijk blijkt, dat de belangen van nijverheid en landbouw door die wet ten zeèrste worden geschaad en het een dringende eisch van nood zakelijkheid is op eVpalingen dier wet zoo slechts eenigszins mogel ijk met den meesten spoed terug te 'komen Wij wenschen hierbij aan te teekenen, dat de bezwaren niet zoozeer gaan tegen de wijze van uitvoering der wet, dan wel tegen de wet zelf, die in haar toepassing tot de meest ondenkbare beslissingen leidt. In de toelichting, welke Uwe Excel lentie hierbij gelieve aan te treffen en die ons door eene Commissie namens belanghebbenden wordt aangeboden, blijkt ons inziens maar al te juist, hoe deze wet belemmerend wer' A zelfs op de meest onschr delijke ma tre elen, ten behoeve van nijverheid, lanubouw en veeteelt. Wij kunnen bovendien Uwe Excel lentie de opmerking niet onthouden, dat de onduidelijkheid dezer wet, met haar doolhof van gebods- en verbods bepalingen van dien aard is, dat de een voudige plattelandsche bevolking niet weet waar ze aan toe is, niet weet wat ze wel of niet mag, zoodat bij haar het gevoel overheerscht van e hteloosheid en willekeur. Moge ook deze omstandigheid er toe leiden, de herziening der Kringenwet in overweging te nemen. Ofschoon de ingezetenen van ons Iandj die van deze wet moeilijkheden onder vinden, betrekkelijk gering in getal zijn, twijfelen wij er niet aan, of Uwe Excel lentie zal bereid worden gevonden, ook in 't belang van die enkelen, de bezwa ren te onderzoeken en zoo eenigszins mogelijk, daaraan tegemoet komen. HILLEGOM» LISSE. WARMOND. GEMENGD NIEUWS. IV. STEEDS VERDER. 'k Zou te veel woorden verspillen, te veel papier vermorsen, als 'k iederen nieuwe indruk gedurende mijn reis, in letters zou willen omzetten. Want alles is nieuw en vreemd en interessant. Daarbij voor journalist ben ik nu juist niet n de wieg gelegd. De bedoeling is alleen, familie, vrienden, en kennisen, achtergelaten in Holland, 'n klein ideetje te geven an zoo'n reisje naar den vreem de en ze r Hen de rijke afwisseling ri den •"eest te It ten meeleven, terwi:! -e krlmr- j s op hrn steel, mijn „verder"/ a k: uen volgen. In veertig uren hadden we weer 540 mijlen afgelegd en waren genaderd bij de Kanarische eilandengroep 'n Spaan- sche bezitting aan de Westkust van Afrika. Vroeger had 'k, in de aardrijks kundeles, onzen meester al d kwiïls zoo mooi hooren verteilen, over de keurige bergketens van Tenerife, die hun pun tige kruinen hoog door de wolken boren. W e had toen ooit in z'n bol kunnen krij gen, dat ik zelf, met eigen oogen dat schouwspel van nabij zou genieten? En daar lagen ze nu, vlak voor me, die roodbronzen rotsen en diepe valeien, met grijzen morgennevel omsluierd Te gen den iddag trók de nevel naar boven daar bleef hij hangen. Grauw-donkere wolkenstrooken lagen bewegingloos tus schen en tegen de" rotsen gestapeld. Als vogelkooitjes leken hier en daar de vier kante witte woningen aan de bergwan den bevestigd. En heel in de verte stak de hoogste "top van Tenerife (4050 M.) statig zijn scherpe spits in 't hemelblauw, 't Is 'n schitterend mooi berglandschap, voor kunstschilders goud waard. Eenige passagiers hadden reeds hier 't doel van hun reis bereikt. Den anderen werd gelegenheid gegeven aan land te gaan. Ofschoon 't water nogal rumoerig was en wild, spraken we met vijf missio narissen af ons naar den oever te laten 1 varen. Want ik had me nu eenmaal voor genomen alle afwisseling aan de reis ver bonden mee te maken. Wat drommel, we zijn toch niet bang 'k Had er later geen spijt van. Als 'n hobbelpaardje huppelde 't kleine schuitje omhoog en omlaag nu en dan sloeg 'n golf zeenat over boord de vitte schuimvlokken stoven ons steeds om de ooren. In den geest zagen we onze confraters, die aan boord gebleven waren, angstig naar ons kijken en voor ons 'n akte van berouw bidden. Zelf dachten we aan geen gevaar. Aan den oever huurden we voor eenige franken 'n rammel - auto, om de merk waardigheden en de mooiste punten van Tenerife met de hoofdplaats, Sancta Cruce, te bezichtigen. Langs 'n zeer kunstig aangelegden weg reden we zig zag naar boven. Ons auto-ding kraakte geweldig en 'k dacht zoo bij me zelf „Kees, jongen, je bent er gewoonlijk wel bij als er iets bijzonders gebeurt, 't zou me niks verwonderen als dat kar retje van daag juist in elkaar flikkerde." Maar 't heeft zich kranig gehouden Aan beide kanten van den weg zijn trapsgewijze mooie tuinen aangelegd, vol druivenstruiken en cactusbeplan tingen, waarvan de vruchten hier als voedsel worden gebruikt. Groote vier kante bakken zijn in iederen tuin ge bouwd om 't water, dat bii zelden voor komenden regen van de 1 ergen stroomt, te vergaren. Itusschen waren we ruim duizend meter naar boven getuft gelijkvloersch met de wolken. Achter ons, in de diepte, lag de donkerblauwe zee te pronken, 'n Prachttafereel We stapten uit voor de overscboone Kathedraal waar we de rijkdommen van Sancta Cruce hebben bewonderd, 't Hoofdaltaar geheel van massief gedre ven zilver de trden belegd en besla gen met zilveren platen, de preekstoel één stuk uitgehouwen marmer, gedra gen door 'n reusrehtigen engelenfiguur. In de Sacrestie zagen we schatten gou den en zilveren sieraden opeengestapeld, bezaaid met diamanten en edelsteenen. 't Waren allen kunstvoorwerpen in de middeleeuwen vervaardigd, kostbare ge tuigen van diep geloof en godsdienstzin der bevolking dier dagen. Vervolgens brachten we 'nbezoek aan de kapel van 't Franciscanen klooster, waar 't miraculeus kruisbeeld vereerd wordt en waaraan de stad, Sancta Cruce, haar naam ontleend, 't Verwonderde me dat bij de poort, die toegang geeft tot de kapel, eenige soldaten de wacht hielden. Later vernamen we dat de eene helft van 't gebouw klooster de an dere helft, met 'n zelfde ingang, kazerne was. Nooit zooiets gezien 1 Verderop lag 'n kolossaal koepelvor mig gebouw met honderden romaansche vers ertjes, 'n amphitheater, waar nu ntg herhaaldelijk de stierengevechten plaats hebben, "üe binnenruinte biedt plaats voor 7000 personen. De bevolking is hier geheel ras-echt Spaansch. Geen enkele zwarte heeft hier z'n woontent opgeslagen, 'k Zag groepen van vrouwen, die op bloote voeten, hun koopwaar naar de markt brachten. Met steenen kruiken en groote korven op 't hoofd, de handen in de zij, redeneerden ze druk met elkander over die zwarte vreemdelingen, met die gfoote baarden, daar in die 'auto. Overal waar we 'n oogenbiik stilstonden, werden we in 'n oogwenk omringd door 'n troepje brons bruine gezichten in geel-witte pakjess, mooie jongensfiguren met zwart-glin- sterende oogen en donker-krullende lok ken die, om 'n paar stuivers van ons af te troggelen, op hun kop gingen staan en op handen loopen. 'k Had gelukkig nog 'n paar oude duiten in m'n linker vestzakje, de jongens aan 't grabbelen en wij.... waren gevlogen. Want be delen kan dat kleine volkje goed, te goed We moesten vlug voortmaken om weer op tijd te komen bij de boot, die om 6 uur weer zou vertrekken, 'n Uur later waren we op weg naarDakar (Senegal), waar we drie dagen later arriveerden. In tegenstelling met Te nerife, is 't hier 'n echte negerbevolking. Lange pikzwarte menschen. 't Was op 'n Zondag, toen we hier 'n K.M. afstand van wal, het anker neerlieten. Al spoe dig kwamen 'n dertigtal kleiene zwarte piérewietjes aangezwonmmen. Voor 'n geldstukje doken ze naar de diepte, in 'n oogwenk waren ze weer boven en toonden ons bet opgevischte geldstuk en riepen dankbaar „merci monsieur 1" We waren telegrafisch uitgenoodigd 'n bezoek te brengen aan het groote zieken huis, voor de inlanders door deFransche regeering opgericht. Door toevallige om standigheden gebeurde 't, dat m'n con fraters al vertrokken waren, voordat 'k er erg in had. 't Speet me, maar 'k zou ze wel terug vinden., dacht ik. Moe derziel alleen trok ik er op af 1 Aan de oever informeerde 'k waar 't groote ziekenhuis gelegen was. O, heel, heel erg ver, kreeg 'k ten antwword. De zon stond boven me te branden, want je bent daar 15 gr. N. Br. van den eve naar, 'k waagde 't dus niet, om dat wandelingetje te voet af te leggen, 'k Zag 'n overdekt rijtuigje staan met twee muilezeltjes en 'n neger op den bok. 't Was wel geen deftige koetsier met hooge hoed én slipjas uit Holland, maar hij had 'n eerlijk gezicht de arme kerel. Boven op z'n kroeskop hing 'n vuil rood mutsje, veel te klein om z'n krullebol te bedekken, en z'n broek leek wel 'n stuk kantwerk, je ken e overal door heen loeken. Hoeveel kost 't, als je nu naar 't groote ziekenhuis brengt Hij pei ïsde even met z'n zwarten vingef bo ven z'n oogen, danDrie franken Daar kon 'k niet voor loopen. Breng me d'r heen 1 'k Voelde me heel voornaam in dat malle ding, vooral toen 'k van alle kanten uiterst eerbiedig door de zwar te bewoners en Fransche soldaten werd gegroet. We reden door nauwe straatjes en steegjes. Eindelijk hield-ie stil. We zijn er monsieur, 'k Zou be talen, gaf m'n drie Belgische franken, en toen had je de poppen aan 't dansen Zulk geld had-ie nog nooit gezien, wilde absoluut ander geld hebben dat geld was hier niet gangbaar en ik had niet anders. Hij riep er 'n partijtje andere negers bij, die daar toevallig rondslenterden, 'k Zei dat ze m'n geld konden inwisselen bij de blanken, gaf hem er nog iets bijen de man ging tevreden heen. Doch wat wilde 't geval? Hij had me naar 'n verkeerd ziekenhuis gebracht, n.l. het hospitaal van de sol daten 1 Wel ben 'k later in 't goeie terecht gekomen, maar m'n confraters nergens meer ontmoet, 'k Zag in de verte een van onze passagiers, waar 'k 'n goed en aan genaam gezelschap aan had. Samen hebben we toen D kar doorkruist en onzeterugtocht naar de boot onder nomen. 't Was 'n avontuurlijke middag ge weest en ondanks alles had ik kostelij! genoten. PATER DIEMEER, Missionaris. OPHELDERING GEVRAAGD. In de zitting der Tweede Kamer van Don- de dag heeft de leider der anti-revolution- n.iiren, de heer Colijn, sterk op bezuiniging »;wigedrongen en als een der bezuinigings- «.uijecten, defensie genoemd. l)it laatste mag, als van anti-rev. zijde komend, wel een nieuw geluid genoemd wor de::, dan niet verwacht werd. Onze verdediging, zei de heer Colijn is tot d; >ver op deze twee grondgedachten geba- v-Td geweest, dat wij onze taak als lid van «Jca Volkenbond moeten kunnen vervullen en dat wij ons nationaal front langdurig moeten kennen verdedigen. Onze financieele toestand laat de vervul ling van deze dubbele taak niet meer toe, zoo- "'t wij ons voor de toekomst tot het eerste doe! zullen moeten bepalen. Aanvankelijk, na de stichting van den Vol kenbond, heeft men kunnen meenen, dat het met het ouderwetsche militairisme gedaan v-as en kon worden volstaan met een inter nationaal politieieger, waartoe elk land zijn aandeel zou leveren. In de overwonnen landen moge niet veel meer dan een politieieger over zijn, de entente-mogendheden toonen neiging om haar strijdkrachten eer uit te breiden dan in te krimpen: is niet pas in België een legerwet aanhangig gemaakt, die het land de beschik king over een naar evenredigheid van het zielental reusachtige troepenmacht zal geven? In deze omlijsting bezien, kan het dus niet verwonderen, dat dr. Nolens zich over het denkbeeld van den heer Colijn verbaasd toonde en, indien algemeene ontwapening niet in uitzicht is, er iets onverklaarbaars in vond. Het „Huisgezin" op den voorgrond stellend dat het tegenover het denkbeeld zelf van den heer Colijn uiteraard volkomen sympathiek staat, meent toch, dat er oph;irring moet komen, en vraagt: Weet de heer Colijn meer dan hij zegt? Heeft hij aanwijzingen, dat een aanzienlijke inperking onzer defensie ons internationaal geen moeilijkheden kan berokkenen? Of is het een wanhoopsdaad, ingegeven door de overging dat we anders naar den kelder gaan en het ons dan niet baat of we een behoorlijk militair verdedigingsstelsel hebben? Nog eens: er is in heel de stelling te veel onopgelost, le veel onklaar, dan dat men thans reeds een definitief oordeel zou kunnen uitspreken, al moge het vooruitzicht van een ingrijpende bezuiniging op de militaire uit gaven nog zoo toelachen. -Aan de Memorie van Antwoord op de be groeting van Arbeid ont.eenen we het vol gende: Bezuiniging. Dat de vermindering van uilgaven op dit Hoofdstuk sommige ieden niet ver genoeg, anderen te ver ging, zal wel samenhangen met do meer of mindere sympathie, die men voor de werkzaamheden zelf heeft, waarvan de uit gaven het gevolg zijn. Het zal den Minister wel niet euvel worden geduid als hij zegt, fj?.' r'.'e sympaihie bij hem zeer groot is en dat h;j bijgevolg slechts noode de vele verminde ringen van artikelen heeft aangebracht. in het eindcijfer van ruim 64 millioen komt niet minder dan bijna 37 millioen voor, als bijdrage aan het Invaiiditeitsfonds en aan hef Ouderdomsfonds, posten welke op de wet steunen en die niet zoo gemakkelijk kunnen worden verlaagd. Zou men nu de 17 pCt. van ongeveer 60 millioen onmiddellijk moeien vinden op de overblijvende 27 millioen, dan zouden alle overige posten van het hoofdstuk gemiddeld met meer dan 1/3 moeien zijn verminderd. Dat dit meer op slooperswerk zou hebben geleken dan op beleidvol snoeien, behoeft naar den Minister meent, weinig be toog. Landbouwarbeid. Een voorontwerp van wet tot regeling van den landbouwarbeid, is bij den Hoogen Raad van Arbeid aanhangig. Een wetsvoorstel zal bij de Staten-Generaal aanhangig worden ge maakt, wanneer de toestand van 's lands fi nancien het doen der uitgaven, verbonden aan de uitvoering der wet, zal toelaten en naoat met het door den Hoogen Raad van Ar beid uit te brengen advies zal zijn rekening gehouden. Arbeidsduur. Tegen overschrijding van de wettelijke grenzen van den arbeidsduur in zuivelfabrie ken wordt zooveel mogelijk door de arbeids- mspetie gewaakt. 1 u.trent de a'gemeene maatregelen van bestuur betreffende het winkel- en het kan toorpersoneel, heeft de Hooge Raad van Ar beid reeds advies uitgebraeht. Tot invoering van de bepalingen omtrent de arbeids- en rusttijden voor dat personeel zal worden overgegaan, wanneer de controle daarop kan plaats hebben zonder -uitbreiding van het aantal ambtenaren der arbeidsinspectie. De a'gemeene maatregelen omlrent andere cate gorieën van personeel, dat onder de Arbeids wet valt, zijn in voorbereiding. Het toestaan van bakkersarbeid lusschen 5 en 6 uur des voormiddags op grond van de artikelen 35 tweede lid. onder e. en 336 derde lid, onder d. der Arbeidswet, is ge schied overeenkomstig de hedrijfseischen ten plattelande. De Minister kan niet toegeven, at hij daarbij te ver zou zijn gegaan. Eerste hulp. De Minister betreurt het eveneens dat een aanzien'iike vermindering van het subsidie voor het houden van cursussen inzake het verleenen van eprste hnlp bij ongevallen in verband met de vereischfe rantsoeneering der verschillende begroolingshoofdstukken nood zakelijk is gebleken. Hij kan inttisschen mo- dedeelen, dat vermoedelijk het bedrag, dat voor de subsidieering der cursussen beschik baar zal zijn, lot 20.000 zal worden opge voerd, aangezien de Rijksverzekeringsbank die het voortbestaan der cursussen voor het Ongevallenfonds van groot nut acht, hem machtiging heeft verzocht voor het dienstjaar 1923 uit dat fonds ten behoeve der cursussen 10.090 te mogen bijdragen. Arbeidersverzekering. Aan 's Ministers Departement zijn thans plannen in bewerking betreffende een aigo- heele herziening der arbeidsverzekering, wel ke zal zim gencht op het verkriigen van ver eenvoudiging en bezuiniging. De Min. hoopt binnen zeer korlen tiji. een uitgewerkt sche ma van die plannen ten advieze aan den Hoogen Raad van Arbeid te kunnen doen toekomen. In verband daarmede schijn,t het, gelet op de moeilijke ti'dsomstandigheden, voor het bedrijfsleven, welke verzwaring der lasten voortvloeiende uit de arbeidersverzeke ring, onraadzaam doen voorkomen, gc- wenscht vooralsnog niet tot invoering der Ziektewet over te gaan, doch beslissing om trent de invoering dier wet te doen samen vallen met de beslissing nopens de herzie ning der arbeidersverzekering in haar ge heel. Baden van Arbeid. De Minister meent, in afwachting van die laatste beslissing voorshands niet tot eene stelelmatige vermindering van het aantal Ra den van Arbeid te moeten overgaan. Aan gezien vele Raden van Arbeid reeds het se cretariaat door een ambtenaar laten waar nemen, meent de Minister zich op dit oogen- blik te moeten onthouden van het doen van een voorstel lot opheffing van bedoelde be trekking. De p'annen betreffende de herzie ning van de arbeidsverzekering sluiten mede in een ingriipende wijziging van de betaling der ingevolge de Invaliditeitswet verschul digde premiën. De Minister heeft nimmer beweerd, dat de bezuiniging welke hii verwacht van het over brengen van een deel der werkzaamheden van de Rijksverzekeringsbank naar de Raden van Arbeid, voornamelijk zal worden verkre gen door vermindering van werkzaamheden. Het iigt inderdaad in de bedoeling, dat behalve de agenten en de controleurs der Rijksverzekeringsbank een 150 administratie ve ambtenaren dier instelling naar de Raden van Arbeid zul'en overgaan. Aan de overgeplaatste ambtenaren zal een Posilie worden verschaft, zooveel mogelnk in overeenstemming met die, welke zij thans bekleeden. De voor overplaatsing in aanmerking ko mende ambtenaren, wier werkzaamheden a s gevolg van de decentralisatie overbodig worden, zulten vallen onder art. t van het Koninklijk Besluit van 3 Augustus 1922. tot regeling van de topkenning van wachtgeld aan b'irger ""ke R'-ksamMenaren zoodot bii weigering om een betrekking bij de Raden van Arbeid te aanvaarden de regeling van art. 7 van dat Koninklijk Besluit op hen van toepassing zal worden. Woningvoorzieninp. De voornemens der Regecring. ten aanzien van den woningbouw zijn, in het algemeen terug te koeren tot hetgeen de wonin.gwptgever beeft gewild, n.L dat bouw met overheids steun aanvulling zou zijn, bouw voor het par ticulier hodriff regel. Nu de bouw sterk is gedaald en verdere daling mag worden verwacht, is welhaast het oogenbiik aangebroken, waarop zonder steun kan wouden gebouwd. Dnaroo kan de over heid zich van de woningoroduelie terugtrek ken en zich ben-alen tot haar wettelüke roe- pin": verheterine van de volkshuisvesting, een ge'-ied, waarop haar band nog veel te doen vindt, maar waar onder de gegeven finan cieele omstandigheden met beperkte middelen -noot worden gewerkt. De tailooze verzoeken om premie hebben meer en meer tot doel gehad bet bouwen van eenvoud-ge arbeidswoningen in tegenstelling met het vorige jaar, -toen de bouw varf mid denstandswoningen op dm voorgrond trad. Tn aansluiting aan de ervaring, zal in 192'! worden getracht, hef doch verder te bereiken en particulier bedrüf en kapitaal te bewegen tot een meer beteekenende productie van een voudige arbeiderswoningen, door een premie van 3D0 beschikbaar te stellen voor wonin- ?°n van (en hoogste 225 kub. M. inhoud. Voor dit doel wordt ten hoogste 9 millioen bestemd. Maar ontwikkelen de omstandighe den zich in gunstigen zin. dan zal dit bedrag niet ten volte behoeven te worden besleed. Het resultaat van de maatregelen van de Regeering ten aanzien van de woningbehoefte is dat de productie van woningen op gang is gebleven en de woningnood, over het alge mem bezien, veel verminderd is (al wordt niet ontkend, dat er enkele gemeenten zün, waar de nood nog nimt), dat voorts de bouwkos ten ze"r stc-k gedaald ziin en dat ten slotte bet particulier bedrijf en het particulier kapi taal zich in toenemende mate op den woning- houw hrhen toegelegd, zoodat de overheid zirlh geleideli'k kan terugtrekken De woningproductie bedroeg in 1921 in totaal 40,381 voltooide wonin-zen, waarbii nog moet worden gevoegd een zeker aantal in de gemeenten, die de ongaven niet inzondm. In dit iaar bedroeg de Nakende productie tot bet rinde van .T»'i ongeveer 24.000 woningen, d.i. ongeveer 3000 meer dan in hetzelfde U'dvak van 1921. Het ernote veelzüdige belang van een be- boor'üke huisvesting voor een vn"; rechfvam-- digt naar de meening van den Minister het tij dens den oorlog gevoerde beleid. Dat bii hot bevorderen van den woning- houw zuinigheid moet worden betracht in den zin. dat onnoodi.ee kosten moeten wor den vermeden, geeft de Minister grif toe. Bii het geven van premies kan met de be langen van groots gezinnm geen rekening worden gehouden, de bouwer drna"t het ri sico en moet weten wat voor liem liet voor- deeiigst is. WeHrlansheids"e rsekering en Arbeidsbemiddeling. In verhand met eenige vermindering in da kos'en van secret-viaten van com mission is, het den Minister mogelijk 1 alsnog het subsidie aan den Nederland- schen Werkloosheidsraatl te rerhoogen wan f5000 op f6000. Ook heeft hij als- nog voor de Nationale Vcreeniging te gen de Werkloosheid een subsidie uit getrokken van f 100, evenals een subsidie vail f 500 voor de Vereeniging van Ge meentelijke Werkloosheidsfondsen. Ten aanzien van de Jiulp aan werk- Ioozenkassen in 1923 zal de Regeering haar voornemens meededen bij de bin nenkort te houden interpellatie van den heer Van den Tempel. Het standpunt door verscheiden le den ingenomen, dat zooveel mogelijk naar verruiming van werkgelegenheid moet worden gestreefd acht de Minis ter juist. In die richting wordt steeds krachtig gewerkt, voor zoover de ora- slandighiden het wenschelijk en mogelijk maken. Het is zeer noodzakelijk, dat het loon bij werkverschaffing aan merkelijk blijft beneden dat van het vrije bedrijf. BRUSSEL-ZEEHAVEN. De Nederlandsche schepen. Te Antwerpen zijn aangekomen het Nederlandsche schoolsehip „Prins Hen drik" en de Nederlandsche torpedoboot Z 3. Deze schepen zullen heden, Za terdag naar Brussel-Zeehaven opvaren om deel le nemen aan het défilé van schepen bij de opening van het kanaal. Op het fort St. Anna werden bi' aankomst vah het schip de gewone groel- salvo's gelost. FAILLISSEMENT NAT. OPERA AAN GEVRAAGD. Naar de „Tel." verneemt is er Vrij dagochtend bij de Haagsche rechtbank een aanvrage ing komen van het Auteurs- bureau Baioem, om de Nat. Opera failliet te verklaren. De heer Reyding, die voor dit bu reau, evenals voor het bureau Loman optreedt, moet nog f 1000 ontvangen voor auteurs: e.hten der opera-voorslellingen- Laagland en voor de vertaling van Lohengrin. Er hebben besprekingen plaats gehad, die niet tot het gewenschte doel leid den, zoodat a.s. Maandag de 'zaak bij de Hargsrhe rechtbank behandeld wordt. KANKERBESTRIJDING.. In „de Lancet" wordt een meded.ee- ling openbaar gemaakt over de bestrij ding van kanker door middel van lood. In bepaalde dcs's gegeven, s liijnt lood den groei van kwaadaardige woekerin gen legen te houden. Van de 50 ernstige gevallen in de laatste drie jaar behan deld kunnen er 1 als genezen en 11 als goed verbeterd worden beschouwd, terwijl 21 geva'len fataal afliepen. De onderzoekingen hebben nog slechts een voorloopig karakter. Een tweetal beken- do personen, die hun naam wenschen geheim te houden, betalen de onder zoekingen, die door een groep speciali teiten wordt geleid, het schijnt nog eenige jaren te moeten duren alvorens met beslistheid over de nieuwe genees wijze iets valt te zeggen. gen, bestemd vcor hel Rood» Kruis in Rus land? Arrfw. Aan bet burean van het Rood© Kruis, Kenaustraat 9, alhier. HAARL. R.K. GYMN. VEREENIGING URSUS." „Ursus" geeft een gymnastiek-uitvoering op 15 November a.s. in de Gemeentelijke Concert zaal, Begijneslraat. DAMMEN. WEDSTRIJD OM HET KAMPIOENSCHAP VAN HAARLEM EN OMSTREKEN. De tweede ronde van den wedstrijd om het kampioenschap van Haarlem en omstreken verliep als volgt: P. J. Eype wint van J. P. Exel Sr. De partijen: J. W. van DartelenP. J. van Dartelen; H. G. TeunisseJ. Lycklema; W. van DaalenJ. van Looy werden wegens het late uur afgebroken en worden later uitge speeld. De partij S. M. MonsF. A. Berlkemeier werd uitgesteld tot een nacfer te bepalen da tum. De afgebroken partij P. J. van DartelenW. van Daalen uit de eerste ronde, welke partij ruim 8 uren heeft geduurd en meer dan 120 zetten lang was, werd door den heer van Dartelen remise gegeven. O u ff» V IH I till Vr. Over loten. Aiitw. Geen enlkel is nog uitgeloot. Vr. Kunt u mij in uw vragenbus beant woorden, den korstent weg per fiets v. Ben- nebroek naar Hilversum, en hoeveel kilome ter? Antw. Bennebroek Hoofddorp, Aalsmeer, Kudelstaarl. Kwa'lkel, Uithoorn Mijdrecht, Oudhuizen, Loenen, Loosdrecht, Hilversum afst. 51.4 K.M. Vr. Wat is kortste weg van Velsen naar Monnikendam? Hoeveel K.M.? Antw. Velsen, Nauwerna, Zaandam, Ilpendam Monnikendam. Afst. 40.9 K.M. Vr. Ik heb postzegels van Maria Theresia en nog andere oude van Oostenrijk. Hebben die nog waarde? Antw. Waarschijnlijk wel. Wendt u tot een handelaar in postzegels. Br. Ik heb in drift de ruit van een woning gebroken. Dadelijk heb ik echter schadeloos sterling aangeboden. Kan nu nog een straf vervolging tegen mij worden ingesteld? Antw. Ja, dot is onafhankelijk van het aan bieden van schadeloosstelling. Vr. Mag men als particulier een antenne spannen? Moet men daarvoor vergunning heb ben? Zoo ja-tot wien moet ik mij wenden? Antw. Voor het spannen van een antenne behoeft men geen vergunning hebben. Vr. Aan welk adres kan ik kleederen bezor- DE CRISIS IN HET OOSTEN. Vrees voor Turksche gruwelen. LONDEN, 10 November. Hat Engclsche kabinet hesft vandaag den toestond in bet Naburige Oosten" Jjésj^roken. Er is geen mee- deeling verstrekt, dooft jW de officeus© be richten uit Konstantinopel gelooft men al gemeen, dat de ernst vaii toesta;:'! niets geweken is. Intusschen acht men de maatregelen, welke de nationalisten ten uit voer gebracht hebben of gaan brengen j.e- gens de Christelijke minderheid, er op be rekend om een toestand van tem hemel schreiende tragiek te scheppen. Men schat dat er alleen al in Oostelijk Anatolië meer dan een miljoen chistenen zijn en er rijn verscheidene aanwijzingen, dat de nationa listen die allen het land willen uitzetten. De Amerikaansche overheid, te Konstantino- pel heeft al bericht ontvangen, dat de re- gcering van Angora wil, dat de 12.000 christenkinderen en het Grieksch en Ar- meensch personeel uit de godsdienstige wees huizen in Anatolië onmiddellijk zullen ver trekken. Een ander bericht, uit Samsoen, aan de Amerikanen zegt, dat, als de Grie ken en Armeniërs niet binnen een maand heengaan, zij zullen worden verbannen. De christelijke mannen t.usschen 18 en 45 jaar aan de Zwarte Zeekust zullen naar het binnenland gevoerd worden en de overblij vende christenen zullen worden verbannen. De christelijke bevolking van Konstantino- pel telt een half' miljoen zielen en als rij moet vluchten, is het vraagstuk van haar vervoer en onderhond, met name in dezen tijd van het jaar. vrijwel onoplosbaar. Niet temin schijnt de Turksche regeering toe bereidselen te maken om de heele christe lijke bevolking van Koiistantinopel te ver bannen en zijn reeds een groot aantal Grie ken en Armeniërs gedwongen heen te gaan. De Amerikaansche en geallieerde hooge commissarissen hebben gezamenlijk bij de regeering te Angora verzet aangeteekend en verzocht de ontruiming van Anatolië 6n andere streken op le schorten. De conferentie te Lausawne. PARIJS, 10 November. Vanavond werd bevestigd, dat Frankrijk ten slotte 20 No vember zou aanvaarden als datum van de opening van de conferentie te Lausanne, als Engeland blijft bij zijn verzoek om uitstel. In Eransche officieele kringen is men van meening, hoewel men voorstander is van een voorafgaande bespreking tusschen do geallieerden, dat de voorbereidende be sprekingen beter (e Lausanne kunnen plaats hebben, tusschen de hoofden der delegaties, aangezien de drie ministers het in hun vroegere gesprekken eens zijn geworden over de grondslagen van de politiek in het Oosten. DE COMMISSIE VAN HERSTEL. De mecning van Barthotn, PARIJS, 10 November. Bartkou heeft aan Jen correspondent van Havas te Ber lijn verklaard, dat het werk van de oom missie van herstel er niet in geslaagd waa voorstellen te verkrijgen, die men met recht, hal mogen verwachten. Da vlucht voor da verantwoordelijkheid is in Duitschland oven groot als die van het kapitaal. De nota's Vei Duitschlaad over de stabilisatie van de mark gelijken slechts heel uit de verta op hot wclomschreve-i plan, dat het be- lopfd had. Het zijn beweringen, het rijn geen o, lossingen. Ik wil niet vooruitloo- pon op 'e be Jissingen van de commissie en vooral wil it; niet zeggen, wat een ver bond kan verzwakken, waarvan de Duitsche regeering L'j al onze besprekingen de werkzame kracht heeft gevoeld. Maar als afgevaardigde v,\n l'rankrijk zal ik de rech ten van mijn land verdedigen, en, als de schuldeischer den scL uld enaar niet moet ruïneeren, hij moet zich evenmin ruïneerea ten bate van zijn schuldenaar. Frankrijk heeft niet zooveel opofferingen en voor schotten gedaan om zich de noodige waar borgen te zien weigeren of intrekken, en niemand kan ervan eerwachten, dat het de gematigdheid tot aó zelf verloochening drijft. HULP VOOR DE OOSTENRIJKSCHE INTELLECTUEELEN. PARIJS, 10 November. De commissie voor intellectueele samenwerking uit den Volken bond heeft aan de hoogescholen en weten schappelijke genootschappen van alle landen een oproep toegezonden ten bate van de in tellectueele werkers in Oostenrijk en het in tellectueele leven aldaar. Dc commissie somt de middelen op om. den toestand te verhelpen door het zenden van geld, het uilwisselen van professoren en conferentiers, het ter beschikking van Oos- tenrijksche geleerden en studenten stellen van eenige beurzen of zekere stichtingen, het toezenden van publicaties enz. DE TOESTAND IN ITALIë. ROME, 10 November. De berichten, di» uit alle streken van Italië binnenkomen, melden, dat de demobilisatie der fascisten, geheel is afgeloopen. De fascisten hebben liun wapens ingeleverd. UIT IERLAND. LONDEN, 10 November. Erskine Childeri, de bekende bondgenoot van de Valera in de Iersche revolutie, is, naar men meldt, van daag bij Wicklow in handen gevallen van Vrijstaatsche troepen. Men zegt, dat de Va lera, die in de nabijheid was, ternauwernood ontsnapt is. DUBLIN, 10 Nov. De rebellen hebben gis teravond weerom een aanval gedaan op de kazerne te Dublin, waarbij verschillende per sonen zijn gedood of gewond. Voor h©t eaxmen kantoorstenograaf Ne- derlandseh (instituut Pont) is geslaagd mej. M. A. M. Bekkers, alhier. Voor het eaxmen kantoorstenograaf Ne derlandsch (instituut Pont) is geslaagd mej. J. H. M. v. d. Veld, alhier. Voor het eaxmen kantoorstenograaf Ne- derlandsch (instituut Pont) is geslaagd mej. D. O. Edwards, alhier. HOOG WATER. De waterstand op de Waal is zoo hoog, dat de groote pont te Tiel moest worden opgebroken. De Nieuwe Kade staat blank. Het vervoer van suikerbieten ligt vrijwel overal stil. INBRAAK TE DELET. Te Delft is Vrijdagnacht ingebroken ift het kantoor van de firma A. N. de List aan de Westvest. Een kast werd open gebroken en de laden doorgesnuffeld. Met I medeneming van een bos sleutels, een nik- kelen horloge en ruim f 40 aan contanten I zijn de dieven vertrokken.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1922 | | pagina 12