De vloek van het geld
Brieven uit Frankrijk.
BUITEN LAND
gsm. mimi. berichte».
BINNENLAND
Tweed© Blad*
16 Januari 1923
LUCHTVERKEER.
HIEUWS.
Een Duitsche nota aan de Commissie van Herstel in zake weigering
m de verplichtingen van het Verdrag van Versailles na- te komen.
ien aanbieding van het kolensyndicaat. Een communistische betooging
2 Parijs. Geen anti-Eritsch blok. De inval in Memel.
Onder de Telegrammmen: de Fransche bezetting is tot bij Dortmund
itgebreid. De Rijkskolencommissaris heeft de levering van kolen
;an de Entente verboden. Betoogingen te Bochum; één doode.
ien Italiaansch advies aan Frankrijk. Goede vorderingen op de
Conferentie van Lausanne.
•E BEZETTING VAN HET ROERGE-
BIED.
DuitschlancL en de Com
missie van Herstel.
De Commissie van Herstel heeft een
;ota ontvangen van de Duitsche regee-
ing waarin het voornemen wordt ken
baar gemaakt de stortingen in geld en
de prestaties in natura te staken wegens
de bezetting van het Roergebied door
de geallieerden, die zij als een schending
van het verdrag van Versailles be
schouwt.
Een aanbieding van het
Kolensyndicaat.
Aan de Parijsche bladen wordtuit
derlijn gemeld, dat het kolensyndicaat,
dat zijn zetel naar Hamburg beeft over
gebracht, aan de Fransche commissie
heeft aangeboden ziin functies te her
vatten, op voorwaarde, dat de Fransche
ingenieurs zich niet bemoeien met de
organisatie Van den arbeid, die uitslui
tend het kolensyndicaat, naar het zegt,
lezn regelen.
Een B.T.A.-bericht uit Dusseldorf
over de besprekingen tusschen de Fran
sche ingenieurs en de Duitsche mijn
eigenaren meldt, dat de Fransche chef
der missie Coste in antwoord op het voor
stel der Duitschers, de kolenlcveringen
contant te betalen tegen den prijs, vast
gesteld door de Duitsche kolenvereeni-
ging, verklaarde zeer goed te kunnen
begrijpen, dat de mijneigenaars geld
noodig hebben om hun arbeiders te be
talen en dat hij volkomen bereid was de
wijze van betaling van de nieuwe leve
ringen te bestudeeren. Maar hij eischte,
dat de achterstallige leveringen werden
uitgevoerd.
De bezetting van Bochum.
Het werd gisteren te Parijs waarschijn
lijk genoemd, dat de bezetting van Bo
chum door de Fransche troepen nog dien
dag zou plaats hebben.
UIT HET NIEUW BEZETTE GEBIED.
De spoorweg-administratie voor de
verdeeling van steenkool is van Essen
naar Elberfeld verplaatst.
De ingenieurs-commissie heeft ver
tegenwoordigers der vakbonden ont
vangen, die hun protest tegen dc bezet
ting herhaalden, maar zich bereid ver
klaarden aan het werk te blijven.
Een verklaring van den
Engclschcn arbeiders
leider Thomas.
De arbeidersleider Thomas heeft te
Londen gezegd, dat de Fransche politiek
ten gevolge had, dat de Roer met bolsje
wistische propaganda overstroomd werd.
De arbeiderspartij geloofde, dat de Fran
sche politiek Verwoestend was. Zij pro
testeerde niet alleen, maar zeide, dat de
Britsche regeering gelijk had, zich in deze
zaak van Frankrijk los te maken. Tho
mas deed een beroep op de Duitsche vak
verenigingen, niet'de fout te maken om
in de kaart van de miÜtairisten te spe
len en aldus dezen militairisten een ex
cuus te verschaffen, om de militaire
machine te gebruiken. De Fransche poli
tiek zou het moreele gevoel van de be
schaving verkrachten, hetwelk billijkheid
betracht wil zien, zelfs tegenover Duitsch-
land.
De Fransch- Engelsche
Entente.
De Daily Mail bevat een verklaring,
afgelegd door een Eranschman van ge
zag, die gezegd heeft dat de Fransche re
geering oprecht wenscht de Engelsche
regeering weer zoo nauw mogelijk te zien
samenwerken met de andere bondge
nooten in het schadevergoedingsvraag-
stuk. Hij stond ook stil bij de onbillijk
heid van de beschuldiging dat de Frart-
schen om zelfzuchtige redenen, namelijk
om de staaikoningen' van Europa te
worden, de Roer in hun macht wilden
brengen.
Een communistische be
tooging tegen imperia
lisme en oorlog te Pa-
rijs.
Het comité van actie tegen imperia
lisme en oorlog, omvattend afgevaar
digden van de C. G. T. U. en de com
munistische partij, had Zondagmiddag
de Fransche communisten opgeroepen
o .1 te betoogen tegen de aanhouding van
aanhangers van het comité van actie.
Cachin nam aan de betooging deel. Bij
het naar huis gaan der betoogers hadden
er kortstondige ongeregeldheden plaats,
waarbij verschillende aanhoudingen wer
den verricht en verscheiden personen
gewotid werden;
DE ROUWDAG IN DUITSCHLAND.
Evenals te Berlijn, zijn ook in alle ste
den van Zuid-Duitschland groote rouw-
betoogingen gehouden, die overal zon
der incidenten afliepen. Slechts te Mun-
chén was het noodig de consulaten der
Entente-staten te bewaken.
De Duitsche gezant te Parijs.
Zooals men weet is de Duitsche ge
zant te Parijs onmiddellijk na zijn terug
roeping naar Z. Duitschiand vertrokken
in verband met zijn slechten gezondheids
toestand. Dat dr. Mayer wei dégelijk ern
stig ziek is, blijkt uit een bericht in de
„Frankf. Z." dat hij lijdt aan maagbloe
dingen.
DE CONFERENTIE TE LAUSANNE.
Uit Lausanne werd Zondag gemeld
De financieele deskundigen, die den hee-
len dag aan het werk zijn geweest, heb
ben liet geschil tusschen de geallieerde
en Turksche stellingen voor een groot
deel weten te verminderen en de nieuwe
week begint met goede vooruitzichten.
GEEN ANTI-BRITSCH BLOK.
Reuter verneemt uit gezaghebbende
ltaliaansche bron, dat het bericht in
Londen gepubliceerd over een beweerd
italiaansch plan voor de vorming van 'n
anti-Britsch continentaal bloc, ongegrond
is. Het bericht zegt verder dat de mede-
deeling vergezeld ging van een kritiek,
welke aantoonde, dat misvatting bestond
ten aanzien van de ltaliaansche houding
tegenover den opmarsch der Franschen
itThet Ruhrgebied.
ENGELSCHE SCHULD EN ENGELSCHE
BELASTINGEN.
Men acht het waarschijnlijk, dat de
Britsche zending voor de consolidatie van
de schuld aan Amerika haar werkzaam
heden binnen een week of tien dagen zal
eindigen. In de verwachting, dat hij niet
langer dan tot 20 Januari in de Ver. Sta
ten'zal behoeven te blijven, heeft de kan
selier van de schatkist afgesproken den
9en Februari een afvaardiging te ontvan
gen, welke hem de meening van den
bond van Engelsche fabrikanten inzake
belasting kenbaar zal maken. De borid
zal o.a. aandringen op afschaffing van
de winstbelasting voor instellingm, op
verbetering van de extra belasting op
geid, dat particuliere firma's als reserve
belegd hebben op een wezenlijke verlaging
van de inkomstenbelasting en een over
eenkomstige vermindering van de directe
belastingen.
DE INVAL IN MEMEL.
Men deelt vap officieuse Litausche zij
de mede, dat de commandant van de op
standelingen, nadat dezen weerstand
hadden ontmoet in de omstreken van
de stad, den oppercommissaris heeft ver
zocht de Fransche troepen terug te trek
ken en zich te onthouden van elke oor
logsdaad, waartegenover hij aan de in
woners en ambtenaren volkomen veilig
heid zou waarborgen, terwijl hij alle
verantwoordelijkheid afwijst, indien er
tengevolge van eenig optreden tegen
de opstandelingen bloed zou vloeien.
De commandant verklaarde verder nog,
dat de strijd niet ging tegen de geallieer
den, maar tegen het Duitsche directo
rium, dat ondragelijk geworden is.
Litausche parlementairen hebben zich
naar den oppercommissaris van de ge
allieerden begeven om elke verantwoorde
lijkheid voor den dood van den onder
luitenant van de MemelsChe politie van
de hand te wijzen.
Zondagmiddag is een troep van onge
veer 30 Litauers, met geweren en machi
negeweren gewapend, het centrum van
de'stad binnengekomen en heeft de brug
bij de beurs, die opgehaald was, neerge
laten om de vrijkorpsen binnen te laten.
Ook de Fransche prefectuur hebben de
Litauers bezet. Daar moet men de witte
vlag geheschcn hebben. De wijk om dc
kaz'erne cn het loodskantoor is nog in
handen van de Franschen.
Men spreekt officieel tegen, dat r te
Memel Fransche soldaten gedood
gekwetst zouden zijn.
(De ChicagoTribune had uit Libau
vernomen, dat de Litauers de Fransche
troepen te Memel aangevallen hadden,
van wie er acht gesneuveld of gewond
zouden zijn.
De Litausche vrijkorpsen hebben een
aanval ontketend tegen Alt hof, met
twee gepantserde automobielen, doch
zijn teruggeslagen en hebben een auto
moeten achterlaten.
of stuurderen van het vliegveld van Croydon
groote plannen hebben, die zij nog dit
voorjaar hopen te verwezenlijken. Zij
willen het terrein uitbreiden en afzonder
lijke perrons maken voor de aankomst
en het vertrek van de groote snelvlieg-
tuigeh naar het vasteland. Ook willen
zij een hoogen uitkijk bouwen, voorzien
van de nieuwste snufjes op draadloos
gebied tot regeling van de luchtvaart.
De Fransche kruiser Voltaire heeft
order gekregen zich zoo spoedig mogelijk
van Brest naar Memel te begeven.
DE BEGRAFENIS VAN EX-KONING
KONSTANTIJN.
Hetstoffelijk overschot van ex-ko
ning Konstantijn is op het affuit van
een kanon naar het ss. Italia" overge
bracht, Waarmede het naar Napels werd
vervoerd. Op de kist was de konings
kroon geplaatst, terwijl zij met de Griek-
sche vlag gedekt was. Een afdeeling
politieagenten, een peleton infanterie
soldaten en de Grieksche geestelijkheid
gingen vooraf, terwijl de Grieksche ko
ninklijke familie, de hertogin van Aosta,
vrienden, autoriteiten en leden der aris
tocratie volgden. Het stoffelijk over
schot werd naar Napels begeleid door de
koninklijke familie en de hertogin van
Aosta, terwijl een peleton carabinicrs in
groot tenue gedurende den overtocht een
eerewacht vormde.
Het stoffelijk overschot van ex-koning
Konstantijn is Zondag aan boord van
het s.s. „Italia" te Napels aangekomen,
Prins Nicolaas van Griekenland, de
hertog van Aosta en de burgerlijke en
militaire autoriteiten begaven zich da
delijk aan boord. In de orthodoxe kerk
werd de absolutie verricht. Koningin
Sophie en de princessen begavep zich
naar een der paleizen, waar zij de gasten
zijn van den hertog van Aosta.
Uit Athene wordt gemeld, dat de
bladen geenerlei commentaar zouden
leveren ten aanzien van Konstantijn,
om een herhaling van ongeregeldheden
te voorkomen.
EEN MORATORIUM VOOR DANZIG.
De commissie van herstel heeft den
Volkenbond meegedeeld, dat zij besloten
heeft Danzig een moratorium van twaalf
maanden toe te staan voor de betaling
van het gedeelte der Duitsche en Pruisi
sche schulden aan de vrije stad opgelegd.
DE BEWEERDE MOBILISATIE VAN
HONGARIJE.
De zaakgelastigde van Hongarije heeft
op het departement van buitenlandsche
zaken verklaard, dat het bericht aan
gaande een mobilisatie van Hongaarsche
troepen in verband met een onbeteeke-
nend incident aan de Hongaarscli-Roe-
nteensche grens allen grond mist. De
rapporten der intergeallieerde controle
commissie te Boedapest bevatten boven
dien geen enkel gegeven, dat wijst op
zulk een mobilisatie.
Het B. T. A. meldt uit Boekarest, dat
in een officieele nota de bewering be
treffende concentratie van Hongaarsche
troepen aan de Roemcetische grens wordt
gehandhaafd. Driemaal in 24 uur werd
de grens overschreden doof Hongaarsche
soldaten, die zich terugtrokken na een
vuurgevecht met de Roemeensche grens
wachten. De nota dringt aan op het te
gengaan van zulke incidenten en het
straffen der schuldigen.
Een tienjarige afdeeling.
O HEILIGE ONNOOZELHEID.
De heer Van Stapele Postman af.
Arbeidsschuwheld.
Wijziging Postwet.
Tegen de bezetting van het Roerge-
bied.
FEUILLETON
HENRI GHEON
Het Fransche tooneel telt maar weinig
schrijvers van beteekenis, die aanspraak mo
gen maken op onze belangstelling van uit Ka
tholiek standpunt.
Hun werken zijn veelal doortrokken van een
anti-christelijke levensbeschouwing, hun uit
gangspunt zoekende in ongeoorloofde verhou
dingen, zonder deze te veroordeelen en genezing
te brengen aan de wonde plekken der moderne
samenleving. Er is derhalve des te meer reden
gewag te maken van een hunner, die als voor
treffelijke uitzondering dien natnensalgemeenen
regel komt bevestigen.
Het is over Henri Gheon, den overtuigden
bekeerling, van wien dezen winter door het
Schouwtooneel 'n werk is opgevoerd, waarover
ik u wen soh te spreken. Ik doe dit des te liever,
waar deze begaafde schrijver zooveel stukken
voor het dalcllantentooneel heelt geschreven
en hij meer bekendheid juist in die kringen
van tooneeiliefhebbers verdient. Zij die vaak
zoo moeilijk een stuk naar hun keuze vinden,
zullen bij hem een rij'ke bron ontdekken.
Hij is de ware strijder voor de wederge
boorte van het goede en vooral Christelijke
tooneel. Hoe hij deze verwacht en welke kans
op welslagen zij biedt, heeft hij in tal van
geschriften uiteengezet, het duidelijkst in een
artikel „la Vie et les arts liturgiques", hel vo
rig jaar gepubliceerd. Hij laat daarin een pro
test hooren tegen een zekere onthouding,
waaraan de Katholieken zich maar al te ge
makkelijk hebben gewend. „Wij aanvaarden,"
zegt hij, „dat de 17e eeuw kerk en tooneel
heeft gescheiden. Wij aanvaarden dat het hui
dige tooneel niet meer biedt dan een we-
reldsch genoegen en zelfs gaarne vermijdt ie
der godsdienstig onderwerp en gezichtspunt.
Het is ontoelaatbaar dat de Katholieken daar
aan werkelijk ten volle deelnemen.'' Hij is het
met Claudcl, dezen niet minder begaafden
voorvechter op het gebied van Katholiek too
neel, volkomen eens, dat de tijd is gekomen
voor de katholieke tooneelschrijvers, hun ge
loof en hun kunst een te doen zijn, of beter
nog de laatste afhankelijk te maken van het
eerste, haar er van te doordringen en mee Ie
voeden, zich te inspreeren op de vroegere
schrijvers der mysteriespelen. Den ChrisIclij-
ken geest wederom op het tooneel te doen her
leven, het tooneel te gebruiken om het goede
te verkondigen, waar de meeste moderne too
neelschrijvers er het kwade doen hooren, dit
is zijn streve: Hij wenscht zich er'pL niet tot
speciaal gees' e onderwerpen te beperken.
Zeker hij vin;,: 'e bijbel, het nieuwe testa
ment, de levens der Heiligen, de heerlijkste
bronnen om uit Ie putten, maar hij kent ook
een zeer belangrijke plaats toe aan onder
werpen uit het dagelijksche leven, mits de
Katho'ie'ke psychologie er in tot uiting komt.
Hoofdzaak is, dat wek onderwerp ook be
handeld wordt, den katholieken geest van on
zen tijd tot 4:ling te doen komen, zelfs met al
zijn hartstochten, indien deze slechts worden
uitgebeeld gn al hun verfoeilijkheid en gesteld
tegenover do werkelijke deugden, die ailecn
act ware geiuk kunnen geven. j
De Katholieke tooneelschrijver, besluit hij,
behoeft geen afstand ie doen van de aantrek-
ceiijkheden van het looneel, integendeel, hij
'Ou schade doen aan de goede zaak en aan
!c kunst, indien hij zich speciaal tot het gees-
dijk terrein zou beperken. Tot zijn meest be
nde werken behoort: „Le Pendu dépendu".
EN ZIJN WERK.
door het Schouwtooneel in Holland opge
voerd en le Parijs in 1920 voor het eerst len
toonecle gebracht in het theater Balzac. Ge
ïnspireerd op de „Legende doiéej', draagt het
een geheel eigen karakter, munt uit door een
voud en literaire hoedanigheden, die er de
waarde van verhoogen. Een werk van groolen
omvang, geen kluchtspel maar een middel-
eeuwsch mysteriespel, „Le pauvre sous l'Es-
calier", is een zeer vrije bewerking van de
„Si. Alexis legende" en werd verleden jaar
opgevoerd in het theater „du vieux colom-
bier", in dit tooneelwerk wisselt het komi
sche met het dramatische af; het mcnscheüj-
ke vooral treft ons in deze, ook uiterlijk zoo
veel biedende schepping van Gheon. Hij zelf.
zoowel schilder als tooneelschrijver, heeft niet
verzuimd bij de opvoering zijn volle aandacht
aan de coslumeering te schenken, daarbij
zich voor oogen roepend de oude Veneiiaan-
sche meesters.
Of Gheon cr in slagen zal, ondanks zijn er
kend kunstenaarsschap, binnen afzienbaren
tijd de boulevards-theaters le veroveren, is een
vraag, die aan den grootsten twijfel onderhe
vig is. De Parijsche tooneel-critiek staat
vreemd en eenigszins afkeerig tegenover het
werk van dezen schrijver, die in zijn opvat
tingen zooveel verschilt van wat deze criti
ci door jarenlange smaakbederving als het
„Fransche tooneel" beschouwen.
En' toch Gheon's kunst is niet slechts een
kunst voor enkelen, juist voor zeer velen,
mils zij werkelijk belang stellen in het goede
tooneel, er meer van verwachten dan eclil-
breukdrama's zonder einde en griezelstuk
ken „a la Grand Guignel".
Hel is wijl hij zelf inziet dat de oude Pa
rijsche schouwburgen nog lang hun poorten
voor hem zullen sluiten, dat de meeste zijner
stukken voor opvoering door dilettanten be
rekend zijn. Hij bouwt trouwens op hen voor
de herleving van het Katholieke tooneel de
grootste verwachtingen.
Hij streeft er naar voor de patronaten een
eenvoudig maar artistiek hoogstaand repertoir
te vormen. Plaatsruimte verbiedt mij hierop,
uitvoeriger in te gaan. Noem ik slechts zijn
„Si. Cecile" dat verleden jaar in het Aarts
bisschoppelijk paleis een groot succes mocht
beleven.
Wij hebben het voorrecht gehad in do laatst
gehouden „Semaine" des Ecrivains catholi-
ques" Henri Gheon le hooren spreken over
het Katholieke tooneel en zijn groot ver
trouwen in de herleving er van is ons bij ge
bleven.
Hef is ontegenzeggelijk, dat het Katholieke
Frankrijk in hem bezit, zoowel als in Fran
cis Jannes, Alfred Poizat, Paul Glaudel en nog
eenige anderen, een schaar van kunstenaars,
die niet alleen zich tol laak hebben gesteld de
zoo noodige hervormingen van hel moderne,
nnti-godsdienslige tooneel ter hand te nemen,
maar daarmee reeds een aanvang hebben
gemaakt door hun beteeleenisvolle stukken,
hun praclisch werken op looneelgcbied.
De arbeid van Gheon draagt behalve een
uiterst kunstzinnig karakter ook een aposto
lisch stempel.
Het'is daarom niet liet minst, dat hij en zijn
werk ook builen Frankrijk dienen gekend, en
zoo mogelijk ten tooneele gebracht.
Mr. P. v. S.
Parijs, 10 Januari 1923.
KERKVERVOLGING IN MEXICO.
Gemeld wordt, dat de president van
Mexico, Obregon, een besluit heeft uitge
vaardigd tot uitwijzing van den apostoli-
schen gedelegeerde Filippi, wegens diens
deelneming aan een godsdienstplechtigheid
in de open lucht, in strijd met de Mexicaan-
sche wetten. Het uitwijzingsbesluit zal 17
dezer worden uitgevoerd. Filippi zal op dien
datum over de grens der Vereenigde Staten
worden gezet, op grond van de overweging
dat hij een gevaarlijk vreemdeling is. Ver
scheidene andere vreemdelingen worden op
grond van dezelfde overweging uitgewezen.
Gemeld wordt, dat dit de eerste stap van
Obregon is in een campagne tegen beweerde
agressie der Katholieken.
Volgens de Weekly Dispatch, zijn ver
schillende Duitsche treiiers, waarvan ver
wacht werd, dat zij te Aberdeen visch aan
wal zouden brengen, naar Duitsche havens
gegaan, wegens de vijandigheid van de
Schotsche vischkoopers. Te Aberdeen wor
den dan ook maatregelen genomen, een ein
de te maken aan den aanvoer van Duitsche
visch.
Intusschen is te MilfordHavcn ook aan een
Belgischen treiler vergunning geweigerd, zijn
visch daar te laten veilen.
New-York heeft gisterenmorgen ra
dio-telefonisch met Londen gesproken
over de landlijn van New-York naar
Rocky Point en Long Island en vandaar
draadloos over den Atlantischen Oceaan.
Londen antwoordde telegrafisch. Dc ver
binding radio-télefonisch uit New-York
en telegrafisch uit Londen, duurde
twee uur. De Amerikanen waren dltide-/
lijk hoorbaar voor een zestigtal deskundi
gen, die de proeven bijwoonden. Het
geluid klonk harder dan langs de gewone
telefoon.
De Daily News meldt, dat de be-
De Halve Maen, het in 1909 door
Nederlanders aan den Staat New York
ten geschenke gegeven schip ligt vol
gens de New York Times al geruimen
tijd vervallen, vervuild en van haar
luister en sier beroofd, te verrotten in een
ver achterafwatertje hij New-York (stad.)
Vele Amerikanen vinden het treurig,
"dat zoo weinig piëteit en hoffelijkheid
wordt betracht met dit geschenk van
goede vrienden der Unie.
Thans wil niet te vroeg de Ship
Model Society, van welke de oud-minister
T. D. Roosevelt de voorzitter is net
scheepje gaan redden.
Het is wel tijd. De Halve Maen ligt met
de kiel in de modder. Het scheepje heeft
een groot gat in den bodem en met het
tij wast en'daait het water in het inwen
dige van het schip.
Hoe noodzakelijk het was, dat er te
Bastrop in den staat Louisiana eindelijk
eens werd opgetreden tegen de wandaden
van de Ku-Klux-Klan, moge o.m. nog hier
uit worden afgeleid, dat Robert L. Dade
let welde burgemeester van het plaatsje
Mer Rouge, voor den rechter onder eede
heeft bekend, dat hij had deelgenomn aan
een dreig- en geweld-expeditie van gemas-
kerden. Hij noemde nog namen van andere
medeplichtigen aan zoo'n tochtn.i. kapi
tein J.K. Skipwith, hoofdman van de plaat
selijke afdeeiing der Klan, dr. B. M. Mc
Koin, die een voormalig burgemeester is van
Mer Rouge, en verder Keliy Harp en Ed
Iven.
Volgens de Krasnaja Gazeta is dezer
dagen te St. Petersburg een vergadering ge
houden van vertegenwoordigers van de
verschillende trusts ter behandeling van de
vraagWaarom betaalt de staat de arbei
ders niet Men kwam daarbij t it de volgende
conclusies In het algemeen is de financieele
toestand der meeste trusts gedurende de
laatste twee maanden aanzienlijk .achter
uitgegaan. De voornaamste oorzaak ligt
hierin dat verschillende fabrieken de afge
leverde goederen nog steeds niet betaald
kregen, en dat als cr betaald werd, deze be
taling altijd met groote vertraging gepaard
ging. Een tweede factor is dc noodlottige
daling van den roebel, die oorzaak werd,
dat telaat ontvangen credieten -niet meer
toereikend waren voor uitbetaling der loo-
nen.
Met de trusts die den kleinhandel voor
zien is het niet veel beter gesteld. Maar hier
zijn de oorzaken van de misère van anderen
aard. In December was de handel bijna dood
cn was de afzet van goederen uiterst moei
lijk. Daarbij kwam dat door de daling van
den roebel de prijzen aanzienlijk stegen en
de koopkracht van het volk in gelijke mate
verminderde. Hiermede ging gepaard de
verdwijning van het systeem van koopen op
termijn dat dezen zomer zoo uitstekend
"werkte.
Volgens de Russische biaden heeft
het volkscommissariaat van onderwijs bij
de academie van Wetenschappen een voor
stel ingediend, tot vervanging van het
Slavische alphabet door het Latijnsche. De
St. Petersburgsche en Moskousche univer
siteiten hebben dit voorstel reeds van de
hand gewezen.
Het algemeen bestuur van de fascisten
heeft, na een lezing van generaal de Bono
over het doel en de indeeling van de militie
voor de nationale veiligheid, besloten, over
eenkomstig bet bevel van de regeering, dat
alle actieve afdeelingen eind Januari ont
bonden zullen worden en over zullen gaan
in de militie, welke een duidelijk fascistisch
karakter zal dragen, den naam en het sym
bool van het fascisme zal behouden.
Het bestuur heeft zich voorts bezig ge
houden 'met de betrekkingen tusschen de
fascistische partij en de nationalistische,
welke een commissie nader zal bestudeeren
en nog eens nadrukkelijk bevestigt, dat de
fascistische vakvereenigingsbeginselen zich
verzetten tegen den. kjassestrijd. Onder het
erkennen van de noodzakelijkheid van het
bestaan van afzonderlijke afdeelingen voor
arbeiders, beambten en patroons in de fas
cistische organisatie, heeft het bestuur de
wenschelijkheid uitgesproken, dat de be
trekkingen tusschen den bond van vakver-
eenigingen en die yan patroonsvereenigin-
gen zoo hartelijk mogelijk zullen zijn, ten ein
de billijke arbeidsvoorwaarden voor de
werklieden en de vrije uitoefening van de
sociale en nationale functie, welke in het
bezit besloten ligt, te verzekeren.
Bisschop Paul van Samara is met ver
schillende andere priesters gevangen geno
men op aanklacht van reactionaire bedrij
vigheid en poging tot omkooping van een
ambtenaar van de Tsjeeka. Hij is ontslagen
cn uit liet gouvernement verbannen. Een
proces staat voor de deur.
Er is van Athene een besluit uitge
vaardigd, waarbij schier alle belastingen
in Griekenland worden verdubbeld.
Met Mei a.s. zal de Luchtvaartafdeeling te
Soesterberg baar 10-jarig bestaan herdenken.
Sedert de oprichting zijn nog in functie
kapitein van Heyst, luit. Versteeg, luit. Steup,
administrateur Jansen, adj. O. O. J. v. d.
Berg, sergt.-majoor Hoogeveen, en de burger
geneesheer dr. Bendien, chel van den
Geneeskundigen dienst.
Ieder van ons kent «ei zijne omgeving „so
ciaal-democraten" onder katholiek opgevoed,
arbeiders, die noch van het kaiholicism#
noch van het socialisme iets begrijpen. Had
den zij hun eigen beginselen begrepen, zij
zouden natuurlijk nooit tot 't socialisme zjja
overgegaan en niet de kennis van 't socialisme,
maar wat zij in hun onkunde daarvoor hielden,
heeft hen op tien verkeerden weg gebracht
Men weet lioc met zulke „bewusten" de
spot gedreven wordt.
Zelden hebben wij echter van zulke „be
wustheid" een staaltje gehoord, zóó verma
kelijk als het volgende:
Een bekend parlementslid uit Oostenrijk,
behoorend tot dc leiders, die wij in Konstanz
ontmoetten op de conferentie ever de katho
lieke Internationale, deelde ons mede, dat in
een vrij aanzienlijke plaats van Stiermarker
zich het volgende heeft afgespeeld:
Eene sterke afdeeling van de S.D.A.P., die
den bij de wet voorgeschreven rustdag va»
1 Mei wilde vieren, verzocht aan den paslool
ter plaatse bij deze gelegenheid een
Hoogmis te willen opdragen. De pastoor, re
kening houdend met de omstandigheden en
bekend met den geest zijner parochianen,
voldeed aan dit verzoek. De Hoogmis zou
opgedragen worden voor het welzijn der pa
rochie. Toen de pastoor zich kerkwaarts be-
gaf, stonden de „sociaal-democraten" opge
steld aan bet kerkgebouw en salueerden mei
hun vaandels..Na de Hoogmis kwam het be
stuur mijnheer pastoor dank zeggen voor
zijne bereidwilligheid, maar vooral voor zijne
lieve attentie, om bij deze gelegenheid een..
rood misgewaad te dragen!
O heilige onnoozellieidl
Het geval leert ons, zegt „De Volkskrant,
waaraan wij bovenstaand verhaal ontleenen,
hoe ook het socialisme in het buitenland met
allijd ernstig te nemen is en boe vele katho
lieke arbeiders uit onwetendheid zich heb
ben aangesloten bij een partij, wier beginse
len tegenover de onze slaan.
De heer B. J. van Stapele, oud-lid det
Tweede Kamer, aan wiens werkzaam stelling
ais buitengewoon geëmployeerde bij het
hoofdbestuur der P. en 1in sommige vak
kringen zoowel aanstoot werd genomen,
heeft naar gemeld wordt, als zoodanig ont
slag genomen en de betrekking aanvaard van
bezoldigd bestuurder van den Centralen Ne-
derl. Ambtenaarshond.
Naar vernomen wordt, zal de heer C. 1
Kuiper, lid van de Tweede Kamer een ice vra
gen tol den Minister van Arbeid richten in
verband met de door de firma Willon ver
spreide berichten, dat tegen werkloosheid
verzekerde arbeiders geweigerd hebben ar-
arbeid bij deze firma te aanvaarden.
In verband met de invoering der wijziging
der Postwet op heden beeft de Minister van
Waterstaat bij minislerieele beschikking in
de eerste plaats bepaald, dat offcieele brie
ven waarvan nert van de geadresseerden
moet worden gehïven, niet vallen onder de
bepalingen betreffende het strafport, zoodat
enkelv. port daarvoor moet worden betaald,
dat zij door dp afzendende lichamen of per*
sonen moeten voorzien zijn van de aandui
ding: aan port onderworpen dienstbrief; voor
briefkaarten wordt dit gewijzigd in: aan port
onderworpen dienstbriefkaart
In de tweede plaats beeft de Minister be
paald, dat gedrukte stukken, nieuwsbladen
of monsters geadresseerd aan personen, die
intusschen van adres zijn veranderd en dien-
tengevolge onder een ander postkantoor res
sorteeren, voortaan niet gelijk tot nog toe
zullen worden doorgezonden met door do
post gewijzigd adres, maar den afzender zul-
len worden teruggezonden. Deze nieuwe be-
paling geldt niet voor tijdelijke adresveran
deringen.
Hef Bureau voor de R-K- Vakorganisatie
zendt ons de volgende Tesolutie van het Bu-
reau voor de RK. Vakorganisatie in Neder
land, inzake de bezetting van het Roergcbie-dl
Het bureau wijst op de noodzakelijkheid, da»
vergadering bijeen te Utrecht op 12 Januari
1923,
neemt met leedwezen kennis van de bezet-
ting van het Roergebied,
protesteert met kraoht tegen deze polities
van gAvoid, die noodlottige gevolgen heeft op
den economisclien toestand der volkeren en
bij breede massa's der arbeiders steeds groo-
tere ellende veroorzaakt.
Het bureau wijt op de noodzakelijkheid, dat
de volkeren leeren beseffen, dat gerechtigheid
en liefde hun verhoudingen moeten bchecr-
schen en zij allen in den geest van vo.kcrea-
verzoening moeien samenwerken.
Het Bureau brengt in herinnering dc maat
regelen, die Ier zake van den ontredderden
economischen toestand werden aanbevolen
door het tweede congres van het Internatio
naal Christelijk Vakverbond te Innsbruck cn
herinnert aan de urgentie van een definitieve
regeling der internationale schulden, van d«
vermindering van alle improductieve uitgaven
vooral van de bewapeningskosten aller staU»
en van vermindering der bezetting.
Verder wijst bet Bureau op de noodzake
lijkheid om de regeling van het gecompliceerde
vraagstuk der oorlogsschulden, dat opnieuw
den wereldvrede bedreig!, op te dragen aan
den Volkenbond, door de geallieerde regee
ringen gesticht „om internationale samenwen
king té bevorderen en vrede en veiligheid on
der1 de volkeren te verzekeren."
Het Bureau besluit deze meening van at
katholieke vakbeweging van Nederland be
kend te maken aan de geallieerde regcenngen,
niet het dringend.verzoek, in den geest dezer
resululie le handelen en dringt er bij de Ne-
derlandschc regeering op aan, door den Vol
kenbond 'tot een oplossing van dit, alle vol
keren rakende gewichtige vraagstuk, wel t«
wiüen medewerken.
(Saar eene Engelsche vertelling
rtEKSTE HOOFDSTUK,
I.
"Neen, waarlijk niet. Ik geloof niet
dat ik hem ooit boos heb gezien.
Intusschen had ik den brief geopend
om te zien wat hij bevatte. Ik las en nu
was dc zaak beslist.
En ontstond stilte ik voelde mij' be
keken door twee paar vrouwenoogen, ik,
een bleek, blond jongeling met ouder-
wetsebe houding en manieren, acht en
twintig jaar oud, terwijl iedereen zou heb
ben durven wedden, dat ik er wel acht en
dertig telde.
Ik las den brief met buitengewone be
daardheid, en zorgde, dat geen trek op
mijn gelaat nan de vrouwen, die mij met
ingehouden adem gadesloegen, den aard
van deszelfs inhoud verried.
Welnu, raad eens, zeide ik.
Slechte tijding! riepen beiden Iegelijk.
Nu was mijne zelfbeheersching len
einde en terwijl ik eencn slag op de tafel
gaf, dat de bril moeder van schrik vai^
den neus viel, riep ik uit;
Zoowaar als ik leef, het is goed
nieuws!
Ik was dien avond 'zeer opgewonden;
de vreugde herschiep mij geheel en al.
Ik juichte verder.
Weet dan, zenuwachtige, ergdenken-
de vrouwen, dat liet een goede tijding is;
het is de stoot van moeder fortuin, die
elk man eenmaal in zijn loven voorthelpt
het is dc zegen op mijn arbeid hel
is goede tijding! hoera!
En nogmaals gaf ik met de vlakke hand
zulk een duchtigen slag op de tafel, dat
Ellen de lamp greep en alzoo den glazen
bol redde, die anders zeker in duizend
stukken gebroken zou zijn, terwijl moe
der in tranen uitbarstte, radeloos de han
den wrong én jammerde:
Hij wordt krankzinnig! de arme
goede jongen v'ordt krankzinnig!
Ellen Gear, mijne zuster, was nog
bleeker dan gewoonlijk, doch haar ver
trouwen op mij bleef ongeschokt. Het
verwonderde baar niet, dat zulk een bui
tengewoon gevat mij buiten mij zelve
bracht. Ik was echter altijd een zonder
ling. die men niet als een gewoon mensch
beoordeelen kon.
Droog uwe oogen af, moeder, en
zet uwen bril weer op, zeide ik; wij zul
len Ellen Gear.,g(>lcchtig bedanken voor
de uilstekende wijze, waarop zij deze
blijde tijding beeft gebracht.
Maar waarom deelt gij ons den in
houd van den brief niet mee, Can? vroeg
mijne zuster.
Lees, lees den brief toch voor, snikte
moeder.
Ik had den brief al dien tijd boven
mijn hoofd gezwaaid. Moeder's woorden
brachlen mij lot rede.
Ik zal den brief voorlezen! riep ik
uit.
Mijne slem was wel wat hccsch, als
stak er mij eene brok in de keel, doch
ik kweet mij overigens tamelijk wel van
mijne taak.
ik las:
„Kasteel Netllewood,
25 Juni '18.
Mijnheer C. G.
Mevrouw Mary Zitman heeft de eer
C. G. te berichten, dat zij, na de ver
schillende plannen, die zij verleden jaar
le Neltlewood /ontving, nauwkeurig bestu
deerd en vergeleken te hebben, den prijs
toekent aan liet ontwerp dat hij zoo gcóci
was in te zenden, zoowel om de oorspron
kelijkheid als om de talentvolle uitvoering
ervan. Zij wenscht «lat er onmiddellijk een
aanvang met bouwen worde gemaakt en
verlangt daarom zoo spoedig mogelijk oen
onderhoud met C. G„ te Neltlewood, eer
zij hem uitsluitend met het oppertoezicht
belast. Zij verzoekt dus eenige regels in
antwoord, met opgavq van naam en adres,
evenals van den dag en het uur zijner
komsl."
t Hemel! slamelde moeder.
Er is iocli geen bnnkbrief van twee
honderd vijftig pond in? vroeg,Ellen ver
legen.
Wel, meisje, wat lieb ge toch eep
stalen geheugen! zeide ik: gij hr.inncrt u
zelfs nog liet bedrag der premie. Neen, er
is nu nog geen geld bij.
Ik schudde den brief uit, maar cr kwam
niels van geldelijken aard uit de vouwen
te voorschijn.
Beste Canut, als het eindelijk maar
niet op een grap uitloopt, waagde moeder
in te brengen; tic goede ziel kon nog niet
gansch aan mijn geluk golooven.
Wees gerust, moeder, hernam ik,
de zaak is ernstig en het geld zal op tijd
volgen, of mij te Ncttlewood ^verhandigd
worden; doch gij begrijpt wel dal dit loon
slechts een nietig ziertje is van dc fortuin
die mij wacht.
Wel, nu nog schooner, hij noemt
tweeliondervijftig pond een „ziertje". Iloe
vindt gij dat?
Hebt gij dan niel verstaan, dat ik,
als bouwmeester, met bet oppertoezicht
zal worden belast? Gij begrijpt wel, dat
daaraan een loon verbonden is, zoodat ik
vooreerst werk genoeg zal hebben tegen
goede betaling.
Goede hemel, Canut, als dat alles
werkelijk waar is, dan gaan wij niet
weinig verandering hebben! zeide moeder,
terwijl zij de band krampachtig tegen haar
hart drukte, alsof die gedachte haar pijn
deed. Gij riili ons verlaten, ging zij voort,
en ons huisgezin wordt door uw vertrek
misschien voorgoed uit elkander gerukt.
Nooitl riep ik uit, zoolang mijn lieve
moeder en zuster Ellen leven. Hier of er
gens anders, blijft ons gezin bestaan....
Ik zal dikwijls naar Londen komen, om
bij u te zijn; wij moeten bij elkander
blijven.
Dat is braaf gesproken, beste jongen!
zeide moeder, die mijne woorden steeds
voorwaardelijk geloofde.
Het was voldoende als ik haar beloofjjjj
dat ons huishouden nooit verstrooid zdu
worden; zij vertrouwde op mij alsof il)
bovenmenschclijkc macht bezat om haar,
en hare dochter voor alle onheil bchccj
den.
Nu- volgden de gclukwenschen.
Moeder drukte mij aan haar bart en
weende tranen van sprakeiooze vreugde
op mijnen schouder; Ellen omhelsde miji
en fluisterde dat zij altijd een goeden uit-l
slag voor mijn volhard pogen had ver
wacht. Zij zag mij aan met hare groote,
donkere, zielvolle oogen, en terwijl zij zichl
over mij lieenboog, lispelde zij:
Ik weet niet, beste Canut, hoe ik u
mijne vreugd zal betoonen cn ik overtuigd;
ben, dat voorspoed u beter en gelukkiger-
zal maken.
Lachend verweet ik haar :iu op mijn'
beurt, dat zij nog dienzclfden avond met'
mijn onverstoorbare tevredenheid bad ge
spot f
(Wordt vervolgd,))
