BUITENLAND
GEM. BUITENL. BEMCITEI.
Hardnekkige legende.
Wie denken mocht, dat de legende, als
jvas Nederland een protestantsche natie,
ioor gedurige tegen spraak, met voorstel
:n al werd uitgeroeid, heeft zich in hare
ïardnekkigheid vergist. Het kamerlid,
1e Heer Kersten, kwam zoo waar in de
ïfgeloopen week met die oude en versleten
;oo vaak weersproken legende in de raads
'.aken des lands onverdroten aandragen,
:n opnieuw heette 't, dat Nederland eene
protest antsche Natie was.
Is de legende taai, ons zal het niet ver
drieten haar tegen te spreken. En die
tegenspraak wordt ons gemakkelijk ge
maakt door het opstel hier af te drukken,
lat onlangs door pastoor C. Nuijen onder
den titel: Zijn „wij" een protestantsche
natie in „de" Vredesbode" geschreven
werd. f
ZYN „WIJ" EEN PROTESTANTSCHE
NATIE
Hoe vindt ge die vraag
Vermakelijk
Dol?
Is het niet om te gillen Te stikken
neen, te bersten van het lachen
Goed maar die vraag wordt nu eenmaal
gesteld door niet weinigen en de meesten
van hen stellen die vraag eigenlijk maar
voor de leus en hebben dat antwoord van
te voren al klaar.
Met te vragen Zijn „wij" eene Pro
testantsche natie willen ze te kennen
geven, „maar dat zijn we immers heel
zeker, daar valt voor iemand, die zijn
verstand gebruikt, niet meer aan te twij
felen, dat is uitgemaakt."
Ja hoor, we zijn een Protestantsche
natie.
Maar ik zou u toch even willen gevraagd
hebben Wie zijn die „we" En wat
beteekent dat woordje „Protestantsch
En wat bedoelt ge met dat woord„natie?':
Wie zijn die „we" Zijn dat de Protes
tanten alleen Of zijn ook de Katholieken
er bij inbegrepen Is dat van alles door
elkaar? 'n Protestant is'n Protestant, ja,
1at begrijpt m'n grootmoeder,zou ik haast
zeggen. Maar een Katholiek is die Protes
tant, kan men die bij de Protestanten
rekenen Hela Dat kan toch immers
niet. Dat weet je toch nog wel, toen je op
de schoolbanken zat en de beginselen
leerdet van de rekenkunde. Je kunt
toch geen paarden bij koeien optellen,
'n Katholiek is niet Protestant en een
Protestant is niet Katholiek, net zoo min
als een Katholiek Socialist kan zijn of
een Socialist Katholiek. Men kan geen
Katholieken bij Protestanten indeelen.
Maar wie zijn dan die „we zijn dat
enkel Protestanten
Met uw welnemen. Bestaat de bevol
king van Nederland dan alleen uit Katho
lieken en Protestanten En de Joden
dan En de vrijdenkers dan En de
totaal-ongeloovigen dan En de socialis
ten dan, verklaarde vijanden van eiken
door God geopenbaarden godsdienst
En de communisten en anarchisten en
hoe ze verder mogen heeten, dan?
Wie zijn die „we
Zijn „we" een Protestantsche natie
Verder, wat beteekent dat woordje
„protestantsch Wordt het hier geno
men in de eerste, oudste, oorspronkelijke
beteekenis, afgeleid van het Latijnsche
werkwoord protestari, zich verzetten te-
f e t, naam,welke in de zestiende eeuw de
genen die zich van de Katholieke eenheid
losscheurden, kregen op den rijksdag te
Worms
Wat is dat „Protestantsch
Is dat iets algemeens, een verzamel
woord, om allen te omvatten, die min of
meer verklaarde vijanden zijn der H.
Roomsche Kerk, of geeft dit antwoord
iets aparts, iets bijzonders, iets eigen-
dommelijks te kennen, moet het dienen
als merk voor eene bepaalde geestesin-
richting of geloofsovertuiging
Wat bedoelt men met dat Protestantsch?
Is dat het Protestantisme van Luther
Of het Protestantisme van Zwingli
Is het dat van Carlsbad
Of is het dat van Bucer
Is het dat van Munzer
Of is het 't Protestantisme van Calvijn?
<Jf van de Doopsgezinden
Of van de Hernhutters
Of van de Kwakers
Ik bid u, toe, wijs me toch den weg
fn den doolhof?
In het 't Protestantisme van de onver-
valschte aanhangers der predestinatie
leer, zooals Gomarus, of van hen die wat
water in den wijn deden als Arminius
Is het 't Protestantisme van de Duit
sche Lutheranen, die het kruisbeeld
in de kerk behielden, of van de Holland-
sche Calvinisten, die het stuk sloegen of
vertrapten
Protestantsch, is dat van de Luthera
nen in DuiJsft^Jand, of van de Hugeno
ten in Frankrijk, of van de Anglicanen in
Engeland, de Swedenborgianen in Zwe
den, de Mormonen in Noord-Amerika,
de Moravische broeders in Bohemen, of
van de z.g.n. Heiligen der Laatste Dagen?
Nogmaals, wat is eigenlijk Pro
testantsch
Is dat van het moderne Protestan
tisme, of van de orthodoxie, of van de
ethischen; van de Groote of van de
Kleine Kerk van de Vrije Gemeente of
van de Christelijk-Historischenvan
Abraham Kuyper of van de Savor-
nin Lohman, van Verbruggen, Berends,
of den laatsten Godsdienstlasteraar van
's Graveland, van Dominé zus of Dominé
zoo
Wat is Protestantsch
We kunnen er wel op toepassen het
woord, zoo geliefd bij de moderne wereld
beschouwing Ignoramus et ignorabimus,
we weten het niet en zullen het nooit
weten.
Dan het derde.
Wat is natie?
Is dat niet een volk bij elkaar Is dat
niet een groote gemeenschap, afgebakend
door aardrijkskundige,door politieke gren
zen
Men zou 't zoo zeggen I Of is natie een
gedeelte van de natie, dat met meer bru
taliteit dan waarheid verkondigtWij
zijn de natie
En de anderen Niet zoo'n beetje,
daar toch hun aantal loopt in de mil-
lioenen, behooren die niet tot de natie,
zijn dat uwe onderdanen, of slaven
„Heloten" zei men in 't oude Grieken
land, paria's in Britsch-Indië, zijn het
vogelvrijverklaarden, zijn het, om een
historisch voorbeeld aan te dragen, die
men gelijk zou kunnen stellen met de
bewoners der Nederlandsche provincie's
Limburg en Noord-Brabant, welke door
een tirannieke Calvinistische staatspartij
werden verdoopt en getreiterd als de
Generaliteits-landen
Is zulk eene aanmatiging toch niet
belachelijk
Wij, deel van de natie, wij zijn de natie,
de geheele natie. Als we eene Protestant
sche natie waren, dan moesten we eene
natie zijn van luilakken en nietsnutters,
omdat immers de werken volgens Lut
her ter zaligheid van geen nut zijn
dan fhoesten we Gods water maar over
Gods akker laten loopen, want wat komt
er, volgens Calvijn, alle menschelijke
inspanning op aan, als 't toch in Gods
raadsbesluiten vaststaat, ons werkloos
heid, ellende, ziekten, hongersnood, oor
log en den dood te brengen
Maar gelieve, als we een Protestantsche
natie zijn, wanneer zijn we dat dan ge
worden Toch wel niet vóór de zestiende
eeuw En is Nederland als volk, als na
tie toen pas begonnen te bestaan? Tellen
dan de acht eeuwen,die daar aan zijn voor
afgegaan, laten we zeggen van af de
geloofsprediking door SintWillibrord in de
zevende eeuw tot aan den dood van den
grooten Windesheimer tegen het eind
van de 15e, Thomas Kempis, tellen
die acht honderd jaren dan niet meer
mee Het is zeer onhistorisch en on
waarheidlievend om evenals een struis
vogel je kop in den grond te steken en de
acht eeuwen van Rijk-Roomsch en echt
vaderlandsch leven zoo maar weg te mof
felen.
En dan zou men kunnen vragen, heeft
het import-artikel uit Wittenberg en
Genève, van 't zuivere Evangelie, hier
dan de Roomsche markt zoo in eens en
radicaal bedorven
Ging de hoofdstad des lands, Amster
dam, niet pas in 1578 over aan de Sta
ten En was toen het Katholieke Geloof
in de bevoorrechte plaats van het
Sacramentswonder in eens uitgeroeid
Is het geloof er niet altijd trots
rimmige predikanten Men kan
t :h de geschiedenis van's lands poeët,
uen grooten Vondel, niet negeeren, die
de predikantenpartij wel aandorst, en
wiens dichtader niet minder rijk vloeide,
toen hij, dat wonderbaar vernuft, was
teruggekeerd in den schoot der aloude
Moederkerk.
Men kon in 1581 Spanje en Philips
wel afzweren, maar had daarmede ook
het Katholicisme den nekslag gekregen
Verzekert niet Bilderdijk, dat in het be
gin der zeventiende een groot deel der
bevolking in de steden en het overgroot
gedeelte der bevolking op het platteland
nog katholiek was En had misschien
Nederland het Protestantsch merktee-
ken gekregen in de jaren van het twaalf
jarig Bestand, toen een der gronddogma's
van het Protestantisme, de afschuwelijke
predestinatie-leer als de twistappel werd
tusschen twee even machtige partijen.
Het kostte het leven aan den Raads
pensionaris Joan van Oldenbarneveld,
toen Prince Mouringh, die zelf niet wist,
of de predestinatie er groen of geel uit
zag, zijn zwaard tegen zijn vijand, aan
hanger der Arminianen, wierp in de weeg
schaal van Gomarus.
Toen aanbad elk Gomar's pop,
En Armijn, die kreeg den schop.
Waren we dan eene Protestantsche na
tie geworden op 't einde van de zeven
tiende eeuw, toen de kracht der plakaten
in felheid verminderde, toen de uitoefe
ning van denKatholieken Godsdienst door
de overheid niet ongevoelig voor eene
geldelijke remunerate, weer oogluikend
werd toegestaan
Zijn wij misschien eene Protestantsche
natie geworden, toen in 1795 de Fransche
vrijheidshorden, het land binnendron
gen en aan de dwingelandij der Calvinisten
voor goed een einde werd gemaakt Of
in 1815, toen in de grondwet van den
Staat der Nederlanden werd vastgelegd,
dat iedere godsdienst vrij en gelijk Be-
rechtigd zou zijn volgens de wet
Heeft Noord-Nederland misschien zijn
idealistisch protestantsch karakter zoo
weten in te drukken aan het Zuiden, dat
dit in 1830 gaarne met het andere deel
vereenigd bleef
En nu
Zijn we nu dan ten minste eene pro
testantsche natie
Maar het Protestantisme zelf? Is het
niet in eigen boezem hopeloos verdeeld
Is het innerlijk niet geheel voos Kan
dat op den naam van een christen be
lijdenis aanspraak maken, dat den grond
slag van het Christendom ondermijnt
en omverwerpt. Man kan immers toch
gerust Protestant zijn en tegelijk de god
heid van Jesus Christus loochenen., men
kan Protestant zijn en tegelijk geheel on
kundig omtrent het aanbiddelijk geheim
der Allerheiligste Drievuldigheid, Prote.
stant, zonder ooit den bijbel te lezen
Protestant en nooit een kerk bezoeken,
Protestant en socialist. Ja, dat schijnt te
kunnen samengaan, adres aan zooveel
dominé's met sterk geprononceerd socia-
listischen toeleg en die toch gehand
haafd bleven op hunne posten.
Wil men ten laatste misschien
nog als bijzonder Protestantsch aanmer
ken die oude, fanatieke aanvallen,
scheldpartijen en lasterpreeken, waar
aan ons heilig geloof in den laatsten tijd
heeft blootgestaan van de zijde van som
mige dominé's, praktijken, die ons her
inneren aan den Aprilstorm van 1853, aan
de hagepreeken waarvan onze arme voor
ouders de dupe werden.
Consequent doorgevoerd, moesten die
drogredenen als in de Nieuwe Zijds en
elders te berde gebracht, leiden tot
dezelfde gewelddaden als voorheen....
tot de bestorming van onze kerken, de
vernieling onzer altaren en beelden....
Maar èr is een groot verschil. Destijds
leidde het opzwiepen der volksmenigte
tot geloofsafval en beeldenstorm, thans
zal het ten gevolge gehad hebben
schaamtegevoel en inkeer der bezadigde
fracties en versterking van het Room
sche element.
Men zal mij misschien tegenwerpen,
maar is het Protestantsch karakter der
natie, zoo al niet in werkelijkheid bestaan
de, dan toch niet officieel erkend
Ook dat niet. Wel het tegendeel. Luister.
Onlangs bood de vorige Pauselijke gezant,
Mgr. Vicentini, zijne geloofsbrieven aan
aan Hare Majesteit. Hij betitelde zich
zeiven en het zou een leugen zijn,
hadde hij anders gesproken als den
gezant van den Plaatsbekleeder van
Jesus Christus. Daar is Leiden in last
en al de kampen KanaSn's in rep en roer.
Verbeeld je den Paus van Rome, van
dat afgodisch Babyion enz. enz. De
Kerkeraad van Amsterdam besluit daar
over een adres te zenden aan de Koningin,
waar hij als zijn meening uitspreekt, dat
de uitlating van den Nuntius wordt
beschouwd als strijdig met .daar hebt
ge 't alweer.... het protestantsch
karakter onzer 1 natie.
Eenige dagen zitten de witgebeften en
zwart-getabbaarden in hevige spanning.
Daar komt eindelijk het antwoord van
Hare Majesteit. Wij geven het hier met
opzet letterlijk
Het Loo, 18 November '22.
Voldoende aan de bevelen van Hare
Majesteit de Koningin heb ik de eer den
Kerkeraad der Ned. Herv. Gemeente te
Amsterdam Harer Majesteits dank over
te brengen voor de in adres van den7en
November j.I. geuite gevoelens van ver
knochtheid aan Haar en Haar Huis.
Hare Majesteit verbindt daaraan den
wensch, dat zoowel de Kerkeraad dier
Gemeente, als geheel de Ned. Hervormde
Kerk, den bloei van het Koninkrijk van
Christus in ons Vaderland krachtig blijve
bevorderen.
De Particuliere Secretaris van H. M. de
Koningin,
(w. g.) Van GEEN.
O jongens, wat een waterstraal....
Pastoor C. Nuijen, Amsterdam
De regeeringscrlsis In Duitschland: dr. Cuno ziet van de vorming van
een Kabinet af. Ontbinding van den Rijksdag? Algeheele overeen
stemming tusschen de Geallieerden ten opzichte van de basis van onder
handeling met de Turken. De Sultan van Turkije gevlucht naar Malta.
Een boodschap van Bonar Law aan het Engelsche volk.
Onder de Telegrammmen: De Conferentie te Territet bij Lausanne be
gonnen. De vlucht van den Sultan. De verkiezing van den nieuwen
Khalief. De Sultan naar Mekka? De groote aardbeving; ook de
Hawaii-eilanden geteisterd.
De regeeringscrisis in Duitschland.
Rijkspresident Ebert had Zaterdag
avond besprekingen gevoerd met de
leiders van de sociaal-democratische groep
van het centrum, van de democraten,
van de Beiersche en van de Duitsche
volkspartij. Hij stelde hen in kennis
met den brief van Cuno. Er werd geen
definitief resultaat bereikt, maar er bleek
een mogelijkheid de moeilijkheiden uit
den weg te ruimen, wanneer bovenge
noemde partijen, op den grondslag ven
het door hen, in verband met de Duitsche
nota van 13 November aan de commissie
van herstel, vastgestelde programma,
aan Cuno de vrije hand willen laten bij
de keus van zijn medewerkers. De aldus
te vormen regeering zou dan van den
Rijksdag een vertrouwens-votum moe
ten verlangen. Op dezen grondslag zou
Cuno kunnen voortgaan met het vormen
van het kabinet.
10 uur 's avonds werd bekend gemaakt,
dat dr. Cuno zijn pogingen definitief
had opgegeven. Ebert heeft achtereen
volgens de leiders der sociaal-democraten
en die van de burgerlijke arbeidsgemeen
schap ontvangen. Hij verzocht de verte
genwoordigers der burgerlijke partijen,
uit hun midden een candidaat-kanselier
aan te duiden.
De burgerlijke fracties vergaderden
onmiddellijk en kwamen tot het besluit,
dat, aangezien de sociaal-democraten
de crisis hadden uitgelokt, ook zij moesten
trachten, een uitweg te vinden en een
poging te ondernemen om een regeering
tot stand te doen komen.
In parlementaire kringen komt men
hans meer en meer tot de overtuiging,
dat de ontbinding van den Rijksdag de
eenige oplossing is, tenzij dr. Wirth zelf
aan het bewind terugkeert, hetgeen men
in verschillende politieke milieus niet
uitgesloten acht.
De verkiezingen in Engeland.
Een boodschap van den eerste-minister
aan de natie over den uitslag van de
verkiezingen luidt als volgt
„De natie heeft een motie van ver
trouwen in de nieuwe regeering aange
nomen. Wij zullen ernstig trachten het
vertrouwen te rechtvaardigen dat in
ons gesteld is."
De bladen zijn het erover eens dat na
de opening van het parlement voorloopig
alleen de Iersche wet zal afgedaan wor
den.
De schrijver H. G. Wells, candidaat
van de arbeiderspartij voor de Londen-
sche universiteit is verslagen. De con
servatief is gekozen.
Het herhaalde overtellen van de stem
men in Noord-oost Derbyshire, waarvan
in een draadloos bericht al melding is
gemaakt, heeft op een klucht geleken.
Men was er een dag lang mee bezig ge
weest, toen gisterochtend om tien uur de
zevende overtelling begon.
De eerste uitslag wasFrank Lee
(arbeiderspartij,) 9385, Stanley Holmes
(liberaal) 9371 en kapitein Waterhouse
(conservatief) 8880 stemmen. De libe
rale candidaat vroeg onmiddellijk her
telling aan en de arbeidersmeerderheid
bleek nu tot twee stemmen terugge
bracht. Bij de volgende overtelling was
de liberaal drie stemmen achter, bij de
vierde was hij vier voor en daarna kwam
men nog tweemaal tot afwijkende uit
komsten. Een keer heette het dat Holmes
duizenden stemmen voor was, een ander
maal dat hij 216 stemmen meer had en
dat de conservatief tweede geworden
en de arbeider onderaan de lijst gekomen
was. De zevende telling, die definitief
verklaard is, gaf aan Lee 9357, aan Hol
mes 9352 stemmen, maar de laatste ver
klaarde dat er vijf stembriefjes aan het
totaal ontbraken, die er den vorigen dag
nog waren geweest.
Nadat Lee tot overwinnaar uitge
roepen was, werd hij uitbundig toege
juicht en hield hij van den paal van een
straatlantaarn, waar hij in geklommen
was, een toespraak.
De kwestie van de hereenïging van de
twee liberale partijen blijft aan de orde
en er pleit een groote waarschijnlijkheid
voor, dat de nationale liberalen zich in
de Asquith-liberalen zullen oplossen,
gelijk de volgelingen van Chamberlain
op de regeeringsbanken zullen terugkee-
ren. De moeilijkheid is alleen nóg, dat
verscheidene nationale liberalen, vooral
in Schotland, hun zetels te danken heb
ben aan den steun van de Tory's. Daar
om zouden de kiezers bezwaar kunnen
maken.
Uit het Itallaansche
parlement.
Na de uiteenzetting van den minister
van financiën nam Turaffi het woord ter
bestrijding van de regeering, doch hij
wordt herhaaldelijk in de rede gevallen
door fascisten. Leden van andere partijen
protesteeren tegen deze interrupties,
waarop de fascist Devecchi antwoordt.
Hij gebruikt daarbij termen, die den
president aanleiding geven hem tot de
orde te roepen. Hij weigert evenwel,
zich hieraan te storen. Naar aanleiding
van dit incident verklaart de president,
dat hij zal aftreden.
Mussolini antwoordde in de Kamer op
de vragen, welke hem door verschillende
sprekers waren gesteld. Hij verklaarde,
dat zijn politiek niet tegen de arbeiders
zal zijn gericht, en wijst er op dat de ar
beiders jegens de regeering een houding
van welwillende afwachting aannemen.
Mussolini verzocht den Kamervoor
zitter De Nicola, zijn ontslagaanvrage
terug te nemen, omdat het noodzakelijk
is, dat iedereen medewerkt tot het her
stel der natie.
Alle afgevaardigden brachten bij deze
woorden warme hulde aan De Nicola.
Mussolini zeide ten slotte„Wij ver
werpen de medewerking van niemand,
wie het ook zij wij zullen rechtstreeks
afgaan op ons doel namelijk den vrede,
de grootheid en de welvaart van het
vaderland."
De premier begaf zich daarop naar
den zetel van den Kamervoorzitter en
drukte De Nicola warm de hand, onder
de levendige toejuichingen der afgevaar
digden, die het incident als gesloten
beschouwden.
De Nicola verklaarde, dat hij niet bij
zijn ontslag-aanvraag zal volharden.
Devecchi begaf zich eveneens naar
den zetel van den voorzitter, gaf een
uitlegging, bood verontschuldigingen aan
en drukte den voorzitter de hand.
De vlucht van den sultan.
Naar verluidt zal de sultan den 20sten
te Malta aankomen, maar officieel wordt
daaromtrent volkomen het stilzwijgen
bewaard. De aide-de-camp van den sul
tan is den 12den te Malta aangekomen.
Tewfik psaja, de gewezen grootvizier,
Moestafa Sabri, de gewezen Sjeik-al-
Islam en elf andere vooraans aande
Turken zijn uit Konstantinopel te Alex-
andrië aangekomen.
Uit. Konstantinopel wordt gemeld,
dat Refet pasja bij he vernemen van de
vlucht van den sultan bevel gegeven
heeft het paleis door milirairen te doen
bezetten en alles te verzegelen.
Uit Ierland.
Het proces tegen Erskine Childers is
Vrijdagavond afgeloopen. Het vonnis
zal te zijner tijd worden bekend gemaakt.
Annie Mac Swiney, de zuster van Ma
ry Mac Swiney, die hongerstaakt in de
Mountjoy-gevangenis, is Vrijdagmiddag
buiten de gevangenis aangekomen, en
heeft gezegd, dat zij van plan is, bij de
poor te blijven en geen voedsel te ge
bruiken, totdat haar zuster in vrijheid
is gesteld.
(Beiden zijn, naar men weet, zusters
van den vroegeren burgemeester van
Cork).
Uit den Volkenboud.
De commissie uit den Volkenbond voor
de besmettelijke ziekten heeft besloten,
dr. Haigh, haar vertegenwoordiger te
Moskou, naar Griekenland te zenden
om het hooge commissariaat van het
comité voor de vluchtelingen bij te staan
bij de sanitaire organisatie van de vluch
telingenkampen.
Kolonel Gautier, een ander lid van de
commissie voor de besmettelijke ziekten,
is eveneens naar het Naburige Oosten
vertrokken om de vluchtelingenkampen
te inspecteeren.
De Servische en Tsjecho-Slowaksche
gezanten te Bern hebben bij het secre
tariaat van den Volkenbond het verdrag
op 31 Augustus 1922 tusschen beide sta
ten gesloten, ter inschrijving overhandigd.
De voorbesprekingen voor Lausanne.
Curzon heeft Zaterdagochtend een
bezoek aan Millerand gebracht. Poin-
caré heeft ter eere van Curzon een noen
maal gegeven. Daarna hebben de beide
ministers van buitenlandsche zaken een
bespreking gehouden.
Curzon, Poincaré en hun medewerkers
zouden Zondagochtend per extra-trein
Parijs verlaten. Zondagavond zouden zij
een bijeenkomst hebben met Mussolini
in een plaatsje aan het meer van Genève.
Officieel wordt uit Parijs medegedeeld,
dat er Zaterdag op het departement van
buitenlandsche zaken nuttige besprekin
gen plaats gehad hebben tusschen de ver
tegenwoordiging van Frankrijk, Enge
land en Italië over de kwesties, die ter
conferentie van Lausanne besproken
zullen worden. Die besprekingen hebben
bevestigd, dat de geallieerden het over
al die kwesties volkomen eens zijn.
Na afloop van de conferentie verklaarde
een ingewijde van Havas, dat de confe
rentie de voorstellen heeft vastgesteld,
die aan de Turken zullen worden voor
gelegd, maar de afgevaardigden hebben
zich verplicht, den inhoud ervan abso
luut geheim te houden. De voorstellen,
zoo voegde hij er aan toe, zijn niet on
veranderlijk of definitief, en zullen aan-
leding geven tot bespreking.
De voorwaarden, die in de gemeen
schappelijke resolutie van 23 September
1922 zijn vervat, zijn verduidelijkt, en
de wijze van toepassing is geregeld.
De besprekingen waren zeer hartelijk.
Poincaré wees op de overeenstemming,
die tusschen de geallieerden heerscht.
Curzon wenschte zich daarmede geluk,
en twijfelde er niet aan, dat eenzelfde
geest de Fransche en Italiaansche afge
vaardigden te Lausanne zou bezielen.
Engeland en Angora.
De voorzitter van het centrale comité
voor het kalifaat in Indië heeft aan Bo
nar Law een telegram gezonden om, uit
naam van de muzelmannen in Indië, te
protesteeren tegen de houding van En
geland in de kwestie van het kalifaat.
Hij verklaart, dat de Muzelmannen van
meening zijn. dat de besluiten van de
Turksche Nationale Vergadering heilig
zijn, en dat zij de wenschen van de ge
heele Muzelmansche wereld belichamen.
Relletjes in Dresden.
Na afloop van de betoogingen, van
den bond van oorlogsslachtoffers, tegen
de duurte, hebben te Dresden Zaterdag
groote plunderingen plaats gehad. De
hoofdcommissaris van politie had de
winkeliers aangeraden, van 'smiddags
af de winkels te sluiten. Ook de trams
reden niet meer.
Na opruiende redevoeringen van drie
sprekers trok de menigte naar het raad
huis, waar de politie haar uit elkaar joeg.
Daarna schoolde men samen in verschil
lende straten. In de Prager Strasse werden
gesloten winkels bestormd en geplunderd.
Ook aan het hotel Europaeischer Hof
en aan het Palasthotel brachten plun
deraars een bezoek, alsook aan verschil
lende ca é's.
Om 4 uur 's middags hadden er nog
meer plunderingen plaats in het Mün-
chensche kwartier. Hoewel de bereden
politie ingreep, verergerde de toestand
zich toen het donker werd. De plunde
ringen werden voortgezet. De ruiten
van groote winkels werden ingegooid.
De politie moest gebruik maken van haar
gummistokken.
Er zijn tal van bet6ogers gearresteerd.
Onder de betoogers waren veel jeugdige
personen en vrouwen. De omvang der
plunderingen en onlusten kan thans nog
niet worden overzien.
In Saksen zullen de sociaal-demo
craten, die de sterkste partij in den land
dag vormen, zonder echter over de meer
derheid te beschikken, trachten alleen
de regeering te vormen, in de hoop af
wisselend door rechts en links te worden
gesteund. De communisten hebben wel
iswaar nog geen besluit genomen, maar
zullen waarschijnlijk een soc.-dem. voor
stel, om een regeeringscoalitie te vormen,
van de hand wijzen. Op 25 November
houden de communisten een congres,
waar zij een besluit zullen nemen. De
regeering heeft den nieuwen landdag
tegen Vrijdag 1 December bijeengeroepen.
Te Genève en Lausanne is een ty-
pografenstaking uitgebroken. Te Lausan
ne hebben de bladen besloten een geza
menlijke krant uit te geven, la Presse
Lausannoise.
Woensdag zal er in Duitschland een
boete- en biddag worden gehou
den.
Te Dusseldorp is een aanschrijving
van den minister van binnenlandsche
zaken ontvangen, behelzende, dat ver
zoeken om te werk stelling van werk
nemers op den bid- en boetedag met het
oog op den geheelen economischen toe
stand en de duurte, zooveel mogelijk
behooren te worden ingewilligd. Deze
verzoeken zijn te richten aan den regee-
ringspresident.
Deze beslissing is het resultaat van de
van radicale arbeiderszijde met groote
hevigheid gevoerde agitatie, om aan den
bid- en boetedag zijn wettelijk karakter
te ontnemen, en inplaats daarvan 1 Mei
en 9 November tot wettelijke feestdagen
te verklaren.
Vrijdag zijn in de Inns of Court
te Londen negen vrouwen tot de balie
toegelaten. Met de eerste advokate in
Engeland is dit reeds eenige maanden
geleden gebeurd, maar zij oefent geen
practijk uit. De negen nieuwe zullen dat
wel doen.
De Spaansche Senaat heeft het ver
zoek om vergunning tot het instellen
van een vervolging tegen generaal Be-
renguer, den gewezen Spaanschen hoo-
gen commissaris in Marokko, ingewil
ligd.
Een officieel communiqué zegt,
dat in de streek van Boven-Moeloeja
opstandelingen, aangehitst door den Ma-
raboe Omar een groote poging gedaan
hebben om door het Fransche front te
breken en het gebied, dat zij ontruimd
hadden, weder te bezetten. De vijand
moest terugtrekken. Dit echec heeft
grooten indruk gemaakt in de bergen en
heeft een einde gemaakt aan het gezag
van den leider der opstandelingen. Men
hoopt, dat de onderwerping van de streek
thans vlugger zal gaan.
Clemenceau is te New York aange
komen. Hij werd hartelijk toegejuicht.
Antwoordende op de begroetingsrede van
den president van den gemeenteraad,
verklaarde Clemenceau het doel van zijn
reis. Hij zeide: „Ik kom uitleggen, dat
Frankrijk noch militaristisch noch im
perialistisch is. Het handhaaft een sterk
leger, omdat dit de eenige waarborg is
tegen een nieuwen aanval. Geef ons de
noodige waarborgen, dan zullen wij on
middellijk ons leger afschaffen."
Een langdurige toejuiching volgde op
deze woorden.
Severing, de Pruisische minister
van binnenlandsche zaken, heeft op
nieuw een aantal rechts-radicale orga
nisaties verboden o.a. de Pruisische af-
deelingen van de nationaal-socialistische
partij.
Ook het gemeentebestuur van Ber
lijn wil bezuinigen. Het heeft tegen-31
December 2000 hulpkrachten bij het
personeel ontslagen.
Wolff meldt uit Hamburg, dat de
vlieger Förster gisteren op het vliegveld
Fuhlsbuettel met een motorloos vlieg
tuig over vlak land gevlogen heeft bij
een windsterkte van gemiddeld zeven
meter per seconde. Hij legde vluchten
van 50 tot 150 meter af op een hoogte
van 4 tot 6 meter.
MARXTHIEUWS.
ALKMAAR, 18 Nov. Vee. Aangevoerd
16 paarden f 150400 10 koeien f 225
475 21 nuchtere kalveren f 1028
273 schapen f 4052 1 vet varken f 125
11 magere varkens f 3555 95 biggen
f 2332; 19 bokken en geiten f416.
Boter, per y2 K.G. f 1.201.30. Eieren,
per 100 stuks f 15—17.
BOVENKARSPEL (Station), 18 Nov.
Groenten. Aardappelen. Due f 0.65
0.70, blauwe f 0.850.90, bonte f 1.05
per baal, aanvoer 405 baalspruitkool
f 1.102.50 per 15 K.G., aanvoer 53
zak. Uien. Groote gele f 0.75-1.20,
kleine gele f 1.101.35, aanvoer 875
baal; Bloemkool I f 9.2516.50, id. II
f 6.25—9.50. id. Ill f 0.20—2.60 per
100 stuks, aanvoer 33.300 stuks1; Roode
kool f 0.551.55, aanvoer 62700 K.G.
gele kool 0.901.25, aanvoer 15.400
K.G. witte kool f 0.250.80, aanvoer
36.400 K.G., alles per 100 K.G. Bieten
groote 5.7511.75, kleine 2.304.75
per 1000 stuks, aanvoer 121.700 stuks;
Wortelen 0.600.75, aanvoer 590 baal.
BROEK OP LANGENDIJK, 18 Nov.
(Weekbericht Langedijker Groentenvei-
ling.) Werden de vorige week 160 wagons
kool aangevoerd, deze week slechts 105
wagons. Op de prijzen oefende deze min
dere aanvoer echter geen invloed ten
goede uit, daar alle koolsoorten weer
minder opbrachten. Ook peen en uien
hadden een dalende markt. Bloemkool
is gewild, de aanvoer bedroeg 22.400
stuks, voor le cerf werd betaald 6.60—
19.70 en voor reuzen 7.5018.40 per
100 stuks. Roode kool aanvoer 324.000
KIGlk prijs 1ste soort 1.201.20, 2e
soort 0.301.10 per 100 K.G. Gele kool,
aanvoer 342.500 K.G., prijs le soort 1
2.50, 2e soort 0.20—0.90 per 100 K.G.
Witte kool, aanvoer 387.400 K.G., prijs
0.401Deensche witte 0.802.60 per
100 K.G., witte kool per wagon 75—76.
Losse wortelen (peen) aanvoer 10.000
K.G., prijs 1.10—1.50 per 100 K.G.,
bietenaanvoer 1.000 K.G., prijs 12.
Rammenas, aanvoer 2175 K.G., prijs
1.40—2.70. Rapen, aanvoer 2000
K.G.prijs 1, alles per 100 K.G. Uien,
aanvoer 87.325 K.G.prijs 1.503.20;
nep, aanvoer 3760 K.G., prijs 2.70—
3.80; uien drielingen 1.502.30 per
0100 K.G. Spruitkool, aanvoer 130 K.G.,
prijs 11.40—12.90 per 100 K.G. Aarsap
pelen 1535 K.G., schoolmeesters 1.50—
1.70, blauwe f 3 per 100 K.G.
CULEMBORG, 18 Nov. Fruit. (Vei-
lingsvereeniging Culemborg en Omstre
ken.) Stoofperen 2e kw. 2 ct., Giese Wilde
mannen le kw. 6y230 ct., Avezaath ka
pellen 7 ct., Brederode 6% ct„ Lamberger
reinetten 4% ct., goudreinetten le kw.
6y215 ct., winterjannen le kw. 8y2 ct.,
hollemans le kw. 3% ct„ Gert Roelof
2y2 ct., bellefleurs le kw. 57 ct., joden-
peren le kw. 3% ct., Westlandsche bel
lefleurs le kw. 6" ct., groenperen le kw.
4y2 ct., Fransche bellefleurs lekw. 2 ct.,
wijnzuur 5 ct., alles per K.G. Savoyekool
2 ct. per stuk.
LEIDEN, 18 Nov. Boter. Prima fa-
brieksboter 2.20—2.25, prima boeren-
2.402.60, goede boeren- 22.30 per
K.G. Met middelmatigen aanvoer en
tragen handel.
Turf. Van 13—18 Nov. aangevoerd
260.000 lange turf, /ll; 90.000 zwarte
turf, 13 per 1000 stuks.
LOOSDUINEN, 18 Nov. (Weekbo
richt der Loosduinsche veilingen.) Groen
ten. Ook deze week bleef de lage stand
der meeste tuinbouwproducten aanhou
den. De warenhuistomaten worden nog
leeggeplukt in de hoop dat het product
nog iets zal opbrengen. Als het niet al te
veel door de vorst geleden heeft, krijgt
men nog van 3 tot 6 p. 100 kilo, of van
50 ets. tot 1. Zelfs de tomaten uit de
stookkassen zijn sterk in prijs gedaald. De
vorige week ontving men nog van 25 tot
32, nu maar weer van 16 tot 23. Van
deze tomaten hangen er nog heel wat,
men heeft de boveneinden afgesneden
waardoor de onderste snoeren zich krach
tig hebben ontwikkeld, maar 't product
is over 't algemeen te zacht, daar 't nu
geen tomatentijd meer is. Anderen kwee
ken in de stookkassen nog steeds snij-
boonen en zelfs Duitsche prinsessen en
varen daar niet slecht bij als men de op
brengst nagaat, want voor de eerste
wordt van 90 ets. tot 1.20 voor de tweede
van 54 tot 75 ets. per kilo betaald. Uit de
rijen wordt hoe langer hoe meer salade
aangevoerd, te veel soms, zoodat de han
del niet alles kan verwerken en dat drukt
dan weer de prijzen. Bij normalen aanvoer
besteedt men nu van 5 tot 7 voor eerste
soort, maar als deze bestaat, zooals deze
week meermalen voorkwam uit 5 6
duizend krop, geeft men van 3 tot 5. 't-
zelfde geldt voor spinazie, er is vrij veel
vraag naar en als de aanvoer niet boven
de 300 bennen van 4 kilo gaat, krijgt men
van 1 tot 1.20, maar anders loopt de
prijs terug tot 60 en 70 ets. De koopers
moeten zich dan dekken voor de mogelijk
heid, dat zij met een gedeelte blijven zit
ten. De opbrengst wordt zeer bevredigend
genoemd en komt bijna overeen met die
van 't vorig jaar, toen er zulk een groot
gebrek aan groente was. Selderij komt in
groote partijen ter veiling. Deze week
waren er tuinders die van 12 tot 2400 bos
tegelijk aanvoerden, toch krijgt men er
nog van 2.50 tot 3 voor. Bleekselderij
is er zeer veel bevroren, maar wie flink
heeft weten te dekken krijgt nu al van
25 tot 37 de 100 bos. Knolselderij werd
in massa opgeruimd, doch de opbrengst
daalde daardoor sterk, voor groote dikke
knollen kreeg men maar van 1 tot 2 ets.
per stuk. De boerenkool is deze week flink
vooruit gegaan. Door te groote aanvoer
had men voor een week of drie de markt
bedorven en was de prijs van 60 ets., ge
daald op 25 ets. de ben van 8 kilo, maar
langzamerhand is dat weer beter gewor
den, zoodat men gisteren al weer kwam
tot 65 ets. Dat wordt dus een loonende
teelt, want er is zeer veel uitgepoot. Veel
peterselie is er bevroren, maar er zijn toch
nog velen die heel wat hebben overgehou
den. Zoo waren er die deze week op een
veiling van 500 tot 750 bos aanvoerden
en de prijs liep nog omhoog, want men
kreeg van 3 tot 4.50 per 100 bosie».
Schorseneeren worden nu in flinke
quantums ter veiling gebracht, de aan
voer bedroeg deze wee'- 108.975 halve
kilo's en de opbrengst kan nog zeer goed
genoemd worden, want de handel be
steedt voor eerste soort van 13 tot ruim
18 per 100 kilo, en tweede soort brengt
nog van 7 tot 10 op. Deze week werd
er W2er radijs verkocht op alle veilingen.
Ze bracht van 3.80 tot 4.50 per 100
bosjes op.
UTRECHT, 18 Nov. Aan de markt
alhier waren heden aangevoerd 1200 stuks
vee. Handel redelijk. De prijzen waren als
volgtstieren f 90215, vaarzen f 120-245,
pinken f 70-120, melkkoeien f 170295,
kalfkoeien f 230330, vaarskoeien f 110
215, magere kalveren f 3075, nuchter»
kalveren f 1523, magere varkens f 26—
57, biggen f 1226, magere schapen f 30—
40, lammeren f 2232.
BOTER, KAAS, EIEREN EN HONIG.
LEIDEN, 18 Nov. Boter. Prima fa-
brieksboter (controle) f 2.202.25, prima
boerenboter f goede id. f 2.402.50,
weiboter f 2.2.30. Aangevoerd 578, 10/16
vaten, wegende 1940 Kg. Handel flauw.
GOUDA. Veiling van 17 Nov. Witlof
le soort f 48—60, idem 2e soort f 1532;
Spruiten le soort 1 12.80—22, idem 2e
soort f 57 per 100 Kg.Roode kool
f 0.60—4.50; Gele savoyekool f 0.10—5.40;
Groene idem f 0.104.10; Boerenkool
f 0.103.10; Andijvie f 0.10-1.80 per 100
100 stuks; Andijvie per kist f 0.02—0.41;
Spinazie f 1018; Uien f 0.502.60; Kro
ten f 0.90—3.10; per 100 Kg.; Peen f2.10
5; Rnolselderie f215; Selderie f 1.20
—2.40; Peterselie f3.30; Prei f 0.10—2.30
per 100 bos: Eieren f 16 aea1ÜQ slulaL
t