BINNENLAND
LUCHTVERKEER
Uit onze Oost.
BINNENLANDSCH NIEUWS,
vlakte van 15000 vierkante voet, worden
in Engeland gemaakt.
De inrichting van het jacht is bestemd
voor 12 passagiers en een bemanning
van 30 koppen. Elke passagiershut krijgt
«en eigen badkamer.
Het jacht, toegerust met twee reddings
booten en drie motorbooten, zal ruim
«en millioen kronen kosten.
De laatste verkiezingsvergaderingen in
Oost-Londen hebben zie i Maandag door
jroote wanordelijkheden gekenmerkt. De
extremisten in Poplar jouwden den vroe-
jeren afgevaardigde uit, die met de hulp
/an de politie naar het stadhuis moest
gebracht worden.
De socialisten maakten een vergadering
/an de conservatieven in Zuid-Mackney
ïnmogelijk, waar Bottomley's opvolger
let spreken belet werd. Hetzelfde deden
tij in Barking tegenover den liberalen
tandidaat.
Mary Mc. Swiney, de zuster van wijlen
burgemeester Mc. Swiney, die als republi-
teinsch strijdster in hechtenis is geno-
nen, vast, zooals wij gemeld hebben, in
Ie gevangenis vrijwillig. Gisteren was het
Ie elfde dag van haar „hongerstaking."
Het huwelijk van prinses Dagmar,
Ie jongste zuster van koning Kristiaan,
net luitenant Jörgen Castenskjold is
lepaald op 22 dezer. Het zal te Fredens-
lorg worden voltrokken. Alleen de naaste
ferwanten van bruid en bruidegom zul-
en er bij tegenwoordig zijn. In het be-
;in van 't volgende jaar zullen de jonge-
tuwden het kasteel Kongstedlund "in
tfoord Jutland betrekken.
Prinses Dagmar behoudt haar titel.
Het Moskousche blad Rabotsjaja
tazeta (Arbeidersbhd) zegt, dat op
Vantengebied Rusland buitengewoon ten
«hter is. Met een bevolking van 130
nillioen menschen heeft Rusland in het
Eiheel 300 kranten minder dan de kleinste
nden in het westen, als Nederland,
Selgië, Zwitserland enz.
Te Atlanta, in den staat Georgië,
i een beambte van de drankbestrijdings-
mlitie, Fred Cranford, doodgeknuppeld
«oor lieden, die men voor dranksmokke-
aars houdt.
MOSKOU, 13 November. Vijf ban
keten hebben bekend, 108 personen te
lebben vermoord om ze uit te plunderen.
«w meum mad «w-
DOOD GEVALLEN,
'V. VA W ON ZC -> a
PRAADLQQZff
De onlusten in Rijnland.
KEULEN, 14 Nov. De politie-presk,
dent heeft bepaald, dat de café s en
restaurants tot nader order om elf nuf
's avonds moeten sluiten.
De crisis in het Oosten.
DE DUITSCHE REGEERING
AFGETREDEN.
De Commissie van Herstel,
De conferentie te BrusseL
KATHOLIEKE STAATKUNDE.
Mevr. Mac. Swiney gearresteerd,,
Ontbinding der Spaansche junta's.
Mist te Londen.
De werkloosheid.
f35—40; biggen f 16—22 (f 2.50-3 pel
week)vette varkens f 0.920.95, 2e srt
f 0.88—0.90; Londensche varken* f 0.92-*
0.94, zouters f 0.880.90.
Aanvoer 276 vette koeien, 178 vette
kalveren, llöl kalf- en melkkoeien, 28
8tieren, 742 schapen, 671 vette Londew
sche varkens, 589 magere varkens en
biggen.
Kalf- en melkvee traag en lagw, dit
als gevolg van de schorsing der vee
markten in Zuid-Holland. In verband
hiermede werd veel vet vee toot Hol
land gekocht. De handel was vlug en
prijzen liepen hierdoor hooger. Stieren
mede iets hooger. Vette en nuchtere kal
veren prijshoudend. De wolveehandel was
over het geheel minder vlug en had
een nauwelijks prijshoudend verloop.Vette
varkens minder vlug en lager. Londen-
sche varkens, zouters, lóopyykeu^ ca,
biggen onveranderd. 1)1 Jg
Kieren jaou/dec hanriflfcV - v
den voldaan, zoolang do bewapening in bet
buitenland 'a lands veiligheid in gevaar kan
brengen. Br zal wel een bewapeningsfonds
worden ingesteld, doch met geheel gewijzigden
opzei. In dit zittingsjaar zal Minister Aalbetrse
met voorstellen komen inzake bevordering
van samenwerking tusschen werkgever en
werknemer. Tijdelijke invoerreohten-verhoo-
ging wil de regeering niet Alleen als alle?-»
laatste middel zou zij kimmen overgaan tot
tijdelijke uitvoerverboden. Vragen omtrent de
bemoeiing van de geestelijkheid met verkie
zingen vallen buiten terrein der regeering. Die
de antithese niet wil erkennen is blijkbaar met
blindheid geslagen.
Het Kabinet zal trachten ieder te doordrin
gen van de noodzakelijkheid van bezuini
ging, zoowel op openbaar als op particulier
terrein. De regeering blijft daarbij het chris
telijk karakter handhaven. Over de kabinets
formatie behoeft spr. zich naar goede con-
stitutioneele praktijk niet uit te laten.
Sproker hoopt dat het Kabinet een krachtig
bewind zal kunnen voeren, steunende op de
rechterzijde, als het kan met hulp van de
oppositie, doch als het moet zonder haar.
Avondvergadering van Dinsdag 14 November
Staatsbegrooting voor 1923.
HOOFDSTUK Xa (Arbeid).
Aan de orde is hoofdstuk Xa (Arbeid).
Er worden geen algemeene beschouwingen
gehouden.
Afdeoling f.
De heer VAN DER WAERDEN SJD.A.P.
bespreekt het aantal juridische ambtenaren
aan dit departement dat z.i. te groot is. De
afdeeling Arbeid kan wellicht gecombineerd
worden met de afdeeling Arbeidsinspectie. De
Minister heeft „vooralsnog" bezwaren. Spr.
ziet voordeel in de combinatie en hoopt, dat
de Minister nog eens zal overwegen.
De Min. van Arbeid, de heer AALBERSE,
meent dat hier niet bezuinigd moet worden.
De ervaring heeft geleerd, dat dit stelsel
goed is. Spr. wil in geen geval ontijdig ver
anderingen zien. Hij is er op uit om te onder
zoeken of hier inderdaad bezuinigingen mo
gelijk zijn, maar men moet dit niet forceeren.
Afd. 2 (Arbeid).
De heer ENGELS R.K. begrijpt dat het
moeielijk is te bezuinigen. Het verheugt hem
dat dit hoofdstuk er nogal goed is afgeko
men.
Vervolgens bestrijdt hij de bewering dat de
Arbeidswet een slechten invloed heeft op de
malaise. Die bewering is onjnist. Dat hier en
daar de loonen te hoog waren opgedreven,
zal spr. niet ontkennen. Loonsverlaging is
aan de orde van den dag.
Te le Bourget (Frankrijk) zijn Dinsdag
middag de vlieger Poire en zijn twee me
caniciens doodgevallen.
MOORD TE DJAILOLO.
Den 'löden September jj. heeft te Djailolo
(Halmaheira) in het militaire kampement een
verschrikkelijke moord plaats gehad.
Het slachtoffer, zoo schrijft men nader aan
het Soer. Hbl., de sergeant 1ste klasse Th. H.
Dietrich, Stb. No. 81729, had n.L de gewoonte
's morgens tusschen licht en donker te gaan
baden. Zoo was hij ook op den bewusten dag
's morgens tegen half zes in de badkamer.
Een dwangarbeider, die vroeger bij hem ge
werkt had, wachtte hem buiten achter de
deur op en stak hem bij het verlaten van de
badkamer doodelijk in de borst.
De sergeant schreeuwde om hulp en liep
weg, waarop een andere dwangarbeider, die
juist van de keuken kwam, toesnelde, om
hem te helpen, doch het mes van den moor
denaar ziende, liep ook hij weg.
De moordenaar viel opnieuw den sergeant
aan, die intusschen was gevallen, en bracht
hem nog verscheidene messteken toe.
Op het geroep „toeleng, toeleng" van den
helpenden dwangarbeider vlogen de soldaten
naar de plaats des onheils, zij konden slechts
den zwaar gewonde naar zijn kamer dragen;
de moordenaar was verdwenen.
(Na te zijn verbonden, werd Dietrich om 8
uur per prauw naar Temate overgebracht,
waar men wegens den zwaren tegenstroom en
wind eerst om 4 uur 's middags aankwam. De
garnizoensdokter was onmiddellijk bij de
hand. Tijdens de behandeling in de ziekenzaal
sprak Dietrich nog met den dokter en den
plaatselijk militairen commandant, doch om
7 uur 's avonds, bij het hechten van de elfde
en laatste wonde overleed hij.
Wijlen sergeant Dietrich had reeds een
voorgevoel gehad van zijn dood. In zijn kof
fer vond men een verzegelden brief, gefran
keerd en al, bestemd voor zijn zuster In
Duitschland, met een bandje er om, waarop
met rood stond geschrevene „Dit na mijn
overlijden door de boedel-commissie te ver
zenden," terwijl hij te Djailolo op zijn kemer
en op zijn kantoor sergeant Dietrich was
belast met de administratie alles netjes
in orde had gebracht en klaar gelegd en alles
voorzien van een aanwijzing, b.v. bij goederen
van de compagnie: „Dit is van de compagnie"
enz.
De moordenaar werd vier dagen na het ge
val midden op zee gevat door het kam
ponghoofd van Djailolo en naar Ternate over
gebracht. Hij had drie messen bij zich!
De definitieve vaststelling der verplich
tingen van Duitschland zoodanig, dat zij,
met inbegrip der uit te geven leening,
uit het overschot van de huishouding be
streden kunnen worden;
Duitschland voor den duur van drie oi
vier jaar van alle leveringen in geld es
natura in het verdrag van Versailles ge
noemd, behoudens de in paragraaf 4a alines
2 gemaakte bepalingen voor den wederop-
buow van de verwoeste gebieden, vrij ti
stellen;
onverwijld een conferentie bijeen te roei
pen van internationale financiers met hel
doel te beraadslagen over het Duitschland
te verleenen bankorediet
De Duitsche regeering is ook haxerzijdi
bereid, de bijeenroeping van zulk een con
ferentie op zioh te nemen.
Voorstellen to steunen, die de Duitschs
regeering bij de betrokken regeeringen dooi
de verwezenlijking van de in paragraaf 13
aangegeven noedzakdijkte en zal deen.
DUSSELDORF, 14 Nov. Toen de werks
looze arbeiders hedenmiddag een poging
deden om in de Tonhalle een vergader
ring te houden, die de politie verboden
had, kwam het tot een heftige botsing
tusschen de werkloozen en de politie,
waarbij een der demonstranten gedood
wepd. Het gelukte der versterkte po»
litie ten slotte de Tonhalle en de aam
grenzende straten te zuiveren.
De heerschende beweging gaat, zooaïj
uit de in grooten getale verspreide vlug
schriften en uit een door de politie
ingesteld onderzoekt blijkt, van buitenf
landsche raddraaiers uit. t
Ismed pasja naar Parijs.
Parijs, 14 Nov. Ismed komt volgens berich
ten uit Lausanne in gezelschap van Ferid, zijn
gezant, te Parijs, naar hier en zal hier den
dag van morgen doorbrengen en daarna ter
stond weer naar Lausanne vertrekken. Van de
besprekingen, die hij met Poincaré hebben
mooht, zullen de bondgenooten onmiddellijk
op de hoogte worden gebracht
De voorbereiding der conferen
tie van Lansanne.
LONDEN, 14 Nov. Reuier verneemt dat de
Britsche, de Fransohe en de Italdaansche re
geering langs den gebruikelijken diplom afleken
weg de voorbereidende besprekingen inzake de
conferentie van Lausanne hebben geopend.
Engeland heeft heden zijn, meening aan
Parijs en Rome medegedeeld.
Men verwacht, dat Curzon aan het einde
dezer week Londen zal verlaten om te Parijs
met Poincaré te confereeren, waarna beide
staatslieden Mussolini te Lausanne zullen ont
moeten.
Curzon dringt nog steeds aan op een de
finitieve intergeailieerde 'overeenkomst vóór
de opening der conferentie van Lausanne.
PARIJS, 14 Nov. Bij het onderhoud tusschen
Curzon en De Saint Aulaire schijnt de vol
gende werkwijze te zijn vastgesteld ter voor
bereiding der conferentie van Lausanne. In
groote lijnen zou de houding der regeeringen
van Frankrijk en Engeland worden vastgesteld
door besprekingen tusschen de beide kansela
rijen. Engeland zal de voornaamste kwesties,
waaromtrent het een gemeenschappelijk op
treden bij de vredesonderhandelingen nood
zakelijk acht, neerleggen in een memorandum,
dat door Frankrijk zal worden beantwoord,
Curzon en Poincaré zouden dan nog slechts
tot een definitief besluit behoeven te komen.
LONDEN, 14 Nov. Reuter verneemt, dat in
dien bij de voorbereidende besprekingen bevre
digende resultaten worden verkregen, Curzon
Vrijdag naar Parij» zal vertrekken voor de
beraadslagingen met Poincaré. Er is alle reden
om te gelooven, dat de geallieerden tot over
eenstemming zullen komen
WASHINGTON, 14 Nov. Het dep. van bui
ten!. zaken maakt bekend dat Child en Grew,
de Amerikaansche vertegenwoordiger* te Rome
en Bern, zijn benoemd tot waarnemer* ter
conferentie van Lausanne.
De toestand te KonstantlnopeL
ROME, 14 Nov. De hooge commissarissen
besloten den staat van beleg slecht* in het
uiterste geval af te kondigen en Intusschen
een krachtige, ofschoon conciliante houding
aan te nemen.
De vreemdelingen beginnen Konstanttnopei
te ontruimen. De hooge commissarissen be
gunstigen hun vertrek.
KONSTANTINOPEL, 14 Nov. De laatste
dagen hebben hier geen noemenswaardige in
cidenten plaats gehad.
De laatste contingenten Tuifcsohe gendarme
rie zijn heden van Ismidit naar ThraciS ver
trokken.
De Kemafisten hebben 30 weezen uit het
Amerikaansche weeshui* te Smyrna naar el
ders overgebracht.
De Amerikanen maken zich gereed tot ont
ruiming der weeshuizen te Konstantlnopd,
welke aan vele honderden kinderen een on
derdak verleenen.
De Engelsche kolonie heeft de Britsche
autoriteiten verzocht haar de middelen te ver
schaffen voor de evacuatie, indien deze nood
zakelijk mocht worden.
De bladen publiceeren een waarschuwing
aan de maatschappijen in het .gebied der Nat.
Vergadering, met de aanbeveling rich vóór 31
Dec. te laten in schrijve» bij het commissariaat
voor nationale economie, daar zij anders niet
zuilen worden erkend.
Engelsche en Hall aan sche oor
logsschepen naar het Naburige
Oosten.
MALTA, 14 Nov. Een kruiser en drie
torpedojagers vertrekken op 18 Nov. naar
het Naburige Oosten.
ROME, 14 Nov. Mussolini deelde in den
ministerraad mede, dat de kruiser „Premu-
da" naar Rhodus is gezonden en hij voegde
er bij, dat zoo noodig nog een tweede
schip daarheen zou vertrekken.
BERLIJN, 14 Nov. (W. B.) Het Rijksminis
terie heeft besloten aan den Rijkspresident
ontslag aan te vragen.
BERLIJN, 14 Nov. (W. B.) Nadat de
sociaal-democratische fractie hedenavond
had meegedeeld, dat zij niet kon deelnemen
aan een coalitie met do Dnitsche Volks
partij, heeft het rijksministerie besloten door
den rijkskanselier ontslag te vragen aan
den rijkspresident.
BERLIJN, 14 Nov. (W.B.) De rijkskan
selier heeft laat in den avond aan den
rijkspresident het voornemen van hot mi
nisterie om Êi te treden medegedeeld. De
rqkspresident heeft de aanvraag om ontslag
aangenomen.
Z>e DmUche nota.
BERLIJN, 14 Nov. Naar het „Berliner
Tageblatt" verneemt, is de nota der Duit
sche regeering aan de O. v. H. hedenmid
dag om twaalf uur te Parijs door staats
secretaris Fisoher overhandigd.
BERLIJN, 14 Nov. De rijksregeling
heeft in haar nota aan de 0. v. H. de
volgende voorstellen gedaan
BRUSSEL, 14 Nov. Poincaré heeft ThA
nis en Ja spar verzocht hun komst naar P4
rijs met het oog op de voorbereiding da
conferentie van Brussel nog eenige dage*
uit te stellen en Zaterdag dus nog niet
vertrekken.
WASHINGTON, 14 Nov. De politie arreS
teerde Mrs. Mac. Swiney, de weduwe val
den lord-mayor van Cork die indertiji
aan de gevolgen van een hongerstaking
overleed alsmede acht andere vrouwelij
ke leden der Amerikaansche vereeniging voot
de erkenning der Iersche republiek, wegenj
het niet opvolgen van de bevelen der politie
welke haar verbood voor de Britsche legai
tie heen en weer te wandelen met vlaggen
waarop vrijlating werd geëischt van misi
Mary Mac Swiney, die onlangs door de poi
litie van. den Ierschen vrijstaat is gearn—
teerd.
Over dit belangwekkend onderwerp heeft
pgr. Nolens, Donderdag j.L in de Tweede
Cam er volgens het verslag van de „Hande-
Ingen" het volgende gezegd:
„In het Voorloopig Verslag wordt een
traag gesteld, die in verband staat met de
verkiezingen, een vraag, die, naar ik meen,
lier even moet worden beantwoord, voor
)oover die vraag betrekking heeft op de
[atholieke Kamergroep. Op blz. 1 van het
foorloopig Verslag lees ik:
„Ook op de Nederlandsche Regeering, zoo
ietoogden zij" d. z. de leden, hier aan het
iroord „heett de leiding van het Vaticaan
m van de bisschoppen de laatste jaren meer
meer invloed gekregen."
Mijnheer de Voorzitter! Ik las dat met ver-
iezing, aangezien mij van deze belangrijke
laak volstrekt niets bekend was. Dat is een
juaestie voor de Regeering. Maar dan volgt:
„Deze leden stelden dan ook de vraag, ol
!e grootste staatkundige partij in ons land,
lie in de leidende figuren, zoowel van de
tegeering als van de beide deelen der
(ta ten-Generaal, haar vertegenwoordigers
gndt, wel volkomen afhankelijk staat van
je hierboven bedoelde organen van niet-
iclitieken aard. Zij achtten de beantwoor
ding daarvan voor ons geheele volk van
koot belang."
Nu zou ik kunnen zeggen: vragen staat
ïij, en weigeren er bij, en er zijn gevallen,
raarin men zulk een antwoord ook wel moet
«ven. Ik herinner mij, dat ik 1918 ook een
vaag gericht heb tot hen, van wie thans
!eze vraag uitgaat een vraag, waarvan ik
n ik niet alleen de beantwoording van
iroot belang achtte voor ons geheele volk.
5ie vraag, te vinden op bladz. 426 van de
Handelingen" van November 1918, luidde:
„Verwerpt gij, sociaal-democratische partij,
«oals gij hier in de Kamer zit, de omver
werping van het Staatsbestuur langs ille-
jslen weg in beginsel, of wacht gij alleen
*n betere en gunstiger gelegenheid af?"
Deze zaak zelf is afgedaan, ik releveer ze
ileen om aan te geven, dat het hier niet
Irbruikelijk is, om op iedere vraag een ant-
roord te geven.
Ik heb op deze vraag, toen niet en ook
Ster niet, een afdoend antwoord gekregen.
De sociaal-democratische spreker, die de
raag citeerde, zeide:
„Ik ben niet voornemens op de vraag van
jen heer Nolens een catagorisch antwoord te
li-ven. Wij, als sociaal-democraten, laten ons
ïer niet en nergens de biecht afnemen".
Ik heb toen niet opgemerkt want de tijd
ras toen niet zoo rusiig als nu dat dat
jturgisch minder juist was, aangezien dat
jfet in het publiek pleegt te geschieden. Ik
Joeg er echter volledigheidshalve onmid-
iellijk bij, dat de sociaal sociaal-democrati-
che spreker er op liet volgen:
„Maar ik beloof den heeren toch, dat ik
(oldoende duidelijk zal zijn voor ieder, die
lerlijk zich een oordeel wil vormen over ons
landpunt in deze zaak." (.Handelingen"
Sladz. 444).
Of die duidelijkheid toen aan andere leden
en de Kamer ia bijgebracht, weet ik niet,
laar voor mij is die zaak altijd eenigszins
uister gebleven.
Nu zou ik dezelfde houding kunnen aanne-
len als toen werd aangenomen, maar dat
V>e ik niet. Ik ben in deze dingen liefst zoo
jprecht mogelijk en zoo categorisch moge-
Daarom zeg ik als voorzitter van de
toomsch-Katholieke Kamerclub want al-
een als zoodanig wordt mij de vraag ge
leld, voor het bestuur van den Algemeenen
fond van Roomsch-Katholieke Rijkskies-
tring-Organisaties kan ik natuurlijk niet
preken dat de Katholieke Kamergroep
(olkomen onafhankelijk staat van de door
jen vrager bedoelde organen van niet-poli-
icken aard, en alle mogelijke andere derge-
jjke organen evenzeer. Gedurende de 26 jaar,
,-elke ik lid van deze Kamer ben, is mij ook
<aa eenige poging van die organen om op de
tamerclub invloed uit te oefenen volstrekt
Üets gebleken. Mijnheer de Voorzitter! Ik
Jeloof, dat ik klaar en duidelijk en catego-
isch het antwoord gegeven heb op de vraag,
•cor zoover ik daarmede te maken heb."
MADRID, 14 Nov. De minister-president
deed in de Kamer voorlezing van een be«
sluit, waarbij de regeering gemachtigd word!
tot het Indienen van een wetsontwerp lnzak4
de ontbinding der militaire junta's. De jun
ta's zullen worden ontbonden, zoodra van
het besluit voorlezing is gedaan. De gansche
Kamer juichte deze verklaring geestdriftig
too- .1
LONDEN, 14 Nov. De laatste drie dagfk,
heerscht te Londen en in vele andere gedeelten
des lands een dikke mist Het luchtverkeer
is stopgezet. Markies della Torretta, de
nieuwe Italiaansche ambassadeur, die hie®
heden per vliegtuig uit Parijs zou aanko
men, werd door den mist verhinderd.
LONDEN, 14 Nov. Het aantal werklooaA
nam gedurende de afgeloopen week toe mei,
29.614 en bedraagt thans 1.336.800.
DE AARDBEVING OP CHILL
SANTIAGO, 14 Nov. Ernstige aardschoHceé
werden hier opnieuw waargenomen. Het aan
tal slachtoffers van den eerstien schok wordt
geschat op 1500 2000. Reeds zijn 600 lijken
herkend en verbrand. Eveneens zijn schokken
gevoeld te La Sirona, de hoofdstad van dij
provincie Coöguimbo.
SCHIP VERGAAN.
MELERAUBEE, 14 Nov. Het vrachtschip
Nordland van de Chicago- en Mfleraukoo-1
Steamship Comp. met een lading ter waarde
van 500.000 dollars is tijdens een hevigen i
storm gezonken op 8 mijl afstand van de kusti
in het Michigan-sneer. Officier en bemamningj
roeiden naar land.
SMOKKELEN VAN WAPENS,
HONOLOULO, 14 Nov. De gerechtsaulto*,
teiten hebben wapens in beslag genomen toea.j
getracht werd aan boord van een Gbineesdw J
mailschip te smokkelen.
GEDOOD BIJ VERZET TEGEN D® POLITTfi,
WEST-FRANKFORT, (Illinois) 14 Nov. Da
sherif Kefly is gedood door den potitie-ebaf
Benmes toen hij zich verzette tegen zijn arres
tatie wegens dronkenschap.
DE BRAND IN HOUSTON. Hf
HOUSTON IN TEXAS 14 Nor. De bwqdl
op de Humhle-olieveiden is practisch gebluscbt.
De schade wordt geschat op 1 millioen.
