STADSNIEUWS Gemeenteraad^ (Vervolg.) Steun aan werkloozen. De heer PEPER ziet niet in waarom niet verzekerden moeten achtergesteld worden bij verzekerden, in de regeling van steun voor werkloozen. Spr. zal g-en voorstel doen, want hij weet wdl dat het toch zal worden ver worpen. Spr. wenscht geacht te worden*te- gen te zijn. Spr. is ook tegen de bepaling dat slechts twee derden van het loon mag worden uitbetaald. Over de motie-Peper staakten wederom de stemmen (1515) derhalve werd de mo tie geacht te zijn verworpen. Tegen waren de heeren Gerritsz, v. Liemt, Castricum, Bomans, Slingenberg, Bruch, Heerkens Thijfcsen, Visser, v. d. Berg, Mizerus, Loos- jes, v. d. Ban, Willekes Macdonald, Wol zak, de Braai. Het voorstel van B. en W. werd overigens «ingenomen. DE GEMEENTEBEGROOTING. Algemeetm Beaschowwingm. De VOOEZITTER vraagt bij de algemee ns beschouwingen allerlei onderwerpen te behandelen, die met de begrooting in ver band staan zooals de vacantietoeelagen enz. De heer EEINALDA opent de algemee ns beschouwingen en sluit zich bij de werk wijze van den voorzitter aan Spr. wijst op de noodzakelijkheid dat 6poedig tot grens- uitbreiding der gemeente wordt overgegaan. TTïj brengt hulde aan een wethouder-kamer lid, dat hij op deze zaak aandrong, maar vindt het wenschelijk dat ook van andere zijd» aaarop wordt aangedrongen. Wat door den Baad en de commissie van grenswijziging is gevraagd, is wel het minimum waar Haar lem mede toe kan. Wenschelijk zou spr. het achten indien in de gemeente wat meer agi tatie en belangstelling voor de annexatie zou worden opgemerkt. Algemeene politieke/ beschouwingen zal 6pr. niet houden. Dan bespre kt deze woordvoerder de finan- cieele politiek der gemeente „De heffing ineens", zooals de wethouder die noemde van 6 Va is toegepast op een vermogen van 54 millioen, en heeft ongelijkmatig ge drukt op de arbeiders. Daarom is spr. tegen het gevolgde stelsel van belastingheffing. Wel geven de opcenten op de Rijk&inkom- stenbelasting een progressie te zien, een belangrijke progressie zelfs, maar bij het tegenwoordige stelsel is 't gewoonte dat elke uitgave der gemeente van do ingezetenen wordt geheven door de heffing van een even redig percentage, of door winst uit de be drijven. Wat dit laatste betreft is spr. niet tegen winst uit bedrijven. Dit is een bij uitstek opportuun vraagstuk, dat voor elke gemeente apart moet worden bezien. Spr. is dus niet tegen alle winst uit be drijven, hoewel de tarieven altijd zoo moe ten zijn, dat zij naar billijkheid te dragen zijn, maar spr.'s bezwaar is dat elke hoogere uitgave voor de gemeente moet geheven wor den door een niet progressieve belasting heffing. Dat is spr.'s principieel bezwaar tegen de hier te Haarlem gevolgde wijze van belastingheffing. Spr. releveert dan de volgende cijfers over de belastingaanslagen. In het jaar, dat het uitbreken van den oorlog aanschouwde, waren er in ons land 101.797 aangeslagen in de vermogensbelas ting, met een gezamenlijk vermogen van 7606 miliiaen In het. belastingjaar 1921- 1922, waren er 166.362 aangeslagenen, met een totaal vermogen van 13284 millioen. Dit wijst nu niet op een zoo verschrikke lijke verarming, te minder, als men in 't tog houit, da. in 1911 het gen.i delde ver mogen per aanslag bedroeg f 74.000, ter wijl het in 1922 staat op f 79.000, ondanks het feit, dat in 1914 een vermogen bene den f 13.000 onbelastbaar was en thans 'n vermogen van f 16.000 buiten de belas ting valt. In het belastingjaar 1914—'15 waren er 15.034 aangeslagenen, wier vermogen hoo- ger was dan f 100.000. Hun gezamenlijk bezit bedroeg 4816 millioen. Thans zijn er 25.711 zulke aangeslagenen en hun geza menlijk vermogen beloopt 8110 millioen. Het blijkt voorts dat er in 1914'15 in ons land 650 personen waren, wier ver mogen grooter was dan 1 millioen; met elkander bezaten zij 1337 millioen, ge middeld elk f 2.057.000. Thans zijn er 1125 derzulken, gezamenlijk bezittende 2371 millioen, of gemiddeld f2.103.000 per hoofd. In 1915'16 waren er 28 personen, die 5 millioen en daarboven bezaten. Met el kander hadden zij 243 millioen, gemiddeld elk f 8.697.000. In 1921—'22 waren er 61 zulken, tezamen beschikkende over 478 mil lioen, gemiddeld f 7.836.000. In 1894, in welk jaar de vermogensbe lasting- voor de eerste maal geheven werd, waren er in ons land 402 millionnairs, met een gezamenlijk vermogen van ongeveer 800 millioen. In 1922 zijn er 1121 van die heeren, met een gezamenlijk vermogen van bijna 2400 millioen. Terwijl dus in hetzelfde tijdsverloop de bevolking met ongeveer 50 pOt. is toege nomen, is het aantal millionnairs bijna verdriedubbeld, evenals het gezamenlijk be zit dezer gelukkigen. Zoo heel slecht heeft men dus in Ne derland niet geboerd. Er is .ondanks alle verliezen, nog wel wat over. Welke beteekenis hebben deze cijfers voor Haarlem vraagt spr. Stemmen; Ja, juist! De heer EEINALDA geeft er de be teekenis aan dat het met de verlaging van de kohieren wel zal losloopen. De heer BEUOH: üw cijfers slaan op vermogen niet op inkomens. De heer EEINALDA meent deze zelf de conclusie ook voor het inkomen gewet tigd is. Bij interruptie zeide de heer BOMANS dat het kohier over 1921'22 (16 maanden) bedroeg 55 millioenover 1921-^-1922 53 millioen en over 1923 wordt het geschat op 38 millioen. De heer EEINALDA meent daaruit te mogen besluiten dut het met al dat ge klaag over vermindering van inkomsten wel zal losloopen. Spr. gelooft wel, dat wij in ons land kapitaal interen, maar spr. wil deze in tering bezien in het licht van de in komens. Vermindering van inkomen komt vooral voor in intellectueele kringen. De handeldrijvende en industrieele midden stand staat er veel beter voor dan in 1914. De daling der kohieren in onze gemeente zal, naar spr. meent, niet zoo n vaart loopen. Maar wij hebben ook een belangrijke taak te vervullen tegenover de werkers met hoofd en hand, wier inkomen vermindert. Spr. komt hiermede op den vacantietoeslag. Met afschaffing daarvan komt de loonpolitiek van de gemeente in 't gedrang. Spr. betoogt dat de vacantietoeslag een deel van 't loon is, dat men niet kan missen. Spr, zou zelfs voorstellen aanhangig willen maken om aan sommige categorieën gemeente- personeel loonsverhooging te geven. Er zijn er die met hun loon niet het vol strekt noodige zich kunnen aanschaffen. Intusschen zijn deze voorstellen van de Soc.-Dem. niet te wachten maar spr. ont kent dat nu de tijd is aangebroken om tot verslechtering van de arbeidsvoor waarden over te gaan. Dit college heeft de arbeidsvoorwaarden van hef perso neel verbeterd, dat is niet gemakkelijk gegaan; maar het is nu zijn taak niet die voorwaarden te verslechteren. Spr. constateert uit alles, wat hij hierboven aanhaalde, dat het geschreeuw over be zuiniging wel wat overdreven wordt. Spr. wijst op de actie van de, Maatschappij van Nijverheid. Het bezuinigingsrapport der organisaties becritiseert spr. De or ganisaties zijn daarmede buiten haar boekje gegaan. Dat verwijt spr. het col lege van B. en W. Zij hadden moeten zorgen dat dit niet gebeurde. Met natne hebben de organisaties niet te bedisselen over de Leeszaal of over de verplegings- gelden in de ziekenhuizen. Daarmede tas ten zij het beslissingsrecht van den Raad aan. De organisaties moeten blijven op adviezen van techniseh-adminlstratieven aard. De directeur van den Hout en Plantsoenen schreef, naar aanleiding van het rapport, over het overbrengen van vervoer naar de Reiniging, dat dit vol maakt op een vergissing berust. Daar gaat het heen. Het wordt klein gedoe. Spr. heeft daarvoor gewaarschuwd. Het belangrijkste staat niet in het rapport, dit n.l. waar of ambtenaren te veel zijn en of op het aantal ambtenaren kan worden bezuinigd; of er een overcom pleet van personeel is. Dat zou een stand punt van de organisaties zijn geweest. Dat echter slaat niet in het rapport. De heer v. d. KAMP: Men laat zich zelf toch niet aLnakenl De heer REINALDA meent, dat de organi saties zich daarboven moeten verheffen. Ware dat gebeurd, dan hadden we kunnen spreken over personeelsformatie, personeel- reserve, enz. Door betere organisatie van de bedrijven is er te bezuinigen. De heer BOMANS: Gij gaat uit van de ver onderstelling, dat er te veel aan personeel isl Dat is er niet! De heer REINALDA wijst op de wensChe- lijkheöd op een betere personeelsformatie. Spr. kan niet deelen het standpunt dat auto matisch het personeel opklimt van klerk tot commies en hoofdcommies. De heer BOMANS: Dat gebeurt ook in Haarlem niet. De lieer REINALDA dringt aan op betere regeling van deze kwestie of meenen B. en W. dat het in Haarlem het beste geregeld is? De heer BOMANS: Misschien niet het beste, maar wel ken ik geen bgter. De heer REINALDA brengt dan hulde aan B. en W. voor de zorg van het onderwijs. Aan de lichamelijke opvoeding moet naar spr.'s meening, meer aandacht worden gewijd. Men maakt er een bedrijf van door de inkomsten en uitgaven naast elkaar te zetten. Daardoor gaat de ondergrond, de sociale bedoeling, verloren. Spr. drong aan op speelplaatsen voor de ongeorganiseerde jeugd; op meer éénheid in het verdeelen der subisidies; op steun, wanneer dat gevraagd wordt, bij de bestrijding der geslachtsziekten of anders ingrijpen door B. en W. Spreker wijst op de volksvoeding en op de hooge prijzen van groenten en aard appelen, terwijl de producenten toch niet vol doende prijzen ontvingen. De gemeente dient prijsregelend op te treden o.m. door het stichten van markthallen. Spr. zal ook in het volgend jaar voortgaan het gemeentebestuur te stuwen in de richting, die de soc. dem. ais de beste voor de gemeente achten opdat ook de belangen der arbeiders klasse in dit college zullen worden behar tigd. Mevr. WILLEKES MACDONALD zal geen politieke vraagstukken bespreken, ook zelfs niet den vacantietoeslag. Een ander zal dat doen. Spr. spreekt waardeering uit tot dit bestuur omdat dit jaar meer aan dacht is geschonken aan de hygiëne voor kleine kinderen (kinder-klinieken, kinder bewaarplaatsen enz.) Spr. meent ook, dat de gemeente door middel van markthallen prijs- regelend kan optreden. Meer speciaal wil spr. het over het onderwijs hebben. Hel heeft de vrouwen zeer teleurgesteld, dat het voor bereidend onderwijs nog geen stap is verder gegaan. Wel zijn er plannen gemaakt voor verbouwing van bewaarscholen, maar op de begrooting komt nog maar een memoriepost daartoe voor. Spr. wijst er op wat onder ge- meenlen voor dal onderwijs doen. B.v. Leiden met 592000 voor dat onderwijs en 2000 voor meubilair eener school alleen. Het wordt tijd, dat er ook in Haarlem wal gebeurt. Spr. heeft het daarna over de vakonderwijzeres sen en vraagt of de Raad hgt over zich kan verkrijgen die leerkrachten aan zich zélf over te laten. Spr. dringt aan, dat er iets ge daan wordt. Ook dit jaar dringt spr. weder aan op aanstelling van een vrouwelijk ambtenares bij de politie. Verschillende yereenigingen ver zoeken dat. De heer PEPER zal een anderen, niet zoo gemoedelijken toon laten hoóren. Met een beroep op Chamberlain den Engelschen minister, den schrijver H. G. Wells e.a. en nog vele anderen, trachtte spr» aan té toonen hoe slecht het eer paar tijn meening, in de wereld uitziet. Na een uitvoerig betoog kwam spr. tot Haariem. Ook daar gaat het niet goed. Scherp laakt spr. het,, dat uit de be drijven winst wordt gemaakt, ondanks de toezegging van B. en W., dat geen winst uit de bedrijven zou worden gemaakt Spr. heeft gevraagd in de afdeelingen, hoe het staat met de uitvoering van het urgentie- program der S. D. A. P. B. en W. antwoord den, dat zij zich die uitvoering nooit hebben voorgesteld. Maar spr. stelt daartegenover, dat alle leden van het college verklaard heb ben in hoofdzaak geen bezwaar te hebben ge had tegen het urgentie-program. Hij citeert uit de notulen. Spr. wil dus nagaan, wat er van terecht is gekomen. Spr. behandelt dan allereerst den woningbouw en merkt daarbij op, dat de verantwoordelijke wethouder, de hper Slingenberg, in dit opzicht minstens zoo slim is als zijn collega in den lande, Min. Aalberse. De juistheid van de nota werd be twijfeld door spr. Beier wordt de toestand getypeerd met een zinnetje in het verslag van Bouw en Woningtoezicht, waarin ge zegd wordt dat een huis ontruimd werd nadat de achtergevel was ingevallen. De woningtoestanden in Haarlem b.v. in de om geving van de Witstraat en Haasstraat zijn ergerlijk. Er ia geen reden zoo optimist te zijn als in de nota wordt gezegd, In dit op zicht is het urgentie-program niet uitgevoerd, ook niet wat betreft de progressie in de be lasting. Spr. kant zich eveneens tegen de indirecte belasting door de winst uit de be drijven. Wat behoorlijke schoolvoeding en schoolkleeding betreft, daar is ook niets van terecht gekomen. Het voorstel voor de buiten school werd aangenomen, maar uitvoering is er nog niet aan gegeven. Wel is er 80000 bezuinigd op den post „Onderwijs". De zorg voor de werkloozen is een groote taak van het gemeentebestuur. Dat vergeet onze raad. Er is geen behoorlijk geneeskundige dienst; aan de levensmiddelenvoorziening mankeert ook veel. Zou het beter zijn gegaan als Soc. Dem. in dit bestuur zaten? Spr. kan dat niet toe geven en wijst daarvoor op gemeenten, waar wel Soc. Dem. in het bestuur zitten. In Amsterdam werd de begrooting van Onderwijs verdedigd door een burgerlijk wethouder. De post daarop voor schoolkleeding was 360000 hooger dan in de begrooting van een socialistisch wethouder, een jaar te voren. Het is ook zoo gemakkelijk te bezuinigen op de voeding der kinderen. Spr. zégt dat op dat de Soc. Dem. zich bij de verkiezingen niet be roepen op het feit, dat in het college geen Soc. Dem. zitting hebben. Ook dan zou het niet beter zijn geweest. Van dit college is, meent spr. een stuwkracht ten kwade uitge gaan. Spr. heeft het over het aantal uren, dat de wethouders aan hun taak besteden. Spr. meent dal men nergens zoo weinig voor be hoeft te kennen dan voor minister of wethou der. Er is geen wethouder die zou kunnen be wijzen, dat het onder zijn beheer belangrijk slechter gaat don onder het beleid van zijn voorganger. Wie dat betoogt zou allicht meer betoogen dan hij kan bewijzen. Ten slotte wijst spr er op, dat aan bewoners van wonin gen gebouwd met Rijkssteun aanzegging is gedaan van belangrijke huurverhooging. Is dat een Rijksregeling,, dan dient de gemeente zich van het Rijk los te maken. Inhouding van den vacantietoeslag is een aanslag op het nu reeds te lage loon, in sommige geval len met 3 5 4 In tegenstelling met de Soc. Dem. is spr. van meening, dat de loonen van het gemeente-personeel in geen geval ver laagd mogen worden, zelfs ad zouden de prij zen van de eerste levensbehoeften wat dalen. Als er offers gevraagd worden, dan moeten die eerst gevraagd worden van hen, die nog niets anders deden dan profiteeren. De heer KOPPEN vindt de wijze van be handeling der begrooting in de afdeelingen niet goed. Spr. meent, dat de voorzitters^ der afdeelingen niet voldoende in de zaak ziften om gedane bemerkingen dadelijk te beant woorden. Nu komen die vragen in de ver slagen en maken naar buiten, den indruk, alsof de begrooting niet ernstig wordt behan deld. Dat moge veranderen. Het gemis van een centraal rapport is te wijten aan een misverstand, zegt spr. De heer VAN LIEMT bespreekt de zakelijke belasting op het bedrijf. Die belasting Is on- billifk. Spr. stelt de houding van colleges van B. en W. in andere gemeenten betreffende de zakelijke bedrijfsbelasting en voorstellen om dé scherpte daarvan weg te nemen, tegenover de houding van B. en W. in Haarlem. Elders ziet men over 't algemeen in, dat deze belas ting, zoo zij al noodig is, althans zoo billijk mogelijk moet zijn. Spr. wijst op B. en W. van Hilversum, die heel wat coulanler zijn dan B. en W, in Haarlem. De heer BOMANS: Men heeft daar 7 ton over. De heer VAN LIEMT: Dat is een interrup tie, die geen steek houdt. Als er geeno ver schot is, reahtvaardigt dat een onbillijke be lastingheffing? De heer BOMANS: Als men in Hilversum 3 pet. evenredig moest heffen van de arbei ders, dan zouden ze het in Hilversum ook wel lalen die bedrijfsbelasting af te schaffen. De heer v. LIEMT voelt ook voor de on billijkheid eener evenredige heffing, maar dat neemt niet weg dat spr.'s voorstel om de belasting op het bedrijf zoo billijk mogelijk te maken, alleszins reden van bestaan heeft. Spr. beveelt zijn vooijstel warm aan. De an nexatie dient er, spr. is het met den heer Reinalda eens, vlug te komen. Nog altijd be treurt spr. dat niet gevraagd is uitbreiding der grenzen tot aan de Amsterdamsche wa- terleiding.Thans zal aan de Zandvoortsche laan een vluchtheuvel gevormd worden voir hen, die Haarlem willen ontvluchten. Over het rapport tot bezuiniging der ambtenaren is spr. ook niet goed te spreken. Spr. vraagt of de gemeentebelangen door de ambtenaren niet kunnen besproken worden buiten dienst tijd. De vraag is gesteld of er niet teveel ambtenaren in gemeentedienst zijn. Wanneer men ziet dat in de Commissie van Overleg zitting hebben de directeur van de Reiniging, de hoofdopzichter en een inspecteur, zoodat wanneer die Commissie vergadert de Reini ging moet loopen onder leiding van een in specteur, doet dat wel eens de vraag rijzen of er niet te veel ambtenaren zijn ofwel of de Reiniging bij afwezigheid van al die hee ren wel goed marcheert en of eenige dier ambtenaren niet beter bij andere diensten kunnen worden geplaatst. Spr. dringt aan °P werken voor productieve werkverschaffing. Het geld is daaraan beter besleed dan aan steun aan werkloozen. Aan den heer Rei nalda, die sprak van loonsvermindering voor intellectueelen, terwijl hij deed uitko men dat het den middenstand zoo goed gaat, vraagt spr. of hij dan meent dat de mid denstand niet met hoofd en hand moet wer ken om er te komen en of het zóó goed is. betwijfelt spr. Het jaar 1922 is slechter dan 1921 en spr. vreest dat de verwachting van den heer Reinalda dat de kohieren mede, zullen loopen wel eens verkeerd uit kan loopen. De heer DE BRAAL bespreekt den vacan tietoeslag en zegt tegen dal voorstel te zul len stemmen. Practisch is de vacantietoeslag een deel van het loon Waardeering uit spr. aan het adres van B. en W. voor wat zij in het belang der gemeente deden. De heer BOES sluit zich aan bij de woor den van hulde aan B. en W. gebracht, in '1 bijzonder aan den wethouder van Financiën, die er in geslaagd is het probleem der be grooting op' te lossen. Intusschen wijst spr. op den slechten toestand der straten; hij meent dat aan de H. O. V. wel 30-000 subsidie mag v orden gegeven; op de met- correcte "werking van den Incasso-dienst; net niet aanwezig zijn van speelplaatsen voor kinderen; en op 'n speelplaats voor de school Nassaulaan. Aan het voorbereidend on derwijs is nog niets gedaan, toch is dat noo- dig. Uit de bedrijven gas en electriciteit wor den 7)4 ton winst gehaald. Als men dat ziet, zou men niet zeggen dat de financieele toe stand onzer gemeente zoo goed is. De Prl?s van ons gas en electriciteit is veel te hoog, maar of daar fiog ooit van af zal gaan is de vraag. Sor. vreest van niet, want altnd zal het schrikbeeld te voorschijn komen dat djn weer evenredige heffing moet worden ingevoerd. Tegen den vacantie-toeslag staat spr. niet geheel afwijzend, maar tevens ziet spr. zeer goed in dat voor velen de vacantie toeslag een stok loon is geworden. Daarom zou spr, steunen een voorstel om den va cantietoeslag voor een categorie menschen te behouden. Spr. weet nog niet hoe hij stemmen zal voor het voorstel van den Va cantietoeslag. Wat het onderwijs betreft, sluit spr. zich aan bij de woorden van hulde aan den wethouder gebracht voor de zorg aan het onderwijs besteed. Het is, volgens spr. wellicht mogelijk, op een geschikt tijdstip, de school aan de Friesche Varkensmarkt op te heffen. Ook deze spreker vraagt een vrouwe- liike politie ambtenaar. De heer BOMANS dankt den Raad voor de weinige crifiek op hem etl B. en W. uit geoefend. Als hij hoort aan welke critiek hlj als wethouder van financiën, van bezuini ging en van belastingen in de stad htoof staat, dan is spr verheugd over de weinige critiek, die de Raad on hem uitnefend. Dat eT seen woord van lof kon overschieten, verwondert spr. niet. Dat zou te veel ge vraagd Z"'n en spr. zou dat niet overleven! De verschillende sprekers henntwonrdende. wiist spr. met sniit er on dat B. en W. vap de grootste fractie in den Raad niet meer medewerking hebhen ondervonden bi? bun voorstellen in het belang der gemeente Spr. onfkentfegenover sommige snrekers dat B. en W. niet voldoende Inlichtingen bij de voor stellen zouden geven. Alle inlichtingen wor den verstrekt en B. en W. zijn immer bereid nog meerdere te geven. Het aantal raadsver gaderingen is niet te klein, maar juist ge noeg voor een richtige uitvoering van de taak van den Raad in het gemeentehelang. De heer Reinalda is niet diep ingegaan dit keer op de pricipieele verschillen die spr. en den heer Reinalda scheiden. Snr. heeft daarom ook geen reden er diep op in te gaan. Spr. ap precieert de houding van den heer Reinalda en constateert met vreugde aan het einde der legislatieve perode. zooals de heer Reinalde ze noemde, een toenadering van den heer Rei- palda tot B. en W., een beginsel zoo meent spr. dat in het gemeentebelang een samengaan met B. en W. en den geheelen raad noodig is. Spr. is er verheugd over dat de heer Reinalda en B. en W. elkander eindelijk na 4 jaar hebben gevonden (gelach). De heer Reinalda is niet tevreden met de belasting zooals die nu geheven wordt. Spr. ook niet. Zoo spoedig mogelijk moet de even redige Heffing verdwijnen en de belasting naar draagkracht worden hersteld. Daarnaar moet met alle krachten wortiien gestreefd. Het percentage er af, alleen opcenten op de Rijksinkomstenbelasting. En wat er dan moet gebeuren? Afschaffing wan de Bedrijfsbelasting, zooals de heer van Liemt wil: of vermindering van de tarieven van gas en electriciteit zooals de heer Boes will? Sor. weet het niet. Laten we daarover later pralen, maar laten we nu streven naar afschaffing van de evenredige heffing! Daarvoor dienen allen samen te wer ken. Riskeer daarvoor niet, aldus spr. andere be lastingen of uilgaven te behouden, die niet noodzakelijk zijn. Ook niet den vacantietoeslag! Spr. heeft lang niet alle hoop verloren dat de 3 pet. van 1923—'23. in 1923—1924 niet zullen verdwijnen Spr. grondt dat op cijfers, die hem bekend zijn. Voor 1922 hoopt spr. op een ba tig saldo der belastingen, zcodat spr. over 1924 in de eerste maanden geen belasting zou behoeven te heffen. Ook nu zal er wellicht een batig salldo zijn. B. en W. kunnen dan af schaffing van het percentage overwegen. Maar als dit slechts tijdelijk zou »'jn, zullen B. en W. er toch wellicht toe neigen, liever niet tot afschaffing aver te gaan om niet genootlzi Uit te zijn het percentage later weer te moeten in veren. In Maart of April zulHen B. en W. een besluit nemen. Sp. memoreert dan de behaalde bezuiniging in de gemeente-huishouding. De resultaten zijn niet kwaad. Het los personeel der gemeente is verdwenen, enz. Komende tot de arbeids voorwaarden zegt spr. dat Haarlem wat hel t'-rncn 'aaiaan hci'.cfl niet zoo'n v«ld figuur maakt. Snr. memoreert dan de alge mene loonsverlaging in he! particuliere be drijf; de inhouding van een percentage voor pensioen voor het personeel te Amsterdam; de l'rn-incie die 8li pet. wil eischen voor pen sioen van het tijdelijk personeel. Dat alles is daar gevraagd. Stemmen: O, gevraagd. De heer de BRAAL: En wat zal hier komen? De heer BOMANS vindt de interruptie niet schoon. Dacht dc heer de Braai wellicht aan Rijkismaatregelen, waarbij de gemeente zou worden opgelegd 8)4 pet. te eischen voor het pensdoen? Zoo niet. dan heeft de interrup tie van den heer de Braai weinig zin, want B. en W. hebben bij voortduring gezegd in de commissie van Overleg, dat indien de vacan tie-toeslag in 1923 niet zou worden uitgekeerd, het gemeente-personeel verzekerd kon zijn dat over 1923 B. en W. geen andere maatregelen tot verandering van de arbeidsvoorwaarden zouden toepassen of overwegen. De commissie heeft dat niet gewild. B, en W. herkregen dus huin vrijheid, een vrijheid die den Raad eigen lijk is. Namens B. en W. kan spr. den Raad verklaren, dat als de Raad be si uit den vacantie toeslag over 1923 in te houden. B. en W. geen andere maatregelen tot verandering der ar beidsvoorwaarden in 1923 op de ambtenaren zullen toepassen. De Raad ontneemt dan den ambtenaren den vacantietoeslag en verder niets. Wat is de vrees der ambtenaren? vraagt spr. Dat er wat af moet van 'de arbeidsvoor waarden, spr. heeft het van meerdere ambte naren gehoord, dat weten ze wel. Maar ze welen niet wat dat zal zijn? Dat is hun vrees en dat wensehen zii te weten. Als er maar niet gespookt wordt met TeClassificatie, zoo denken en zeggen zij. Van B. en W. zegt spr., is niels te vreezen, als de vacantietoeslag in 1923 niel wordt uitgekeerd. Dan zijn aille arbeidsvoor waarden van de ambtenaren verder safe. Gaal hét aan om in dezen tijd, nu de financiën der gemeente er zoo voor stahn f 80.000 uit te ge ven om b.v. menschen met salarissen van f 8000 nog een 400 extra te geven, in een tijd dat iedereen zijn inkomsten ziet verminde ren? Dat moet de Raad als hoofd der gemeente dan maar weten. B. en W. hebben gemeend in deze omstandigheden, en onder deze over wegingen het voorstel tot inhouden van den vacantietoeslag te moeten doen. Wat de Raad wil, moet hij weten. Spr. wijst er nog op dat de vacantietoeslag in Haarlem minimum onge veer (voor een huishouden) f 60 bedraagt. In Amsterdam is het maximum f 30. Daar geldt het alleen voor loonen boven de f 2400; hier voor alle loonen. Rijksambtenaren hebben geen vacantietoeslag; de meeste provincies ge ven ze ook niet; de meeste gemeenten, ook niet. Spr. wijst er nog op dat in geen enkele stad in Nederland hel tijdelijk personeel pre- mdevrij pensioen heeft. In Haarlem heeft 't dat wed. De post pensioenen vraagt dit jaar niet minder dan twee ton meer. Dal is ook een vermeerdering van uitgaven ten behoeve van het personeel der gemeente. Namens B. en W. verklaart spr. dat B. en W. meeneten dit voor stel te moeten doen. het sober te verdedigen en daarna de beslissing aan den Raad te laten. Intusschen zegt spr., dat indien Raadslieden misschien niet te vinden zijn voor het voorstel van B. en W. tot afschaffing vaa. den vacan tietoeslag, zij althans moeten denken aan een tussdhensveg, een voorsttel del het mfjdden houdt tusschen algeheele afschaffing en be houd. Wat het bezuinigingsrapport betreft, spr. geeft toe dat de organisaties de hoogheid van den Raad hebben aangetast. Maar men zij toe geeflijk. Hel is een proef geweest, een, naar spr. meent, geslaagde proef. Men dient de goede bedoeling te respecteeren. B. en W. zijn dankbaar voor het in dat bezuinigingsrapport gebodene. Het was niet de bedoetting van de organisaties critiek op den Raad te oefenen. Volgend" jaar hoopt spr. de proef te herhalen. Of er een betere personeelformatie mogelijk is, en een betere promotie-regeling, spr. weet het niet. Het is mogelnk maar spr. ziet ze niet. Dc moderne organisatie, waaraan spr. ze vroeg, wist ze ook niet. Thans is 'spr. begonnen aan dé uitvoering der motie-Reinalda. Ten slotte doet spr. een beroep op den Raad om de 3 pet evenredige heffing af te schaf fen en daarop groote versobering te betrach- fcn. In Februari of Maart zullen we weten of dat mogelijk is. Mocht Mijken dat een percen- ioge noodig blijft, dan wil spr. met de Soc. Dem. zeer gaarne overwegen of een ander systeem van belastingheffing meer progressief is. Het is ook spr. om de billijks Ie regeling naar draagkracht te doen. Hierna wordt gepauzeerd tot 8 uut 's avonds. A vondvergadering. In de avondvergadering wanen afwezig de heeren Klein en Loosjes. De heer BOMANS deelt mede dat de post pensioenpremie met 100.000 moet worden verhoogd, zoodat voor pensioenpremie dit jaar f 300.000 meer moet worden betaald dan verleden jaar. De post directe belastingen moet daarom verhoogd worden tot ruim f 1 mil lioen De heer HEERKENS THIJSSEN stelt in 't vooruitzicht verlaging van dCn gaisprijs en stelt to or dit vraagstuk te bespreken, evenals verleden jaar, in een gecombineerde vergade ring van de commissies voor financiën en be drijven. Den heer Peper antwoordt spr. dat voor het waterleidingbedrijf gestreefd mag wor den naar het zichzelf bedruipen van het be drijf. Er behoeft geen winst gemaakt te wor den, maar er behoeft ook geen verlies geleden Ie worden. Hierbij meent spr. het fe kunnen laten. De heer BRUCH dankt voor de woorden van waardeering van de heeren Reinalda en Boes. Nog meer waardeering hebben B. en W. voor wat niet gezegd werd. Er is n.l. niet nog maals gezegd dat er met geld gesmeien wordt bij het onderwijs. Men heeft niet gezegd b.v. dat wanneer bij het onderwijs niet bezui nigd wordt, de bezuinigingsmaatregelen van B. en W. niet serieus zijn. Spr: ontkent dat met geld wordt gesmeten. In dit verband heeft spr. het over de kleine klassen. Dat vraagstuk is niet gemakkelijk, wat nader wordt uiteenge zet. De heer Peper wees er op dat op het on derwijs f 80.000 wordt bezuingid en gaf daar aan het karakter van een verwijt. Dit in tegen stelling met hén die spreken van smijten met gelid. Op zich zelf zegt dat verwijt van den heer Peper niets, als daarbij niet wordt aan getoond dat het onderwijs verslechterd is. De bezuiniging is verkregen door de reorganisatie van het onderwijs. Deze reorganisatie is door inspecteur en organisaties een verbetering ge noemd. De beurzen, die worden toegekend, wordenmet oordeel door B. en W. en de commissie uitgekeerd. Wanneer er echter geen candidalen zijn, kunnen zij niet worden toe gekend. De uitvoering van een buitenschool stuitte af op het verkrijgen van een geschikt terrein. Wanneer men de gemeente f 20 per M2 of f 80.000 voor een terrein wil laten be talen dan acht spr. zich niet gerechtigd tot het doen Yam die uitgaven. Wat de lichamelijke op voeding betreft, heeft Haarlem nog all het een en ander gedaan. Van de 650 bunder, die Haar lem telt, is 2 pet bestemd voor de lichame lijke opvoeding. De rijksinspecteur verklaarde, dat er geen stad in Nederland is van deze groote en oppervlakte, die zooveel terrein voor de liohamellijke opvoeding beschikbaar heeft en ook de staat van geoefendheid is in Haarlem goed. Met speelplaatsen voor ongeorganiseerde jeugd moet men voorzichtig zijn. Er is niel te veel terrein. Voor aanwijzingen houden B. en W. zich aanbevolen. Mevr. WillekesMacdo nald antwoordde spr. dat er in Haarlem nog al wat gedaan is voor het voorbereidend on derwijs. Er wordt subsidie verleend en wat het gemeentelijk bewaairsohool-onderwijs betreft somt spr. op wat er in dezen gedaan is. Spr. doet daarna mededeeling van de regeling, die door B. en W. is gemaakt ten opzichte van de rakonderwijzeressen. Er is getracht met inacht neming van de belangen van het onderwijs, dat de onderwijzeressen niet in loom achteruit gin gen. Het schooltcierioht en mej. Berdenis v. Berlekom konden met de regeling vofikomen ac- coord gaan. B. en W. kunnen de Huishoud en Industrieschool niet verrijtl-en met een les rooster zooals mevr. Willekes M. wensohte, omdat de Nijverheddsonderwijswet dat niet toelaat. De heer SLINGENBERG wenscht de beant woording van de enkede opmerking die gemaakt is op zijn beleid door den heer Peper uit te stellen tol het betrokken hoofdstuk. De VOORZITTER verklaart zich bereid mede te werken tot bestrijding der geslachtsziek te, een ziekte die zich helaas! ook in Haarlem uitbreidt. Gaarne zal spr. nog meer mede wer ken. Op 't oogenblik ik er een Rijkskliniek voor geslachtsziekte in het ziekenhuis St. Jo annes de Deo. Deze kliniek bepaalt zich tot het geven van advies en aanwijzingen. De ge meente zellf heeft geen kliniek, maar doet mis schien meer dgn het Rijk. Alle gevallen wor den, zonder aarzelen, door de gemeente opge nomen, zelfs de gevallen die niet zoo zwaar zijn. De prijsregeling van groenten, aardappe len, zou kunnen gebeuren b.v. door een eigen veöllinggebouw. We hopen daartoe te geraken, als de kazerne, wat te hopen is, weer aan de gom een te zal zijn gekomen. Aan 'n vrowelijke politie ambtenares is geen behoefte. Wanneer er echter een vacature in het inspecteurscorps is zal gedacht worden aam de aanstelling van een vrouwelijk politie-ambtenaar. De politie zoekt den iaatsten tifc! meer en meer samen werking met de zusiers van Maatschappe lijk Werk. Den «heer Peper prijst spr. uiter ste zuinigheid aan. Verder beantwoordt spr. den heer Koppen omtrent het centraal rapport. De heer REINALDA repliceert. Tegenover den heer Braai meent spr. dat het met de eenheid in den Raad niet zoo schil terend ge steld is. Besluiten worden genomen met 16 17, 1517 enz. en het gebeurt dat dan meer malen heeren van den anderen kant eigenlijk moeten bekennen dat zij aan de overzijde, van waar zij nu staan, thuis hooren. Spr. en zijn partijgenooten zullen druk blijven uitoefenen. De vacantie-toeslag is geworden een stuk loon. Dat valt niet te ontkennen. Waar pas na jaren strijd van deze burgerlijke meerderheid schoor voetend eenige verbetering in de loonen is verkregen, weigert spt. mede te werken aan eenige verslechtering van de loonen. Haarlem is wat de loonen der gemeente-werklieden be treft, de 51ste plaats in Nederland. De heer BOMANS: telt u daarbij den vacan tie-toeslag, het premie-vrij pensioen, kinder toeslag? De heer REINALDA wenscht het pensioen van ambtenaren er eren buiten te laten, en V, het lijstje overleggen. De heer BOMANS: Doet u dat maar eens. De heer REINALDA meent dat de heer Br>- mant die indertijd zoo groot ging op het feit dat Haarlem aan de spits ging, er nu ook prijs op moet stdlen dat Haarlem zijn plaats herover! De heer BOMANS: Zoo juist hebt u gezegd dat de burgerlijke meerderheid slechts schoor voetend en na strijd tot loonsverhooging over ging. En Haarlem stond aam de spitsl Hoe rijmt gij dal? De heer REINALDA, zijn repliek vervolgende blijft stelling nemen tegen het afschaffen van den vacantietoeslag. Nog in 'l kort besprak spr. het bezuinigingsrapport der ambtenaren. De instellingen, die gesteund moeten worden krachtens de wet, moeten ook gesteund wor den, maar 't is tegen het bezuindgingsprinciep om het subsidie voot de R.K. Leeszaal te ver- hoogen. Spr. zal daartegen zijn. De heer BOMANS: Datzelfde zegt gij niet van de Openbare Leeszaal. De heer REINALDA: Ook de R.K. moeten rekening houden met de noodige bezuiniging. De heer BOMANS: Het subsidie voor de R.K. Leeszaal bedraagt nog niet 10 pet. van dat der Openbare Leeszaal. De bespreking over het belastingsysteem wil spr. wel uitstellen tot Februari of Maart. De medegedeelde cijfers over de kohieren maken dat de zwartgallige politiek van den heer Bomans in het afge- ioopen jaar geen reden van bestaan meer heeft. De cijfeés geven een ander beeld van den financieelen toestand der gemeente. Spr. blijft daarom aandringen op uitvoering der genomen raadsbesluiten h.v. bosChschool,voor bereidend onderwijs, bouw van een gymnas tiekzaal. In het komend jaar zal spr. B. en W. herinneren aan hun taak om prijsregelend op te treden. De heer PEPER brengt hulde aan B. en W. voor de wijze waarom B. en W. hem niet be antwoord hebben. Zij worden door zoo te doen een uitstekend bondgenoot van de com munisten bij hun taak het prestige te onder graven van de burgerlijke overheid. Spr. stelt voor aan de regeering een motie te richten, waarin aamgedrongen wprdt, met het oog op den financieelen toestand, de mogelijkheid Ie openen om door een heffing ineens de schuld dezer gemeente te delgen. In een andere motie wenscht hij uit te spreken dat elke huurverhooging moet wor den tegengegaan, met het oog op het min dere weerstandsvermogen, van de werklieden, Een derde motie vraagt van B. en V*. voorstellen om uit het waterleidingbedrijf geen winst te halen. Mevr. WILLEKES MAQDONALD repli ceert nog. De heer VAN LIEMT beantwoordt den heer Reinalda over een opmerking, dat tr verschil van meening zou zijn tussohen den heer Bomans en spr. Zoolang de heer Rei nalda niet kan aantoonen waar dat verschil ligt, behoeft noch spr. noch de heer Bc- mans, zich veel daarvan aan te trekken. Op principieele punten bestaat tusschen spr. en den heer Bomans geen verschil van meening, maar spr. neemt de vrijheid met den heer Bomans van meening te verschillen omtrent 'n ondergeschit punt van beleid, b.v. de al of niet billijkheid van een belasting. Dat kun nen .wij ons nog wel veroorloven gelukkig! De heer BOMANS: Die zit! De heer SLINGENBERG: Eenigszin»; (Gelach). De heer v. LIEMT bepleit nog eens de billijkheid van zijn voorstel inzake de be drijfsbelasting. De heer Bomans interum- peerde hedenmiddag dat er in Hilversum 7 ton over is. Moet dat dan het kernpunL-veor de beoordeeling zijn of een belasting billijk is? Spr. vraagt of er dan d^t jaar geen over schot is, zoodat die onbillijke belasting kan vervallen. Aan spr. is medegedeeld dat zijn vraag, hedenmiddag geuit, waarom de com-' missie voor Georganiseerd Overleg niet des avonds vergadert, ongegrond is De ambte naren' hebben er zelf op aangedrongen, heeft men spr. verteld. Spr. trekt dat dus terug, dcch vraagt in dezen medewerking van B. en W. en bevordering dat bij een bedrijf niet drie hoofdambtenaren absent zijn voor die vergadering. De heer DE BRAAL repliceert nog en verwijt de soc. dem. o.m. dat zij het zich gemakkelijk maken met oppositie te voeren, maar drie jaar geleden weigerden zij mede te werken in het college van B. en W. De heer BOMANS komt terug op de uit drukking van den heer Reinalda dat de burgerlijke meerderheid met moeite en schoorvoetend langzamerhand, wat de loon politiek betreft, is getrokken in de richting van de heeren Reinalda c-s. Dat verwijt is ook gericht tegen het college van B. en W. Welnu het college heeft een eigen loonpoli tiek gevolgd, zoo eigen dat zij noch door het Rijk, noch door veel gemeenten is gevolgd, eenloonpolitiek die gegrond is op billijkheid en rechtvaardigheid. En met succesl Haarlem mocht er met zijn loonpolitiek zijn. Het is soms als gangmaker opgetreden in den lande. Zoo is het ook op onderwijsgebied, wordt geïnterrumpeerd! Dat is zeer juist! 'En nog zijn er vele punten te noemen waarin Haar lem vooraan gaat. Wanneer men gaal ver gelijken tusschen verschillende gemeenten, dan moet men echter niet vergelijken alleen de minima. Hier heeft men b.v. periodieke verhoogingen, die in vele andere plaatsen niet zijn: de vacantietoeslag is in Haarlem de hoogste van alle gemeenten; de pensioen premie is zoodanig geregeld als in geen an dere gemeente: de wachtgeldregeling moet ook in oogenschouw worden genomen. Dat alles by elkaar genomen, meent spr., dat de rechtstoestand in Haarlem den toets van critiek in alle opzichten kan doorstaan. Spr. wil echter onderzoeken hoe Haar lem er voorstaat zelfs gelet op het laatste voorstel tot inhouding van den vacantietoe slag. Het is altiid onaangenaam te bezuini gen, maar spr. doet een beroep dat ook het gemeentepersoneel daarin meewerkt. Spr. wiist er op dat de gemeente 70 ambtenaren ontsloeg, maar dat geen enkel op straat kwam te staan. Altiid is gezored dat zij een positie kregen en dat in deze tiiden van ma laise. Er is een personeel-reserve, waarbij drie-kwart ran het loon wordt gegarandeed. Spr. acht dat alles een bewijs van buitenge wone liefde der gemeente en spr. vreest wel eens dat de burgerij het college zal v»'wi>ten dat die liefde wel wat te ver gaat. Uitdruk- keliik verklaart spr. dat het corns ambtena ren in Haarlem lof verdient. Het is spr. e°n genoegen dat de Raad die meening derlt. In de commissie van overleg kan snr. zeer goed onschieten met de organisaties, met uitzonderine van de Moderne. Maar snr. verheugt zich daarin omdat dit hem drijft tot voorrichfigbeid. Men heeft verweten dat voorgesteld wordt het subsidie aan de R. K. Leeszaal te ver- hoogen. Twee raadscommissies zijn daarvoor verantwoordelijk, maar spr. neemt aan dat het verwijt tegen hem gericht is. De verhoo ging is billijk. De R.K. Leeszaal was er voor dat de Obenbare er kwam. Voor de Openb. Leeszaal wordt tienmaal meer uitgegeven dan wordt voorgesteld voor de R.K. Lees zaal. Het subsidie aan de R.K. Leeszaal is niet te veel. De R.K. Leeszaal is een groot belang voor een groot deel der bevolking. Ware niet zoo dringend noodig dat er bezui nigd wordt, dan zou het subsidie hooger zijn geweest. Spr. heeft indertijd gevochten tegen verhooging van het subsidie voor de R.K. Leeszaal, toen werd gevraagd die tusschen- tijds te verhoogen. Nu is spr. vóór T subsi die. Wat 't belastingsysteem betreft daarover kunnen we later praten. Het is voor spr. de vraag of als het evenredig percentage 0 wordt of dan de lagere inkomens niet te weinig zullen betalen, want die lagere in komens betalen dan bijna niels. Spr. zegt echter toe dat hij, natuurlijk, en met hem B. en W. is en zal zijn voor het meest bil lijke belastingregiem. In dit verband wijst ^pr. op de belasting van hoogere inkomens aoor de schoolpad den. Men behoeft maar weinig kinderen bij het Middelbaar Onder wijs te hebben om voor f 600 aangeslagen te worden. De groote inkomens gaan gewel dig gebukt onder de schoolgelden. Spr. waarschuwt er voor dal, nu de financieele vooruitzichten der gemeente wat beter zijn, dat niet wordt begonnen met het doen van groote uitgaven alsof er geen vuiltje aan de lucht is. Spr. merkt nog op dat, hoezeer hij voor bezuiniging heeft gepleit, hij altijd heeft gewaakt dat Haarlem geen dooie of lamme stad werd. Den heer Peper antwoordt spr. dat hij hem onmogelijk kan antwoorden op zijn vragen en inlichtingen. Hij kan dat niet omdat hij den Peper nooit kan ontmoeten, daar beiden op een heel anderen grondslag staan. Het is niet mogelijk met den heer Peper te debatteeren omdat de heer Peper van een heel ander standpunt uitgaat. Spr. meent dat de heer Peper het een voorrecht mag achten dat hij in deze zaal op dezen zetel zoo vrij uit zijn meening mag verkon digen. Dat is een groot voorrecht. En spr. betwijfelt het of spr., all hij alleen stond als bourgeois in een vergadering van commu nisten, of hij daar dan even vrij het woord zou mogen voeren als de heer Peper in deze vergadering. Laat staan een antwoord krij gen op zijn vragen. Zie naar Rusland. Geen bourgeois, geen sociaal-democraat heeft het recht daar vrij het woord te voeren. Daar is geen recht, daar is alleen geweld. Het is de vraag of dat kan voortduren met die vrij heid, die aan den heer Peper wordt gege ven. Wij zijn op het toppunt van vrijheid. Wij ver.dragen elkander. Maar spr. wijst c.p Mussolini in Italië, waar de communisten en socialisten de vrije meeningsuiting wordt ontnomen. De brand wordt gestoken in de drukkerijen van couranten, die tegen Musso lini ingaan. De heer Peper mag zich niet be klagen dat hij geen antwoord kriigt. Gelet op de huidige verhoudincen is het een voor recht voor den heer Peper dat hij hier het woord mag voeren. Wat de zakelijke belasting betreft, hand haaft spr. zijn standpunt, al geeft spr. toe dat het een dereerste belastingen is, die, zoo mogelijk, moet verdwijnen. B. en W. zul len geen nieuwe belastingen invoeren, geen auto-belasting, de precario-belasting blijft liggen. Maar aat men geen belastingen af schaffen. 's Avondsvergaderen door de Comm. v. Overleg kan, wat de arbeiders betreft, niet plaat» bebben.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1922 | | pagina 7