Vierhonderd Gulden
I5°la korting. 151, korting
G. A. BROEKMAN
Overjassen Mantels
Dinsdag 14 November 1922
45ste Jaargang No. 14298
Dit nummer bestaat uit 6 bladzijden. Eerste blad.
Nuchter blijven.
ss november
Wij hebben uitgekeerd aan den heer Th. LENGERS
Hobbestraat S3 Beverwijk, de Somma van:
wegens een overkomen ongeval, met doodelijken af
loop, van zijn Zoon Arnoldus Lengers op 20 Augustus
1922.
DIRECTIE „N. HAARL. COURANT
STADSNIEUWS.
AGENDA
De Bezuiniging en het Gemeente-
personeel.
Het volgende schrijven is gericht san
B. en W. van Haarlem door de organisa
tie van gemeente-personeel.
Als voorzitters der organisaties van
gem.-personeel hebben wij met groote
belangstelling en waardeering kennisgeno
men van de door den Heer Wethouder
vart Financiën name s Uw college, ver-
s rek e gege ens inzake den s and der
gemeente-financiën voor het komende be-
grootingsjaar.
Erkennende den ernst waarmede èn
in 't belang van Haarlem èn in 't belang
van het personeel gestreefd is naar een
gunstig perspectief voor de toekomst en
gezien de wijze waarop de uitgaven reeds
besnoeid en de inkomsten opgevoerd zijn,
zoo achten wij toch vooralsnog den tijd
niet gekomen om aan de verkregen rech
ten van het personeel te tornen en grijpen
gaarne de gelegenheid aan om, op voorstel
van den Heer Bomans zelve, ons stand
punt aan Uw College nader kenbaar te
maken.
Hët is naar onze meening uitgesloten,
dat een voorstel tot vermindering van
inkomsten (en als zoodanig moet, naar
uitvoerig in bovengenoemde vergadering
is uiteengezet, vacantie-toeslag worden
beschouwd,van het personeel der gemeen
te te verdedigen zou zijn indien niet vast
staat dat dezelve kan worden toegepast
zonder dat de maatschappelijke positie
van het personeel daardoor slechter
wordt, b.v. wanneer een stabiele verlam
ging van den levensstandaard is ingetre
den.
Van dezen regel zou slechts, èn dan nog
voor zoover noodzakelijk; zijn a'f te wij
ken bij financieeleonmacht van de ge
meente.
Nu is naar wij overtuigd zijn geen die:
beide omstandigheden in voldoende mate
aanwezig om eene vermindering als
wordt voorgesteld te rechtvaardigen.
De inkomsten der gezinnen zijn in 't
algemeen van dien aard, dat, gezien
de uiterst geringe daling der prijzen, van
vermindering geen sprake kan zijn., inte
gendeel zijn verschillende dagelijksche
verbruiks-artikelen weder in prijs gestegen
terwijl eene verhooging der huurprijzen
zeer aanstaande is.
Bovendien moet men in deze dagen
toch wel zeer optimistisch zijn om te dur
ven beweren, dat de verlaging van den
levensstandaard stabiel is.
Het zou ondoenlijk zijn alle factoren
te gaan beschouwen, welke het niveau
van dezelve beïnvloeden.
Nochtans kan niet ontkend worden, dat
de internationale verhoudingen en toe
standen een zeer voorname, wellicht de
voornaamste factor uitmaken.
Voorts dient er op gelet, dat in de tijden
dat de levensstandaard stijgende was het
inkomen van het overheidspersoneel
slechts langzamerhand en zeer geleidelijk
en voorzichtig steeg, wat uit een oogpunt
van de bijzondere positie van voornoemd
personeel en uit een oogpunt van gemeen
telijk beleid wellicht te verdedigen, is,
maar welk tempo dan toch ook dient toe
gepast te worden bij daling van den le
vensstandaard.
Ter illustreering diene, dat Burgemees
ter en Wethouders volgens het verslag
der Raadszitting 21 April 1920, blz. 310,
zelve verklaarden, dat de salarisverhoo-
ging niet was gebaseerd op de juiste
cijfers van den levensstandaard, doch
om het groote verschil in inkomsten en
uitgavens eenigszins te herstellen.
ten slotte zijn de loonen van het ge
meente-personeel door den vroegtijdigen
Inzet der verhoogingen door de in andere
plaatsen later gevolgde loonacties eeni-
germate in achterstand geraakt, hetwelk
echter door kindertoeslag en vacantie-
toeslag eenigszins wordt gecompenseerd.
Voor wat betreft de omstandigheid van
de financieele onmacht der. gemeente
mogen wij het volgende opmerken.
Dit zou het geval kunnen zijn wan
neer op de gemeente-begrooting alleen
posten waren uitgetrokken voor nood
zakelijke uitgaven.
Wij beschouwen de salarissen van het
personeel daaronder te verstaan het
geheele inkomen als eene onvermijde
lijke, noodzakelijke uitgave.
Naar onze bescheiden meening dienen
bij het opmaken der begrooting eerst te
worden geraamd de wettelijk voorgeschre
ven uitgaven, waaronder ook de beloo
ningen van het personeel, terwijl eerst
daarna bedragen voor andere zaken, die
hoewel zeer nuttig doch niet onvermijde
lijk zijn, kunnen worden genoteerd.
Waar ten dezen ópzichte niet de han
delingen van Uw College, doch wel die
van den Raad ais hoogste lichaam in de
gemeentehuishouding richtsnoer dienen
te zijn, meenen wij, vooralsnog ons lot
met volle vertrouwen in zijn handen te
moeten laten. Temeer waar wij niet als
stofvergoders, doch als verantwoordelijke
hoofden van gezinnen ons, gezien tal
van omstandigheden in de gemeente
huishouding, bezwaard zouden gevoelen
om als groep uit de burgerij een extraoffer
te moeten brengen tot sluiting der begroo
ting.
i. zou in zoodanig geval van de ge
heele burgerij een offer moeten gevraagd
i. c. verhooging van het percentage der
evenredige belasting.
Wij meenen echter te mogen aannemen,
dat de toestand der gemeent financiën
niet in die mate verontrustend is, immers
het belastingpercentage werd belangrijk
verlaagd en voor het komende jaar eene
nieuwe verlaging reeds aangekondigd.
Daarenboven, zou al ware zulke niet het
geval, vast moeten staan, èn dat alle
bezuinigingsmiddelen zijn uitgeput èn
geen andere bronnen dan de bestaande
meer kunnen worden aangewezen.
Wij houden ons overtuigd dat Uw Col
lege met ons van meening is dat ook ten
dezen nog veel kan gedaan worden.
Behalve het in onze vergadering in uit
zicht gestelde bezuinigingsrapport, waar
in naar werd medegedeeld verschillende
bezuinigingen alsook nieuwe'bronnen v n
inkomsten worden aangegeven, alsook
de door alle dagelijks verrichte individu-
eele bezuinigingen zouden o.i. ook nog
andere maatregelen als eene verhooging
der belasting op bioscopen en eene
auto-belasting, evenals in andere plaatsen
ernstig overwogen kunnen worden.
Intusschen hebben de uiteenzettingen
van Mr. Bomans van den financieelen toe
stand onzer gemeente-financiën niet na
gelaten indruk op ons te maken en deed
het ons genoegen te vernemen, dat Uw
College met leedwezen tot dit voorstel
kwam, niet op positieve gronden, doch
ter oorzake van voornoemden toestand.
Dit geeft ons hoop dat U alsnog nè
onze nadere toelichting van meening
zult veranderen en onze belooningen
als een onvermijdelijke uitgave zult hand
haven, aan den Raad overlatende of hij
bereid zal zijn daarvoor, zoo noodig, niet-
noodzakelijke uitgaven te laten vallen, of
middelen ter dekking daarvan aan te ge
ven.
Ons geroepen gevoelende als gemeente-
personeel het Dagelijksch Bestuur der ge
meente te steunen in haar pogen den bloei
en welstand van Haarlem waar mogelijk
te bevorderen, meenen wij anderzijds
een ernstig beroep op U te mogen doen
om vooral in dezen onzekeren tijd pal te
staan voor de handhaving onzer arbeids
voorwaarden, ook al zijn deze niet in een
arbeidscontract vastgelegd.
Immers in de dagen van groote ver
diensten in het vrije bedrijf werd eene
xchrille vergelijking met de veel lagere
loonen van het gemeente-personeel afge
wezen op grond van de rechtszekerheid
onzer positie als straks de kwade dagen
aanbraken.
Concert.
W eldadlgheids-soiree.
Cursus Gregoriaansche zang.
Percy Grainger.
LAJVGS DEN WEG.
Dames- en Heerenkleermakerij
KLEINE HOUTWEG 5
TELEFOON 2225.
Gemeentezaken.
DE TOESTANDEN BIJ HET P.E.N.
De conclusies.
Da Telegraaf" vermeldt dat hoofdstuk
111 van het rapport handelt over de maat
regelen door de commissie overwogen
tot verbetering der bedrijfsvoering van
het P. E. N.
Na een beschouwing van den aard en
den omvang van het tegenwoordig be
drijf en de bemoeiing met gemeente
distributiebedrijven, geeft het rapport
een uitvoerig gedocumenteerd betoog
van een der leden omtrent de wijze waar
op dat lid van meening was dat de be
stendiging van het tegenwoordige be
drijf dient plaats te hebben en hoe dit
tot een dekkend bedrijf zou kunnen wor
den gemaakt.
Als een van bovenbedoelde maatrege
len wordt nog genoemd de toepassing
van een eenheidstarief, waarvan de voor-
deelen en de moeilijkheden onder 't.oog
worden gezien. Wat betreft de handha
ving van het aannemings- en handels
bedrijf, meent het rapport, tot aanne
mingsbedrijf ten spoedigste dient te
worden beëindigd.
Dat een wijziging in het beheer noodza
kelijk is, is de vaste overtuiging van de
commissie.
De conclusies der commissie. Met het
oog op het voorafgaande stelt de commis
sie aan de Staten der provincie Noord-
Holland voor te besluiten
le. Over te gaan tot de door Ged
Staten wenschelijk geachte kwijtschel
ding van het Prov. Electriciteitsbedrijf
van 6.527.650.wegens verstrekt kas
geld en verstrekte voorschotten ten be
hoeve van uitbreidingswerken, mits on
der voorbehoud, dat een naar het oordeel
van Ged. Staten voldoend aantal gemeen
ten die electrische energie van de provin
cie betrekken, zich binnen een door ge
noemd college ,te bepalen termijn bereid
verklaren, de met hen loopende langdu
rige contracten te vervangen, door 5-
iarige overeenkomsten op den grondslag
als waartoe het overleg geleid heeft met
gecommitteerden der Vereeniging van
Nederlandsche Gemeenten, afdeeling
Noord-Holland
2e. te bepalen, dat aan deze kwijtschel
ding geenerlei consequenties met betrek
king tot de tarieven verbonden zijn, in
dien in de toekomst de rekening van het
bedrijf overschotten mocht aantoonen
en dat deze overschotten in elk geval
in de provinciale kas zullen moeten vloei
en, tot dat deze voor de gedane kwijt
schelding en de daaraan verbonden ren
tederving ten volle zijn schadeloos ge
steld
3e te bepalen dat, wanneer, op den ta
riefgrondslag als in dit rapport aangege
ven, de bestaande contracten vernieuwd
worden hierbij zal worden uitgegaan van
het beginsel, dat bij de herziening van
vijf tot vijf jaar, telkens hetzelfde uit
gangspunt voor de tariefgrondslagen zal
worden aangenomen, als thans het geval
is geweest, met beroep, in geval van ver
schil, op een daarvoor in te stellen arbi
trage-commissie
4e. te bepalen, dat, met afwijzing van
beginselverklaring, voorgesteld sub 2 der
voordracht van Ged. Staten, de rekening
van het bedrijf met rente en aflossing
zal moeten worden belast voor alleverdere
reeds voorgeschoten of nog voor te schie
ten gelden met dien verstande, dat door
Prov. Staten subsidies ten behoeve der
electriciteitsvoorzie'ning van bepaalde
streken of gemeenten rechtstreeks ftn
laste der provincie kunnen worden ge
bracht, en dat ditzelfde eveneens het
geval zal zijn ten opz chte van verliezen
van aangesloten gemeenten, voortvloei
end uit de eventueele aanvaarding van
een door het P. E. N. gesteld maximum
bij gemeentelijke distributietarieven„voor
zoover de toepassing van dit maximum
tot rechtstreeksche verliezen aanleiding
moet geven.
In een naschrift van het rapport wordt
nog gezegd dat de commissie een schrij
ven aan Ged. Staten heeft gericht, waar
in geadviseerd wordt een beroep te doen
op de regeering, zoodra zou komen vast
te staan, dat het er door de afnemende
gemeenten blijvend op werd aangelegd
om te profiteeren van den toestand waar
in de provincie is komen te verkeeren.
Dit schrijven staat in verband met een
missive van de afdeeling Noord-Holland
der Vereeniging van Ned. Gemeenten,
waaruit blijkt, dsft die afdeeling het re
sultaat niet heeft aanvaard, waartoe het
overleg van haar gecommitteerden ge
leid heeft, althans onaannemelijke wij
zigingen heeft geëischt.
Zakelijke Belasting op het Bedrijf.
J. J. WEBER ZOON
Opticiens Fabrikanten
Koningstraat 10 Haarlem
TELEGRAFISCH WEERBERICHT.
Feestuitvoering R.-K. Kring. „Lord
Demon".
Provinciale Staten van Noord-
Holland.
De abonnementsprijs bedraagt voor
Haarlem en Agentschappen:
Pet Kwartaal 3.25
Pet Week0.25
Franco per post p. kwartaal bij
vooruitbetaling 3.37 34
Bureaux: Nassaulaan 49,
Haarlem.
Telefoonnummers: 1426, 2741 en
1748.
Postrekening No. 5970.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentiën 35 cents per regel.
Bij contract belangrijke korting.
Advertentiën tusschen den tekst
als ingezonden mededeeling: 60 et
per regel Vraag- en aanbod-ad-
vertentiën 14 regels 60 cent per
plaatsing; elke regel meer 15 cent
bij vooruitbetaling.
{INGEZONDEN).
Het is ongetwijfeld van belang 'kennis te
nemen van tyetgeen dezer dagen voor, om en
over het Overheidspersoneel wordt geschre
ven
Niet alleen door min of meer invloedrijke
personen i n, doch ook door min of meer in
vloedrijke personen buiten overheids-
dienst wordt een soort hervormingswerk
!ndernomen, wat misschien niet altijd op de
kiste waarde wordt geschat (of geschat kan
'orden), door hen voor wie of om wie het
tschiedt.
Dit is volgens onze meening gevolg van
het feit, dat sommigen hunne hervormings
ideeën pubiiceeren en trachten door te voe
ren op een wijze, waardoor het aan belang
hebbenden onmogelijk wordt gemaakt ten
volle te begrijpen oorzaak, gevolg en bedoe
ling der gestelde zaken.
Een dier personen, die zich nog al eens
„roer t" voor het Overheidspersoneel is
onze vriend Krijgsman, achtereenvolgens
metaalbewerker, gesalarieerd bestuurder,
van den R.-K. Metaalbewerkersbond en
daarna Wethouder van sociale aangelegen
heden te 's-Hertogenbosch.
In het tijdschrift „R.-K. Gemeentepolitiek"
t.-offen wij van ziin hand een artikel aan
en nu weer in de Nieuwe Haarlemsche Cou
rant van 8 November 1922.
Alweer dat vage, weekelijke klagen over
gebrek aan waardeering. Alweer een smar
telijke uitlating van een tot schreiens toe
bewogen gemoed over de ziekelijke neigin
gen van anderen, minderen, slechter dan hij.
Eenzelfde jammerklacht vonden wij eeni-
gen tijd geleden over de bouwvakarbeiders
toen deze niet voldoende meegingen met
voorstellen ten opzichte van verschillende
zaken, rakende de levenspositie dier groep
te 's-Hertogenbosch gedaan.
Martelaar zijn voorbeen goede zaak dhar-
ïft is iets verheffends, iets edels, maar mar
telaar te spelen, zooals onze vriend Krijgs
man doet, daarin is iets griezeligs.
„Laat ons nuchter blijven!" zoo eindigt
heeren Krijgsman's artikel; goed, wij zullen
nuchter er iets van zeggen en cc-, goeden
raad, ernstig gemeend, er aan toevoegen.
Ontdaan van alle klachten over „droeve
en pijnlijke oogenblikken", „dat hij nooit
geroemd werd", „dat hij niet tot de ge-
vierden behoorde", „dat er zijn die hem
(K.) wantrouwen", komt het in het kort
hierop neer.
a. De Overheid moet voor haar perso
neel bij het vaststellen der arbeidsvoorwaar
den rekening houden met de loonen enz.
van het particuliere bedrijf.
b. Thans, nu het overAl klemt, kan het
Overheidspersoneel niet in de oude positie
blijven.
c. Hiervoor kwamen onder leiding van
den heer Krijgsman, een zestiental Noord-
Brabantsche gemeenten bijeen, bepaal
den hun- standpunt wat geenszins
een wet van Meden en Perzen is.
d. De R,-K. Bond van Overheidsperso
neel St. Paulus verwijt hun, dat de organi
saties bij het bepalen van dit standpunt bui-
tfn de deur zijn gehouden.
e. Mogen de vakbondbesturen wel
wellicht zonder publicatie en een zes
tiental gemeenten niet met publicatie
hun standpunt bepalen.
Volgens onze meening is zoo de zaak zui
ver gesteld en dient als volgt weerlegd
aZeker moet de Overheid bij het
.vaststellen der arbeidsvoorwaarden rekening
houden met hetgeen om haar heen ge
beurt. Zij zal echter in ieder opzicht
een voorbeeld zijn en m a g geen rekening
houden met in de vrije maatschappij o p-
gelegde arbeidsvoorwaarden, vooral niet
in een landstreek, waar loon en ar -
b.e i d s v o o r w a a r d e n over het alge
meen veel lager zijn (te laag) dan in andere
gedeelten van ons kleine land en waarbij
bij het vaststellen daarvan geen rekening
schijnt gehouden met de Christelijke mo
raal.
b. Volkomen juist: de wijze echter waar
op dit moet geschieden zal niet plaats vin
den zonder het Overheidspersoneel, doch
„met zoo volledig mogelijke overlegging van
„desbetreffende stukken in het Georgani
seerd Overleg en dit overleg het karakter
„draagt van onderhandeling tusschen twee
„partijen, waarbij met inachtneming van de
„thans geldende wettelijke bezwaren de be-
„voegdheid van dit Overleg zoo ver mogelijk
„worde doorgevoerd."
c. Wij hebben den indruk dat deze zaak
niet geheel in orde is, doch dat hier ge
sproken moet worden van een zestiental per
sonen, die een min of meer invloedrijke po
sitie in een zestiental Noord-Brabantsche
gemeenten bekleeden en die allen voor zich
persoonlijk 's heeren Krijgsman's ideeën on
derschrijven. „Zij bepaalden een standpunt,
waarmede op zich geen enkel gemeente
bestuur rekening behoeft te houden,
maar waarmede in de practijk noodig of
niet zoo goed als zeker door vele ge
meentebesturen voor zoover het betreft
vermindering rekening zal worden ge
houden.
d. Dit was haar plicht, omdat zij de
gestie (vooral thans) van vele gemeentebe
sturen kennende rekening houdende met
het ontbreken van ieder spoor van gezond
overleg als onder b. bedoeld (vooral bij vele
Noord-Brabantsche gemeenten) mee wilde
spreken, vaststellen, het advies.
Vooral omdat daarbij de belangen van het
in deze organisatie georganiseerde personeel
en het algemeen belang ten zeerste betrok
ken is.
e. Ieder is in dit opzicht vrij, voor zoover
niet in strijd wordt gehandeld met d e (onze)
beginselen van gezonde democratie.
„St. Paulus" bepaalde, als organisatie
rekening houdend met het algemeen belang
haar standpunt een zestiental personen
onder leiding van den heer Krijgsman deed
'dit eveneens dit was hun goed recht
maar van onzen vriend Krijgsman van
wien wij alweer niets kwaads veronderstel
len, hadden wij mogen verwachten, dat hij
[rich als vakvereenigingsman ea wethouder
tevens op een ander breeder standpunt
zou hebben geplaatst.
Ziedaar onze meening, zonder klagen
over miskenning enz. weergegeven.
Ten slotte nog een goeden raad.
Wij beiden, vriend Krijgsman en ik zij
het dan ook op verschillende posten
werken aan één groot ideaal, geven beiden
het beste wat wij hebben aan onze mooie
Roomsche beweging: Schrijver dezes is mee
opgevoed tot zekere hoogte door woord en
geschrift van vriend Krijgsman, waardoor
het niet zoo gemakkelijk is goeden raad te
geven. Is er verschil van meening, tracht
dit dan op vriendschappelijke wijze op te
lossen.
Distribueer niet uwe denkbeelden op ver
schillende plaatsen in min of meer tragischen
toon, maar aanvaard het door St. Paulus
voorgestelde overleg. Beschouw het_ hoofd
bestuur en haar vrijgestelden (geijkte, doch
minder mooie naamj, niet als met ziekelijke
neigingen behepte personen, vergeet niet, dat
g-: eens ook dezelfde functie hebt bekleed
en veronderstelt ook bij schrijver dezes als
voorzitter van den Ned. R.-K. Bond van
Overheidspersoneel eenig gezond verstand,
dan zijn en blijven wij allen „nuchter".
L. F. GUIT.
Dit is de stelling, opgezet door den
Ned. R.-K. Bond van Overheidspersoneel
Sc. Paulus, welke na inleiding van Rector
Jansen en Professor Veraart op haar te
Utrecht op 9 November gehouden buitenge
woon Congres met algemeene stemmen is
aangenomen.
Naschrift. In een zaak als deze,
waar het betreft de toekomstige bezoldiging
en rechtspositie van het Overheidspersoneel
bi, dalende conjunctuur iets wat nog heel
wat stof zal opwerpen willen wij gaarne
gelegenheid geven tot debat, zeker wanneer
ter zake kundigen, als de schrijver van bo
venstaand artikel, het woord vragen.
De beantwoording van de door den heer
Guit gemaakte opmerkingen, kunnen wij in
middels voorshands veilig aan den heer
Krijgsman overlaten. Onzerzijds echter bij
deze gelegenheid een enkel woord van al-
gemeenen aard over een onzer medewer
kers, die hier in het dabat getrokken wordt
Nog niet zoo heel lang geleden kon men
'ceel vaak de klacKï Eo'óren, dat op invloed
rijke posten in staats- en gemeentebestuur,
steeds maar mensclien uit de intellectueele
klasse gekozen werden, die, naar het heet
te, toch feitelijk buiten het leven van den
kleinen man stonden. Hetzelfde gold voor
de leiding in onze pers, welke eveneens in
handen heette van menschen, die min of
meer buiten het leven stonden. De mannen
der practijk, die het volk kenden, moesten
eens aan 't woord komen! Wij dachten zoo,
dat een arbeider, die jaren lang een der vu
rigste propagandisten is geweest voor de
vakorganisatie, die den R.-K. Metaalbewer
kersbond heeft groot gemaakt en het daarna
tot wethouder vau een provinciale hoofd
stad en plaatsvervangend lid van de Twee
de Kamer heeft gebracht, aan de gestelde
vereischten zou voldoen. Aan onze eischen
voldoet zoo iemand zeker, wanneer blijkt,
dat hij zijn vroegere, veelzijdige ervaring
toetst aan zijn nieuwe practijk van stadsbe
stuurder en de verantwoordelijkheid zijner
laatste kwaliteit ernstig laat gelden tegen
over zijn oude sympathieën.
Dan is er immers geen gevaar voor een
zijdigheid noch naar den eenen, noch naar
den anderen kant; aan het streven naar ob
jectiviteit, naar waarheid een der moei
lijkste problemen voor den journalist is
daarmee beantwoord
Wij wilden dit even naar voren schuiven,
nu in bovenstaande polemiek persoonlijke
elementen worden ingeweven, die onzes in
ziens beter kunnen worden vermeden.
Laat men strijden en vechten; goed! Er
zal nog heel wat wrijving noodig zijn, eer
or.ze geschokte samenleving weer wat in
haar voegen is. Maar laat het dan voorna
melijk met z a k e lij k e argumenten gaan.
Er is dezen zomer bij den strijd in het
Katholieke politieke kamp vaak de klacht
geuit, dat de Roomsche pers al te gemak
kelijk lofredenen hield op Katholieke organi
saties en mannen met oude reputaties; dat
zij echter verzuimde de maatschappelijke ge
varen bloot te leggen en de fouten aan te
geven, die in ons vereenigingslpven, onze
sociale wetgeving enz. geslopen zijn.
Willen dergelijke verwijten geen schijn van
recht krijgen, dan moet de Roomsche cou
rant open staan voor iedere eerlijke mede-
deeling van feiten en toestanden, iets, waar
naar wij altijd hebben gestreefd los van
persoonlijke overwegingen. Maar wanneer
wij dat doen, verwachten wij ook, dat men
medewerkers, die in dezen geest handelen,
niet afwijst om redenen buiten het zakelij
ke van het besproken onderwerp om. Ieder
vogeltje zingt, zooals het gebekt is!
Wij hopen dat in de polemieken, die wij
in den komenden, moeilijken tijd verwachten,
dit vooral goed in het oog zal worden ge
houden: dat een meeningstrijd er is om te
komen tot een oplossing van het gerezen
geschil. Hiertoe kunnen slechts zakelijke ar
gumenten dienen, dus geen beroep op be
sluiten van vergaderingen, op moties of uit
spraken, op vast gezette meeningen en der
gelijke. In den nieuwen tijd, waarvoor wij
staan, kan daar veel verouderd en ondeug
delijk bij zijn. De bestaande moeilijkheden
kunnen slechts overwonnen worden door de
naakte feiten en toestanden onbarmhartig
in het oog te zien en met die voor oogen
tc trachten van onze samenleving nog het
beste te maken, wat er van te maken is.
REDACTIE.
Sociëteit „St. Bavo" Postpersoneel half
9 Esperanto 8 uur Schaakclub
8 uur Propagandaclub Vrouwenbond
8 uur Bestuur Sipoor en Tram 8 uur
Onderling Belang 8 uur Spaarbank
voor Katholiek Nederland Zitting van
5TA uur.
Gemeentelijke Concertzaal - Uitvoering der
Haarl. R.K. Gymnastiekvereeniging „Ursus."
Statenzaal Prinsenhof Gemeenteraad
half 2.
Bisschoppelijk Museum Jansstraat, Dage
lijks, uitgenomen Zaterdag, Zotn- en Feest
dagen, toegankelijk.
R. K. Leeszaal en uitleenbibliotheek -Jans
straat 49 Eiken dag geopend van 10
121/2, van 25 en van 710 uur. behalve
des Maandagsochtends en op Zon- en Feest
dagen.
Uitleen van boeken var, half 39 uur.
R.K. Arbeidsbeurs voor mannen Jacobij-
nestraat 15 Alle werkdagen, voorm. van
912 uur, n.m. van 25 uur. Zaterdags al
leen van 912 uur.
R.K. Arbeidsbeurs voor vrouwen Kleine
Houtweg 13 Alle werkdagen des nam.
van 3 tot 4 en van half 8 tot half negen.
Martha-vereeniging Bloemhofstraat 1
Betrekkingbureau vooir vrouwen Alle
werkdagen van 1012, van 2—4 en van
89 uur.
Museum van Kunstnijverheid Tentoonstel
ling van binnenhuiskunst Geopend van
104 uur gedurende de maand November.
8 uur.
Woensdag 22 November geeft het Typo-
en Lithogr. Mannenkoor „Kunst na Arbeid",
directeur de heer G. J. Kalt een concert in
de gemeentelijke concertzaal. Als solisten
zullen optreden Mejuffrouw Mia Pellenburg.
sopraan, te Haarlem en Jongejuffrouw W.
van Zutphen, viool, te Amsterdam.
Het Comité voor de soirée van 24 Novem
ber in den Schouwburg aan den Jansweg,
ten bate der Vereeniging voor Kinderbewaar
plaatsen en onderwijs in kinderverzorging
(Crèche) kan melden, dat op de lijsten
waarmede eenige jonge dames rondgegaan
zijn, veel plaatsen zijn aangevraagd.
De toegangskaarten worden eerstdaags aan
de inteekenaren toegezonden en vanaf
Woensdag zijn deze aan het concertbureau
Vemout, Warmoesstraat 10, verkrijgbaar,
waar eveneens de bespreking kan plaats
hebben. Wij noodigen diegenen, die nog
plaatsen wenschen te nemen uit, dit spoedig
te doen, gezien de groote aanvrage.
Gisteravond is door den Weleerw. Pater
Caecilianus Huijgens in de sociëteit „St. Ba.
vo" de eerste cursus in Gregoriaanschen
zang gegeven. Er was dezen eersten avond
reeds zeer veel belangstelling, vooral ook
uit de omliggende gemeenten. Ook verschei
dene E.E. H.H. geestelijken waren aanwe
zig. Met de grootste aandacht werd deze
eerste oefening door allen gevolgd. Van
avond en morgenavond wordt de cursus
voortgezet, terwijl ook nog de volgende week
Maandag en Dinsdag 2 lessen worden gege
ven. Wij komtn nog nader op dezen cursus
terug.
Na zijn groot succes zal Percy Grain
ger op Zondag 26 November nog een Af-
scheids-Matinée geven in den Schouwburg
Jansweg.
Meer licht.
Hoewel enkele straten in Haarlem zich in
een goede verlichting des avonds mogen ver
heugen, is het grootste gedeelte toch in duis
ternis gehuld. We willen niet zeggen in diepe
duisternis, want het „diepe" wordt door een
enkele lantaarn wel verdreven. Maar onvol
doende voor vele straten is de verlichting zeer
zeker. Evenwel zal niemand verlangen,
dat in alle straten een prachtverlichting wordt
aangebracht, een verlichting, welke den nacht
in den dag zou veranderen. Dat behoeft na
tuurlijk niet. Maar eenige verbetering kan
toch wel aangebracht worden. En we denken
allereerst aan het centrum der stad. Want
noemen we als goed verlichten weg den
hoofdverkeersweg StationDen Hout met
als zijstraat de Anegang, dan zijn we ook al
uitgepraat. Ook de Gedempte Oude Gracht
zouden we er eerlijkheidshalve nog bij moe
ten voegen. Maar dan blijft er nog wel wat
over. Zoo bijv. de Zijlstraat. Hoe lang heb
ben de bewoners daar al niet gevraagd om
electrische booglampen. En ze blijven maar
weg. Toch is de Zijlstraat een druk begane
weg. Voorts de Smedestraat, misschien wel
niet een van de voornaamste straten, maar
toch zeker ook een, waar ook des avonds
veel passage is. De Egyptische duisternis mag
ook hier wel wat beter verdreven worden.
Verder nog Jansstraat en Jansweg. Deze wor
den waarschijnlijk wel niet zoo druk beloopen
als de beide vorig genoemde, maar hier en
daar een aangebrachte booglamp zou ook
voor deze straten geen overtollige luxe zijn.
En dan meenen we, dat er vooral een ge
plaatst moet worden aan de Parklaan. Daar
moet men een tamelijk groote ruimte overste
ken, waar geen trottoir, doch alleen rijweg is.
Dat is bij de onvoldoende verlichting
's avonds niet geheel ongevaarlijk. Met een
luttele booglamp is dit te verhelpen. Er zijn
nog wel meer donkere plekken in onze stede
aan te wijzen, doch we willen het voorloopig
hierbij laten. Als deze verbeteringen eerst eens
aangebracht werden...., maar neen, die ge
dachte is zelfs te mooi.
B. en W. stellen voor, ter hunner beschik
king te stellen een bedrag van 55.520 voor
het doen bijbouwen van twee lokalen bij het
schoolgebouw aan de Schoterstraat no. 2 en
het doen aanbrengen van veranderingen, in
verband met de splitsing der vroegere school
no. 27.
De Kamer van Koophandel en fabrie
ken te Haarlem heeft aan den gemeente
raad van Haarlem geadviseerd inzake de
zakelijke belasting op het Bedrijf.
De Zakelijke bedrijfsbelasting mist, naar
de meening van de kamer, een juiste rechte-
grond.
Bedenkt men daarbij dat, zeer speciaal
onder de huidige tijdsomstandigheden, deze
nieuwe last de reeds bestaande werkloos
heid zal kunnen vergTOoten, dat in het
bijzonder op bedrijven, waarin een groot
contingent jeugdige werknemers emplooi
vindt, een onevenredigen, zwaren druk ge
legd wordt en dat de uitbreiding van in-
dustrieele ondernemingen en alles wat daar
mede ia het nauwste verband staat, ook
Barometerstand 781. Vooruit
OPGAVE VAN;
Medegedeeld door het Kon. Ned. Meteorolo
gisch Instituut te De Bilt.
Naar waarnenringen verricht in den morgen
van 14 Nov.
Hoogste barometerstand 776.4 m.M. te
Dresden.
Laagste barometerstand 754.7 m.M. te
Haparanda.
Verwachting van den avond van 14 tot den
avond van 15 Nov.:
Meest zwakke veranderlijke wind, mist of
nevelig, weinig of geen neerslag, zelfde tem
peratuur.
al weder in dezen tijd niet tegengegaan,
ja, veeleer aangewakkerd en geapprecieerd
dient te worden, dan zal toeh deze belas
ting hiervoosfc oen hinderpaal zijn.
De Kamer wijst voorts op de toelichting
van het primitieve voorstel Heemskerk 1909
en waar te lezen 6taat
„wordt dus de bevoegdheid van den Ge
meenteraad verruimd om van het vaste goed
zoodanige belasting te heffen, als hem bil
lijk en geraden voorkomt, hem wordt voorts
de macht verleend, om zoo het pas geeft,
ook van het bedrijf een billijke bijdrage
te vorderen in de kosten van de gemeente-
zorg, die aan het bedrijf ten goede komt".
De in deze aanhaling opgenomen woorden
„zoo het pas geeft" dateer^n van het jaar
1909 en op 29 October 1920, al zoo circa
elf jaren later, sloot de meerderheid onzer
volksvertegenwoordiging zich aan bij de
woorden
„de maatstaf, die tenslotte na allerlei
zwenkingen is gekozen, zal eenig bezwaar
ontmoeten", waarbij echter, vólgens het oor
deel der Kamer vn. nit het oog verloren
is, dat tusschen 1909 en 1920 de toestanden
in alle opzichten gewijzigd zijn.
Tiet adres verwijst verder naar de be
strijding van het recht van patent in vroe
ger jaren, en besluit met het volgende veel
gehoorde argument:
Wanneer deStaatsmacht de bronader van
den nationalen rijkdom verzwakt of daartoe
de gelegenheid geeft, speciaal in tijden van
groote depressie, dan volgt zij het voorbeeld
van den vrekkigen slachter der hen, die
gouden eieren legde.
Voor een goed gevulde zaal had Maandag
avond in" den Stadsschouwburg door boven
genoemde vereeniging de opvoering plaats
van „Lord Demon", detectivespel in 5 be
drijven door H. Houben, vrij vertaald door G.
Nielen,
We kennen al sinds jaren de detective lit
teratuur, Lord Listen en Rafles e.a., de gefan
taseerde en waarschijnlijk-gemaakte verhalen,
waarvan de hoofdpersoon een individu is met
een buitengewone koelbloedigheid en eer
durf, die aan het fabelachtige grenst, maar
die eindelijk toch in 't nauw raakt. Dat is
ruw geschetst ook de inhoud van Lord
Demon.
Mag de inhoud, het verloop dus reeds bij
het opgaan van het doek als bekend veron
dersteld worden, dan moet bij een stuk als
dit de aandacht gaande gehouden worden
door de vlotte wijze van spelen. Nu zouden
we aan de waarheid te kort doen, als wr
zonder meer schreven, dat er vlot spel werd
te zien gegeven.
Wanneer evenwel ons oordeel niet onver
deeld gunstig is, dan treft daarmee den spelers
geen blaam. De vlekjes, die het spel aan
kleven, spruiten naar onze meening voort tri!
één en dezelfde oorzaak, n.t. dat de acteurs
niet voldoende rolvast waren.
Hinderlijk was het, hoe o.a. mr. Wood, die
ontegenzeggelijk speelkwaliteiten bezit, een
eenmaal begonnen zin herhaaldelijk moet los
laten en hoe hij bij de overrompeling aan het
einde van het 2e bedrijf haperde, juist in een
scène, die absoluut vlot moet gespeeld wor
den, wil ze tot haar recht komen. Ook Lord
Dunley, die bijwijlen schitterend spel te zien
geeft, zinkt op een andere plaats opvallend
in, enkel en alleen, omdat hij den tekst niet
voldoende tot zijn beschikking heeft.
Het meest gave en het meest beheerschto
spel gaf ons Lord Demon zelf te zien. Naast
hem verdient vermelding Sounspoort in zijn
rol van huisjesmelker.
Over het geheel genomen is de uitvoering
een succes geweest, dat nog grooter had kun
nen zijn, wanneer het stuk er beter „in" had
gezeten.
Wij zijn er van overtuigd, dat Lord Demon
voor den R.-K. Kring op 23 November a.s.
een triomfstuk wordt, mits er nog eens flink
en ernstig gerepeteerd wordt.
We hebben nog een bescheiden vraag. Is
het noodig, dat er zoo geweldig wordt ge
rookt bij dit stuk? Wij zagen dgaretien,
sigaren en zelfs pijpen zoo wat in alle be
drijven. Een weinig minder zou o.i. de opvoe
ring ten goede komen.
Wat betreft de regie, komt den heer Buys
allen lof toe. Costumeering en decor waren
goed verzorgd. De costumes van Lord Demon
en Lord York waren welwillend beschikbaar
gesteld door 't kleedingmagazijn „De Faam."
Gedep. Staten van Noord-Hollandstel
len voor: aan de Coöperatieve veree
niging „Akkerbouw" te Andijk en aan
de vereeniging „De Proeftuin" te Grost-
huizen voor 1922 een bijdrage te ver-
leenen van resp. f 550 en f 200, onder
de gewone voorwaarden, aan de Pro
vinciale Regelingscommissie voor de
Paardenfokkerij in Noord-Holland voor
elk der jaren 1923, 1924 en 1925 een
bijdrage van. hoogstens f5000; aan dfl