BUITENLAND GEM. BUITENL. BEMCITEI. Hardnekkige legende. Wie denken mocht, dat de legende, als jvas Nederland een protestantsche natie, ioor gedurige tegen spraak, met voorstel :n al werd uitgeroeid, heeft zich in hare ïardnekkigheid vergist. Het kamerlid, 1e Heer Kersten, kwam zoo waar in de ïfgeloopen week met die oude en versleten ;oo vaak weersproken legende in de raads '.aken des lands onverdroten aandragen, :n opnieuw heette 't, dat Nederland eene protest antsche Natie was. Is de legende taai, ons zal het niet ver drieten haar tegen te spreken. En die tegenspraak wordt ons gemakkelijk ge maakt door het opstel hier af te drukken, lat onlangs door pastoor C. Nuijen onder den titel: Zijn „wij" een protestantsche natie in „de" Vredesbode" geschreven werd. f ZYN „WIJ" EEN PROTESTANTSCHE NATIE Hoe vindt ge die vraag Vermakelijk Dol? Is het niet om te gillen Te stikken neen, te bersten van het lachen Goed maar die vraag wordt nu eenmaal gesteld door niet weinigen en de meesten van hen stellen die vraag eigenlijk maar voor de leus en hebben dat antwoord van te voren al klaar. Met te vragen Zijn „wij" eene Pro testantsche natie willen ze te kennen geven, „maar dat zijn we immers heel zeker, daar valt voor iemand, die zijn verstand gebruikt, niet meer aan te twij felen, dat is uitgemaakt." Ja hoor, we zijn een Protestantsche natie. Maar ik zou u toch even willen gevraagd hebben Wie zijn die „we" En wat beteekent dat woordje „Protestantsch En wat bedoelt ge met dat woord„natie?': Wie zijn die „we" Zijn dat de Protes tanten alleen Of zijn ook de Katholieken er bij inbegrepen Is dat van alles door elkaar? 'n Protestant is'n Protestant, ja, 1at begrijpt m'n grootmoeder,zou ik haast zeggen. Maar een Katholiek is die Protes tant, kan men die bij de Protestanten rekenen Hela Dat kan toch immers niet. Dat weet je toch nog wel, toen je op de schoolbanken zat en de beginselen leerdet van de rekenkunde. Je kunt toch geen paarden bij koeien optellen, 'n Katholiek is niet Protestant en een Protestant is niet Katholiek, net zoo min als een Katholiek Socialist kan zijn of een Socialist Katholiek. Men kan geen Katholieken bij Protestanten indeelen. Maar wie zijn dan die „we zijn dat enkel Protestanten Met uw welnemen. Bestaat de bevol king van Nederland dan alleen uit Katho lieken en Protestanten En de Joden dan En de vrijdenkers dan En de totaal-ongeloovigen dan En de socialis ten dan, verklaarde vijanden van eiken door God geopenbaarden godsdienst En de communisten en anarchisten en hoe ze verder mogen heeten, dan? Wie zijn die „we Zijn „we" een Protestantsche natie Verder, wat beteekent dat woordje „protestantsch Wordt het hier geno men in de eerste, oudste, oorspronkelijke beteekenis, afgeleid van het Latijnsche werkwoord protestari, zich verzetten te- f e t, naam,welke in de zestiende eeuw de genen die zich van de Katholieke eenheid losscheurden, kregen op den rijksdag te Worms Wat is dat „Protestantsch Is dat iets algemeens, een verzamel woord, om allen te omvatten, die min of meer verklaarde vijanden zijn der H. Roomsche Kerk, of geeft dit antwoord iets aparts, iets bijzonders, iets eigen- dommelijks te kennen, moet het dienen als merk voor eene bepaalde geestesin- richting of geloofsovertuiging Wat bedoelt men met dat Protestantsch? Is dat het Protestantisme van Luther Of het Protestantisme van Zwingli Is het dat van Carlsbad Of is het dat van Bucer Is het dat van Munzer Of is het 't Protestantisme van Calvijn? <Jf van de Doopsgezinden Of van de Hernhutters Of van de Kwakers Ik bid u, toe, wijs me toch den weg fn den doolhof? In het 't Protestantisme van de onver- valschte aanhangers der predestinatie leer, zooals Gomarus, of van hen die wat water in den wijn deden als Arminius Is het 't Protestantisme van de Duit sche Lutheranen, die het kruisbeeld in de kerk behielden, of van de Holland- sche Calvinisten, die het stuk sloegen of vertrapten Protestantsch, is dat van de Luthera nen in DuiJsft^Jand, of van de Hugeno ten in Frankrijk, of van de Anglicanen in Engeland, de Swedenborgianen in Zwe den, de Mormonen in Noord-Amerika, de Moravische broeders in Bohemen, of van de z.g.n. Heiligen der Laatste Dagen? Nogmaals, wat is eigenlijk Pro testantsch Is dat van het moderne Protestan tisme, of van de orthodoxie, of van de ethischen; van de Groote of van de Kleine Kerk van de Vrije Gemeente of van de Christelijk-Historischenvan Abraham Kuyper of van de Savor- nin Lohman, van Verbruggen, Berends, of den laatsten Godsdienstlasteraar van 's Graveland, van Dominé zus of Dominé zoo Wat is Protestantsch We kunnen er wel op toepassen het woord, zoo geliefd bij de moderne wereld beschouwing Ignoramus et ignorabimus, we weten het niet en zullen het nooit weten. Dan het derde. Wat is natie? Is dat niet een volk bij elkaar Is dat niet een groote gemeenschap, afgebakend door aardrijkskundige,door politieke gren zen Men zou 't zoo zeggen I Of is natie een gedeelte van de natie, dat met meer bru taliteit dan waarheid verkondigtWij zijn de natie En de anderen Niet zoo'n beetje, daar toch hun aantal loopt in de mil- lioenen, behooren die niet tot de natie, zijn dat uwe onderdanen, of slaven „Heloten" zei men in 't oude Grieken land, paria's in Britsch-Indië, zijn het vogelvrijverklaarden, zijn het, om een historisch voorbeeld aan te dragen, die men gelijk zou kunnen stellen met de bewoners der Nederlandsche provincie's Limburg en Noord-Brabant, welke door een tirannieke Calvinistische staatspartij werden verdoopt en getreiterd als de Generaliteits-landen Is zulk eene aanmatiging toch niet belachelijk Wij, deel van de natie, wij zijn de natie, de geheele natie. Als we eene Protestant sche natie waren, dan moesten we eene natie zijn van luilakken en nietsnutters, omdat immers de werken volgens Lut her ter zaligheid van geen nut zijn dan fhoesten we Gods water maar over Gods akker laten loopen, want wat komt er, volgens Calvijn, alle menschelijke inspanning op aan, als 't toch in Gods raadsbesluiten vaststaat, ons werkloos heid, ellende, ziekten, hongersnood, oor log en den dood te brengen Maar gelieve, als we een Protestantsche natie zijn, wanneer zijn we dat dan ge worden Toch wel niet vóór de zestiende eeuw En is Nederland als volk, als na tie toen pas begonnen te bestaan? Tellen dan de acht eeuwen,die daar aan zijn voor afgegaan, laten we zeggen van af de geloofsprediking door SintWillibrord in de zevende eeuw tot aan den dood van den grooten Windesheimer tegen het eind van de 15e, Thomas Kempis, tellen die acht honderd jaren dan niet meer mee Het is zeer onhistorisch en on waarheidlievend om evenals een struis vogel je kop in den grond te steken en de acht eeuwen van Rijk-Roomsch en echt vaderlandsch leven zoo maar weg te mof felen. En dan zou men kunnen vragen, heeft het import-artikel uit Wittenberg en Genève, van 't zuivere Evangelie, hier dan de Roomsche markt zoo in eens en radicaal bedorven Ging de hoofdstad des lands, Amster dam, niet pas in 1578 over aan de Sta ten En was toen het Katholieke Geloof in de bevoorrechte plaats van het Sacramentswonder in eens uitgeroeid Is het geloof er niet altijd trots rimmige predikanten Men kan t :h de geschiedenis van's lands poeët, uen grooten Vondel, niet negeeren, die de predikantenpartij wel aandorst, en wiens dichtader niet minder rijk vloeide, toen hij, dat wonderbaar vernuft, was teruggekeerd in den schoot der aloude Moederkerk. Men kon in 1581 Spanje en Philips wel afzweren, maar had daarmede ook het Katholicisme den nekslag gekregen Verzekert niet Bilderdijk, dat in het be gin der zeventiende een groot deel der bevolking in de steden en het overgroot gedeelte der bevolking op het platteland nog katholiek was En had misschien Nederland het Protestantsch merktee- ken gekregen in de jaren van het twaalf jarig Bestand, toen een der gronddogma's van het Protestantisme, de afschuwelijke predestinatie-leer als de twistappel werd tusschen twee even machtige partijen. Het kostte het leven aan den Raads pensionaris Joan van Oldenbarneveld, toen Prince Mouringh, die zelf niet wist, of de predestinatie er groen of geel uit zag, zijn zwaard tegen zijn vijand, aan hanger der Arminianen, wierp in de weeg schaal van Gomarus. Toen aanbad elk Gomar's pop, En Armijn, die kreeg den schop. Waren we dan eene Protestantsche na tie geworden op 't einde van de zeven tiende eeuw, toen de kracht der plakaten in felheid verminderde, toen de uitoefe ning van denKatholieken Godsdienst door de overheid niet ongevoelig voor eene geldelijke remunerate, weer oogluikend werd toegestaan Zijn wij misschien eene Protestantsche natie geworden, toen in 1795 de Fransche vrijheidshorden, het land binnendron gen en aan de dwingelandij der Calvinisten voor goed een einde werd gemaakt Of in 1815, toen in de grondwet van den Staat der Nederlanden werd vastgelegd, dat iedere godsdienst vrij en gelijk Be- rechtigd zou zijn volgens de wet Heeft Noord-Nederland misschien zijn idealistisch protestantsch karakter zoo weten in te drukken aan het Zuiden, dat dit in 1830 gaarne met het andere deel vereenigd bleef En nu Zijn we nu dan ten minste eene pro testantsche natie Maar het Protestantisme zelf? Is het niet in eigen boezem hopeloos verdeeld Is het innerlijk niet geheel voos Kan dat op den naam van een christen be lijdenis aanspraak maken, dat den grond slag van het Christendom ondermijnt en omverwerpt. Man kan immers toch gerust Protestant zijn en tegelijk de god heid van Jesus Christus loochenen., men kan Protestant zijn en tegelijk geheel on kundig omtrent het aanbiddelijk geheim der Allerheiligste Drievuldigheid, Prote. stant, zonder ooit den bijbel te lezen Protestant en nooit een kerk bezoeken, Protestant en socialist. Ja, dat schijnt te kunnen samengaan, adres aan zooveel dominé's met sterk geprononceerd socia- listischen toeleg en die toch gehand haafd bleven op hunne posten. Wil men ten laatste misschien nog als bijzonder Protestantsch aanmer ken die oude, fanatieke aanvallen, scheldpartijen en lasterpreeken, waar aan ons heilig geloof in den laatsten tijd heeft blootgestaan van de zijde van som mige dominé's, praktijken, die ons her inneren aan den Aprilstorm van 1853, aan de hagepreeken waarvan onze arme voor ouders de dupe werden. Consequent doorgevoerd, moesten die drogredenen als in de Nieuwe Zijds en elders te berde gebracht, leiden tot dezelfde gewelddaden als voorheen.... tot de bestorming van onze kerken, de vernieling onzer altaren en beelden.... Maar èr is een groot verschil. Destijds leidde het opzwiepen der volksmenigte tot geloofsafval en beeldenstorm, thans zal het ten gevolge gehad hebben schaamtegevoel en inkeer der bezadigde fracties en versterking van het Room sche element. Men zal mij misschien tegenwerpen, maar is het Protestantsch karakter der natie, zoo al niet in werkelijkheid bestaan de, dan toch niet officieel erkend Ook dat niet. Wel het tegendeel. Luister. Onlangs bood de vorige Pauselijke gezant, Mgr. Vicentini, zijne geloofsbrieven aan aan Hare Majesteit. Hij betitelde zich zeiven en het zou een leugen zijn, hadde hij anders gesproken als den gezant van den Plaatsbekleeder van Jesus Christus. Daar is Leiden in last en al de kampen KanaSn's in rep en roer. Verbeeld je den Paus van Rome, van dat afgodisch Babyion enz. enz. De Kerkeraad van Amsterdam besluit daar over een adres te zenden aan de Koningin, waar hij als zijn meening uitspreekt, dat de uitlating van den Nuntius wordt beschouwd als strijdig met .daar hebt ge 't alweer.... het protestantsch karakter onzer 1 natie. Eenige dagen zitten de witgebeften en zwart-getabbaarden in hevige spanning. Daar komt eindelijk het antwoord van Hare Majesteit. Wij geven het hier met opzet letterlijk Het Loo, 18 November '22. Voldoende aan de bevelen van Hare Majesteit de Koningin heb ik de eer den Kerkeraad der Ned. Herv. Gemeente te Amsterdam Harer Majesteits dank over te brengen voor de in adres van den7en November j.I. geuite gevoelens van ver knochtheid aan Haar en Haar Huis. Hare Majesteit verbindt daaraan den wensch, dat zoowel de Kerkeraad dier Gemeente, als geheel de Ned. Hervormde Kerk, den bloei van het Koninkrijk van Christus in ons Vaderland krachtig blijve bevorderen. De Particuliere Secretaris van H. M. de Koningin, (w. g.) Van GEEN. O jongens, wat een waterstraal.... Pastoor C. Nuijen, Amsterdam De regeeringscrlsis In Duitschland: dr. Cuno ziet van de vorming van een Kabinet af. Ontbinding van den Rijksdag? Algeheele overeen stemming tusschen de Geallieerden ten opzichte van de basis van onder handeling met de Turken. De Sultan van Turkije gevlucht naar Malta. Een boodschap van Bonar Law aan het Engelsche volk. Onder de Telegrammmen: De Conferentie te Territet bij Lausanne be gonnen. De vlucht van den Sultan. De verkiezing van den nieuwen Khalief. De Sultan naar Mekka? De groote aardbeving; ook de Hawaii-eilanden geteisterd. De regeeringscrisis in Duitschland. Rijkspresident Ebert had Zaterdag avond besprekingen gevoerd met de leiders van de sociaal-democratische groep van het centrum, van de democraten, van de Beiersche en van de Duitsche volkspartij. Hij stelde hen in kennis met den brief van Cuno. Er werd geen definitief resultaat bereikt, maar er bleek een mogelijkheid de moeilijkheiden uit den weg te ruimen, wanneer bovenge noemde partijen, op den grondslag ven het door hen, in verband met de Duitsche nota van 13 November aan de commissie van herstel, vastgestelde programma, aan Cuno de vrije hand willen laten bij de keus van zijn medewerkers. De aldus te vormen regeering zou dan van den Rijksdag een vertrouwens-votum moe ten verlangen. Op dezen grondslag zou Cuno kunnen voortgaan met het vormen van het kabinet. 10 uur 's avonds werd bekend gemaakt, dat dr. Cuno zijn pogingen definitief had opgegeven. Ebert heeft achtereen volgens de leiders der sociaal-democraten en die van de burgerlijke arbeidsgemeen schap ontvangen. Hij verzocht de verte genwoordigers der burgerlijke partijen, uit hun midden een candidaat-kanselier aan te duiden. De burgerlijke fracties vergaderden onmiddellijk en kwamen tot het besluit, dat, aangezien de sociaal-democraten de crisis hadden uitgelokt, ook zij moesten trachten, een uitweg te vinden en een poging te ondernemen om een regeering tot stand te doen komen. In parlementaire kringen komt men hans meer en meer tot de overtuiging, dat de ontbinding van den Rijksdag de eenige oplossing is, tenzij dr. Wirth zelf aan het bewind terugkeert, hetgeen men in verschillende politieke milieus niet uitgesloten acht. De verkiezingen in Engeland. Een boodschap van den eerste-minister aan de natie over den uitslag van de verkiezingen luidt als volgt „De natie heeft een motie van ver trouwen in de nieuwe regeering aange nomen. Wij zullen ernstig trachten het vertrouwen te rechtvaardigen dat in ons gesteld is." De bladen zijn het erover eens dat na de opening van het parlement voorloopig alleen de Iersche wet zal afgedaan wor den. De schrijver H. G. Wells, candidaat van de arbeiderspartij voor de Londen- sche universiteit is verslagen. De con servatief is gekozen. Het herhaalde overtellen van de stem men in Noord-oost Derbyshire, waarvan in een draadloos bericht al melding is gemaakt, heeft op een klucht geleken. Men was er een dag lang mee bezig ge weest, toen gisterochtend om tien uur de zevende overtelling begon. De eerste uitslag wasFrank Lee (arbeiderspartij,) 9385, Stanley Holmes (liberaal) 9371 en kapitein Waterhouse (conservatief) 8880 stemmen. De libe rale candidaat vroeg onmiddellijk her telling aan en de arbeidersmeerderheid bleek nu tot twee stemmen terugge bracht. Bij de volgende overtelling was de liberaal drie stemmen achter, bij de vierde was hij vier voor en daarna kwam men nog tweemaal tot afwijkende uit komsten. Een keer heette het dat Holmes duizenden stemmen voor was, een ander maal dat hij 216 stemmen meer had en dat de conservatief tweede geworden en de arbeider onderaan de lijst gekomen was. De zevende telling, die definitief verklaard is, gaf aan Lee 9357, aan Hol mes 9352 stemmen, maar de laatste ver klaarde dat er vijf stembriefjes aan het totaal ontbraken, die er den vorigen dag nog waren geweest. Nadat Lee tot overwinnaar uitge roepen was, werd hij uitbundig toege juicht en hield hij van den paal van een straatlantaarn, waar hij in geklommen was, een toespraak. De kwestie van de hereenïging van de twee liberale partijen blijft aan de orde en er pleit een groote waarschijnlijkheid voor, dat de nationale liberalen zich in de Asquith-liberalen zullen oplossen, gelijk de volgelingen van Chamberlain op de regeeringsbanken zullen terugkee- ren. De moeilijkheid is alleen nóg, dat verscheidene nationale liberalen, vooral in Schotland, hun zetels te danken heb ben aan den steun van de Tory's. Daar om zouden de kiezers bezwaar kunnen maken. Uit het Itallaansche parlement. Na de uiteenzetting van den minister van financiën nam Turaffi het woord ter bestrijding van de regeering, doch hij wordt herhaaldelijk in de rede gevallen door fascisten. Leden van andere partijen protesteeren tegen deze interrupties, waarop de fascist Devecchi antwoordt. Hij gebruikt daarbij termen, die den president aanleiding geven hem tot de orde te roepen. Hij weigert evenwel, zich hieraan te storen. Naar aanleiding van dit incident verklaart de president, dat hij zal aftreden. Mussolini antwoordde in de Kamer op de vragen, welke hem door verschillende sprekers waren gesteld. Hij verklaarde, dat zijn politiek niet tegen de arbeiders zal zijn gericht, en wijst er op dat de ar beiders jegens de regeering een houding van welwillende afwachting aannemen. Mussolini verzocht den Kamervoor zitter De Nicola, zijn ontslagaanvrage terug te nemen, omdat het noodzakelijk is, dat iedereen medewerkt tot het her stel der natie. Alle afgevaardigden brachten bij deze woorden warme hulde aan De Nicola. Mussolini zeide ten slotte„Wij ver werpen de medewerking van niemand, wie het ook zij wij zullen rechtstreeks afgaan op ons doel namelijk den vrede, de grootheid en de welvaart van het vaderland." De premier begaf zich daarop naar den zetel van den Kamervoorzitter en drukte De Nicola warm de hand, onder de levendige toejuichingen der afgevaar digden, die het incident als gesloten beschouwden. De Nicola verklaarde, dat hij niet bij zijn ontslag-aanvraag zal volharden. Devecchi begaf zich eveneens naar den zetel van den voorzitter, gaf een uitlegging, bood verontschuldigingen aan en drukte den voorzitter de hand. De vlucht van den sultan. Naar verluidt zal de sultan den 20sten te Malta aankomen, maar officieel wordt daaromtrent volkomen het stilzwijgen bewaard. De aide-de-camp van den sul tan is den 12den te Malta aangekomen. Tewfik psaja, de gewezen grootvizier, Moestafa Sabri, de gewezen Sjeik-al- Islam en elf andere vooraans aande Turken zijn uit Konstantinopel te Alex- andrië aangekomen. Uit. Konstantinopel wordt gemeld, dat Refet pasja bij he vernemen van de vlucht van den sultan bevel gegeven heeft het paleis door milirairen te doen bezetten en alles te verzegelen. Uit Ierland. Het proces tegen Erskine Childers is Vrijdagavond afgeloopen. Het vonnis zal te zijner tijd worden bekend gemaakt. Annie Mac Swiney, de zuster van Ma ry Mac Swiney, die hongerstaakt in de Mountjoy-gevangenis, is Vrijdagmiddag buiten de gevangenis aangekomen, en heeft gezegd, dat zij van plan is, bij de poor te blijven en geen voedsel te ge bruiken, totdat haar zuster in vrijheid is gesteld. (Beiden zijn, naar men weet, zusters van den vroegeren burgemeester van Cork). Uit den Volkenboud. De commissie uit den Volkenbond voor de besmettelijke ziekten heeft besloten, dr. Haigh, haar vertegenwoordiger te Moskou, naar Griekenland te zenden om het hooge commissariaat van het comité voor de vluchtelingen bij te staan bij de sanitaire organisatie van de vluch telingenkampen. Kolonel Gautier, een ander lid van de commissie voor de besmettelijke ziekten, is eveneens naar het Naburige Oosten vertrokken om de vluchtelingenkampen te inspecteeren. De Servische en Tsjecho-Slowaksche gezanten te Bern hebben bij het secre tariaat van den Volkenbond het verdrag op 31 Augustus 1922 tusschen beide sta ten gesloten, ter inschrijving overhandigd. De voorbesprekingen voor Lausanne. Curzon heeft Zaterdagochtend een bezoek aan Millerand gebracht. Poin- caré heeft ter eere van Curzon een noen maal gegeven. Daarna hebben de beide ministers van buitenlandsche zaken een bespreking gehouden. Curzon, Poincaré en hun medewerkers zouden Zondagochtend per extra-trein Parijs verlaten. Zondagavond zouden zij een bijeenkomst hebben met Mussolini in een plaatsje aan het meer van Genève. Officieel wordt uit Parijs medegedeeld, dat er Zaterdag op het departement van buitenlandsche zaken nuttige besprekin gen plaats gehad hebben tusschen de ver tegenwoordiging van Frankrijk, Enge land en Italië over de kwesties, die ter conferentie van Lausanne besproken zullen worden. Die besprekingen hebben bevestigd, dat de geallieerden het over al die kwesties volkomen eens zijn. Na afloop van de conferentie verklaarde een ingewijde van Havas, dat de confe rentie de voorstellen heeft vastgesteld, die aan de Turken zullen worden voor gelegd, maar de afgevaardigden hebben zich verplicht, den inhoud ervan abso luut geheim te houden. De voorstellen, zoo voegde hij er aan toe, zijn niet on veranderlijk of definitief, en zullen aan- leding geven tot bespreking. De voorwaarden, die in de gemeen schappelijke resolutie van 23 September 1922 zijn vervat, zijn verduidelijkt, en de wijze van toepassing is geregeld. De besprekingen waren zeer hartelijk. Poincaré wees op de overeenstemming, die tusschen de geallieerden heerscht. Curzon wenschte zich daarmede geluk, en twijfelde er niet aan, dat eenzelfde geest de Fransche en Italiaansche afge vaardigden te Lausanne zou bezielen. Engeland en Angora. De voorzitter van het centrale comité voor het kalifaat in Indië heeft aan Bo nar Law een telegram gezonden om, uit naam van de muzelmannen in Indië, te protesteeren tegen de houding van En geland in de kwestie van het kalifaat. Hij verklaart, dat de Muzelmannen van meening zijn. dat de besluiten van de Turksche Nationale Vergadering heilig zijn, en dat zij de wenschen van de ge heele Muzelmansche wereld belichamen. Relletjes in Dresden. Na afloop van de betoogingen, van den bond van oorlogsslachtoffers, tegen de duurte, hebben te Dresden Zaterdag groote plunderingen plaats gehad. De hoofdcommissaris van politie had de winkeliers aangeraden, van 'smiddags af de winkels te sluiten. Ook de trams reden niet meer. Na opruiende redevoeringen van drie sprekers trok de menigte naar het raad huis, waar de politie haar uit elkaar joeg. Daarna schoolde men samen in verschil lende straten. In de Prager Strasse werden gesloten winkels bestormd en geplunderd. Ook aan het hotel Europaeischer Hof en aan het Palasthotel brachten plun deraars een bezoek, alsook aan verschil lende ca é's. Om 4 uur 's middags hadden er nog meer plunderingen plaats in het Mün- chensche kwartier. Hoewel de bereden politie ingreep, verergerde de toestand zich toen het donker werd. De plunde ringen werden voortgezet. De ruiten van groote winkels werden ingegooid. De politie moest gebruik maken van haar gummistokken. Er zijn tal van bet6ogers gearresteerd. Onder de betoogers waren veel jeugdige personen en vrouwen. De omvang der plunderingen en onlusten kan thans nog niet worden overzien. In Saksen zullen de sociaal-demo craten, die de sterkste partij in den land dag vormen, zonder echter over de meer derheid te beschikken, trachten alleen de regeering te vormen, in de hoop af wisselend door rechts en links te worden gesteund. De communisten hebben wel iswaar nog geen besluit genomen, maar zullen waarschijnlijk een soc.-dem. voor stel, om een regeeringscoalitie te vormen, van de hand wijzen. Op 25 November houden de communisten een congres, waar zij een besluit zullen nemen. De regeering heeft den nieuwen landdag tegen Vrijdag 1 December bijeengeroepen. Te Genève en Lausanne is een ty- pografenstaking uitgebroken. Te Lausan ne hebben de bladen besloten een geza menlijke krant uit te geven, la Presse Lausannoise. Woensdag zal er in Duitschland een boete- en biddag worden gehou den. Te Dusseldorp is een aanschrijving van den minister van binnenlandsche zaken ontvangen, behelzende, dat ver zoeken om te werk stelling van werk nemers op den bid- en boetedag met het oog op den geheelen economischen toe stand en de duurte, zooveel mogelijk behooren te worden ingewilligd. Deze verzoeken zijn te richten aan den regee- ringspresident. Deze beslissing is het resultaat van de van radicale arbeiderszijde met groote hevigheid gevoerde agitatie, om aan den bid- en boetedag zijn wettelijk karakter te ontnemen, en inplaats daarvan 1 Mei en 9 November tot wettelijke feestdagen te verklaren. Vrijdag zijn in de Inns of Court te Londen negen vrouwen tot de balie toegelaten. Met de eerste advokate in Engeland is dit reeds eenige maanden geleden gebeurd, maar zij oefent geen practijk uit. De negen nieuwe zullen dat wel doen. De Spaansche Senaat heeft het ver zoek om vergunning tot het instellen van een vervolging tegen generaal Be- renguer, den gewezen Spaanschen hoo- gen commissaris in Marokko, ingewil ligd. Een officieel communiqué zegt, dat in de streek van Boven-Moeloeja opstandelingen, aangehitst door den Ma- raboe Omar een groote poging gedaan hebben om door het Fransche front te breken en het gebied, dat zij ontruimd hadden, weder te bezetten. De vijand moest terugtrekken. Dit echec heeft grooten indruk gemaakt in de bergen en heeft een einde gemaakt aan het gezag van den leider der opstandelingen. Men hoopt, dat de onderwerping van de streek thans vlugger zal gaan. Clemenceau is te New York aange komen. Hij werd hartelijk toegejuicht. Antwoordende op de begroetingsrede van den president van den gemeenteraad, verklaarde Clemenceau het doel van zijn reis. Hij zeide: „Ik kom uitleggen, dat Frankrijk noch militaristisch noch im perialistisch is. Het handhaaft een sterk leger, omdat dit de eenige waarborg is tegen een nieuwen aanval. Geef ons de noodige waarborgen, dan zullen wij on middellijk ons leger afschaffen." Een langdurige toejuiching volgde op deze woorden. Severing, de Pruisische minister van binnenlandsche zaken, heeft op nieuw een aantal rechts-radicale orga nisaties verboden o.a. de Pruisische af- deelingen van de nationaal-socialistische partij. Ook het gemeentebestuur van Ber lijn wil bezuinigen. Het heeft tegen-31 December 2000 hulpkrachten bij het personeel ontslagen. Wolff meldt uit Hamburg, dat de vlieger Förster gisteren op het vliegveld Fuhlsbuettel met een motorloos vlieg tuig over vlak land gevlogen heeft bij een windsterkte van gemiddeld zeven meter per seconde. Hij legde vluchten van 50 tot 150 meter af op een hoogte van 4 tot 6 meter. MARXTHIEUWS. ALKMAAR, 18 Nov. Vee. Aangevoerd 16 paarden f 150400 10 koeien f 225 475 21 nuchtere kalveren f 1028 273 schapen f 4052 1 vet varken f 125 11 magere varkens f 3555 95 biggen f 2332; 19 bokken en geiten f416. Boter, per y2 K.G. f 1.201.30. Eieren, per 100 stuks f 15—17. BOVENKARSPEL (Station), 18 Nov. Groenten. Aardappelen. Due f 0.65 0.70, blauwe f 0.850.90, bonte f 1.05 per baal, aanvoer 405 baalspruitkool f 1.102.50 per 15 K.G., aanvoer 53 zak. Uien. Groote gele f 0.75-1.20, kleine gele f 1.101.35, aanvoer 875 baal; Bloemkool I f 9.2516.50, id. II f 6.25—9.50. id. Ill f 0.20—2.60 per 100 stuks, aanvoer 33.300 stuks1; Roode kool f 0.551.55, aanvoer 62700 K.G. gele kool 0.901.25, aanvoer 15.400 K.G. witte kool f 0.250.80, aanvoer 36.400 K.G., alles per 100 K.G. Bieten groote 5.7511.75, kleine 2.304.75 per 1000 stuks, aanvoer 121.700 stuks; Wortelen 0.600.75, aanvoer 590 baal. BROEK OP LANGENDIJK, 18 Nov. (Weekbericht Langedijker Groentenvei- ling.) Werden de vorige week 160 wagons kool aangevoerd, deze week slechts 105 wagons. Op de prijzen oefende deze min dere aanvoer echter geen invloed ten goede uit, daar alle koolsoorten weer minder opbrachten. Ook peen en uien hadden een dalende markt. Bloemkool is gewild, de aanvoer bedroeg 22.400 stuks, voor le cerf werd betaald 6.60— 19.70 en voor reuzen 7.5018.40 per 100 stuks. Roode kool aanvoer 324.000 KIGlk prijs 1ste soort 1.201.20, 2e soort 0.301.10 per 100 K.G. Gele kool, aanvoer 342.500 K.G., prijs le soort 1 2.50, 2e soort 0.20—0.90 per 100 K.G. Witte kool, aanvoer 387.400 K.G., prijs 0.401Deensche witte 0.802.60 per 100 K.G., witte kool per wagon 75—76. Losse wortelen (peen) aanvoer 10.000 K.G., prijs 1.10—1.50 per 100 K.G., bietenaanvoer 1.000 K.G., prijs 12. Rammenas, aanvoer 2175 K.G., prijs 1.40—2.70. Rapen, aanvoer 2000 K.G.prijs 1, alles per 100 K.G. Uien, aanvoer 87.325 K.G.prijs 1.503.20; nep, aanvoer 3760 K.G., prijs 2.70— 3.80; uien drielingen 1.502.30 per 0100 K.G. Spruitkool, aanvoer 130 K.G., prijs 11.40—12.90 per 100 K.G. Aarsap pelen 1535 K.G., schoolmeesters 1.50— 1.70, blauwe f 3 per 100 K.G. CULEMBORG, 18 Nov. Fruit. (Vei- lingsvereeniging Culemborg en Omstre ken.) Stoofperen 2e kw. 2 ct., Giese Wilde mannen le kw. 6y230 ct., Avezaath ka pellen 7 ct., Brederode 6% ct„ Lamberger reinetten 4% ct., goudreinetten le kw. 6y215 ct., winterjannen le kw. 8y2 ct., hollemans le kw. 3% ct„ Gert Roelof 2y2 ct., bellefleurs le kw. 57 ct., joden- peren le kw. 3% ct., Westlandsche bel lefleurs le kw. 6" ct., groenperen le kw. 4y2 ct., Fransche bellefleurs lekw. 2 ct., wijnzuur 5 ct., alles per K.G. Savoyekool 2 ct. per stuk. LEIDEN, 18 Nov. Boter. Prima fa- brieksboter 2.20—2.25, prima boeren- 2.402.60, goede boeren- 22.30 per K.G. Met middelmatigen aanvoer en tragen handel. Turf. Van 13—18 Nov. aangevoerd 260.000 lange turf, /ll; 90.000 zwarte turf, 13 per 1000 stuks. LOOSDUINEN, 18 Nov. (Weekbo richt der Loosduinsche veilingen.) Groen ten. Ook deze week bleef de lage stand der meeste tuinbouwproducten aanhou den. De warenhuistomaten worden nog leeggeplukt in de hoop dat het product nog iets zal opbrengen. Als het niet al te veel door de vorst geleden heeft, krijgt men nog van 3 tot 6 p. 100 kilo, of van 50 ets. tot 1. Zelfs de tomaten uit de stookkassen zijn sterk in prijs gedaald. De vorige week ontving men nog van 25 tot 32, nu maar weer van 16 tot 23. Van deze tomaten hangen er nog heel wat, men heeft de boveneinden afgesneden waardoor de onderste snoeren zich krach tig hebben ontwikkeld, maar 't product is over 't algemeen te zacht, daar 't nu geen tomatentijd meer is. Anderen kwee ken in de stookkassen nog steeds snij- boonen en zelfs Duitsche prinsessen en varen daar niet slecht bij als men de op brengst nagaat, want voor de eerste wordt van 90 ets. tot 1.20 voor de tweede van 54 tot 75 ets. per kilo betaald. Uit de rijen wordt hoe langer hoe meer salade aangevoerd, te veel soms, zoodat de han del niet alles kan verwerken en dat drukt dan weer de prijzen. Bij normalen aanvoer besteedt men nu van 5 tot 7 voor eerste soort, maar als deze bestaat, zooals deze week meermalen voorkwam uit 5 6 duizend krop, geeft men van 3 tot 5. 't- zelfde geldt voor spinazie, er is vrij veel vraag naar en als de aanvoer niet boven de 300 bennen van 4 kilo gaat, krijgt men van 1 tot 1.20, maar anders loopt de prijs terug tot 60 en 70 ets. De koopers moeten zich dan dekken voor de mogelijk heid, dat zij met een gedeelte blijven zit ten. De opbrengst wordt zeer bevredigend genoemd en komt bijna overeen met die van 't vorig jaar, toen er zulk een groot gebrek aan groente was. Selderij komt in groote partijen ter veiling. Deze week waren er tuinders die van 12 tot 2400 bos tegelijk aanvoerden, toch krijgt men er nog van 2.50 tot 3 voor. Bleekselderij is er zeer veel bevroren, maar wie flink heeft weten te dekken krijgt nu al van 25 tot 37 de 100 bos. Knolselderij werd in massa opgeruimd, doch de opbrengst daalde daardoor sterk, voor groote dikke knollen kreeg men maar van 1 tot 2 ets. per stuk. De boerenkool is deze week flink vooruit gegaan. Door te groote aanvoer had men voor een week of drie de markt bedorven en was de prijs van 60 ets., ge daald op 25 ets. de ben van 8 kilo, maar langzamerhand is dat weer beter gewor den, zoodat men gisteren al weer kwam tot 65 ets. Dat wordt dus een loonende teelt, want er is zeer veel uitgepoot. Veel peterselie is er bevroren, maar er zijn toch nog velen die heel wat hebben overgehou den. Zoo waren er die deze week op een veiling van 500 tot 750 bos aanvoerden en de prijs liep nog omhoog, want men kreeg van 3 tot 4.50 per 100 bosie». Schorseneeren worden nu in flinke quantums ter veiling gebracht, de aan voer bedroeg deze wee'- 108.975 halve kilo's en de opbrengst kan nog zeer goed genoemd worden, want de handel be steedt voor eerste soort van 13 tot ruim 18 per 100 kilo, en tweede soort brengt nog van 7 tot 10 op. Deze week werd er W2er radijs verkocht op alle veilingen. Ze bracht van 3.80 tot 4.50 per 100 bosjes op. UTRECHT, 18 Nov. Aan de markt alhier waren heden aangevoerd 1200 stuks vee. Handel redelijk. De prijzen waren als volgtstieren f 90215, vaarzen f 120-245, pinken f 70-120, melkkoeien f 170295, kalfkoeien f 230330, vaarskoeien f 110 215, magere kalveren f 3075, nuchter» kalveren f 1523, magere varkens f 26— 57, biggen f 1226, magere schapen f 30— 40, lammeren f 2232. BOTER, KAAS, EIEREN EN HONIG. LEIDEN, 18 Nov. Boter. Prima fa- brieksboter (controle) f 2.202.25, prima boerenboter f goede id. f 2.402.50, weiboter f 2.2.30. Aangevoerd 578, 10/16 vaten, wegende 1940 Kg. Handel flauw. GOUDA. Veiling van 17 Nov. Witlof le soort f 48—60, idem 2e soort f 1532; Spruiten le soort 1 12.80—22, idem 2e soort f 57 per 100 Kg.Roode kool f 0.60—4.50; Gele savoyekool f 0.10—5.40; Groene idem f 0.104.10; Boerenkool f 0.103.10; Andijvie f 0.10-1.80 per 100 100 stuks; Andijvie per kist f 0.02—0.41; Spinazie f 1018; Uien f 0.502.60; Kro ten f 0.90—3.10; per 100 Kg.; Peen f2.10 5; Rnolselderie f215; Selderie f 1.20 —2.40; Peterselie f3.30; Prei f 0.10—2.30 per 100 bos: Eieren f 16 aea1ÜQ slulaL t

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1922 | | pagina 6