Sport en wedstrijden,
Sm
mêmi
a
n. k. f.
Berd© Blad
9 December 1922
SPORTMOMENTEN
Ons vroolijk Hoekje.
D. H. V. Q,
N. B.
OVERZICHT.
Westelijke le klasse.
Overgangsklasse.
Oostelijke le klasse.
Zuidelijke le klasse.
Noordelijke le klasse.
AUTO- EN MOTORSPORT.
Tentoonstelling van Automobielen,
rijwielen enz.
SCHAAKRUBRIEK.
m £jf
DR. TARRASCH BEZOEK AAN ONS LAND.
1
H mm ym,
STOOMVAARTLIJNEN.
KUNST EN KENNIS.
UIT BOEK EN BLAD.
Jaarlijksche Boekenschouw 3e
Jaargang.
RECHTSZAKEN.
BINNENLANDSCH NIEUWS.
ÏSlot volgt).
t
EEN ZIEKENBEZOEK.
Een paar weken kon ik niets doen;
de griep hield me in haar greep, en
ik lag.
Maar als er iemand kwam om met
een medelijdend hart me te bezoeken
en te beklagen, trachtte ik toch mijn
kans te wagen propaganda te maken
voor de Roomsche sport door er over
te praten, nu ik niet kan schrijven.
De ui (voering van „Ursus" blijkt wel
goed gedaan te hebben, dat maakte ik
wel op uit de gesprekken. En dat gat
mij hoop ook verdere belangstelling te
wekken, o.a. voor de kort geleden be
kend gemaakte loterij van het R. K.
Sportpark.
Wat dat dan was, en waar het voor
diende, waren vragen, die mij deden be
seffen, dat die Loterij nog niet genoeg
bekend is.
Ik vertelde in den breede, dat er een
Loterij was begonnen, om de Sportpark-
commissie aan geld te helpen. Het R.K.
Sportpark te Heemstede is een paar
jaar geleden ingericht, klaar gemaakt,
van een kleedhuis voorzien om het den
Roomsehen clubs mogelijk te maken 'n
behoorlijk bespeelbaar terrein te bezit
ten. Het geld dat daarvoor nocd'g was,
is geleend moeten worden: gevolg is
dat het moet worden teruggegeven en
daarvoor dient die Loterij. En als er
dan nog wat van overschiet, kan de
Sportparkcommissie dat heel goed ge
bruiken om verdere noodzakelijke ver
beteringen aan te brengen of de clubs
aan goedkooper terrein te helpen. Maar
is dat geen onverstandig begin geweest?
Nepn, het moest, en kon niet anders., of
ze hadden de jongens met geweld in de
armen van de neutralen gedreven, en dat
mag nu eenmaal niet.
En wat kost zoo'n lot? O, waarde
vriend, maar één gi lden. Maar der zijn
er 12.000, dus één is geen. En de prii-
zen? Dat zal je niet tegenvallen. Kijk,
hier heb ik een lot: eerste prijs: een sa
lon-ameublement of piano ter waarde
van f 800. Verder kan men winnen een
slaapkamerameublement, 'n rijwiel met
motor, naaimachines, fietsen, horloges,
wat wil je nog meer?
En dan het doel, dat zegt alles. Als
je nog een beetje Roomsch voelt neem
je zoo'n dingetje, en wel twee of vijf.
Meestentijds lukte het wel, en zoo was
ieder ziekenbezoek me een dubbele
vreugde.
Toch ben ik liever gezond.
JAN VAN HAARLEM.
Heb het uitstekendste aan te bieden da\
Iemand wenschen kan, hoe zal de wereld
het weten, indien gij niet adverteert.
JOHN. P. ROCKEFELIER.
Het programma van Zondag luidt:
1 A. Zwaluwen 1—The Victory.
G. V. A. 1Alw. Forward X
1 B. D. O. N. K.lOlympia 1.
De Duiven 1Excelsior 1.
1 C. W. F. C. 1Concordia 1.
R. K. V. Z. 1Het Westen 1.
2 C. S. D. O. 2—Amicitia 1.
De Damiaten 2—R. C. Y. 1.
2 D. Leiden 1Geel-zwart 1.
E. M. S. 1—S. J. C. 1.
3 A. Vitesse 1—W. F. C. 2.
S. D. E 3S. D. W 1
A. D. O. 2—S. D. O. 3.
3 D. Concordia 2Santpoort 1.
Geel-Wit 1Victrix X.
Het Westen 2—Geel-Zwart 2.
3 E. S. M. C. 2Lisse 2uur.
3. J. Haastrecht IA. W. I.
D. I. O. S. I^-D. O. N. K. 3
1 A. Limmen IA. D. O. 3
Bergen I—S. D. O. 4.
S .V. A. 2—W. F. C. 3.
4 E. Geel-Zwart 3S. D. S. I.
Santpoort 2Kinheim 2.
Victrix 2R. K. V. Z. 3.
Zandvoort IGeel-Wit 2.
F. S. J. C. 3Lisserbreek X.
4 Fa. S. M. C. 4Leiden 4.
Lisserbroek 2S. P. C. 2.
4 M. D. O. N. K. 4—D. O. N. K. 5.
Het programa voor Zondag luidt:
Overgang.
1. MuloNoviomagum.
GennepDongen.
B F. C.—R. K. T. V. V.
EindhovenUnion.
B. Geen wedstrijden.
S. P. V. C.—Graaf Willem II.
E. M. M.Wilskracht.
H. B. C.Albatros.
Tweede Klasse.
I. De MeerD. O. S. S.
Graaf Willem II 2Damiaten.
We zijn nu zoo ongeveer op de helft
van het uitgebreide competitie-program
ma gekomen en in verschillende is wei
nig krachtsverschil te bespeuren.
In het Westen b.v. is hiervan in de
le klasse geen sprake en men kan hier
momenteel absoluut nog geen kampioen
aanwijzen. Wel slaat R.C.H. bovenaan,
doch het verschl met Blauw-Wit, dat
op de 7e plaats staat, is slechts 4 pun
ten. Er is dus spanning genoeg. Zoo
ook om de bezetting der laatste plaatsen.
Haarlem staat hier vrij stevig onderaan,
doch ik zou er wat om durven verwed
den dat, wanneer we betreffende de de
gradatie eens 'n prognoslie uitschreven,
er hog heel wat andere candidaten zou
den worden genoemd. Dit neemt niet
weg, dat Quick noch V.O.C. weinig
zin in degradatie schijnen te hebben
en thans met 8 punten in 10 wedstrij
den nog zoo slecht niet staan. Haarlem
behaalde er in evenveel wedstrijden
slechts 3 en wanneer men nu in aan
merking neemt dat V.V.A. en Spartaan
resp. met 17 en 18 punten naar den
Overgang verhuisden, begint het er don
ker voor de roodbroëken uit te zien.
Maar de mogelijkheid is er nog. Mor
gen komt U.V.V. op bezoek en al dur
ven we niet op een overwinning hopen,
1 puntje kunnen de roodbroeken toch
wel binnenhalen.
Intusschen veraam ik, dat het elftal
voor Zondag er weer heel anders zal
uitzien dan de combinatie welke tegen
Sparla uitkwam. We hebben hier reeds
eerder onze meening betreffende die
herhaalde veranderingen kenbaar ge
maakt, doch we zouden het Haarlem-
bestuur en Elftal-commissie nog wel
eens de vraag willen stellen, wat ze
toch in 's hemelsnaam met dat geschar
rel voor hebben.
Van de overige le klasse wedstrijden
memoreeren we vooreerst H.V.V.—Sparta.
Jarenlang en voornamelijk toen het spelpeil
in Nederland aanmerkelijk veel hooger stond,
waren die ontmoetingen tusschen beide ver-
eenigingen wel de belangrijkste in de compe
titie.
En was het al niet de bovenste dan was
toch met het resultaat van den wedsrijd één
der hoogere plaatsen gemoeid.
Thans is dit anders en heeft H. V. V. de
beide puntjes hard noodig om uit de gevaar
lijke zone te geraken.
Gelukkig is Sparta ook nog niet geheel vei
lig, anders zou men na het opgerakelde H. V.
V.Sparta-vuurtje van 1921 thans bij een
Haagsche overwinning wel eens het omge
keerde kunnen gaan beweren.
We verwachten een overwinning voor de
thuisclub
FeyenoordBlauw-Wit moet, willen de
R'damsche Benjamins onder de leidende
c'ubs blijven ressorteeren, eveneens in een
overwinning voor de gastheeren eindigen.
En nu AjaxR. C. H Eigenlijk gezegd zijn
we bang dat de Racing haar ongeslagen re
cord niet zal kunnen handhaven. Althans
wanneer er niet stukken beter wordt gevoet
bald dan verleden week. De R. C. H.'ers be-
hooren er rekening mede te houden dat Ajax,
al is het niet meer het elftal van eenige jaren
geleden, nog steeds in staat is een sterken te
genstander te slaan. En waar de Racing toch
zeker onder een der sterkste tegenstanders
gerekend mag worden, zal Ajax zeker niets
cadeau geven. Het niet medespelen van de
mindersvrnpathieken Toni Pelser zal wel geen
verzwakking blijken.
Ajax beschikt nog over zeer goede reserves
en van den plaatsvervanger Deen wordt ge
zegd dat hij een 'eer bruikbare kracht is.
Dus R. C. H.-ers opgepast. De bovenste
plaats zal er mee gemoeid zijn en alleen met
inspanning van alle krachten kan gewonnen
worden.
We zijn benieuwt!!!
Dan nog Quick—D. F. C. en V. O. CH.
B. S. Beide ontmoetingen zullen hoogst waar-
schiinlijkin ovewinningen der bezoekers ein
digen.
En thans iets over den Overgang.
Verleden Zondag zag ondergeteckende den
wedstrijd Stormvogels't Gooi, een ontmoe
ting, waarin enthousiasme en vlugheid zege
vierden over techniek. Want forsch-vlug en
enthousiast dat is het spel van de IJmuidena-
naren Laten we er echter last not least bij
voegen dat er volkomen fair gespeeld wordt.
Maar de Stormvogels spelen het rasechte
overgangsspel en voorol „Witte Jan" is hier
in een matador. Een sjouwer, die elke, dik
wijls lang niet zuiver geplaatsten bal, achter
na gaat, en met een snelheid waardoor hij
van de minsle fout der vijandelijke verdedi
gers kan profiteeren. Hij overrompelt ze. En
op die manier maakte hij ook beide goals,
't Gooi speelde beter voetbal doch slikte des
ondanks een nederlaag.
Na genoemden wedstrijd gezien te hebben,
begon ik mij ongerust over H. F. C. te ma
ken. Tegen het spel, zooals de IJmuidenaren
het j.l. Zondag speelden, schijnt H. F. C. me
op den uur niet opgewassen en mogelijk zal
ik gelijk hebben wanneer ik beweer dat het
z.g. Overgangssysteem tenslotte het beste zal
bliiken. H. F. C. voetbalt heslist beter, doch
heikick and rush spel schijnt mein den over
gang wel zoo productief.
Intusschen hebben de Spanjaardslaanmen-
schen tegen H. F. C. hun 2e nederlaag geslikt
en zullen ze weer voor eenige overwinningen
moeten zorgen willen ze voor promotie in
aanmerking komen. Morgen tegen A. D. O.
reken ik alvast op een H. F. C. zege.
In de 2e klasse spelen de kampioenscandi-
daten Zandvoort en E. D. O- resp. uit tegen
A. F. C en thuis tegen Alc. Victrix.
Zoowel Zandvoort als Edo kunnen in de
zen wedstrijd de beide puntjes behalen. De
strijd om e le plaats zal daardoor bijzonder
spannend blijven. Zandpoort verspeelde Ver
leden week een kostbaar puntje tegen Z. V.
V. en de positie van Edo is hierdoor weer
gunstiger geworden. Zandvoort beschikt ech
ter over een zeer soliede ploeg en de club
van Pigge heeft het met deze gloed-nieuwe
tegenstanders in de 2e klasse, alles behalve ge
troffen.
Enfin zonder strijd verkrijgt men den be
geerden titel niet.
Schoten gaat naar W. F. C. en hoe zoudén
we anders dan een gelijk spel kunnen voor
spellen.
In de 3e klase C. is de ontmoeting V. S.
V.H. S. V wel de belangrijkste.
De Velseroorders hebben met 1 punt ver
schil mef Bloemendnn! nog een goede kans
op de eerste plaats. H. S V. is nogal in the
running en wint wedstriid om westrijd. Het
kan dus een spannende strijd worden in
Velseroord, waaraan hopen we, het publiek
zich ditmaal zal onthouden.
De Kennemers gaan lui E. D. W. in Am
sterdam op bezoek en zullen aan deze zeer
v'ug spelenden ploeg hun handen vol hebben.
Een gelijk spel ligt hier het meest voor den
hand.
H. F C. 2 en Haarlem 2 spelen helde uit.
resp. tegen Z. F. C. 2 en V. V. *A. 2. We gel
'ooven aan een H. F. C. overwinning en een
Haarlem nederlaag. JAN B.
WEnpTr?irr voqr
ZONDAG 10 DECEMBER.
H. V. V.Snarta.
HaarlemU. V. V.
Feijenoord—P'auw Wit.
Ajax—R. C. H.
Quick—D. F. C.
V. O. C.—H. B. S.
O. D. S—V. U. C.
s. V. V.Stormvogels.
't Gooi—V. V. A.
SpartaanZ. F. C.
H. F. C—A. D. O.
ExcelsiorHilversum.
RESERVE I A.
Z F. C. IT—H. F. C. II.
Hilversum II—Spartaan II,
V. V. A, IIHaarlem II.
2e KLASSE A.
E. D. O.—Alc. Victrix.
A. F. C. —Zandvoort.
Z. V. V.Hortus.
W. F. C.Schoten.
HollandiaQ. S. C.
3e KLASSE C.
V. S. V.H. S. V.
E. D. W.Kennemers.
WatergraafsmeerT. O. G.
QuickTheoie.
Go AheadHeracles.
EnschedéU. D,
Z. A. C.Be Quick.
HengeloEnsch. Boys.
Willem IIDosko.
N. A. C.—P. S. V.
EindhovenN. O, A. D.
BredaniaB, V. V.
AchillesVelocitas,
ForwardBe Quick..
UprightFrisia.
Friesland—W. V. V.
AlcidesVeendam.
De van 818 Februari te Amsterdam te
houden tentoonstelling, belooft eene buiten
gewoon belangrijke te worden, zoodat de
Nederlandsche Vereeniging „de Rijwiel
en Automobiel-Industrie," in de wandeling
genaamd de R.A.I. wederom een succes zal
hebben te boeken, hetwelk geen verbazing
mag wekken, wanneer bedacht wordt, dat
de a.s. tentoonstelling de 14e is, die door d^'e
Vereeniging, in haar 29 jarig bestaan 11
eigen beheer, werd georganiseerd.
Daarnaast vermelden de annalen der
Vereeniging twee „ongenummerde" tentoon
stellingen, t.w. twee exposities, welke in
combinatie met anderen, werden georga
niseerd.
Waar de inschrf'vt«o v-nr de as_ tentoon
stelling thans de 1 Iti ges ten is, zal wel
dra tot een vermelin .c stands worden
overgegaan. Het ten.oonstellings-comité
staat hierbij voor een moeilijke taak im
mers er wordt belangrijk meer ruimte ge
vraagd dan beschikbaar kan worden ge
steld.
De 6000 M.2 groote tentoonstellingszaal
der Vereeniging (een unicumgeen der
buitenlandsche zustervereenigingen kan op
dit bezit van een eigen tentoonstellings
gebouw bogen) blijkt te klein te zijn. Er werd
voor plus minus 25% meer ingeschreven
dan ruimte beschikbaar is.
Art. 8 van het algemeen reglement zal
dus toegepast weden, welk artikd aan het
tentoonsie lings- o rité het recht verleent,
eenige of alle inschrijvingen te reduceeren,
bijaldien voor meer ruimte wordt ingeschre
ven dan het gebouw kan bevatten.
Het tentoonstellings-comité zal echter
zonder twijfel de moeilijkheden tot ieders
bevrediging weten op te lossen, dank zij
de groote ervaring, die 't comité op dit ge
bied heeft.
Vermeldenswaard hierbij is, dat de hee-
ren J. Leonard Lang en P. W. Scheltema
Beduin, resp. Voorzitter en Penningmeester
der Vereeniging, bij alle tot dusver gehouden
tentoonstellingen zitting hadden in het
comité.
Personen, die nog onlangs de tentoonstel
lingen te Parijs en Londen hebben bezocht,
zijn teruggekomen met de overtuiging, dat
Salon en Show wel grooter, maar niet beter
zijn dan wat de R.A.I. kan bieden, en het
gebouw dat in het begin van dit jaar voor
de eerste maai werd in gebruik genomen,
heeft trouwens toen aan meerdere buiten
landers dezelfde erkentenis ontlokt.
De tentoonsteilings-commissie heeft, door
de ervaring geleerd nog verbeterd wat
verbetering behoefde En vooral nu de ten
toonstelling gehouden wordt in een week,
die alle kans heeft tot de koude weken te
behooren, is het van groot belang te achten,
dat een nieuw verwarmingssysteem wordt
aangebracht, dat niet weinig zal bijdragen
tot veraangenaming van het verblijf op
de tentoonstelling.
Redacteur: A. M.. VOOR TING.
Wagenweg 92.
Wit: Ke8, Ddf, Tg5, Pe6, pionnen: b5, d2,
e5 en f3.
Zwart: Kd5, Ld8, Ph3 pion: b6, ei
'PROBLEEM No. 332.
Toegschreven aan: Philidoi.
Zwart 9.
Verzoeke s.v.p. alle stukken betrek
king hebbende op deze rubriek te adres-
seeren aan bovenstaand adres.
No. 330.
WEENER PARTIJ.
Gespeeld in het toumooi te Pistyan 1922.
Wit Zwart.
R. Spielman. P. Johner.
1. e2—e4 e7—e5
2. Pblc3 Pg8—f6
3. f2—f4 d7—dö
4. f4Xeö Pf6Xe4
5. Pgl—f3 Ff8e7
Deze door Dr. Lasker aanbevolen zet ont
neemt aan deze variant alle charme, die ze
voor wit jarenlang bezat. In verbinding met
00 en f7f6 geeft de zet zwart direct goed
spel.
6. d2d4 0—0
7. Lfl—d3 f7—f5
8. e5Xf6 e. p. Pe4Xf6
9. 0—0 Pb8c6!
10. Lelgö Lc8g4
Zeer sterk is ook hier 10.... Pc6b4.
11. Ddlel
Dreigt Dg3 en Dh4.
11h7h6
Stelling na 11h7h6.
Zwart.
abcde fgb
Wit 10
Mat in vier zetten.
Stand der stukken:
Wit. Kgl, Dd5, Tal en fl, Pd6, pionnen: a2,
b3, f2, g2 en h2.
Zwart: Kh8, Ta8, To8, Dd7, Le7, pionnen:
a7, b6, g7 en h7.
OPLOSSING.
De oplossing van bovenstaande problemen,
zal in de volgende rubriek worden bekend
gemaakt.
De oplossing van no. 328 is: 1. Dh6, en
van no. 329 is: 1. Dg6.
Goede oplossing in dank ontvangen van: A.
van Woesik, J. C. Koedijk en B. H. J. van
Woesik, allen te Heemskerk en van B. Zwart
te Alkmaar, en van D. Pronk te Haarlem nog
ontvangen nr. 328 en 329.
Dr. Tarrasch schrijft, dai hij zijn bezoek
aan Holland uitgesteld heeft tot de Kerstda
gen. Alsdan hoopt hij al eerder in het
toumooi te Weenen te toonen dat hij nog
goed spelen kan en zeker beter dan zijn twee
slechte resultaten ie Hastings en Teplitz zouden
doen vermoeden. Het is zyn bedoeling hier in
Holland behalve simultaan-voorstellingen en
consulatiepartijen, ook korte matches te spelen.
Ten slotte wil hij voor de goede eerste klas
se-spelers een interessante en gewichtige voor
dracht houden over de verdeding van het da
megambiet, die het geheele, veel omstreden ge
bied in een nieuw licht stelt en een bevredigen
de oplossing van het probleem brengt.
„Mijn arbeid over dit thema zal de schaak
wereld doen opademen en bevrijden van een ja
renlange' nachtmerriel" besluit del bekende
schaakschrijver.
EEN MEESTERTOURNOOI TE KARLSBAD
IN 1923.
TEPLITZ, Aan het feestmaal, dat het
toumooi alhier besloot deelde de voorzitter
van den Tsjechischen Bond, Victor Tietz,
„Sadtrat" ter gemeente Karlsbad, mede dat in
April 1923 te Karlsbad een groot meestertour-
nooi zal plaats vinden. Door de gemeente en
de badhotels is hiervoor reeds een bedrag van
9000 gulden gedeponeerd
CORRESPONDENTIE.
D. P. te Haarlem. Over nx. 323 zal ik U de
oplossing toezenden.
abcdei g h
Wit
Spielman denkt: „Frisch gewaagd is half
gewonnen." Maar wat moet hij anders be
ginnen? Na 12. Lh4, Lf3: 13. De6+, Kh8, 14.
Tf3: volgt eenvoudig Pd4: Het beste lijkt nog
Le3 te zijn, maar dan volgt Phö en Zwart
staat beter.
12. g7g6
13. Delg3 Le7—d6!
14. Pf3e5 Dd8e7?
Een foutzet die de partij snel verloren
doet gaan. Na 14...., Pc6Xd4 blijft zwart
een stuk voor.
15. Pc3Xd5! Pf6Xd5
16. Dg3Xg4+; Kg8Xh8
18. Tfl—f7!
Zwart gaf op, want na 18Tf7: 19.
Pf7:+, Kg8. 20. Pd6:-f- Kh8, 21. Pf7, Kg8,
22. Ph6:+ blijft er niet veel van hem over.
PROBLEEM No. 331.
Z. Mach.
(Bohemia 1900).
Zwart 5.
b c d e f g h
Wit 8.
Wit begint en geeft in twee zetten mat.
Stand der stukken:
Adonis (K.N.S.M.), 5/12 v. Napels n. Catania
Aurora (K.N.S.M.), 4/12 v. Jaffa n. Alexan-
drië.
Anjer (R. Lloyd) thuisreis wordt 7/12 te
Huil verwacht.
Banka (Nederl.) thuisreis p. 5/12 Perim.
Bandoeng (JavaNew York-lijn), 2/12 v.
Batavia n. New York (verbetering).
Binnendijk (H.A.L.) 4/12 v. Baltimore naar
Rotterdam.
Blijdendijk (H.A.L.), 5/12 v. Baltimore te
R'dam.
Deucalion (Oceaan), Japan-R'dam, p. 4/12
Perim.
Delfland (H. Lloyd), uitreis, 4/12 te Santos.
Deli (R. Lloyd) uitreis p. 5/12 Kaap Car-
voeiro.
Erato (K.N.S.M.) 5/12 v. Santander n. R'dam
Euterpe (K.N.S.M.), 5/12 v. R'dam n. Dan
zig.
Hebe (K.N.S.M.), Faro-A'dam, p. 5/12 Ouess.
Hector (K.N.S.M.), 6/12 v. Varna te A'dam.
Irene (K.N.S.M.) A'dam-Varna p. 3/12 Bea-
chy Head.
Jan Pietersz. Coen (Nederl.) uitreis 5/12 van
Genua.
Jan van Nassau (W.I.M.), 5/12 v Kingston
n. Cristobal.
Jason (W.I.M.), Chili-A'dam, 3/12 v. Cristo
bal n. Duinkerken.
Karimata (Nederl.) uitreis 5/12 v. Suez.
Kedoe (R. Lloyd) uitreis 5/12 te Belawan.
Lematang (Paket) 2/12 v. Soerabaja n. Bang
kok.
Montferland (H. Lloyd), thuisreis, 5/12 te
Santos.
Nereus (K.N.S.M.) La Pallice-A'dam, p. 5/12
Dungeness.
Pak Ling (JavaNew York-lijn), Java New
York, 2/12 v. Port Said.
Phlloctetes (Oceaan), Japan-R'dam, 5/12 v.
Singapore.
Prinses Juliana (Nederl.) thuisreis 4/12 van
Port-Said.
Procyon (R.Z.A.-lijn) p. 6/12 Vlissingen van
Antwerpen.
RIJPERKERK (H.O.Afr.lijn), 4/12 v. A'dam
Rijndam (H.A.L.), 6/12 v. R'dam n. New
York.
Schledijk (H.O.A.-lijn) uitreis p. 3/12 Oues-
sant.
Tellus (K.N.S.M.) 5/12 v. Cadix n. Cartha-
gena.
Vesta (W.I.M.), 6/12 v. R'dam n. W.-Indie
KRACHTIG OPTREDEN.
Politie-agent: „Ik begrijp niet, hoe
zoo'n zwakke vrouw ais u, de kracht
had om tien dief zoo stevig vast te
houden."
Mevrouw (op weeken toon): ,,'t Was
pikdonker en ik dacht dat 't mijn man
was die weer laat thuis kwam!"
DE \KRANT ALS BRON VAN INKOMEN
Een Duitscher heeft uitgerekend, dat
hij als abonné van een krant eigenlijk
nog meer geld terug krijgt dan hij er
voor uitgeeft. De man abonneert zich
met Januari op eenige kranten. Ze be
zorgen hem prettige lectuur en zaken-
verbindingen, dan laat hij de kranten
liggen, liggen, totdat hij voor het oud-
papier meer krijgt dan het abonnement
hem gekost heeft.
Bij „Het Nederlandsche Boekhuis", Tilburg,
Brussel, Antwerpen, zijn verschenen:
H. 't Sas. Op den Tweesprong, Roman van
het Brabantsche land.
R. H. Benson. „De God der Wereld (2e
druk) 432 bladzijden.
De deelen der Keurboekerij zijn verminderd
in prijs lot f 1.96 in luxe band met medail
lon en 1.50 gebrocheerd.
Binnen 3J4 jaar werden ruim 17.000 ge
bonden deelen dezer Keurboekerij veikocht.
Schooluitgaven: Dr. H. W. E. Moller, Ka
rei en de Elegast, (2e druk). Royaal uitge
geven in octavo 72 blz. De goedkoopste en
beste editie.
Reeds werden 20.000 exemplaren verspreid
van den nieuwen rijk geillustreerden Fonds
catalogus 1923, die voor een ieder gratis en
franco op aanvrage verkrijgbaar is.
EEN CHINEES VOOR DEN POLITll*.
RECHTER.
De Chineeeche stoker L. Gh„ uit Hong-
Kong, verleden Vrijdag op heeterdaad be
trapt bij het bereiden van opium in een
pand op Katendrecht, had zich Maandag
morgen reeds te verantwoorden voor dit
misdrijf, voor den politierechter te Rotter
dam. Als tolk fungeerde de Katendrecht-
sche restauratiehouder Lau Klam SoL
Beklaagde bekende volledig en zeide niet
geweten te hebben, in overtreding te zijn
geweest, immers hij bereidde die opiur
slechts voor eigen gebruik.
De vertegenwoordiger van het O. M. mr.
De Visser, achtte die bereidde hoeveelheid
opium te groot voor eigen gebruik, hoewel
spr. in aanmerking nam, dat beklaagde een
zeer sterk opiumschuiver is. Op het poli
tiebureau moet beklaagde gesmeekt hebben,
hem toch maar van het bedwelmende goed
te verstrekken.
Eisch en vonnis: 10 dagen hechtenis.
Vrijwel tevreden met dit vonnis deed be
klaagde afstand van hooger beroep, hij ging
dadelijk zijn straf uitzitten.
LECTUURBEMIDDELING.
Het Centraal Bureau der K.S.A. schrijft
ons:
De inzameling van boeken en bro
chures langs de huizen is in verschil
lende plaatsen reeds op een zeer geluk
kige wijze ingezet. Zooals te verwach
ten was, blijken de menschen algemeen
volgaarne bereid voor dit mooie doel
een kleine of groote stapel vergeten boe
ken van allerlei aard uit hun kasten en
van hun zolders te voorschijn te halen,
mits 't maar afgehaald wordt. En op
dezé wijze toovert men kolossale voor
raden lectuur bijeen. Het moet dan ook
het streven zijn om aldus een geheele
plaats af te zoeken. Op ons Bureau
is een kaart aangelegd, waarop met vlag
getjes de plaatsen worden aangegeven,
die reeds afgezocht zijn. De eerste plaat
sen konden reeds met vlaggetjes worden
gedecoreerd, en niet onverdiend! Bin
nen afzienbaren tijd zal elke plaatsnaam
een vlaggetje moeten voeren. Wanneer
dat inderdaad het geval mag zijn, dan zal
ons Roomsch bibliotheekwezen 'n zéér
aanzienlijke winst geboekt hebben.
Niet alles wat ingezameld wordt loont
de kosten van verzending. Zoo b.v. kun
nen volksalmanakken, e.d. beter plaat
selijk b.v. voor uitdeeling onder de ar
me bevolking worden bestemd. Ook,
wanneer een plaatselijke R.K. bibliotheek
behoefte heeft aan boeken, kan gevoe
gelijk, alvorens tot verzending over te
gaan, een deel van het ingezamelde daar
toe worden afgezonderd. Het komt er
maar op aan om het enorm vele wat
overal renteloos verspreid ligt, samen te
brengen en zoo productief mogelijk te
maken. Het Centraal Bureau kon de
zer dagen reeds menige behoeftige bi
bliotheek of instelling gelukkig maken.
Alle lectuur is welkom in Leiden, ook
grootere en wetenschappelijke werken
en jeugdlectuur.
TIEN JAREN UIT ONZE VADER-
LANDSCHE GESCHIEDENIS.
(1806—1815)
door Jos. P H Hamers.
42.
De verliezen, door de Franschen in
den mooirddadigen slag bij Waterloo ge
leden, bedroegen 31.030 a 32.000 man.
Maar ook de Verbondenen zouden lot
de bevinding komen, dat zij hun over
winning duur hadden gekocht. Niet
minder dan 22.000 der hunnen, waaron
der 3000 Hollanders en Belgen, bedek
ten den bodem van het uitgestrekte,
met bloed doorweekte slagveld.
Terwijl op de door ons beschreven
■wijze, bij het vlek Waterloo, over het
lot van geheel Europa de beslissing
viel, een beslissing, die nog eeuwen na
ons, als een keerpunt in de geschiedenis
der Menschheid zal gelden, verkeerde.
Brussel in een staat van onbeschrijfe
lijke opgewondenheid.
De Brusselaars, wien wel voortdurend
en duidelijk het kanongebulder in de
angstig luisterende ooren klonk, maar
die gedurende den strijd in pijnlijke on
zekerheid verkeerden omtrent het ver
loop er van, schoolden den geheelen
dag door, bij drommen samen voor het
hotel Arberg, bewoond door baron van
Ga peil en, den gouverneur-generaal van
de hoofdstad der Zuidelijke Nederlan
den.
Reeds in den vroegen morgen van den
18den Juni, had de;ze zorgzame bewinds
man voor alle zekerheid de archieven,
en de gelden der stad naar Antwerpen
gezonden. En in den beginne, wezen de
tijdingen die hem per koerier van het
slagveld bereikten, er maar al te duide
lijk op, dat zijn voorzorgen niet overbo
dig waren geweest. Deze tijdingen toch
luidden tot 7 uur 's avonds bijna onver
anderd: „De Engelschen houden alleen
het veld tegen den vijand en de Fransche
Keizer, stelt .al de hulpmiddelen van zijn
genie in werking, om hen te verplette
ren. Van de Pruisen is geen spoor te
zien."
Niettemin was baron van Capellem
vast besloten, om tot het uiterste op
zijn post stand te houden, en Brussel
niet door de eene poort te verlaten,
dan bij het binnenrukken der Franschen
door de andere.
De zaakgelastigde van den Oostenrijk-
schen gezant graaf von Lobau, meldde
zich in den loop van den dag in het
hotel Arberg aan, en deelde den Neder-
landschen staatsman namens zijn chef
mede, dat, ofschoon de Franschen
hoogstwaarschijnlijk nog dien dag als
overwinnaars Brussel zouden binnen
trekken, hij al zijn papieren gerust in
het hotel kon achterlaten. Hij, de zaak
gelastigde, stond voor de veiligheid er
van, in.
Omstreeks achl uur in den avond reed
generaal baron Vincent, oud-gouverneur-
generaal der Oostenrijksche Nederlanden
en op het tijdstip van ons verhaal, ge
delegeerd commissaris der Donan-monar-
chie bij den hertog van Wellington, in
draf door de straten van Brussel. Hii
kwam regelrecht van het slagveld en
zijn hand was door een kogel doorboord-
Ontmoedigd door het verloop van den
strijd, waaraan hij tot zieven uur had
deelgenomen, beschouwde de generaal de
overwinningskans voor de Engelschen als
zeer gering.
In ziijn gedenkschriften verhaalt ba
ron van Capellen, dat generaal Vincent
hem bezwoer, geen oogenblik langer in
Brussel te blijven, maar hem te volgen
naar Mechelen en vandaar naar Antwer
pen, in welke vesting „ik wij volgen
hier het verhaal op den voet volgens
zijn meening, mijnen koning gewichti
ger diensten zou kunnen bewijzen, dan
in de hoofdstad, waar ik ongetwijfeld in
handen van den vijand zou vallen."
Eenige oogenblikken daarna drukt» de
Oostenrijksche legeroverste de sporen in
de flanken van zijn van ongeduld trap
pelend ros en ijlde naar Mechelen. Baron
van Capellen bleef op zijn post. Hadde
hij gehoor gegeven aan de dringende uit-
noodiging van generaal Vincent, de schrik
en de verwarring binnen Brussel zouden
ten toppunt zijn gestegen!
Laten, wij nog even den .plichtgetrou
wen en moedigen gouverneur yan Brus
sel zelf aan het woord:
„Mijn afscheidsproclama'ie aan de be
volking lag kant en klaar op mijn schrijf
tafel. Slechts de onderteekaning ontbrak.
De Voorzienigheid zij er voor geprezen,
mijn naam heeft er nooit onder gestaan!
In den loop van den dag zond ik koerier
op koerier naar Den Haag, ten einde
den Koning op de hoogte te houden
van de tijdingen, die mij werden gebracht
en ten 12 ure middernacht genoot ik de
onbeschrijfelijke vreugde, Zijne Majesteit
de bij Waterloo behaalde zegepraal te
kunnen berichten, getemperd ongetwijfeld
door het minder tot vreugde stemmend
nieuws van de ernstige verwonding von
den prins van Oranje, dien ik onmiddel
lijk na zijn komst te Brussel bezocht
en zeer lijdend en aangetast door de
wondkoorts aantrof."
Omstreeks het derde uxir na midder
nacht, werd op de muren en pleinen
van Brussel, op last van den gouverneur,
een bulletin van den volgenden inhoud
aangeplakt:
„De veldslag van gisteren is bloedig
geweest en de uitslag er van schitterend.
Het leger van den veldmaarschalk, den
hertog van Wellington, heeft zich met
roem overladen."
In den ochtend arriveerde de zegevie
rende Er^Ische generalissimus zelf in
de stad, waar hij onmiddellijk na zijn
aankomst een onderhoud had met baron
van Capellen. De overwinnaar van Wa
terloo sprak zich met den grootsten lof
uit over den prins van Oranje, die, aeide
hij, op zxxlk een uitnemende wijze zijn
beschikkingen gedurende den slag had
begrepen en met niet te overtreffen
nauwgezetheid had uitgevoerd. Hii voeg
de er aan toe, dat de overwinning beslis
sender was geweest, dan hij ooit had
durven verwachten; dat hij steeds het
vurig verlangen had gekoesterd op het
slagveld van aangezicht tot aangezicht
tegenover Napoleon te staan en dat God
hem eindelijk die gunst had verleend;
dat alles wat hij in Spanje en elders in
den oorlog had ondervonden, in geen
vergelijking kon treden met den glorie
vollen, doch bloedigen veldslag van gis
teren, en dat hij tot des avonds 7 uur,
tot aan de komst van Blücher, onder
het masker van koelbloedigheid, doods
angsten had uitgestaan over den eind
uitslag van de vreeselijkste mensehen-
slachting, die hij in zijn jaren lange
militaire loopbaan had bijgewoond. Het
eenige wat hij ten diepste betreurde,
was het verlies van zooveel duizenden
dappere medestrijders.
Nog maakte de Britsche veldheer in
zijn uitvoerig rapport aan den Engel-
schen minister van Oorlog, Lord Ba-
thurst, met lof gewag van generaal Trip,
den Nederlandschen bevelhebber eener
brigade zware dragonders en van gene
raal Hope, den commandant eener Hol-
landsche brigade infanterie.
De wegen van en om Waterloo wa
ren als bezaaid met honderden ge
kwetsten, die moeizame pogingen aan
wendden om Brussel te bereiken. De
hoeven en landhuizen in den omtrek
waren volgepropt met zwaar gewonden
en stervenden. Maar reeds hadden zich
tal van aanzienlijken onder de bewo
ners der Belgische hoofdstad naar het
slagveld begeven, om hun medelijdende
zorgen aan al die slachtoffers van den
wreedeti krijg te wijden, wier aantal men
op 20.000 schatte. En wij stellen es-
prijs op, het hier ter eere der Brusse
laars te verkondigen: zij waren onuit
puttelijk in hun zorgzame liefdediensten.
Niet slechts aan de gewonde Nederlan
ders, Engelschen, Schotten, Hannover-
anen en Pruisen, maar ook aan de Fran
schen wijdden zij him menschlievend
hulpbetoon. Adellijke dames verbonden
eigenhandig de kwetsuren van vriend en
vijand. Meer dan 400 zwaar verminkte
Franschen waren onder dak gebracht in
een naburige kloosterkerk en werden vol
toewijding door de landbewoners ver
pleegd.
Koning Lodewijk XVTII deed niets voor
hen, die hij als zijn onderdanen be
schouwde. Het te Brussel opgerichte
„comité de bienfai&anoe" betaalde al de
kosten.
