LQDRDES-WATER
Oostersche Muziek
FOTOGRAFIE
JOH. BINDELS
H.F.A.OKHUIJSEN
STADSSCHOOWBURG.
Als je maar 'n Veriaden hebt
ZALEN VOOR
DINERS EN PARTIJEN
HET LOOPT STORM!
f
Welkom Vreemdeling
10TEL CAFÉ RESTAOiANT
LION D OR
St. Nicolaas 1922.
W. A. O. TWEEHUYSEN
Foto's in elk formaat
Baaiaa&aEgESiagfl
UIT DEN OMTREK.
De uitsluiting in de Textiel
industrie.
SPAARNDAM.
Jac. Urlus.
6£MF»v«nneer
Diefstal uit een aangeteekend stuk.
De uitsluiting in de textiel-nijverheid.
VELSEROORD. Geen s[eun aan uitgeslotenen
IJMUIDEN.
KERK EN SCHOOL.
ORDE EN ARBEID.
Uit de textielnijverheid.
Mgr. Diepen bij den Paus.
De herziening van de Lager
Onderwijswet.
KUNST EN KENNIS.
Nog wat te goed.
Inbraak en moordaanslag in de
Deemster.
Een complot van boefjes.
BzNNEHL&NBSCH NIEUWS.
De electrificatie van het Goof.
De Pasteur-herdenking.
LANDBOUW EN VISSGHER1J.
Algem. R.-K. Landbouwbedrijfsraad.
Rapport der Studiecommissie uit den
Algem. R.-K. Landbouwbedrijfs-
raad.
RECHTSZAKEN.
Faillissementen in Nederland.
LAATSTE~NÏÉÜWSi
De moord te Beemster.
Advertentie o.
De Heer en Mevrouw P.
LEEUWENBERG bedan
ken voor de belangstelling bij
de geboorte van hun klein
dochter ondervonden.
Haarlem, 27 November.
JACQUES
Best werkpaard
DRAAST TOCH GEEN
CONFECTIE
Mme RENGERS HORA
SICCAMA, (conservatoire
BruxeIles=Paris) Cours et
lemons de chant (opéra
et classique), diction et
déclamation.
a parler 35 heures
N. GRACHT 37.
Wederom verkrijgbaar bij
Gierstraat 34.
LINC0L
Dinsdag 28 Nov- - 8 uur.
Woensdag 29 Nov. 8 uur.
COMOEDIA
slechts een voorstelling van
DICKY-
Vrijdag I Dec. - 8 uur.
om Toegangsbewijzen voor de Prop Feestavond ten bate
van „Herwonnen Levenskracht" op DINSDAG 28 NOV.
Geb. Sint Bavo. Aanvang half acht. Zaal open 7 uur. Kin
deren beneden 14 jaar worden niet toegelaten.
Voor zoover nog kaarten voorradig, op den dag van den
Feestavond 's avonds aan de zaal gratis verkrijgbaar.
Schitterend Programma. Geheime Verrassingen
(«huwi.'wv-.-w.ti Concertbureau A. Vernout EBaasanra
Kleine Zaal Gem Concertgebouw „Vereeniging"
WOENSDAG 29 NOVEMBER 8 UUR
Vocaal en Instrumen aal door: MAHEB00B KHAN en
MUSHERAFF KAHN uit Baroda (Engelsch-lndië)
ZIET DE ETALAGE - ZIET DE ETALAGE
LIEVE VROUWE GRACHT bij Spaarnekerk - TEL. 2770.
ook aan huis te ontbieden
VERWULFT 4,
U bent verstandig
Het Londen Monsterhuis
Heeren weg 271 A rood
St. Nicolaas Cadeau.
Vraag en Aanbod
jj A d vertentiën rj
R.-K. Dagmeisje
R.-K. Meisje
R.-K. Keukenmeisje
bekwame Strijkster en
piakster geplaatst worden
Een net meisje gevraagd
eeniging en de besturen van het Nederlandsch
Verbond van Vakvcreenigjngen, de R.K. Vak
organisatie, het Christelijk Nationaal Vakver
bond en het Algemeen Nederlandsch Vakver
bond in verband met de uitsluiting in de tex-
HET WEGVRAAGSTUK IN
NOORD-HOLLAND.
Naar men v» cneemt zal het -norstel van tiel-nijverheid.
Ged. Staten can Noord-Holland met be- Van de zijde van het bestuur der Fabrikan-
trekkina' tot overneming in beheer en on- lenvere-nigiing werd medegedeeld, dat blijkens
derhoud bij de provincie van den Zaan- de van de directie der kan.fabrieken ontvangen
landschen communicatieweg en invordering inlichtingen, van een wezenlijke loonsverlaging,
W lasten deswege van de eigenaars van bij de kanlfabriek De Jong en Van Dam geen
gronden en gebouwen in de belanghebben- sPra,ke 1S" Bovendien zou de organisatie van
B. werkgevers bereiid zijn, eventueele grieven na
de streek door het hoogheem r ia 1-chap 0pi,effing van de staking reëel onder de oogen
Voordhollands Noorderkwartier nog niet m le zien en |e behandelen,
u» aanstaande winterziltlng van de Staten Eenstemmig waren alle aanwezigen van oor-
"arden ingediend. Aanvankelijk waren Ged. deel, dat de door de arbeiders van de kantfa-
Dcttlen van oordeel, dat de nieuwe regeling briek gevolgde taktiek onjuisl moet worden ge-
met 1 Jan. 1923 zou moeten ingaan, om- acht.
dat het bestuur van den Zaanlandschen Het bestuur van de Fabrikantenvereenigimg
communicatieweg had verklaard zich daar- verklaarde zich bereid, de uitsluiting op te hef-
na niet verder met het onderhoud te kun- ^cn' indien ten minste 12 arbeiders den
nen belasten. Thans echter zijn Ged. Sta- weversarbedd opvatten en tezamen met het te-
j „ilw genwoordige werkzame personeel voortzetten.
ten voornemens deze aangelegenheid het ver|tenwoordigers van de arbeidsorfiani.
volgend jaar in een ui eng w n i g satjes verkiaarden, dat het principieel rechtma-
van de Prov. Staten aan de or, e s e - zou zijn, als de arbeiders het werk der sta-
len. De ontworpen wijziging van het re- j-ers opvalten, maar dat zij zulks momenteel
glement voor het hoogheemraadschap oord- praktisch niet mogelijk achten,
hollands Noorderkwartier ligt thans bij de De conferentie eindigde toen zonder direct
desbetreffende gemeente- en waterschapsbe- praktisch resultaat,
sturen tor inzage, met gelegenheid tot 't
Conferentie tusschen fabrikanten en arbeiders-
besturen.
Vrijdag had over deze uitsluiting een
ze later ook zal moeten worden gehan- conferentie plaats tusschen het bestuur van
deld ten aanzien van de wegen der „Zes de Fabrikantenvereeniging en de besturen
steden" en mogelijk ook van andere we- van het N. V. .V, R. K. V., 0 N V en
gen. Ook da waterschaps- en gemeentobe- A. N. V.
sturen kantten zich zeer tegen de ont
worpen regeling.
indienen van bezwaren.
Zooals wij reeds mededeelden, wordt ern
stig bezwaar geopperd door het hoogheem
raadschap, vooral ook wegens de aan de
ze zaak verbonden consequenties, omdat
Ged. Staten meenen, dat op dezelfde wij-
Bij deze besprekingen werd van de zijde
van het bestuur der Fabrikantenvereeuiging
medegedeeld, dat blijkens de van de di
rectie der kantfabrieken ontvangen inlich-
zondheidsleer, Mauritskade 57 (Oosterpark)
te Amsterdam.
De te a toonstelling zal de beide Zondagen
geopend zijn van half 12 tot 5 uur, op de
werkdagen van 12 tot 5 uur.
Jac. Urlus heeft zich als eerste helden
tenor verbonden bij een ensemble dat on
der leiding van jptenlant Hartmann, van
de Opera té -Charlottenburg en met Leo
Blech als dirigent, ta»w tournee van tien
weken doer de Ve; de'gj^d^taten van N.
Amerika gaat make weer
'jelang,stcli_ v
*3 glijparlijv-
.ch beter «r
tal der jeugdige boefjes, de 12-jarige G.
J. en de 13-jarige B. G., werden op
heelerdaad betrapt, toen zij bii £ohn
Don nay zijden shawls wegkaapten. 7ji
hebben 'n volledige bekentenis afgelegd.
Ook vrouw C. v. K. en de waterstoker O.
zijn aangehouden. Naar de andere leden
der dievenbende wordt een onderzoek
ingesteld.
Een schipper in Brulnisse zond aan den
scheepsbouwer J. H. A. v. T., wonende
Prins Hendrikkade te Amsterdam, een aan
geteekend schrijven met f 123.50. Bij aan
komst was de enveloppe ledig.
„Crescendo". Donderdagavond gaf tingen, van esn wezenlijke loonsverlaging
de muziekvereeniging „Crescendo" een bij de kantfabriek De Jong, Van Dam geen
uitvoering In het café van den heer v. sprake is. Bovendien zou de organisatie van
d. Putte, voor hare donateurs en begun- werkgevers bereid zijn, eventueele grieven
stigers. na opheffing der staking reëel onder oogen
Te half acht uur opende de voorzit- te zien en te behandelen,
ter, de heer v. d. Putte, de bijeenkomst^ Eenstemmig waren alle aanwezigen van
heette alle aanwezigen hartelijk welkom oordeel, dat de door de arbeiders van de
en hoopte, dat ook deze avond evenals kantfabriek gevolgde taktiek onjuist moet
de voorgaande, naar behooren mocht worden geacht.
slagen. Spr. bracht onder dank in her- Het resultaat van deze conferentie was,
innering, dat de vereeniging het afge- dat het bestuur van de fabrikantenvereeni-
loopen zomer-seizoen, mede door toedoen ging zich bereid verklaarde, de uitsluiting
van de donateurs en begunstigers, in 't op te heffen, wanneer tenminste 12 arbei-
gelukkige bezit was gesteld van een ders den weversarbeid opvatten en teza-
mooi vaandel en een prachtige muziek- men met het tegenwoordige werkzame per
tent. Dit laatste vooral was de kroon op soneel voortzetten.
het werk. Voorts memoreerde spr. even De vertegenwoordigers der axbeidersor-
de overwinning te Diemen. ganisaties verklaarden, dat principieel recht-
Daarna werd een aanvang gemaakt matig zou zijn, wanneer de arbeiders het
met het afwerken van het programma, werk der stakers opvatten, maar dat zij
hetwelk over het algemeen genomen, zulks momenteel praktisch niet mogelijk
goed werd uitgevoerd. De zaal is echter achten.
niet geschikt voor een dusdanige uil- De conferentie werd toen zander direct
voering, waardoor, jammer genoeg, veel praotisch resultaat beëindigd,
goeds vorloren ging.
De werkloosheid. Zaterdagmiddag ver-
gaderden de werkloozen weder in Elora. 'P0 burgemeester van Winterswijk heeft
Ofschoon Vrijdag meegedeeld was, dat uit gebruik gemaakt van art. 70, sub. 2 der
Den Haag bericht was gezonden, dat een Gemeentewet, inzake het de vorige week
brief van het Ministerie was afgezonden, Fe,nol?en, '^'ïit van den gemeenteraad wat
was deze Zaterdag 11 uur nog niet ten "v? steunen uit de gemeentekas van
raadhuize ontvangen. fabrieksarbeiders. Dat besluit als zijnde in
Men besloot dezen middag nog verschil- nJ m k®' algemeen belang wordt niét
lende raadsleden te bezoeken en dezen te uitgeroerd.
vragen, desnoods de spoedeischende raads
vergadering aan te vragen, opdat de werk-
looze arbeiders zoo spoedig mogelijk te werk
kunnen worden gesteld.
Naar we vernemen doen Burgemeester
en Wethouders al het mogelijke om daar
toe te komen. Zaterdagavond nog hield het
college een vergadering hierover.
De nieuwe sluis te IJmuiden. In de Me
morie van Antwoord in zake de Waterstaalsbe-
grooting zegt minister Van Swaay van meening
1e zijn, dat, waar met den bouw der nieuwe
sluis te IJmuiden reeds zooveel jaren gemoeid
zullen zijn, het geen aanbeveling verdient, om
dien bouw over gen langer termijn uit te strek
ken dan thans reeds door den bijzonderen aard
van dit werk is geboden.
Hij deelt in dezen het inzicht van het ge
meentebestuur van Amsterdam, dat steun ver
leende aan een adres van de Kamer van Koop
handel aldaar, waarbij werd aangedrongen op
een snellen bouw van de nieuwe sluis, waar
door dan tevens tegemoet zal worden gekomen
aan het bezwaar van die leden, welke betoog
den, dat de tegenwoordige toestand, waarbij
het verkeer met groote schepen op één sluis is
aangewezen, niet langer dan volstrekt noodig
is, moet worden bestendigd.
Een en ander neemt evenwel niet weg, dat
bij de beoordeeling van het bedrag, dat jaarlijks
voor dezen sluisbouw behoort te worden be
schikbaar gesteld, noodwendig met den toe
stand van 's lands financiën moet worden re
kening gehouden.
Aan den raad en aan Gedeputeerde Sta
ten is hiervan bericht gezonden.
Vrijdag heeft een conferentie plaats gehad
tusschen het besluur van de Fabrikantenver-
Onze^ correspondent te Home seint ons
d.<l. 25 November.
Z H. de Paus heeft heden Z.D.H. Mgr.
A. F. Diepen, bisschop van 's-Hertogen-
bosch, in audiënlie ontvangen.
Aan het bericht van de Tijd, dat de
minister van onderwijs sinds eenige dagen
geregeld confereert mot onderwijsspecialis-
ten der rechtsche partijen over het onder
werp van wet tot herziening van de La
ger Onderwijswet, voegt de Ned. toe, dat
in deze conferenties ten aanzien van ver
schillende punten overeenstemming is be
reikt.
O.a, zijn maatregelen in uitzicht gesteld
om tegemoet te komen aan de bezwaren
van de bestaande dorpsschooltjes.
PASTEUR-TENTOONSTELLING TE
AMSTERDAM.
In aansluiting aan den Nederlandschem
Pasteurdag te Amsterdam zal van 26 dezer
tot Zondag 3 December een tentoonstelling
worden gehouden van portretten, toestellen,
instrumenten, cultures, preparaten, boek
werken en curiosa, betrekking hebbende op
Pasteur, in het Laboratorium voor de Ge-
lön aan te passé
BUlTENL.vlug, op en ne<r0RATEN.
Van tijd tcbekle doelen eeien door mid
del van dagtomen. Na ongero meldt het
Hbld., dat eten wegens eei^elukkig is ge
maakt met etatenhij wortP ee" of ander
buitenlandsfrjc De Aiax-aa'- "Hoe llet
mechanisme, dat t,n V,, omotie „hono
ris causa" leidt, in, zit, weten we
niet te zeggen., zegt' K ®eni. De betrokke
nen zwijgen er aater- Als ever. Het schijnt
wel eens te ft urèiHordijüemand een brief
krijgt, waarin hem an, dj egre ?-doctoraat
wordt toegezegd, melgdemededeeling dat de
kosten van een en ac-af.r zoo en zooveel be
dragen. Mogelijk colt meenen dergelijke
pseudo-universiteitea yoor vol te worden
aangezien, als ze kunnen publiceeren, dat
deze of gene buitenlandsche geleerde van
naam eere-doctor of buitengewoon hoog
leeraar is."
Een aantal Jaren geleden is een hoog
leeraar aan een der Nederlandsche universi
teiten er zoo eens ingevlogen. Ongeveer een
jaar geleden kreeg een Amsterdammer een
eere-doctoraat van een benoemde., n
het begin van dit jaar werd een 1
Rotterdamsche medicus er gelukkig mee
gemaakt en kort geleden iemand, die naar
een bericht ook in het Hbld. meldde,
zich op het gebied van woningvoorziening
verdienstelijk heeft gemaakt.
In de twee laatstgenoemde gevallen be
trof het een promotie uitgaande van de
„The Oriental University" te Washington.
Naar aanleiding van het Rotterdamsche ge
val vroeg een chemicus in het „Chemisch
Weekblad" om Inlichtingen betreffende
„Oriei tal University". Blijkbaar had k
hij een vriendelijke offerte gekregen,
thans het „Chemisch Weekblad" meldde
als antwoord op zijn vraag
„The Oriental University of Washington"
komt niet voor in den „index generalis" der
universiteiten. Volgens deze nieuwe lijst be
staan te Washington de volgende univer
siteiten University, Howard University en
The Catholic University of America.
„Wij raden u aan, niet op de aanbieding
der „Oriental University" in te gaan in zake
verleenen van een doctorstitel. Wij zullen
ons om inlichtingen o.a. wenden tot dr.
Pearsons, secretaris van de American Che
mical Society te Washington en zijn ant
woord mededeelen."
Later schreef de secretaris van de Ameri
can Chemical Society, dat Oriental Univer
sity in Washington niet eens in het tele
foonboek voorkwam en blijkens alleen in
het buitenland „bekend" was. In Washing
ton weet men van het bestaan er van niets
af. Titels van deze „Universiteit" zijn dus
van nul en geener waarde.
Bij den burgemeester van Hoensbroek
(L.) deed zekere van D., aangifte, dat j
hem in Duitschland 37s miilioen mark
was ontstolen. Hij vertelde niet, dat hij
in ons land nog 6 maanden gevangenis
straf wegens diefstal moest ondergaan.
Dit was echter de politie bekend, die
van D. gevankelijk naar Maastricht over
bracht.
De dader voortvluchtig. I
Naar de „Tel." meldt, is in den nacht
van 25 op 26 November inbraak en een
moordaanslag gepleegd op A. K., wo
nende bij K. IJff, kaasfabriek „De Toe
komst", aan den Rijperweg, le Beem
ster. De rijksveldwachter P. is vermoe
delijk den dader op het spoor.
A. K-, die door een schot van den
dader getroffen werd, is naar hot Binnen
gasthuis te Amsterdam overgebracht.
De politie is er in geslaagd een com
plot te ontdekken van jeugdige boefjes,
allen afkomstig uit de Laanzichtstraat
en omgeving, te Rotterdam. Zij maakten
er hun werk van de winkels in de bin
nenstad te berooven. Vooral uitstallingen
van buiten moesten het ontgelden, ter
wijl het warenhuis Cohn Donnay en de
Fransche bazar ook vaak als operatie
terrein werden gezocht. Zij kaapten alles
wat zij maar krijgen konden, manufac
turen, pijpen, kleedingitukken, snuisterij
en enz. Alles werd van de hand gedaan
bij vrouw C. van K., in de Prinsenstraat
en den waterstoker A. O., in de Koorn-
straat. Zoo had vrouw C. v. K. voor 10
zijden shawls, die een waarde van 10
gulden per stuk vertegenwoordigen, f 2
voor de geheele partij betaald. Een twee-
W ATE R ST A AT SB'EG R OOTING
Aan de Memorie van Antwoord op het
Voorloopig Verslag over de Waterslaatsbe-
grooting onlleenen wij:
dat de uilgaven voor de verbetering van
den Rotterdamschen Waterwag, de verdedi
ging van de Noordzeekust, de haven van
Delfzijl, de sluis te IJmuiden en andere
groote werken alle voor hel volle bedrag zijn
uilgetrokken.
De verbetering van de haven te Vlissingen
zal voorloopig met minder kracht worden
voortgezet. De Minister zal niet terugkomen
op het plan tot drooglegging der Zuiderzee,
of er het plan-1907 van minister Kraus voor
in de plaats stellen.
De Minister acht een krachtige voortzet
ting van de productieve werken der kanali
satie van de Maas met het daarbij behooren-
de kanaal VVessem Nederweert gewenscht.
De Minister is niet bereid steun le verlee
nen aan verschillende gemeenten voor het
onderhoud van wegen, die van meer dan
locale beteekenis zijn geworden. A's er be
hoefte aan blijkt te zijn, zal hij gaarne de
indiening van een ontwerp-Verkeerswet in
ernstige overweging nemen.
Over de eleclrificatie van het land zal de
Minster zijn slandpunl bepalen wanneer de
Staatscommissie daaromtrent een voorstel
heeft ingediend.
Aan de verbetering van de rijkswegen in
Zuid-Holland zal in den eerslkomenden tijd
meer worden gedaan. De Minister heeft aan
'en Ministerraad voorgesteld 't vervoervraag-
duk bij de Spoorwegen in hel algemeen door
een commissie le doen onderzoeken.
Overweging van het plan voor de eleclrici-
sche verbindingen naar en in het Gooi heeft
den Minister geleid lot het inzicht, dat be
paling van zijn standpunt dienaangaande
voorloopig behoort le worden uitgesteld. Hij
is het eens met de spoorwegdirectie, die
meent, dat onder de tegenwoordige omstan
digheden een nieuw werk als dit, dat aan
merkelijke kapitaaluitgaven zal vorderen,
vooreerst niet tot uitvoering behoort te ko
men. „Afwikkeling van het aanhangig on
derzoek blijft echter nuffig, omdat daarvan
voordeel kan worden getrokken, wanneer in
beter tnden de plannen na noodig blijkende
herziening opnieuw aan de orde mochten ko
men."
Het eindcijfer is met 2.8 miilioen ver
laagd.
Uit de Memorie van Antwoord op de
Waterstaafsbegrooling blijkt, dat de
eleetrifioalie van het Gooi vooreerst niet
tot uilvoering komt.
Pasteurs werk is Zaterdag door Neder
landsche ge'eenlen herdacht, ter gele en'reid
van het feit, dat het een eeuw geleien is,
dat de groote onderzoeker Louis Pasteur
werd geboren.
Te Amsterdam in de groote zaal van
het Concertgebouw, is deze Nederlandsche
Pasteurdag gehouden op initiatief van de
„Nederlandsche Maa'sahappij tot bevorde
ring der Geneeskunst," en onder auspiciën
van een algemeen comité, waarin vertegen
woordigers van onze universiteiten zitting
hebben, en van alle lichamen en vereeni-
gingen, welke óf op wetenschappelijk ge
bied, of op praetisch gebtel de wetenschap
pen, door Pasteur beoefend, bevorderen.
In de zaal waren vele belangstellenden,
in hoofdzaak wetenschappelijke personen,
lender de autoriteiten bevonden zich de
minister van Onderwijs en de Fransche ge
zant.
Tot de genoodigden behoorde prof. Cal-
mette, onderdirecteur van het Institut Pas
teur en mevrouw Oalmette.
Op het podium was een versiering van
groen aangebracht met hot portret van Pas
teur, omgeven door een lauwerkrans.
De voorzitter van de Oommissie door de
Nederlandsche Mialschappij tot be.rr 'er ng
der Geneeskunst uitgenoodigl de herden
king van Pasteur's geboorte vóór honderd
jaren in Nederland voor te bereiden prof.
dr. J. J. van Loghem, opende met een
woord van welkom aan de aanwezigen de
zen Noderlandsshen Pasieurdag. In liet bij
zonder richtte hij zich daarbij tot de ver
tegenwoordigers der Regeering, de leden
van het eerecomitó, tot den Fransehen ge
zant en professor Calm©!te, den gete'.egeer-
de van het Institut Pasteur te Parijs.
De professoren Dr. Jaeger, Dr. A. J.
Kluyver, Dr. O. II. H. Spronck en Pro
fessor Oalmette hie'den re 'e.oeringen.
Des middags werd de plechtigheid o.a.
bijgewoond door den minister van onder
wijs Dr. J. Th. de Visser, den Franschetn
gezant in ons land, M. Oh. Benoist, den
commissaris der Koningin in Noord-Hol
land, jhr. mr. dr. A. Roëll, den wethouder
voor de gezondheid, dr. L H. Vos, don
rector magnificus van de Amsterdamsche
Univers:i!eit, prof. Dr. W. P. O. Zeeman,
benevens door tal van professoren van alle
uni.ersieiei des lan s verte eiwoordigers
van acadcmtes, universiteiten, genojtsehao-
pen en vo.ein'gi ïgea op we.enschappe ijk
en industrieel gebied, en door verschillen
de leden van het comité.
's A onds ver o ig ei zioh een hon 'erd-
Lal personen aan eon maaltijd in Trianon.
Nadat de tafelvoorzitter, prof. J. J. Sal-
verda do Grave, de aanwezigen had welkom
jgeheeten, stelde de Fransche gozant, de
heer Ch. Benoist, een dronk in op het Ko
ninklijk Huis.
Het Chemisch Weekblad had een Pas-
teur-nr. uitgegeven. Men treft daarin aan
do feestredevoeringen, gisteren ge'.iou ten
door prof. dr. E. Cohen, prof. dr. F. M.
Jaeger, prof. dr. A. J. Kluyver en prof.
dr. H. H. Spronck. Ver Ier droeg prof. dr.
A. J. J. Vandevelle (Gent) een studie
bij over „Pasteur" en publiceerde hij een
lijst van werken, over Pasteur versohenen,
die door prof. Kluyver nog met een aan
tal titels werd aangevuld. Dr. H. E.ion
selu-eef over Pasteur's initiatief tot de fa
bricage van zuivere gist; prof. dr. M. W.
Beyerinck zond een bijdrage over Pasteur
en de ultramicrobiologie.
Aan de rede van prof. E. Cohen zijn
enkele afbeeldingen toegevoegd.
VEEMARKTEN IN ZUID-HOLLAND
WEER TOEGELATEN.
Met ingang van 1 December worden in
getrokken het vervoerverbod van rundvee
uit Zuid-Holland naar het overige gedeelte
van het rijk en het verbod tot het houden
van rundveemarkten in die provincie.
Rapport eer Studiecommissie.
- Een studiecommissie uit den Algemeeaen
R.K. Landbouw-Bedrijfsraai heeft een rap
port uitgebracht inzake: a. de grondslagen
van het arbeidsloon in den landbouw; b.
opneming van kapitaalrente in de exploi
tatierekening van een landbouwonderneming
en c. de instelling van een Documentatie-
bureau voor den landbouw.
In deze commissie hadden zitting de Zeer-
eerw. Zeergel. heer Mr. Dr. Am Borret
S. J. als voorzitter, de heeren A. J. Loer
akker en J. Pijnacker als leden en Mr.
H. van Haastert als secretaris.
Een samenstelling van dit rapport zullen
wij geven in een der eerstvolgende nos.
Het rapport van bovengenoemde commis
sie. dat in ile algemeene vergadering van den
Ag. R. K. Landbouw-Bedrijfsraad van 26 OcL
j.l. is goedgekeurd en vastgesteld, kan als
volgt worden samengevat:
Grondslagen van het Arbeidsloon.
In het algemeen is het stellen van de ar
beidsovereenkomst op een anderen dan den
louter vermogensrechleüjken grondslag, n.l.
op een meer socialen grondslag in den geest
van de familieverhouding zooais deze nog
wel voorkomt tusschen gezinshoofden en in
wonende dienstboden alleszins en dringend
gewenscht.
De commissie is van oordeel, dat voor het
arbeidsloon in den landbouw dezelfde princi-
pieele grondslag moet worden aangenomen
als voor dien in de industrie. In den land
bouw beslaat echter het loon gewoonlijk ook
voor een deel uit goederen in natura.
De commissie meerit, dal de maatstaf ter
berekening van het loon in natura moet zijn
de vraag wat den arbeider door de verstrek
kingen in natura aan geld wordt bespaard,
m. a. w. hoeveel geld de arbeider anders zou
moeten uitgeven voor hetgeen hem nu in
natura wordt verstrekt.
De grondslag van het arbeidsloon zoo
wel in den landbouw, als in welk ander be
drijf ook is de prestatie van den arbeider.
Daarnaast echter staat het feit, dat de arbei
der slechts dan arbeid presleeren kan, indien
hij kan bestaan en leven, m.a.w., indien hom
een menscliwaardig bestaan verzekerd is. Dit
laatste is een conditio sine qua non voor de
arbeidsprestatie en omdat ieder rnensch
recht op bestaan heeft tevens een eisch
van strikte rechtvaardigheid.
Een consequentie van dit beginsel is o.m.
dit, dat het bedrijsfresultaat allereerst moet
worden aangewend om het rechtvaardige mi
nimumloon te betalen; eerst moet de arbeid
zoowel met het hoofd (dus van den onder
nemer, bedrijfsleider, administratief beamb
te enz.) als met de hand (dus van den eigen
lijk gezegden werkman) worden beloond
en daarna pas komen kapitaal, rente en on
dernemingspremie in aanmerking voor een
deel van het bedrijfsresultaat.
De billijkheid en de bedrijfssaamhoorigheid
(gewoonlijk aangeduid als de sociale recht
vaardigheid) vragen bovendien, dat het ar
beidsloon in verband wordt gebracht met de
bedrijfsresultaten en de commissie meent,
dat dit kan door altijd met in achtneming
van hel rechtvaardig minimumloonlot
grondslag voor het loon le nemen het g»
middelde van de bedrijfsresultaten over een
bepaald aantal jaren. De commissie ant
woordt ontkennend op de vraag of „speciaal
de quantitatieve opbrengst der landbouw
productie" het loon behoort te beinvloeden.
Een quantitatief hooge opbrengst waarborgt
in geenen deele nog een goed bedrijfsresul
taat.
Opneming van de kapitaal-rente in
de exploitatie-rekening van een
landbouwonderneming.
In het gedeelte van de opbrengst, dat den
ondernemer toevalt, is een drieledig karak
ter le onderscheiden.
X. Het ondernemingsloon: dat is de ver
goeding voor arbeid en risico.
Dit gedeelte moet den ondernemer even
goed gewaarborgd zijn als den arbeider. Zelfs
kan men zeggen, dat het loon van den onder
nemer iets hooger moet zijn, omdat zijn
„menschwaardig bestaan", d.L zijne maat-
schappe ijke positie hooger ligt
2. Kapitaalrente: dit is de vergoeding voor
het in de onderneming gestoken kapitaal. Dit
bedrag moet berekend worden naar den al-
gemeenen rentestandaard en komt den onder
nemer zelf ten goede, wanneer hij met eigen
kapitaal de onderneming drijft en moet door
hem aan den geldschieter worden afgedra
gen, wanneer hij geld heeft opgenomen. Voor
den bloei van het bedrijf, om dus op den
duur niet met verlies te werken, is het noo
dig, dat ook dit bedrag in de opbrengst be
grepen zij, maar het komt slechts op de twee
de p aats, daar het niet die zedelijke en eco
nomische noodzakelijkheid heeft als het
loon voor verrichten arbeid. Een ondernemer
mag derhalve geen rente voor zich bere
kenen, dan nadat aan de arbeiders hun mini
mumloon volledig gewaarborgd is.
3. De eigenlijke ondernemingspremie. Dit
is de reta-winst, die de ondernemer uit het
bedrijf verkrijgt. Deze zal kleiner of grooter
zijn, naarmate het bedrijf minder of meer
rendabel is. Dit gedeelte komt rechtens den
ondernemer alleen toe. Anderen, met name
de arbeiders, kunnen daar geen aanspraak op
maken, dan in zooverre het bi-lijk is, dat het
arbeidsloon niet aanstonds gedrukt worde
bij minder gunstige bedrijfsresultaten, wan
neer te voren de ondernemers meer dan ge
wone winst gemaakt hebben.
De commissie is van meening, dat slechts
rente mag worden berekend van het kapitaal
dat in de onderneming als zoodanig is gesto
ken en dus tot de onderneming als zoodanig
behoort. Slechts de gebruikswaarde van het
kapitaal (d.i. de gekapitaliseerde opbrengst
eener zaak) mag hier in aanmerking komen
en niet de verkoopwaarde, die eigenlijk met
hel bedrijf geen verband houdt en veelal af
hankelijk is van toevallige factoren, welke
met het bedrijf niets of weinig hebben uit te
staan.
Ook van de schulden, die op de onderne
ming rusten, mag de rente in rekening wor
den gebracht
De Instelling van een
Documenlatie-Bureau.
Indien nu het arbeidsloon moet worden
bepaald eenerzijds op grond van de gemid
delde behoefte van een arbeidersgezin en
anderzijds op grond van de gemiddelde uit
komsten van het bedrijf, dan behooren daar
toe de noodige gegevens te worden verzameld.
Deze verzameling van gegevens zal op des
kundige wijze moeten geschieden, waarna ze
een statistische bewerking zullen moeten
ondergaan. Met deze taak worde een bureau
belast, dat den naam van Documentatie-
Bureau voor den Landbouw kan dragen.
De commissie meent, dat, wanneer de
stichting van zulk een bureau niet wil af
sluiten op het kostenbezwaar, h„-t bureau zich
niet uitsluitend zal behooren bezig te houden
met het verzamelen van gegevens, maar zóó
zal moeten worden uitgerust, dat het tegen
een nader vast te stellen vergoeding ook
diensten zal kunnen presteeren als Centraal
Boekhoudkantoor en Belasting-Advies-Bureau
en mettertijd wellicht ook als Schattingsbu
reau. Zoodoende mag de verwachting worden
gekoesterd, dat het Bureau zich althans
grootendeels zelf zal kunnen bedruipen.
De Nederlandsche Boerenbond bezit in zijn
Cenlralen Accountantsdienst een instelling,
die uitmuntend geschikt is om de documen-
tatiewerkzaamheden te beginnen. Daartoe is
voorloopig niet meer noodig, dan dat aan
dezen Dienst een hulpkracht worde toege
voegd b.v. een jongmensch met de Mercu-
rius-acte op een salaris van pl.m. 2500.
die onder leiding en toezicht van den direc
teur de dagelijksche werkzaamheden verricht.
De directeur van den Centralen Accoun
tantsdienst heeft zich, behoudens goedkeuring
van de door den Nederlandschen Boerenbond
ingestelde Commissie van Toezicht, bereid
verklaard de leiding der documentatie op
zich te nemen.
Volgens mededeelingen van het Handel»*
informatiebureau van Van der Graaf en
Co.'s Bureaux voor den Handel zijn over
de afgeloopen week, eindigende 24 Nov.,
in Nederland uitgesproken 69 faillLaemen-
ten tegen 49 faillissementen in dezelfde
week van het vorige jaar.
Van 1 Januari tot en met 24 Nov. 1922
2841 faillissementen tegenover 1957 over
hetzelfde tijdperk van het vorige jaar.
ALKMAAR, 27 Nov. Nader wordt ons
nog betreffende den moordaanslag te
Beemster gemeld, dat de darr A. M.
door iden Rijksveldwachter Faas te !t
Zand ïs gearresteerd en .gevankelijk naar
Alkmaar is overgebracht.
Heden overleed zacht en
kalm, na een langdurig en
smartelijk lijden, meermalen
gesterkt door de laatste H.H.
Sacramenten, onze geliefde
dochter en zuster
MARIA GOEBERT
in den ouderdom van ruim 17
jaar.
Uit aller naam,
Fam. A. F. GOEBERT.
Spaamdam, 25 Nov. 1922.
Geboren:
ZOON van
C. T. TELLEKAMP en
M. A. M. TELLEKAMP—
Van der Bom
Haarlem, 24 Nov. 1922.
Bloemhofstraat 13,
te koop bij JAN v. d. VELDT,
vrachtrijder Santpoort.
waarvan men in de groote maga
zijnen honderden stuks verkoopt
Wij hebben voor ieder iets apart
enspotgoedkoop. Uitverkoop
LAFAYETTE, Groote Houtstraat,
hoek Nieuwstraat.
POETST ALLEEN MET
HET BESTE EN GOEDKOOPSTE
ALLER METAAL POETSMIDDE
LEN. - LEDIGE BUS HEEFT 4
CENT WAARDE.
TEL. 189.
5a Volksvoorstelling.
HET SCHOUWTOUïtEEL
(Der keusche Lebemann)
Een grappige verwikkeling in drie
bedrijven van FRANZ ARNOLD en
ERNST BACH.
Prijzen f 1.19, f 1.-, f 0.80, f 0.6?,
f 0.41. Vrij van rechten.
Een vroolijk detectievespel in 4 bedr.
DE TIjD zegt: Een avond van pret
tig vermaak.
van Dr. WILLEM ROYAARDS
Bur.au dagelijks van 10 3 uur.
Toegangskanten af 1,50 dagelijks van ,95 uur bij Concert
bureau A. VERNOUT, Warmotsstraat I
Ruime keuze in
H. HARTBEELDEN in alle maten en polychromie
BEELDEN MAR'A en JOZEF enz. enz.
MEDAILLONS MEKRUIS - KERKBOEKEN
ROZENKRANSEN - STAAFDE EN HANGKRUISEN
GODSLAMPEM - KANDELAARS enz. enz.
indien U uw kleeding in
koopt. Wij brengen eerste
klas Engelsche gemaakte
Winterjassen, modern model,
vanaf 27.50. Ratiné 2 rij fl.
kraag vanaf 37.50. Ulsters
vanaf 27.50. Colbertcostuums
vanaf 35. Alleen geves
tigd:
b.d. Schouwtjeslaan. Gesloten
huis. Geopend tot 10 u. 's av.
I
Een best Heerenrijwiel met nieu
we binnen- en buitenbanden, nieu
we Solarlamp voor 30.
HAGESTRAAT 51.
.i 1-4 regels p. plaatsing! 0.60 w
Elke regel meer f 0.15
3 bi] vooruitbetaling L&
GEVRAAGD een net
ongeveer 15 4 16 jaar, dienstbode
aanwezig, bij Mevr. H. LAMPBar»
teljorisstraat 18.
GEVRAAGD een net
leeftijd 1516 jaar, om in hoofd
zaak in den winkel behulpzaam te
zijn. Brieven onder No. 5311 Bur,
van dit blad.
Met Februari gevraagd te Haar.
lem net
niet beneden 25 jaar, v.g.g.v. Brie
ven onder No. 5312 Bur. van dit bL
Bij J. BEELEN Zn., Stoomwas-
scherij, Bleekersvaartweg 13, Heem
stede kan een
voor hulp in de huishouding. Ge
negen alle voorkomende werkzaam
heden te verrichten. Brieven onder
No. 5310 Bur. van dit blad.
