LAATSTE NIEUWS
mm .,4 ••■es?--
BI&3EXLAMDSSH KÏEUWS.
LUCHTVERKEER.
Uit onze Oosi
GEMENGD NIEUWS.
LEOLA'S ERFENIS
RECHTSZAKEN.
STOOMVAARTLIJNEN.
GRARKTNIEUWS.
'7 plpaoAOLOoze TetEfGOMrir-^
De loonen niet te hoog.
Welkom, vreemdeling!
Bescherming van pleegouders.
De Bosscha-sterrenwacht in Ned.-
Indië.
De werkverschaffing te Maastricht.
Auto-ongeval.
In het water geduwd.
In dronkenschap.
Pascbei. op 1 April.
De moord te Houtdorp.
De bezetting van het Roergebied.
Frankrijk en DuItscMand.
Een oproep tot het Duitsche volk.
Duitschland staakt zijn kolenlevering
UIT DE FRANSCHE KAMER.
Poincaré verdedigt zijn beleid.
Een motie van vertrouwen.
DE FRANSCHE PERS OVER DE REDE
VAN POINOARÉ.
De houding van Engeland.
De houding van de Ver. Staten.
De Inval der Lltauers in Memel.
Koning Konstantijn f,
Van net grootste geacht aangebracht: de
edgaret tusschen si ja vingers. Hij rookt den
geheelon dag en den kalven nacht, koewei
ein geest klaar blijft als ootït".
De m a jordemus toonde Hem ook de buste
va., den nuntius te Parijs. „Hoe duidelijk
dit van den nuntius te Parijs. Toch denk
ik dat zijn glimlach broeder is als hij niet
poM ort."
I it alles werd langzaam en eenvoudig
go::e *d. Ik ging voort met maatopnemingen
te en. Ik schetste snel, maar zijn gelaat
had een vragende uitdrukking. Thans durfde
ik niet langer aanhouden en het was mij
dui<l?lijk, dat ik er een einde aan moest
maken. Hij stond op, wierp een blik op
mijn werk. Neergeknield' zag ik dan zoom
van zijn witten toog, de violette pantof
fel-; met groene borduursels.
De witte toog verdween. Ik hief het
h l op. Nog eenmaal zag ik de groots
bi.liotheek met haar pracht, haar schitte
rt g, haar tapijten, haar boeken en ik meen
de knielende figuren te zien in violet en
rood.
Do audiëntie had drie kwartier geduurd.
•Dien avond dineerde ik niet In mijn ho
telkamer begon ik koortsachtig mijn nega-
t >en te ontwikkelen en schetsen uit te
werken.
Den volgenden morgen begon Cogné da-
delijk aan de buste. Toen het hoofd in
ruwe schets gereed was leek het enorm.
Ea toch beantwoordde het volkomen aan
de afmetingen.
Nog tweemaal bezocht Oognó don Paus,
die bij de. laatste ontmoeting het werk
z- if toekende: Pont Max. P. P. XI.
Dat was Zijn manier om deu kunstenaar
te bedanken.
In het jongste maandbericht der Roltor-
dnmsche Bank vereeniging komt een belang-
v kker.de beschouwing voor over den eco-
no.iischen toestand van Nederland in hot
geioopen jaar. In tegenstelling tot de pes
simistische geruchten van den laatsten tijd
worden vele lichtpunten aangewezen, aldus
samen te vatten, dat de productieve krach
ten (fabrieken, handelsvloot, banken, enz.)
in en nn den oorlog een groote uitbreiding
hebben ondergaan, waardoor, zoodra de al
gemeens toestand verbetert, gunstige finand-
eele resultaten verkregen kunnen worden.
Na dan gewezen te hebben op de "hooge be
lastingen, die het bedrijfsleven drukken, ver
volgt het maandbericht met dit belangrijk
Vtoog:
Het zou verkeerd zijn. trachten deze kos
ten te dekken en nieuw kapitaal te vormen
door het verlagen van het niveau (peil) van
)tet levensonderhoud der groote massa, dat
t vchts in enkele gevallen, b.v. voor onge
schoolde arbeiders en voor bouwvakarbei
ders, boven het niveau van den voor oorlogs-
tijd is gelegen. Evenals de wisselkoersen ver-
ei ebt ook het niveau van het levensonder
houd stabiliteit (bestendigheid), wil het eco
nomisch leven van een land gezond blijven.
Een groote vermindering van de koopkracht
der massa zou tot gevolg hebben, dat de
1 noenlandsche consumptie (verbruik) aan
merkelijk inkromp, waardoor een afzetge
bied der Nederlandsche industrie verloren
zou gaan. De loonen in Nederland zijn niet
te hoog, maar die in landen met lage valuta
ziin Ie laag. De genezing moet derhalve van
elders komen.
Onder dezen titel namen wij dezer da
gen uit het „Vad." een bericht ov«r
omtrent een aantal vliegtochten door een
gewezen Duitsch vlieg-officier, in op
dracht van onze regeering, gedaan om
<:.ze kustverdediging uit de lucht te fo
to grafeeren.
Uit nader te bevoegder plaatse inge
wonnen inlichtingen Is het blad het na
volgende gebleken:
Het doel van deze vliegtochten er
zijn er meer dan vier gedaan was
niet om opnemingen van onze kustver
dediging te verkrijgen maar om de fo
tografische toestellen van Duibsche fir
m's te beproeven en het beste aan te
schaffen voor landmetingen in Indië.
Men wilde daar door lucht-fotografie
onontgonnen land opnemen, dat nog
niet behoorlijk in kaart was gebracht.
Een Duitsche firma stond in verbin
ding met de „Ilvo" in Amsterdam (de
Internationale Luchtvaart Onderneming),
een Nederlandsche Maatschappij die in
tien loop van 1920, het jaar van de
vluchten, te niet is gegaan. De Konink
lijke Luchtvaart Maatschappij nam toen
dit werk van haar over.
„Ilvo" nu zocht voor haar proefne
ming naar een bekwaam vakman en koos
daartoe een ervaren Duitsehen vlieg-offi-
cior, die in ons land was. De vlieg
tochten geschiedden onder leiding van
een commissie, waarin o.a. zaten de te
genwoordige Minisler van Oorlog. Van
Dijk, destijds directeurvan de Topo
grafische Inrichting, en kolonel Luy-
mes, chef van den HydrografidJhen
dienst van Marine. Deze commiruie hield
nauwkeurig toezicht. Het fototoestel
werd even vóór de vlucht in het vlieg
tuig aangebracht en dadelijk na de lan
ding door de commissie weer in ont
vangst genomen. De platen werden ver-
dor door personeel van den Topografi-
schen dienst behandeld en, waar noo
dig, werkte de Generale Staf nog weg
wat hij niej afgedrukt wenscht» te
hebben. De waarnemer nam dus wel
do foto's, maar deze bleven in liet be
zit van onze autoriteiten.
Overigens moet men zich van het ge
heim van onze kust geen verkeerde voor
stelling maken. Alle vliegtuigen, die
over ons land komen vliegen die
welke in den geregelden dienst zijn, die
welke uit vreemde landen voor een
vlicgten toons telling of eenige andere ge
legenheid in ons land komen, enz.
kunnen foto's nemen, zonder dat on
ze autoriteiten er iets van behoeven të
merken. Er zijn ook uitvoerige kaarten,
die ieder koopen kan. Maar hoe dit zij.
hij de bewuste vliegtochten is ten over
vloede nauwlettend toezicht gehouden.
Zoo heeft men aldus vernam het
blad verder ook van den arbeid van
de twee gewezen Ooslenrijksche officie
ren op het bureau vau den Hydrografi-
schen dienst niet zoo erg te danken als
het Kamerlid Ahr. Staalman, blijkens
zijn vragen aan minister We&terveld deed.
Het werk, dat daar wondt verricht en
voor het ovorgroote deel geen militair
doel heeft, maar de koopvaardij ten
goede komt, moet geregeld doorgaan, en
cr waren geen Nederlandsche zeeoffi
cieren beschikbaar. De twee Oostenrij
kers werden bovendien voor arbeid Van
t>11dergeschik ten aard gebruikt.
Behalve de proefvluchten, waarvan 't
bericht uit Amsterdam er eenige noem
de, zijn er later int Soesterberg, met
het fototoestel van een tweede Duiteche
firma, nog ettelij ke vluchten gedaan,
steeds onder dezelfde voorzorgsmaatre
gelen.
Op verzoek van het hoofdbestuur der Ver.
„Onderlinge Vrouwenbescherming" heeft zich
volgens het „Hbl." gevormd een Commissie
van Onderzoek in zake de wettelijke be
scherming van pleegouders, welke commissie
is samengesteld uit de heeren mr. M. C. van
den Dries, raadsheer van den Hoogen Raad,
mr, J. Everts, secretaris van den Armenraad
te Amsterdam en de dames mr. C. Frida
Katz, lid van de Tweede Kamer, C. Polak
Rosenberg, presidente der Afd. Amsterdam
van de Ver. Ond. Vrouwenbescherming, C.
van SchaikDobbelznann, pres. hoofdbe
stuur dier Vereeniging.
Deze commissie werd gevormd naar aan
leiding van de talrijke klachten van pleeg
ouders, die de aan hun zorg toevertrouwde
kinderen moesten afstaan, nadat rij deze
vaak jarenlang sonder eenige vergoeding
hadden verzorgd.
Deza kinderen waren meestal van onge
huwde moeders, dieverklaard hadden „ge
heel afstand te doen", van hei kind of die
ontheven waren uit de voogdij. Bij huwelijk,
veranderde levensomstandigheden, kwam de
moeder, vaak uit winstbejag, haar kind te
rugvragen en waren de pleegouders verplicht
dit af te staan, dikwijls tot groot nadeel van
liet kind.
VLIEGEN ZONDER MOTOR.
Eon nieuw duurrecord met paseng-for.
Bij de zweefvluchten, welke te Bïskra
gehouden worden, heeft de Fransche avia-
teur Thoret het duur-record met 1 passa
gier,, dat op naam stond van onzen land
genoot Fokker met 37 minuten, verbeterd
en gebracht, op 69 minuten. (Tel
Indische bladen melden het volgende:
Op den top van den Goenoeng Lembnng
verrijzen de gebouwen voor de door de Ne-
derlandsch-IndasChe Sterrenkundige Vereeni
ging gestichte en weldra in werking te stellen
Bosscha-Sterrenwacht.
Nu de regeering geen vrijheid vond aan de
Vereeniging financieelen steun toe te zeggen,
moest het begin wel vrij bescheiden zijn,
maar het begin is er.
Een ruim terrein werd beschikbaar gesteld
door de Cultuurmaatschappij Baroe Adjak;
op den hoogsten top ervan zal later de groote
kijker worden gemonteerd, waarvan de len
zen reeds zijn gegoten en thans in de bekende
werkplaatsen von Cart Zeiss te Jena worden
geslepen.
Aan den voet van dezen heuvel wordt de
woning van den Directeur gebouwd; meer in
het midden van het terrein tal binnenkort het
passage-instrument worden opgesteld, en op
den Oosteljjken top komt een groote dubbele
kijker, o.«., dienende voor fotografische op
namen van den sterrenhemel.
De instrumenten worden beschermd door
plaatijzeren gebouwtjes, die bi hun geheel
worden weggereden, alt waarnemingen moe
ten wosden gedaan.
Tot Directeur der Sterrenwacht is met in
gang van 1 Januari a.s. benoemd de heer Ir.
J. Ci. E. G. Voute, wetenschappelijk medewer
ker aan het Meteorologisch Observatorium te
Weltevreden. De heer Voute is vroeger als ob
servator werkzaam geweest aan de Sterren
wachten te Leiden, Berlijn en Kaapstad.
Indië wordt met de nieuwe Inrichting, die
geheel door particulier initiatief tot stand is
gekomen, een instituut rijker, dat na vol
tooiing kan worden vergeleken met het beste,
dat op dit gebied bestaat en dat op het Zui
delijk halfrond aan de spits zal staan.
Woensdagmorgen waren 20 arbeiders der
werkverschaffing opgeroepen voor vertrek
naar de mijnen Winterslag. I>e oproep was ge
schied overeenkomstig de door de vakcen
trales onderieekende voorwaarden. Op het be
paalde uur waren allen aan het station, doch
gaven aan den uitvoerder der werkverschaf
fing vooraf te kennen, dat zij niet zouden ver
trekken. Inderdaad vertrokken slechts 5 man
per trein van 10,13 nnr. De weigeraars zijn
thans definitief ontslagen bij de werkver
schaffing. Voor Donderdag waren 27 arbeiders
opgeroepen.
Op den Laarderweg te. Eemnes is Woens
dagmorgen de 24-jarige j. v. D. uit Soestdijk
met zijn auto in volle vaart tegen een boom
gereden. De wagen werd geheel vernield. De
heer v. D. werd door de voorruit geslingerd
en bekwam ernstige wonden aan hoofd en
linkerhand, welke door dr. Holtman te Laren
moesten worden gehecht.
Op het Noordplein te Rotterdam is Woens
dagavond de 10-jarige P. I. B., wonende Dirk
Smitsstraat, door een onbekend gebleven jon
gen zonder eenige aanleiding in de Rotte ge
duwd. Het meisje kon gelukkig spoedig door
den schipper vah een in de nabijheid liggende
schuit op het droge gebracht worden, zoodat
ze met natte kteeren en den schrik vrij
kwam. Ze werd naar de ouderlijke woning
overgebracht. Msb.
Dinsdagavond sprong de 22-jarige W., die
in verren staat van dronkenschap verkeerde,
in de Lauwersgracht te Arnhem. Een toesnel
lende politieagent kon hem niet redden, om
dat hij een worsteling moest beginnen met een
kameraad van W., die eveneens dronken was
en ook in het water wilde springen.
Na anderhalf uur dreggen werd W. opge
haald. Kunstmatige ademhaling, noch zuur-
stofaparaat baatten meer.
Er wordt nog altijd getwist over de vraag,
of het wel juist is, dat de Eerste Paaschdag
dit jaar op 1 April valt. De kwestie is n.l.
deze:
Paschcn valt op den eersten Zondag na de
eerste volle maan na den 21cn Maart. Nu is
het dit jaar volle maan op Zondag 1 April
half 2. En daarom zou Paschen eigenlijk op 8
April moeten vallen.
„De Limb. Koerier" waarin deze kwestie
thans ook behandeld wordt, merkt echter het
volgende op:
De astronomische dag en de kalenderdag
zijn niet dezelfde.
De kalenderdag loopt van 12 uur 's nachts
over 12 uur 's middags, tot 12 uur 's nachts.
De astronomische dag echter loopt van 12
uur 's middags, over 12 uur 's nachts, tot 12
uur 's middags.
Dit jaar valt de eerste lente-volle maan
véér 12 ure 's middags van Zondag 1 April.
Astronomisch wordt dit beschouwd als nog
zijnde 31 Maart, en dus is 1 April de Paasch
dag.
BEROOVLVG TE sHAGE.
In de le van. den Boschstraat 105
to 'sllaga is iemand beroofd van f7000.
Verdacht van medeplichtigheid aan deze
berooving werden naar het bureau geleid
Vrij bewerkt naar den prachtigen roman van
den bekenden Engeischen auteur GARVICE
Circa 370 bladz. druks, in handig formaat.
Prijs f 1.50, franco per post 1.60.
Verkrijgbaar bij den boekhandel en bij de
N.V. DRUKKERIJ „DE SPAARNESTAD,"
Nassaulaan 49, Haarlem.
de 25-jarige naaister Maria Ch. de B.,
wonende Prinses Mariestraat 4, de 36-
jarige Rosa de B.v. d. V., modiste en de
32-jarige Jaoobus G. G. R., zonder beroep,
deze beide laatsten wonende in het huis
waar de berooving geschied is.
GEEN BRANDSTICHTING. 1
Bij den brand, waarbij de uitspanning
„Oud Millingen" (Geld.) een prooi der
vlammen werd, dacht men aanvankelijk,
aan kwaadwilligheid, temeer daar men
van twee rijwielen, welke in het ach
terhuis opgeborgen waren, geen spoor
meer kon terugvinden. Dit vermoeden
is echter weersproken door Baron v. P.
en Jhr. R., die per auto te „Oud Millin
gen" aankomende, het eerst den brand
ontdekten. Zij vonden toen alle deuren
en ramen goed gesloten en moceten zelfs
met een tuinbank de achterdeur open
rammeien om de levende have te kunnen
redden.
Dezer dagen vond men een der beide
fietsen het damesrijwiel ongeschonden
in een zandkuil aan den straatweg Ijij
Nieuw-Millingen.
Nu het cassatieberoep van Emmer in de
moordzaak te Houtdorp door den Hoogen
Raad is verworpen, zal vermoedelijk begin
Februari de behandeling van de zaken tegen
A Dijkslag en J. de Graaf voor het Arnhem-
sche Hof geschieden.
BANDA, Nederl., arr. 9 Jan. van Amster
dam te Hamburg.
BANKA, Nederl., vertr. 9 Januari van Am
sterdam naar Hamburg.
BERENICE, K.N.S.M., vertr. 8 Jan. van Pa
lermo naar Alicante.
DINTELDIJK, H.A.L., vertr. 9 Jan. van
Hamburg naar New-York.
DRECHTERLAND, H. Lioyd, uitreis, arr. 10
Jan. te Oporto.
ENGGANO, H. Austr. lijn, vertr. 9 Jan. van
Hamburg naar Bremen.
ELPENOR, Oceaan, Yokohama-RotteTdam,
arr. 8 Jan. te Shanghae.
FAUNA, K.N.S.M., vertr. 9 Jan. v. Solooien
naar Smyrna.
GAASTERLAND, H.A.L., vertr. 10 Jan. van
Rotterdam naar New-York.
GOENTOER, R. Lloyd, uitreis, vertr. 9 Jan.
n.m. van Marseille.
GELRIA, H. Lloyd, vertr. 10 Jan. van Am
sterdam naar Buenos Ayres.
GROTIUS, Nederl., thuisreis, pass. 7 Jan.
Gibraltar.
JOHAN DE WIT, Nederl., {huisreis arr. 9
Jan. te Suez.
KOUDEKERK, Br. Indië lijn, vertr. 10 Jan.
van Rotterdam naar Hamburg.
KLIPFONTEIN, H.Z. Afr. lijn, thuisreis,
vertr. 9 Jan. van Durban.
LEERDAM, H.A.L., Rotterdam-New Orleans,
vertr. 9 Jan. van Tam,pico.
LAERTES, Oceaan, Amsterdam-Java, pass.
10 Jan. Perim.
MARKEN, H.O.Afr. lijn, thuisreis, vertr.
9 Jan. van Aden.
MADOERA, Nederl.; vertr. 10 Jan. van Am
sterdam naar Chili via Grimsby.
MEROPE, K.N.S.M., vertr. 9 Jan. vtm Tar
ragona te Burriana.
MADIOEN, R. Lloyd, uitreis, pass. 9 Jan.
Finisterrs.
MALANG, R. Lloyd, thuisreis, pas. 9 Jan.
Sa gres.
MAASLAND, H. Lloyd, uitreis, pass. 7 Jan.
Pemambuco.
NEREUS, K.N.S.M., vertr. 10 Jan. van Bor
deaux naar Amsterdam.
NELEUS, Oceaan, Japan-Amsterdam, vertr.
8 Jan. van Belawan.
OBERON, K.N.S.M., arr. 9 Jan. von Ams
terdam te Hamburg.
ORANIA, H. Lioyd, thuisreis, arr. 9 Jan.
te Santos (niet vertrokken als gemeld.).
OUDERKERK, H.O.A. lijn, thuisreis, pass.
9 Jan. Gibraltar.
PYRRHUS, Oceaan, vertr. 8 Jan. van Yo
kohama naar Londen.
PLUTO, K.N.S.M., vertr. 9 Jan. van Bor
deaux naar Amsterdam.
RANDFONTEIN, H.Z.Ar. lijn, thuisreis,
vertr. 9 Jan. van Port Elizabeth.
SALLAND, H. Lloyd, vertr. 10 Jan. van
Rotterdam naar Buenos Aynes.
BROEK OP LANGEND IJK, 11 Jan. In
de heden gehouden veilingen werd betaald
voor: Bloemkool le srt. Reuze 1015,25
per 100 stuks; roode kool le srt. 1.60—
2.70; id. 2e srt. 0.70—1.40; gele kool le
srt. 0.601.10; Deensche witte kool le srt.
11.40, Aardappelen. Bravo 2.30, Wit
lof 20.40; bieten 1.80, uien drielingen
1.20; uien le srt. 1.40—2; losse worte
len 1.401.50, alles per 100 K.G.
Aanvoer 2186 st. bloemkool; 38.000 K.G.
roode kool. 26.100 K.G. witte kool; 60 900
K.G. gele kool; 9400 K.G. losse wortelen;
12,350 K.G. uien; 350 K.G. aardappelen; 1650
K.G. bieten; 78 K.G. witlof.
AMSTERDAM 11 Jan. Aardappelen.
(Bericht van Jac. Knoop.) Zesuwschc Bon
te f 2 803, id. Blauwe f 2.502,70, ii.
Eigenheimers f 1.801 00, Noord-Holiand-
ache Blauwe f 1,701.80, id. 'Bonte fl.90
2 Zeenwsclie Eigenheimer poters f 1.50
1,80, Anna Paulowna Za.nl aardappelen f2
—3, Hiilegommer Zandaardappelen f 23.
DELFT, 11 Jan. Boter. Ter markt wa
ren 20/8 en 3/16 v., to zamen 430 Kg.
Prijs f 2,703 per K.G.
HOORN 11 Jan. Kaas. Aangevoerd S
stapels fabrieksbaas f 58.50; 8 stuks boe-
rencommissie f 60totaal 8 stapols, we
gende 3771 K.G. Handel matig.
GOUDA, 11 Jan. Kaas. Aangevoerd 75
partijen. Handel matig le kwal. f 64—67,
2e kwal 160—63; zwaardere f69: rijkks-
merk f 60—67.
Boter. Redel. aanvoer, handel matig,
Goeboter f 1.25—1.35, Weibotea- f 1.20—
f 1.30.
Veemarkt. Vette varkens red. aanvoer,
handel vlug 46—49 ct per half Ivg.;
magere varkens, groole aanvoer, handel
flauw 50—55 ct. per halt Kg.; magere
biggen, red. aanvoer, handel flauw f20
—28 per stuk; vette schapen red. aan
voer, handel red. f24—32; nuchtere kal
veren, red. aanvoer, handel red. f 14—20;
Eieren groote aanvoer, handel flauw oer
100 stuks f 10.50—12,
hm»
MAINZ, 11 Januari. Van officieels zijde
wordt medegedeeld dat Oberhausen en Mül-
heim om 9 uur bezet zijn. Vele spoorweg
administraties worden overgebracht. Te Go-
sen en te Dusseldorp zijn in het Fraasch
gestelde proclamaties aangeplakt.
Uit dezelfde officieels bron wordt mede
gedeeld, dat er tot 2 uur geen enkël in
cident dat de vermelding waard is, heeft
plaats gehad.
MAINZ, 11 Januari. Officieel. Om kwart
over 6 is de bezetting van Essen zander
incidenten begonnen. Men ontmoet geen
enkelen soldaat in de straten of in open
bare gebouwen. Men merkt ab -o'uut niets
van de bezetting. De fabrieken blijven in
werking. Het aanzicht van de stad is als
op een gewonen werkdag.
Overigens wordt verzekerd, dat. op dit
oogenblik 6 uur 20 een vergadering
te Essen plaats gehad beeft tusschen de
missie, de militaire autoriteiten en de
industrieelen in de Roer.
PARIJS 11 Januari. De minister van
oorlog heeft de volgende inlichtingen ver
strekt. Om 1 uur rukte een Fransche af-
deeling Essen binnen om er de recht-
streeksche bescherming te verzekeren van
do controlemissie. Andere Belgische en
Fransche troepen hebben zich in don loop
van don middag neergezet in den omtrek
van de stad en do voorsteden, do Bel
gen ten Noorden van Hamdom en Ober
hausen, de Franeohen ten N.O. en Z.O,
van Essen op de algemeene lijn Horst,
Kray, Woiden en Katingen. De bevol
king is kalm. In de fabrieken en in de
stad gaat alles zjfn gewonen gang. Geen
onkel incident is voorgevallen.
LONDEN, ll Januari. Reuter ver
neemt, dat er eenige reden bestaat om
aan te nemen, dat Frankrijk, nu het, door
de bezetting van de Roer heeft getoond
dat hot volkomen in ernst is, misschien
zal trachten de onderhandelingen met
Duitschland over de regeling van de
kwestie van heft herstel te heropenen, in
de meening, dat zijn krachtigeactio d9
Duitsche regeering tot rede zal hebben ge
bracht. Het blijft echter te bezien, of een
dergelijke gedragslijn de Duitsche regee
ring aan zal staan.
BERLIJN, 11 Januari. Rijkspresident Ebert
cn rijkskanselier dr. Cuno hebben den volgen
den oproep lot het Duitsche volk gericht:
„Een nieuwe daad van geweld heeft Duitsch
land getroffen. Met een goed geplaatsten slag
treft de Fransche vuist de onbeschermde le
vensader van het Duitsche economische leven.
Deze slag was sinds lang te voorzien maar
komt toch onverwachts. Deze slag was te
voorzien, want de plannen en de wemschen
van de Fransche machtspolitiek zijn zonder
schroom op straat en plein vericondigd. Deze
slag komt onverwachts, omdat men steeds
nog kon hopen dat het gezonde oecionomische
verstand van het Fransche volk de politiek
van hebzucht van zijn heerschers zou weten
te beteugelen.
Heeft men werkelijk geloofd dat door ver
woesting van het Duitsche arbeiderscenitrum
een einde zou komen aan de zorgen van
Frankrijk?
Zoo ja, dan zal de diepste teleurstelling
volgen, Tegen de raadslagen der deskundigen
vnn de gansche wereld in wil Frankrijk de
proef nemen. Wij zijn ervan overtuigd, dat
het in zijn pogingen schiphiéuk zal lijden.
De macht ontbreekt ons echter om roet ei
gen krachten deze daad van verblinding, die
niet alleen tegen Duitschland maar tegen d«
gansche oeconomie gericht is, te verhinderen.
Wij hebben al het mogelijke beproefd om het
onheil af to wenden. Door onze gedachten
en onze daden zullen wij trachten de ramp
te verzachten en een einde aan dezen wan
toestand te maken.
De waardigheid cn het recht van de natie,
waarmee wij ons een gevoelen, zoowel als de
kracht van het geweten leiden ons daarbij.
De geweldige verbittering van het oogen
blik, waarop een groot deel van ons vader
land de ellende van de vreemde heerschap
pij te dragen krijgt, vervult aller harten. Tot
heil van onze vol&sgenooten doen wij een
dringend beroep op u het lot van de meest
beproefde landgenooten niet te verzwaren.
Met opgewektheid en met een helder hoofd
moet de dagtaak worden vervuld. Geen daad
mag geschieden, die nadeelig voor onze goe-,
dé zaak kan zijn. Wie zich zouden laten ver
leiden om door een ondoordachte handeling
den vijand in de hand te werken, zou zwaar
tegenover zijn volk zondigen.
We! en wee van de gemeenschap hangen af
van de ijzeren zelfbeheersching van een iege
lijk. Meer dan ooit spiegelen wij ons thans
aan het voorbeeld van waardigheid en mo-
reele kracht, dat het Rijnland tijdens de 1 Ij-
den s ja ren heeft gegeven.
Onze groet geldt heden In de eerste plaats
onze trouwe broeders u5t Rijnland-West falen.
Gij zult sterk als eiken blijven en den storm
trotseeren, daar nooit een storm in de we
reldgeschiedenis n heeft kunnen ontwortelen.
Gij ziet zelf hoe vrede en recht opnieuw
worden geschonden. Met u protesleeren wij
tegenover de gansche menschheid tegen de
schending van het verdrag, tegen de schen
ding van het moreele recht van cms volk op
levensbehoud en zelfbestemming.
Een zware tijd breekt aan, zwaarder /nog
dan de jaren die wij sinds den oorlog hebben
meegemaakt Niemand kan zeggen hoe lang
deze beproeving zal duren. Wij weten slechts
dat de nood grooter wordt dnclien volk en
staat haar niet eensgezind bestrijden. Maar
wij welen en hopen, dat de hechtste samen
werking van het gansche volk den nood zal
verkorten. Tot dit doel willen wij elkaar de
hand reiken,
L«at ons den aanstaanden Zondag in de
stad en op hot land aan onze innerlijkste ge
voelens wijden en overal in het gansche
Duitsche land 4n huis en hut ons vaderland,
ons lijden en zijn recht gedenken.
BERLIJN, 11 Januari. Naar men van
bevoegde zijde mededeelt, ia het vervoer
van kolen op de echadevergoedingsrekening
vanochtend om 9 uur gestaakt, tsulks op last
van de zijde der regeering.
De troepentransporten over Trier zijn her
vat. De Franscken hebben om( 8 uur Eett-
wig, om 9.30 Oberhausen bezot.
PARIJS, 11 Januari. Onder tot tweemaal
toe herhaalde toejuichingen gaf Poinoaré in
korte trekken de besprekingen weer van
de Parjjsche conferentie en zette hij het
Fransche standpunt uiteen. Hij legde er
den nadruk op, dat Frankrijk om financi-
eele redenen geenerlei vermindering van
zijn vordering kon aanvaardon en evenmin
een assimilatie van de Fransche echuld met
de onderlinge 6chullen der geallieerden.
Daarentegen stemde het toe in een alge
meene regeling dier echulden, welke geleid
zou hebben tot een gevoelige vermindering
van de Duitsche schuld. Het ging zoodoende
tot de uiterste greas van zijn toegefelijk
heid.
Poincaré bracht hulde aan de hoffe
lijkheid, waarmee Bonar Law de denk
beelden heeft verdedigd, welke de En-
gelsche schatkist sinds lang koes'lfcrt
Hij gispte vervolgens ernstig het Engel-
sche plan, met name ten aanzien van
de bankiers-oommissie, welke den door
slag zou geven. Terwijl hij er den na
druk oplegde, dat men in de afgeloo-
pen drie jaar nimmer van Frankirijkl
het opgeven van het verdrag van Ver
sailles heeft geëischt, zeide Poincaréj
„Indien een dergelijk verdrag op deze
wijze werd verscheurd, welke duur
zaamheid, welke kracht zou dan de
overeenkomst hebben, welke de geal
lieerden vervolgens zouden hebben ge
sloten. Als wij dezen noodlottigen weg
insloegen, zou er op het gebied van de
verdragen niets meer vast. staan. De
plechtigste verdragen zouden dan niet
langer „dan de duur van een ochtend"
bestaan.
Poincaré wees er vervolgens op, dat
het plan, dat voor afdoende regeling
moet gelden, een einde maakte aan het
optreden van de commissie van herstel.
Een hof van arbitrage zou dan zonder
haar tot een nieuwe verkorting van
Frankrjjk's vordering hebben kunnen be
sluiten. Hij zette de voorwaarden uiteen,
waaronder Engeland voorstelde een mo
ratorium toe te kennen aan Duitschland,
zonder eenige voorziening aan sancties,
tegenover ten minste den eisch van een
stemmigheid der geallieerden. Hij toonde
aan, dat Frankrijk, dat 100 miljard heeft
voorgeschoten aan Duitschland, dit land
niet kan toeslaan de oeconoimische en
industrieele hegemonie te herwinnen, ter
wijl Frankrijk geruineerd zou zijn. Als
het Engelsche plan gezegevierd had, zou
dat binnenkort de sup prematte van het
Duitsche Rjijjc in Europa beteekend heb
ben.
Bij zijn verdere critiek op het Engel
sche plan, verklaarde Poincaré onder al
gemeene toejuichingen van de Kamer,
niet te kunnen dulden, dat Engeland en
Frankrijk hun geschil over het vergoe-
dingsvraagstuk zouden onderwerpen aan
een arbitragecommissie van bankiers. Iioe
machtig de internationale bankiers ook
mogen zijn, voelt hij toch niet den min
sten lust hen de scheidsrechters van de
wereld te maken. Zelfs in financieel©
aangelegenheden kunnen de regeeringen
niet de internationale financiers vrij la
ten om ze op te lossen.
Poincaré bevestigde, dat het bondgenoot
schap niet verbroken werd, omdat het be
rust op onuitwischbara herinneringen e n
blijvende belangen. De beide regeeringen
zijn overtuigd van de noodzakelijkheid om
het te handhaven.
Daarop herinnerd© Poinoaré aan de vast
stelling van Duitsohlands in gebreke blij
ven bij de hout- en kolenleveringen en
merkte hij op, dat Duitschland voorgaf, dat
de prijzen voor de vergoedingsleveringen te
laag waren, terwijl het deze goederen zelf
tegen lagere prijzen aanbood. Een nota van
Wolff verklaarde openlijk, dat Duitschland
weigerde cokes als vergooding te leveren,
maar dit wel wilde doen in ruil voor erts.
Poincaré toonde daarop aan, dat Duitsch
land, dat er op ingericht was om geweldige
hoeveelheden stikstof te vervaardigen, twee
maal zooveel als zijn landbouw noodig heeft,
volstrekt weigerde Frankrijk de stikstof te
leveren, welke het noodig heeft. Duitsch
land heeft ook het uitgebreide programma
van de FranSohe regeering voor het ge
bruik van Duitsche werkkrachten afgewe
zen, dat de commissie van herstel had goed
gekeurd.
Daarop las Poincaré de artikelen van het
verdrag voor, .welke de drie onderscheidene
regeeringen het recht geven tot het treffen
van sancties. Hij herinnerde eraan, dat
Chamberlain dit recht, volgens hetwelk zich
thans Fransche, Italiaansche en Belgische
ingenieurs te Essen bevinden, formeel heeft
erkend. De Kamerleden verhieven zich bij
het noemen van de Italiaansche en Belgische
ingenieurs van hun zetels en brachten oen
ovatie aan den Itaüaansclien en den Belgi
schen gezant, die de vergadering bijwoonden.
Poinoaré ging voort met te zeggen, dat
Frankrijk van het verdrag niet wil afwij
ken en de Roar binnenrukt om de gezamen
lijke belangen der geallieerden te verdedi
gen. Met een toespeling op het in veiligheid
brengen van de archieven van het Kohlan-
syndikat, waarschijnlijk omdat deze de be-
wijzoh bevatten van de knoeierijen van het
rijk, en op het terugroepen van de Duit
sche gezanten, verklaarde Poincaré, dat al
deze dreigementen vruchteloos zijn en dat,
zoo zij gevolgen hadden, het verdrag ver
lenging van de bezetting toestaat. Poincaré
wees er ook op, dat het onjuist is het te
rugtrekken van de Amerikaansche troepen
op to vatten als een protest tegen de Fran
sche handelwijze aan de Roer. Het Ameri
kaansche besluit is al geruimen tijd gele
don genomen. Duitschland zelf had gevraagd,
dat zij zouden blijven. De minister-presi
dent legde er den nadruk op, dat de Fran
sche beweging geenerlei militair karakter
draagt en uitsluitend ten doel heeft de uit
voering van do opdracht aan de ingenieurs
te verzekeren.
Poincaré erkende, dat Engeland's achter
wege blijven bij hot treffen der sancties
deze minder productief zal maken, maar
het ie beter een onaanzionl ijken waarborg
te hebben, dan heelemnal niets. Wij willen,
zoo ging hij voort geenszins Duitschland
verarmen, hot is er ons alleen om te doen
te verkrijgen, wat het redelijkerwijze schen
ken kan, hout en kolen in de eerste plaats
en vervolgens maatregelen voor zijn finan
cieel herstel. Wij zullen bereid zijn met het
land te praten, met name om hot te helpen
bij een buitenlandsche leening.
Poincaré besloot mot te zeggen, dat hij
overtuigd is gehandeld te hebben overeen
komstig don wil des lands door een einde
te maken aan de al te pijnlijke reeks van
toegefelijkheden en de re hten van Frank
rijk te handhaven, welke het ontleent aan
het Verdrag van Versailles.
PARIJS, 11 Januari. De Kamer heeft
het verzoek van Poincaré om de behandeling
van de interpellaties te verdagen tot don
eersten Vrijdag in Februari met 478 tegen
86 stemmen ingewilligd.
PARIJS, 12 Jan. De Parijsch9 ochtend
bladen sluiten zich aan bij da enorme ova
tie, die gistar in de Kamer aan Poincaré
werd gebracht. Zij juichen de verklaringen
van Poincaré in de Kamer afgelegd toe,
toen hij mededeelde, dat davredelievende
Fransche troepen Essen waren binnenge
rukt. De Figaro meent dat door deza pan
den en de politieke uitvoering daarvan de
regeering op verwezenlijking van haar plan
nen kan rekenen. Het Journal wijst erop,
dat de Fransche troepen de stad Essen
meer omsingelen dan bezetten.
Frankrijk toont hierdoor het nieuwe kf-
rakter der bezetting, we'ke geen militair
karakter draagt. De Gaulois meent dat Poin
caré niet alleen voor de Fransohe zaak,
doch in 't belang van geheel Europa heef*
gesproken.
DE FRANSCHE AOTTE TEGEN DE
COMMUNISTEN.
PARIJS, 12 Jan. Da Prooureor-Gene-
raal Reoclet heeft de opheffing gevraagd
van de immuniteit van Cuchin en verklaart
dat de feiten waarvan Cuchin zich schul
dig gemaakt heeft een aanslag tegen de
binnenlandsche en buitenlan Ische veiligheid
van den Staat beteekenen. Hij deelde me
de, dat Cuchin heeft deelgenomen aan ver
schillende besprekingen te Essen, welke
hebben plaats gehad onder voorzitterschap
Van Humbert Droz, waar besloten werd de
arbeiders aan te sporen, zich te verzet
ten tegen de Fransche troepen.
LONDEN, 11 Januari. In den heden ge
houden kabinetsraad is de huidige toestand
van Europa besproken. Naar verluidt heeft
hot kabinet besloten, zijn huidige politiek
voort te zetten om de breuk tusschen de
Engelsche en Fransche regeeringen zoo klein
mogelijk te maken. Zoo zal Engeland ver
tegen wooi-digd blijven in do commissie van
herstel en in dia voor het Rijnland, en in
den Gezontenraad, terwijl het Engelsche be
zettingsleger aan den Itijn blijft.
In dit verband mag er misschien nog
even den nadruk op worden gelegd, dat En
geland evenzeer als Frankrijk verlangend is,
va.n Duitschland het geld te verkrijgen, dat
dit land den geallieerden voor het herstel
'verschuldigd is. Engeland koestert geen on
gepaste sympathie voor Duitschland en
hoewel het mot klem van meening blijft,
dat het niet kan deelnemen aan wat het
economisch ongezonde maatregelen acht, nl.
die, welke Frankrijk toepast, zoo wenscht
het zeker met, dat deze zouden falen finan
cieel produotief te zijn. Engeland zal niet
rouwig, maar alleen verwonderd zijn, als
de tegenwoordige Fransche politiek in dit
opzicht met succes blijkt te worden be
kroond.
WASHINGTON, 11 Januari. Nu de be
zetting van de Roer voortschrijdt is de re
geering te Washington er zich van bewust,
dat de toestand van de wereld nu afhangt van
den gang van zaken in DuitschlanA Er
wordt verklaard, dat het tegenwoordige
doel van de Amerikaansche regeering is: al
het mogelijke te doen om te voorkomen,
dat de wrijving en het misverstand in deza
kritieke periode worden vergroot.
MEMEL, 11 Januari. De Memelor Dampf-
boot vemeamt van het opper-oommissariaat,
dat er oorlogsschepen van de entente té
Memel zullen komen om die bezettingstrw*.
pan te versterken.
BERLIJN, lt Januari. Volgens een tele
gram uit Memel heeft de oppercommissaris
een formeel protest uitgevaardigd voor het
geval, dat Duitsche troepen het gebied van
Memel mochten binnenrukken. In dat geval
zou hij formeele bevelen geven om den eer
bied voor het gebied te bewaren. De Duit
sche regeering heeft reeds ten aanzien van
haar standpunt nopens de vfedesverstoring
van de Lithauers geen twijfel open gelaten,
dat zij baar verontwaardiging daarover te
kennen geven zal, en legt er den nadruk op,
dat liet de zaak is der geallieerden de onaf
hankelijkheid van dit gebied te verzekeren.
Zij teekent met grooten nadruk protest aan
tegen een Lithausche bezetting van dit ge
bied.
HEYDEKRUG. II Januari. In het Zuide
lijk deel van het gebied van Memel zijn ook
de plaatsen Piktupoenen en Pogegen, aan
den Noordelijken oever van de Memel door
de Lithauers bezet. De Memeliandsche poli-
tietroepen, die daar stonden, zijn ten deele
ontwapend. Van het Noorden af hebben de
Lithauers hun opmarsch tegen Memel voort
gezet. Er zijn hier geen berichten over bot
singen ontvangen.
MEMEL, 11 Januari. Een bekendmaking,
die zegt, dat de regeering van Krous Arlows-
ki en de zijnen gedaan is, en welke gericht is
tot het bevrijde proletariaat, draagt de on-
derteekening van Deiweleit, een communist
uit Heydekrug, die indertijd ook betrokken
is geweest bij den aanslag op landraad Sa
vant aldaar.
Volgens de laatste berichten hebben da
Litausche vrijkorpsen nog meer dorpen in
de buurt van Tilsit bezet. Andere afdeelin-
gen staan 10 K.M. ten N. van Heydekrug. In
het Noorden staan de Lithauers voor Kolla-
ten.
PALERMO, li Januari. Ex-koning Kon
stantijn van Griekenland is' vanochtend om
11 uur plotseling overleden.
PALERMO, 11 Januari. Konstantijn leed
aan arteriosclerose en nephritis, doch nie'
liet een spoedigen noodlottigen afloop van
zijn ziekte verwachten. Ilij zou morgenavond
met zijn gezin naar Napels zijn gegaan, alt
gast van den hertog van Aosta en zou ziel
vervolgens naar Florence begeven hebben,
waar hij zich wilde vestigen. Vanochtend
werd hij getroffen door een bloeduitstorting
in de hersenen, hij verloer 't bewustzijn en
overleed, ondanks de onverwijlde krachtigt
zorgen van de geneesheeren.
EEN FRANSCH-ITALIAANSOH
HANDELSVERDRAG.
ROME, 12 Jan. Minister Rossi heeft moe-
gedeeld, dat de parlementaire commissie in
beginsel besloten heeft tot eea Fransch-
Italiaansch handelsverdrag.
