uTt deü omtrek!
Aanbesteding.
Yvette Guilbert.
Beplanting met bloembollen der
Tuilerieën te Parijs.
Het Stads Armen- en Ziekenhuis.
Lezing „H. Jeanne d'Arc".
Personalia.
Te Amsterdam is geslaagd voor het exa
men apothekers-assistente mej. J. M. Heek,
alhier.
Voor het examen vrije- en orde-oefe
ningen zijn te Amsterdam geslaagd de
dames H. J. van Eskert en N. de Jong,
beiden alhier.
Maandag 27 November is het 12i/» jaar
geleden dat mej. van Doom Hendriks
bij de „Sierkanin betrekking kwam.
HET PORTRET VAN JACOBUS ZAF-
FIUS IN HET FRANS HALSMUSEUM
In „Onze Kunst" schrijft de heer G.
D. Gratama, directeur van het Frans
Halsmuseum, over het portret van Ja
cobus Zaffius door Frans Hals.
Aan dit artikel ontleenen wij het vol
gende Het portret van Zaffius dat zich
in een Engelschen Kunsthandel bevond,
werd in het werk van BinderBode ge
rangschikt onder de verloren gegane
werken van den meester, waarvan het
bestaan alleen bekend was door een gra
vure van J. van de Velde. Door verge
lijking met deze gravure van J. van de
Velde kwam men tot de overtuiging, dat
het portret in den Engelschen kunst
handel dat van Zaffius was. Dr. C. Hof
stede de Groot nam op zich,het portret
uit Londen mee te nemen, waarna ge
tracht zou worden, zoo de beeltenis aan
de verwachtingen beantwoordde, het
schilderij voor het Frans Halsmuseum
in eigendom te verkrijgen. Het bezit
van dit schilderij was van groot belang
te achten wijl het in 1611 geschilderd
werd, alzoo 5 jaar vroeger dan de oudst
bekende werken van Hals en omdat de
voorgestelde figuur van beteekenis was
geweest in Haarlem. Het bleek dr.
Hofstede de Groot al dadelijk bij zijn be
zoek in Londen, dat het schilderij een
echte Hals was, hetwelk hij dan ook
naar Holland meenam. Het portret
stelt Zaffius voor, naar links gekeerd,
een zwart fluweelen kalotje op het hoofd,
waar onderuit wat grijze haren pieken.
Hij is gekleed in zwart gewaad met
bruin bont omzoomden zwarten mantel.
Een liggende, gekrulde witte kraag
scheidt het hoofd van den romp. Scherp
als van een havik zien de felle oogen
den beschouwer aan, die in dezen grim-
migen kop een onverzettelijken geest
vermoedt van een zeer krachtige per
soonlijkheid. Het portret is niet gesig
neerd, doch daarom niet minder echt,
daar Hals met iederen penseelstreek zijn
naam neerschreef, zoo typeerend is die
voor den meester. Dr. A. Bredius, prof. dr.
W. Martin en F. SchmidtDegener zij
waren allen, evenals de heer Gratama,
dan ook overtuigd met een echten Hals
te doen te hebben.
Aan de verwachting, dat in Holland
wel kunstliefhebbers te vinden zouden
zijn, die er toe zouden bijdragen om het
belangrijke werk in het Frans Halsmu
seum" te doen plaatsen werd voldaan
door den heer en mevrouw Philips-de
Jongh te Eindhoven, die het op royale
wijze aan het museum schonken.
Laat ons hopen, aldus besluit de heer
Gratama zijn artikel, dat weldra nog
meer van Hals' werken voor den dag
komen, opdat nog eenmaal een volledig
beeld van 's meesters ontwikkeling ge
geven worde, van het begin van zijn
loopbaan af tot dat zijn vermoeide hand
het penseel nederlegde, na dit zoo lang
en zoo voorbeeldig te hebben gevoerd.
De ophooging van de terreinen bi] de
PUlslaan.
De Arbeidsverlenglng bij het Tram
personeel.
Musikalische Kammerspiele.
Burgerlijke Stand.
Ondertrouwd: 24 Nov. J. Maten en
T. Mooijman.
Geboren; 23 Nov. 1. van H. Y. Wand-
stra—Gerz. d. van S. Hart—Bosma.
Overleden: 23 Nov. J. A. Guitoneau,
70 j. Heerensingel.
DAMMER.
Hoofdklasse-competitie Nederland-
sche Dambond.
Een avond bij „Gysbert Japicx".
Winkelsluiting.
Gasverstikking.
LAATSTE L'SEtlWS.
De burgemeester van Rotterdam.
Opheffing Dep. van Landbouw.
De Vlootcommissie.
Een dreigbrief.
De nieuwe Duitsche Regeering In den
Rijksdag.
Van de Conferentie te Lausanne.
Opnieuw verhooging.
ASSENDELFT.
NOORDWÏJKERHOUT.
KROMMENIE.
VELSEN.
IH@£ZQMDE9i.
4.V. „DE TIJDGEEST".
Donderdag 23 November 1922,
A. v. E.
v. ax
Landbouw en Yisscherij.
Langjacht bi] vee.
Heden werd op laat van het Ministerie
van Waterstaat aanbesteed: het onderhoud
van de buiteaduinen en van eenige duin
wegen op het eiland Vlieland gedurende
de jaren 1923 en 192 L
Laars te inschrijver was: A. 0. Kooyman,
Vlieland f 11280.—
Flerca werd aanbesteed: het onderhoud
ier werken van het Noord-Holland ch Ka
naal gedurende het jaar 1923, in drie per-
oeelen.
Laagste inschrijver van het le perceel
was: N. V. Aannemersbedrijf De Eenheid,
Amsterdam f 31200.van het 2e perceel:
P. Daalder, Alkmaar f 17000.van het 3e
perceel: J. 0. Kooyman, Vlieland f 19.100.
Gecombineerd le en 2e Perceel. Laag
ste inschrijver R. K. Koppen, Alkmaar,
f 49.900
En ten laatste: het onderhoud van het
Jaagpad langs het Zuider-Spaame, gedu
rende de jaren 19231924.
Hiervan was de laagste inschrijver: W.
H. N. Neelissen Haarlem f 774.—
Alen schrijft ons
Reeds bij de eerste voorstellingen van
haar tournee, in Botterdam, Amsterdam en
Den lAag voor uitverkochte huizen, is
reeds gebleken, met welk een groot enthou-
sianne men hier in Holland de beroemde
Fransche „diseuse" van de „Fransche
Chansons", heeft ontvangen. De pers is una
niem vol lof over haar nog steeds schit
terend talent van actie en voordracht.
De heeren Boes en Bijvoet zijn naar
Parijs vertrokken, ten einde aldaar de
bloembollen te planten in de tuinen der
Tuileriën.
De heeren Krelage en War naar waren
vóór hun afreis naar Amerika zooals men
zich herinneren zal, is via Frankrijk ge
reisd) in de gelegenheid de terreinen te
zien te Parijs, waar de beplantingen zul
len worden aangebracht en hebben bevon
den, dat deze zich uitstekend voor dit doel
eenden, meldt het „Kweekersblai."
Zoo stilaan, zonder dat de buitenwereld
er iets van verneemt, maar toch gestaag
door, worden er ia het Stads Armen- en
ziekenhuis veranderingen aangebracht, welke
voor de inwonend an ware verbeteringen zijn.
Langen tijd heeft men met verbeteringen
gewacht, omdat er plannen bestemden voor
den bouw van ean geheel nieuw huis, doch
door allerlei omstandigheden raakte deze idéé
langzaam-aan op den achtergrond en het
bleek niet mogelijk, binnen afzienbaren tijd
een nieuw gebouw te stichten. En toen
ia men aan het veranderen geslagen! En
net voldoening mag op de tot stand ge
komen. verbeteringen neergezien worden.
De ouderwetsche privaten op de binnen
plaatsen behoeven geen dienst meer te doen.
In het hui3 zijn moderne W. C.'s aange
bracht. Voor de ouden van dagen was het
ook werkelijk geen doen, in den winter de
binnenplaats op te moeten gaan.
Bij de vTouwsnafdeeling is een badka
mer aangebouwd. De opgang naar de be-
or..urs/.amer is geheel gemoderniseerd. Een
nieuwe trap, leidende naar den zolder, is
aangebracht en op den zolder zijn twee
vriendelijke vertrekjes voor verpleegsters in
gericht.
De belangrijkste verbeteringen zijn echter
wel die, welke d9 ziekenzalen hebben an
dergaan. In de vrouwenziekenafdeeling is
een muur weggebroken, zoodat één groote
ruimte vorkregen werd en is alles nieuw
gerestaureerd en keurig opgeknapt. Een
prettig vertrek is het geworden van flinke
s f netingen, terwijl lichtinval en ventilatie
takend zijn. Door openslaande deuren
komt men op een nieuw aangebouwd bor
des, waar heerlijk van de buitenlucht te
genieten is in het zachte seizoen.
Ook de mannen-ziekenafdeeling staat even
eens door openslaande deuren met het hier-
vcrengencemde balcon in verbinding. Ook deze
afdee.ing is geheel gemoderniseerd en doet
voor die der vrouwen niet onder.
De kinderafdeeling ziet er mede goed uit,
doch zoodra maar eenigszins mogelijk is, zul
len hier eenige noodzakelijke veranderingen
verricht worden.
Dit jaar is ook electrisch licht in het huis
aangelegd.
Een practische maatregel, sinds lang ook
ingevoerd, is wel dat de kinderen, aan de
:orgen van de inrichting toevertrouwd, uit
besteed worden. Dit heeft o.m. tot voordeel,
dat zij beter het gezinsleven leeren kennen en
meer uit de gestichtssfeer komen. De kinderen
worden uitbesteed bij gezinnen van dezelfde
religie, als waartoe zij zelf behooren.
Zoo ziet men, dat door Burgerlijk Armbe
stuur en den directeur te zamen zooveel mo
gelijk gedaan wordt, om er het verblijf van de
ouden van dagen zoo gezellig mogelijk te
doen zijn. Een streven, dat allen lof verdient!
Voor do Haarlemsche B. K. Vereeniging
voor Gr ote Gezinnen heeft gis'e enavond
in de St. Joaephsgezollenvereeniging een
voordracht met lich'.beelden plaate gebed
over de H. Jeanne d'Arc, de Maagd van
Orleans.
Kapelaan Lühn, die reeds naam heeft
gemaakt als goed crureur door zijn lezin
gen over „Lourdes," handhaaft dien goe
den naam door zijn nieuwe voo dracht.
Op p ettige, onde handende wijze sche'st
hij het leven van de Maagd van Orleans
en weet zijn toehco-ders tot het einde te
boelen Omeiwij.Vd zal ZijaEcrw. dan ook
met d*ze nieuwe voordracht weer vele lau
weren oogs.en, juist als bij de tournée met
Lourdes.
Togen half negen opende de voorzitter,
Mr. J. N. J. E. Heerkens Thijs sen, de
bijeenkomst en heette allen hartelijk welkom,
inzonderheid den Eerw. sar., dien hij dank
zeide voor zijne bereid willigheid, de voor
dracht te wil.en honden.
Dan nam kapelaan Lühn het woord.
Allereerst schetste hij Jeanne d'Arc ah
jong meisje, h:e z'j een groote godsvrucht
had en dram aast een groote we kzaamheld
welke zioh nitte in de hulp voor haar ou
ders als veldarbeidster. Dan werd hare roe
ping beschreven.
Op het veld zijnde, verscheen haar een
helder licht en een stem zeide haar, dat
zij moest gaan, om Orleans te entz t en,
den Koning naar Reims moest voeren, op
dat hij daar gekroond en gezalfd zou wor
den en den vreemden overlieersaher nit het
land verj agea.
Dan beschreef Zijn Eerw. op interes
sante wijze de moeilij .heden, we ke J.anne
d'Arc (z.j was 13 k 14 jaar) te overwin
nen had, eer z.j bij den Koning toegelaten
werd, alvorens in hare zending geloofd
werd. Hoe haar ten sbtte toegestaan werd,
aan Bst hoofd van een legerschaar op te
rukken, hoe zij eenige teekens geeft, dat
haar zending een hemelache is, dat zij aJ.
aanwijst, waar haar degen ligt en eenige'
menschen hun aanstaanden dood voorspelt;
hoe zij ook Karei VU aanwijst, hoewel zij
hem niet kent.
Dan volgt haar oprukken naar Orleans
en het ontzet dezer stad, waarbij de maagd
gewand wordt, doch getroost door de haar
toegevoegde beschermheiligen, de H. Ca-
tharina en de H, Margarelha.
Dan het optrekken naar Beim3, de kro
ning aldaar van Karei Vil tot koning van
Frankrijk. En eindelijk het marle'.airsehap
van de maagd; hoe zij in handen der En-
gelschen valt, die haar ten slotte den dood
doen ondergaan op den branlstapel.
Kapelaan Lühn besloot zijn lezing met
een mooie peroratie, waarin hij er op wees,
dat een ieder zijn kruisje in dit leven te
dragen heeft en dit ook met geduld en
onderwerping aan Gods H. Wil moet doen.
De heldere voordracht van den Eerw.
causeur werd afgewisseld door het zingen
van eenige toepasselijke liederen.
Een warm applaus loonde Zijn Eerw.
voor de fraaie lezing en de voorzitter
dankte hem hartelijk voor het verschafte
genot, terwijl hij er tevens op wee3, welk
een groote weldaad Paus Benedictus XV
z.g. aan de Katholieke wereld in het al
gemeen en Frankrijk in h9t bijzonder be
wezen heeft, door Jeanne d'Arc du eer
der altaren waardig te keuren.
Het is werkelijk een mooie avond geweest.
We vernemen dat de gerezen moei
lijkheden met het polderbestuur, in ver
band met de ophooging van de ter
reinen, uit den weg zijn geruimd,
spunnen om met den eerepalm uit den strijd
te komen.
Belangstellenden, welke dezen wedstrijd
wenschen bij te wonen, hebben vrijen toegang.
Donderdag-vond en hedenmorgen had
den in het gebouw „St. Bavo' de huis
houdelijke vergaderingen pleats van de
Tramafdecling „St. Raphael" afd. „St.
Augustinus" onder leiding van den heer
L. Gecrs, hoofdbestuurslid, tevens
voorzitter der tramafdeeling Haarlem ter
bespreking der dienstorder inzake de
arbeidstijd verlenging. De vergaderingen
werden druk bezocht. Aanwezig waren
o.a. afgevaardigden der afdeelingen Lei
den, Hillcgom en Velsen.
Besloten werd, voorloopig geene publi
caties te geven van de besprekingen
welke hadden plaats gevonden.
Het volle verlrouwen in het Hoofd
bestuur werd uilgesproken terwijl de
besprekingen in handen van genoemd
Bestuur gesteld zullen worden.
De tweede uilvoering in den Stadsschouw
burg is wederom een groot succes geworden.
Er kan niels dan goeds van verteld worden.
Wij verwijzen er voor naar de vorige recensie
van onzen muziekverslaggever. Een drietal
nieuwe nummertjes op 't programma vond
een zeer goed onthaal. Het publiek was
dankbaar gestemd!
,Jiaarlemsch? Damclub"„Damclub
Haarlem."
Het programma voor de hoofdklasse-com
petitie van den Nederlandschen Dambond is
thans definitief vastgesteld en wordt geopend
met de ontmoeting „Haarlemsche Damclub I"
tegen „Damclub Haarlem I".
Maandagavond a.s. le half acht vangt in
het clublokaal der „Haarlemsche Damclub",
bovenzaal café „De Korenbeurs", Spaarne 36,
deze wedstrijd aan.
Na de promotie in 1918 van de „Haarlem»
sche Damclub" naar de hoogste afdeeling van
den Nederlandschen Dambond hebben de eer
ste tientallen van de be'de Haarlemsche dubs
elkander niet meer in officieële wedstrijden
ontmoet.
Nu ook de „Damclub Haarlem" verleden
jaar naar de 1ste klasse promoveerde, zijn
deze jaarlijksohe wedstrijden weder in eere
hersteld.
Het belooft dan ook Maandagavond a.s. een
zeer interessante strijd te worden, temeer
waar waarschijnlijk beide tientallen geheel
volledig in deze „derby" zullen uitkomen.
De Haarlemsche damspelers zullen dus
kunnen genieten van een mooien en spannen-
den wedstrijd tusschen de twee oude Haar
lemsche clubs.
Wij zullen het niet wagen een voorspelling
te doen wie van beide vereenigingen de over
winning zal behalen.
Wij zijn er echter van overtuigd, dat van
beide zijden alle krachten zullen worden inge-
nOdanks den druk der tijden in de
Frische Vereeniging te Haarlem blijven be
staan; zij heeft de kwijning mee doorge
maakt, als onverbiddellijk gevolg van den
oorlog; zij is echter in 't hart levend en
krachtig gebleven, omdat zij doortrild wordt
van liefde voor het dierbaarste, dat de
mensch heeft, zijn herinneringen aan het
ouderlijk huis, aan geboortedorp, -slat,-land
en de taal van zijn jongensjaren. En zoo
zyn vele leden lid gebleven, al moeten zij
zwaar bloeden voor het lidmaatschap, we
gens de duurte van de Haarlemsche zalen
o.a. Dinsdagavond warén zij dan ook in
grooten getale samengeperst in de Achter
zaal van Brinkman. Er stond een tooneel-
of voordracht-wedstrijd op het programma,
om het beste paa rte kiezen, dat 16 Dec.
a.s. zal moeten kampen tegen vier paren
uit de omliggende steden: Amsterdam, Alk
maar, Leiden en Den Haag. Er stond ook
op het programma, dat de jaarlijksche bij
dragen voo rde twee soorten leden het
volgend jaar weer tot groot leedwezen
van het bestuur zijn moet f 7.50 en
f 4.50; maa rteekenend voor den geest is,
dat dit besluit met even vragen van de
voorzitter zonder een woord verder, geno
men werd en dat de geestelijke dingen alle
aandacht in beslag namen.
Eerst sprak Mr. A. S. Miedema hartelijke
woorden tot de vergalering over één der
getrouwe broeders, dien dag begraven, Dr,
Hotse Erongersma, wiens beteekanis voor
„Gysbert Japicx" en voor de leden daar
van èn voor Haarlem in 't algemeen hij
uiteenzette. Dr. Bxongersma kpn doorgaan
voor het mode lvan den Friesohen volks
aard op z'n be3t en zal zoo met zijn
groote, eenvoudige, trouwe gestalte voor aller
oogen blijven. In eerbiedige stilte hoorden
allen dit warm gevoelde woord aan.
Toen kretg Dr. J. B. Schepers van den
voorzitter, den heer F. Bxoersma, het woord,
om de Friezinnen en Friezen op te wek
ken, om toch vooral op Zaterdag 16 De
cember in 't Frie3 gekleed in de Schouw
burg te komen en ook aan het eenvoudige
maal op den 18an mee aan te zitten. Da
leden krwgen daarvoor nog een briefkaart.
En toon kwamen de drie tooneelschetsen
een vierde ook opgegeven viel af. Het eerste
wai een greep uit het leven door Dr. J. B.
Schepers naar het Hollandsch bewerkt, dat
hij „Sitte" genoemd had: van een paar, dat
boven hun stand heeft geleefd en plotseling
hoort, dat da kas, waaruit hij „geleend" heeft,
zal worden nagezien. Dan „it Spük yn de
Kast," waarin een man zich eindelijk aan de
oppermacht van zijn spook-van-een-wijf weet
te onttrekken door gebruik te maken van
een kast, die op slot kan. Het derde paar
heette „Jan en Griet" en had een klein, rus
tig twistgesprekje over aangebrande karne-
melksche pap. De jury had het uiterst moei
lijk om uit deze drie zoo uiteenloopende
stukken, vermeerderd met de herinnering aan
een stel kwaadsprekende „Dienstboden," die
de vorige keer gespeeld hadden, een keus Ie
doen. Alles bij elkaar genomen, oordeelde zij
bij monde van Mr. A. S. Miedema het twede
paar het best, om in de aanstaanden wedstrijd
op te treden en zoo vlogen in snel tempo,
afgewisseld door „Fryske Sankjes uit de
„Lieteboekjes" de verschillende tafereelen
voorbij en was het heengaanstijd, eer men het
wist Het voorspel van het zilveren feest was
goed geslaagd.
Op verzoek herinneren wij er aan dat van
25 November tot en met 6 December de ver
plichte winkelsluiting opgeheven is. Geduren
de die dagen mogen de winkels zoolang wor
den opengehouden als de winkelier verkiest.
Mej'. R., wonende aan de Hchermerstraat
heeft daar een gedeelte van haar woning
verhuurd. Toen huurders van dit gedeelte
gisterenmiddag thuis kwamen, werd een
sterke gaslucht waargenomen. Spoedig wa
ren buren en leden van „Eerste Hulp"
bij de hand, die niet zonder opoffering
er in slaagden het huis binnen de drin
gen en hulp te bieden. Het bleek dat
mej. B. reeds bewusteloos was. Hulp werd
verleend en zij werd in 't Gasthuis op
genomen.
Naar aanleiding 'van een door de Msb. uit
Londen ontvangen bericht, dat hel besluit van
den Volkenbond om Mr. Zimmerman, burge
meester van Rotterdam, te benoemen lol
voorzitter der Oostenrijk sche conrile-commis-
sie thans definitief :s, heeft de Redactie van
het Rotterdamsche orgaan zich lot den bur
gemeester zelf gewend, die haar meedeelde,
„dat de aangelegenheid der benoeming van
den commissaris-gene Haai van tien volken
bond te Weencn zich in een stadium be
vindt, dat nog geen vaststaande feilen kun
nen worden medegedeeld.''
Aan deze tegenspraak kan het blad nog
toevoegen, dat zoowel de benoeming door den
Raad van den Volkenbond als de aanvaarding
vna die benoeming door den burgemeesler
reeds vrijwel vaststond, toen op het laatste
moment zich nog moeilijkheden voordeden,
welke nog niet zijn opgelost. Door die moei
lijkheden is alles weder „op losse schroeven"
komen te staan, zoodat de mogelijkheid dal
b «tgemeester Zimmerman voor Rotterdam
behouden zal blijven, geenszins als geheel
uitgesloten behoeft te worden beschouwd.
Naar wij vernemen, kan in het begin
der volgende week worden tegemoet ge
zien, het K.B. voor opheffing van 't
Dep. van L. N. en H. en daarna zal spoe
dig een hiermee verband houdend wets
ontwerp de Kamer bereiken.
Bij K.B. is thans de Vlootwet-eommis-
ingesteld en zijn daarin benoemd tot
lid en voorzitter, Mr. R. J. H. Patijn,
buitengewoon gezant en gevolmachtigd
minister te 's-Hage, tot leden H. J. v.
Brinck O.-I. ambtenaar met verlof, hoofd
der 2e afd. dep. Kol.: A. F. Gooszen,
Schout bij Nacht, chef van de Marine
staf; C. J. Hasselman, lid van den Raad
v. Staten, Mr. Dr. A. H. Struijcken, lid
van den Raad van State; B. J. Swart,
oud-vicepresident van den Raad van
Indië, Mr. L. J. A. Trip thesauer-gene-
raal afd. dep. Financiën; R. Zuijder-
hof, lid Algem. Rekenkamer, allen le
's-Hage. Secretaris is H. Ferwerda, luit.
ter zee le klasse te 's-Hage.
meester J. de Zee hield aan de groeve een
PARIJS. 24 Nov. Clemenceau, die thans
in Amerika vertoeft, heeft een brief ontvan
gen, waarin hij met den dood wordt be
dreigd. De brief is geteekend: Wereld oorlogs
veteraan. Uitgebreide voorzorgsmaatregelen
zijn door de politie getroffen.
BERLIJN, 23 Nov. De nieuwe, Duitsche
Rijkskanselier Ouno zal hedenmiddag zijn
kabinet aan den Rijksdag voorstellen. Men
verwacht dat hij een groote progiramrede zal
houden. De volgende week zal geen zitting
van den Rijksdag plaats hebben.
BERLIJN, 23 Nov. De Kemalisten hebben
de geall. Hooge Commissarissen verzocht, de
controle op de Turksche en Buitenland sche
Banken in Konstantinopel op le heffen, daar
alle financieele instellingen onder beheer van
de Turksche Nat vergadering moeten worden
hersteld.
BERiyjN, 23 Nov. Tptsjerim zal rich aan
H einde dezer week naar Lausanne begeven,
om de Russische eischen aan de conferentie
voor te leggen. De kwestie der Dardanellen
is de moeilijkste welke de conferentie te be
handelen heeft.
BERLIJN, 24 Nov. De Duiitsche Rijksspoor-
wegen verhoogen tegen 1 Dec. de tarieven
voor goederen- en veevervoer met 150 pet.;
tie personentarieven met 100 pet.
-
Verkiezing. Bij de verkiezing van 2
hoofd-ingelanden voor den polder Assen
delft zijn herkozen de heeren J. Al Kz.
en J. J. v. d. Laan,
Plotseling overleden. De veehouder D.
de Boer Az., die dezer dgen op den gewo
nen tijd ging melken, werd in het land
onwel. W. J. die op een perceel daar
naast aan het werk was bemerkte dat. Hij
snelde naar huie, om de familie te waar
schuwen, doch toen deze bij den zieke
kwam, waren de levensgeesten reeds ge
weken.
Onderwijs. Dezer dagen slaagde onze
plaatsgenoot den heer P. Smit Dz. voor
het examen vrije- en ordeoefeningen en
als No. 1 op de voordracht van onder
wijzer aan de O.L. School te Weesp komt
voor onze plaatsgenoot de heer C. D. Zaal,
onderwijzer aan de Kerkbuurtschool alhier.
Te wa'er. Van de zwaarbeladen vracht
auto van de firma Van Delft die op weg
was van Assendelft naar Zaandam, wilde
de chauffeur even voor de sluis bij Nauer-
na de vaart verminderen; de rem weiger
de, zoodat de auto in het water terecht
kwam. De twee inzittenden wisten er nog
bijt ds nit te springen en bekwaetn ge
lukkig geen letsel. Van de auto was niets
meer te zien, doch gaf deze voor de vaart
geen belemmering. Met veel moeite werd
het voertuig op het droge gebracht.
Uitslag veiling. De perceelen weiland
geveild voor de Erven de Wed. Mevr. Du-
riens hebben weer aardig wat opgebracht,
bij de koopers nog geen pessimisme.
Perceel I, opgeboden tot f7 500, niet ge
mijnd, koop er S. v. d. Stoel van Waase
naar. i
Perceel II „do Marken" opbod f 2000,
gemijnd door K. de Boer Wz. op f 50.
Perceel IH „Het Ossenland" opgeboden
tot f 5600. Perceel II en Hl gecombi
neerd gekocht door K. de Boer Wz. voor
f 7651. Perceel IV „De groot Rlinkaayk"
opgeboden tot f9809, gemijnd op f 32 door
K. de Boer Wz. Perceel V „de Ventjes",
opgeboden tot f 3350; gemijnd op f 90 door
P. M. N. Kwautes. Perceel VI „Binkaaijk"
en Binkaaijksven" opgeboden tot f 4200;
gemijnd door J. Kleijn Jz. op f 50. Perceel
V en VI gecombineerd, opgehouden tot
f 941, gemijnd door Kwantes op f 45. Per
ceel V, VI en IV gocombineerd, gekocht
door P. M. N. Kwantes voor f 17968. Per
ceel f „de Binkaaijk" D. P. Jongejans voor
voor f 5600. Perceel 8 „Het Laantje" op
geboden tot f4250, gemijnd op f i6 door
K. W. de Boer. Perceel 7 en 8 samen ge
mijnd op: f 1 gekocht voor f 9918, door K.
de Boer Wz. Perceel 9 „de Noordkant", op
geboden tot f 7100, gemijnd op f 34 door P.
de Boer K. A.z. Perceel X „de Zuidkant"
opgeboden tot f 6800. Perceel 9 en 10
gecombineerd verkocht door IC. de Boer Az.
te Haarlem voor f 14050. Perceel XI „de
Truijenmeet" en Percoel 12 „Klaas Wil-
lemmeet" opgeboden tot f 12600, gemijnd
door K. do Boer WU. op f 1. De percoe-
len 9, 10, 11 en 12 gemijnd door J. Haai
man to Beverwijk op f 14, dus gekocht
voor f 26792. Perceel 13 „de Heekjes" op
geboden tot f 5300, gemijnd op f 1 door
J. Poel Oz. Perceel 14 opgehouden tot
f 4650. Perceel 13 en 14 gecombineerd ge
kocht door J. Poel Oz. voor f 9905. Perceel
15 „de Wijkerkaag", gekocht door K. Aaf-
jes Wz. voor f 6060. Perceel 16 „de Bui
tenhoek van Ton", gekocht door A. Mooij,
voor t 8000. Vrij hooge prijzen zijn be
steed.
Feestavond. Onze R. K. Volksbond
heeft op waardige wijze haar jaarlijkschen
feestavond gevierd. De voorzitter de heer
D. Huipen, opende met gebed en bracht
verschillende zaken naar voren, maande aan
tot trouw vergaderingbozoek en stelde aan
alle aanwezigen St. Willebrordus ten voor
beeld.
Daarna werd het Bondslied gezongen. De
avond werd vordor gevuld met het in
drukwekkende en prachtige drama in 3 be
drijven: „Don Garcia-Moreno" dal door de
tooneelclub op zeer verdienstelijke wij zo
werd opgevoerd. De rollen zaten er zeer
goed in; de spelers voelden, geen enkele
uitgezonderd, hun rol; het spel liep vlot,
het publiek was zeer aandachtig en kwam
bij enkele tafereelen zeer onder den in
druk. In een woord: het was een zeer mooie
en genotvolle avond.
De voorzitter dankte de aanwezigen, de
spelers en vooral den Eerw. Kapelaan voor
diens moeite en opofferingen, om het schoone
drama waardig te vertolken.
Maandag- en Dinsdagavond werden in 't
„Wapen van Noordwijkerhout" de feest
avonden gehouden van den R.K. Volks
bond, afdeeling Noor.lwijkerhout ter her
denking van het Patroonfeest van den
Bond. Beide avonden zijn zeer goed ge
slaagd de zaal was telkens gooi bezet
met donateurs en leden met hun dames.
De toonee'aldceling „Oe.'ening baart
kunst", voerde zeer verdienstelijk op, het
drama in vijf bedrijven „Onschuldig ver
oordeeld." De verschillende rollen warer. in
goede handen, vooral de hoofdrollen. Na
elk bedrijf beloonde een luid applaois de
spelers.
Na het tocmeelstuk werden nog eenige
voordrachten ten beste gegeven, waarvan
ons het best beviel „Hannes moet schei
den van zijn Trui".
De voorzitter mocht dan ook aan het
eind der avonden zeker wel dank brengen
aan de tooneelisten, voor het door hen ge
presenteerde, den wensch uitsprekende, dat
de afd. tooneel op den ingeslagen weg moge
voortgaan en moge bloeien en groeien.
Woensdagavond werd het zelfde program
uitgevoerd voor belangstellende dorpsgenoo-
ten, welke avond ook zeer goed bezocht
was.
Prtfsjassen. In café „de Toekomst"
had een wedstrijd plaats in het kruisjas
sen, Er was zeer veel animo. Er waren
40 deelnemers. Na vinnigen kamp was de
uitslag als volgt: le prijs 0. Dieko en J.
Maat, elk 4 pond carbonado; 2e prijs H.
de Kan en P. Duivenvoorde Jacz., elk 3
pond; 3e prijs H. Alkemade en W. v. d.
Burg Az„ elk 2i/s pond; 4e prijs H. Heems
kerk en 0. v. d. Berg, elk 2 pand; 5e
prijs P. Duivenvoorde Dz. en J. v. d.
Burg Jzn.; 6e prijs M. Kaptein en Jac.
van Dam; 7e prijs G. v. Dam en H. v.
d. Linden.
Er heerschte een gezellige stemming on
der de spelers.
St. Isidorus. Hedenavond houdt de
onderafdeeling Land- en Tuinbouwwerklie-
den-vereeniging „St. Isidorus" haar jaar
vergadering. Op de agenda staat o.m. jaar
verslag secretaris en penningmeester en ver
kiezing bestuursleden, wegens periodieke af
treding van den voorzitter en oen commis
saris, die beiden herkiesbaar zijn, terwijl
de heer Salman, hoofdbestuurder van den
Bond zal komen spreken over de a.s. loon-
actie en het werkloozenvraagstuk.
Burgerlijke stand. Geboren: Cornelia
Alida Maria, d. van J. Remmerswaal en
G. A. A. M. Berkhout Maria Oatharina,
d. van H. van Leeuwen en M. A. van
Eeden Gijsbertus Adrianus, z. van H.
Geerlings en J. M. van Duin Wilhel-
mina Cornelia, z. van O. Wi. van Sohooten
en P. J. van den Burg.
OndertrouwdAdrianus Bonebakker en 0.
0. J. H. Gunning.
Gehuwd: J. van den Berg en O. J. Dui
venvoorden P. 0. Vlasveld en H. J.
Duivenvoorden P. A. Turenhout en M.
A. Comelisse P. Prins en P. A. Noor-
dijk.
i
Niet volgens de wet. Een ieder zal na
tuurlijk de nieuwe bordjes bij de Hervormde
Kerk en 't Spinderspad gezien hebben met
het dreigende opschrift: „Verboden in te
rijden". Wat men van gemeentewege daar
mee voor heeft is niet erg duidelijk, want
een prooesverbaal zal weinig uithalen, om
dat de borden niet voldoen aan de gestelde
eischen aan de motor- en rijwielwet.
Opgeruimd. Eindelijk zijn al de doode
boomen langs de Prins Hendrik- en Julia-
nastraat opgeruimd. Slechte twee exempla
ren hebben wortel aveten te schieten; iets
wat ook een toer is. als de planting plaats
heeft boven de rioleerbuizen.
Wat nu? Zal men 't volgend voorjaar
opnieuw tot beplanting overgaan? Misschien
dat de nieuwe deskundige gemeentewerk
man blijken geeft van beter inzicht, want
't is een pracht-idee genoemde straten van
een boomenrij te voorzien. Afwachten dus
maar.
Burgerlijke stand. Geboren: Frosina
Bregje, d. v. Yfl, v. 't Veer en F. Woer
deman Johannes, z. van Joh. Karstens
en M. de Graaf Jan Jacob Rqbtert, z.
van W. Broerse en E. van 't Padje.
Gehuwd: Tjeerd v. Dalen en Guartj'e
Smit.
Overleden: Johanna Ofman, oud 1 j'aar,
d. van Jan Ofman en Maretje Haan.
Winterlezlng. In het Gymnastiek
zaal der Chr. school had gisteravond de
tweede winterlezing plaats. De zaal was
stampvol, een groot aantal leerlingen der
Hoogere Burgerschool was ook aanwezig.
De heer W. O. v. d. Volkore van Amster
dam gaf dezen avond demanatratic-proeven
over vloeibare lucht.
Voor den inhoud dezer rubriek stelt de
Redactie zich niet aansprakelijk.
Geachte Redactie,
Beleefd verzoek ik u het volgende te
plaateen.
Vrijdag 17 Nov. had ik het genoegen
de vergadering der R.K. Kiesvereeniging
bij te wonen. Naar aanleiding daarvan en
kele aanmerkingen. Nu het voor de vrouw
plicht genoemd wordt, lid te zijn, en de
vergadering bij te wonen; is het nu noo-
dig dat het bezoek eene ware kwelling
wordt? Door bestuur en leden scheen een
wedstrijd gehouden te worden, wie 't meest
aan de zoo gewraakte tabaksbelasting zou
bijdragen.
De zaal was in een dichte rookwolk ge
huld! Daarbij een agenda die veel te over
laden was, om op een behoorlijken tijd
naar huis te kunnen gaan. Bijna middei
nacht, soms nog later eindigen! maakt het
voor de vrouwen onmogelijk deze verga
deringen te blijven bezoexen.
Dus dames, wordt dit niet veranderd,
dan maar staken!
Het schijnt nu ook in de vereenigingen
mode te worden, statuten en reglementen
te negeeren als het bestuur lat te pas
komt (de kiesver. is niet de eenigste).
Wat bijvoorbee'd denkt men, als op de be
merking, dat in negen van de tien geval
len van het reglement wordt afgeweken,
het bestuur antwoordt met de vergadering
voor to stellen het den tienden keer dan
ook maar goed te keuren! Mij dunkt dat
mijnheer van Oranenburgh maar niet lan
ger moet zoeken naar een Kiesreglement.
Trekking van 163 nummers ;en overstaan var
Notaris A G. Muliê
Prjjs van 1 100 1048 7655 12558 15523
Prijzen vau 1 9o (eigen geld.)
125 2433 4742 6821 8S34 12923 15447 18033 20198
34 2623 56 6986 9U1J 49 lOBlti Ib3a7 2c297
75 2/09 5018 7180 9220 94 16000 16032 2031/
208 2353 5390 7428 toó9 1300 73 18olo 90
575 4032 5o44 7800 9633 t>7 1623a al 20475
978 55 5Ö42 7948 1033/ 122U4 I6a94 187uU 20o7t>
1288 9a 6112 6135 lUsÖi 90 1693/ 19361 20957
1518 4212 0214 99 11 los 13530 1/284 I94a8 6P
96 40 6o98 8294 llaö-4 13708 17ao2 19061
1883 89 6d33 8419 1.449 14/o9 1740J 19b35
3084 43/6 6099 8011 12700 Ia324 1/745 20124
want bij zal er heusch niet veel pleizder
van hebben.
't Was toch heter, als men zich wat
meer aan Bisschoppelijk en Koninklijk goed»
gekeurde statuten en z/jlf opgestelde re
glementen hield, om op- of aanmerkingen
met een beroep op deze te kunnen onto
zenuwen. Stelt men een candidaat, dan
moet men weten of deze de benoeming
aan zal nemen. Na uren vergaderen en
drie stemmingen naar huis te gaan, zon»
der beslissing gehoord te hebben, is toch
al te mal!
Wil men ernstig een goede samenwer
king, laat elk lid dan oak, als da voor
zitter of een der leden het woord heeft,
zich van luide goed- of afkeuringen ont
houden. Elk heeft toch het recht er eend
meening op na te houden, en deze in een
vergadering „te uiten. De eenheid onzer
Katholieke Partij, zal anders nooit b»>
waard kunnen blijven.
Met dank voor plaatsing.
De „Veldbode" schrijft hierover het vol
gende:
Een ziekte, waaraan meermalen elk jaar
een beduidend aantal dieren als slacht
offer vallen en waarvan ik juist dezer da
gen tot twee maal achtereen bij eenige
kleine veehouders een noodslachting ont
moette, is de longjacht. Deze ziekte ziet
men vooral optreden in den nazomer, als
de boeren, na eenige weiden één of twee
maal gehooid te hebben, hun vee op deze,
eerst kortgeleden, gemaaide weiden laten
grazen, met de bedoeling van deze gron
den, zooveel als mogelijk is, nog eenig voor
deel te trekken. Dit streven is natuurlijk
zeer goed te begrijpen. Als de veehouder*
echter wisten, dat deze maatregel hun,
vooral bij eenige zorgeloosheid, soms op het
verlies van een of meer runderen komt
te staan, zouden zij hiermee, mijns inziens,
meer do voorzichtigheid in acht nemen.
De dieren, op de etwei of het nagras
gejaagd, worden nl. zeer dikwijls door de
longjacht aangetast. Gelukkig dat nu niet
elke aanval van deze ziekte noodzakelijk
een doodolrjken afloop behoeft te hebben,
vooral niet, als men oordeelkundig zijn
maatregelen neemt. Meerdere malen is het
einde echter een noodslachting, zooals in
de bovengenoemde twee gevallen, ovat veelal
een belangrijko schade voor dan betrok
ken veehouder is.
Wat is nu eigenlijk de longjacht en welke
bestrijdingsmaatregelen kan een veehouder
eventueel nemen? Onder longjacht verstaat
men een meestal zeer plotseling optredende
ademnood bij koeien, welke ademnood soms
zoo ernstig kan worden, dat het dier reeds
na eenige uren dreigt te stikken. Gewoon
lijk staan de dieren, tot dusver volkomen
gezond, met eenigszins gespreide voorbee-
nen op een bepaalde plaats in de weide
heftig adem te halen en te steunen, zoo
dat men dit tot op een geruimon afstand
kan waarnemen. Zij eten zeer weinig, zijn
uit de melk, gaan na eens liggen, dan weer
staan, en weten waarlijk van benauwdheid
niet wat te doen.
Waardoor wordt deze ademnood veroor
zaakt? Dit nu is nog een groot raadseL
Vooral het veelvuldig optreden der ziekte
in pas gehooide weilanden deed vele on
derzoekers naar een vermoedelijke oorzaak
in het voedsel zoeken. Zoo zou het aanwe
zig zijn van de bepaalde schimmelsporen
(z.g. roestsporen) op de stoppels van het
gras, wat in sommige der waargenomen
ziektegevallen inderdaad voorkwam, een oor
zaak zijn, dat daze sporen, door inademing
bij het grazen in de luchtwegen komende, in
de longen een ontsteking zouden veroor
zaken, met als gevolg den heftigen adem
nood. Toch worden in alle gevallen niet
steeds deze roestsporen op het gras gevon
den en ziet men, bij een eventueel aanwe
zig zijn van deze sporen niet immer long
jacht optreden, zoodat deze opvatting nog
geenszins als vaststaand is te beschouwen.
Woer anderen meenen, dat een te sterk
gevulde pensmaag, door het te veel eten.
van het j'onge gras, aanleiding kan geven
tot deze ziekte. Ook dit komt echter nW
altijd uit.
Na slachting ziet men aan de inwendige
organen van zoo'n dier gewoonlijk zeer wei
nig. Het eenige afwijkende is meestal een
stuk vergroot en opgeblazen zijn van de
longen met lucht; in do ernstige gevallen
kan zelfs deze longuittrekking zoo enorm
zijn, dat deze niet meer meegeven en scheu
ren, zoodat dan de borstholte met atmos-
pherische lucht gevuld wordt, waardoor het
ademhalen onmogelijk wordt gemaakt en het
dier een stikkingsdood sterft. Ook komt
het, vooral bij runderen, voar, dat men na
eenigen tijd een luchtophooping aantreft on
der de huid, nl. in de buurt van den borst-
ingang, langs den hals, of in de schouder
streek, welke ophooping zich soms zoo sterk
uitbreidt dat het geheele dier er ten slotte
als opgeblazen uitziet (in vele streken door
den landbouwer windvuur genoemd. Men
ziet dus, kleine oorzaken, groote gevolgen.
Wat kan de veehouder nu, zoo noodig,
tegen deze zie'cte doen? Allereerst het vee
niet dagen achtereen op een pas gehooide
weide laten grazen. Het brengen van den
koppel om den andoren dag b.v. naar een
oude weide is zeer aan te bevelen. Ook kan
men de gehooide weiden eenigen tijd laten
doorgroeien, alvorens er het rundvee op te
•jagen.
Ziet men verder eenige dieren door long
jacht aangetast, dan is het Noodzakelijk
deze dieren direct uit de weide te halen,
ze op stal te brengen en eenige dagen
hooi te voederen. Dit alleen kan nog een
eventueelen ernstigen afloop van den aan
val voorkomen. Is er onder de huid lucht
gekomen, dan in geen geval dit trachten te
verminderen, door er zelf met een mes
eenige sneden of prikken in te geven. Dit
is zeer gevaarlijk en kan aanleiding
geven tot verschillende complicaties. Des
kundige hulp is in deze dan nog de eenige
aangewezen weg.
