BUITENL.A MD
Hmsehimibsoh nmm.
De vloek van het geld
Tweede Blad*
17 Jasraari 1923
Brieven uit DuitscSiSand.
Nieuwe uitspraak van de Commissie van Herstel. Regeering en
oevolking in het Roergebied zijn eensgezind. De levensmiddelenvoor
ziening wordt moeielijk. EngeSsche soldaten te Constantinopel aange
vallen. De burgeroorlog in Zuid-China.
Onder de Telegrammen: De requisite's van kolen door de Franschen
begonnen. De Duitsche regeering volhardt niettemin in haar houding.
Een bedreiging der Fransche bezettingsautoriteiten tegen de mijneige
naars. Verhooging der broodprijzen in Duitschland verwacht. De hoofd
zetel van Hugo Stinnes van MühSheim naar Hamburg verplaatst. De
ongeregeldheden in Ierland duren voort. De onderhandelingen tusscheii
Engeland en Amerika over de schuldregeling zijn vastgeloopen.
DE BEZETTING VAN HET ROERGE- de leveringen van steenkool, hout en
BIED.
GEB!. BUSTESJL. BERICHTE».
Geen pas-visum voor Frankrijk.
Het strandhotel op Schiermonnikoog
opnieuw bedreigd.
De toestand der Gemeente
Hilversum.
Tegen fraude met gebruikte
frankeerzegels.
Achteruitgang der Communistische
partij.
Telefoonverbinding met Luxemburg.
FEUILLETON
Berlijn, 12 Januari 1923.
MICHEL EN 'MARIANNE.
Trag, o Mensch, in jeder
Lebensphaje
hoch den Kopf-indessen nie
die Nas,el
„Ulk".
Na de zegenrijke dagen van '70—'71
Siebzig und eïn-und-Siebsig! Ala, Donner-
wetter noclt a'mal! kwam dit land tot
een ontwikkeling en bloei, als te voren
niet gekend. De provinciestad, die Ber
lijn met hare enkele honderdduizend in
woners toen nog was, werd omverge
haald en in grooten stijl weer opgebouwd
en na ongeloofelijk korten tijd presen
teerde ze zich als kostelijk aangelegde
inillioenenstad van den eersten rang.
Van den eersten rang! om haren stra
ten- en parkenaanleg, royalen woning
bouw en al die grootsche werken ten
algemeenen nutte, die met de uiterste
zorg voor hygiëne en welstand waren
uitgevoerd. Kunst en wetenschap bloei
den hoog op. Duitschlands handel en
industrie beheerschten de wereld. In
geen ander land ter wereld is ooit in
zóó korten tijd zóóveel tot stand ge
bracht, nergens ter wereld werd de pa
radepas zóó onberispelijk en potsierlijk
stram uitgevoerd en de wuivende helmen-
pluim zóó vereerd door heel een volk.
Pleinen en parken werden gesierd met
kunstvolle beeldengroepen, waarvan de
hoofdfiguur bij voorkeur een veldheer
te paard of een die met den linkervoet
op een kanon, met de rechterhand grijpt
naar het zwaard, het „goede Duitsche
zwaard". Ah! Siebzig und ein-unid-Sieb-
zig! Donnerwetter nach a' mal! Met
trots, met rechlmatigen trots kon de
Duitscher wijzen op wat hij had tot
stand gebracht. Hij droeg „hoch den
Kopf'. Bravo '.Maar als elke parvenu
ging hij overdrijven en stak zijn neus
omhoog. Hij werd „hochnasig'. De ge
moedelijke goedhartige Michel wend
hochnasig. Maar hiermee was hij no«
niet de oorlogszuchtige, waarvoor hij
zoolang is uitgekreten. Hij was trotsch
op zijn kracht, waarmee hij de rust
en welvaart van zijn land wist te kun
nen beschermen, wat in zijn lied ,,die
Wacht am L lie in" zoo fier tot uiting
komt: „Fest sk at und tlreu die Wacht
am Rhein". Ter bescherming, niet tot
aanval, tenzij
Trotsch op zijn kracht en welvaart,
bleef hij, hoewel in den grond absoluut
vredelievend, niet vrij van overmoed en
rammelde soms graag met de sabel
snoevend en „hochnasig'.
Hierdoor konden zelfs zooveel neutra
len zoo licht gelooven aan Duitschlands
schuld aan het uitbreken van den we
reldoorlog. En zelfs nog gedurende dien
oorlog bleef hij verblind door zelfover
schatting. „Viele Feinde, viel Ehre',
Hij heeft gedacht ze allen te kunnan
neerslaan, totdat hij zelf door de over
macht werd neergeslargen. Het kon
niet anders! Neergeslagen en bloedend
uit vele wonden, werd door de hee-
ren van Üe Entente ruw met den voet
nog wat om en om gewenteld. En nu
bukt zich dc liefelijke Marianne over
den hulpeloozen Michel. Ah! la belle
France, belle et génereusel Wie ge
looft nog aan de edelmoedigheid als bi-
zondere deugd van Frankrijk, wie nog
aan Duitschlands bijzondere s held aan
den oorlog"? De archieven van Peters
burg lieten reeds eenig licht schijnen op
de kuiperijen van Poincaré. Een interna
tionale Commissie van Neutralen, die
zich ten doel stelt, de oorzaken van den
oorlog op te sporen, vond de Duitsche
Regeering bereid, hare archieven voor
haar open te stellen. Een desbetreffend
verzoek aan Poincaré bleef onbeant
woord! Hij moet vreezen, hoe klaar
aan den dag zou komen, dat het heele
„Verdrag van Versailles" gebaseerd is
op een leugen, den leugen, dat „alleen.
Duitschland schuldig is aan den oor
log". Men kan veeleer aannemen, dat,
evenals in 1870 Franssche lichtzinnigheid
onder Napoleon III den Fransch-Duit-
schen oorlog deed uitbreken, in 1914
Fransche wraakzucht onder Poincaré den
wereldoorlog deed ontbranden. Engeland
greep in, niet uit liefde voor Frankrijk
of haat tegen Duitschlaud, maar om,
zijn traditie getrouw, er voor te waken,
dat aan eenig land de hegemonie zou
komen. De rest schaarde zich aan de
zijde der Entente, met andere, natuurlijk
zeer edele motieven, vooral het edele
Italië!
En nu woedt sedert 4 jaren de vrede
van Versailles. Erkennend het oorlogs
recht, dal, wie verliest, het gelag be
taalt, heeft Duitschlaud er in toegestemd
te betalen tot aan het uiterste van zijn
vermogen. De koloniën, waar Duilsche
energie en organisatie-talent reeds zoo
veel goeds hadden tot stand gebracht,
werden hem allen ontnomen, evenals
zijn vloot, 't Grootste deel van den vee
stapel werd opgeëischt en daarmee aan
de al zoo verzwakte jeugdige bevolking
de hoognoodige melkvocding onttrok
ken. De aflevering van kolen is van
dien omvang, dat een groot deel der
Duilsche bevolking koude moet lijden.
De vijand, die inderdaad nog steeds
de grimmige vijand is, heeft zich warm
genesteld, in hel bezette gebied. Met
de spreekwoordelijke Fransche edelmoe
digheid, hebben generaals, officieren,
onderofficieren en allen die- aanspraak
hebben op woning buiten de kazerne,
hunne familieleden tot zélfs tantes en
nichtjes in den vierden graad naar het
heerlijke Rijndal laten overkomen. En
ook voor dien heelen nasleep moet de
plaatselijke bevolking zijn woningen af
staan. Waar meubelen en alles wat tot
huisraad behoort, ontbreken, woeden
deze voor rekening van het Duitsche
Rijk op royale wijze a an ges haft. En zoo
hebben vele luidjes hun Franschen stroo-
zak en lappendeken verwisseld voor het
donzen bed en de zijden gestikte dekens
en leeft het heele bezett ngsleger met
zijn gewe'.d gen aanhang, g ooier dan het
leger zelf, een weelderig lekker leventje,
dat het Duitsche Rijk jaarlijks vele mil-
liardcn kost.
De enorme geldsommen, aan dezen
ergerlijkn onzin weggeworpen, hadden
voor de „Reparationvan niet geringe
beteeken's kunnen zijn. In toss hen houd!
Monsieur Poincaré zijne redevoeringen
en elk dezer beminnelijke causerietjes
doet de Mark .steeds weer dalen, aldus
Duitsrilland ook op deze wijze verar
mend. En nu na 4 jaar lang te zijn
gekweld en uitgeperst, na 4 jaren lang
met inspanning van alle krachten, on
gehoorde betalingen in Lrar en goede
ren te hebben gedaan ter vervulling van
het Verdrag van Versailles, wordt
Duitschland door dien Poincaré ver
klaard opzettelijk te zijn in gebreke ge
bleven, aan zijn verplichtingen te vol
doen alleen op grond van niet vol
doende levering varf kolen en hout
gedurende het jaar 1922. De gevolgen
zijn bekend: verovering van het Roer
gebied, glorieuse inlocht der Fransche
troepen in Essen. Het défilé der Fran
sche dapperen voor de dorpsjeugd van
Buksterhuse, die zich bij de pomp op
het marktplein had verzameld, moet
grooten indruk gemaakt hebben. Ah!
flat ze zich trols voelden op het momentl,
waarop ze hoog te paard of op de ge
pantserde auto de pomp passeerden, dat
faat zich begrijpen, Fransch en hoch
nasig zijn Ihans twee woorden voor één
begrip. Maar o wee'! ik ben geen profeet
en toch kan ik beweren... Wel? gelooft
iemand, dat Frankrijk ongestraft 60mil-
lioen Duitschers kan knoeien en belee-
digen? Hier kweekt Frankrijk moedwil
lig haal, hier bereidt Frankrijk een oor
log voor, die hem zelf eens ten verderve
zijn zal!
De liefelijke Marianne, gebogen over
den hulpeloozen Michel om hem de
oogen uit te krabben. Een po-se van
den Schoone, die de Historie ons meer
malen toont. Laten vooral wij, Hollan
ders en Vlamingen, de houding der bei
de volkeren, Duitschers en Franschen
gedurende den loop der eeuwen tegen
over ons eens nagaan en ons dan af
vragen, waaroha ook wij het Fransche
volk bizondere deugden toeschrijven, die
we bij het Duitsche volk in mindere
mate aanwezig achten, geheel in strijd
met de werkelijkheid.
We laten ons bekoren door de lieve
oogen van de geniale Marianne en den
betooverenden lach om hare rozige lip
pen. De gebaren van Michel zijn wat
hoekig en zwaar, maar hij is trouw, eer
lijk en goedhartig! Hij is zwaar ziek,
maar zijn ijzeren gestel zal hem weer
spoedig op krachten doen komen. Pas
op, Frankrijk! H. L.
De Commissie van Herstel.
De Commissie van Herstel heeft of-
fcieel, met drie stemmen en één ont
houding (Engeland) het ingebreke blij
ven van Duitschland vastgesteld in zake
vee.
De botsing te Bochum.
Men bevestigt, dat er Maandagavond
in het station Bochum een botsing is
voorgekomen tusschen Fransche troepen
en betoogers. Aan Fransche zijde is nie- T
mand gekwetst.
In Ftorijsche officieele kringen wordt
verklaard, alleen uit een Wolffbericht
te weten van een botsing, welke te Bo
chum zou hebben plaats gehad tusschen
Fransche troepen en betoogers. Een tele
gram uit Mainz zegt, dat men in betrok
ken militaire kringen van Fransche zijde
geen berichten heeft over deze botsing,
evenmin als in het hoofdkwartier te Dus-
seldorf.
Regeering en bevolking
van het Ruhrgebied.
In antwoord op een telegram van het
stadsbestuur van Essen, waarin gepro
testeerd wordt tegen de bezetting en
trouw aan het vaderland wordt toege
zegd, heeft de rijkskanselier verklaard,
dat de regeering al het mogelijke zal
doen om het harde lot van de bevolking
van Essen te verzachten.
Een telegram vari de mijnbeambten te
Bochum werd beantwoord .met de ver-
zekering, dat voik en regeering trouw
I naast de bedreigde mijnwerkersbevolking
staat.
De gemeenteraad van Eslen en de
hoofdambtenaren aan de fiscale mijnen
te Bochum hebben den rijkskanselier
telegrafisch hun verontwaardiging be
tuigd over den inval in het Roergebied
en hem hun onwankelbare trouw jegens
het rijk verzekerd.
Dr. Cuno heeft daarvoor telegrafisch
dank betuigd en beloofd dat de rijks-
regeering al het mogelijke zal doen om
het harde lot der Roer-bevolking te ver
zachten.
De levensmiddelenvoor
ziening in het Roerge
bied.
Het Petit Journal wijst er öp, dat het
zeer samengestelde vraagstuk van de
voorziening van liet nieuw bezette ge
bied met levensmiddelen en geld reeds
van te voren voorzien was in het Fran
sche plan betreffende het nemen van
panden. De eerste ontdekking die de
commissie der geallieerden deed, was
dat de regeering te Berlijn het land zoo
goed als zonder voedsel gelaten heeft.
De graanvoorraad n.l. is tot zeer weinig
ingestonken.
De commissie heeft de technische mid
delen om de betaling en de voedselvoor
ziening van de arbeiders te verzekeren
onderzocht en zij heeft hun leiders van
haar plannen betreffende de exploitatie
der mijnen' op de hoogte gebracht.
ENGELAND EN DE ROER.
De Times sprak gisteren de vrees uit,
dat het algemeene vergoedingsvraag-
stuk op den achtergrond zal geraken en
plaats zal maken voor overwegingen
van strategischen en politieken aard,
waardoor een nieuwe en rampspoedige
toestand in heel Europa zou ontstaan.
Wij zouden, zegt het blad verder, ge
lukkig zijn, indien de loop der gebeur
tenissen de Britsche en de Fransche op
vattingen weer met elkaar in overeen
stemming zou brengen. De Fransche
proefneming moet definitief slagen of
definitief mislukken. De tegenwoordige
onzekerheid en verwarring verveelvou
digen de gevaren die de geallieerde le
gers in den bitteren strijd van den oor
log voor altijd wilden bezweren.
DE VOLKENBOND EN DE CRISIS.
De kans op een Zweedscb initiatief
om den Volkenbond te betrekken in de
brandepde quaestie van de schadever
goeding schijnt al even gering te zijn
als die op een Zwitsersch is, zooals onze
correspondenr te Genève gisteren seinde.
De correspondent van de „Frankf. Z." te
Stockholm althans meldt, dat de re
geering in de geheime zitting van de
commissie van buitenlandsche zaken
uit het parlement geen volmacht heeft
kunnen bekomen voor een initiatief van
Zweden. Hetgeen voor Branting die 23
Januari voor het eerst als vertegenwoor
diger vhn Zweden zal deelnemen aan de
zittingen van den Volkenbondsraad, een
parlementaire nederlaag beteekent. In
de afwijzende houding" der burgerlijke
partijen'hóeft waarschijnlijk het wantrou
wen tegen den Volkenbond naar aanlei
ding van de beslissing inzake de Aalands-
eilanden en Opper-Silezië een groote rol
gespeeld, meent dc correspondent.
In het leidende orgaan der Zweedsche
conservatieven „Nya Daglight Allehan-
da" wordt er op gewezen, dat Duitsch
land, Rusland en Amerika buiten den
Volkenbond staan en Argentinië is uit
getreden.
„De Volkenbond is bovendien aan
handen en voeten gebonden door de be
staande verdragen en is derhalve niet
in staat eenigerlei internationaal initia
tief te ondernemen, teneinde een ge
schikte wijziging van die verdragen te
bewerken. Deze toestand is van zulk
een beteekenis, dat zoowel de openbare
meening, welke in de pers tot uiting is
gekomen, als ook de onder de volksver
tegenwoordigers overheerschende op
vatting beslist afwijzend staat tegenover
het denkbeeld van een Zweedsch initia
tief. Het is duidelijk, dat, indien Bran
ting een dergelijk initiatief in den Vol
kenbond zou nemen, hij dit in geen geval
namens Zweden zou doen."
In he zelfde hoofdartikel wordt echter
wel het denkbeeld geopperd, dat Zweden
zich met een initiatiefvoorstel tot Amen-
ka zal wenden, daarbij aansluitende on cto
rede, door Hughes te Newhaven gehou-l
den (internationale deskmdigen laten
uitmaken wat en hoe Duitschland kan
betalen, aan welk oordeel elk betrokken
land zich zou moeten onderwerpen.) Het
blad meent, dat zulk een Zweedsch initia
tief zou kunnen rekenen op de instemming
der andere neutral staten. Tegen zulk
een initiatief zou Branting geen verzet be
hoeven te vreezen noch in het parlement,
noch bij de openbare meening, noch bij
de vakvereenigingen.
De correspondent acht het niet uitge
sloten, dat dit artikel wijst op een a.s.
actie in die richting.
IERLAND.
Te Dublin is Maandagavond een veld
slag in het klein geleverd. Er werden
aanvallen gedaan op het hoofdkwartier
van het Iersche leger en op de bureau's
van Freeman's Journal. In de buurt van
de regeeringsgebouwen werd tegelijk
zwaar geschoten.
Een menigte bommen werden in het
hart van de stad geworpen, waardoor
een algemeene paniek ontstond.
Volgens de laatste berichten, zijn b ij de
gevechten acht personen gewónd.
Er zijn weer vijf personen terechtgesteld
wegens het dragen van wapens.
HERRIOT TREEDT AF ALS VOORZIT
TER DER RADICAAL-SOCIALISTISCHE
PARTIJ.
,,L' Oeuvre" meldt, dat Herriot be
sloten heeft ontslag te nemen als voorzit
ter van de radicaal-socialistische partij.
Men zal vermoedelijk de plank niet ver
mis zijn als men veronderstelt, dat dit
heengaan van den burgemeester van Lyon
als leider der rad.-soc. partij verband
houdt met het „uiteenvallen" zijner partij
bij de jongste stemming in de Kamer over
het optreden der Fransche regeering in
het Ruhrgebied. teekent het „Hbl." bij
dit bericht aan. Het bestuur der partij
en de fractie in Senaat en Kamer hadden
besloten, dat de vertegenwoordigers der
partij in het parlement blanco zouden
stemmen, wanneer het er om zou gaan cie
regeeringsmaatregelen goed te keuren. In
weerwil van dit besluit hebben van de 83
Kamerleden, welke de partij telt, er
slechts 35 blanco gestemd, terwijl er 42
voor-en twee tegenstemden.
Naar aanleiding hiervan wees de
„Temps" dezer dagen op de machteloos
heid van, en de verwarring in deze partij.
Op het jongste congres had de heer Her
riot gezegd, dat de partij den toestand be-
heerscht, maar volg ns de „Temps"
wettigt geen enkele stemming sedert het
optreden van het ministerie-Poincaré
op 19 Januari 1922 deze uitspraak.
Nog bij een recenter gelegenheid is de
partij uiteengevallen. Vrijdag hebben in
de bureaux der Kamer sommige radicaal
socialisten vóór, anderen tegen de ophef
fing der parlementaire onschendbaarheid
van het communistische Kamerlid Cachin
gestenic. De heer Herriot verscheen
volgens de „Humanité" toen de stem
ming al afgeloopen was.
ENGELSCHE SOLDATEN TE KONSTAN-
TINOPEL AANGEVALLEN.
Twee Engelsche soldaten hebben op
straat in Galata dolkstooten ontvangen
en zijn zwaar gewond. Men brengt dit
rnisdrijf in verband met de anti-Engel-
sche beweging, welke de Kemalisten heb
ben opgewekt.
DE VEREENIGDE STATEN EN ENGE
LAND.
De berichten uit Washington in de
Londensche bladen van gisteren meldden,
dat G-root-Britannië zou hebben voorge
steld de Britsche schuld aan de Ver. Sta
ten in 60 jaar af te betalen, terwijl dc rente
3 pet. zou zijn.
De Amerikaansche commissie daaren
tegen zou den betaaltijd op 50 jaar willen
stellen. De betalingen zouden terstond
een aanvang nemen.
Uit Washington wordt gemeld, dat Maan
dag geen vergadering heeft plaats gevonden
van de commissie voor de consolideering
der schuld van Engeland aan de Ver. Sta
ten. Dit heet het geval te zijn geweest, van-
vege de ontwikkeling van een verschil van
meening en van het verlangen der Britten
om instructies van hun regeering te vragen.
Het onderwerp waarvoor instructies noo-
dig zijn is niet bekend gemaakt. Men ver
wachtte dat de Britten gereed zouden zijn
om de conferenties heden voort te zetten,
maar, enkele onderhandelaars blijken min
der hoopvol, dan te voren, dat overeen
stemming zal zijn bereikt vóór dat de Brit
ten op Zaterdag a.s. vertrekken. Het ver
luidt dat tegenover de door het Congres ge
kozen afbetalingstijd vari 25 jaar, die van
de conferentie varieert tusschen 50 en 60
jaar, maar men gelooft, dat het de rente
kwestie is, die de inzichten der 2 op de con
ferentie vertegenwoordigde partijen het
verst uiteenhoudt.
De Amerikanen onthouden er zich van,
zich over die quaestie van den rentevoet
uit te laten maar er wordt gezegd dat zij
zich niet kunnen verccnigen met een rente
van 3 pet., als door Engeland was voorge
steld.
AFNEMENDE WERKLOOSHEID IN HET
SEINE-DEPARTEMENT.
Uit het algemeene verslag, uitgebracht
aan den Algemeenen Raad van het Seine-
departement blijkt, dat de werkloosheid in
het departement afneemt. Bij het begin
van het afgeloopen jaar bedroeg het aantal
ondersteunde werklbozen nog 2381, maar
nu onlangs bedroeg hun aantal niet meer
dan 550 te Parijs' en omgeving, wat een
teeken is van den verbeterden toestand in
econorhischen zin.
HET WAPENHANDELSVERBOD IN DE
VER. STATEN.
Een paar dagen geleden werd uit Amerika
gemeld, dat de regeering een verbod
uitgevaardigd had tot verkoop van wapens
noch aan eenige mogendheden, noch aan
eenige personen en dat dezer dagen een
vreemde mogendheid zieh tot Amerika had
gewend om een half mitiioen geweren. De
correspondent van de „Times" te New-
York 'onthult, dat deze mogendheid Zuid-
Slavië was en dat het besluit van president
Harding tot het verbod van wapenhandel
een uitvloeisel is van de ontdekking dat het
meerendecl der wapens, die het vorig jaar
bij de onlusten die de staking in de steen
koolmijnen van West-Virginië vergezelden,
afkomstig waren uit het overschot der re-
geeringswapens. De regeering is niet voor
nemens, zich te bemoeien met den verkoop
van vuurwapens door particuliere fabri
kanten en met den uitvoer van oorlogsvoor-
raden.
UIT TSJECH O-S LOW A KI JE.
Volgens de Politika hebben de besprekin
gen in de coalitiecommissie gevoerd tot
overeenstemming inzake het behoud van
de coalitie en tot het besluit een commissie
in te stellen om verschillen van meening in
de coalitie te overbruggen.
De Cesko Slovenska Republika verheugt
er zien over, dat de verkiezingen voor de
districtraden in Slowakije overal een over
winning hebben gebracht aan de loyale par
tijen, terwijl de communisten, Hongaar-
sche christen-socialisten en de Slovvaksche
volkspartij het onderspit hebben gedolven.
Dit is een goed vooruitzicht voor de gemeen
teraadsverkiezingen, welke dit jaar zullen
plaats vinden.
De Narodni Politika bevat een klacht
van cie Tsjecho-Slowaksche onderdanen
in Duitschland, die als ongewenschte
vreemdelingen opgestoten zitten in bet
Pruisische interneeringskamp te Cottbus.
Men zou hen onvoldoende voeden en me
dische hulp weigeren. Het blad verzoekt
de regeering tusschenbeide te komen.
DE BURGEROORLOG IN ZUID-CHINA.
Naar uit Sjanghai wordt gemeld, heeft
het flottielje, dat het kustgebied van
Kanton verdedigde, zich aan de constitu-
tionalisten (d.i. de partij van de Soenjat-
sen) overgegeven. De troepen der huidige
regeering van Kanton (tegenstanders van
de SóenjatSen, en aanhangers van gene
raal Tsjcng-Tsjloeng-ming) bereiden zich
voor op de verdediging der stad.
De aankomst der constitutionalistischc
troepen uit Samsjoei wordt elk oogenblik
verwa lit.
Men houdt het er voor, dat generaal
Tsjeng-tsjioengming vanavond (bedoeld
is Maandag) uit Kanton za! vertrekken.
Uit Hongkong wordt gemeld, dat gene
raal Tsjeng-tsjioeng-ming omdat hem
bleek, dat zijn 'troepen niet betrouwbaar
zijn, Maandag Kanton beeft verlaten.
De aankomst der troepen van Joennan
te Kanton wordt heden verwacht.
Kanton is zonder geld en zonder ver
antwoordelijk bestuur.
EEN ORIGINEELE ONTSNAPPING, t
De correspondent van de „Times" e
Dublin maakt melding van een origineele
ontsnapping van dr. Oliver Gogarty, een
der beroemde leden van den Senaat van den
♦rijstaat, uit de handen der rebellen, die
hem in zijn huis hadden gevangen genomen.
Rebellen, verscheidene mannen en een vrouw
kwamen 's avonds aan zijn huis en lieten
den dokter weten, dat zijn komst bij een
gewonde gewenscht werd. Toen de dokter
beneden kwam, grepen de rebellen, die met
revolvers gewapend waren, en blinddoekten
hem en voerden hem in een automobiel weg.
Zij brachten hem naar een ledig huis op
vier mijl afstands van de stad aan den oever
van de Liffey. Toen hij daar een poos had
vertoefd, kreeg hij vergunning om zich onder
geleide van twee gewapende mannen eenige
oogenblikken naar buiten te begeven. Toen
hij buiten kwam ontdeed hij zich van zijn
overjas en wierp die plotseling over de hoof
den der beide mannen, liep naar den kant
der rivier en sprong in het water, dat hem
stroomafwaarts voerde, en bereikte, goed
zwemmer als hij is, veilig den anderen oever.
Daar verschaften bewoners hem droge klee-
ren, waarna hij naar zijn huis terugkeerde.
Nadat de prijzen in de maanden Octo
ber en November in Oostenrijk iets terug
waren geloopen, is het levensonderhoud
tusschen 15 December en 15 Januari weer
met 1 pet gestegen. Vooral kolen en vleesch
zijn weer duurder geworden. Men vreest te
Weenen, dat ook Oostenrijk in zijn kolen-
voorziening zwaar door de bezetting van
het Roergebied zal worden getroffen.
Ongeveer 12000 Weensche werkloozen heb
ben gisteren een betooging voor het stadhuis
gehouden Een deputatie die door het ge
meentebestuur werd ontvangen eischte de
verhoogt tig van den wekelijkschen onder
stand tot 110.000 kronen. Na afloop van dc
betooging trachtten enkele heethoofden
relletjes op touw te ^et-ten. De bereden poli
tie kon de menigte echter, zij het met veel
moeite, in bedwang houden. De winkels
waren tijdens de betooging gesloten. Een
jonge man, die een swastika droeg, is ernstig
mishandeld.
Een telegram uit Johannesburg meldt
dat de kolenhandel van de Zuid-Afrikaan-
sche Unie wellicht hersteld kan worden ten
gevolge van de Fransche bezetting van de
Roer." De staking van den Rand van verleden
jaar heeft het verlies van den kolenhandel
naar het verre Oosten ten gevolge gehad. Nu
bestaat mogelijk de gelegenheid de markt
te heroveren. De Britsche mijnen voorzien
In Ti en het Verre Oosten met een groot deel
van hun steenkool, maar voor het geval de
Europeesche markt dringend voorziening be
hoeft, is het twijfelachtig, of aan de bestel
lingen het hoofd geboden kan worden, zon-
der den steun van de mijnen in Naval ec
Transvaal.
Op 20 Januari wijden de Beiersch
nationaal-socialisten hun vaandel in. Men
vreest algemeen dat die dag niet onge
stoord voorbij zal gaan.
De Duitsch nationalen van Mecklen
burg Schwerin hebben liet lid van den rijks
dag von Graefe die tot de Deutsche Völki-
sche partij is toegetreden verzocht zijn man
daat ter beschikking van de partij testellen
Von Graefe heeft geweigerd aan dit verzoek
te voldoen.
De Berlijnsche tramtarieven zullee
met ingang van Donderdag tot 100 marlt
per rit worden verhoogd.
Prof. dr. A. Mayer te Heidelberg meld'
aan de N. R. Ct. nog twee staaltjes van den
in Duitschland heerschenden nood. Te Hei
delberg is onder leiding van een oud-kolonel
een particuliere nachtveiligheidsdienst op
gericht, van welker personeel, twaalf man
sterk, slechts drie tot den werkenden
stand behooren. Van de overigen zijn drie
meesterknechts, twee kleine grondbezitters,
twee kooplieden en twee mannen van akade-
mische opleiding (een ervan is medicus).
Te München stierf onlangs een adellijke
dame van hongerhaar zuster stond het
lijk af aan de snijkamer, omdat zij de begra
feniskosten niet kon beta len.
Een officieel bericht uit Bagdad be
helst, dat Sir Percy Cox, de hooge commissa
ris van Mesopotamië, op 19 dezer per vlieg
tuig naar Engeland zal vertrekken, teneinde
met de regeering over de aangelegenheden
van het Midden-Oosten overleg te houden.
Na den terugkeer van den kanselier der
schatkist uit Amerika, zal het Verbond van
Britsche kamers van koophandel vertoogen
bij hem houden om aan te dringen op ver
mindering van belasting. Het verbond be
pleit o.m., afschaffing van de belasting van
het dividend van naamlooze vennootschap
pen, herziening van de „super tax" en heffing
van een belasting van het inkomen van
coöperatieve ondernemingen.
De bezittingen van Landru, waarbij
vele dingen, die als stukken van overtuiging
gediend hebben bij zijn proces, zullen de vol
gende week te Versailles publick verkocht
worden. Tot de stukken behoort de griezelige
kachel.
Er zijn Mexicaansche bladen die hef
tig protesteeren tegen het uitzettingsbeve)
dat tegen den apostolischen legaat is uitge
vaardigd door president Obregon.
Een telegram uit Parijs bevestigt aldus
een vroeger bericht: De verplichting voor
het visum van pas:ea zal worden opgeheven
o.a. in het verkeer met Nederland.
Uit Schiermonnikoog word. ge eind:
De harde Noordwester mot hooge gotijen
heeft weor eenige meiers duin vcor het
strandhotel weggeslagen. Met do on ruin ing
der cy> het Noordwesten gelegen zalen is
men begonnen.
De burgemeester van Hilversum heeft i.
den gemeenteraad een rede gehouden oret
den toe-tand van do gemeente. Daarin
merkte hit o.m. op:
De bevolking steeg in het afgeloopen
jaar met 1539 inwoners, een tot dusver
ongekend hoog ciifer. Zij telt thans 41.842
zielen. De toestand der volksgezondheid
was zoo buitengewoon gunstig dat men in
medische kringen spreekt van een ge
zondheidsepidemie. Het sterftecijfer was
8 per duizend.
Aan directeuren der postkantoren is opge
dragen, indien een stuk ter frankeering is
voorzien van een zegelafdruk of één of meer
zegels, welke onecht of vervalscht zijn, dan
wel sporen vertoonen van pogingen om den
daarop bij een vroeger gebruik gestelden stem
pelafdruk uit te wisschen, met begeleidend
schrijven rechtstreeks in handen te stellen van
den Officier van Justitie bij de arr.-reohtbank,
waaronder het kantoor van ter postbezorging
behoort.
Blijkens het jaarverslag over 1922 van de
Communistische Partij in Nederland, opge
nomen in de Tribune, is het ledental var
1904 op 1 October 1921 teruggeloopen tr
1488 op 1 Januari j.l.
De Nederlandschis Mercuur deelt mele
dat mea proefgesprekken wil d en vo ren
tusschen geibonne r.lon van de te e oonnct-
ten te Am terdam, Botte .dam en 's-Graven-
hago en Venlo e enerzijds en geaboance.den
van het. tetefoonnat in het g oothsr ogd n;
Luxemburg anderzijds. De gesprekken
zu'len worden afgew.kke'd wat bere.t de
kan'.o. en Amsterdam en Bot e dam v;a
Keulen, en wat betreft de kantoren 's-Gra-
venhage en Venlo via Crete ld.
Indien de j ro -.'gc prek' ea s aren, zal t
verkeer vcorloopig worden, ge pend bv.
tusschen 6 uur namiddags en 8 uur vcor-
middags, zulks in verband met de zware be
lasting van de Nederland -ch-Dui s he 'ij aan
op de drukke uren. Om rent de eventueel
toe te par-sen tarieven wordt tusschen de
be rok'rea ad minis tra tlën o ere; gepleegd.
(ftaar eene Engelsche vertelling.)
En neem vooral uwen broeder Jozif
tot voorbeeld. Zie eens hoe volhardend en
ijverig, hoe nederig eu spaarzaam hij is.
Ja, die arme Jef is wel zeer spaar
zaaml
Hij is daarom niet 'e misprijzer,-
Caniit een spaarzaam mensch kon t
vooruit in de wereld en verwerft zich al
gemeen achting en aanzien. God zegene
hem, hij heeft altijd eer aan de famibte
gedaan, Canut hij is de eenige die voor
een kwaden dag zorgt en voorzichtig i
.in handel en wandel.
Gedurende den tijd die er verliep sc-j j)aj stem ik toe; ik heb niets tegei
dert hel verzenden van mijn brief naar hem en bewonder zijne zelfverloochening,
Nettlewood en waarin ik mevrouw Zitman pfe£ was m;jn schuld, dat wij niet goc 1
als 't haar zoo te pas kwam, mijn bezoek overeen kwamen, moeder. Mijne slechte
tegen den volgenden Dinsdagmorgen aan- gewoonte van wat al te rechtuit m'jn
kondigde, totdat ik anlwoord ontving gedachten uit te drukken, gaf aanleidii i
had moeder ruim tijd en gelegenheid om (0t geschil tusschen orvs beiden.
II.
mij over de plichten te spreken, die mijt^1
nieuwe loopbaan mij oplegde en mij all
mogelijke nauwgezetheid en volharding l i
mijnen arbeid aan te bevelen.
Ik luisterde geduldig naar die les; zij
Gij waart echter telkens weer spoedig
verzoend.
Ja.zeker.
Ik wist echter zeer goed wie die verzoe
ning bewerke, Wie zich Ier liefde va.
vond vreugde en troost in de gedacht .moeder, de moeite gaf van naar de Gil
dat ik haren raad ter harte nam. /te gaan en te zeggen: komaan, broer Jo
Vertrouw op mij, lieve moeder, zen
ik, trouw zal ik uwe lessen nakomen.
Jo
geef mij de hand, het bedroeft onze oud
moeder als wij twist hebben.
Ik zweeg evenwel over mijn vredelie
vende pogingen, waardoor onze geschil
len zoo menigmaal waren bijgelegd, on
geen afbreuk te doen aan den broeder die
mij tol voorbeeld werd gesteld
Ik moest daarenboven den volgenden
dag een verzoek aan Jozef doen; als er
bij het amvoord dat ik verwachtte gen
geld was, verlangde ik voor eenige we
kon zijn schuldenaar te worden.
Zulk een diens van den eenen broede
aan den andere, kan moeilijk een „gunst"
hcctcn, doch het kwam mij toch zo>
voor. daar ik hem nog nooit iets ge
vraagd had.
Broeder Jozef was veertien1 jaar ouder
dan ik; al de kinderen die tusschen hem
cn mij geboren werden, waren gestorven.
Moeder had alleen de heide jongste, El
len en mij, mogen behouden.
Vader liet hij zijn overlijden een winst
gevende zaak na, namelijk eene ouder-:
wetsehe goudsmils- en Juweliers/aak,, ii
een afgelegen straatje dicht bij Cheapside
Er was geen gereed geld, want vad<r
had alles wat hij bezat in de zaak gestrn
ken.
Ellen en ik waren bijna volwassen toen
v- stierf en Jozef Wtes kort te voren met
een zekere juffrouw Spinks eene za-J
delmakersdochter getrouwd.
Vader liet de zaak aan Jozef over ei
droeg hem'de zorg op voor moeder, El
len en mij. Hij moest aan moeder jaar-:'
lijks en levenslang driehonderd pond, aai
Ellen en mij ieder honderd pond betalen.
De lezer kan hieruit opmaken, hoe winst
gevend de zaak, die daarbij Jozef nog li t
meeste voordeel aanbracht, destijds wa
De fortuin keerde ons na vaders dor. l
den rug toe.
Eerst had er een diefstal in huis plaats
daarop volgde een slecht jaar voor dei
handel, de beste huizen sprongen, dc z.e
kerste ondernemingen, die zelfs vade
veiliig zou geacht hebben, mislukten, n
eindelijk ging Jozef Gear bankroet.
Dat was een zware slag.
Jozef durfde vroeger nog wel iels wa
gen, maar dit ongeluk verlamde hom voor
goed. Het leerde hein de waarde van he
geld kénnen; hij zag in hoe licht hel doo
de vingeren glijdt en hij werd bijn
een gierigaard.
Na de uitbetaling bleef er hem tern.au
wernood tien pond over, om opnieuw t
beginnen. Hij betaalde drie shillings van
het pond: moeder, Ellen en ik kwamei
als schuldeisehers in de zaak moeders
driehonderd pond 'sjaars versmolten ,ot
vijf en veertig pond terwijl cr voor El
len en mij bijna niets overbleef.
Mijn arme moederlogen een boekhnn
'el in het klein en een winkel van schrijf
gerei; Jozef begon van voren af en Elk i
die zeer kundig in dc muziek was, zoel k
leerlingen.
Ik was destijds op het kantoor van cc i
bouwmeester werkznam cn vcrdiei:
een tamelijk goed loon.
Goede vrienden hielpen Jozef in <'J
oude zaak ik weet uil goede bron <1 t
de banker van vader hem achthondei t
pond voorschoot kortom dc fortuii
keerde eenigszins terug cn mijn sluw
broeder werkte er zieh weer boven op
alhoewel hij dit nooit rechtuit wilde bc
kennen.
P't veroorzaakte menige botsing lus
selien Jozef en mij. Ik verweet hem mee'
dan eens, dal hij de zorgen van moede
kon verlichten indien hij wilde; maar i
klaaede steeds over zijn zuurverdiend
brood en hoeveel moeite ner nem kostte
om dc armoede builen zijn huis te ben
den.
Ilij Was ongelooflijk veranderd en grij
vóór den tijd; er was in zijn huis gee"
geluk.
Wij deden de bewoners van de City
weinig last aan. moeder bracht hun van
tijd' tot tijd een kort bezoek, terwijl El-i
len en 'k slechts eens in 't jaar daar kwa-
en.
Wij verbeeldden ons misschien ten
onrechte dat Jozef en zijne vrouw
onze bezoeken niet zeer verlangden, dal
zij ten minste zeker geen gemest kalf voo»
ons bewaarden.
Ellen en ik werden op ons jaarlükseb
bezoek met een kop thee en twee dunne
sneedies brood afgescheept; het gesprek
liep hij die gelegenhci 1 gewoonlijk over
huls en huiselüke zaken en wij werden
tusschen de thee en het uur van het
avondmaal met raadgevingen overladen
ik zeg ..he' uur van het avond
maal.." en niet het avondmaal, want, al-
wij daaraan deel hadden willen nemen,
zouden wij ons bezoek hebben moe-
li n rekken. Daarvoor wachtten wij ons
j wel, omdat wij heel goed wisten, dat ei
geen geldige reten bestond om het avond-
j maal zoolang te verschuiven.
(Word vervolgd.)
