Vrijdag 26 Januari 1923
45 ste Jaargang No. 14346
PIT NUMMER BESTAAT UIT 8 BLADZIJDEN. - EERSTE BLAD
In en om Haarlem.
Vrouwelijke Jeugdorganisatie.
AGENDA
langs"den weg.
b''rr Ii
STADSNIEUWS.
27 JANUARI
De R.-K. Vrouwenbond, groep B.
MUZIEK.
Rijkspostspaarbank.
R.-K. Kring.
Gevonden voorwerpen.
Concert van Haarlem's Klein a
a Capellakoor.
Giften.
Haarlemsche Hypotheekbank.
Autodiensi.
Trein vertraging.
DE MOTIE-VAN CRANENBURGH
EN HARE TOELICHTING.
Aan de Perrsstemmen ontleenen wij
non het volgende
De Residentiebode schrijft
Deze eenvoudige waarheid kunnen wij
niet genoeg voor oogen houden, als we
ons willen "opmaken, de politieke orga
nisatie te verbeteren of.... ook te ver
prutsen. Wij willen niet beweren, dat de
politieke organisatie der Katholieken
volmaakt is, maar als we ze leggen naast
die van andere partijen, dan meenen we,
dat ze er mag zijn. Het neemt echter niet
weg, dat we gaarne voorstellen ter ver
betering zullen aanvaarden en bekijken.
Dezer dagen is notaris van Cranen
burgli weer voor den dag gekomen met
voorstellen, nu van meer reëelen aard
dan vorig jaar. Toch kunnen we niet
zeggen, cïat zijn optreden ditmaal zoo
gelukkig is. Alsof het zoo niet was, wil
hij een halve eeuw terug gaan in de ge
schiedenis en in plaats van de kiezers
organisatie „een bureau van hoogstaande
Katholieken „geen standen-vertegen
woordigers," door alle katholieke kiezers
laten kiezen en dit bureau dan candi-
dateniijsten laten opmaken. Dus zoo
iets als de getrapte verkiezingen en onder
onsjes uit den oertijd. We gelooven niet,
dat dit voorstel als serieus bedoeld aan
vaard zal worden. Evenmin als op sociaal
terrein kan men op politiek gebied dc
wijzers''der klok terugdraaien. En als de
wet nu eenmaal hot politiek onderonsje-
systeem heeft afgeschaft, gaat het niet
aan, dit weer in de kiesvereeniging in te
voeren. Men heeft Dh- v. Cranenburgli
reeds voorgehouden, dat hij blijkbaar
een trouw lezer van Verviers „Staat
kunde" is. Inderdaad, Dh. Verviers heeft
het ook al eens gehad over zulke eerste
rangs kiezers, maar niemand nam hem
ernstig.
Dh. v. Cranenburgh baseert zich bij
zijn voorstel op de veel verspreide maar
daarom nog niet juiste tneening, dat de
leiders van de vakverenigingen te groo
ten invloed op onze politiek hebcn. Hij
deed erger en generaliseerde zelfs: „Het
materialisme, die bron van klassenstrijd
overheerschend in dc vakorganisatie,
heeft ook sedert lang zijn intrede ge
daan in de politieke organisatie."
We willen hopen, dat hein deze en der
gelijke woorden onbewust ontglipt zijn,
want ze rieken erg naar Verviers' „Staat
kunde." En de beschuldiging is waar-lijk
te grof om er op in te gaan. Onze vak
organisatie overheerscht door „het mate
rialisme", ten spijt van dc leidende gecs-
Alweer de Winkelsluiting.
J. j. YYEBER ZOON
Opticiens Fabrikanten
Koningstraat 10 Haarlem
TELEGRAFISCH YVEERBERICHT.
telijke adviseurs, 't is geen kleinigheid, 't
Is jammer, dat zij, die zulke uitingen
doen, niet eens wat nader preciseeren.
Of liever, dat ze niet eens beter bestu
deerden het verschil onzer vakorganisa
ties en die der socialisten, dat telkens tot
uiting komt en waarbij men juist kan
zien,Wie op materialisme drijven.
En de politieke organisaties vermatc-
rialiseerd Het zou niet moeilijk vallen,
hier Dh. v. Cranenburgh te troeven met
de geschiedenis der N.K.P., wier aanval,
volgens verschillende leiders zelf, zoo
ongeveer geheel op materialistische gron-
d en steunde.
Dc vakorganisaties zijn bepaald het
böte noire "van Dh. v. Cranenburgh.
Trouwens, hij staat daarbij niet alleen.
Nu mag men daartegen bezwaren heb
ben we kunnen ons zulks voorstellen
maar we zouden Dh. v. Cranenburgli
en de zijnen toch wel in Overweging wil
len geven, zich eens te denken in den toe
stand, dien we zouden beleven als er
geen katholieke vakorganisaties waren
als de katholieke arbeiders niet ook
dat is de overweging waard volgens
verlangen van Paus en Bisschoppen zich
hadden saamgegroepcerd. Dan zou er
ee.n toestand "ontstaan zijn, waarin de
mannen van v. Cranenburgh nog wel
andere grieven zouden moeten, loozen.
Op niet geheel juisten grondslag ba
seert 'zich de Haarlemsche notaris ook,
als hii schrijft».
Dt abonnementsprijs bedraagt voor
Haarlem en Agentschappen:
Pei Kwartaal 3 25
P« Week 0.25
Franco per post p. kwartaal bij
vooruitbetaling 3.58
Bureaux: Nassaulaan 49,
Haarlem.
Telefoonnummers: 1426, 2741 en
1748.
Postrekening No. 5970.
•Advertentiën 35 cents per regeL
Bij contract belangrijke korting.
Advertentiën tusscben den tekst
als ingezonden mededeeling: 60 eA.
per regel. Vraag- en aanbod-ad-
vcrtentiën 14 regels 60 cert per
plaatsing: elke regel meer 15 cent
bij vooruitbetaling.
Nog levendig herinneren wij ons de op
richtingsvergaderingen van afdeelingen van
den R. K. Vrouwenbond en de sensatie, welke
dat algemeen verwekte. Roomsohe vrouwen.
huismoeders zelfs, in 'n organisatiedat
klonk als een tegenstrijdigheid.
Wat is er in weinig jaren veel veranderdl
Niet alleen wordt de Rond thans als de
meest natuurlijke zaak van de wereld be
schouwd, maar wij zijn al aan de verfijning
der organisatie tot in de perfectie gekomen.
Onlangs heeft n.m. onze doorluchtige Bis
schop besloten naast den Bond voor volwas
sen vrouwen een geheel volledige organisatie
voor de vrouwelijke jeugd op te richten.
Grootendeels bestond deze wel in de on
volprezen meisjespatronaten. Maar daarnaast
hieven toch nog groote groepen jonge doch
ters ongeorganiseerd. Immers de patronaten
zijn berekend voor de schoolvrije jeugd der
lagere school. Al wat meer uitgebreid, middel
baar en gymnasiaal onderwijs geniet, valt
daar dus buiten.
De Bisschop heeft voorgeschreven, dat er
voortaan zal zijn een R. K. Jonge-Vrouwen-
br.nd met drie groepen. Groep A. zal de pa
tronaten omvatten, zoodat ten opzichte daar
van niet veel anders gebeurt dan een
naamsverandering. Een bond van meisjes-
palronaten zal dus voortaan groep A van den
Loige-Vrouwenbond heeten. Daarnaast wor
den groep B en groep C opgericht; groep B
omvattende dc schoolvrije jeugd van het M.
1 I.. O.; groep C de meisjes van H. B. S.,
Gymnasium, Lyceum en dergelijke.
Nu is voor Haarlem de stichting vangroep
B in wording en wij willen er daarom iets
naders van mededeelen.
liet algemeen doel van den R. K. Jonge-
Yrouwenbond is alle Roomsche minderjarige
meisjes, van 14 tot 21 jaar, in één grooten
bond te vereenigen om hare godsdienstige,
zedelijke en maatschappelijke belangen te
behartigen en dc ouders behulpzaam te zijn
bij de voortzetting der opvoeding en ont
wikkeling hunner dochters.
Dit laatste hebben wij met veel genoegen
vernomen; want wie zijn ooren open heeft,
die kan dagelijks in zijn omgeving 'heel wat
klachten en zuchten opvangen van ouders,
die met hun meisjes van 14 tot 18 jaar in
dezen moeilijken tijd geen raad weten. Hun
wordt dus de behulpzame hand geboden.
In groep B dan van boyengenoemden
hond zullen afzonderlijk vereenigd worden
do Kaholieke meisjes van 14 tot 21 jaar, die
door ontwikkeling, stand en opvoeding bij
elkaar belhooren, n.m. zij, die een school
voor M. U. L. O., een kweekschool, een huis
houdschool of een daarmee gelijk te stellen
inrichting van onderwijs bezoeken of bezocht
hebben.
De bond wil voor deze meisjes het volgende
doen: alle leden, (ook de nog schoolgaande
van het 8ste en 9de leerjaar bij het m. u. 1. o.)
worden 4 tot 6 maal per jaar bijeengeroepen
op een bijeenkomst, waar een of ander voor
Sc ze meisjes belangrijk onderwerp zal behan-
eld worden en tevens lot hare ontspanning
zal worden bijgedragen. De bedoeling van deze
bijeenkomsten is niet alleen de belangstelling
van de meisjes te wekken en haar kennis en
inzicht op velerlei gebied te vermeerderen,
maar ook het gevoel van Roomsche saam-
hoorigheid onder haar aan te kweeken en te
versterken.
Dit wat betreft de groot lijn van de actie:
het twee of driemaandelijksch contract tus-
■chen alle leden. Voor den geregelden omgang
en .de wekelijksche gelegenheid tot ontspan
ning en ontwikkeling heeft men zich clubvor
ming gedacht en het organiseeren van cur
sussen.
Een clubgebouw is al gevonden in de Ja-
cobijnestraat No. 17 (in het Hanzegebouw.)
Daar zullen de clubs bijeen kunnen komen
en de cursussen worden gegeven. Er worden
cursussen georganiseerd in godsdienstleer en
liturgie, bijbelsche en kerkelijke geschiedenis,
aanschouwelijk onderwijs met lichtbeelden.
Leider van deze cursussen zal zijn de directeur
van groep B., de WelEerw. heer kapelaan A.
W. Lühn. Er zal voorts een cursus in nijver
heidsonderwijs worden opgericht (naaien, knip"
pen, koken enz.) onder leiding van mevr.
Jonckbloedt, in de school aan den KI. Hout
weg. De meisjes zullen clubs kunnen vormen
voor declamatie, tooneel, gymnastiek, zang enz.
Een zeer verstandige maatregel is het be
sluit om geen meisjes van de 8ste en 9de klasse
hij het m. u. 1. o. en die zich dus nog geheel
aan haar studie moeten wijden, tot de cursus
sen of clubs toe te laten. Voor deze meisjes
zijn alleen de twee of driemaandelijksche bij
eenkomsten bestemd, waardoor het groote, al-
gemeene verband: tusschen de leden wordt on
derhouden.
Elders in dit nummer deelen wij nadere bij
zonderheden mee uit het voorloopig ptrogram,
zooals dit in een dezer dagen te verzenden
circulaire zal worden bekend gemaakt Mogen
de ouders en meisjes daarvan kennis nemen
en tlóor daadwerkelijke belangstelling tot de
meer volmaakte organisatie van ónze vrouwe
lijke jeugd bijdragen!
Sociëteit „St. Bavo" Gewone zittingen
Van 8 lot 93^ uur gelegenheid tot stemmen
over de groslijst van candidalen voor dc
Prov. Staten Kinderkoor half 3
Spaarbank voor Katholiek Nederland
Ziiling van 5half 8.
B. K. Leeszaal Tentoonstelling van werken
van H. Brom en M. Anóriessen. Van 10
half 1. en van 2—5 uur.
K. Leeszaal en uitleenbibliotheek Jans-
slraat 49 Eiken dag geopend van 10—
121/4,, van 2—5 en van 7—10 uur, behalve
des Maandagsochtends en op Zon- en Feest
dagen.
Uitleen van boeken van half 39 uur.
B li Arbeidsbeurs voor mannen Jacobij-
neslraal 15 Alle werkdagen, voorm. van
912 uur, n.m. van 25 uur. Zaterdags al
leen van 912 uur.
K. Arbeidsbeurs voor vrouwen Kleine
Houtweg 13 Alle werkdagen des nam.
van 3 tot 4 en van half 8 tot half negen.
Martha-verceniging Bloemhofstraat 1
Betrekkingbureau voor vrouwen Alle
werkdagen van 1012, van 24 en van
80 uur.
Waaggebouw. Tentoonstelling K. Z. O. B.
Van 11—5 uur.
F. II. Smit Groote Houtstraat 69 Ten
toonstelling van etsen van Anion F. Pieck.
In een artikl in dit nummr wordt over
bovenstaande organisatie het een en ander
meegedeeld. Hieronder laten wij een uittrek
sel uit het voorloopig program volgen:
Ie. Alle leden, ook de nog schoolgaande
ffiste en 9de leerjaar) worden 4 a 6 maal
per jaar bijeengeroepen tot een bijeenkomst,
waarop een voor de meisjes belangrijk on
derwerp, dat tot hare ontwikkeling kan bij
dragen, behandeld wordt, terwijl het aange
name met het nuttige wordt vereenigd.
Door deze bijeenkomsten zal niet alleen de
belangstelling der meisjes gewekt en hare
kennis op velrlei gebied worden vermeerderd,
maar tevens zal ook het gevoel van Room
sche samenhoorigheid onder haar worden
aangekweekt en versterkt.
2e. Bovendien biedt de Bond aan de le
den gelegenheid, om zich aan te sluiten bij
een of meer op te richten clubs, waar voor
ontwikkeling of voor ontspanning der leden
wordt zorg gedragen.
Wij stellen voor de volgende cursussen en
clubs le vormen, welke 2 maal in de maand
gehouden worden:
Cursus in godsdienstleer en Liturgie.
Bijbelsche en Kerkelijke geschiedenis,
aanschouwelijk onderwijs met lichtbeelden,
leider: A. W. J. Lühn, Kap. St. Jozefkerk,
en wel op Donderdagavond 7 K9 uur in
het clubgebouw Jacobijnestraat 17rd.
Cursus in Nijverheidsondenvijs.
bevattende: rnaien, knipjes, koken, enz.
enz.: leidster: Mevr. Jonckbloedt, Ged. Oudc-
gracht, (de lessen worden gegeven op de
R. K. Huishoudschool KI. Houtweg, op na
der overeen te komen dagen).
Club, declamatie en tooneel,
leidesters: Mej. Toos Nelisse, Parkiaan 37rd,
Mcj. Jo Weeren (onderwijzeres), in het club
gebouw Jacobijneslr. 17rd. Maandagavond
71/29 uur.
Club: gymnastiek en openluchtspel.
lcidester: Mej. M. Coelen (onderwijzeres),
Oude Gracht 31 ,op Woensdagmiddag tfó
uur in het volledig ingerichte gymnastieklo
kaal KI. Houtweg.
Club: Muziek en Zang,
leidesler: Mej. Line Biesenaar (onderwijze
res), Emmakade 18^ op Maandagavond 7 'A
9 uur in het clubgebouw Jacobijnestr. 17rd.
Ontspanningsclub,
Donderdagavond 7149 uur. Aanwezig eeni-
ge leidsters: Mej. FI. Corstanje, Wagenweg
68, (onderwijzeres); Mej. Jo. Weeren, Ged.
Schalkb.gr. 98, (onderwijzeres); Mcj. Dina
Janse. KI. Houlslr. 51, (onderwijzeres); Mej.
Cor Bosse. Barteijorisstr. 12, (onderwijzeres);
Mej. Sophia Boon, Oranjeboomstr. 91, (on
derwijzeres). Muziek en spel (sjoelbak, enz.
enz.) Beoefening van huisvlijt, (sloyd.)
Gelegenheid tot inschrijving voor nieuwe
leden bij den Directeur op dien avond. 89
uur spreekuur.
Om de week Godsd. onderricht met licht
beelden door den Directeur 's avonds 7149
uur in afzonerlijke cursus; alsdan spreekuur
910 uur. Op iedere cursus of clubavond ge
legenheid tot consumptie.
Mochten eenige meisjes nog andere cur
sussen of clubs wenschen. dan zal daarmee
rekening worden gehouden.
Groep B. zal worden toegewijd aan O.L.Vr.
v. Lourdes, De meisies kunnen ook lid wor
den van de Maria-Congregatie on Dinsdag
avond 78 uur in de St Jozef kerk. Jans-
slraat, hetgeen hun ten zeerste wordt aan
bevolen. Directeur A. J. W. iLiihn. Kap.
St. Jozef Kerk.
Uit dit overzicht moge blijken dat de R.K.
Jonge-Vrouwenbond van. groep B. wil doen:
ontwikketen en ontspannen.
Amnelding voor het lidmaatschap kan ge
schieden in hef R. K. Middenstandsgebouw
(speciaal ingericht voor groep B.) als club
gebouw, „de Hanze", Jacobijnestr. l'7rd„ op
Zondag a.s. 28 Jan. of op Zondag 4 Februari
's avonds 8 uur, waar alle verdere inlichtin
gen zullen gegeven worden.
De, contributie voor het lidmaatschap van
den Bond. groep B. bedraagt voor de school
gaande (8ste en 9de leerjaar) f 3, en voor
de niet schoolgaande meisjes 5. per jaar:
daarenboven zal iedre afzonderlijke club
eigen onkosten moeten bestrijden, uitgezon-
derl godsdienst-cursus, welke gratis gegeven
wordt.
De gelden moeten in termijnen bij voornit-
betaline voldaan worden.
Het Restuur is als volgt samengesteld: Mej.
Peters. Rlomendaalscheen weg 72. Pres. van
den R. K. Vrouwenbond: Mevrouw Jonck
bloedt. Geda Onde Gracht, Penningmeeste-
resse: Mej. Dina Janse, KI. Houtstr. 51, se
cretaresse; A. W. J. Lühn, Directeur.
TiOsi-kvMrtit-
Hot is zeer zeker onbegrijpelijk, dat
een zoo prachtig geéquilibreerd kwartet
als dit, dat onder de eminente aanvoering
van Prof. Arnold Rosé zich in Duitsch-
land bij zooveel muzikale gebeurtenissen
van beteekenis doet hooren, bij ons te
lande nog zoo gooi als vreemdeling is.
Daarom verheugt het des te meer, nu wij
een tijdperk beleven in het concertwezen
dat de kamermuziek weer in aanzien stijgt)
en wij met zooveel nieuwe kwartet-ensem
bles mochten kennis makenE, dat de Maat
schappij tot bev. der Toonkunst ons on
haar vierde Abonnementsconcert bet Rosé-
kwartet bracht»
Een kwartet van een hoogst-voomaam
samenspel. De reeds grijzende primarius
Arnold Rosé is violist van eminente ga
ven en door groote ondervinding op het
terrein van samenspel de man, die niet
weifelt meer, maar zjjn contouren plaatst
met vaste hand. Niets, absoluut niets is
er in het samenspel dezer vier mannen
aan het toeval overgelaten, alles is over
wogen; maar Arnold Rosé heeft aen echt
kunstenaarshart, dat de muziek altijd fri-oh
houdt en de idóe van sponaniteit niet uit
dit samenspelen verbant.
Ik moet eerlijk bekennen dat bij hun
Mozartspel (zij openden met het kwart it in
C-Höchel Vorzeichnis 465), na de audities
die we thans van de superieure Fransche
kwartetten gewoon zijn van Mozait. me
hun weergave van dezen meester ietwat
academisch aandeed. Evenwel sprak er toch
uit dit musioeeren reeds b,ij Mozart, een
overtuiging die deze opvatting groot olijks
aannemelijk maakte.
Dat die gereserveerdheid een inhaerent
deel van hun Mozart-opvatting moest zijn,
bleek maar al te duidelijk uit de manier
waarop zij b.v." Verdi speelden. Zij .gaven
het (eenige) strijkkwartet van den Ita-
liaanschen dramaturg in een verve, die de
warmbloedige muziek van het zonnige Zui
den deed opleven alsof er de meesters
van het bel canto zich uitzongen in een
gepassioneerd ensemble uit Verdi's laatste
opera.
Nu bracht ook elk der spelers zijn indivi
dualiteit naar voren en dat begon al met de
allereerste maat, waar de tweede violist Paul
Fischer zijn toch al groote toon in de gepas
sioneerde e-mineurmelodie op de G-snaar
aan het karakter van hel werk dienstbaar
maakte en een levend aandeel bleef houden
in de bewogenheid dezer muziek. Ik herinner
slechts aan het Andantino. Daar kent men dc
Een bijna volmaakt gebak, is
FRANKEN'S MELKBR00D
virile kracht van den Verdi der „Aïda" en
van het Manzoni-requiem. Ik noem deze beide
werken niet zonder opzet, omdat het ontstaan
van dit kwartet juist valt tusschen dat van ge
noemde werken. Verdi was dus op het hoog
tepunt van zijn scheppend kunnen gekomen.
Vurig was hij en zoo ook gaf hij zich hier.
En zooals de gondoliere op het Canal grande
in Venelic zijn „altisslmo signore" "laat wach
ten om eerst zijn lied over hel water te
laten weerklinken, zoo hadden wij in het lé
vendig middendeel van dit werk den zanger te
beluisteren, den cellist, die ons uit zijn warm-
ste'innerlijk plotseling met een cantilene ver
raste, waar jc even gek van staat te kijken
maar dadelijk lust voelt het met een „bravis
simo" le beantwoorden.
Zoo mogelijk werd de hevige polsslag
dezer muziek nog door het vurig sentiment
van 't finale „vergessen gemacht". Daar was
een opleven cn bruisen in dit fugato, daar
kwamen ook de altviolist en de cellis» toonen
dat zij rasmusici waren, die zich konden
geven waar dit lijden kon. Hel was een ver
tolking die me lang zal bijblijven, te meer
waar het de eerste maal was, dat ik het
werk hoorde verklanken.
Maar het Rosé kwartet zal me daarom
vooral onvergetelijk blijven, omdat zij van
het Beethoven-kwartet in Es (opus 127) een
vertolking gal' zóó schoon, dat men die wel
ideaal mag noemen. In hun verrukkelijk
samenspel voerden zij ons in het Adagio
naar die oneindige verten, waar geen ge
dachten aan aardsohe vergankelijkheid meer
zijn. Dan-te, den vraagblik wendend op
Beatrice, hoe hij stijgt, zoo snel, zóó hóóg.
G. J. K.
54 Opgave uitsluitend betreffende het
posLkantoor Haarlem en zijne bij- en
hulppostkantoren. Maand December 1922.
Aan bovengenoemde kantoren werd in
den loop der maand op spaarbankboek
jes ingelegd f200.571.23 en terugbetaald
f195.11651, der.halve meer ingelegd dan
terugbetaald f 5.457.72. Het tianlal nieuw
uitgegeven spaarbankboekjes bedroeg 173,
Hieronder 199 formulieren ad f 1 in
spaarbankzegels van 5 cent en 766 for
mulieren ad f 1 in spaarbankzegels van
1 cent (schoolsporen).
Door tusschenkomst dezer kantoren
werd ter Directie op Staatsschuldboekjes
ingeschreven nominaal f 3600 en afge
schreven nominaal f2800, derhalve meer
in- dan afgeschreven f 800. Het aantal
nieuw uitgegeven Slaalsschuldbockjes
bedroeg 1.
Gisteravond is door den geestelijk advi
seur, den Weleerw. Heer A. J. Boks, voor
de leien van den Rt. K. Kling de apolo
getische cursus voortgezet. Er was helaas
niet veel belangstelling, wat de voorzitter
in zijn openingswoord betreurde. De gees
telijk adviseur knoopte hier nog de be
merking aan vast, dat hij, indien niet meer
interesse betoond wordt, geen nieuwen cursus
meer zal houden. Dit zou zeker te betreu
ren zijn. De causerieën van kapelaan Boks,
alle even leerzaam, worden steeds op aan
gename, smakelijke wijze voorgedragen en
vereenigen in zich dus het nuttige met het
aangename. Daarom is het te hopen, dat
de leden alsnog hun leven beteren en den
laatsten apologctischen cursusavond, welke
Donderdag 8 Februari gegeven zal worden,
in grooten getale bijwonen, opdat kapelaan
Boks zijn aangekondigd dreigement, als we
het zoo eens inogen aanduiden, nietr ten
uitvoer behoeft tc brengen.
Ook gisteravond was de lezing, welke het
onderwerp „Is Christus waarlijk God" be
handelde, weer hoogst leerzaam, terwijl de
prettige wijze, waarop kapelaan Boks ook
thans zijn voordracht weer hield, aller aan
dacht gespannen hiell. Van de gelegenheid
tot vragen st°llen na beëindiging der causerie
werd door verschillenden gebruik gemaakt.
Na sluiting der officiëole vergadering ble
ven de leden nog eenigen tijd gezellig bijeen.
Bollen, Leidscheplein 25rd, Kinderbontje;
H. Hoffies, Joh. de Breukstraat 11, Gummi
bal; W. v. Norden, Olycanstraat 11, Grijze
heerenhandschoen; H. Geven, Pieterstraat 1,
Kinderhandschoen; J. T. Heeten. de Clercq-
slraat 128, Hond; W. v. Oldenmarkl, K.
Wyngaardstraat 12, Handbeschermer; Ken
nel Fauna, Parklaan: Hond, zwart met wit,
gebracht door Jordaan, Olycanstraat 25: Di
recteur Stads Armen- en Ziekenhuis, Insigne
van Muziekver.: A. Koning, Harmenjansslr.
44, Jongensjas; Kennel Fauna, Parklaan: Kat,
zwart met wit, gebracht door v, Diest, Krom
39: Kat, grijs met wit, gebracht door Lei-
sing, Ursulastraat 1; P. Schuck, Emmakade
Ird, Rijwiellantaam; P .Westerhof, Teylerpl.
93, Meisjesmantel; Kncynsberg, Garenkokers-
kade 26. Nummerplaat: M. v. d. Steeg, Haar-
lcmmerliedestraat 40, Pak met wol; v. Schie,
2e Amerikadwarsstraat 40, Hillogom, Zwarte
pertemonnaie; H. v. Riet. Nassaustrnat 20,
Ring met sleutels: F. W. Fick, Brouwerska
de 7. Ring; J. K. Moen, Sumatrastraat 10,
Rijwielhandbeschermer; VV. Hesseüng, J. F.
Helmersstrant 1, Damestaschje; Terpoorten,
Boterslraat 9, Hond.
De heer Nico Hoogerwerf vereerde zijn ge
wezen leeraar door een speciaal Zweers-
concert te organiseeren, naar aanleiding van
bel 5-jarig beslaan van zijn koor. Dit was een
sympathieke gedachte. Al stemt de muziek
van Bernard Zweers niet op de principes der
jongere generatie, men kan haar in ieder geval
niet verwijten, dat zij gecomponeerd werd met
een minder dan middelmalige kennis welke
in 't algemeen onze koor-litleraluur kenmerkt
om van de aeslhefische waarde maar to
zwijgen. In dit verband zou er geen crescendo
in de artistieke prestaties bereikt worden,
indien men blijkens mededeelingen in 't pro
grammaboekje van plan is, dergelijke avonden
geheel te wijden aan gelegenheids-componis
ten, zooals Olivier Koop e.a., wier musen ver
te zoeken zijn.
De kunstzinnige bedoelingen van een
a Capella-koor moeien haar oorsprong vinden
in de madrigaalkunst der middeleeuwers:
Arcadelt, Cipriano de Roze, Francesco Lan-
dino enz. Voortbouwende op deze tradilic
hebben hedendaagsche meesiers als Diepen-
brook, Dresden elc. ten onzent, een nieuwe
richting van ontwikkeling aangegeven en
wijst deze vanzelf den weg naar de toekomst.
Dit is m.i. de rechte baan waarin het zeer
goede a Cappela-koor zich zal moeten bege
ven; ongetwijfeld heeft het de gewensohte
stemmen en heeft de dirigent Hoogerwerf
doen blijken, dal hij, wat men in vulgairen
zin noemt „het concours-repertoire" volko
men beheerscht en ook de Zweers-muziek
goed interpreteert.
Van deze muziek geloof ik niel, dat zij het
nog, een halve eeuw zal uithouden. Zij ge
tuigt van een zeer knappe vormen-beheer-
sching maar mist de groote inspiratieve visie.
Op Duitsdien bodem geënt heeft zij den
zoelelijken trek der romantiek dier dagen. In
zijn liederen hoor ik steeds het stijve me
trum en de sentimentaliteit van het Duitsche
Volkslied; maar ook Wagner hoort men in
het instrumentale gedeelte: de Wijzangen van
Tagore, zeer beschaafd voorgedragen door
mevr. Stolijn en het Hollandsche sextet, een
ensemble dat ik gaarne eens in een ander
werk zou willen hooren.
In dit concert vereenigden nog Jonkvr. Re-
pelaer van Driel en Jos. de Klerk hun uitne
mende krachten, welke, ondersteund door
een goede begeleiding van Jacob Bijster,
deze muziek van de beste zijde belichtten.
Aldus was deze herdenking een mijlpaal
op den levensweg van het a Capella-koor en
vojgen wij met aandacht den gang harer ver
dere ontwikkeling.
MARINUS MONNIKENDAM.
Voor pater Staal van H. G. W.
2,—.
In de gehouden buitengewone vergadering
van aandeelhouders van de Haarlemsche
Hypotheekbank is de voorgestelde statuten
wijziging aangenomen.
Door de firma P. Mooy en Zn., uit Velsen,
is dezer dagen een nnto-omnibusdienst ge
opend tusschen BeverwijkVelsenSant
poortSohotenHaarlem (Kennemerplein).
Gisteravond is van trein 1135, die 9,16 uur
aan het slationD. P. le Rotterdam moet ar-
riveeren, bij Lis se de machine defect geraakt.
Hierdoor ondervonden de reizigers, die in
een anderen trein moesten overstappen, 20
minuten vertraging.
Uit de persoverzichten omtrent de mcl'ne-
Vart Cranenburgh en hare toelichting onttee-
nen we het volgende aan de „Leidsche Cou
rant":
„Wij zouden vandaag een en ander zeggen
over de oorzaken van de weinige belangstel
ling voor de politiek.
En dan moeten wij eerst recht doen aan den
heer v. Cranenburgh gisteren hebben wij
opgesomd wat volgens hem de oorzaken zijn
van de geringe politieke belangstelling, maar
hij noemt buiten deze nog een andere oorzaak;
wij zullen den heer v. Cr. aan het woord la
ten:
„Het materialisme, die bron van klassen
strijd, overheerschend in de vakorganisatie,
heef! ook sedert lang zijn intrede gedaan in
de politieke organisatie. Want wie zal onlken-
nen, dal daar niet bijna uitsluitend materieele
belangen besproken worden op eene wijze, die
niet in overeenstemming is met de Christelijke
naastenliefde. Wordt den kiezers daar voldoen
de onder hel oog gebracht, dat de afgevaar
digden de belangen hebben te behartigen van
geheel het volk in al zijn geledingen en
geen standsbelangen dan voor zoover die met
het algemeen belang samengaan? Of worden
zij daar niet le veel bewerkt met de stroop
kwast door hen, wier politiek leven ontstaat
of duurzaamheid ontleent aan het bevredigen
van de materiecle belangen der vergaderden?"
Wij kunnen den heer v. Cr. hier niet perti
nent tegenspreken, als hij beweert, dat velen
van de kiesvereenig'ng wegblijven, omdal daar
zou hcerschen een te materialistische stem
ming. En wij willen dan ook wel onder dc
oorzaken van de geringe politieke belangstel
ling noemen:
Ten eerste: de overheersch'.ng van maieri-
eele belangen. Doch wij voegen daaraan dan
onmiddellijk toe, dat voor de een of andere
politieke actie, welke geenszins materialistisch
kan worden gehceten, de menschen toch ook
vaak ongevoelig als lijken blijven. En deze
oorzaak aanvaarden wij dan ook onder zekere
reserve en meer in verband met wat wij op
de tweede plaats willen noemen:
Ten tweede: het streven van verscheidene
politieke voormannen naar het louter persoon
lijke eigenbelang. Deze oorzaak wordt aange
duid in den laatsten zin van bet uit het be
toog des hoeren v. Cr. geciteerde.
En deze oorzaak 'bestaat inderdaad dat
kan niemand onlkcnren.
Nu is echter dc practische vraag: boe die
oorzaken van het kwaad weg Ie nemen?
De eerst genoemde oorzaak kan worden te
gengewerkt in haar gevolgen doordat degenen,
(üc meenen, dat er in de biesvereenigingen een
te materialistische stemming heerscht, zelf po
sitief medewerken, om die stemming te ver
beteren daarbij dan gedenkend, dat ook
zij zelf, waarschijnlijk, in bedoeld opzicht niel
de volmaaktheid hebben bereikt.
En wat de tweede oorzaak betreft: men kan
hel aangeduide euvel signaleeren en zoo
medewerken om bel uit le snijden. Onmiddel
lijk zij echter erkend, dat zulks in vele ge
vallen moeiclijk, zéér moeilijk zal zijn Ic doen.
daar men er zich voor moet hoeden, dc goe
den niet le treffen tegelijk met de kwaden.
Men mag maar niet er op los slaan, om zoo
ook eenigen le raken, die zulks inderdaad ver
dienen. '1 Is in vierkanten strijd mei de chris-
Bestrating.
Meermalen, en niet ten onrechte, wordt
er in Haarlem geklaagd over do slechte
bc tratlng. De ongelijke en h iKG.ige wegen
geven maar al tc vaak reden tot mopperen.
Maar hoe slokt sommige Haarlemsche stra
ten ook mogen zijn, we gelooven, dat de
Amsterdamsche Vaart het nog glansrijk wint.
De bestrating is daar allertreurigst. De weg
is vol kuilen en oneffenheden on op sommige
plaatsen liggen ook hier de rails een eind
boven den weg. Vooral even voorbij het
Oosterplein begint de misero; daar vormen
de vele oneffenheden miniatuurheuveltjos en
de daartusschen liggende „dalen" vormen
bij regenachtig weder ware beekjes en mod
derpoelen. Groote stukken weg moeten daar
dan onbegaanbaar zijn. Een onprettige toe
stand, vooral voor de bewoners daar. En
er wordt maar niets aan verbeterd. Het
is een rijksweg en hij wordt onderhanden
genomen. Op het oogenblik is men bezig
met de verbetering tusschen Halfweg en
Sloterdijk. Maar hoelang zal hot nu nog
duren, alvorens men aan het gedeelte nabij
Haarlem is. Moet maar geduldig gewacht
worden, tot de werkzaamheden zoover ge
vorderd zijn, dat de grens van Haarlem
bereikt is? Dan is dat een zware geiulds-
proof. Zou alvast niet eenige verbetering
tot stand gebracht kunnen worden? Noodig
is het weL
lelijke naastenliefde, om de bedoelingen van
een ander verdacht le maken, fenzij deze daar
voor zelf de duidelijkste aanwijzingen geeft en
het algemeen belang het dan ook eischl. Wie
zich niet aan dezen regel houdt, voedt een
ander reeds bestaand euvel, dat ook
de belangstelling ondermijnt, en wat wij nu
even willen aanduiden:
Ten derde: het verdacht maken van waarlijk
goede bedoelingen. Terwijl aan den eenen kant
de massa soms blind is voor de demagogie van
„leiders"; ziet zij aan den anderen kant kwaad
waar alles goed is of hoogstens wat min of
nicer algemeenc menschelijkc onvolmaaktheid.
En ook dit is een oorzaak, dal goed willende
menschen wegblijven van de kiesvereeniging.
Waar verscheidenen deze organisatie trachten
te gebruiken voor eigen eer of voordeel, zou
den zij daar gaarne een tegenovergesteld op
treden willen stellen, maar zij zijn bevreesd
te worden ahngewezen als dingers naar een
zeteltje in vertegenwoordigende lichamen!
Deze op de derde plaats genoemde oorzaak
van de weinige politieke belangstelling moet
evenals de daarvoor genoemde voorna
melijk worden weggenomen door een zekere
grootmoedigheid van de waarlijk goed willen
den. Zij moeien we herhalen hetzelf po
sitief medewerken door verkeerde dingen te
beteren en, voor zoover dat niet geheel en al
gelukken kan, liet menschelijke onder de men
schen trachten te verdragen, ook al tkeft hun
dat soms persoonlij!» pijnlijk, bewust ook van
eigen menschelijke tekortkomingend'
„Onze Courant" v geeft de voigende be
schouwing:
„In ons vorig nummer maakjen wij mel
ding van een motie van notaris Van Cranen-
•burgh, aangenomen in de vergadering van
de R. K. Kiesvereeniging le Haarlem, waar
in de wen schel ijkiieid wordt uitgesproken
van de instelling van een onpartijdige com
missie, welke zal onderzoeken of, en zoo ja,
welke wijzigingen in de organisatie noodig
zijn.
Over de wijze, waarop de heer Van Cra-
nenburgh de reorganisatie zich voorstelt,
zei'de hij:
„Zóó, dat alle R. K. kiezers op de een of
andere wijze in de gelegenheid gesteld wor
den mede te werken tot de samenstelling van
een bureau van hoogstaande kalholieken
geen slandenvertegcnwoordigers, maar men
schen, op de hoogte van de nooden en be
hoeften der verschillende klassen, zóó dat
ieder kiezer overtuigd kan zijn, dat in dat
bureau bij de behartiging van bel algemeen
belang zijn standsbelang niet over het hoofd
worde gezien."
Het idéé van den heer van Cranenburgb
gelijkt veel op dat van den lieer v. d. Drift,
enkele maanden geleden in „De Tijd" geop
perd, en door ons als niet-aannemelijk ge
noemd.
Hier evenwel Is een meer bevredigend re
sultaat te wachten, omdat dc heer van Cra-
nenburgh wenscht de samenstelling van een
■bureau van hoogstaande Katholieken, bekend
met de nooden en behoeften der verschillen
de klassen terwijl de heer v. d. Drift
slechts sprak van een gezagdragend college
van intellectueelen alleen, zonder moer.
Intuschen, de motie-van Cranenburgli is
aan 'l bestuur van de Katli. Staatspartij om
voorlichting gezonden. We zullen dus wel
meer ervan hooren.
Echter moeien we liet sterk betwijfelen,
of wel een ieder zich zal richten naar een
uitspraak of verlangen van hoogstaande Ka
tholieken.
Immers, als we nu reeds ie hooren krij
gen van den voorzitter der R. K. Volkspar
tij, dat hij niet zoover wil gaan, om den
wensch van de Bisschoppen steeds als wet te
beschouwen dan hebben we weinig hoop
op dc volgzaamheid van een (zij het dan
klein) volksdeel.
Hoe dat komt? We gelooven, dat bij de
massa het beginsel zoek is, en dat men in
de praktijk meent le mogen doen, wat in
theorie wordt afgeraden, en gevaarlijk geaoht.
En is naast behendigheid en schijnkennis,
een bekrompenheid van geest, die den waren
geest van een hoogstand leider niel kan ont
moeten.
Als de gesteltenis bij den mensch komt tot
gezonde ontwikkeling, dan zal diezelfde
menseh eerder cr toe bereid zijn, om in volg
zaamheid mede te helpen aan den opbouw
van ee.n krachiigen toesland."
De Motie-Cranenbursih.
Zijn we wel ingelicht dan wil de Haarlem
sche Winkeliersvereeniging wederom een
aclie op touw zetten tegen de Haarlemsche
verplichte Winkelsluiting.
Deze vereeniging werd, meenen we, inder
tijd opgericht vooral naar aanleiding van de
verplichte Winkelsluiting in Haarlem. Het
ligl dus in haar lijn van werkzaamheden de
zaak warm te houden.
Dat zij de meerderheid der winkeliers op
haar hand zou krijgen voor de algeheele af
schaffing der verplichte winkelsluiting mag
worden betwijfeld, als men de ondervinding
der laatste jaren in dit opzicht raadpleegt.
Die ondervinding toch heeft uitgewezen dat
de meeste winkeliers blij zijn met een veror
dening, die hen niet meer verplicht ter wil
le van een concurrent hun zaak tot in den
nacht open te houden.
Er zijn echter wel voorstanders van uit
zonderingsbepalingen voor bepaalde groepen
van winkeliers.
Onze zienswijze in dezen mogen wij be
kend veronderstellen. Ook wij zouden gaarne
zien dat met de belangen van groepen win
keliers, die in de avonduren een goed deel
van hun debiet hebben, wordt rekening ge
houden. Wij hebben daar indertijd warm voor
gepleit, maar de comm. voor de winkel
sluiting adviseerde, na een grondig onder
zoek, en dc gemeenteraad besloot tot ver
plichte winkelsluiting na 8 uur 's avonds voor
alle winkeliers.
Wij zijn het echter niet eens met de op
vatting dat nu weer eens van voren af aan
moet worden begonnen met de actie, om
dat de omstandigheden zicli nio! hebben ge
wijzigd sinds het laatste raadsbesluit. Met
name kwam in de samenstelling van den ge
meenteraad geen wijziging, die een ander
raadsvotum zou mogen doen verwachten.
Zulk een actie is monnikenwerk en ver-
slondigen menschen onwaardig.
Is er eenmaal een nieuwe Raad, dan is
misschien de tijd aangebroken nog eens een
kans te probeeren.
Bedoelt dc actie tegen de verplichte win
kelsluiting nu meer een ageeren bij de raads
verkiezingen, dan dient deze actie, naar on
ze opvatting, te worden gevoerd in de Kies-
vereenigingen. Wij zouden den tegenstanders
van winkelsluiting, van welke politieke rich
ting zij ook mogen zijn. ook den welgemeen-
den raad willen geven zich aan dit, ons, ad
vies te houden, als zij inderdaad eenig suc
ces willen behalen, indien dit mogelijk is.
De Roomsch-Katholieken zullen dat na
tuurlijk doen.' maar mochten anderen soms
van meening zijn dat hpt voordeeliger is
voor dit speciale doel aparte candidaten te
stellen, dan voorspellen we ze een eclatante
nederlaag.
In het beste geval we gelooven dat zeltS
niet zouden de dissidenten er in slagen
misschien één candidaat in den gemeenteraad
te brengen. Maar deze eenling zal in den
Raad weinig of niets kunnen uitrichten.
Uit practische overwegingen dus zouden
we den ageerders willen toeroepen: versmit
uw krachten niet, maar maakt ze zoo produc
tief mogelijk op de door ons bovenomschre
ven wijze.
Barometerstand 782. Vooruit.
OPGAVE VANs
Medegedeeld door het Kon. Ned. Meteorolo
gisch Instituut te Dt Bildt.
Naar waarnemingen verricht in den morgen
van 26 Januari 1923.
Hoogste Barometerstand 780.3 m.M. to
Scilly.
Laagste Barometerstand 731.2 m.M. le Roest,
Verwachting van den avond van 26 tot den
avond van 27 Januari:
ZwpüiTie tol matige wind uit westelijke rich
tingen, nevelig tot zwaar of haU'bewolkt, wei
nig of geen regen, zelfde temperatuur.