a
De stichting der R.-K. Universiteit.
In het dankschrijven, in September 1.1.
3oor het Doorluchtig Episcopaat aan de
Katholieken van Nederland geri r, werd
de hoop uitgesproken, spoedig iudere in
lichtingen te kunnen verstrekker, omtrent
de plannen tot stichting der R. K. Uni
versiteit. De voorbereidende maatrege
len zijn nu zoo ver gevorderd, dat het
Bestuur der Sint Radboudstichting 1) de
volgende mededeelingen kan doen.
Den 25 November 1911 werd door het
Gemeentebestuur van Nijmegen tot het
Bestuur der St. Radboudstichting een
schrijven gericht, waarin belangrijke me
dewerking van de Gemeente werd toege
zegd, in geval de R. K. Universiteit daar
ter stede zou worden gevestigd. In Fe
bruari 1912 werd eenzelfde schrijven ont
vangen van de Gemeente Maastricht.
Den 17den Maart 1919 werd door een
commissie, ingesteld door den gemeente
raad van Nijmegen, een schrijvengericht
tot het Doorluchtig Episcopaat, waarin
een plan van samenwerking werd voor
gesteld tusschen de Sint-Radboudstich-
ting en de Gemeente, om te komen tot
oprichting eener R. K. Universiteit, die
in verband met de geschiedenis der stad
Keizer-Karel-Universiteit zou worden ge
noemd.
Naar aanleiding daarvan werd den
3den November 1919 ten paleize van
Mgr. den Aartsbisschop een Commissie
van Voorlichting geïnstalleerd, bestaan
de uit negen Ieden2), die ten doel had
rapport uit te brengen aan het Episco
paat en de andere leden der Sint-Rad-
boudstichting over bepaalde haar voor
gelegde vraagstukken inzake voorlichting
der Universiteit.
Spoedig daarna werden ook door an
dere Gemeenten aan de Sint-Radboud-
stichting plannen voorgelegd v m samen
werking voor een te stichten b jzondere
Universiteit n.l. door de Gemeenten
Tilburg en Den Bosch later ook door de
Gemeente Maastricht. In den jongsten
tijd voegden zich daarbij voorstellen van
particuliere zijde uit de gemeente 's-Gra-
venhage.
Reeds spoedig bleek, dat, ook veron
dersteld ruime financiëele medewerking
van een Gemeente, voor een Universiteit
met drie Faculteiten, n.l. die der Godge
leerdheid, der Rechtsgeleerdheid en der
Letteren en Wijsbegeerte v./i Je deze
op het peil staan van de andere Neder-
landsche Universiteiten de gelden,
waarover de S. Radboudstichting be
schikte, ontoereikend waren. Jaaroin
werd een Comité van Actie tot richting
eener R. K. Universiteit (Caskr.) in het
leven geroepen, dat bestond i$t ..en tijde
lijk Hoofdcomité en negen Diocjsane Co-
rnité's, waaronder ressorteerden de Comi
té's, in alle Parochiëh opgericht. Sinds
het beëindigen der Stichtin s xtie op 1
Sept. 1.1. staan Diocesane en 'arochiale
Universiteits-co .ité's onder ct Be
stuur der St. R .uboudstichting. De stich-
tings-actie heeft als resultaat gehad, dat
ruim twee mi:doen gulden werd bijeen
gebracht, de som door het Doorluchtig
Episcopaat, gevraagd, om tot stichting
v. n de Universiteit met drie Faculteiten
te kunnen overgaan.3)
Tot deze stichting kon dus worden be
sloten. Voor het bestrijden der jaarlijk-
sche onkosten moet daarbij echter ten
stelligste gerekend worden op een gun
stig resultaat van de jaarlijksche geld
inzameling, die cloor het Episcopaat aan
..11e Parochiën is voorgeschreven. Deze
zal jaarlijks in e maanden October en
November geschieden door de Parochiale
Comité's. De oporengst van deze collecte
zal tevens moeten dienen tot voorberei
ding van de Faculteiten der Wis- en Na
tuurkunde en der Geneeskunde. We
gens de zeer hooge kosten van stichting
en onderhoud dezer beide Faculteiten
mag de oprichting er van eerst na resp.
vier en twintig eii negen en veertig jaar
(den wettelijken termijn) worden ver
wacht. En dit nog alleen, indien de resul
taten der jaarlijksche inzameling bevre
digend zijn. Alleen een meer vrijgevige
steun van Rijkswege en buitengewone
schenkingen kannen die oprichting be
spoedigen. dor een groot deel blijven
bloei en uitbreiding der R.K. Universi
teit dus afhankelijk van de werkzaam
heid der Parochiale comité's.
De beslissing over de plaats van ves
tiging der Universiteit viel zeer moeilijk
te nemen, omdat er voor meerdere steden
ernstige argumenten waren aan te voe
ren. tenslotte is én door de Commissie
van Voorlichting èn door het Bestuur der
St. Radboudstichting bij ruime meerder
heid geoordeeld, dat de stad, van waar
uit de actie tot stichting was begonnen,
in ieder geval niet minder geschikt was
dan andere steden. Met het Bestuur der
Gemeente Nijmegen werden bereids be
sprekingen gehouden en is overeenstem
ming verkregen, zoodat het voorstel van
B. en W. binnenkort in den Raad zal
worden behandeld. Bij een gunstig ver
loop kan de opening der R.K. Universi
teit in het najaar van 1923 worden ver
wacht. De organisatie is reeds in groote
lijnen vastgelegd door de Commissie van
Voorlichting, terwijl aan een Commissie
van Organisatie is opgedragen pla
voor de verdere inrichting uit te we
Tot leden dier Commissie werden
logen, die reeds den tweejarigen c
voltooiden, voor wie echter capita sAjc
ta die ïstig kunnen zijn. Aan de inrichtin
van een speciaal phiiosophisch instituut,
zooals b.v. door Kardinaal Mercier te
Leuven werd gesticht en zooals ook voor
Keulen was beraamd, kon om verschillen
de redenen nog niet worden gedacht.
Dit staat op 't program als ook de beide
andere Faculteiten zullen zijn gesticht.
In de afdeeling Letteren zullen o.a. ook
de moderne talen worden gedoceerd de
inrichting van den cursus in de Engel-
sche Taal- en Letterkunde zal echter
niet onmiddellijk, maar binnen enkele
jaren geschieden.
In dc Faculteit der Rechtsgeleerdheid
zal o.a. ook bijzonder aandacht worden
geschonken aan de Wijsbegeerte van
het Recht en aan het Canoniek Rechl.
Voor de inrichting der Bibliotheek zal
spoedig een afzonderlijke actie worden
georganiseerd. Meerdere waardevolle
boekerijen zijn reeds aan de St. Rad
boudstichting geschonken of toegezegd.
Voorloopig zullen bij de inrichting der
Bibliotheek meer,, speciaal de z.g.n.
Instituutsbibliotheken worden verzorgd.
Verdere mededeelingen over de vak
ken en de daarvoor aangewezen titularis
sen zullen zoodra mogelijk worden ge
publiceerd.
1) Het Bestuur der St. Radboudstich
ting bestaat uit H. H. D. D. H. H. den
Aartsbisschop en de Bisschoppen van Ne
derland als vaste leden, benevens uit een
aantal (minstens vijf) niet vaste leden,
n.l. Prof. Dr. G. A. H. Bauduin te Roer
mond, Jhr. W. E. Bosch van Oud-Amc-
lisweerd te Utrecht (Secretaris), C. L.
Bressers te Dongen Jhr. P. J. A. S. M.
van der Does deWillebois te 's-Hertogen-
bosch, Jhr. Mr. P. J. A. A. M. van Nispen
tot Sevenaer te Arnhem, P. P. Wiegman
te O verveen, Mgr. B. A. de Wit te
Utrecht.
2). Prof. Dr. J. Th. Beijsens te Soesl.
Dr. W. A. Boekei man te U recht, Dr.
P. G. M. Dirckx te Bavel, Dr. J. H. E. J.
Hoogveld te Utrecht, Mr.W. M. van Lan-
schot te 's Hertogenbosch, Mr. J. R. H.
van Scli ik te 'sGravenhage, Prof. Dr.
Jos. C. F. H. Schrijnen te Utrecht, Dr.
H. E. J. M. van der Velden te Nijmegen.
Mr. A.' I. M. J. Baron van Wijnbergen te
Utrecht.
3.) Van de uitgave van een Verslag
boek., waarin zouden vermeld worden alle
comité's, benevens de opbrengst der inza
meling in alle Parochiën, is voorloopig
om de onkosten afgezien. Eenige mede
deelingen mogen hier volgen. Uit het
Aartsbisdom kwam in f401.432.05; uit
het Bisdom Haarlem f 338.685. 67)4 1 u'{
het Bidsom 's-Hertogenbosch (bij Casku)
f 390.802.06 uit het Bisdom Roermond
f 204. 112,25; uit het Bisdom Breda
f 156.350., van instellingen, die onder
meerdere bisdommen vallen of buiten
landers f 34.558.97. Met bijzondere be
stemming (grootendeels uit het Bisdom
's-Bosch) f53.500. Met gereserveerd
vruchtgebruik uit 't Aartsbisdom f5.000,
uit het Bisdom 's-Hertogenbosch
f 20.000. Toegezegd hij stichting (uit
verschillende diocesen) o i geve er f20.0( 0.
Van een onbekende uit het Bisdom Haar
lem f 500.000 (in tien termijnen.) Verder
zijn meerdere giften in termijnen toege
zegd, die tot de jaarlijksche bijdragen
worden gerekend.
ORDE EU ARBEID.
EEN DREIGENDE U1TSLU1TINQ?
Vrijdag hebben de patroons-organisaties,
betrokken bij de staking op het betonwerk
van het nieuwe postkantoor in de Spuistraat
en bij de staking op de Borneokade te Am
sterdam, met de Federatie van bouwvak
arbeiders een bespreking gehad. De Federatie
had deze conferentie aangevraagd.
Intusschen heeft de Aig. Patroonsver-
eeniging, de Grondwerkers-Patroonsver-
eeniging en ook dc R.K- Patroonsvereeniging
aan hun leden toestemming gegeven bij
een langer voon .uren van het conflict de
werklieden der Federatie uit te sluiten.
ONTSLAG AANGEZEGD.
De Eerste Hollandsche Vensterglasfabriek
te Maassluis heeft Donderdag aan haar per
soneel ontslag aangezegd tegen 2 Februari
a.s. Hierdoor komen 300 arbeiders werkeloos.
De directie deelde inha tr kennisgeving aan
de arbeiders mede, dat het haar door de
steeds dalende buitenlandsche valuta en de
stijging van de kolenprijzen, thans niet lan
ger mogelijk is, de fabricatie voort te zetten.
De steeds toenemende moeilijkheden der
laatste maanden zijn oorzaak, dat de fabriek
een zeer grooten voorraad onverkocht glas
in haar magazijnen heeft opgeslagen.
KANSEL NIJVERHEID.
UIT DE PERS.
noemd twee personen uit het bestuur
n.l. Jhr. Mr. Paul J.
van Nispen tot Sevenaer en P. P. Wieg-
Stfchting,
Jhr. Mr. Paul J. A. A. M.
man, benevens Dr. J. H. E. J. Hoogveld
en Prof. Dr. J. C. F. H. Schrijnen, welke
Commissie zich als Voorzitter koos Jhr.
Mr, Paul van Nispen tot Sevenaer en als
Secretars assumeerde Mr. C. Prinzen te
Oosterbeek.
Omtrent de organisatie kan" voorloopig
het volgende worden meegedeeld
De Theologische Faculteit zal alleen
bevatten een z.g.n. cursus maior, n.l. voor
personen, die de gewone voorbereiding
voor het priesterschap, n.l. den tweeja
rigen cursus in de Wijsbegeerte en den
vierjarigen in de Godgeleerdheid hebben
beëindigt. aan Seminarie of Klooster
school. De cursus major zal minstens drie
jaren duren, waarbij'voor het doctmaal
(evenals in Washington en volgens het
nieuwe Akademisch Statuut in de andere
Faculteiten) een hoofdvak en twee bij
vakken kunnen worden gekozen.
In de Faculteit der Letteren en Wijsbe
geerte zal een ruimer plaats aan de Phi-
ïosophie worden geschonken dan het ge
val is aan de Rijksuniversiteiten. Er zul
len daarom meerdere titularissen voor de
Wijsbegeerte worden aangewezen.
Het onderricht is in het bijzonder
dacht voor de Litteratoren en Juristen,
niet zoozeer als bovenbouw voor Theo-
EEN KROONGETUIGE.
GEEN iDEAUX MEER.
Op initiatief van den Ned. Grossiersbond
had Vrijdag j.l. te Amsterdam een vergade
ring plaats van fabrikanten, grossiers en
detaillisten, ter bespreking van eventueel te
nemen maatregelen tegen he< steeds verder
voortwoekeren van het cadeaux systeem.
Na een inleiding van den heer H. Leem
huis, secretaris van den Ned. Grossiersbond,
volgde een gedachtenwisseling, waaraan
zoowel door voor- als tegenstanders van het
stJsel werd d;elgeno: e Tenslotte w ri
inet enkele stemmen tegen een moiie aange
nomen, waarin de vergadering de wenscne-
lijkheid uitspreekt her cadeaux-systeem te
beperken en waar noodig te bestrijden en
een commissie te benoemen, die de middelen
daartoe zal overwegen.
Deze commissie zal bestaan uit vier fabri
kanten, drie grossiers en twee detaillisten.
i3fO;.D NIEUWS.
VAfó OM ZE.
PRAAOLOOZE TELEFOON r^St
De Commissie van Herstel heeft het door Dultschland aangevraagde
moratorium verworpen en eischt betaling van een haii müüard gouden
marken op 31 Januari a.s.
De commissie van herstel.
OPLICHTING VAN BANKEN
ARNHEM.
Twee personen gearresteerd
De Tel. vertelt: Donderdagmiddag ging
door Arnhem het gerucht, dat eenige per
sonen een drietal banken te Arnhem voor
groote bedragen hadden opgelicht. Bij onder
zoek bieek ons, dat er inderdaad van een op-
lichting op groote schaal sprake was. Toen
wij ons om nadere gegevens bij den commis
saris van politie vervoegden, verzocht deze
ons in verband met het loopende onderzoek
nog geen bijzonderheden aangaande deze
zaak te publiceeren.
Thans kunnen wij echter nader mede-
deelen, dat sedert een paar dagen een tweetal
als heer gekleede personen met valsche pa
pieren in de stad rondliepen, deze Donder
dagmiddag de gelegenheid gunstig achtten
om hun slag te slaan. Een bank werd voor
15000 en een andere voor 14000 opgelicht.
Een derde poging mislukte echter. De politie
werd n.l. gewaarschuwd met het gevolg,
dat een der mannen werd gearresteerd.
Daar de gearresteerde niets bij zich had, ver
moedde de politie, dat nog andere personen
in deze zaak betrokken waren. Een uitlating
van den gearresteerde was voor de Arnhem-
sche recherche voldoende, om zich direct
naar Nijmegen tv begeven, waar inderdaad
de tweede dader (evenals zijn collega, een
Amsterdammer) in een hotel gearresteerd
en naar Arnhem overgebracht werd. De
aangehoudene bleek, behalve de gestolen
f 29000 ook nog 79onvcrkochte valsche gelds
waardige stukken in zijn bezit te hebben.
Zij zijn beiden ter beschikking van den Offi
cier van Justitie gesteld.
De Fransche actie aan de Roer.
De staat van beleg in Beleren.
VERKEER EN POSTERIJEN.
GRIEKENLAND BESMET VERKLAARD.
UküBOUW £3 VISSCHERIJ.
De hulp aan Oostenrijk.
UI. he, oude be£? .ehled
INGEZONDEN
LEVENSDURF
DE KLOVE
Voor de bevolking van het
Roerbekken.
Tegen de bezetting van de Roer.
Een kardinaal over de bezetting van
de Roer.
Verklaringen van Le Trocquer.
De schuld van Engeland aan de Ver.
Staten.
LONDEN, 26 Jan. Baldwin komt mor
gen te Londen aan, en het vraagstuk van
de schuld aan Amerika zal waarschijnlijk
in de volgende week door het kabinet
worden besproken. Het is niet waar
schijnlijk, dat Baldwin naar Amerika zal
lerugkeeren, en dientengevolge zullen de
onderhandelingen wo den voortgezet
door den EngcLschen gezant, nadat het
belangrijkste voorbereidende werk gedaan
is
Ierland
Amerika en Europa.
Een Turksche aanslag op Engelschen.
Een ontploffing.
PROV. STATENKIESKRING ZAANDAM.
Aan de Kiesgerechtigden.
Door een onbegrijpelijke vergissing is
èn op de opróepingskaarten èn op de
stembiljetten voor de verkiezing der gros
lijst de naam van den candldaat G. de
Ru vier, van Heemskerk, uitgevallen.
Den kiesgerechtigden deelen wij hier
door mee:
le. Dat zij op de oproepingskaart den
naam G. de Ruyler moeten lezen tusschen
de namen A. F. Ranshuysen en W. v. d»
Stok van de alfabetisch gerangschikte
Candida lenljjst.
2e. Dat zoo spoedig mogelijk de nieu
we, dus de verbeterde stembiljetten wor
den toegezonden, waarop de 16 candidal
len voorkomen; de eerst gezonden biljeb
ten met 15 namen moeten dan, als on
geldig, vernietigd worden.
3e. Dat vóór 15 Februari de uitslaj
der stemmingen bij den heer G. Kroon
adjunct-secretaris, te Krommenie, moei
vermeld zijn.
G. BARNHOORN, Voorzitten
li. KROON, adi.-Secretaris.
Spert en Spel.
BINNfföLAMDSOÜ! NIEUWS.
Excelsior wint met 275 caramboles de
uitgeloofde medaille.
u
Onder bovenstaand opschrift schrijft de
Hoefijzercorrespondent van het „Handels
blad":
„De bekende Amsferdamsche Studenten
vereniging S. L. heeft, blijkens een ver
slag in ons Ochtendblad, haar leden ver
gast op een rede van den Belgischen socia
list Emit Vandervelde over de Nederlandsch-
Beigische betrekkingen. Vermoedelijk heeft
de genoemde vereeniging gedacht, dat zulk
een rede zou kunnen bijdragen tot verbe
tering van die betrekkingen, maar dan moe
ten wij toch zeggen, dat ze eer het tegen
deel heeft bereikt. Zelfs wanneer we alle
mogelijke voorbehoud laten gelden voor een
natuurlijk niet stenografisch verslag, dan
ligt do onwaardigheid van deze rede er
boven op.
De heer Vandervelde zou beweerd hebben,
dat België nooit ten volle de vruchten van
de vrije Schelde heeft geplukt. De opkomst
van Antwerpen is daar om de buitengewone
vrijmoedigheid van deze bewering aan te
toonen. De heer Vandervelde zou verder heb
ben beweerd, dat het politieke accoord van
Versailles de vrijheid van de Schelde, de
verdediging van den zak van Limburg en
de opheffing der Belgische onzijdigheid zou
brengen. Indien de heer Vandervelde hier
mede heeft willen zeggen, dat er in poli
tiek opzicht iela zou veranderen door het
verdrag en wat bedoelde hij anders
dan is dit alleen waar voor wat de op
heffing der onzijdigheid belangt. Ten aan
zien van de twee andere punten is het
onwaar. De spreker zou voorts hebben be
weerd, dat België de overeenkomst toekende.
Onwaar; zijn gedelegeerden weigerden dit
'■p het laatste oogenblik. De Nederlanders
- zoo zou de heer Vandervelde hebben ge
zegd hebben de Wielingenquaestie naar
voren gebracht. Onwaar: dat hebben de Bel
gen gedaan en hun gedelegeerden hebben,
om die quaestie, schoon deze volgens hun
eigen voorstel onbeslist was gelaten, op het
laatste oogenblik de onderteekening gewei
gerd. En eindelijk zou da heer Vandervelde
hebben verzeke-d, dat de Belgische regeoring
er nooit aar ftde-ht heeft het Bel'-' 11 e an-
nexionisme men. Het boek (1ar-
dieu en de delingen van baron Te' ens
in „Le Fiom- au" hebben het tegendeel be
wezen.
Zulk een reeks van onwaarheden, die een
verslaggever onmogelijk kan hebben misver
staan, drukken op deze gehoele rede zulk
een stempel van ergerlijke onwaarachtig
heid, dat wij recht hebben om te zeggen:'
dit is de allerslechtste manier om het geschil
tusschen de twee landen uit de wereld to
hel oen.
Wij moeten er bijvoegen, dat de ver
eeniging S. L. iets dergelijks eigenlijk wel
had kunnen verwachten. De h'er Vander
velde immers is. als oud-minister èn gede
legeerde te Ve allies, mede-lichtig geweest
aan den (gelukkig mHukten) a/in-'ag, dien
zijn regeering op ons land heeft beraamd.
Hij kon dus, in het hangende geschil, slechts
„kroongetuige" wezen;.
Van do Belgische kroon.
En zulke getuigen plegen niet de meest
betrouwbare te zijn.
i o i a i
Ml li
u&a I f If i
LONDEN, 26 Januari. Dc commissie van
herstel te Parijs heeft vandaag verklaard, dat
Dultschland in het algemeen in gebreke is, cn
Duitschland's verzoek om een moratorium ge
weigerd.
geallieerden. De moeilijkheden spruiten voort
uit liet feit, dat de ambtenaren aan het rijk
gehoorzamen en storingen veroorzaken bij de
spoorwegen en de tinancieele diensten. De
arbeiders geven echter blijk van koelbloedig
heid en schijnen niet besloten om zich te laten
g gestr
schijnt dc laatste 24 uur
ror-
jewijzigd te
den,
zij'n.
De samenwerking tusschen de geallieerde
deskundigen cn het leger is volkomen.Er is
geen sprake van liet terugroepen uif Essen
van dc geallieerde ingenieurscommissie bij
de Duitsdie steenkoolmijnen.
PAKIJS, 26 Januari. Le Trocquer wees
erop, da er Volkomen overeenstemming be
staat tusschen dc Ftansche, Belgische en
Itliaansehe afgevaardigden in de controle-
TE
DOOR DEN STROOM GEDOOD.
Vrijdagmiddag verrichtte de 38-jarige mon
teur Kuiper in de electrische centrale Noord
aan de overzijde van het IJ werkzaamheden,
toen hij eensklaps in aanraking kwam met
een der onder stroom staande spoelen van een
machine. Hij was terstond dood. Het lijk van
den ongelukkige die gehuwd is, werd naar de
Westerbegraafplaats is overgebracht.
MIJNEN TE VLISSINGEN AANGESPOELD.
Hotels en aangrenzende woningen ontruimd.
Vrijdagmiddag zijn te Vlissingen tusschen de
paalhoofden van den Noordzeeboulevard twee
aan elkaar verbonden mijnen aangedreven. De
hotels en aangrenzende woningen op den bou
levard werden ontruimd. De marine zal trach
ten de mijnen onschadelijk te maken.
ONVEILIG TWENTHE.
Door inklimming door een kelderraam is
ingebroken in het postkantoor tc de Lutte
bij Oldenzaal. Met valsche sleutels heeft men
blijkbaar beproefd de brandkast te openen,
wat niet is getukt. Vermist worden een zil
veren horloge en een aantal zilveren thee-
lepeltjes.. In verband hiermede heeft de grens
politie twee Duitschers gearresteerd.
EEN MYSTIFICATIE.
We lezen in de „Tel.":
Naar aanleiding van een desbetreffend be
richt, dat wij ontleenden aan een bekendma
king in een der plaatselijke bladen van dc
„Kreis Ahrweiler", volgens hetwelk jhr. van
Kamebeek door het Ambtsgcricht gezocht
werd, omdat hij met z'n auto over den straat
weg Hemmessen-Althnahr zou hebben gere
den, voor welk euvel hij 5000 mark boele
zal hebben te betalen of 50 dagen zal moe
ten zitten, deelt het ministerie van Buiten
landsche Zaken ons mede, dat hier van een
mystificatie sprake moet zijn, daar de minis
ter nooit in de bewuste omgeving is geweest.
ARME CIRCUSMENSCHEN.
Te Rotterdam heeft, in het begin van dezen
winter, de Italiannsche Circus Cardinalc Frn-
telli, onder directie van een Duitscher, Her
man Althoff, een reeks voorstellingen gege
ven, welke echler plotseling onderbroken
werd, omdat de directie failliet was verklaard
De houten tent op de Veemarkt, welke ei
gendom van den circus bleek te zijn, werd
afgebroken en opgeborgen in een pakhuis
aan den Berkweg, onder het viaduct van den
Zuid Hollandschen ESecSriichen Sp orwegt.
Thans is alles wat den circus in e' 'indom
toebehoorde, voor 4000 verkocht aan den
lieer Desmet te Eindhoven, een broeder van
bet slachtoffer van den moordaanslag bij
Valkenswaard. Verscheidene artisten van den
circus zijn echter nog te Rotterdam, waar zij
een kommervol bestaan lijden. Door eenige
liefdadigheid worden zij nog zoowat op de
been gehouden, in afwachting van betere tij
den.
hield.
De commissie besloot, de betalingsstaten, die
le Londen in 1921 zijn vastgesteld, te herstel
len. Ook zal zij volgens berichten uit Pa
rijs een mcdedeeling aan Duitschland rich
ten, waarbij de betaling van milliard goud
mark op 31 Januari van Duitschland wordt ge
vraagd.
ESSEN, 26 Januari. De Fransche plaatselijke
commandant heeft den commissaris van po- commisie. Le Trocquer en Weygand hebben
je gezegd, dat de Fransche troepen voortaan allebei den indruk gekregen, dat alles is voor
bij aanva.kn van dc bevolking op hun poslcn bereid en uitgevoerd door leiders, die
van de vuurwapenen gebruik zullen maken, meesters zijn.
Hij verzoekt daarom dc politie, als zij dc me- Bij de-besprekingen van gisleren tc Dussel-
mgie met meer m loom kan houden, achter dorf (nsschen Le Trocquer, Degoulle, Wev-
de Fransche posten te schuilen. De cornmis- gand, Cost® en Tannary hebben'de Fransche
saris heeft geantwoord, dat de Duitsche politie generaals lot in de uiterste bijzonderheden de
nc n.mmer ac.iter de Fransche troepen zal vraagstukken besproken van de handhaving
erugtrefdken om dezen i rij baan tc laten om van het vervoer, de lcvensmiddelenvoorzic-
op haar tandgenooien te schieten. De politic „ing van dc bevo king en de geldcirculatie,
r.l m hel belang van de bevolking botsingen yjj hebben met algemcene stemmen een pro
gramma opgesteld voor de uilvoering der
maatregelen, en de noodigc schikkingen ge
troffen, opdat de Fransche industrie onmid
dellijk de leveringen van cokes en steen
kool zal kritgen, door middel van een pro
gressieve actie, .waarvan zij de bijzonderheden
hebben vastgesteld.
Le Trocquer zal over een week naar de
Roer lerugkcercn om zich rekenschap le
geven van de uitvoering van het programma.
PARIJS, 26 Januari. Generaal Weygand
keert morgen le Parijs terug.
MUNCHEN, 26 Januari. De Korrespondenz
Fransche zijde werden er eenige schoten ge- meldt dat de Beiersche peering
lest, en de cavalerie trok op met getrokken dcn. staat van beleg heeft afgekondigd, aan-
sabel. Voor zoover tot dusver is vastgesteld Rezi,e? de 'mtionaal-soc.aust.sche arbeiders-
is er niemand gewond. j,ar.llJ .le^r'owr, fIe verordening welke open
DORTMUND, 26 Januari. Sinds de Fran- '«chlbfenkomslen verbied! verklaard heeft,
schcn gisteren, zooals reeds gemeld is, bij het !r"enovcr hel ^atsgezag te zullen
filiaal van de rijksbank 750 miljoen mark '1"la scn'
in beslag hebben genomen, bestemd voor
uitbetaling van de loonen bij dc firma De Conferentie te L3USantl6.
Hoesch, gaan zij voort een tot in dc kleinste LAUSANNE, 28 .Tan. Ismet pasja heeft
kleinigheid gaand toezicht uit te oefenen, aan oen doel van de Turksche delegatie
Fransche posten houden eiken particulier aan last gp-jcven, Zaterdag Lausanne le ver
die de rijksbank met een actetasch of hand iajen. In Turksche kringen van de con-
koffer verlaat en kijken na ot deze geen feren|je verklaart men, dat men in het
geld bevallen Deze maatregelen hebben de hlAc T-f f
beroering onder de bevolking ten top ge- fl". van Ismet een teekeu moet zien,
voerd dat het waarschijnlijk is, dat de afvaardi-
ESSEN, 26 Januari. Overal stijgen de prij- S'nS met een formeel neen zal antt-
zen der levensmiddelen tengevolge van de woorden op de voorstellen d r gealli-
Fransche bezetting. De prijzen zijn van den eerden, zooals die vervat zijn in het ont-
21 sten tot den 27sten over het algemeen met werp-verdrag.
meer dan 20 pCt. gestegen.
DUSSELDORF, 26 Januari. Het was van
ochtend volkomen kalm.
Bij d" betoogingen van gisteren zijn er 19
pers" waaronder 15 vreemdelingen, gear-
reste
BL 26 Januari. De ambtenaren van
met de troepen trachten le vermijden.
DUSSELDORF, 26 Januari. Het spoorweg
bedrijf op het centraal station alhier slaat vol
komen stil. Zoo ook op het station Leerendorf.
De ambtenaren en arbeiders hebben het sla
tion verlaten, locn enkele plaatsen daarvan
door de Franschen werden bezet.
Naar aanleiding van dc proteststaking van 2
uur van de rijks, slaats- en gemeenteambte
naren heeft vandaag oek tusschen 5 en 7 uur
het geheele telegraaf-, telefoon cn postverkeer
sliigeiêgcn!.
Later in den middag hadden er in de hoofd
straten samenscholingen plants. Over de Kö-
higsallee trok een onafzienbare stoet onder
het zingen van vaderlandschc liederen. Van
het afgelooren jaar 1974 818 KG. voor et
waarde van f S0S.251 tegen 596.491 K.t
voor een waarde van f 513.587 in 192
Da uitvoer daarentegen beliep verleii
jaar: 24.081.439 KG. voor oen waarde v»
f 22.640.S42 tegen 22.S13.45 K.G. voor'e*
waarde va 1921.
Hr moet dus hoel wat meer (ongeve,
1.3 millioon K.G.T mee rwo-den uitgevoei
om het bedrag van 1921 «enigszins te ovai
treffen
BIJ GEBREK AAN FRANKEERZEGEL!
Wegens de staking in hot boekdrukkers
bedrijf, waardoor geregelde aflevering val
frankeerzegels niet 1cm pbats vind n, zul
len binnen!: r'. me: Kninkljko g edkeu.i
de neg in voorraad zijnde lu htpostzegel
van 10, 16 en 69 cent, voor gewone frankee
ring worden uitgegeven.
De Minister van Arbeid, Handel en Ni)
verheid, heeft uit overweging, dat volgens ia
gekomen ambtelijke berichten in Griekenlani
pest, Aziatische cholera, vlektyphus en pok
keil voorkomen, dat land besmet verklaar
wegens genoemde ziekten.
AANG T E ENTTE STUUK SN
ENZ. NAAR DUITSS UITL AND.
Do directeur-generaal doe Posterijen ej
Telegrafie maakt btkand, dit het maximun
bedrag voor postwissels, voor met verrekei
ning tease ai- gt e:ood> stukken, brieves
en doosj-s met aangegeven waarde, zoomed*
voor kwitanliën, naar Duivsvbland is ver*
hoogd tot 150.C09 mark.
PARIJS, 23 Jan. Dc Oostenrijksche kan
selier, de minister van buitenlandsche za
ken, dc rijkspresident van dc nieuwe na-
lionale bank cn mr. Zimmerman, de alge-
het 1. sische ministerie voor wetenschap, meene commissaris van den Volkenbond,
kunst en volksontwikkeling hebben besloten, zijn vanochtend te Parijs aangekomen,
een zeker percentage van het uit hun dienst
betrekking voortspruitende inkomen voor een (Jj) (Jg FrailSChe Kamer,
keer ter beschikking te stelten ter bestrijding PARIJS, 26 Jan. De Kamer heeft de
van den nood m et oerge ie bespreking van de financieels wet be-
«Eb.™ door „d.r .rf «Tf hVrlM Ti
het zingen van vaderlandschc liederen. Voor «ffectic f op de begrooting voor liet
stad en district Kreuznach is de staat van be- lolam aantal manschappen der troepen
leg afgekondigd. van 'h«t Fransche leger, ten laste van
De uitzettingen van hoofdambtenaren in de oorlogsbegrooting, en de begroeting
het oude en nieuwe bezette gebied duurt
voort.
HET MOND- EN KLAUWZEER.
De proeven van Dr. Pfdiffer.
Het officieel orgaan van den F. N. Z. meldl
het volgende:
Tot nadere kennismaking met de aan het
laboratorium van Prof. Pfeiffer in Thiirin
gen genomen proeven in zake mond- en
klauwzeer en de bestrijding dezer ziekte, heb
ben de veeartsen Dr. A. Hoefnagel, Utrecht
en dr. S. Overboscli, Gouda aan dit labora»
torium een bezoek gebracht.
Hun is gebleken, dat dc meer practisclu
proefnemingen aldaar belemmerd worden
door de zware economische omstandigheden
waarin Duitschland verkeert, en met nam»
door gebrek aan goed proefmaferiaal. Prof
Pfeiffer evenwel is bereid, zijn medewerkinj
te verleencn tot doorzetting der proefnemi»
gen in Nederland.
De Bond van Kaasproducenten, gevestigd h
Gouda, heeft hierin aanleiding gevonden ore
aan den Minister van Binnenlandsche Zakei
en Landbouw mjs den meeaten aandrang ti
verzoeken, alle mogelijke stappen te wille»
doen, dat van de aangeboden gelegenheid ce»
zoo ruim mogelijk gebruik worde gemaakt.
Oorspronkelijke roman d H B v d SANDF
Prijs gebonden 4 59. Iranco p p 4.75
Prijs gebrocheerd 3.*ranco p.p. f 3.25
Roman van denzelfden popula:<-en schrijver
Prijs gebrocheerd 2.25 franco p.p f 2.50
Verkrijgbaar bij den boekhandel en bij de
N.V. DRUKKERIJ .DE SPAARNESTAD".
KEULEN, 26 Januari. Onder groote
geestdrift is op de beurs een betooging
gehouden voor do bevolking van bet Roer
gebied. Een inzameling voor de slachtof
fers van do bezetting in het Roerbekken
bracht in een half uur tijds nj 10 mil-
lioen mark op.
BRUSSEL, 23 Januari. Do Belgische
arbeiderspartij en de syndicale commissie
hebban een groote affiche aangep'akt:
„Waarom zijn onze soldaten in te Roer?"
Zij gispen de hou'ing vin Be'gi i, dat aan
die expeditie heeft deelgenomen.
PARIJS, 26 Januari. Kardinaal Mar-
drin, de aartsbisschop van Lyon, spreekt
in een herderlijken brief over „len gods-
dienstigen en socialen vrefe". Hij herin
nert aan de vreeselijke cri-is, die de we
reld door maakt. Millioenen so'daten zijn
gevallen, deels in dienst van eon monarch,
die naa een tyrannenheer.-ebappij streef
de, en anderen tor verdediging van het
vaderland, het recht en de vrijheid. Niet
tegenstaande het sluiten van den vrede
blijft do ongerustheid bestaan, want de
aanvaller, die terecht veroordeeld is om de
bouwvallen te herstellen, wendt voor, dat
hij daartoe niet in staat is en tracht zich
op allerlei slinksehe wegen to onttrekken
aan het nakomen van de door hem on-
derteekende verbintenissen. Enke'e van on
ze bondgonoolen, die uitsluitend hun eigen
belang op het oog hebben, zijn ons niet
trouw gebleven. Do Jtransche staatslieden
doen een beroep op allo Onderdanen om
hun medewerking tot den godsvrede, om
hun zware taak tot een good eind to voe
ren. Wanneer het gaat over eendracht, va
derlandsliefde en gerechtigheid, zijn do
katholieken nooit doof gebleven.
PARIJS .26 Januari. Le Trooquer, die
vanochtend uit de Roer is teruggekeerd
heeft in een bijeenkomst, gehoulen op 't
ministerie van hui'en'anlscho zaken, ver
slag uitgebracht, over de indrukken, die
hij bij zijn reis heeft opgedaan. Hij kreeg
de opdracht, zijn opmerkingen vast te leg
gen in een rapport, dat vanmi Idag aan
Poinearé zal worden overhandigd.
PARIJS, 26 Januari. Le Trocquer heeft, naar
wij meen te weten, aan dre interministeriecle
oommjssie medegedeeld, dat hij zeer tevre
den i* over de gemeenschappelijke actie der
van de verhaalbare uitgaven, waar ccn
afzonderlijke rekening is opgemaakt voor
de bezettingstroepen voor 1923, die op
630000 man wor.den vastgesteld, de hulp
troepen inbegrepen, en rekening gehou
den met de verloven en andere redenen,
van afwezigheid.
DUBLIN, 26 Januari. Sinds gisterenavond
is alle telegrafische verbinding met hel Z. en
Z. W. van Ierland afgesneden, en wegens
krijgsverrichtingen der opsfandelingen zijn
er deelen van Z. Ierland ook niet per spoor
bereikbaar.
WASHINGTON, 26 Januari. De commissie
van buitenlandsche zaken uit den Senaat heeft
gisteren de behandeling van senator Robin
son's motie, dat Amerika ten volfc zitting jou
nemen in de commissie van herstel, voor on-
bepaaldcn tijd uitgesteld, na een zitting niet
gesloten deuren, waarin Hughes vertrouwelij
ke inlichtingen heeft verschaft.
KONSTANTINOPEL, 26 Januari. Twee ser
geanten, die in een rijtuig reden, zijn door
een gewapenden Turk aangevallen, die met
een revolver op hen schoot, waardoor een
van hen doodelijk werd gewond. De aanval
ler ontkwam. De misdaad was zonder eenige
aanleiding. De Turksche overheid heeft haar
verontschuldiging aangeboden aan generaal
Harington, en den koetsier gearresteerd.
TAMPICO, 26 Januari. Tengevolge van een
ontploffing aan boord van do tankboot San
Leonardo van de Mexican Eagle Oil Cy.,
welke, geladen met 30.000 vaten ruwe olie,
gemeerd lag op de heneden Panuco, worden
10 lieden vermist. Er zijn 22 gewonden. De
brand, welke door de onlploffing ontstond,
bedreigde eenigen tiid lang de raffinaderijen
en tanks van de Mexican Eagle en van de Ko
ninklijke Shell.
CIIBIBIXBR
DE VERPLICHTE WINKELSLUITING.
Duidelijker dan in dc berichten in de plaat
selijke dagbladen, geeft <le Haarlomsche Win-
Ueliersvereenigir.g in het weekblad Haarlem
Vooruit, zich uit voor de organisatie welk»
een actie in heeft gezet, om te geraken t»
nlgehcele vrijheid van sluiten, een ongelimi
teerd open zijn der zaken dus. Gelet op hel
feit, dal deze vereeniging eenigen tijd gele
den alreeds een actie gevoerd heeft, om voo»
een bepaalde categorie van winkeliers vrij
heid van sluiten te krijgen, waardoor bereikt
is geworden, dat het sluitingsuur van 7 Jé Of
8 uur kwam, is de afdeeling Haarlem van der.
Nederl. Barbiers- cn Kappersbond van mee
ning dat adn bovengenoemde poging een mas
saal verzet gesteld dient le worden en dringi
er bij deze op aan, dat zoowel winkeliers all
vcreenigingen, welke bij verplichte winkelslui
ting interesse hebben en op het blijven bestaan
gesteld zijn, een bewijs van instemming zen
den aan het adres van onren secretaris N. J.
Vos, Nagtzaamstraat 16, Haarlem.
Wij doen dit, om, wanneer de actie van de
Haariemsche winlkeliersvereeniging zulks noo
dig mocht maken, direct te weten, wie wij bij
elkaar hebben te roepen om gezamenlijk onze
belangen te dienen. En wij vinden de vrijmoe
digheid dit te doen, omdat het nu bijna 11
jaar geleden onze afdeeling was. welke hel
initiatief tet de actie voor wettelijke winkel
sluiting nam.
Namens de afdeeling Haarlem vas
den N. B. en K. B.
HET BESTUUR.
BLOEMBOLLEND. *NDEL.
Do invoer van b'.o.ambollen uit do verschil
lende worclddeolon in nos land hoilrosg ia
BILJARTEN.
EXCELSIOR. (Li :se)—KASTANJEBBOOM.
Woensdagavond werd te Lisso gespeeld.
Ook in dozen welstrijd bleek Excelsior
do sterkere, ook al was „4e Kastanje
boom" niet host op dreef.
Het spel der Lissers is over hot alge
meen echter zeer goed, en het z»u in
den Haarl. Bond zeker oen good figuur
maken.
Alleen no. 1 van „do Kastanjeboom"
wist te winnen, hoewel hij niot fortuinlijk1
was o.a. had bjj voor do laatste 2 caram»
boles 4 beurten.
Uitslag Excolsior
95
150
150
150
150v
Totaal 695
Kastanjeboom.
130 in 16 beurten
50
61
149
93
197
17
25
46
33
De le wedstrijd had Excelsior 653 eau
tegen Kas.anjeboam 576 caramboles.
Eindtotaal was dus 1343 ca-, voor Excel
sior tegen 1073 voor „do Kastanjeboom".
