kmnm
dmmn,
Donderdag 8 Februari 1923
45st© Jaargang No. 14357
DIT H9MH2R 3ESTHT UIT BLADZIJDEN. EERSTE BLAD
ft Van reactie gesproken.
STADSNIEUWS.
T00NEEL.
MUZIEK.
De Gemeente en Werkver
schaffing.
9 FEBRUARI
Ned. Reisvereeniging.
R.-K. Volksbond.
De Wijze Kater.
R.-K. Arbeidsbeurs voor vrouwen en
meisjes, KI. Houtweg 13.
Een zwemoefening der Haarlemsche
Reddingsbrigade.
Capet kwartet.
Reclame.
Willem Andriessen.
Lezing.
Statuten.
Besmettelijke ziekten.
Opgenomen.
Personalia.
Gunning.
Optiek.
„Voor en Door het Volk."
LANGS DEN WEG.
De Traliebrug te Vogelenzang.
Teyler, Teyler und keirt Ende!
j. J. WEBER ZOON
Opticiens Fabrikanten
Koningstraat 10 Haarlem
TELEGRAFISCH WEERBERICHT^
De abonnementsprijs bedraagt voor
Haarlem en Agentschappen:
Per Kwartaal 3.25
Per Weck 0.25
Franco per post p. kwartaal bij
vooruitbetaling 3.58
Bureaux: Nassaulaan 49
Haarlem.
Telefoonnummers: 1426, 2741 en
1748.
Postrekening No. 5970.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Adverfentiën 35 cents per rege».
Bij contract belangrijke korting.
Advertentiën tusschen den tekst
als ingezonden mededeeling: 60 ct.
per regel. Vraag- en aanbod-ad-
vertentiën 14 regels 60 cent per
plaatsing; elke regel meer 15 cenf
bij vooruitbetaling.
Eenigen tijd geleden wezen wij op de nota,
welke het Ned. Fabrikantenverbond tot den
Hoogen Raad van Arbeid heeft gericht, naar
aanleiding van het bekende rapport van
Commissie XII uit dien Raad over bedrijfs
organisatie enz. Wij merkten toen op, dat het
min of meer onverantwoordelijk was van
een fabrikantenvereeniging, in dezen tijd
oer-liberale, 19de eeuwsche meeningen te
onderschrijven, welke niet anders konden
doen, da de werknemers prikkelen tot ver
zet. Nu is men echter in dezelfde kringen
van werknemers maar al te licht geneigd
m daarom juist is het optreden van het Fa
brikantenverbond zoo onverantwoordelijk
om zulke staaltjes als voorbeeld aan te
halen, ten bewijze, dat al wat tegenwoordig
leiding in de maatschappij geeft, de erger
lijkste reactie voert. Daarom wezen wij er
dadelijk na het verschijnen van bovenge
noemde nota op, dat het stuk blijk gaf door
een of ander jeugdig advocaat in elkaar te
zijn gezet en ten slotte de handteekening
van het bestuur van het Verbond had ver
kregen. Ten bewijze, dat de geest van bo
ven vermelde nota niet de algemeen gel
dende is, willen wij de aandacht vestigen op
ven hoofdartikel in het Algemeen Handels-
bald van Dinsdagavond, waarin de bekende
redacteur van dat blad, C. Ebut, libe
raal in merg en nieren aan datzelfde fa
brikantenverbond ongezouten de les leest.
De schrijver haalt een der passages aan,
waaraan ook wij ons ergerden, n.m. over de
nocdzakelijkheid van klassenstrijd in deze
maatschappij en hij vervolgt dan:
Dit nu is niets anders dan de syn
dicalistische, vrij-socialistische, an
archistische, „staak-ma -r-raak"-geest.
Alleen van den anderen kant zich uitend
Tegenover „staak-maar-raak" staat hier
„5luit-maar-uit". Het zijn tweelingen....
al hebben ze, zooals verteld werd van
de bekende Siameezen, eeuwig-ruzie.
Dat is nu juist hun aard.
Maar de maatschappij is een veel te
algemeen samenhangend complex ge
worden, om „Staak-maar-raak" of
„Sluit-maar-uit" te kunnen verdragen.
Men zou even goed kunnen vergen, dat
passagiers en bemanning rustig moeten
toezien wanneer de kapitein en de loods
op de brug aan 't boksen zijn, terwijl het
schip in de engten loopt.
Deze geest van het Fabrikantenver
bond is die van de „knokploeg".
En deze is gevaarlijk voor de omge
ving.
Hetzij hij werkt met de knuist of met
de pen.
Hiermee kunnen de heeren het voorloopig
do en.
We zullen nu ma-.r niet betoogen, dat,
wat thans nog bij een deel van de werkge
vers wordt gevoeld, niets anders is*dan de
consequentie van de oude liberale leer. Het
is ons voldoende waar te nemen, dat velen
van de kopstukken der liberalen in de 20ste
eeuw de onhoudbaarheid van hun economi
sche dwalingen inzien en mede pleiten voor
socialen vrede, voor solidariteit tusschen
werkgever en werknemer. Ook de welbeken
de heer Van Hardenbroek kreeg dezer da
gen in Let „Iibld." een geduchte afstraffing
voor een rede, welke hij onlangs in Amster
dam hield; en zulke teekenen nemen wij ge
lukkig dagelijks waar.
Onze overtuiging is, dat 'de meerderheid
de overgroote meerderheid, van de lei Iers
van ons bedrijfsleven, den cconomischen op
bouw l=ngs vreedzamen weg en zelfs ten kos
te van offers, in overleg met de werknemer
wil bereiken. Deze goede en verstandige
elementen moeten echter beschermd wor
den tegen enkele hardnekkige, fanatieke,
oer-liberalen, die nu en dan een hooge borst
opzetten en hun oude geestverwanten maar
al te gemakkelijk overbluffen en meetrek
ken.
So&cteil „Sint Bavo" Debatcursus Vrou
wenbond 8 uur Rederijkers 8 uur
Vakafdeeling 3—8 uur Studieclub 8
uur Commissie Begrafenisvereeniging 8
uur.
Stadsschouwburg Veertigjarig Tooneelju-
bileum van Mevr. Julia Cuypers, 8 uur.
Café Neuf Gr. Houtstraat Grooie
Houtstraatvereeniging.
Gem. Concertzaal Buitengewoon concert
met medewerking van Willem Andriessen.
Bisschoppelijk Museum Jansstraat 49
dagelijks, uitgen. Zaterdag, Zon- en Feest
dagen, toegankelijk.
R. K. Leeszaal en uitleenbibliotheek Jans
straat 49 Eiken dag geopend van 10
121/,, van 25 en van 710 uur, behalve
des Maandagsochtends en op Zon- en Feest
dagen.
Uitleen van boeken van half 39 uur.
F. H. Smit Groote Houtstraat 69 Ten
toonstelling van -etsen van Anton F. Pieck.
R K Arbeidsbeurs voor mannen Jacobij-
nestraat 15 Alle werkdagen, voorm. van
912 uur, n.m. van 25 uur. Zaterdags al
leen van 912 uur.
R K. Arbeidsbeurs voor vrouwen Kleine
Houtweg 13 Alle werkdagen des v.'.n.
van half 11 lol half 12, des nam. van
3 lot 4 en van half 8 tot half 9.
Onder voorzitterschap van den heer J. G.
P. Sabel hield gisterenavond de afd. Haar
lem van de Ned. Reisvereeniging liare jaar
vergadering.
Het jaarverslag van den secretaris, den
heer W. E. Zuurendonk, bleek, dat het aan
tal leden op 1 Januari 1923 1602 bedroeg.
De voorzitter bracht woorden van dank
voor het keurige vérslag en memoreerde den
goeden geest van samenwerking in het be
stuur. Voorts roemde spr. nog het werk der
commissie voor de kleine tochten.
De penningmeester, de heer D. Soellart,
kon mededeelen, dat er een batig saldo van
228,46 in kas was. Ook dezen functionaris
werden woorden van dank gebracht.
Eveneens oogs veel dank de heer G. A.
Luitingh, voor zijn uitvoerig verslag over de
algemeene vergadering.
Over het aftreden als bestuursleden van
dc heeren Zuurendonk en F. J. A. van Ghert
ontstond eenige discussie, aan welker einde
ten slotte besloten werd, de verkiezing van
nieuwe bestuursleden aan te houden. Aan de
aftredende bestuursleden werden door den
voorzitter woorden van dank gebracht.
Tot leden der commissie voor de kleine
tochten werden herkozen mej. Paërl en de
heer Luitingh.
Tot afgevaardigden naar de algemeene
vergadering werden benoemd de heeren
Sabel en Soellart en tot plaatsvervangers de
heeren Luitingh en Zuurendonk.
Bij de behandeling van den beschrijvings
brief lokte het voorstel van het hoofdbe
stuur, om van de reissommen tot en me*
een bedrag van f 50 2 pet. en van de reis
sommen van een hooger bedrag 3 pet, in de
algemeene kas te doen storten, breedvoerige
discussies uit. Den afgevaardigden werd een
vrij mandaat gegeven; evenwel werd de
wensch uitgesproken, dat meer progressie
zgu worden gebracht in deze heffing of wel,
dat de grens van 50 verlegd zou worden.
Na de rondvraag werd de vergadering ge
sloten.
Gisteravond is de maandelijksche vergade
ring gehouden van de afd. Haarlem van den
Ned. R. K. Volkbond.
De voorzitter opende op de gebruikelijke
wijze en betreurde de zeer slechte opkomst.
Spr. meende dat vanwege de lidhtbeetdenavon-
den de «ewone maandelükscbn vernaderingen
wel wat in gedrang komen. De notulen wer
den onveranderd goedgekeurd. Ingekomen
was een schrijven van den heer Q- Tilman,
waarin hij, door verandering van werkzaam
heden, bedankt als lid van de werkloosheids
commissie, in welke commissie hij zitting had
als afgevaardigde van den Volksbond. In de
eerstvolgende Bestuursraadvergadering zal een
plaatsvervanger worden benoemd.
Het jaaroverzicht sluit met een nadeelig
saldo van 53. De exploitatie van het gebouw
wees een gunstig resultaat aap,
Verschillende vragen werden gesteld aan
gaande de werkloosheidbestrijding en vol
doende door den voorzitter beantwoord.
Van de rondvraag werd geen gebruik ge
maakt, waarna de vergadering werd gesloten.
Zaterdag 10 en Dinsdag 13 Februari geeft
de N.V. Het Schouwtooneel, directie Adr. van
der Horst en Jan Musch, nog een tweetal op
voeringen van „De wijze kater" te Haarlem, en
dan is het voorloopig afgeioopen.
De nieuwe stukken van het repertoire:
„Hard tegen Hard" en „De Passiebloem" zul
len dan de aandacht komen vragen.
Aan tiet jaarverslag over 1922 der R.K.
Arbeidsbeurs voor vrouwen en meisjes, Kleine
Houtweg 13, ontleenen wij het volgende:
Sinds den korten tijd van het bestaan der
beurs werden totaal 910 inschrijvingen ge
daan door werkgevenden en werkzoekenden.
De werkgevenden bepalen zich niet alleen tot
aanvragen voor huishoudelijk werk, doch te
vens voor winkel-, kantoor- en magazijn-
werk, kortom tot alle takken van dienst waar
voor tegenwoordig vrouwelijk personeel ge
vraagd wordt. Wij staan met belangrijke fir
ma's in geregelde betrekking.
Van de 447 aanbiedingen mochten wij 232
plaatsingen noteeren met talrijke tevreden
heidsbetuigingen van beider zijde. Waar wij
tegenwoordig op het standpunt staan om
R.K. personeel te plaatsen in R.K. betrekkin
gen en bij de plaatsing rekening houden met
talrijke factoren, waarmede de particuliere
en algemeene arbeidsbeurs geen rekening
houdt of kan houden, daar is het resultaat
onzer ptaceeringen zeker niet gering te noe
men. Hier moge tevens nog eens de aan
dacht gevraagd worden van ouders en veree-
nigingen, die de belangen der werkzoekende
meisjes behartigen, dat zij hun onderhoori-
gen niet maar op eigen gelegenheid en op
goed geluk af laten zoeken en blootstellen
aan de gevaren voor geloof en zeden, welke
aan een dergelijk risico verhonden ziin, doch
de bemiddeling in te roepen der R.K. Ar
beidsbeurs, welke tracht een geschiklen werk
kring te bezorgen, waar geloof en zeden zoo
min mogelijk gevaar loopen. Hef resultaat in
het afeeloopen jaar bereikt, stemt ons tot
bemoediging bij ons werk en tot blijde hoop
voor de toekomst.
't Was Maandagavond zeer gezellig in
Sloops Bad, toen de Haarlemsche Reddings
brigade er een harer zwemoefeningen hield.
Ten eerste was er de burgemeester, de heer
C. Maarschalk, die, zelf een fameus zwemmer
zijnde, al laat zijn gezondheidstoestand op
dit oogenblik niet toe, dat hij zich van de
springplank stort, de Brigade de eer van zijn
gewaardeerde tegenwoordigheid schonk, het
geen nog vergroot werd, doordat ook mevr.
Maarschalk van haar belangstelling blijk had
gegeven cn met den burgemeester was me-
degekomen. Verder waren er eenige dames
en heeren als kijklustigen, terwijl voorts de
leden der Brigade nagenoeg allen waren op
gekomen. Ook dr. MeTens en de commissa
rissen waren er
Vóór de oefening begon, had in de gym
nastiekzaal. een kleine plechtigheid plaats.
Den burgemeester toch was door dei beer
Meyerink verzocht om de diploma's, die de
Brigade op den zwemwedstrijd te Utrecht,
21 Jan. had gewonnen, aan de dam#s en
heeren uit te reiken.
De heer Meyerink sprak eerst den burge
meester toe, bracht zijp dank aan mevr.
Maarschalk en het hoofd der gemeente voor
hun aanwezigheid, die zoozeer op prijs werd
gesteld, en deelde vervolgens mede, en zulks
tol groote verwondering der aanwezigen, dat
hij besloten had om als voorzitter der Briga
de af te treden. Gehoor gevende aan het ad
vies van dr. Merens, die het ongewenscht
vindt, dat de heer Meyering zich zooveel te
water begeeft, achtte hij het oogenblik geko
men om af te treden, hoe zwaar hem deze
stap ook viel. In verband hiermede wees de
heer Meyerink op de groote hulp die de Bri
gade steeds had mogen ondervinden van wij
len den vorigen burgemeester, jhr. Sandherg,
en van den heer Maarschalk, «m beval de
Brigade in ziin bliivende belangstelling aan.
De lieer Maarschalk antwoordde in een
uitvoerige lofrede op de edele zwemsport en
hoe deze steeds zijn bijzondere voorliefde ge
had heeft. Wat de mededeeling van den heer
Meyerink betreft, hoopte de burgemeester
van ganscher harte, dat deze op zijn besluit
zou terugkomen, omdat de Brigade hem nog
niet missen kan en ook omdat deze organi
satie zóó stevig is, dat het niet noodig be
hoeft te zijn, dat juist de voorzitter steeds
bij nacht en ontij uit zijn bed moet komen,
als er een ongeluk is gebeurd.
Hierna complimenteerde de heer Maar
schalk de dames en heeren leden met het
goede figuuT dat zij in Utrecht gemaakt had
den en deelde de diploma's uit.
Vervolgens ging het gezelschap naar het
groote bassin, waar dadelijk de oefeningen
begonnen, die het bekende verloop hadden.
Zóó oergeestelijlk, zóó absoluut immaterieel
zullen wij wel de muziek van Beethoven niet
meer hooren. Tenzij im momenten van alleen
zijn, als de fantasie vleugelen aanschiet en het
notenboek de herinnering aan dit oneindig-
schoon musiceeren wakker roep! en de verbeel
ding stuwt naar die eindelooze hoogten waar
deze uitverkoren menschen ons heenvoerden.
Met welk een groote vereering moeten deze
mannen naar hun leider Luoien Capet opzien,
om te kunnen komen tot een zóó absoluut
vergeestelijkte schoonheidsuiiling. Want spelen,
een instrument bespelen, die gedachte wijkt
geheel op den achtergrond. Het is dan ooik een
profanatie, om van de spelkwaliteiten van dit
superieur ensemble te gewagen. Zoo onze aan-
dacht al eens uitging naar den enkeling, dan
was het om daar den (kunstenaar te bewonde
ren, die een reflex gaf van die opperste
schoonheid welke hen steeds weer bijeen
bracht om hun taak te voleinden: door abso
luut één-zijn de kunst der groote meesters in
ideale gestalte te brengen aan de menschen.
Onze opmerking, bij een onlangs gehoord
'kwartet gemaakt, dat do Mozart-ópvatting,
door de Fransche kwartellen gegeven, een
schoolsche weergave absoluut onverdraaglijk
maakt, onderschrijven wij hier nog eens op
zettelijk. Waarlijk, de starsle conservatief zal
zich gewonnen geven, als hij dat ondefinieer
bare in klank, in ldjning hoort, waarmee Lu-
cden Capet in het Andante uit dit kwartet in
Es die geheel éénige atmosfeer in het en
semble brengt. Hij is niet slechts de groote
rytihmische stuwkracht door zijn ongekende
virtuositeit, hij is een sterk suggestief leider,
die aan zijn trouwen partner Maurice Hewitt
2e violon, de onmiddellijke inspiratie geeft,
men hoort dan den grooten kernigen viool
toon van Maurice Hewitt plots in at die on
eindig verscheiden kleurnuances, die men ook
bij Lucien Capet bewonderde, maar bij wien zij
steeds ais onmiddellijk werf;(en. En bij welik
gezelschap hoorde men ooit dien weeldenjgen
klank als 'n oneindigen stroom ontwellen aan
de altviool van Henri Berioil; dat is musi
ceeren, dat is méér, dat is ontvangen en her
geven dn gestage wisselwerking, en dat al jn
een sappigheid van toonkleux die haiar fond
heeft in de donkerste diepten der cello van
Camdltö Delenoble en ooik weer in de ijlste
hoogten van Capet's sohoone instrument.
Zij speelden dan nog hun landgenoot Ra-
vel. En hier stemt de herinnering te hitter;
wij weten wat zij den oorlog aan offers
brachten. Was 't wonder, dat de moed mij
ontbrak, persoonlijk hun enkele inlichtingen
'te vragen, die ik gaarne had? Het teekent
den Franschman, dat zoo hoffelijk inwilligen
van héél voel meer dan het (schriftelijk) ge
vraagde, en zéker zal ik 't als herinnering aan
den onvergetelijken avond dankbaar bewaren.
Hoe zij dan de muziek van Ravel verklank
ten, en bovenal die evocatie in het „trés tent'
ben ik niet bij machte ie zeggen. Hoort men
daaT niet als een vertwijfeling van den kun
stenaar die aanroeping van hoogere kracht:
„O ilendor di Dio
„Dajnmi vjrtü, a dir com' io vids."
Gee f mij kracht om te zeggen hoe ik zag!
Dat deze kunst nikst te beschrijven, noch te
analyseeren is, zal men toegeven als men het
voorrecht had, het Capet kwartet te hooren.
Maar nooit heb ik Dante zxó begrepen, wat
hij wilde zeggen als hij zich bij 't zien der
hoogste schoonheid slechts dit herinnerde, dat
zijn aandoening vrij was van elk ander be-
geeren
„lo mio affetto
„Libero fu da ogni aitro disire."
G.J.K.
Naar wij vernemen, wordt met spoed (te-
werkt aan de voorbereidende maatregelen
om de ophooging van de terreinen aan de
Pijlslaan uit te besteden. Het zal dus niet
als productieve werkverschaffing met finan-
cicelen steun van Rijk en Provincie, worden
uitgevoerd.
WEDSTRIJD OM HET* KAMPIOENSCHAP
VAN HAARLEM EN OMSTREKEN.
P. J. VAN DARTELEN WINT HET
KAMPIOENSCHAP.
In den wedstrijd om het kampioenschap
van Haarlem en Omstreken is thans de beslis
sing gevallen.
De afgebroken partij tusschen de heeren P.
J. van Dartelen en F. A. Berkemeier eindigde
in eene overwinning voor eerstgenoemde,
waarmede de heer P. J. van Dartelen beslag
wist te leggen op den Haarlemschen kam
pioenstitel.
Dit is thans de tweede maal dat deze titel
door genoemden heer wordt behaald.
Zijn resultaat: 7 gewonnen en 2 gelijkge
speelde partijen (dus 16 van de 18 le behalen
punten) bewijst wel dal in dit toernooi werke
lijk de sterkste gewonnen heeft.
Binnenkort komen wij uitvoerig op dezen
wedstrijd terug.
D. J, D. II—ST. JOSEPH ASP. II.
Zondag 11 Februari a.s. des namiddags
half vijf zal in het gebouw aan de Koning-
steinstraat een vriendschappelijke wedstrijd
plaats hebben tusschen de respectievelijke 2e
tientallen van I). J. D. (Par. St. Bavo, Leid-
schevaarl) en St. Joseph Asp. (Par. O. L. Vy.
Spaarne).
VERLOF DRANKWET.
Ingekomen is een verzoekschrift van H. v.
Nimwcgen, om verlof tot het verknopen van
alcohol houdenden drank, anderen dan sterkon
drank voor gebruik ter plaatse van verkoop
in de vergaderzaa achler het perceel aan de
Kamperstraat no. 38.
Door de N.V. Gazelle Rijwielfabriek Die
ren, waarvan de fa. J, Perry en Zn, te Haar
lem de vertegenwoordigster is, wordt een
aantal fraaie en tevens practischc reclame-
voorwerpen uitgegeven. Vermelding ver
dient het kalender vloeiboek, dat in koper
diepdruk is uitgevoerd, keurig is afgewerkt
en zeer practisch is. Voorts worden nog ver
spreid reclame-zakspiegeltjes en een prijs
courant, welke tevens aanschouwelijk voor
stelt verschillende werkzaamheden in dc fa
briek.
Zooals bekend, verleent onze welbekende
oud-stadgenoot Willem Andriessen morgen
avond zijn medewerking bij het concert der
H. O. V.
Wij laten hieronder eenige uittreksels van
de laatste recensis over hem volgen, waaruit
wel blijkt, v/elk groot piano-virtuoos Wil
lem Andriessen is:
1Zijne vertolking van Mozart,
Schumann, Albeniz en Chopin was een musi
ceeren in den hoogsten, zuiversten zin van
het woord en daarbij kwam nog de verheu
gende ervaring, dat Andriessen innerlijk
voortdurend groeit, dat zijn spel niet alleen
dieper en rijper wordt, maar ook steeds ver
geestelijkt, zonder evenwel iets van zijn ge.
zonde, volbloedige menschelijkheid te ver
liezen, (Herm. Rutters in het „Handelsblad'
van 19 Oct. 1922).
Het is Willem Andriessen om het
innerlijke van de muziek te doen. Aan moei
lijkheden denkt men bij hem allerminst. Zui
ver voelt hij Schumann's lyriek en roman
tiek.en hij laat ons de „Scènes mignonnes'
hooren, alsof hij ze aan het klavier zit te
improviseeren. Inderdaad een herscheppen
Zóó moet het zijn.... (Nieuws van den Dag
10 Oct. 1922).
Andriessen speelde „Iberia" van Albeniz
blijkbaar met groote voorliefde. Zijn spel
was schitterend muzikaal, boeide en verruk
te het publiek zeer. Het lijkt ons iederen
keer technisch volmaakter en sterker toe..
(Maasbode 19 Oct. 1922)
De zaal van „Diligentia" was niet geheel
bezet. Dat was even dwaas als onbegrijpelijk.
Men blijft niet thuis als Andriessen een pi
ano-avond geeft. Maar zij, die er waren, heb
ben den dichter-pianist geestdriftig toege
juicht. (Avondpost 31 Oct, 1922).
Dinsdag 13 Februari a.s., des avonds 8 uur,
zal de heer Ir. H. v. Mouriik Broekman, di
recteur der le H.B.S. alhier, in de bovenzaal
van „de Kroon", een lezing houden over het
onderwerp: „Intellectbepaling Beroepskeu
ze", voor leden der Vereeniging van Leeraren
cn Lecraressen aan Gymn. Inrichtingen van
Gymin. en Middelb. onderwijs, te Haarlem.
De „Staatseottramt" bevat de statuten van
de Mij. tot Exp'oialie van onroerende goede
ren „Vooruitgang" en van de Verzekeringsmij.
„De vrijwillige Liefdebeurs" onder de zin
spreuk „In Alles Ghetrou,'' beide alhier.
In de week van 28 Januari tot en met 5
Februari 'kwamen in de navolgende gemeen
ten gevallen van besmettelijke ziekten voor:
Haarlem 1 van diphtheritis; Zaandam 1 van
diphtheritis cn 1 van roodvonk; Hillegom 1
van diphtheritis; Nooirdwijlk 1 van diphtheri
tis; Sassenheim 1 van diphtheritis.
De zwerver, bijgenaamd ,,De barre winter,"
wien onlangs in een in aanbouw zijnd huis een
ongeval is overkomen, is thans in het Slads-
Armen- en Ziekenhuis opgenomen.
Den 16 Februari a.s. zat het 25 jaar geleden
zijn dat de lieer J. Her hoofdbesteller bij
de Posterijen door de a '.tratie werd aan
gesteld.
Daar'de heer Hendriks bij zijn superieuren
alsook bij het personeel goed staat aange
schreven zat het hem op dien dag niet aan
blijken van belangstelling ontbraken.
B. en W. van Haarlem brengen ter kennis
van belanghebbenden, dat het maken van
eqpóge veranderingen aan een aantal Openbare
Lagere Scholen alhier door hen is gegund
aan W. T. Nijman te Heemskerk, en het ver
richten der verfwerken aan die scholen aan
W. J. Bruijns, alhier.
In „Holland-Express" wordt in zeer waar-
decrende woorden geschreven over de op
tiekkennis van den heer Weber.
Wij ontleenen er het volgende aan:
„Tot voor enkele jaren was het nergens
anders mogelijk, een soort glazen te slijpen,
dan in Amerika en Engeland, Had de heer
Weber dus glazen noodig, dan moest hij de
ze uit het buitenland laten komen. Daar kon
zijn energie zich op den duur niet mee ver
eenigen en op een goeden dag nam hij dan
ook een kloek besluit. Ofschoon in een tijd,
toen alle bouwmateriaal ongewoon duur was,
aarzelde hij niet, maar liet zijn achterhuis
verbouwen tot een modern atelier, dat aan
alle eischen voldeed en plaatste daar de
beste Amerikaansche machines der laatste
vinding in.
Hiermede was de heer Weber er nog niet.
Aangezien hij pas de eerste in het land was,
die deze machines gebruikte, bleek er moei
lijk persons. .1 te vinden dat er goed mee kon
omgaan. Doch ook dat schrikte niet af.
Werklieden werden aEngenomen, die wel
geschikt leken, de heer Weber leidde hen
op en hij beschikt nu reeds over een ge
schoold personeel van een half dozijn man."
Deze vereeniging houdt Maandag a.s. in
„Zang en Vriendschap" hare algemeene ver
gadering. Aan het overziht over 1922 ontlee
nen we het volgende:
De ontvangsten en uitgaven sluiten met
een bedrag van 5.308.22)4. Het batig saldo
over het afgeioopen jaar bedraagt ƒ1.395.46.
Het tegoed op de Nutsspaarbank bedroeg
1 Januari 1.1. 1200. Aan hypotheken bezat
de vereeniging een waarde van 10.800, aan
effecten 13.010. Het totaal bezit der ver
eeniging op 1 Januari 1923 was 25.225,33'A.
Het ledental bedroeg op 1 Januari 1.1. 936.
StraattoonecUjc.
Tooneel: de Groote Markl.
Personen: slechts één, een klein meisje
van vier vijf jaar.
Voorts nou twee honden: een kleine, bc-
hoorend bij het meisje, en een soort buldog,
een vervaarlijk groote, wel in staat, schrik
aan te jagen.
He! meisje sleekt mei haar hondje juist
de Grooie Markt over, als plols dc. buldog
aan komt stuiven, recht op liet hondje aan
dat zich achter zijn kleine meesteres tracht
le verschuilen. Deze toont geen spoor van
schrik en door „ksss"-geroep en afwerende
bewegingen mei de kleine handjes tracht
zij den dog le verjagen. Doch dat lukt zoo
maar niet. Voor dien kleinen mensch koestert
de grooie dog geen vrees. En hij draait om
liet kind hoen, om hel kleine hondje te pak
ken le kriigen, wat hem alsnog echter niet
Inkt. Het diertje draait angstig in hot rond,
angstig naar de kleine meid opziend, va
wie het toch redding verwacht. En van wie
de hulp ook komt!
De kleuter heeft al gauw in de gaten, dat
de doghond voor haar armbeweginkjes niet
bang is en instinctief voelt zij, dat andere
maatregelen getroffen moeten worden. En
opeens gaat haar kleine beentje omhoog cn
wordt den dog een flinke schop toebedeeld,
met meer krachl toegediend,! dan men in de
kleine meid zou verwachten. En de doghond
wijkt. Van verdere aanvatten ziet hij nf. Met
neerhangenden staart druipt hij af. De dap
pere kleine is ovenvinnares. Haar hondje
is gered en triomfeerénd gaat zij met haar
zoo goed verdedigden schat verder
Wie in den laatsten tijd met den trein van
Haarlem naar Leiden heeft gereisd, zal wel
weer telkens en telkens even voorbij Voge
lenzang naair buiten hebben gekeken, om te
zien, hoe het stond met de afwerking van de
nieuwe brug. Het was een dankbaar treinon-
derwerp. Velen zullén zich wel meermalen
hebben afgevraagd; hoe lang hel nog zou du
ren, alvorens de brug gereed zou zijn. Hel
duurde dan ook een eindetoozen tijd. Welnu,
thans, nadat het ongeveer 17 maanden ge
leden zal zijn, dat men aan den bouw is be
gonnen is de brug gereed gekomen en 1.1.
Zondagnacht is het afgaande spoor (in de
richting Amsterdam) in gebruik genomen.
Naar aanleiding daarvan, bevat de „Tel."
een uitvoerig artikel, waaraan wij hot volgen
de ontleenen:
Den lsten September 1921 werd een begin
gemaakt met de voorbereidende werkzaamhe
den voor het plaatsen van de beide oude
bruggen, die zoo knge reeks van jaren haar
diensten trouw bewezen hadden, maar wier
soliditeit op den duur tegen den druk van
de 110,000 kilo's zware machines met haar
„na-sleep", toch niet bestand zouden geweest
zijn, waarom dan ook door de deskundigen
der Nederlandsche Spoorwegen beslist was,
dat de „Traliebrug" bij Vogelenzang plaats
moest maken voor een brug van belangrijk
zwaardere constructie.
De „Traliebrug"
Die naam voert de hoogbejaarden onder on
ze lezers terug naar de jaren van vóór 1858,
toen daar over de Leidsche Vaart een geheel
var. hout vervaardigde brug lag, welke aan de
beide zijkanten van hoog getimmerd tralie
werk voorzien was, waarom zij, zoowel in
spoorwegkringen als daarbuiten, algemeen be
kend stond als de „Traliebrug bij Vogelen
zang".
In 1858 moest deze houten brug, die in
ieder geval zoo uitnemend gebouwd was, dat
zij van 1842 af, do spoorwagens dagelijks
over zich heen kon doen rollen, haar plaats
inruimen aan een nieuwe dubbele brug „van
ijzer cn van steecn", welke brug gedurende
65 jaar dc beide oevers der Leidsche Trek
vaart ten dienste van het spoorwegverkeer
verbonden heeft en destijds zóó solide ge
bouwd werd, dat thans nog de technici in be
wondering staan voor den uitstekenden toe
stand, waarin de verschillende onderdeelen
der brug zoowel waf de ijzeren constructie
als de houten fundeering betreft zich be
vinden.
De' hoofdfactor, welke bij iedere wijziging
of vernieuwing van een deel der spoorbaan,
het meest in het oog gehouden dient te wor
den, 'is dat het spoorwegverkeer steeds zoo
min mogelijk, maar kan het zijn, toch liefst
in liet geheel geen vertraging ondervindt. En
nu moet het wel voor allen, dio bij dezen
bruggenbouw betrokken waren, maar in de
allereerste plaats voor den technischen amb
tenaar der II. IJ. S. M„ onder wiens dage-
lijksch toezicht het werk werd uitgevoerd, een
bijzondere voldoening zijn, dat van 1 Sep
tember tot op heden, liet spoorwegverkeer
door dat groote bouwwerk over de Leidsche
Vaart, ook niet één minuut vertraging, onder
vonden heeft. Wel moest ter plaalse, zooals
an zelf spreekt tijdens de werkzaamheden
met zeer langzaam gangetje gereden wor
den 't voorschrift was 15 K.M., waarover
straks,nog een enkel woord doch het daar
door ontstane tijdverlies werd steeds weer
op het verdere gedeelte van de reis „inge
reden".
Wij spraken zooeven over „dat groote
bouwwerk over de Leidsche Vaart" en wij
kunnen ons voorstellen, dat zij, die de Leid
sche Vaart kennen, mischien even glim-
lachdhd zutlen opmerken: „Maar die Leidsche
Vaart is .toch maar een betrekkelijk smal
vaarwater!"
Inderdaad, maar dc groote moeilijkheid
schuilt hierin, dat de spoorbaan daar ter
plaatse met de vaart een hoek maakt van
39 gr., waardoor de bruggen zooveel langer
moesten gemaakt worden dan anders het ge-'
val geweest zou zijn. En de daaraan verbon
den bezwaren deden zich dubbel sterk ge-
voeten bij het leggen van de circa 60 meter
langen hulpbruggen, aangezien hier
voor ook de spoorweg verbreed en opge
hoogd móést worden. Ten behoeve van laatst
genoemd werk werd niet minder dan 7000 M3
zand verwerkt.
Ten bewijze, in welk een uitstekenden slaat
tic 65-jarige Traliebrug zich nog bevond al
is mei de oude houlen brug al het traliewerk
verdwenen, zoo is toch de naam van „Tralie
brug" onveranderd blijven voortleven cn zal
ook weer aan liet nieuwe ijzeren gevaarte
geschonken worden diene, dat de beide
oude bruggen dienst gedaan hebben als hulp
bruggen lijdens de werkzaamheden aan de
nieuwe brug. Men is hierbij te werk gegaan
als volgt:
Aan weerskanten van de oude bruggen
werden nieuwe landhoofden van hout ge
construeerd, zware houten jukken werden in
geheid en over die jukken werden successieve
lijk de oude bruggen aan weerszijden van
liet hoofdspoor een brug aangebracht,
waarna de arbeid aan .de nieuwe brug, dus
te midden der hulpbruggen, onbelemmerd
kon worden voortgezet. Indien wij zeggen
„onbelemmerd" dan moet hierbij ten aan
zien van den ijzeren bovenbouw een kleine
knntteékemng gemaakt worden, aangezien liet
werk tweemaal, in verband met werkstaking,
voor korten tijd onderbroken moest'worden.
Maar wal het onderhoud en de geheele af
werking betreft, heeft dc ark-rid geen uur
vertraging ondervonden.
Hel werk in zijn geheel boven- eri on
derbouw te zamen berekend kost circa
200,000!
Uil hetgeen wij reeds opmerkten betref
fende de omvangrijke voorbereidende werk
zaamheden, len behoeve, van het verplaatsen
der heide oude bruggen, teneinde deze als
Er zullen we! weinig oude Haarlemmers
zijn, wier naam zoo over de tong' is getrok
ken als die van onzen braven, deftigen acht-
tiende-eeuwschen Haarlemschen Poorter:
Teyler.
Hij is geprezen door tal van menschen;
zijn naam is voor anderen een symbool ge
worden van tot materie geworden rechteloos
heid in Nederland.
We zullen noch op dc eene, noch op de
andere gedachte verder ingaan, doch slechts
even in herinnering brengen dat Teyter's naam
in Nederland den grootsten roem en bijval
oogstte grooter immers waarschijnlijk nog
dan zijn naam in de wetenschappelijke wereld
heeftl door de klinkende processen, die
om zijn naam geweven zijn en worden.
De Haarlemsche Rechtbank geniet de eer
immer a's springplank te worden gebezigd
voor zulk een proces, dat dan via het Ani-
sterdamsche Hof en den Hoogen Raad tot
een einde wordt gebracht.
Hoe staat het op dit oogenblik met de
hangende processen?
Er loopen op dit oogenblik niet minder
dan drie Teylerzaken voor de Rechtbank te
Haarlem en het Gerechtshof te Amsterdam.
Voor de Haarlemsche Rechtbank twee.
In de eene zaak, die waarin de advocaat
Mr. Vijn uit Amsterdam voor eischers op-
Ireedt en Mr. Bruch als procureur, zijn de
pleidooien vastgesteld op 10 Maart a.s. De an
dere Teylerzaak geldt de uitkeering van een
ton gouds uit de nalatenschap van Teyler,
maar zijn wc goed ingelicht, heeft deze wei
nig le beteekenen, omdat wel vaststaat dat
deze ton reeds vroeger werd uitgekeerd.
Ten slotte de voornaamste Teylerkwestie,
die waarin Mr. Fr. Hagemeijer als procureur
optreedt. Deze zaak dient nu voor 't Hof te
Amsterdam en is zoover, dat binnenkort de
dag voor de pleidooien zal worden bepaald.
Voor de Haarlemsche Rechtbank waren in
deze zaak twee formeete kwesties gerezen. De
eene was: nietigverklaring van de dagvaar
ding en de andere verjaring van de erfenis.
De Haarlemsche Rechtbank nani aan de gel
digheid der dagvaarding, doch verjaring der
vordering. Van dit laatste vonnis gingen
eischers in hooger beroep bij het Hof te Am
sterdam. Het Hof te Amsterdam zal dus nu
moeten uitmaken of de kwestie verjaard is
of niet. Van haar uitspraak zal natuurlijk
wel een der partijen in cassatie gaan bij den
Hoogen Raad, zoodat de Hooge Raad dan irt
hoogste instantie over de verjaring zal be
slissen. Beslist de Hooge Raad dat de zaak
verjaard is, dan is de kwestie uit en het
rechtsgeding voor eischers verloren; beslist
de Hooge Raad dat er geen verjaring heeft
plaats gevonden, dan begint de zaak opnieuw
bij de Haariemsche Rechtbank en moet dn
geldigheid van de overgelegde stukken onder
zocht worden. Van het vonnis betreffende
deze geldigheid zullen partijen wel weer in
roep gaan enz. enz.
Er is dus nog éen lange weg to Tipperary,
Hoe lang het nog duren kan?
Optimisten rekenen: anderhalf jaar.
En eischers hebben goede hoop op eert
voor hen goeden afloop.
Barometerstand 744. Achteruit
OPGAYE VANi
hulpbruggen dienst te kunnen laten rloen,
volgt al dadelijk, dal geruime lijd verliep,
alvorens met den eigenlijken arbeid voor de
nieuwe brug een aanvang gemaakt kon wor
den. WAs men op 1 September 1921 met eerst
genoemde werkzaamheden begonnen, hel
werd 13 Maart 1922. vóór de treinen over de
hulpbruggen cn dus ook hulphanen ge
leid konden worden. Van (lien daluni af da
teert ook het „langzaam rijden" nabij Vo
gelenzang, waaromtrent wij nog de volgende
voor lecken zeker niet onaardige bijzon
derheden willen vermelden:
Zooals wij hierboven reeds zeiden, be
droeg de voorgeschreven snelheid tusschen de
geplaatste waarschuwingsscinen 15 K.M. Ten
einde nu (c controleercn of de machinisten
Medegedeeld door hel Kon. Ned. Meteorol.
Instituut te De Bildt.
Naar waarnemingen in den morgen van'
8 Februari 1923.
Hoogste Barometerstand 772.4 m.M. t»
Riga.
Laagste Barometerstand 719.4 m.M. te
Reijkjavik.
"Verwachting van den avond van 8 tot dcit
avond van 9 Februari:
Krachtige tot matige zuidoostelijke tot
zuidelijken wind. zwaarbewolkt of betrok
ken, weinig of geen neerslag, zelfde tempe
ratuur. j,
inderdaad inett een niet te groote snelheid re
den, waren op een gedeelte geïsoleerde rails
twee contactpunten aangebracht, op een ou
derlingen afstand van slecht 8 meier. Zoo
dra het wiel der machine het eerste contact
raakte, werd door die aanraking de slinger
van den suelheidsmeter losgemaakt, welke
zich in een hoog glazen kastje, in de knmer
van den stationschef te Vogelenzang bevindt.
Indien niet met grootere snelheid dan 15 K.M.
gereden werd, was de slinger weer in rust,
voor hel machinewiet het tweede 8 meter
verder gelegen contactpunt bereikt heeft. In
lit legenovergestelde geval doet het contact
tusschen machinewiet en het tweede controle
punt, een eleotrisch belletje in den snelheid-
ineler in de wandeling „de verklikker"
genoemd overgaan, waardoor de stations
chef Ie Vogelenzang of zijn plaatsvervanger
wist, dal er gezondigd was tegen hel 15 K.M.
vorschrift. En in de éérste dagen na 13 Maart
1922 werd er nogal eens gezondigd, maar dit
was slechts van korlen duur en daarna keer
de regelmatig de slinger in zijn rust-stand te
rug. zonder dat er een ki' werd".
Than^ nog een enkel woord over de nieu
we brug zelve. Eigenlijk moeten wij spreken
óver bruggen, want ook nu weer zijn er
twee bruggen naast elkaar aangebracht. De
onderbouw rust op een betonvtoer van een
meter dikte; zware afdammingen in de
Leidsche Vaart zijn noodig geweest om deze
beton-fundeering, waarvoor 400 M3 beton
noodigd was, te kunnen aanbrengen. Op
deze fundeering werden 4 zware peilers ge-
