BUITENLAND
A
Leest de zeer be
langrijke brochure:
35 ets*
De vloek van het geld
Katholieke Notarissen.
Tweede Blad*
19 Januari 1923
De K. S. A. stelde een onderzoek in
naar de verhouding tusschen het getal
Katholieke en niet-Katholieke notarissen
in Nederland, vergeleken met de huidige
godsdienstige samenstelling der bevolking
Het onderzoek geschiedde aan de hand
van de laatst bekende officieele gegevens,
de volkstelling van 1909. Het ware
wenschelijker geweest, reeds met de ge
gevens der allerlaatste volkstelling te
kunnen werken, doch deze zagen nog niet
het licht. Wenscbelijker ook, omdat zij
zeker wel geen ongunstiger cijfers voorde
Katholieken zullen aangeven.*)
Thans worden de resultaten daarvan
geleidelijk aan gepubliceerd in „Katho
liek Nederland". Achtereenvolgens pas
seerden de volgende arrondissementen
reeds de revueUtrecht, 's-Gravenha:
Rotterdam, Amsterdam, Haarlem, A
maar en Breda. De overige zullen volgen,
/.üo mogelijk met gebruikmaking van
de gegevens, ontleend aan de laatste
volkstelling.
Het kan en zal zijn nut hebben, in
dit blad te laten volgen, wat het onder
zoek leerde omtrent de arrondissementen
Alkmaar, Haarlem en Amsterdam
Arrondissement Alkmaar.
a. Kanton Alkmaar. Van de bevol-
king in dit gebied is 40.95 pet. Katholiek.
Van de 10 notarissen zijn er niet 4 R.K.,
el ij k mocht worden verwacht, doch
dechts 2. Conclusie Castricum, dat voor
76.62 pet. R. K. is, behoort een Room-
chen notaris te hebben. Van de 2831
inwoners zijn er 2155 R.K. en het wordt
binnen het arrondissement begrensd door
Egmond-binnen (78.89 pCt.), Limmen
(79.68 pCt.) en Uitgeest (48.02 pCt.).
Het is eenvoudig een enormiteit, dat de
overheid practisch geen Katholieken
toelaat tot het notariaat te Castricum.
Ook te Bergen behoort een R. K. func
tionaris. Immers deze gemeente is voor
50.64 pCt. Katholiek en grenst o.a. aan
Egmond-binnen (78.89 pCt.) dat geen
ïotarieele standplaats is.
b. Kanton Schagen is voor 25.44 pCt.
R.K., doch alle 5 de notarissen zijn P.G.
Conclusie Het notariaat te Schoorldam
(gemeente Warmenhuizen) behoort door
e:n Kath. te zijn bezet, wijl de gemeente
voor 57.39 pCt. R.K. is en o.a. wordt
regrensd door Harenkarspel (59.02 pCt.)
n Schoorl (37.85 pCt.).
c. Kanton Helder. Hier is de bevolking
/oor 19.28 pCt. R.K., terwijl er 4 (Pro-
estantsche) notarissen zijn.
d. Kanton Hoorn. Bevolking 38.46
Ct. R.K. Van de 8 notarissen zijn er
R.K.
e. Kanton Medemblik. In dit gebied is
ie bevolking voor 45.37 pCt. R.K. Noch
tans vindt men onder de 5 notarissen
>lechts 1 R.K. Conclusie: In Hoogwoud
past een Katholiek notaris, aangezien
leze gemeente voor 48.01 pCt. R.K. is
en de kom van het dorp i de onmiddel
lijke nabijheid ligt van de kommen der
emeenten Opmeer (57.3, pCt.) en Span-
roek (82.57)- pCt. en voorts grenst aan
bi'de-Niedorp (60.71 pCt.) en Nieuwe
Niedorp, (22.60 pCt.).
RecapitulatieDe bevolking der ge-
amenlijke, tot het ressort van het ar-
ondissement Alkmaar behoorende ge-
.ïeenten is voor 34.25 pCt. R.K-., terwijl
er van de 32 notarissen slechts 6 R.K.
ijn, d.i. feitelijk 5 te min. Derhalve
vvorde er naar gestreefd om bij de eerste
gelegenheid althans te Castricum, Ber-
zen, Schoorldam en Hoogwoud R.K.
notarissen te krijgen.
Arrondissement Haarlem
a. Kanton Haarlem. De bevolking van
het tot dit kanton behoorende gebied is
voor 39.02 pCt. Katholiek. Nochtans
vindt men onder de 20 aldaar gevestigde
notarissen slechts3 Roomschen
De 17 andere standplaatsen zijn ten
strengste en schijnbaar in perpetuum
gereserveerd voor niet-Katholieken. In
de gemeente Haarlem bijv. welke voor
37.10 pCt. een R.K. bevolking heeft,
houden 14 notarissen kantoor, waaronder
3 Katholieken, terwijl het er zeer stellig
5 moesten zijn. Conclusie De twee eerst
komende Protestantsche vacaturen te
Haarlem behooren door Katholieken te
worden bezet. Vervolgens moest ook t.z.t.
het notariaat te Heemstede ongetwijfeld
aan een R.K. ten deel vallen, aangezien
deze gemeente voor 53.19 pCt. R.K. is
(3769 van de 7071 inwoners) en zij ten
Z. begrensd wordt door het voor 56.31
pCt. Katholieke Bennebroek en ten O.
door het voor 53.03 pCt. Katholieke
Haarlemmerliede, welke geen van beide
notarieele standplaatsen zijn. Dan is
het ook niet goed te praten dat niet een
van de twee notariaten in Beverwijk aan
een R.K. functionaris is toegewezen. Im
mers de Beverwijksche bevolking is voor
54.70 pCt. R.K. en de gemeente wordt
grootendeels omgrensd door Wijk (61.81
pCt.) en Assendelft (43.27 pCt.), welke
plaatsen geen notariaten bezitten
b. Kanton Haarlemmermeer. Hier is
40.36 pCt. van de bevolking R.K., dus
ruim 2/5 deel. Niettemin treft men on
der de 6 in dit kanton gevestigde nota
rissen slechts één Katholiek aan. Con
clusie Zoowel te Hillegom als te Lisse
behooren R. K. notarissen te zijn. Eerst
genoemde gemeente is namelijk voor
53.46 pCt. R.K. (4263 van de 7996). Zij
wordt binnen het arrondissement be
grensd door Bennebroek (56.31 pCt.) en
liet overwegend Roomsche dorp Voge
lenzang (gem. Bloemendaal). Nochtans
is onlangs een daar ontstane vacature
wederom door een Protestant aangevuld,
ofschoon, naar ons ter oore kwam, ern
stig gepoogd is om er een Katholiek func
tionaris benoemd te krijgen. Ook in
Lisse is een R. K. notaris op zijn plaats,
omdat de gemeente voor 58.62 pCt. R.K.
is (3212 van de 5479). Evenwel deden de
Katholieken van Lisse 4 jaren geleden
vergeefsche moeite om voor de toenma
lige vacature een R.K. opvolger te krij
gen. Eindelijk kan nog gewezen worden
op het n -tariaat te Oude-Wetering in
cle voor 79.12 pCt. R.K. gein. Alkemade,
welke o.a. grenst aan Leimuiden (51.22
pCt.)
c. Kanton Purmpend heeft in zijn
ressort een bevolking, welke voor 25.55
pCt. den Katholieken godsdienst be
lijdt. Dat onder de 6 aldaar gevestigde
natarissen niet meer dan 1 R.K. aange
troffen wordt, is niet juist. Conclusie
In Edam behoort de notaris Katholiek
te zijn, want deze gemeente is voor 54.33
pCt R.K. (3589 van de 6623).
d. Kanton Zaandam is voor 14.90 pCt.
R. K., terwijl alle 6 de notarissen P. G.
zijn.
RecapitulatieIn het arrondissement
Haarlem zijn onder de 38 standplaatsen
er niet meer dan 5 voor Katholieke no
tarissen bestemd hoewel de bevolking
in dit gebied voor 32.84 pCt. R. K. is.
Derhalve dient bij komende vacatures
te Haarlem (twee), Heemstede, Bever
wijk, Hillegom, Lisse, Oude Wetering
en Edam ernstig verbetering gebracht
te worden in deze hoogst onbillijke en
voor het pu liek belang nadeelige ver
houdingen.
Arrondissement A'dam
A. Kanton Amsterdam is voor 24.02
pCt. Katholiek. Onder de 79 aldaar ge
vestigde notarissen vindt men 16 Ka
tholieken, zijnde minstens 2 te weinig.
ConclusieBij de eerstvolgende Pro
testantsche vacature te Amsterdam be
hoorde een R. K. opvolger benoemd te
worden, terwijl voorts Uithoorn een
Roomschen notaris diende te hebben.
Deze gemeente is nl. voor 51.53 pCt.
R. K. en wordt binnen het arrondisse
ment alleen begrensd door Nieuwer-
Amstel, dat voor 44.92 pCt. R. K. is
(2786 van de 6206) en waar zich geen
notariëele standplaats bevindt.
b. Kanton Hilversum. Hier bedraagt
het percentage Katholieken 31.97 pCt.
Op de 8 zijn er 2 R. K. functionarissen.
Recapitulatie. De bevolking van het
arrondissement Amsterdam is voor 24.90
pCt. R. K. Onder de 87 notarissen be
vinden zich 18 Katholieken, waar er
naar verhouding royaal 21 mochten zijn.
Zonder vrees voor tegenspraak, kome
d :s een der ons een der protestantsche
uotariaten te Amsterdam, dismede de
standplaats Uithoorn toe aan een R.K.
opvolger.
Dankbaar mogen we de K.S.A. zijn
voor dit zoo nuttig werk. Doch dit werk
zal niet nuttig blijven, indien men bo
venstaande resultaten voor kennisge
ving aanneemt en er zijn nut niet mede
weet te doen.
Hier kunnen de plaatselijke comité's
der K.S.A. practisch werk verrichten,
door aan de plaatselijke wantoestanden
op dit gebied algemeene bekendheid te
geven en op verbetering aan te dringen.
Maakt ze bekend, vooral aan autori
teiten, die invloed hebben op notarisbe-
noemingen
Het ware te wenschen, dat boven
staande cijfers en conclusiën onder de
oogen kwamen van den Minister van
Justitie en diens Secretaris-Generaal en
van alle Kamerleden.
Alle leden der Kamers van Toezicht
op de notarissen en de candidaat-nota-
rissen moeten weten, welke katholieke
belangen tot heden miskend werden.
Iedere officier van Justitie, Kanton
rechter, Inspecteur der Registratie en
Ontvanger van dit dienstvak moest we
ten, dat aan deze onbillijkheden een
einde moet worden gemaakt. De Broe
derschap der Notarissen, haar Ringen,
de Broederschap van candidaat-notaris-
sen en haar afdeelingen moesten van
al deze onze wenschen doordrongen zijn.
Welk plaatselijk comité der K. S. A.
begint met deze taak
Deze gegevens zijn thans gepubli
ceerd.
De bezetting van het Roergebied. Kabinetsraad in Berlijn. De
Fransche requisities. Russische hulp aan Duitschland? Het verzet
der mijneigenaars en arbeiders. Engelsche werkloozen vragen werk
aan de Roer.
Onder de Telegrammen: Ook de interg. Rijnlandcommissie treft dwan-
maatregelen. Inbeslagname van kolentreinen en booten. Het filiaal
der Duitsche Rijksbank te Mainz gesloten. De Litauers ontruimen
Memel. Zuid-Slavië en Roemenië mobiliseeren.
DE BEZETTING VAN HET ROERGE
BIED.
Kabinetsraad.
Het Duitsche rijkskabinet heeft eerst
alleen, daarna met het Pruisische kabinet
de gebeurtenissen in het Roergebied en
hun politieke en economische gevolgen
besproken.
De requisities.
Gisteren hebben de requisities van te wa
ter vervoerde steenkool grooten omvang
aangenomen. Naar de corr. van de N.
R. Ct. vernam hebben de Franschen een
groot aantal schippers van met kolen
geladen sleepaken bevolen, nieuwe
scheepspapieren te halen, waarin als
bestemming der lading Straatsburg
wordt opgegeven. Deze maatregel moet
leiden tot stilstand van de kolentranspor-
ten op den Rijn, daar de bevrachters het
gevaar van in beslag neming hunner
kolenzendingen niet willen loopen en ze
bij gevolg zullen staken. Naar de havens
van Duisburg en Ruhrort was de laatste
dagen trouwens slechts de helft van de
gebruikelijke hoeveelheden steenkool ge
zonden.
Russische hulp voor Duitsch
land
Naar de Times over Riga verneemt
uit Moskou, heeft de sowjetregeering
besloten vijf lichtingen te mobiliseeren,
ten einde Duitschland te helpen in geval
het mogelijk zou zijn gewapenden tegen
stand te bieden tegen de Fransche be
zetting. Het gerucht wil, dat de Duitsche
regeering moeite doet zekere oecono-
mische voordeden van Rusland te ver
krijgen, ten einde de verliezen, ontstaan
door de bezetting van de Roer op te
heffen. Te Moskou hebben betoogingen
plaats tegen de entente.
Het verzet van de mijneige
naren en arbeiders.
Naar het W. B. te Essen meldt, hebben
de mijneigenaren, die de conferentie te
Dusseldorp hadden bijgewoond, thans een
door ieder hunner onderteekende ver
klaring aan de bezettingsautoriteiten
overhandigd, waarin zij er, in verband
met de hen door de Franschen gegeven
bevelen, op wijzen, dat in het vredesver
drag Duitschland's souvereiniteit door de
geallieerden uitdrukkelijk wordt erkend.
De Duitsche wetten zijn dus van kracht.
Alle Duitsche onderdanen zijn aan die
wetten en de overheid gehoorzaamheid
verschuldigd. Op grond daarvan heeft
reeds op 13 Jan. een aantal vertegenwoor
digers van mijnen tegenover den heer
Coste uitdrukkelijk het voorbehoud ge
maakt, dat zij slechts dan kolen kunnen
leveren, indien de rijkskolencommissaris
geen tegenovergestelde beschikkingen
treft. Nu die beschikkingen inderdaad
zijn gegeven, kunnen zij de bevelen van
Coste niet opvolgen. Zij zijn echter over
tuigd, dat zij met het aannemen van die
houding in volkomen overeenstemming
zijn met de bepalingen van den wapen
stilstand, het vredesverdrag, de overeen
komst met de Rijnlandcommissie en het
volkenrecht, evenals met het Fransche
recht.
Het bevel van de Duitsche overheid
beteekent voor de mijnwerkers een geval
van force majeure, waardoor ook vol
gens Fransch recht elke persoonlijke ver
antwoordelijkheid uitgesloten is. Bo
vendien zou onder de gegeven omstan
digheden de levering van brandstoffen
aan Frankrijk en België een steunver
lening zijn aan een tegen de eigen re
geering gerichten maatregel. Niemand
echter kan gedwongen worden tegen zijn
vaderland op te treden en een eerlooze
daad te begaan.
De Duitsche industrieelen, die op het
standpunt blijven staan, dat zij de Duit
sche overheid moeten gehoorzamen, heb
ben geen vinger uitgestoken om de be
velen, hun uit naam van generaal De-
goutte gegeven, na te komen. Men ver
wacht ieder oogenblik nieuwe Fransche
dwangmaatregelen. Tot dusver is bij
geen enkele mijn iets bijzonders gebeurd.
De mijnen zijn noch bezet noch onder
controle gesteld.
In de kringen der werkgevers en ar
beiders ziet men de Fransche maatrege
len koelbloedig tegemoet
Naar de Petit Parisien meldt zijn zes
mijneigenaars in het Roergebied o.w.
Friedrich Thyssen, gister gedagvaard
om voor een Franschen krijgsraad te
verschijnen wegens hun weigering om
kolen aan Frankrijk en België te leveren.
Zeventien anderen zullen binnen enkelp
dagen worden gedagvaard.
Uitlevering van de Duit
sche luchtvloot gevraagd.
De Echo de Paris heeft een petitie
geopend om aan de regeering te vragen
de Duitsche burgerlijke luchtvaart als
onderpand te nemen. Het blad bevatte
gisterochtend voor het eerst een petitie
biljet, dat de lezers kunnen uitknippen
en, van hun naam en adres voorzien,
aan de redactie van het blad kunnen op
zenden. Men leest daarop het volgende
Ik ondergeteekende, mij de slacht
offers van de Duitsche bommen uit
vliegtuigen en giftige gassen herinne
rend vreezend, na de waarschuwing
van de meest bevoegde deskundigen
uit het land, dat die afschuwelijke moor
den weer zullen beginnen omdat
Duitschland te land en ter zee verlamd,
maar vrij is in de luchtbovendien on
gerust zijnde over de veiligheid en de
toekomst van Frankrijk, verzoek de
regeeringAan Duitschland te verbie
den een burgerlijke luchtvaart te hebben
en deze „als onderpand te nemen" tot
dat Duitschland zijn vreedzame bedoe
lingen en zijn betrouwbaarheid bedoeld
heeft door zijn schuld jegens Frankrijk
geheel af te betalen.
In de toelichting bij dit petitie-biljet
schrijft de Echo de Parijs het volgende:
Evenals ongetwijfeld onze lezers zijn
ook wij onder den indruk gekomen van
den weerklank, dien het denkbeeld om
aan Duitschalnd de luchtvaart te ver
bieden zoolang Duitschland Frankrijk
niet heeft afbetaald, in politieke kringen
en bij de meest bevoegde leiders van de
luchtvaart gevonden heeft.
Wanneer zooveel bevoegde menschen
of zooveel specialisten in Frankrijk
zeggen„de burgerlijke luchtvaart in
Duitschland heeft geen reden van be
staan zij heeft geen ander dan militair
nutzij kan snel tot IO-of 20,000 vlieg
tuigen uitgebreid worden, volgens het
vredesverdrag zelf, en omdat de indus-
trieele middelen van Duitschland dat
mogelijk maken zij zal het voertuig zijn
van de verstikkende gassen, van de
vergiften en ontplofbare stoffen van den
toekomstigen oorlogFrankrijk wordt
in gevaar gebracht of liever het kan in
enkele maanden in gevaar gebracht wor
den, alleen al door de actie van de Duit
sche vliegtuigen wanneer zooveel ken
ners of politieke leiders deze dingen uit
roepen en herhalen, mag men dan hun
stemmen verloren laten gaan, mag men
zich dood houden
De Echo de Paris geeft op deze vragen
een ontkennend antwoord en het blad
kiest vierkant partij. Het meent, dat het
belang van de natie op het spel staat en
dat de kwestie op zich zelf zoo ernstig is,
dat het meer wil doen danzijn kolommen
open stellen voor deze waarschuwingen,
voor deze ernstig uitgesproken vrees,
waarvan het nut echter verloren gaat zoo
er geendaden volgen.
De Echo de Paris heeft dus besloten een
petitie te openen, opdat iedereen zich kan
laten hooren over een onderwerp, dat
direct alle Franschen betreft. Er zijn
omstandigheden, zegt het blad, waarin
een regeering het noodig heeft door het
volksgevoel gesteund, ja, zelfs daardoor
gedreven te worden. Het blad meent, dat
er thans zulk een omstandigheid aanwe
zig is. De Echo de Paris vraagt, dat
Duitschland geen luchtvloot zal hebben
zoolang het zijn schulden niet betaald
heeft. Wanneer Frankrijk van die groote
zorg bevrijd is, zoo redeneert het blad, zal
het zijn eigen luchtvaart kunnen reorga-
niseeren en den rang daarvan in de wereld
handhaven, echter met het inachtnemen
van de zuinigheid, die door financieelen
toestand wordt geboden.
Engelsche werkloozen
vragen werk aan de Roer.
Naar gemeld wordt, belegeren honder
den werkloozen het Fransche consulaat
te Liverpool. Zij verlangen werk in de
Roermijnen, nu deze onder Fransche be
heer staan. De ambtenaren zeggen dat
zij niets kunnen doen zoo lang zij geen
officieele instructies hebben.
De depreciatie van de
mark.
De bezetting van het Roergebied heeft
weer een geweldige depreciatie van de
mark tengevolge gehad. De dollar is aan
de Berlijnsche beurs tot boven 12000
gestegen en met een verdere stijging
wordt rekening gehouden omdat de te
verwachten kolenschaarschte tot ver
hoogden invoer uit het buitenland moet
leiden, waarvoor buitenlandsche deviezen
noodig zijn. De speculatie heeft zich dat
reeds ten nutte gemaakt en koopt al het
buitenlandsche geld op dat zij te pakken
kan krijgen.
Met de koersdaling van de Mark gaat
een nieuwe duurtegolf gepaard, zegt de
Vorwarts en vraagt wat de rijksregeering
daartegen denkt te doen.De ondernemers-
bonden hebben dezer dagen den rijkskan
selier verzekerd, de rijksregeering met alle
krachten te zullen steunen en tot zware
offers bereid te zijn om den nood in het
vaderland te helpen lenigen. De rijks
kanselier heeft hun voor die gezindheid
hulde gebracht en zijnerzijds uiteengezet
van hoeveel belang het juist thans voor
het behoud van de eensgezindheid des
volks is, onnoodige prijsstijgingen tegen
te gaan.
De Vorwarts vraagt nu, waar de da
den blijven, die toch op deze mooie
woorden moeten volgen, als het volk
er iets aan zal hebben. De regeering heeft
tot dusver niets gedaan zij heeft wel
iswaar plannen aangekondigd om het
drankverbruik te beperken, smulpartijen
en danswoede tegen te gaan, maar dat
geeft tegen de duurte geen zier. Indien
de regeering gevolg geeft aan haar voor
nemen, om den prijs van het distributie
graan te verhoogen en bijgevolg het brood
weer duurder wordt, zal zij de duurte juist
in de hand werken en zullen haar daden
het tegendeel van haar woorden zijn. De
arbeiders, kleine renteniers, ambtenaren
en beambten kunnen duurder brood te
minder betalen, daar hun loon of bezol
digingen de laatste maanden in koop
kracht sterk zijn achteruitgegaan, van
Sept. tot Nov. 1922 zelfs 33 percent. Niet
temin verzetten de werkgevers, ook de
rijksregeering, zich ten sterkste tegen
loonsverhoogingen, die toch dringend
noodig zijn om de depreciatie van het
geld te vereffenen.
Hierbij komt nu nog het gevaar van
werkloosheid in verband met de bezet
ting van het Roergebied. Men mag daar
om van de regeering vergen dat zij niet
langer stilzit, doch de hand aan de ploeg
slaat.
DE VER. STATEN EN DE COMMISSIE
VAN HERSTEL.
Overeenkomstig het verzoek van de
commissie uit den Senaat voor de bui
tenlandsche betrekkingen heeft Hughes
Lodge een memorie overhandigd, welke
handelt over het werk van den Ameri-
kaanschen waarnemer in de commissie
van herstel. Hughes sprak zijn voldoe
ning uit over Boyden's werk. De com
missie verlangde inlichtingen in verband
met de motie van Robinson, welke voor
stelt een officieelen vertegenwoordiger
te benoemen inde commissie van herstel,
welke motie Vrijdag in de commissie
zal worden behandeld. Men zegt, dat de
leiders van de regeering aan Robinson's
verzoek een gewillig oor leenen.
DE VER. STATEN EN ENGELAND.
In regeeringskringen wordt er de na
druk op gelegd, dat de onderhandelingen
te Washington over de financieele quaes-
tie tusschen de Engelsche en de Ameri-
kaansche commissies niet zijn afgebroken.
Echter zal Stanley Baldwin waarschijn
lijk a.s. Vrijdag de Unie verlaten om
overleg te plegen met de leden van het
Britsche Kabinet.
TROTSKI OVER DEN INTERNATIO
NALEN TOESTAND.
In een onderhoud dat Trotski had met
een deputatie van het verbond der com
munistische jeugd, dat zich speciaal ge
wijd heeft aan de zorg voor de Russische
roode vloot, heeft deze het volgende ge
zegd omtrent Rusland's positie in de
huidige politieke verwarring in Europa
„Op het oogenblik zijn wij het voor
werp van een verborgen, maar geweldi
gen druk van de wereldbourgeoisie. De
vrije positie van Japan in het Verre Oos
ten, met zijn heerschzuchtige gevoelens,
de politiek van Engeland in het naburige
Oosten, inzake het vraagstuk der zee-
ëngten, met zijn veroveringszuchtige,
imperialistische tendenz en voorts alle
verwikkelingen die zich op het oogenblik
in West-Europa voordoen, dwingen ons
onze aandacht te schenken aan de ver
sterking van onze roode vloot. De ver-
eeniging met de republiek Tsjita heeft
ons de gelegenheid geboden onze grenzen
tot den Stillen Oceaan uit te breiden,
waarmede de uitbreiding onzer vloot
moet gepaard gaan. De roode vloot is
nog jong en staat pas aan het begin van
het leven. Zij bezit nog weinig innerlijke
kracht en beschikt nog slechts over een
gering aantal kundige en geoefende man
schappen. Daarom is noodig dat vooral
de jongere generatie zich inspant om de
roode vloot te versterken en de souverei
niteit van Rusland te verdedigen".
Dwang op de Labourpar-
De Independent Labourpartij heeft
over het geheele land een campagne
LEOLA'S ERFENIS^
ingezet, die aan een stuk zal voortduren
tot Paschen, wanneer de partij haar Con
gres houdt. Het doel van deze campagne
is, te bepleiten dat de Labour partij in
haar geheel een krachtige en openlijke
socialistische politiek zal voeren. De par
tij zal voor dat doel niet alleen openbare
vergaderingen beleggen, doch ook con
ferenties met de afdeelingen der vakver-
eenigingen in verschillende districten
om haar te verzoeken resoluties aan te
nemen, die er bij de Labour Partij op aan
dringen het socialisme als haar voor
naamste politieke beginsel te aanvaarden.
De I. L. P. zal ter gelegenheid van de
opening van het parlement op 13 Febru
ari niet minder dan honderd demonstra
ties houden.
Tot goed begrip van het bovenstaande
diene men te bedenken, dat de I. L. P.
een zuiver-socialistische organisatie is,
die is aangesloten bij de Labourpartij,
waarvan de kern berust op de vakver-
eenigingen. De campagne kan worden
beschouwd als een van de voorhoede
der Labourpartij.
De I. L. P. heeft 33 harer leden in het
parlement, d.w.z. mannen, door deze
partij gecandideerd, zooals Ramsay
Macdonald, Philip Snowden, Jowett, etc.
terwijl verder nog 50 parlementsleden
der Labourpartij ook lid zijn van de I.
L. P. De sprekers zullen een socialisme
bepleiten, dat de leiding van elke indus
trie in handen stelt van de arbeiders
in die industrie.
BRANTING EN HET FRANSCH-DUIT-
SCHE CONFLICT.
De Daily Herald, het orgaan van de Engel
sche arbeiderspartij heeft telegrafisch aan
Branting gevraagd of hij voornemens is in
den Volkenbondsraad het schadevergoedings-
vraagstuk ter tafel te brengen.
Branting heeft geantwoord dat daarom
trent nog geen onherroepelijk besluit is ge
nomen, doch dat te bevoegder plaatse nauw
gezet wordt overwogen, langs welken weg
verbetering in den internationalen toestand
van strijdige belangen te bereiken zou zijn.
DE TOESTAND TE MEMEL.
Naar men verzekert, zouden er zich 16
het Oosten van Oost-Pruisen benden van
Baltische edellieden van Duitsche herkomst
vormen, die Memel weer aan de Litauers
willen ontrukken.
De Litausche minister-president heeft
onder groot gejuich aan het Huis van Afge
vaardigden de verovering van Memel door
de opstandelingen bekend gemaakt.
Naar men zegt, hebben de opstandelingen
verzocht om onmiddellijke versterking met
5000 man, voorzien van munitie en verder
oorlogstuig. (Volgens andere berichten zou
den deze 5000 man zich al bij de 2000 op
standelingen hebben aangesloten.)
CHINA EN JAPAN.
Het Huis van Afgevaardigden heeft een
resolutie aangenomen waarin wordt ver
klaard, dat de z.g. „een-en-twintig eischen
van Japan van nul en geener waarde zijn.
In de resolutie wordt er bij de regeering
op aangedrongen, dat die regeering de terug
gaaf van Port Arthur en Dalni aan China
tegen 26 Maart zal verzekeren.
PRESIDENT HARDING.
Naar uit Washington gemeld werd, voelde
Harding zich wat beter, doch ging hij vroeg
te bed.
Drukkerij de Spaarnestad
Haarlem
FEUILLETON
M,
f
.Wordt yervolgd,
k h'K
Ingezonden.
rl tiJ'
Vrij bewerk! naar den prachtigen roman ra dl
den bekenden Engelschen auteur GARVICE
Circa 370 bladz. druks, in handig formaat
Prijs f 1.50, franco per post 1.60.
Verkrijgbaar bij den boekhandel en bij de
N.V. DRUKKERIJ „DE SPAARNESTAD."
Nassaulaan 49, Haariem.
De dokter vond het niet noodig des nachts
op het Witte Huis te blijven. Echter deelde
hij mee, dat, tenzij er een opvallende verbet*
ring intreedt, den President niet kan wor-
den toegestaan, zijn gewone werk te doen
en zich aan gemaakte afspraken te houden.
UIT ITALIË.
Men zal zich herinneren welk een beroe
ring er gewekt is door het bericht, dat Musso-
lini een Europeesch verbond zou willen stich
ten, dat een duidelijk anti-Engelsch karakter
zou dragen, en hoe Mussolini zelf die bewe
ring in den ministerraad uitvoerig heeft
weerlegd. Men had het bericht klaarblijkelijk
afgeleid uit den toon en de houding van de
Populo d'Italia, Mussolini's blad, voordat hij
minister-president was. Hij heeft nu, om
dergelijke misverstanden voortaan te voor
komen, alle betrekkingen met het blad ver
broken, waarvan zijn broer de hoofdredactie
heeft overgenomen. Zoo Iaat zich ook hier
de verantwoordelijkheid gevoelen, welke
verbonden is aan het vervullen van een
openbare functie van beteekenis en dwingt
rekening te houden met alle factoren, die
ook maar in een verwijderd verband met
dengeen gebracht kunnen worden, die deze
functie op zich heeft genomen.
Naar de Temps uit Rome verneemt,
heeft Mussolini in den ministerraad uiteen
gezet, dat er geen sprake van is, dat hij met
behulp van den algemeenen fascistischen
raad een politieke dictatuur zou uitoefenen.
Het bestaan van dien raad maakt juist een
spoedige aanpassing van het fascisme bij
den huidigen toestand mogelijk en daarmee
een hervorming van het fascisme tot een
politieke partij van nationale verdediging.
DE ROOMSCHE BOERIN
(Haai eene Engelsche vertelling.)
5
01 neen, was het antwoord, terwijl
hij mij een ontstelden blik toewierp. Ik
heb voor goeden borgtocht gezorgd; ik
leen nooit geld dan tegen goede waarborg
Canut.
Dat Is ook het beste, antwoordde ik
koel ik, die geen waarborg hoegenaamd
kon stellen voor het geld, dat ik hem ter
Jeen wilde vragcnl
Die ieening begon mij zwaar te wegen;
zij rees als een spook voor mijne ontstelde
verbeelding op.
Ik had van den beginne af tegenzin ge
voeld om een gunst van hem te vragen;
maar nu het beslissende oogenblik geko
men was, werd het mij benauwd aan het
hart. Ik voorzag dat hij aarzelen, zoo niet
weigeren zou, mijn voorgevoel had mij
daarvoor steeds gewaarschuwd en ik had
mij beijverd om het wantrouwen dat bij
mij was opgerezen, te onderdrukken.
Ik zag Ellen aan en bespeurde, dat
haar blik zorgvol op mij gevestigd was:
ik antwoordde haar met een gedwongen
glimlach, maar zij zag hoe zenuwachtig ik
was, en glimlachte niet.
Maar, was er dan eigenlijk wel zooveel
aan de gansche zaak gelegen? Wat be
kommerde mij zoozeer?
Zeker niet dat sommeke geld. Neen, ik
verontrustte mij veel meer over dat kleine
verschrompeld manneke, dat daar over
zijn boek zat gebogen. Ik voelde de nauwe
betrekking waarin ik tot hem stond en ik
hoopte innig, dat zijn broederlijke liefde
de proef van eenige ellendige ponden zou
kunnen doorstaan; i!< wenschte dit te
meer omdat moeder zoozeer met dien
broeder was ingenomen.
Als ik geldgebrek had kon ik immers
ook aan mevrouw Zitman schrijven, of
voor eenige weken, eenige zaken verpan
den. Ik bekommerde mij dus niet om het
geid.
Jozef sloeg zijn kasboek toe en stak de
pen achter het oor.
iWel- boo maakt het moeder? vroee
Jozef alweer. Hij scheen vergeten dat hij
Ik herbaalde dat zij heel goed te pas
dezelfde vraag reeds gedaan had,
was.
Hij prevelde weder:
Dat doet mij genoegen, en wreef
zich daarbij in de magere handen, terwijl
hij mij tevens zeer bedenkelijk van het
hoofd tot aan de voeten bezag.
Gij gaat dus uit de stad, Canut?
Ja, aanstaanden Maandag. Ik kom
afscheid van u nemen.
Dat is vriendelijk heel vriendelijk
van n.
Gij ruit moeten bekennen, dat het
toch geen slechte keuze was, toen ik mij
aan de bouwkunst begaf en dat ik nu ook
veel kans heb om vooruit te komen. Gij
waart nooit zeer met de bouwkunst inge
nomen en ik wil u ook bekennen, alhoe
wel ik er vroeger nooit van sprak, dat dit
mij menigmaal heeft doen aarzelen.
Ik heb u dikwijls geraden landmeter
te worden, praktisch te zijn en geen tijd
aan ledige droomerijen te verspillen, u
niet in allerlei prijskampen te steken,
waarvan gij nooit prijzen behalen zoudt,
om de eenvoudige reden, dat de helft.
daarvan reeds toegekend is eer men den
prijskamp uitschrijft
En blijft gij nu nog bij die gedachte?
Dat zal er van afha.igen boe het
waagstuk loopt dat gij gaai ondernemen.
Wat wordt het 's nachts - nd Canut?
Bijna koud genoeg om vuur te ma
ken, merkte ik onnadenkend aan.
Hij bekeek mij verschrikkelijk.
01 neen, daartoe is het nog niet half
koud genoegt
Mijn blik viel onwillekeurig op mevrouw
Gear, wier tegenwoordigheid mij op dat
oogenblik zeer hinderde.
Indien ik niet hield van de opmerkin-
gen van Jozqf Gear,, ik had een volslagen
afkeer van alles wat zijn wederhelft zou
kunnen inbrengen. Het scheen evenwel,
dat ik van dien knnt voor het oogenblik
niets te vreezen had, want mevrouw Gear
was geheel in haar werk verdiept. Zij had
de kousen in een mandje gelegd en een
stuk grijze zijde te voorschijn gehaald Het
was beste zijde, die mevrouw Gear voor
een Zondagskleed bestemde, dat zij uit
spaarzaamheid zelf vervaardigde.
De snede van Ellen's kleed had hare op
merkzaamheid 2« trokken dermate dat zij
daarover inlichtingen vroeg, en Ellen ten
slotte verzocht haar kleed op dezelfde
wijze te snijden, uit de zijde, die zij op de
tafel had uitgespreid.
Toen ik de vrouwen zoo aan haar werk
bezig zag, zeide ik eensklaps, zonder inlei
ding of iets, zoodat Jozef er zeer van ont
stelde:
Jozef, gil zoudt mij zeer verplichten
door mij voor eenige weken twintig pond
te leenen. Ten minste als het u te pas
komt en gij er geen moeilijkheid in maakt
mij dat plezier te doen, voegde ik er sta
melend bij, toen ik zag dat mijn broer
beurtelings rood en bleek werd.
De vrouwen waren aan de tafel druk
aan het snijden, maar Ellen, die de schaar
ter hand had, bedacht zich even eer zij
die in de zijde zette, terwijl mevrouw Gear
een blik met haren man wisselde.
Jozef peinsde ,een geruimen tijd eer
hij antwoordde. Hij haalde zwaar adem
en klopie zich weifcluigelijk op de knieën.
Hoe vurig wenschte ik toen reeds dal
ik hem nooit geld gevraagd had!
Wat ra! ik u zeggen, Canut, sprak hij
eindelijk, ik hen op het oogenblik «enigs
zins in verlegenheid.... en moet voor hetJ/
einde der week rekeningen betalen. Tk.
ik begrijp ook niet goed hoe gij uwg
schuld zul! afbetalen, als later de gan
sche zaak misschien op een grap van
den een of anderen uitloopt Twintig
pond is een groote som om in eens te
geven.... Ik geloof niet dat ik op dit
oogenblik over zooveel geld beschikken
kan.
Wij bezitten op dit oogenblik zoo
veel niet, bevestigde mevrouw Gear, met
zulk een beslissenden snauw, dat het niet
twijfelachtig was of zij een einde aan
het onderwerp wenschte te maken. f
Als zij onzijdig was gebleven, zou El
len zich evenmin in het gesprek gemengd
hebben, maar niet zoodra waagde een
tweede zich in het strijdperk, of zij snelde
van hare zijde ter hulpe. De schaar vloog
zoo snel door de zijde, dat een kreet van
angst aan hare schoonzuster ontglipte
zij deed zulk een geduchten uitval rechts
af, dat elk moedertje, om wier beste zon
dagskleed het te doen ware geweest, ervan
gesidderd zon hebben.
"'il
