H. C. VAN MEEUWEN
KUNSTGEBITTEN a f 65.--
m
P1JCKERHOFF-CEMENT
Vraag en Aanbod
A dvertentiën
RECHTSZAKEN.
EEN HOOFDAGENT VAN DE BROEK-
HUIJSLOTERIJ VOOR DE RECHT
BANK.
GEMENGD NIEUWS.
INBRAAK IN HET HARTJE VAN AM
STERDAM.
KERK m SCHOOL.
Op 1 Januari 1923 tellen wij nu in Neder
land minstens 411 plaatselijke afdeelingen
van S. P. P L. n.l. in het aartsbisdom 122
(op 316 parochiën,) in I|reda 45 90 107 par./in
Haarlem 171 op 270 par., in Roermond 73 op
186 par. Van het bisdom 's-Hertogenbosch
met 260 par. kunnen wij dit cijfer nog niet
geven omdat daar eerst in de laatste maan
den met de vorming van plaatselijke afdeelin
gen een aanvang is gemaakt., echter na het
besluit van het Dioc. Missie-Comité in dat
bisdom, dat #n iedere parochie ten minste
één zelatrice van ons Liefdewerk zal worden
aangesteld, mag ook daar een bloeiende
plaatselijke organisatie worden verwacht.
UIT DEN OMTREK.
ZANDVOORT.
BENNE8R0EK.
LISSE.
BINMENLANBSCH NIEUWS.
Wisselkoersen en koersen van
Bankpapier.
Medegedeeld door DE SPAABNEBANX
NIET OFFICIEEL
BERLIJN
0.00"
0.00s'
bankpapier
0 0ü40
v ARljS
15 10
1525
Bankpapier
15.-
15 3J
BRUSSEL
13 35
13.70
Bankpapier
13.30
13.80
WEEHEN
OOG30
Bankpapier
LONDEN
11.77
11 79
Bankpapier
11 74
11.83
STOCKHOLM.
67 70
67.90
KOPENHAGEN
48.20
48 50
CHRISTIAN IA
47.-
47.20
BAZEL
47.20
47.50
ROME
NEW-YORK
2.53 iA
2.54 y.
Advertentie®.
HENDRINA MARIA
MARGARETHA WELAGEN,
AANBESTEDING.
EEN NET R.-K. MEISJE
GebiSdafes Duitsshes
FrauJefn
HUWELIJK
HONDEN.
TE HUUR GEVRAAGD
HARMENJANSWEG II HAARLEM
mot 5 Jaar garantie. - pijnloos trekken tl.
KAREL F. MEIJER Jr., Specialist
Spreekuur dagel. 2 5 - ^RANKESTRAAT 53
Dinsdag en Vrijdagsavonds van 7-8 uur.
- OOK OP TERMIJNBETALING -
Een zonderling politiebeambte.
Voor de rechtbank te Aimelo heeft terecht
gestaan C. M., onbezoldigd gemeente-veld
wachter te Wierden Verder is hij handel-
reiziger en secretaris van de Burgerwacht aan
welke laatste functie hij zijn benoeming tot
onbezoldigd politieman schijnt te danken te
hebben. Hij was echter slechts enkele weken
op de gezegde wijze bij de politie, toen hij
des avonds ging surveilleeren iederen fiets
rijder voor zich deed afstappen, en zelfs onder
het naburige Rijssen iemand aanhield en naar
het politiebureau geleidde, alles zonder aan
de menschen te zeggen, waarom hij ze zoo
behandelde en zonder dat hij in staat was
eenig aannemelijk motief voor zijn handel
wijze op te geven of reden had die personen
van eenig misdrijf of overtreding te verden
ken.
Wegens dit misbruik van gezag heeft de
rechtbank hem veroordeeld toe een maand
gevangenisstraf. Tegen dit vonnis is M. zoo
wel de officier van Justitie in appel gekomen.
Voor het kantongerecht te Rotterdam werd
Dinsdag behandeld de zaak tegen den heer
J. C. Soudijn, hoofd-agent van de Rotter
damsche Handels- en Landbouwbank. Hem
was ten laste gelegd door het verkoopen van
de bekende Broekhuis-obligaties de deel
neming in deze loterij te hebben opengesteld.
Er waren 20 getuigen door het O. M. gedag
vaard.
Kantonrechter is Mr. Wentholt, terwijl
het O. M. wordt waargenomen door Mr.
Beumer. Verdediger is Mr. C. M. Bourlier
uit den Haag.
Op het podium staat de befaamde Simplex
machine.
De heer Soudijn erkent, dat hij in dienst
van de N. V. Hollandsche Credietbank als
hoofdagent aan de Schiekade verkocht de
obligaties, die de houders recht gaven op een
bij de loterij aan te wijzen premie. Hij genoot
12% provisie voor den verkoop dezer obli
gaties.
Als eerste getuige wordt gehoord de heer
K. R. van Staal, reclame-verzorger, die wei
gert den eed af te leggen. Hij kan met de
gelofte? volstaan.
Getuige is destijds 7 dagen mede-directeur
geweest van de Rotterdamsche Handels- en
Landbouwbank, welke bank premieleeningen
uitgaf. Nadat de heer Broekhuys weer n vrij
heid was gesteld, kreeg getuige de reclame
verzorging van de bank tot zijn taak be
hoorde het opstellen der advertenties en het
behandelen der offertes.
Tevens drukte hij op zijn drukkerij de
obligaties, ook nadat de Landbouwbank
opgenomen was in de Hollandsche Crediet
bank.
Op een vraag van den verdediger erkent
getuige ook voor den heer Koopman destijds
de advertentie te hebben opgesteld voor de
uitgifte der premieleening voor het gebouw
van K. en W. Naar aanleiding van een wenk,
van hooger hand ontvangen, werden de obli
gaties K. en W. in overeenstemming gebracht
met die van Broekhuys' premieleeningen.
Voorts verklaarde getuige, dat hij op het bu
reau der bank herhaaldelijk premies en rente
coupons zag aanbieden en onmiddellijk uit
betalen.
De getuige Snippe, inspecteur van politie,
was op Woensdag 18 October 1922 in den
Circus Schouwburg toen aldaar met een
dergelijke machine, als hier aanwezig, een
loterij werd gehouden./
Nog eenige inspecteurs van politie legden
gelijkluidende verklaringen af.
Mj. G. v. d. Vloed, kantoorbediende bij
den heer Soudijn, erkent obligaties van de
Hollandsche Credietbank te hebben ver
kocht in opdracht van haar patroon voor den
prijs van 10.20 per stuk. Zij geeft inlich-
tihgen over het inwisselen der oude obliga
ties.
Dan wordt gehoord de heer C. Stierman
die in" December 1922 en reeds vroeger o-
bligaties kocht.
De kantonrechter: Waarom kocht U die
obligaties?
Getuige: Voor de gokkerij.
Kantonrechter: U kocht ze toch niet als
belegging, om rente van Uw geld te maken?
Get.: Wel neen.
Kantonrechter: En U ruilde Uw oude ob
ligaties in om nog eens een kansje te hebben.
Get.: Dat zeg ik toch, voor de gokkerij.
De verdediger: Weet de getuige, dat hij zijn
10.terug krijgt?
Get.: Nee, dat wist ik niet.
Kantonrechter: Wilt U die 10.terug
hebben?
Get.: Als het kon, wat graag.
Ook de getuige H. v. Driel wordt uitvoe
rig gehoord over den aankoop van obligaties.
Deze getuige speelde in iedere leening met
verschillende obligaties jnede, doch ook deze
getuige zegt, dat het zijn bedoeling was, geld
te trekken.
De directeur der bank, de heer v. d. Valk,
gaf als doel der bank op het leenen van geld
en het verrichten van bankzaken. De Holland
sche Credietbank heeft reeds vele bankzaken
verricht, o.a. het verstrekken van gelden ter
leen.
Met verschillende tusschentijden werden
de premie-leeningen uitgegeven. De trekkin
gen hadden onregelmatig plaats. Zoodra een
trekking was afgeloopen, werd een nieuwe
premieleening uitgegeven. Houders van oude
obligaties konden voor 6.20 een nieuwe obli
gatie bekomen. Op een vraag van den Kan
tonrechter zegt getuige, dat over de bestem
ming der ingekomen gelden wel beraadslaagd
werd met de mede-directeuren en een jonge-
remdbroeder van den heer Broekhuys. Zoo
wercr beslist over geldaangelegenheden, aan-
koopen van effecten en onroerende goede
ren. Getuige had geen toestemming voor het
houden van een loterij, doch als loterij werd
het bedrijf der bank niet beschouwd.
Op een vraag van den verdediger antwoordt
getuige, dat de bank bij een laatste telling
aan effecten bezit, berekend volgens de no
teering l'/« millioen, aan contanten 2
millioen^ deze gelden zijn naar Duitsch-
land gebracht. Aan uitstaande gelden heeft
de bank f 90.000, de schuld der bank be
draagt f 120.000, zijnde f 12.000 loten, die
niet ingewisseld zijn en te zijner tijd uitge
loot moeten worden.
De heer F. v. d. Steen, luit. kolonel bij de
militaire administratie, b.d. gedelegeerd com
missaris, erkent reeds bij de Rotterdamsche
Handels- en Landbouwbank gesolliciteerd
te hebben naar een commissariaat. Hij werd
toen benoemd tot lid der Controle-commissie,
Toen de Hollandsche Credietbank werd op
gericht, is getuige tot gedelegeerd commis
saris benoemd.
Tot zijn werkzaamheden behoorde o.a.
ook het toezicht houden op de trekkingen en
controle op de bank. Het kwam vaak voor,
dat de bank zich met andere zaken ophield
dan het uitgeven van premie-leeningen. Zoo
leende de bank geregeld gelden uit. Ook
heeft getuige de effecten gecontroleerd. Het
geld werd bewaard in de kluis en alleen de
dicrectie had het recht over het geld te be
schikken.
De heer I. C. Mebius, directeur der Bank,
was in Oef. van het vorig jaar daar nog werk
zaam als kantoorbediende. Hij erkent, dat de
premieleeningen op elkaar volgden.
Na een zeer langdurig getuigenverhoor,
waarbij verschillende agenten van politie
verklaarden, dat inspecteur van Hoorn dien
bewusten avond niet dronken was geiyeest,
terwijl een 18-tal getuigen a décharge (de
burgemeester van Gouda, die mede was ge
dagvaard, was wegens ziekte niet versche
nen) beweerden dat de inspecteur wel erg
zonderling had gedaan, maar niet positief
konden zeggen of hij dronken was geweest,
eischte het O.M. waargenomen door Mr.
Holsteyn, wegens smaadschrift <1 maanden
gevangenisstraf.
Mr. G. de Grooth, als verdediger optre
dend, concludeerde in een zeer uitvoerig
pleidooi tot vrijspraak. Na re- en dupliek
werd de uitspraak bepaald op heden over
14 dagen.
ADVERTEEREN EEN BRON VAN IN
KOMSTEN.
„Reiziger gevraagd, voor dagel. gebruikt
artikel. Br. m. porto v. antw. onder no.
6345, bureau dezer," stond er in Oct. j.l.
in de Nieuwe Tiiburgsche Courant.
Natuurlijk offerde er menigeen zijn dub
beltje, tot tevredenheid van den steller, den
20-jarigen W. F. J. H. uit Tilburg, een werke
loos arbeider, die op gelijke wijze reeds meer
malen de goe-gemeente in het ootje geno
men had. Ditmaal werd hij echter betrapt
en had zich voor de arr.-rechtbank te Breda
te verantwoorden.
Bekl. bekende en gaf als motief op, mo
menteel buiten verdiensten geweest te zijn.
Het O. M. eischte één maand gevange
nisstraf, zeide, geen boeten te kunnen eischen,
omdat op een delict als bovenbedoeld slechts
vrijheidsberooving stond, doch wel gunstig
te willen adviseeren, zoo een request om
gratie in zee ging. De officier stelde echter
als voorwaarde de restitutie van de binnen
gehaalde gelden.
Uitspraak 12 Februari.
VROUW IN BRAND GERAAKT.
Te IJsselstein bracht juffrouw H. haar
kindje naar bed en trok zich bij ongeluk het
petroleumlampje over het lichaam. Weldra
stond zij inj lichtej liaie. Toegeschoten bu
ren doofden de vlammen, maar juffrouw. H.
had zulke ernstige brandwonden bekomen,
dat overbrenging naar Utrecht nodzakeiijke
was. De toestand is zeer ernstig.
POSTDIEFSTAL.
Op 13 Januari is een ectra depêche verzon
den van Arnhem naar Almelo en te Hengelo
verdwenen. Ze bevatte een gezamenlijk be
drag aan postcheques van f 982.48, afkomstig
van de Leipziger Bank en bestemd voor de fa.
Bosch te Almelo.
Daar de no. der cheques bekend zijn, ver
zoekt de politie opsporing en inlichtingen.
Terwijl de bewoners uit waren, hebben
ongenoode gasten zich door inbreking toe
gang verschaft tot de huiskamer op dé derde
verdieping van het perceel Reguliersbree-
straat 4 te Amsterdam. Een gouden heeren
horloge met ketting en vier gouden ringen zijn
ontvreemd, benevens een bedrag van pi. m.
f30. Van de daders geen spoor.
MET DEN LAATSTEN TREIN UIT
AKEN.
De ruim honderd reizigers, die Zaterdag
avond met den laatsten trein van Aken
West wilden vertrekken, naar Maastricht
hebben een heerlijke reis gehad.
Tegen zeven uur had het spoorwegperso
neel den arbeid volkomen stilgelegd, naar van
Belgische zijde beweerd werd, nadat alle
wissels willekeurig waren verzet èn menige
locomotief door wegneming van eeri nood
zakelijk verbindingsstuk onljruikbaar was
gemaakt.
Toen nu de reizigers voor den laatsten
trein aan het station kwamen, vonden ztdit
door het Duitsche personeel geheel verlaten,
de loketten waren gesloten en kaartjes werden
niet verkocht. Aan de kaart-controle Belgi
sche manschappen, die ieder, die een pas had,
zonder kaartje doorlieten. De douane-be
ambten waren present, doch traden niet streng
op.
Geruimen tijd te laat kwam de Maastricht-
sche trein eindelijk van het hoofdstation, maar
nauwelijks hadden allen zich een plaatsje ver
zekerd of de militaire stationschef deed alle
coupé's ontruimen, omdat de trein niét ver
trekken zou.
Voor een deel der reizigers was dit aanlei
ding maar te voet te gaan auto's waren te
Aken niet te verkrijgen, omdat die niet meer
tijdig voor tien uur terug konden zijn en
den achterblijvenden werd bevolen lfet per
ron te verlaten en zich naar de wachtzaal te be
geven, maar de restaurateur weigerde toela
ting op grond, dat hem sluiting bevolen was.
Na gerqimen tijd wachtens in de vestibule,
konden de reizigers opnieuw het perron op
gaan, waar hun desver kiezende een bewijs ver
strekt zou worden om zich nog op straat te
mogen bewegen ten einde een hotel te zoe
ken. Den overigen werd toegestaan plaats te
nemen in den goed verwarmden en verlichten
trein, die inmiddels op een zijspoor was ge
plaatst,terwijl sommigen in de offiqjerscantine
werden toegelaten.
Tevens werd medegedeeld, dat zoodra de
sneltrein Keulen-Parijs en twee militaire trei
nen zouden gepasseerd zijn, getracht zou
worden den trein voor Nederland alsnog te
doen vertrekken. Die sneltrein rolde einde
lijk binnen met acht uur vertraging. Inmid
dels was Belgisch spoorwegpersoneel' overal
doende en werden de lijnen tot op grooten
afstand militair bewaakt. Het zeer duistere
weder en de weldra zware regen bemoeilijkte
dit werk zeer.
Eindelijk tegen vijf uur kwam dezelfde mili
taire stationschef verklaren.dat het onmogelij
ke was gedaan, en dat de Nederlandsche
trein met een Belgische locomotief voor de
eigen weldra zou vertrekken.
Maar zonder stoornis zou dat niet gaan
even voor Richterich bereikt was, stiet men
vrij onzacht op een onbeheerd staanden, met
pannen beladen wagen. Reden waarom de
trein weer moest worden teruggezet tot aan
het station, waarna langs een andere lijn
Richterich behouden werd bereikt en de Bel
gische locomotief terugreed.
Tegen 6 uur werd Simpelveld bereikt en
dank zij 'n telegrafische machtiging uit Maas
tricht werd afgezien van het voornemen om
de onfortuinlijke reizigers eerst met den
gewonen trein om 7.15 van daaruit te laten
vertrekken, doch werd zonder aan de tus-
schenstations stil te houden tot JVTaastricht
doorgereden, waar men omstreeks 7 uur ar
riveerde.
VAN EEN viRHEUGENDWELSLAGEN
Tot hetgeen ik nu schrijven ga, verplichten
mij dankbaarheid en waardeering Nu juist
drie jaren wordt er onder ons propaganda ge
maakt voor het Pauselijk Liefdewerk van d.en
H. Petrus, dat door den H. Stoel over de
wereld verbreid wordt om onder de onmid
dellijke leiding van de H. Congregatie tot
Voortplanting des Geloofs te Rome dé oplei
ding vin een eigen inlandschen cursus der
missie-gebieden te bevorderen.
Januari de maand der balansen en jaar
rekeningen leidde ook tot een definitief over
zicht van hetgeen voor dit nieuwe Liefde
werk in ons vaderland bereikt werd., en dit
toont een resultaat dat ieder, die het verneemt,
tot blijde verbazing brengt.
De beide eerste jaren zijn feitelijk heenge
gaan aan de kennismaking van ons Roomsche
volk met dit Werk. In 1920 kreeg het in den
tegenwoordigen apostolischen vicaris van
Noorwegen (diens naam behoef ik niet te noe
men) zijn eersten Nationalen Directeur, in
1921 werden er 5 Diocesane Directeuren aan
gesteld en bij het derde eeuwfeest der H.
Congres, tot Voortpl. des Geloofs (Pinksteren
1922) richtten de gezamelijken Nationale
en Diocesane Directeuren tot alle Eerw.
Pastoors van Nederland het verzoek dit derde
der Centrale Missiegenootschappen, over
eenkomstig den wensch van Paus en Biy
schoppen, in hun parochie op te richten.
Dit prachtig resultaat is 'n bewijs van den
grooten ijver van onze parochiale geestelijk
heid, die na eerst zelf in elk der vijf bis
dommen van ons land een studiebeurs voor
een inlandschen seminarist in de missiën te
hebben gesticht steeds meer en meer be
reid blijkt ons Liefdewerk in hun parochies'
in te leiden en tot bloei te brengen. De bij
zondere groei van ons Werk in het Haar-
lemsch bisdom vindt daarenboven zijn verkla
ring in den praktischen steun, welken mgr.
Callier het schonk, door van week af aan dit
Liefdewerk dezelfde diocesane voorrechten
te geven, welke de andere Pauselijke Missie
genootschappen daar bezitten.
Met welk een dankbaarheid S P. L. al
deze medewerking qntvangt, behoeft hier
geen bijzondere vermelding zij spreekt van
zelf.
De medewerking van onze parochiale geeste
lijkheid heeft overvloedige instemming ge
vonden bij ons Roomsche volk. Uit den aard
der zaak is het getal leden van S. P. L. (min
stens f.0.50 per jaar) moeielijk te schatten wij
kunnen misschien er naar raden als wij weten
dat tot dusver bijna 150.000 inschrijvingsbil
jetten zijn uitgereikt....
Doch wij kunnen het best leeren besef
fen, hoe ons Werk bij de geloovigen aan
stonds geestdrift heeft gewekt, als wij we
ten hoevelen bereid zijn gevonden als
Weldoeners de jaarlijksche studiekosten van
een inl. seminarist in de missies te schenken,
(minstens 250 gld. per jaar)
Op 1 Januari 1923 telden wij er 49, maar
van 1lö Januari (ons patroonsfeest)
gaven zich nog zestien nieuwe weldoeners op
en deze vijf-enzestig zijn op enkele uitzonde
ringen na, alle parochies of Katholieke instel
lingen of steden deze hebbep dus alle door
de medewerking aan velen hur^eigen semina
rist, straks hun eigen priester in de missiën,
die voor hen bidt en heel zijn priesterleven ie
der jaar eenmaal de H. Mis voor hen op
draagt. Deze 65 „weldoeners" zijn aldus over
de bisdommen verdeeld Utrecht 26, Breda
7, Haarlem 17. 's Hertogenbosch 4, Roermond
9, terwijl groepen personen uit verschillende
bisdommen nog twee seminaristen onderhou
der;.
Behalve deze weldoeners kent S. P.L. nog
Stichters, die door het schenken van een
kapitaal van f. 2500 minstens, de opleiding
van een seminarist uit de rente van hun stich
ting blijvend mogelijk maken. Van deze beur
zen telden wij op 1 Jan 1523 in het aartsbis
dom er 9 (waarvan 6 volgestort), Breda 6
(alle volgest.) Haarlem 16 (10 volgest.) 's
Hertogenbosch 15 (11 volgest.) Roermond
10 (7 volgest.) terwijl sinds-dien Breda nog de
57e, en op ons patroonsfeest den Bosch
de 58e beurs stichtte.
Als deze beursen dus alle in volle werking
zijn, zal Nederland alleen in ruim een jaar.
tijds de opleiding van 123 inlandsche priesters
in de missi ën uit blijvende inkomsten verze
kerd hebben. Is dat niet een verheugend wel
slagen
Nu heeft wellicht een of andere schrandere
lezer al zitten berekenen, hoeveel geld voor
dit alles toch wel is opgebracht, enmet
een ïekerg huivering bij zich zelf eén heele
groote som genoemd. Ook deze nieuwsgierig
heid willen wij bevredigen in 1920 ontving
S.P.L. in het geheel f 3.733.10, in 1921 to
taal f. 43.813.84., en 1922 bracht op
f.115. 018.07, hetgeen te saman maakt
f 162.914.41. Deze som is als volgt over de
vijf bisdommen verdeeld Utrecht
f40.663.68Breda f. 19.062. 66 Haarlem
f. 37.225.08., 's Hertogenbosch f.36.078.94
Roermond f.28.469.15.
Deze resultaten zijn verkregen zonder dat
andere Liefdewerken er onder geleden heb
ben (de ander Centrale Missiegenootschap
pen gingen in die jaren niet achteruit, integen
deel met groot succes zelfs en terwijl er
onderwijl nog wel voor vele andere doelein
den dan ook gecolleéteerd werd ik noem
maar het R. K. Huisvestingscomité en de
R. K. Universiteit. Is er dan geen reden te
spreken van een verheugenden uitslag Naast
den dank, welke wij reeds brachten aan den
arbeid onzer geestelijkheid voor S. P. L. spre
ken wij hier dan ook onze bewondering uit
voor de edelmoedigheid,Mvelke alleen in een
krachtig Geloofsleven een voldoende ver
klaring kan vinden. En daarom ben ik er
vast van overtuigd, dat dit Liefdewerk als
geen ander zijn loon in zich draagt want
God, die ons toemeet met de maat waarmede
wij Hem toemeten, zal deze offers uit Geloof
voor het Geloof gebracht voorzeker beloonen
met een ruime toedeeling van de genade des
Geloofs aan ons vaderland en zijn bewoners.
Ten slotte nog iets.
Dankbaarheid en waardeering drongen ons
tot schrijven.
Nu aan dezen drang is voldaan, mag ik
wellicht uit dit schrijven nog een andere
conclusie trekken. Zij is deze geeft deze
uitkomst niet uitdrukkelijk aan, dat ons ge-
loovig volk, dit Liefdewerk begrijpt en wil
Dan is ook het bezwaar opgelost van hen,
die in overgroote bezorgdheid meenden met
dit Werk in hun parochie of omgeving niet
te moeten beginnen, omdat er al zoo veel
gevraagd wordt. En daarom durf ik hopen,
dat de edelmoedige voorbeelden, waarvan
dit artilet vol is, vele r mogen trekken tot
navolging zoodat ons Liefdewerk in die mate
groeit, dat iedere parochie of streek zijn
eigen inlandschen seminarist, straks zijn
eigen priester in de missiën heeft. Allen, die
voor ons Werk iets willen doen, bied ik tot
slot de adressen der Diocesane Directeuren,
die gaarne tot alle inlichtingen en tot het
ontvangen van giften en gaven bereid zijn.
Voor Utrecht kap. A. de Wit, Walburgs
plein 1 Arnhem.
«Voor Breda mgr. JM. van Cers, vic. gen.
Breda.
Voor Haarlem rector P. W. de Wolf, St.
Johannes de Deo. Haarlem.
Voor 's Hertogenbosch rector A. Vin
gerhoe s. Lange Nieuwstraat 191, Tilburg.
Voor Roerir.o.id prog. dr. G. Lemmers,
Groot-Seminarie Roermond.
Moge God ons Liefdewerk tot Zijn Eer
blijven aanvaarden en zegenen.
Voorschoten Septuagesima, 1923.
RECTOR TH- N. P. BEKKERS.
Nationaal Directeur S. P. L.
7e ROOMSCHE STUDENTENDAG.
De Unie van R.-K. Studentenvereenigin-
gen in Nederland organiseert voor Zaterdag
3 Februari te Utrecht den 7den Roomschen
Studentendag. Het onderwerp „De psyche
van den hedendaagschen student" zal wor
den besproken door prof. dr. A. H. M- van
Rooy te Amsterdam en door den heer H. J.
H. van Buchem, student te Leiden.
MGR. J. A. S. VAN SCHAIK.
Mgr. J. A. S. van Schaik, president van het
klein-Seminarie Culemborg, is wegens een
ernstige ongesteldheid in het St. Antonius-
gasthuis te Utrecht opgenomen.
HET CANDIDAATSEXAMEN IN DE
RECHTEN.
Een der Utrechtsche hoogleeraren bij fie
juridische faculteit heeft, naar het U. D. ver
neemt, de vraag opgeworpen of de candidaats-
examens in de rechten, voor Mei 1922 afge
legd, door studeerenden, die in het bezit wa
ren van het diploma B. eindexamen gymnasi
um wel als geldig mogen worden beschouwd,
aangezien men een diploma A. had over te
leggen. Hij voor zich heeft deze vraag ont
kennend beantwoord en z. i. moeten die exa
mens worden overgedaan, om een voor de wet
geldig karakter te krijgen. Intusschen is er
een andere opvatting volgens welke deze exa
mens geenszins behoeven te worden overge
daan. Ten einde in deze kwestie, voor zeer
velen van groot belang een officieel oordeel
in te winnen, wordt op het oogenblik ge
correspondeerd met den Haag.
Het Haagsch p.orrespondentiebureau meldt>
naar aanleiding van dit bericht, dat zij die op
grond van het getuigschrift B. candidaats-
examen Rechten hebben afgelegd, geen vrees
behoeven te koesteren voor ongeldigheids-
verklaring van de toelating, terwijl even min
vervolg de toelating moeilijkheid zal
ondervinden.
Renbaan te Zandvoort. Te Zandvoort
heeft zich een voorloopig comité gevormd, be
staande uit de heeren Joh. C. Benninik, Heem
slede, E. H. Brofomcrér, Zandvoort, K. Hille,
Amsterdam, H. A. Klein, H. Meijer. B. van
Rijnberk, G. VV. van Toombergen, P. L. de
Vries en C. L. Bolwidt, allen te Zandvoort,
welik comité een .circulaire had gezonden aan
inwoners van Zandvoort, Aerdenhout, Heem
stede en Bioemendaal, waarin er op gewezen
werd. dat Zandvoort weliswaar zeer in trék
is als badplaats, doch dat de beter gesitueer
den niets kunnen vinden wat hen aantrekt.
Beloogd werd dan de noodzakelijkheid, dat
Zandvoort een renbaan krijgt, een sportpark,
waar gelegenheid is voor paardenraces, mo-
torennen, hippische concoursen, voetbal- en
gy m na s tiék fee s ten
Gisteravond word in „Monopole" een ver
gadering met genoodi'gden gehouden, waarin
de plannen besproken werden. De heer Bol-
wilt gaf een uiteenzetting en zeide hierbij,
dat, wat hel terrein betrof, men het oog had
op grond aan de Passage.
Verschillende aanwezigen meenden, dat 'n
renbaan veel ondorhoudskosten zou vergen.
Er werd daarom een comité opgericht, dat
met eenige deskundigen de plannen zal on
derzoeken. In een vozende vergadering zal
dan verder besproken worden, wat gedaan
kan worden.
Jn de commissie worden gekozen de hee
ren Bolwidt, Hille, Klein, Van Rijnbepk, De
Vries. jhr. P. N. Quarles van Ufford, A. v.
d. Laat en Jansen, gemeente-architect.
In de vergadering van gisteravond werd
tevens opgericht de Zandvoortsche Sportver
eniging „Zoedicin'', weïke bij eveiïtueele
stichting eener renbaan de banen in exploita
tie zal nemen.
Maandagavond half 8 waren de talrijk toe
getreden leden der nieuwe vereeniging voor
ziakenhuiisverpleglinej opgeroepen ter vergade
ring in café de „Oude geleerde Man.'' De op
komst wai tamelijk goed.
Te ruim half acht opende de voorzitter van
het voorloopig Comité, Burgemeester Tilman,
de Vergadering en heette de aanwezigen wel
kom.
Spreker begon met te zeggen, dat deze ver
gadering niet zoozeer een charitatief, dan wel
meer een practisch, zaikelijik doel had. Op ini
tiatief van Dr. vain Aalst was spreker er toe
overgegaan, om hier te stichten een vereeni
ging als boven gezegd.
Hoewel men gedacht h«d, dit voorloopig
op bescheiden schaal te moeten doen, was
de toeloop zop groot, dat besloten werd sta
tuten te malken en deze tei* Kominlkilijike goed
keuring op te zenden, waardoor de vereeni-
gjng rechtspersoonlijkheid en rechtsgeldig
heid zal bezitten.
Voor dit doel waren de aanwezigen bijeen
geroepen.
Alvorens tot behandeling der statuten over
te gaan, meende de voorzatter nog een oprecht
woord van dank te moeten richten tot Dr.
van Aalst en de andere heeren, voor hun me
dewerking bij het itot stand komen van deze
zaak.
Uit de aangenomen statuten Vermelden wij,
dat de vereeniging zal genoemd worden „Ver
eeniging voor ZiefkenhnisverpIegiDg voor Ben-
nebroek en omstreken". De vereeniging telt
alleen gewone leden. Zij behoven miet te Ben-
nebroek of omgeving te wonen.
Het Weggeld is 26 cent en men betaalt 4
cent por hd en per wéék. y
Alleen kinderen boven de 21 jaar zijn daar
in vrij.
Het bestuur bestnat uit 5 leden. Stemge
rechtigd zijn gezinshoofden en meerderjarige
leden.
De vereeniging is 1 Februari 1923 voor 29
japen aangegaan.
Het vereenigingsjaar loopt van. 1 Februari
tot 31 Januari.
Do statuten werden met algemeen» «tem
men aangenomen.
Bij de behandeling van het huishoudelijk
reglement is bepaald, dat men 3 maanden lid
moet zijn, alvorens recht op uillkeerang te heb
ben.
Vergoed wordt f 4 per dag gedurende 20
dagen per jaar.
Door de commissie was dn 't concept-regle
ment ingelascht, dat v<jr>r elke oent verhoog
de contributie de uitkeering een gulden hoo
ger zou zijn. X
Terecht werd echter naar vorni gebracht,
dat daardoor de kas een zeeT zwaar risico op
zich nam.
O# uitkeering is immers gebaseerd op een
geregelde contributie van een groot aantal
leden.
Bij het toestaan der evengenoemde bepa
ling zouden enkele personen in het ongun
stigste geval haar kunnen ruïneeren.
Na eenige discussie over dit punt werd op
voorstel van den lieer J. F. van Lierop de
contributie voorloopig voor twee jaar op 4
ct. per lid bepaald.
Onder ziekenhuizen worden niet verstaan
sanatoria.
De bestuursleden worden gekozen voor vijf
jaar, Elk jaar treedt er een af, doch Ss her
kiesbaar.
Hel bestuur vergadert minstens om de
drie maanden, ook in verband met de con
troleering der kas.
Een commissie, tot nazien der rekeningen,
wordt telkens op de jaarvergadering voorde
volgende financieele verantwoording gekozen.
Art. 16 regelt de gedachtenwisseling op de
algemeene vergaderingen.
Een artikel dal voor vele organisaties mis
schien ter overweging kan worden aanbevo
len.
Eenigszins gewijzigd en aangevuld werd
ook het huishoudelijk reglement met algem.
stemmen aangenomen.
Hierna kwam aan de orde de Bestuursver
kiezing.
Er waren toen 45 stemgerechtigden aanwe
zig. De heer van F.s meen.de met alle gerust
heid het voorloojrtg comité te mogen aan
bevelen,
De vonrzitler deelde nog mede. dat het
Bestuur den heer Sninnenbcrg had gepolst
voor een Bestuursfunctie, meeT sneeiaal voor
dat van penningmeester en het had de toe-
zeSsing gekresen, dat. zoo noodie. de heer
Rniopenberg zich bereid verklaard bad.
De vergadering bleef vanzelf vrij en kon
zelf andere personen stellen.
De uitslag der slemminr was. dat de viif
volgende heeren Tilman. van Aalst. Haze,
broek. Lnjnmersa en Sninncpherg met 35. 35.
35, 34 en ^2 stemmen rekozen werden, ter
wijl op de heeren v. Lierop. 19. van Es 3 en
v. d. Eist 1 stem werden uitgebracht.
Daarna werd overgegaan tof verkiezing van
de commissie, bedoeld bij art, 13 en gekozen
de heeren van Es, J. F. v. Lierop en Dekker
met 36, 35 en 35 stemmen.
Deze heeren waren voorgesteld door den
heer van Waveren.
Bestuursleden zoowel als commissieleden
namen hun benoeming aan.
Na nog een paar vragen beantwoord en
mededeeling gedaan te hebben, dat reeds 1022
leden tot de vereeniging waren toegetreden,
sloot de voorzitter onder dank voor de za
kelijke besprekingen de geanimeerde verga
dering.
Het St. Fidelis-patronaat gaf op Zondag
28 en Maandag 29 Januari een uitvoering in
het groote Patronaatsgebousv. Op alle avon
den was de zaal goed bezet, dank voorzeker
aan den onvermoeiden ijver der dames-zela-
tricen, welke zich hadden belast met den
voorverkoop der entreekaarten; ook aan de
zaal werden nog talrijke kaarten verkocht.
De Weleerw. heèr J. J. van den Berg, kape
laan der parochie en Directeur van boven
genoemd patronaat, opende de feestavonden
en heette allen welkom. Hij bracht een
woord van dank aan de commissieleden en
zelatriceji voor den moreelen steun welken hij
steeds mag ondervinden en aan alle belang
stellenden welke door hun tegenwoordig zijn
dit patronaa' financieel steunen. Na nog en
kele wenschen te hebben gegeven tot het be
waren der goede orde, was het woord aan de
tooneelisten, welke allereerst opvoerden „Kre-
lis Louwen of Alexander de Groote op het
Pocherroaal" bliispel in drie bedrijven. On
der leiding van den heer W. Buschinan kwe
ten de jongens zich best van hun taak en
oogstten met dit mooie blijspel breeden bijval.
Na de pauze kwam de gymnastiekclub onder
dezelfde leiding even laten zien wat ze al kon.
Hierna kregen we van de tooneelisten te
hooren „Het Helsche Moordtuig", klucht in
een bedrijf. Ook dit werd goed gespeeld en
had reuzensucces. De costumeering van den
heer Koningsbruggen te Haarlem, droeg veel
bij tot het go«de welslagen, terwijl de gri-
meering van den heer v. d. Pijl uit Leiden,
welke dit op zeer billijk wijze verricht en
wien wij dan ook de zusterverenigingen op
dit gebied aanbevelen, veel bijdroeg tot een
juiste vertolking. Te ongeveer II uur begaf
men zich welvoldaan huiswaartsl
DE EERSTE KAMER EN DE HERZIE
NING VAN HET LAGER ONDERWIJS.
Verschenen is het voorloopig versla der
Eerste Kamer over het wetsontwerp tot wij
ziging der Lager Onderwijswet 1920.
Vele leden meenden den minister dank
te moeten zeggen voor de houding, door hem
aangenomen in de Tweede Kamer bij de
behandeling van verschillende punten met
betrekking tot dit wetsontwerp.
Andere led~n gaven echter uiting aan hun
afkeuring, dat tijdens de behandeling sfan
dit wetsontwerp in de Tweede Kamer een
belangrijke gedachtenwisseling dienaan
gaande heeft plaats gehad tusschen den
minister en eenige tot de rechterzijde behoo-
rende leden dier Kamer! De minister had,
naar zij meenden, het door die leden tot hem
gedaan verzoek, om hen te willen ontvangen
tot het plegen van overleg, niet moeten in
willigen. Nu dat toch is geschied, zijn bespre
kingen van beteekenis binnenskamers ge
voerd, hetgeen niet in 's lands belang is.
De stellige verwachting werd dan ook uit
gesproken, dat deze weg in de toe"komst niet
meer zal worden bewandeld.
Vele leden betreurden, dat de minister
geen aanleiding heeft gevonden om de geheele
Lager-Onderwijswet principieel te herzien.
Intusschen werd door deze leden erkend,
dat dit wetsontwerp als een verbetering van
de bestaande wet moet worden aangemerkt
en derhalve behoort te worden aangenomen,
wijl het in ieder geval bezuiniging; belooft
op de te hoog opgedreven onderwijskosten.
De voornaamste grief, welke tegen het
ontwerp werd ingebracht, was de sterke ver
grooting van het aantal leerlingen per klas.
De bezwaren tegen groote klassen werden
echter volstrekt niet algemeen gedeeld.
Dat dit wetsontwerp inderdaad tot bezui
niging leidt, was vc&r verschillende leden
niet twijfelachtig. Andere leden kwamen hier
tegen op, en betoogden, dat öez wet uit
een oogpunt van bezuiniging niet veel betee-
kent, daar zij niet anders d et dan de moei
lijkheden verplaatsen en ten hoogste tot be
sparing in de toekomst kan leiden.
Zeer vele leden betreurden de afschaffing
pan het onderwijs in het Fransch.
Op verschillende gronden werd het geven
van onderwijs in het Fransch in het 5de en
6de leerjaar bepleit.
Vooral voor de leerlingen der lagere school,
die daarna middelbaar onderwijs genieten, is
vroegtijdig onderricht in de beginselen eener
vreemde taal gewenscht, daar zij anders
onderwijs in te veel nieuwe vakken gelijk
tijdig bekom n.
Opgemerkt werd voorts, dat het Fransch
voor een Nederlander een moeilijke taal is,
en het alleen reeds daarom gewenscht is
met het leeren daarvan vroegtijdig een begin
te maken. Daarvan zijn vroeger geen bezwa
ren ondervonden, zoodat de afschaffing on
gerijmd is, en dit te meer daar er qiets voor
in de plaats is gesteld.
Tégenover de vele voorstanders van onder
richt in de beginselen eener vreemde taal,
waren ook enkele tegenstanders daarvan.
Dezen juichten het toe, dat het Fransch
voor de lagere school afgeschaft blijft. Overi
gens kunnen de ouders hunne kinder n des-
gewenscht toch een afzonderlijken cursus
doen volgen om Fransch te leeren.
De wachtgeldregeling kon geen algemeene
instemming verwerven.
De hoop werd uitgesproken, dat de minis
ter alsnog de voortzetting van het vervolg
onderwijs mogelijk zou maken door voor
gevallen, waarin dit onderwijs nuttig werkt,
gelden ter ondersteuning daarvan aan te
vragen buiten de L. O.-wet om.
■nsviA
LATERE KOERS
0.01"
O.G"
Heden overleed fot onze die
pe droefheid, na een betrekke
lijk kortstondig lijden, na voor
zien van de H.H. Sacramenten
der Stervenden, onze innig ge
liefde Dochter en Zuster
in den ouderdom van 30 jaar.
Uit aller naam;
G. WELAGEN
C. WELAGEN—Kuiper
en Broers en Zusters
Haarlem, 30 Januari 1923.
Assendelverstraat 28.
Hot Bestuur der Coöp. Rouwvereen.
„Eigen Woning" te Haarlem is voor
nemens op Vrijdag 9 Februari 1923,
in ll®t openbaar aan tc besleden:
Het bouwen van 73 Arbeiderswo
ningen met gewapend betonwerken
op een terrein aan de Leidsche
Vaart te Haarlem.
Bestek en teekeningen verkrijgbaar,
Tetterodestraat 78 te Haarlem, art 15
per stel. Restitutie bij onbeschadigde
weder-inlevering 10 per stel.
Namens het bestuur der
Coöp. Woningbouwvereen.
„Eigen Woning" te Haarlem
de Architect,
C. VAN VNNIK.
1-4 regels p. plaatsing f 0.60
Elke regel meer' f 0.15
- bij vooruitbetaling -
gevraagd voor den dag of dag en nacht.
KOUDENHORN 68.
wünséht Unterricht iin Hollendiscbe
schreiben. Briefe zu richten ans Burro
des Neue Iiarlemschen Taje-Blatles,
no. 6427.
Net degelijk persoon, niet onbemid
deld, 22 j„ zoekt langs dezen weg in
kennis I* komen met een Net R.-K.
Meisje, liefst niet geheel onbemiddeld,
om na wederzijdsch goedvinden een
gelukkig
aam te gaan. Brieven met portret, welk
op eerewoord wordt teruggezonden,
onder No. 2428 Bureau van dit blad.
Eenige mooie H. Herdershonden
s^orhanden. Geen luxe prijzen. Dage
lijks te zien in de KENNEL FAUNA,
Parklaan.
Woon- en Winkelhuis in Lisse, Sassen-
heftn, Warmond of omgeving. Br. No»
744 aan DEDDENS' Boekhandel,
Hoofddorp.
ALLEENVERKOOP VOOR HAARLEM EJS OMSTREKEN
En Gros WAALSTEENEN En Detail