ii/iiiïüiE
Van het Vaticaan
1
Dinsdag 12 December 1922
45ste Jaargang No. 14313
DIT NUMMER BESTAÉT UIT BLADZIJDEN. EERSTE BLAD
Een werk van barmhartigheid.
Een nieuwe Encycliek.
STADSNIEUWS,
AGENDA
13 DESEiBER
De nieuwe koers Van het P. E. N.
Provinciale Staten.
Een verrassing.
Privas komt niet.
De komende Staten- en Gemeente
raadsverkiezingen.
Gymnastiekavond
MUZIEK.
Concert Dirk Schafer.
Het auto-ongeluk op de Leidsche-
vaart.
Vierde Bachconcert.
Een gids voor Haarlem.
„Voor Eer en Deugd".
De zetel van Bloembollencultuur.
Kindervoeding.
Personalia.
Prijscourant.
H. O. V.
LANGS DEN WEG.
Is magnetiseeren onbevoegd uit
oefenen der geneeskunde?
Schaduwen van komende
gebeurtenissen-
Opticiens Fabrikanten
J. J. WE3ER ZOON
Koningstraat 10 Haarlem
De abonnementsprijs bedraagt voor
Haarlem en Agentschappen:
Per Kwartaal 2 25
Per Week 0.25
Franco per post p. kwartaal bij
vooruitbetaling 3.37 Vs
Bureaux: Nassaulaan 49,
Haarlem.
Telefoonnummers: 1426, 2741 en
1748.
Postrekening No. 5970.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentiën 35 cents per regeL
Bij contract belangrijke korting.
Advertentiën tusschen den tekst
ais ingezonden mededoeling: 60 et.
per regel. Vraag- en aaabod-ad-
vertentiën 14 regels 60 cent per
plaatsing; elke regel meer 15 cent
bij vooruitbetaling.
Nederland is al meer dan acht jaren voor
een groot deel van Europa de gouden burcht
uit een sprookjesland. Vanaf het oogenblik,
in September 1914, toen wij onze grenzen
openstelden om de vluchtende Belgen in dui
zendtallen op te nemen, heeft de hulpver
leening aan het buitenland niet meer stil
gestaan. In Duitschland, Oostenrijk, Hon
garije, Rusland, ja, tot op den Balkan klinkt
de Nederlandsche naam op het oogenblik
als die eener weldadige fee. Wij schrijven dit
niet om den nationalen trots op te wekken
of het vaderlandsch gevoel te vleien; in
tegendeel, de berichten over de toenemende
ellende in Centraal en Oost Europa zijn er
eerder naar om ons dagelijks meer te ver
deemoedigen en dankbaar te stemmen tegen
over God, die ons voortdurend de waarheid
van de goede, oud-Hollandsche spreuk doet
ondervinden: ,,'t is zaliger te geven dan te
ontvangen".
Wat wij zeggen willen is, dat onze hulpver
leening tot nog toe voornamelijk een voor
ziening in materieele behoeften geweest is:
voedsel, kleeren, geld voor levensonderhoud.
Maar er dreigt in Centraal Europa ook nog
"n andere, niet minder groote n.m. geestelijke
nood. Eenige weker, geleden hebben de
Duitsche Bisschoppen op hun Conferentie te
Fulda tot hun geestelijkhêid een oproep ge
richt, die wel in staat moet zijn om tot ern
stige bezorgdheid te stammen. Wat druppels
gewijze wel reeds dooigedrongen was, kwam
toen opeens als een schok het volk wakker
schudden: de katholieke Duitsche pers is in
stervensgevaar! Wat d'1 beteekent? Laten
wij ons zelf een oog-nblik indenken in het
feit, dat onze eigen Roomsche pers in Neder
land door een of andere oorzaak moest ver
dwijnen, terwijl de liberale en socialistische
bladen bleven bestaan. Zou dit niet een
onoverkomelijke ramp zijn? Welnu, een even
groote en grootere ramp bedreigt thans het
katholieke volk in Duitschland. Het moreele
peil is in het groo.e land door den oorlog en
de oorlogsgevolgen veel meer nog gedaald
dan hier. Monsters van revolutie en zede
loosheid steken in de stad zoowel als op het
land den kop op; het verderf tiert welig ook
in de weleer gezonde christelijke kringen.
Daarbij is geestelijke hulp in uitgebreide
streken veel schaarscher dan in ons land,
terwijl juist daar de Evangelische propa
ganda haar groote kr:ich' behouden heeft.
Niet voor niets hebben de Duitsche Bis
schoppen een alarmkreet geslaakt; niet voor
niets bevalen zij een algemeenen biddag over
heel Duitschland te ho"den met verplichte
predicatie en collecte ten bate der Roomsche
pers. Deze geestelijke Overheden weten het
te goed: de Katholieke courant is in den
tegenwoordigen tijd en niet in het minst in
Duitschland, een onmisbaar wap n in den
strijd voor het behouc. van geloof en goede
zeden. De machtige Duitsche Roomsche orga
nisaties wankelen bij de ongunst der tijden.
Hoe ze te behouden, zonder een voortdu
rend steunende, opbouwende aansporende
Roomsche pers? De revolutie lokt de niet-
kapitaalkrachtigen en die vormen als
overal het leeuwendeel der bevolking
naar de paden van oproer en geweld. Hoe
orde en rust te handhaven en de misdaad te
weren zonder een voo-tdurend voorlichtende
en waarschuwende Katholieke pers?
Ziedaar den geestelijken nood, die
thans in Duitschland dreigt. Mogen wij daar
blind voor blijven,' terwijl wij voor voedsel
en kleeding van de hulpbehoevenden om
ons heen zooveel geofferd hebben? Al wie
prijs stelt op het behoud van zijn eigen Ka
tholieke pers zal gaarne meewerken om den
dood van de eens zoo machtige Roomsche
pers in Duitschland te voorkomen. Daarom
willen wij aan onze lezeressen en lezers de
gelegenheid openrm de Duitsche Bisschop
pen in hun pogingen tot behoud van de Ka
tholieke pers in Duitschland te steunen.
Met onzen nog gezonden Hollandschen gul
den kunnen wij zoo machtig veel uitwerken
in het land, waar dc Mark bijna geen waarde
meer heeft. Heden openen wij een inschrij
ving voor de Katholieke pers in Duitsch
land en vertrouwen, dat de bijdragen rijke
lijk zullen vloeien. Deze hulp in geestelijken
r.ood zal onze mooiste Kerstgave zijn!
Onder de telegrammen vindt men een
bericht van liet cone pcndent'ebureiu Belga
over de toespraak van Z. H. den Paus in
het gisteren gehouden geheim Consistorie.
Onze correspondent te Rome seint ons een
bericht in gelijken geert en voegt er ten
slotte nog aan toe, dat de Paus voor Kerst
mis een encyc'.iek aankondigde.
Sociëteit „St. Bavo" Wit-Gele Kruis 8
uur Verbandcursus Vrouwenbond 8
uur Bloemisten 7 uur Spaarbank
voor Katholiek Nederland Zitting van 5
half 8. r
St. Josephs-Gezellen-Vëreeniging Jansstraat
59 Geloof en Wetenschap 8 uur.
Statenzaal Prinsenhof Gemeenteraad
half 2.
Bisschoppelijk Museum Jansstraat 49
dagelijks, uilgen. Zaterdag. Zon- en Feest
dagen, toegankelijk.
B. K. Leeszaal en uitleenbibliotheek Jans-
straat 49 Eiken dag geopend van 10
I2V2, yan 5 en van 710 uur behalve
des Maandagsochtends en op Zon- en Feest
dagen.
Uitleen van boeken van half 39 uur.
B.K. Arbeidsbeurs voor mannen Jacobij-
nestraat 15 Alle werkdagen, voorm. van
912 uur, n.m. van 25 uur. Zaterdags al
leen van 912 uur.
B.K. Arbeidsbeurs voor vrouwen Kleine
Houtweg 13 Alle werkdagen des nam.
van 3 tot 4 en van half 8 lot half negen.
Martha-oereeniging Bloemhofstraat 1
Betrekkingbureau voor vrouwen Alle
werkdagen van 1012, van 24 en van
89 uur.
Wij lezen in het „Alg. Hbld.":
In de StalenzitRng heeft dc heer Kooiman
Ged. Stalen geïnterpelleerd over de plannen
van het P. E. N. tot levering van electrischen
stroom direct aan huis, inplaats van aan de
gemeentenetten; Door den heer Hendrix, lid
van Ged. Staten is in zijn antwoord de indruk
gewekt, dat het besluit tot directe levering te
Edam veroorzaakt was, doordat het gemeen
tebestuur de electrificalie wegens het bezit
van een gasfabriek niet ter hand wil nemen en
het P. E, N. met een coöperatieve vereeniging
niet in zee wilde gaan; maar dat dus andere
gemeenten, wier contract door een vrijwillige
daad in plaats van over 20 jaar reeds 1 Jan.
1925 af loopt, geen gevaar voor annexatie van
haar bedrijf hebben te duchten.
„Dit dementi is schijnbar officieel. Aan het
college van Gedeputeerde Staten is misschien
van een nieuwen koers nog niets bekend.
Doch uitdrukkelijk is aan de Coöperatieve
Vereeniging door de Commissie uit den Raad
van Toezicht op het P. E. N. medegedeeld,
dat, ook al zou Edam besluiten, een contract
voor stroomlevering bij het P. E. N. aan te
vragen, dat verzoek niet zal worden toege
staan. Men wil geen contract meer met de ge
meentebesturen afsluiten, maar volkomen vrij
heid van handelen behouden. Men wil ook
andere' gemeenten, wier contract spoedig af
loopt, dan laten belalen, wat zij nu met baar
50 pet. verhooging te kort betalen. De bedoe
ling is zelf de winst binnen te balen, die de
gemeentebedrijven - nu maken. De vraag zal
zijn, wat er van die winst overblijft, wanneer
het P. E. N. de exploitatie in de gemeenten
gaat voeren.
Hoogere tarieven zullen zeker het gevolg zijn,
vergelijk maar eens de tarieven in de conces
siegebieden van het P. E. N„ nl, te Zandvoorl
en 'K.,^'oemenclaal met die in de G. E. B.'s.
Wij achten dezen nieuwen koers van hel P.
E. N. zeer verkeerd. Het P. E. N. heeft nu
reeds zooveel hooi op zijn vork, dat het zijn
zaken volgens officieele rapporten nauwelijks
kun beherschea; verdere uitbreiding ztii ge
paard gaan niet uitbreiding van personeel, dat
men niet in de hand heeft, met nieuw risico
nieuwe verliezen. Men wil de levering aan
huis gaan opdragen aan een bedrijf, bestuurd
door allerlei colleges en commissies, die de la
kens uitdeelen en toezeggingen van de directie
voor nul en geener waarde verklaren, zooals
thans tegenover Edam. Moeten Ged. Stalen
telkens beslissen of boer A. of arbeider B. een
aansluiting krijgt en of voor een klein com
plex van woningen een niet rendabel netje ge
bouwd zal worden!
Zou dit economischer zijn dan het gebruik
maken van de plaatselijke organen, de ge
meentebesturen, die de plaatselijke omstan
digheden door en door kennen!
Natuurlijk kan in den toestand van de
Noord-Hollandsche laagspanningsbedrijven
veel verbeter J en bezuinigd worden. Het stol
sel, dal ieder dorpje zijn eigen G. B. met
eigen „directeur" en lijnwerker heeft, is on
economisch. Wenschelijk is, dat verschillende
gemeenten besluiten gezamenlijk haar G. E.
B.'s te exploiteeren op de wijze als de Mij.
Zaanland. De exploitatie kon dan aan beter-
onderlegde menschen worden toevertrouwd,
de „detailhandel" zou streven naar de beste
economie en het P. E. N. zou op zijn terrein
het uiterste prestoeren, wat allereerst noodig
De heeren G. Dierkx en Mr. P. Rits, R. K.
leden der Prov. Staten van Noord-Holland
wenschen bij de eerstvolgende verkiezing niet
meer voor een herbenoeming in aanmerking
te komen.
Men schrijft ons:
Nu men tegenwoordig van meestal niets
anders leest dan van werkstakingen, loonsver
lagingen enz., is het ook wel eens aardig iets
anders te lezen, en wel iets over een goede
verhouding tusschen werkgever en werkne
mers. De vorige week kreeg ieder van het per
soneel van de drukkerij van de Erven Doos
jes (eigenaar de heer De Bussy uit Amster
dam') een banketletter en een zakje heerlijke
sigaren.
Dat dit met recht een ware verrassing voor
hen was is te begrijpen.
Naar ons wordt medegedeeld zullen de
heer en mevrouw Privas Dinsdag niet voor de
Alliance Franchise optreden. Privas heeft uit
Parijs geseind dat hij ongesteld is.
In verband met de a.s. verkiezingen van
Staten en Gemeenteraden, geven wij dien
aangaande de volgende aanwijzingen'.
Candidaatstelling voor de verkiezing van
de leden van de Prov. Staten der onder
scheidene provinciën op 27 Pebruari 1923.
Candidaatstelling voor de verkiezing van
de leden van den Raad in de gemeaaten
van ons land op 10 April 1923.
De Gedeputeerde Staten bepalen vcor elke
provincie den stemmingsdag wat de Prov.
Staten, Burgemeester en Wethouders voor
elke gemeente den stemmingsdag, wat de
gemeenteraden aangaat.
Eerste optraden van de nieuwe Prov. Stap
ten op 3 Juli 1923.
Verkiezing van de leden van Ged. Stated,
op 4 Juli 1923.
Men schrijft ons:
A.s. 20 en 27 Januari 1923 zal weder
om de heer A. J. Meyerink met zijn meis
jes- en jongensgymncs'.'ek'eerlingen den
jsarlijk c'en openbaren ce e:i ngsavond hou
den ten bate van het Haarlemsche L-ig-
halfonds.
liet groot© succes ieder jaar dier aan-
trekke ijke lield dighe'd uiSceungei had 't
in don goelen ouden tijd mogelijk gemaakt,
telkens een zeker bedrag ter .zij de te leg
gen voor de vorming van een klein siam-
kanitaaltje, hetgeen van het eerste begin
af steeds de bedoeling is geweest van de
Mej'erink-voorstellingen. Aldus was lang
zamerhand dat stamkapitaaltje aangegroeid
tot f 5000 en begon het Haarlemsche Lig-
halfonds eindelijk een begin van vasten
grond onder de voeten te krijgen. Helaas!
het mocht slechts van korten duur zijn. De
oorlogsjaren en de duurtegolven van den
tijd daarna hebben het kleine stamkapi
taaltje geheel verzwolgen en het begin der
fondeering weder weggespeeld. Opnieuw
moet dus begonnen worden. De eenige
firma, die dat fondeeringswerk kan aanne
men en uitvoeren, is de heer Meyerink
en Co. met zijne kleine, maar eveneens met
grooten ijver bezielde, trawanten.
Laat ons hopen dat de volgende maand,
in het nieuwe jaar, de eerste nieuwo dikke
paal kan worden geheid.
Voor dezen avond had ik één wensch: dat
Schafer onzen, grooten César Franck zou
herdacht hebben bij gelegenheid van z'n
centenaire.
Doch ook hier werd „le brave père
Franck" vergeten. Toch was César Auguste
een figuur, die op 't orgel in de St. Clotilde
te Parijs z'n melodieën deed welven tot kat-
hédraleji, van klanken met mystieke re-
flexies van'kleuren en schemeringen; hij was
de schepper der liturgische orgel-improvi
satie. Doch ging er van z'n leven en werk
zoo'n wijding uit, dat men hem „le maitre
„angélique" noemde, dan had toch op dezen
piano-avond kunnen blijken z'n beteekenis
voor de moderne klavier-kunst en wel in dit
programma als scha'-el tusschen Beethoven
en Debussy; hij ging verder dan Beethoven,
door de cyclischen vorm en was het begin
der jong-Fransche hooi wat betreft de
nieuwe perspectieven van rythme en har
monie.
Tegenover dit gemis stelde Dirk Schafer
de sonate van Mozart in D. gr. t. Is de af
wezigheid van den naam Mozart op de pia
no-programma's der laatste jaren een beden
kelijk verschijnsel, dan moet men Schafer's
intentie bijzonder apprecieeren. En toch gaf
de voordracht der sonate niet voldoende de
vlinder-vluchtige rythmen en de zachte blij
heid der melodiën; ondanks de grootste
klankbeperking der stugge vaan den harden
Steinway-vleugel, welke zich niet bijzonder
eigent voor „de kunst van den gliiplach."
Het culminatiepunt w: s weer gelegen jn
Schafer's Chopin-spel. Daar is hij de groote
klank-dichter der etudes, Valsen en van de
Barcarolle op. 60,
Hier treft men de werkelijk individueele
expressie; het teer sensueel accent; de sou
plesse en charme van aanslag welke men
bijzonder in de Valse op. 64 No. 3 bewon
derde.
Ongetwijfeld is Schafer's natuur met deze
droomerige sfeer het meest verwant en zal
hij hierin immer blijken te zijn; onze groote
Chopin-vertolker.
Het vrij talrijk publiek bracht op het ein
de van den avond den kunstenaar een war
me hulde.
MARINUS MONNIKENDAM,
De R.-K. Kerk te Bentveld.
Zoo zullen dan binueu eenige weken Aer-
denhout's inwoners hun nieuwe kerk in ge
bruik zien genomen. Met bekwamen spoed
wordt aan de voltooiing gearbeid en met het
Kerstfeest zal het gebouw in gebruik worden
genomen. Daarmee zijn Aerdenhout's inwo
ners te feliciteeren, die nu niet meer naar een
kerk in een omliggende gemeente behoeven
ie gaan; daarmee is ook geluk te wenschen
pastoor Van Beek, die binnen zoo korten tijd
zijn kerk heeft zien verrijzen. Want gauw is 't
gegaan; 17 Juli werd aan het graafwerk be
gonnen en nu, 11a 5 maanden is de kerk klaar.
Het timmerwerk is geheel af en stucadoor
en schilder zijn druk aan de afwerking bezig.
Toch is er nog wel een en ander aan te doen
en voor een leek is het onbegrijpelijk, hoe het
gebouw op tijd, d.i. 20 December, opgeleverd
kan worden,, Maar de opzichter, de heer H. G.
Bottelier, zeide ons, dat daaromtrent zelfs
geen twijfel beslaat De kerk komt eerstdaags af
maar de pastorie niet, doch deze behoeft eerst
30 Maart opgeleverd te worden. Pastoor Van
Beek vindt zoolang een toevluchtsoord in een
in de buurt slaande gehuurde villa.
De nieuwe kerk heeft een lengte van 23 bij
een breedte van 1214 Meter. Zij is in moder
nen stijl opgetrokken van steen met hoogen
kap en lage jnuren .De geheele kapconstructie
is uitgevoerd in hout, terwijl de kap zelf ge
dekt is met verbeterde Ilollandsche roode
pannen. Al het houtwerk wordt gebeitst; het
dakbeschot groen, de spanten geel, terwijl het
ijzerwerk zwart geschilderd wordt.
Wat in het gebouw als iets minder-kerke-
lijks opvalt, zijn de ramen, welke slechts ge
wone kleine ruiten zijn, welke ondanks hare
geringe grootte den lichtinval buitengewoon
doen zijn. Dat er geen andere ramen geplaatst
worden vindt zijn oorzaak in het feit, dat het
slechts een tijdelijk gebouw is. Alleen in het
priesterkoor en ook op het zangkoor komt
glas in lood. De afmetingen van het zangkoor
zijn royaal genomen en een flink koor vindt
daar ruimschoots plaats.
De vloer der kerk, zoowel als die der aan
gebouwde kapel bestaat uit betonnen tegels.
In het priesterkoor komen kleine fraaie tegel
tjes. Het altaar is reeds opgesteld en ook de
communiebanken zijn reeds geplaast. Altaar
en communiebanken onderscheiden zich even
wel niet door bijzondere fraaiheid, maar.
ze zijn ook slechts noodstuks. Als de een of
ander eens pastoor Van Beek een paar mooie
stuks wil schenken.... enfin, het is toch nog
altijd waar, dat een goed verstaander slechts
een half woord noodig heeft, nietwaar?
Een tweetal biechtstoelen is aangbracht.
Van de sacristie valt eigenlijk niets anders
te zeggen, dan dat zij met alle andere sacris
tieën overeenkomt en zoo gemakkelijk mogelijk
is ingericht.
Aam de kerk, welke naar bekend is, aan den
II. Antonius toegewijd wordt, is een kapel aan
gebouwd, welke gewijd wordt aan O. L. Vr. van
Altijddurenden Bijstand.
Deze kapel zal geheel den dag opengesteld
worden. Zij is niet groot van oppervlakte, doch
zal, daar mag men zich vain overtuigd houden,
wél goed ingericht worden.
Door «een afsluithek wordt zij van de*Acrk
zelf gescheiden.
De kerk heef1 ruim 300 zitplaatsen. Er zullen
eikenhouten banken en stoelen geplaatst wor
den. De eerste zijn reeds voor het grootste
deel geplaatst. Zij zijn geleverd door de gebrs.
Remmen, 's-Gravenhage. Het schilderwerk
wordt verricht door de firma Van Dort, uit
IJmuiden. Met het leggen der electrische licht-
geleiding hoopt men deze week gereed te ko
men.
De kerk heeft een hoogte van 13.70 M-, ter
wijl de toren 6 M. meet.
De bouw geschiedt onder architectuur van
de heeren Jos en Pierre Cuypers, te Amster
dam, en wordt uitgevoerd door den aannemer,
den heer D. J. van Buuren, te Bloemendaal,
Het werk staat onder leiding van den heer I
G. Bottelier, uit Haarlem, opzichter.
Vermelden we ten slotte nog, dat ook aan
■den bouw der pastorie hard gewerkt wordt.
De indeeling is reeds goed te onderkennen,
maar het zal nog wel even duren, eer zij klaar
is, want, zooals ive reeds hiervoor opmerkten,
zij behoeft eerst einde Maart afgeleverd te
worden.
Zoo is dan in het natuurschoone Aerden-
hout een fraai Godsgebouw verrezen, een kerk
gebouw, dat zijn stichters tot eer strekt en dat
in een lang gevoelde behoefte voorziet. De
nieuwe parochianen mogen wel dankbaar «zijn
\oor de stichting dezer kerk enmis
schien wil pastoor Van Beek dien dank wel
lastbaar bemerken, niet waar?
Door den advocaat-generaal bij den Hoo
gen Raad is geconcludeerd tot verwerping
van het cassatieberoep van iemand uit Haar
lem, tegen zijn veroordeeling door het Hof
te Amsterdam tct 1 week gevangenisstraf
wegens het veroorzaken van dool door
schuld. Het betrof hier een automobielon
geluk, waarbij de door bekl. bestuurde auto
terecht kwam in de Leidschevaart. Eén der
inzittenden liep een longontsteking op en
overleed aan de gevolgen hiervan.
Dinsdag 19 December geeft de Haar
lemsche Bachvereeniging haar vierde con
cert in dit seizoen, waarbij op zal treden
het Orkest van het Concertgebouw te Am
sterdam onder leiding van Willem Mengel
berg. Soliste is mevr. Maria Olszewska.
Naar wij vernemen zal de Drukkerij de
Spaarnestad te eeniger tijd 'n rijk geïllus-
treerden zeer verzorgden „Gids voor Haar
lem" uitgeven, die over geheel het land
verspreid zal worden en aan het bezoek
van Haarlem door vreemdelingen s.ellig het
noodige good zal doen. Burgemeester en
Wethouders hebben welwillend hulp en
medewerking voor deze nuttigs uitgave toe
gezegd.
De platen van dezen Gids zullen in rij
ken koperdiepdruk worden uitgevoerd.
Zooals in het Kerkbericht gemeld is, heeft
a.s. Donderdag de plechtige opdracht plaats
van de leden van „Voor Eer en Deugd" man
nen zoowel als vrouwen. De plechtigheid zal
plaats hebben in de St. Jozefskerk in de Jans
straat onder het lof van half 8. De predikatie
zal gehouden worden door den bekenden re
denaar pater Dominicus. Onnoodig is het om
de leden aan te sporen deze plechtigheid bij
te wonen, 't Zal brengen voor ons allen een
verdieping van ons eigen geloofsleven, moed
en kracht om den strijd tegen de zedeloosheid
te blijven voeren. Want meer dan ooit wordt
in onze dagen vooral de reinheid belaagd van
alle kanten. Meer dan anders moeten wij onze
eigen krachten stalen om in dien strijd niet k
bezwijken en door woord en voorbeeld de
meer zwakkeren tot steun te zijn.
Daarom, zooveel als mogelijk is, laten alle
leden, ieder in zijn eigen parochiekerk 's mor
gens te communie gaan, om dien dag naar
best vermogen til heiligen. En 's avonds blijft
geen enkel lid achter; maar allen gaan wij op
waarts naar de Jansstraat om ons dien avond
bijzonder aan Maria Onbevlekt Ontvangen toe
te wijden.
A. J. BOKS, Kap.
dir. „Voor Eer en Deugd".
Op de vergadering van het hoofdbestuur
der Algemeene Vereeniging voor Bloembollen
cultuur is gisleren besproken de vraag of het
eigen gebouw der Vereeniging te Haarlem
dan wel in een andere gemeente zal worden
gevestigd. Naar we vernemen werd nog geen
definitief besluit daaromtrent genomen.
In het orgaan der Vereeniging zullen daar
omtrent nadere mededeelingen worden ge
daan.
De Vereeniging Kindervoeding reikte in
de afgeloopen week aan warm voedsel uit:
Maandag 151, Dinsdag 134, Woensdag 123,
Donderdag 144, Vrijdag 128 en Zaterdag 137
porties.
Tot secretaris van het hoofdbestuur
van de Ver. van leeraren bij het M. O, is
gekozen de heer C. L. de Liefde, talhier.
Door den heer C. J. v. d .Broek, fa. Wed. J.
A. B. Vouillaire, wordt een fraai geïllustreerde
prijscourant, afd.schaatsen uitgegeven. Het
beekje ziet er keurig verzorgd uit.
Door de Dordsche afdeeling van. Toon
kunst zal op Woensdag en Donderdag 13 en
14 December een opvoering gegeven wor
den van het Oratorium „Die Jahreszeiten" in
het gebouw „Kunstmin" te Dordrecht. Hierbij
zal onze Haarlemsche Orkestvereeniging
haar medewerking verleenen.
Slikstraten.
Wat al dagen, ja, we mogen wel zeggen,
weken, hebben we al niet met vuile, sme
rige straten gezeten. De steeds neerdrui-
lende regen had de straten in ware mod
derpoelen herschapen en bij de eerste stap
pen, welke je buiten de deur zette, wer
den de kleeren al besmeurd met vuile
spatten. En wee de(n)gene, wie(n) een
auto voorbijsnorde, een tram voorbijgleed,
een paard en wagen rakelings passeerde,
hij of zij mocht zich verzekerd achten, van
boven tot onder met slijk bezwadderd te
worden. Buiten de deur komen beteekende
eenvoudig-weg: onder de modder te komen
te zitten. En het duurde maar 6teeds door.
Er wilde geen einde komen aan neerplas-
senden stortregen of, wat nog erger
was, aan tergend neerdreinenden mot
regen. De straten konden niet droog wor
den. Maar gelukkig, er kwam een keer
punt. God Pluvius hield zich ©enigen tijd
koest en gaf ons gelegenheid, wat te be
komen. En de straten droogden op, de
plassen en modderpoelen verdwenen, zelfs
kwam de zon weer vroolijkheid gieten over
straten en wegen. Maar op de buitenwe
gen veranderde het niet zoo gauw ten
goede als in de stad. Daar laten Pluvius'
gaven haar indrukken langer achter, tot
groot ongerief van de inwoners en pas-
seerenden. Daarbij vergelekenis de stad
nog in heilige conditie....
En vandaag hangen de wolken weer drei
gend-laag neer en beloven weer nieuwe re
genvlagen met al den ellendige®, aankleve
van dien.,..,
(INGEZONDEN.)
Uitteraard is het verslag van 'n rechts
zitting in een dagblad aangewezen op be
knoptheid, zooals dat van 6 December j.L
betreffende de zaak tegen Mevr. B., alhier,
en wel met het oog op plaatsruimte, maar
bovendien ten opzichte van de boven
staande kwestie, ook tengevolge der tech
nische moeilijkheden daaraan verbonden.
Vandaar dat we gaarne door middel van
dit ingezonden stuk het vraagstuk wat
breeder en dieper, hoewel nog zeer on
volkomen, willen behandelen, omdat het
vooral in den laatst en tijd in 't bijzonder
de publieke belangstelling heeft, maar ook
door gebrek aan juist inzicht tot verkeerde
beoordee'ing aanleiding geeft. Hierin ver
heldering te mogen brengen is mij 'een
aangename taak.
Wat is het geval? Mevr. B., hier ter
stede, had zich voor den kantonrechter te
verantwoorden wegens onbevoegd uitoefenen
der geneeskunde. In samenhang met haar
rechtskundigen raadsman Mr. v. Eek, had
ondergeteekende het voorrecht voor het eerst
in een rechtszaal in Nederland ajs deskun-
dige-verdediger voor haar belangen op te
treden en wel in zijn kwaliteit als voor
zitter der Vereeniging voor Psychisch On
derzoek en Toegepast Magnetisme; geves
tigd 2e Helmersstraat 105 te Amsterdam,
welk pleidooi hier ©enigszins uitgewerkt
moge volgen;
Wanneer de kantonrechter zal hebben te
beoordeelen, of het magnetiseeren 'n over
treden van de wet op de geneeskunde is,
zal het in de eerste plaats noodzakelijk
zijn technisch te ana'yseeren, waaruit deze
handeling bestaat, iets wat o.i. tot nog toe
in ons land bij dergelijke processen nog
niet is geschied, omdat noch in de juri
dische-, nooh in de medische wereld die
krachten aanwezig waren, die daartoe in
staat konden worden geacht.
Door een 15-jarige ervaring op dat ge
bied, waarbij we ons dwongen tot obser
vatie en analyse, aangevuld door studie
van het vraagstuk, meenden we een po
ging daartoe te mogen en kunnen onder
nemen.
I. Wat is dan magne'i-me; wat is mag
netische behandeling
Het woord „magnetisme" is een verzamel
naam, ^magnetische behandeling" een con
glomeraat voor tal van zeer heterogene
handelingen, die door dien naam zeer slecht
worden gedekt, maar welk woord nu een
maal burgerrecht heeft verkregen, 't Wordt
echter beter vertolkt door „levenskracht",
een naam, die ook b.v. door den Duit-
schen onderzoeker ingenieur Frits Grune-
wald daaraan wordt gegeven in onderschei
ding met het ferro-magnetisme, dat hij
eveneens bij zijn proefpersoon aanwezig vond.
Deze „levenskracht" zullen we dan hebben
te beschouwen als een natuurlijk, mensche-
lijk „tonicum", een soort voedingspreparaat,
een .voedingsstof, dat in het lichaam van
een zieke gebracht, daar gemakkelijk en
rechtstreeks assimileert, omdat het van 'n
zekere gelijkwaardigheid is met diens le
venskracht en er de natuurlijke genees
kracht, den zelf-regenerator ondersteunt,
zoodat dan de magnetiseur zal op te vatten
zijn als de leverancier van een natuurlijk
menschelijk tonicum.
Zoomin nu de leverancier, die chemisch
bereide tonica, als sanatogen, haematogen,
bioglokin, Henselpreparaten enz. verkoopt,
wordt vervolgd, als overtredende de wet
op de geneeskunde, zoomin als men dit den
magnetiseur kunnen deen, wanneer hij
dierlijk-magnetisme toepa. t, hoewel het be
schikbaar krijgen voor overdracht van zijn
levenskracht weer geheel iets anders is dan
de in- en verkoop van een tonicum door
een winkelier; de magnetiseur toch bereikt
eerst na een innerlijk groeiproces de mo
gelijkheid het practisch te kunnen aan
wenden. Door zekere technische handelin
gen wordt nu deze levenskracht bij den
zieke ingevoerd^ ter plaatse, waar het nut
tig effect moet sorteeren, maar deze han
delingen zijn niet het essentieele; dit is
het tonic" m zelf.
Bovenstaande qpva tiipen van he' cier'ijk
magnetisme en de behandeling daarmee-
worden gesteund door de volgende ana
logieën;
a. Transplantatie. Hij, die b.v. ter-
wille van zijn medemenscli zich een ge
deelte der huid zou laten wegnemen,
om daarmee een groote huidverwonding
bij den ander te restam-eeren, wordt ge
prezen om z'n mensch Levendheid, niet
vervolgd wegens overtreding der wet op
de geneeskunde.
b. Transfusie. Wie een gedeelte van
z'n bloed beschikbaar stelt om te wor
den overgenomen in het bloedvatenstel
sel van z'n evenmensch, is alweer
menschlievend, wordt niet gestraft.
c. Het zoogen door een min. De min,
die haar levensvocht, de melk, beschik
baar stelt om dikwijls een jong leven
te behoudèn en tot1 kracht en bloei te
brengen, wordt terecht' als een weldoen
ster beschouwd; men zou er niet over
denken haar te vervolgen en te straffen
wegens onbevoegd uitoefenen der ge
neeskunde. Bij haar handeling, het zoo
gen, vervalt zelfs de tusschenstaande
technische medewerker; (sub. a en b, de
arts) zij zelf brengt ook de technische
handeling tot stand: het afvloeien van
haar levensvocht langs een der anten
nes van het lichaam, de tepel van dc
borst, en voert de voedingsstof in bii
het kind, en wel daar, waar het voor
assimilatie geschikt moet worden ge
maakt.
d. In wezen is deze laatste handeling
volkomen analoog met een dierlijk-mag
netische behandeling van een zieke.
De magnetiseur toch heeft een ge
deelte van z'n .„levenskracht" verzameld
en tot intensiviteit gebracht en laat deze
nu afvloeien langs de handen en vingers
en brengt ze in het lichaam van den
zieke op de plaatsen, waar ze dade
lijk assimileert en een nuttig effect sor
teert. Ook hierbij is de technische han
deling in „handen" ran hem, die geeft
en ontbreekt de tusschenpersoon (de
medicus).
Evenmin als de eerste 3 handelingen
worden gekwalificeerd ais het verleenen
van geneeskundigen raad of bijstand, zal
dit ook joiet de geschetste dierlijke mag-
ïiï-
Een „aanstaand Koning-Kiezer" vraagt
ons plaatsruimte onder „Damiaatjes" voor
eenige opmerkingen, die, naar zijn meening,
haar nut kunnen hebben.
Hij vestigt dan allereerst de aandacht op
de geweldige zenuwachtigheid, die heerscht
vooral in het socialistische kamp, en meent
die te moeten toeschrijven aan de schadu
wen, die zekere komende gebeurtenissen,
ook wel verkiezingen genaamd, vooruit
werpen.
Waarover onze inzender zich terecht niet
verwondert als hij even terugdenkt aan de
geweldige klappen, die de heeren bij de
laatste verkiezingen van onze vrouwen heb
ben gehad. Het is niet te verwonderen dat
de soci's zullen trachten het verloren terrein
te herwinnen.
Zij doen dat op socialistische wijze: met
groote humbug en onjuiste voorstellingen
van zaken. Er zal nog wel gelegenheid zijn,
meent onze inzender, de heeren de ooren
te wasschen over al dat schoons, hij vraagt
voor heden de aandacht te vestigen op de
„boerenliefde" die den heeren plotseling naar
het hoofd is gestegen.
Daaromtrent schrijft de „Nieuwe Rotterd.
Crt." niet onaardig het volgende:
„Sinds korten tijd is (Duys) het luidruch
tigste lid der sociaal-democratische fractie
de roode agrariër. Met moties, initiatief
voorstellen, interpellaties slaat hij alle re
cords van boeren-, althans tuindersliefde.
Het ongeluk wil, dat men telkens 't gevoel
heeft: „de politiek ligt hier dik op", welke
indruk door den kijfzieken betoogtrant van
den heer Duys nog wordt versterkt. Dit is
in zooverre jammer als van de belangen,
waarvoor de heer Duys het ditmaal opnam,
inderdaad het welzijn van tal van nijvere
landgenooten afhangt, zoodat men deze bij
voorkeur besproken zou wenschen door
iemand, die zelfs door de achterdochtigste
lieden verre van politiek winstbejag ver
dacht zal worden."
Zoo is het, maar het is den socialisten
louter en alleen om „boerenbedrog" te doen.
Daarop de aandacht te vestigen van on
ze landbouwende bevolking is waarlijk niet
ondienstig. Ze zijn te goed en te nuchter om
als politiek stemvee te worden geëxploiteerd.
Hetzelfde politieke spelletje zagen wij in
de Staten van Noord-Holland, toen de so
cialist Westerhof een voorstel indiende,
waar de politiek van afdroop. Het voornaam
ste hiervan was, ook voor de socialisten,
niet het voorstel, maar de demagogische
redevoeringen, die er omheen geflanst wer
den. De humbug was 't voornaamste, niet
het voorstel. Dat voorstel was totaal on
bruikbaar. Of men hen al wees dat zij ver-
galen aan te geven, hoe moest worden ge
holpen, of men hen al voorhield dat
200.000 een jodenfooi is ter leniging van
den tuindersnood, het gaf niet. Zij hand
haafden hét voorstel.... ter wille van de
politieke munt. Ze schijnen de zieltjes, die
hen in de groote steden ontvallen, te willen
terugvinden op het land. Het moge niet
In Haarlem is het de heer Bomans, die
wordt aangevallen. Ik twijfel er niet aan,
aldus inzender, of de heer Bomans zal straks
wel uit zijn rustige houding opstaan en, even
als een ontwakende leeuw, even met de ma
nen schudden. Dat zal voldoende zijn om de
muggen te verjagen. Maar het is toch ook
niet ondienstig reeds nu de aandacht te ves
tigen op de aanvallen, die speciaal op den
heer Bomans gericht worden.
Mag men de berichten gelooven, dan is de
heer Bomans eigenlijk zoo'n beetje de schuld
van alles.
Ik kwam een dezer dagen een bedeelde
tegen die van het Burgerlijk Armbestuur
geen uitkeering meer krijgt omdat hij al zijn
geld verdronk. Hij was nijdig en betoogde dat
't de schuld van Bomans was dat hij geen uil-
keering meer krijgt. En het fraaiste was, dat
zijn vrienden* het daaromtrent volmaakt met
hem eens zegden te zijn.
De slechte bestrating in Haarlem zou
ook al de schuld van Bomans zijn; dat er nog
steeds geen asfalt is, is de schuld van
Bomans; Bomans wil de zonneschermen be
lasten; Bomans wil hooge belastingen;
Bomans wil hooge tarieven voor gas, water
en electriciteit, als er een foutieve quitantie
komt van de gasfabriek is dat de schuld van
Bomans; als de zon schijnt in Haarlem is
het de schuld van Bomans; als de zon niet
schijnt in Haarlem is het de schuld van
Bomans; als.... enfin het is altijd Bomans.
Bomans hier; Bomans daar; Bomans overal
en bovenal.
En met Bomans willen ze dan natuurlijk
treffen de R. K. Partij, want de'R. K. Partij
is natuurlijk Bomans.
Er zal nog wel een hartig woordje
daarover gesproken worden, maar er mag
eindelijk wel eens gewezen worden op da
tactiek onzer tegenstanders.
Zulk een ontmaskering kan nooit geen
kwaad.
Barometerstand 776. Vooruit
OPGAVE VAN;
netische behandeling het geval kunnen
zijn.
II. Mentale geneeswijze.
Het „denken de „gedachte" aan „ge-
z»ndheid of „herstel van een of ander i
défect" kan door een mentalen helper -
langs „telepathischen" weg van hem naar
een zieke worden overgebracht, waar-
