Brieven sit Borneo.
BUITENLAND
BINNENLAND.
De vloek van het qeld
Tweede Blad,
8 Februari 1923
GEM. BUITENL. BERICHTEN.
BINNENURDSCH NIEBWS.
Het vertrek van Ismet pasja. De Gealieerde oorlogsschepen In Smyr
na. De Italiaansche Kamer keurt de verdragen van Washington goed.
Onder de Telegrammen: de toestand in het Duitsche bezette gebied on
gewijzigd. De Geallieerde Commissarissen te Smyrna protesteeren bij
de regeering te Angora. De Britsche autoriteiten hebben in Cairo een
militair gouverneur benoemd wegens de moordaanslagen op Engelschen.
De overeenkomst in zake de Britsche schuld bij het Congres te Was
hington ingediend. Prinses Mary heeft een zoon gekregen.
NA DE CONFERENTIE TE LAUSANNE.
cr;mineele statistiek.
HET BEZOEK VAN DEN KONING VAN
ZWEDEN.
LUCHTPOSTZEGELS ALS GEWONE
FRANKEERZEGELS
FEUILLETON
Hoogfeest van Kerstmis. Een drukke dag
en nacht en morgen zijn weer voorbij. Ver
moeid zit ik bier, kan anders niets doen dan
juist een paar regels pennen. En daar ik nog
ééns schrijven wil voor dit jaar 1922 „recht
in 't putje" gaat, zal ik maar over ons Kerst
feest schrijven, 't Is hier wel anders dan in
Holland. 25 December is hier niet in mid
winter, als 't goed wil gaat de thermomter
tot 95 of 100 gr. F., dus overjassen zijn niet
noodig. Wij maken veel drukte van Kerst
mis. Een paar dagen tevoren begint 't al,
£en stuk of wat mannetjes-putters komen
helpen om de kerk te versieren, van voor
lot achteren, van onder tot boven. Palmen
groeien er genoeg, ik geloof meer dan 200
soorten en hier in de nabijheid zeker een 25
verschillende. Palmen van vijf, zes meter
lengte en langer zijn fijn voor versiering.
Mooi groen en het beste is dat ze het ge
makkelijk een week uithouden voor ze ver
welken. Een paar honderd groote, lange
palmen zijn zóó verbruikt. Het hcele altaar
en sanctuarie is één palm! Jonge palm
boompjes worden ömgekart en vormen met
een rottan aan den steunpaal gebonden,
mooie beuken en zijbeuken.
Twintig, dertig lampions worden van ge
kleurd papier handig gemaakt in vorm van
sterren, kruizen, vierkanten, halve en volle
„manen" enz. Slingers en guirlandes worden
van rottan en groen gefabri.eerd en hangen
in sierlijke bogen door de heele kerk. En
daags te voren worden bloemkes Borneo
is arm aan prachtbloemkes gesneden en
komen kleurrijk uit tusschen het vele donke
re en zilverige groen der palmbladen.
Gisteren was het Zondag. H. Mis zoo tegen
achten, en voor de H. Mis biechfhoorcn, als
gewoonlijk. Na de Mis gauw eén stukje eten,
een pijp en toen weer naar de kerk, want
er waren vele biechtelingen. Aan een stuk
door biechtgehoord tot juist over twee.
Het eerste toen was een pijp opsteken, een
kop thee inschenken en een hap droog
brood en daar kwam alweer de boodschap:
„Kiwao po tuhun de manga kun", „er zijn
weer menschen om te biechten". Weer naar
de kerk, juist vijf minuten weg en tegen ze
venen was het gedaan. Pijp, bad, eten, pijp
en brevieren.
Twaalf uur middernacht was het H. Mis.
Half twaalf klonk de bel niet heel zuiver
meer over stil Inabong en dadelijk spron
gen toortsen aan en een „slinger-processie"
met rookende en walmende palmstengels
slingerde zich den missieheuvel op ter ker
ke! De kaarsjes in de lampions werden aan
gestoken, de kaarsen op het altaar ook en
12 uur weer een bel en toen werd het „Kom
H. Geest" door allen met volle borst, in hei
Doesoensh gezongen. Na het evangelie
preek we hebben geen preekstoel die
juist drie kwartier duurde. De rood-geel-
groene-blauw verlichte kerk klinkt wel,
vooral als „Pastoor" zijn mondje opendoet.
De oude, en toch altijd nieuwe geschiedenis
van den zondenval en de belofte van den
Verlosser werd weer verhaald. De geschie
denis van de komst des Verlossers als klein
kindeke in. het winternachtelijk uur te
Bethlehem, en dan een paar practische
puntjes er uit getrokken. In had dit jaar
geen gezongen H. Mis, want mijn koortje had
verleden jaar heel weinig succes. Ongeveer
90 pet. van mijn christenen kunnen niet le
zen, en dit jaar hadden we liedjes alleen en
juist voor de H. Communie de acten van Ge
loof, Hoop, Liefde en Berouw. Bijna al mijn
Christenen er zijn overal bokken na
derden ter H. Tafel, en dat is 'n troost voor
den alleenen missieman, dat hem weer "n
riem onder 't hart steekt. Na de H. Mis bad
ik de „Gebeden na de H. Communie" voor,
en allen gingen naar huis en „onder de wol"
om weer om 8 uur de H. Mis bij te wonen.
Toen was er weer preek, want we hebben
ons voorgenomen om nooit een publieke mis
te hebben zonder de aanwezigen toe te spre
ken en 't was met 'n groote zucht, dat
ik bij tienen mijn pijp opstak nog voor ik
mijn ontbijt binnen had.
Het pijpke geeft me krachten en moed
En drijft uit mijn armen en beenen
Als wolkekes de moeijigh id heenen.
Ik nam me voor niets te doen dan te le
zen, daar juist mijn mail gisteren aangeko
men was. Ook een pak illustraties (besten
dank m.h. Hoofdredacteurl) doch dat is ook
vermoeien 1 en dus schrijf ik nu weer dezen
korten brief.
Met Kerstmis eindigt ons jaar. De school
is gesloten, de Doesoens staan klaar om hun
paddie te snijden, hun drukken tijd, onzen
slappen".
Zalig uiteinde!
t. t. J. STAAL, Pr. Miss.
Inabong, Kerstdag 1922.
Het vertrek van Ismet.
Het grootste gedeelte van de Turksche
delegatie, waaronder Ismet pasja, Riza Noer
bei en Hassan bei, heeft Lausanne gisteren
ochtend om 6 uur 40 verlaten om zich naar
Angora te begeven.
De Turksche delegatie blijft te Lausanne
vertegenwoordigd door een secretaris.
De Russen zijn om acht uur vanochtend
vertrokken.
Er is geen schriftelijke verklaring van Is
met pasja ontvangen ter bevestiging van de
beweerde verandering in zijn opvattingen.
De toestand moet dus als onveranderd be
schouwd worden.
Verklaringen van Ismet.
Ismet pasja heeft gisteren tegen midder
nacht een onderhoud van ruim een uur ge
had met Massigili, den algemeenen secretaris
der conferentie.
Door de journalisten ondervraagd heeft
Massigili gezegd, dat Ismet met van besluit
veranderd is.
Ismet, die daarna de journalisten ont
ving, verklaarde Ikjieb vandaag alle gede
legeerden van alle partijen gezien. Ik heb
geen enkele officieele mededeeling ontvan
gen van een afbreken der conferentie. In
tegendeel zeide de algemeene secretaris,
dat de conferentie niet als afgebroken, maar
als opgeschort beschouwd wordt. Ik be
schouw haar ook met als afgebroken. Na
alle anderen vertrek ik naar den zetel van
mijn regeering. Evenals de anderen heb ik
noodig met mijn regeering te overleggen. Zoo
is de toestand.
Ismet laat enkele secretarissen te Lau
sanne. Ondervraagd over den datum van
zijn terugkeer, zeide hij, dat dit niet mogelijk
eou zijn voor drie of vier weken.
De stemming in Parijs.
Na het overdreven optimisme van Maan
dag slaat de weegschaal ten opzichte van de
conferentie te Lausanne weer naar den ande
ren kant door nu Ismet Pasja blijkbaar die
stad, ondanks den Franschen aandrang tot
blijven verlaten heeft. Hoe zal de Nationale
Vergadering te Angora hem ontvangen
Vrees voor haar fanatisme is gewettigd. De
Franschen zijn geneigd de beteekenis te on
derschatten, die oogenschijnlijk een klein
feit als de aanstelling van buitenlandsche
rechters in Turkije voor hun eigenliefde heeft.
Men houdt hier er aan vast, dat de conferen
tie niet geëindigd, slechts geschorst is. Daar
tegenover stelt men zich rechts de vraag
Waarom willen we eigenlijk zoo graag dien
vrede teekenen? Algemeen dringt het besef
door, dat een ellendig verdrag als dit in den
toestand in het Oosten met kan stabiliseeren.
DE TURKEN IN HET OOSTEN.
De Turksche bevelhebber te Smyrna heeft
aan de commandanten der geallieerde oor-
lgsschepen medegedeeld, dat hij instructies
heeft ontvangen, om bij niet nakoming van
de Turksche aanzegging om Smyrna te
verlaten, hen daartoe te noodzaken.
De Fransche consul heeft verlof gevraagd
de Fransche kolonie aan boord van Fransche
kruisers te'brengen.
UIT HET BEZETTE GEBIED.
In het district Elberfeld zijn behalve de
reeds vermelde plaatsen ook Hügeswagen,
Wermelskirchen en Overath bezet. In het
nieuwe bezette gebied hebben de Fran
schen nog geen verkeersstoringen veroor
zaakt.
Uit de stations Duisburg en Midenich
(Zuid) is de bezetting teruggetrokken, zoo
dat op deze lijn, van Ruhrort naar het Roer
gebied die voor voedseltransporten buiten
gewoon belangrijk is, het goederenverkeer
kan worden hervat,
In tegenspraak met de Fransche berich
ten is tot dusver op geen controlestation ge
constateerd, dat de kolentreinen voor Ita
lië, Nederland en Zwitsderland worden door
gelaten. Steenkool, cokes, teerproducten en
ammonialen worden zonder aanzien van de
plaats van be stemming aangehouden.
Gister is het den Franschen na veel moei
te gelukt, vier aangehouden kolentreinen die
te Bottrop stonden met eigen personeel naar
Duisburg-Hochfeld te rijden.
Te Wittem is de postdirecteur gevangen
genomen omdat hij weigerde Fransche be
velen op te volgen.
Het kolensyndicaat heeft de daarbij be-
hoorende mijnen vergunning gegeven steen
kool voor den kleinhandel in brandstof te
leveren. Deze leveringen worden door de
Franschen gecontroleerd; zij houden op de
groote wegen alle voertuigen met kolen aan
en nemen ze in beslag, zelfs de gratis-rant
soenen brandstof voor de mijnwerkers, 't
geen onder dezen groote verbittering wekt.
De troepen bezigen de in beslag genomen
kolen voor eigen gebruik.
De burgemeester van Kray (bij Essen), die
op bevel van de Franschen een lijst van ge
meenteambtenaren en beambten had overge
legd, welke daar groote verbittering-onder
de bevolking gaande maakte, heeft ontslag
genomen en de gemeente verlaten.
De Vossische Ztg. merkt naar aanleiding van
Poincaré's bewering dat de meeste uit het
Rijnland gezette ambtenaren Pruisen zijn, en
dat de verdrevenen bijna uitsluitend Rijnlan
ders zijn. De Koln. Volksztg. deelt mede dat
ongeveer 90 pet. tvt oude Rijnlandsche fami
lies behooren.
Het douanepersoneel van het hoofdtolkan
toor te Aken is Dinsdag door het militair ge
rechtshof veroordeeld tot 8 dagen gevange-
nisstref en uitzetting. Dezer dagen worden
meer uitzettingen verwacht van personeel
van grenskantoren.
Het goederenvervoer van Zuid-Nederland
naar Zuid-Duitschland, dat nog door de Ne-
derlandsene Spoorwegen via Venlo tot Rhefdt
geaccepteerd werd, is thans ook gestremd.
Gisteren is een trein, op weg naar Nederland
door de grenscontrole aangehouden, en naar
Aken teruggebracht. Alleen de locomotief
vertrok naar Nederland.
Het sluitingsuur is weder vervroegd van
10 tot 9 uur. De pascontrole, ook voor bui
tenlanders, is zeer verscherpt. Er zijn vele
menschen in hechtenis genomen wien de
vervroeging van het sluitingsuur nog niet
bekend was. Het willekeurig en ruw optre
den wekt verbittering.
Op den heirweg van Frankfort naar het
bezette gebied hebben de Franschen con
trole-posten uitgezet die alle voertuigen met
kolen aanhouden.
r#
Te Wiesbaden zijn gister zes ingezetenen,
die „Deutschland über alles" hadden ge
zongen, uitgezet.
De Kölnische Ztg. meldt dat de laatste da
gen Poolsche spoorwegmannen, waarvan de
meesten vroeger in Duitschen dienst zijn ge
weest (in Opper-Silezië) in kleine groepjes
naar het Roergebied reizen om er onder
kruipersdiensten voor de Franschen te ver
richten.
Te Elberfeld is het dezer dagen op het
centraal station tot incidenten tegen zulk
een bezending Polen gekomen. Het slot is
geweest dat de vreemdelingen, die zonder
pas reisden weer over de Duitsche oost
grens zijn gezet.
Zwitserland en de Roer
bezetting.
De socialistische groep in de Zwitserschc
Kamer heeft besloten, de regeering te inter-
pelleeren over haar weigering, bij den Vol
kenbond stappen te doen ten gunste van
tusschenkomst in het Roer-conflict.
AMERIKAANSCHE UITLATINGEN
OVER DE ROER-ACTIE.
De Matin ontleent de volgende uitlatingen
aan het tijdschrift Literary Digest, waarin
het optreden van de Franschen in het Roer
gebied wordt goedgekeurd."
Generaal Charles Daves, de president
van de Central Trust Cy, schreef aan dat
blad. „Naar zijn meening was de bezetting yan
de Roer door Frankrijk onvermijdelijk
in de eerste plaats om Frankrijk in staat te stel
len een redelijke betaling als schadeloosstel
ling te ontvangen en in de tweede plaats om
Duitschland ervan te doordringen, dat het
niet aan een betaling kon ontkomen."
Het volgende is een uitlating van Edison
„Frankrijk, België en Italië hebben het beste
middel gekozen om een eind te maken aan
den janboel."
De oud-gouverneur van Kansas, Allen,
meent
„Indien Duitschland op loyale wijze het
verdrag van Versailles had aanvaard, zou
het aan zijn verplichtingen hebben kunnen
voldoen."
De oud-minister van marine Daniëls
schreef
„Frankrijk heeft vier jaar gewacht en het
Fransche volk is viermaal zoo zwaar belast
als het Duitsche volk. Frankrijk heeft elk
middel gebruikt behalve geweld."
Barrows, president van de Universiteit van
Californië, constateerde het volgende
„Zoowel zedelijk als politijk is Frankrijk ge
rechtvaardigd, dat het met toepassing van
geweld de triomf van den vrede verzekert."
De oud-gezant in den Haag Van Dyke
verklaart
„De bezetting van de Roer is geen invasie
maar het sturen van deurwaarders aan Stin-
nes, Thyssen en Krupp von Bohlen."
Fransche tegenspraak.
Het bericht van het stopzetten van de
verzending naar niet bezet Duitschland van
ertsen uit de Roer wordt als ontijdig tegen
gesproken.
Verder seint het Havasbureau nog uit
Parijs Duitschland zet naar aanleiding van
de Roer-bezetting zijn volstrekt schaamte-
loozen veldtocht van onjuiste berichten voort.
Wolff gaat voort te herhalen, dat de Fransche
autoriteiten de ziekenhuizen te Essen op
gevorderd zouden hebben ten koste van oe
burgerlijke bevolking. De kwestie is echter
deze t de Fransche geneeskundigen wilden
geen bezit nemen van het Krupp-ziekenhuis,
dat door den burgemeester werd aangeboden,
omdat het dient voor de arbeidersbevolking.
De Fransche overheid bepaalde zich ertoe
het gebruik te vragen van drie paviljoens en
196 bedden van het ziekenhuis te Rutten-
scheidt. Vijfzesde van de capaciteit van het
ziekenhuis blijft er voor de plaatselijke be
hoeften over. De exploitatie van het hospi
taal wordt geenszins belemmerd en de ver
houding tusschen de Fransche overheid en
het Duitsche personeel is uitstekend.
Volgens een bericht uit Duitsche bron
zouden de Fransche autoriteiten van plan
zijn de Duitsche spoorwegmannen in, massa
uit te zetten. Dit is onjuist. Slechts de agenten
die stelselmatig de bevelen van de gealli
eerde autoriteiten zullen tegenwerken of da
den van sabotage plegen, zullen verwijderd
worden,
ECONOMISCHE POLITIEfc VAN
MEXICO.
Het blad Excelsior deelt mede, dat Obre-
gon een concessie heeft gegeven aan den Na-
tionalen Spoorweg, voor de exploitatie van
aan het rijk toebehoorende petroleumter-
reinen. Dit is te beschouwen als een eerste
stap tot uitvoering van het program der
Mexicaansche regeering, dat erop gericht
is de nationale hulpbronnen der natie in
Mexicaansche handen te houden in plaats
van ze te laten vallen in buitenlandsche han
den,
FRANSCHE MIJNWERKERS.
De nationale raad van den Franschen
mijnwerkers-bond heeft eenstemmig be
sloten tot algemeene staking in de mijnen,
met ingang van 16 Februari, wanneer de
patroons dan niet een salaris-herziening van
de loonen hebben ingevoerd met 1.50 frank
voor de arbeiders, die buiten en 2.50 frank
voor hen die in de mijnen arbeiden.
ÜÏT DENEMARKEN.
Het Deensch Folketing heeft Dinsdag de
beraadslaging over de socialistische inter
pellatie omtrent het standpunt der regeering
ten aanzien van de industrieele krisis en de
werkloosheid tën einde gebracht.
Nadat de moties; door de socialisten en
radicalen ingediend, waren verworpen, is
een motie van de conservatieven, waarmee
de regeering zich kon vereenigen, met 78
tegen 56 stemmen aangenomen. Daarin
wordt de regeering opgewekt, „de vraag
stukken van handelspolitiek door middel
van ingrijpende, snel werkende maatregelen
op te lossen."
ITALIË EN DE VERDRAGEN VAN
WASHINGTON.
De Italiaansche Kamer heeft haar goed
keuring gehecht aan het verdrag op de be
perking van de bewapening ter zee, aan het
verdrag op de bescherming van het leven van
neutralen en van de non-combattanten ter
zee in oorlogstijd en op het verbod van
schadelijke gassen, benevens»het verdrag in
zake China, alle welke verdragen op 6 Fe
bruari te Washington gesloten zijn.
LUDENDORFF TE WEENEN.
Ludendorff, die in het geheim te Weenen
gebleven was, heeft zich daar naar de politie
begeven om te verzekeren, dat zijn reis geen
politieke bedoeling had en dat hij te Weenen
alleen eenige bevriende generaals wilde be
zoeken. Hij verzekerde verder, dat hij van
daag zou vertrekken. De politie verklaarde
overigens, dat zij geen waarborg voor zijn
veiligheid op zich kon nemen. Dientenge
volge is ook het feestmaal, dat ter eere van
Ludendorff in het Peripheriën Hotel gegeven
zou worden, afgezegd. De arbeiders hadden
zich inmiddels reeds gereed gemaakt om
naar dat hotel te marcheeren. Ludendorff
moest langs een achtertrap verdwijnen.
DE JONGSTE AARDBEVING.
Men weet, dat in verband met de jongste
seismische storing, die haar haard had in den
bodem van den Stillen Oceaan, tal van eilan
den in dien Oceaan door een vloedgolf zijn
geteisterd. Zoo ook de Hawaï-eilanden, waar
niet minder dan zeven golven achter elkaar
het land beukten. Er werd voor 1.000.000
schade aangericht12 personen kwamen om
het leven.
Ook uit Samoa, de Filippijnen en Japan
zijn berichten omtrent aangerichte schade
door vloedgolven ingekomen.
Geen bericht heeft men van Guam
want de kabels die van dat eiland uitgaan zijn
alle door de beving afgeknapt.
Henry P. Fletcher, de Amerikaansche
gezant te Brussel, is van Antwerpen naar Enge
land vertrokken om zich daar in te schepen
naar de Ver. Staten. Fletcher zal de leider
zijn der delegatie uit de Unie op het Pan-
Amerikaansche Congres, dat de volgende
maand in Santiago (Chili) bijeenkomt.
De vlucht, die de auto-industrie in de
Ver. Staten heeft genomen, is naar men
weet fenomenaal. Maar helaas houden de
auto-ongelukken daarmee gelijken tred. Een
onlangs gepubliceerde statistiek leert, dat
in 1922 in de Unie meer dan 12.000 personen
het slachtoffer zijn geworden van een auto-
ongeval.
De Koning van Engeland heeft aan de
vaste instructies voor het leger een bepaling
toegevoegd, volgens welke alle troepen elk
jaar op den ochtend van den Wapenstil
standdag, 11 November elf uur, twee minu
ten in de houding moeten staan en alle garde
troepen naar buiten moeten komen en de
wapens presenteeren.
In het district Aberdare (Engeland)
hebben alle mijnwerkers, ten getale van meer
dan zesduizend, Maandag voor een dag het
werk er aan gegeven, om te kunnen zoeken
naar een mijnwerkerskind van twee jaar, dat
de ouders sedert Zaterdag vermisten. Zij
zochten stelselmatig de berghellingen aan
weerskanten van het dal af, md n alle plassen
en de rivier reeds vruchteloos s'gedregd wa
ren. Volgens de laatste berichten, was het
kind of zijn lijk echter nog niet gevonden.
Men bericht uit Kaapstad, aan dc N. R.
Ct. dat met de laatste postboot een bezending
citroenen uit Italië aankwam voor een Zuid-
Afrikaanschen fabrikant van r-'treenJónonade
enz. die die vrucht voor zijn '<oe' in Zuid-
Afrika niet kon verkrijgen. I'Garhiijkelijk
was elk citroentje uitgevoerd ehad men
op de mogelijkheid van binrv rJar.cfcche in
dustrie niet gerekend. Er schijnt dus alsnog
heel wat gelegenheid te sij;i voor uitbreiding
der citruskweekerij-1
Sir Owen Philips, de voorzifter van de
Union Castle Stoomvaart Maatschappij en
andere Donald Currie-ondcrnemina e», be
zoekt Zuid-Afrika en was in Jaau ri j.l.in aan
houdend overleg met de eigenaars der groote
vruchteplaatsen in de Kaapprovincie:. Te
Paarl, Wellington en andere vruchte- centra
werden belangrijke bijeenkom::: ::r> gehou
den ter regeling van vruchten :voc naar
Engeland. Deze uitvoer neemt ten zeer be
langrijken omvang aan en er zu' gxctc ver
beteringen worden aangebracht :n r.i!e bijzon
derheden van een doeltreffenden dienst.
Bij de behandeling in de Belgische
Kamer van het ontwerp eener overeenkomst
ten doel hebbende Oostenrijk te helpen in
Zijn werk tot economisch en financieel herstel,
heeft Eeckeleers, de socialistische Ant-
werpsche afgevaardigde een soortgelijke tus
schenkomst ten bale van Duitschland ge
vraagd. Hij wenschte tevens dat minister Jas-
par verbinding tusschen Parijs en Berlijn tot
stand bracht.
Minister Jaspar heeft geantwoord, dat wan
neer de houding van België niet dezelfde
v/as tegenover Duitschland als tegenover
Oostenrijk, de oorzaak daarvan gezocht moet
werden in de ernstige misdaden, waaraan
Duitschland wel, Oostenrijk zich niet schul
dig heeft gemaakt.
De Pall Mall Gazette geeft een opsom
ming van de wetgevende maatregelen, die
na de opening van het Engelsche parlement
op 13 dezer ingediend zullen worden. Zij
noemt onder meer een wetsontwerp nopens
een drastische hervorming van de methoden
van industrieele verzekering, welke thans
uitsluitend beperkt is tot den werkenden
stand een wetsontwerp voor het bevorderen
van het bouwen van huizen en het opruimen
van achterbuurten, volgens hetwelk de staat
over een periode van twintig jaar 3 millioen
subsidie in het jaar voor nieuwe werkmans
huizen zal verleenen, met dien verstande, dat
de plaatselijke overheid een gelijk bedrag
over hetzelfde tijdvak moet toestaan een
wetsontwerp tot verlenging van de huur'
beperkingswet. Voorts staan nieuwe bezui
nigingen op het regeeringsprogram.
De Engelsche regeering heeft, behalve
de Kanaal-eilanden, ook het eiland Man uit-
genoodigd de bijdrage in de schatkist te ver-
hoogen. Van Man wordt een verhooging der
tegenwoordige bijdrage van 10.000 op
100.000 in het jaar verlangd.
In de afgeloopen week is het aantal
ingeschreven werkloozen in het land opnieuw
met 29.000 verminderd.
De Engelsche regeering heeft zich
garant verklaard voor een leening, die moet
dienen ter bestrijding der kosten voor het
doortrekken van den Soedan-spoorweg tot
Kassala. Deze lijn wordt 250 K.M. lang, zal
begin 1925 voor het verkeer geopend worden,
loopt door een vruchtbare streek en zal voor
namelijk moeten dienen voor het vervoer
van katoen.
Uit Athene wordt gemeld, dat Moeftha-
med, oud-burgemeester, en Osman said,
Turksch officier, die uit Konstantinopel
kwamen, in hechtenis genomen zijn onder
de beschuldiging van spionnage en verstand
houding met den vijand. Er zouden bezwa
rende papieren bij hen gevonden zijn.
De Moskousche Prawda van 27 Januari
doet eenige mededeelingen over de oplage
der sowjet-bladen. Het blad deelt mede
Op 1 Januari 1922 hadden al onze kranten
een gezamenlijke oplaag van 2,660,000
exemplaren. Omstreeks Juli, Augustus van
dat jaar was de oplaag tot 990,000 gedaald,
een vermindering, die den omvang van een
ramp had. Op 1 Januari 1923 was de oplaag
van onze kranten door een krachtige pro-
paganda-veldtocht in de centra en de pro
vincies tot 1,502,000 exemplaren gestegen.
Het blad doet hierbij met trots uitkomen, dat
de anderhalf millioen sowjetkranten die
thans onder het publiek komen, werkelijk
besteld en ook gelezen v/orden, terwijl de
2.6 millioen aan het begin van het vorige
jaar kosteloos uitgereikt werden en grooten-
deels in de tusschenhand gestolen, vernie
tigd of als.... sigarettenpapier opgerookt
werden. Doch „thans," zoo zegt het blad,
weten de krantenmenschen, dat zij niet
voor niets arbeiden."
Hoe ellendig met dat al het resultaat is,
volgt uit het feit, dat door Prawda met in
nerlijke schaamte vermeld wordt dat in
1914, bij het begin van den oorlog, de groote
liberale boulevardkrant Roeskaje Slow® al
leen al een oplaag had van ver over het mil
lioen. Een eiikei blad had dus toen even veel
of zelfs nog meer lezers dan thans de geheel
communistische pers in Rusland, waarachter
de staat met zijn geheele macht staat.
Een man van 50 jaar, beneden de wei
standsgrens van 2000, wil op 65-jarigen
leeftijd 20 per week ontvangen. Hij heeft
dan nu per week te betalen
voor de le verz. van 3.39 ct. premie
voor de 2e verz. van 3.1.34 ct. premie
voor de 3e verz. van 14.7.09 ct. premie
20.8.72 ct. premie
Tweede geval. Iemand van 25 jaar, on
der de weistandsgrens, wil op 65-jarigen leef
tijd 20 per week ontvangen. Dan moet hij
per week betalen
voor de le verz. van 6.44 ct. premie
voor de 2e verz. van 14.135 ct. premie
DE GEWIJZIGDE OUDERDOMSWET.
Door de gewijzigde Ouderdomswet is de
mogelijkheid in het leven geroepen voor
iedereen, ongeacht de weistandsgrens, een
verzekering bij den Staat te sluiten.
Ten aanzien van artikel 24 blijven de be
palingen van de oude wet van kracht. Dit
artikel geldt voor personen, die op 3 Dec.
1919 den 35-jarigen leeftijd hadden bereikt
en die in de Rijksinkomstenbelasting voor
minder dan 2000 per jaar en niet in de
Vermogensbelasting zijn aangeslagen. Voor
deze categorie blijft dus de mogelijkheid
bestaan, dat zij een ouderdomsverzekering
sluiten van 3, tegen de uniforme premie
van 39 ets. per week, behoudens de beperken
de bepaling van art. 32 der Ouderdomswet.
Thans is echter de gelegenheid opengesteld
voor deze categorie, om nog een extra-verze
kering te sluiten van 3 fee zarnen dus 6)
per week, uit te betalen op 65-jarigen leeftijd,
waarvoor een premie betaald moet worden,
die wiskundig is vastgesteld, doch waarin
geen administratiekosten zijn opgenomen.
Daarenboven kunnen ze nog een verzekering
sluiten van ten hoogste 14 (te zamen dus
20) tegen een premie, waarin de administra
tiekosten wel begrepen zijn, met uitkeerir.g
der rente op 55-, 60- of 65-jarigen leeftijd
naar verkiezing.
Voor jongere personen, die dus in 1919
nog geen 35 jaar waren, kan een verzekering
worden gesloten, wanneer ze zijn aangeslagen
beneden 2000 in de Rijksinkomstenbelas-
tim?, van 6 per week, uit te betalen op 65
jarigen leeftijd tegen een premie, die berekend
is zonder administratiekosten. Maar aange
zien men zich tot een maximum van 20
kan verzekeren, kunnen deze jongere perso
nen nog een verzekering sluiten van ten hoog
ste 14 tegen een premie, waarin de admi
nistratiekosten wel begrepen zijn.
De rente dezer tweede verzekering kan
uitbetaald worden op 55-, 60- of 65-jarigen
leeftijd. Personen, die boven de welstands-
grens van ƒ2000 zijn aangeslagen in de Rijks
inkomstenbelasting, kunnen een verzekering
sluiten van ten hoogste 20, uit te betalen op
55-, 60- en 65-jarigen leeftijd. De premiën
hiervoor zijn afzonderlijk berekend voor
mannen en vrouwen. De administratiekosten
zijn daarin opgenomen.
Bij den Raad van Arbeid zijn alleen nog
maar de weekpremiën bekend, maar het ligt
in de bedoeling dat bij maand- en jaarpre-
miën reductie wordt gegeven.
Afkoopsommen (betalingen in eens) wor
den afzonderlijk berekend en.zijn uitteraard
belangrijk minder dan het bedrag aan pre
miën zou zijn.
Ze voTmen te zamen een geheel boekje.
Wij laten enkele voorbeelden volgen
20.— 179 ct. premie
Derde geval. Voor een kind van 10 jaar
wil men een ouderdomsverzekering sluiten,
om op 65-jarigen leeftijd 20 per week te
ontvangen. Dan moet per week betaald wor
den
voor de le verz. van 6.21 ct. premie
voor de 2e verz. van 14.69 ct. premie
20.90 ct. premie
Dit zijn maar enkele eenvoudige voorbeel
den. Natuurlijk moet elk geval afzonderlijk
behandeld worden. Het beste is dus persoon
lijk informaties in te winnen bij den Raad
van Arbeid of zijn agenten.
Neemt de criminaliteit in Nederland af?
De jongste openbaar gemaakte cijfers over
1921 zouden het doen gelooven.
Bij de daaraan voorafgaande jaren verge
leken verminderde het aantal veroordeelden
niet onbelangrijk.
Maar de aangename gewaarwording, welke
dit wekt, wordt niet weinig getemperd door
hetgeen de bewerker der statistiek, mr. G.L.
Suermondt, ter verklaring daarvan zegt in
zijne inleiding.
Hij zoekt n.l. de oorzaak der verminrirg
in een pschychologischen factor, die slechts
tijdelijk het verloop van de criminaliteit be-
hecrscht heeft, n.l. een algemeene inzinking
van energie, een op de overspanning der
oorlogsjaren gevolgde ontspanning, die zich
zoowel bij de rechterlijke macht als bij de
misdadigers openbaarde.
Het komt hem daarom voorbarig voor, de
naaste toekomst nu reeds .hoopvoller tegemoet
te zien, ondanks het feit, dat, zooals de voor-
loopige uitkomsten doen verwachten, ook
in 1922 nog de totale bij rechterlijk vonnis
vastgestelde criminaliteit waarschijnlijk ver
minderd is.
Bij een ontleding van de criminaliteit in
haar verschillende uitingen blijkt, dat zich
o. a. een daling heeft voorgedaan bij de eco
nomische criminaliteit, vooral bij eenvoudige
en geqaulificeerde diefstal, dat daarentegen de
sexueele criminaliteit een ongekende hoogte
heeft bereikt.
Deze toelichting neemt al het mooie van
het dalen der cijfers weg, schrijft het Centr.
Zij wijst er op, dat ons land er niet op is voor
uitgegaan en dat vooral de inzinking op het
gebied der onzedelijkheid bedenkelijke ver
houdingen heeft aangenomen.
„Een ongekende hoogte," schrijft mr. Suer
mondt, heeft die criminaliteit bereikt.
En het is voorail dit kwaad, dat een volk
naar de laagte sleurt.
De Koning van Zweden zal Vrijdag 2
Maart te Amsterdam door de Koningin
worden ontvangen. Zaterdag 3 Maart is
voor een bezoek aan Rotterdam bestemd. De
Koning zal Zaterdagmiddag en Zondag in
den Haag doorbrengen,
NEDERLAND EN ITALIË.
Naar de Tijd verneemt, bestaan er planne>,
om te Rome een Nederlandsche kunstwee k
en te Milaan een Nederlandsche handelsweek
in te richten. Om over dit ontwerp met voor
aanstaande Nederlanders in Italië besprekin
gen te houden, vertoeft baron Wittert van
Hoogland, lid der Eerste Kamer, op hel
oogenblik in Italië.
OPENBARE BIDDAGEN.
Z. H. de Paus heeft verzocht dat openbare
biddagen zullen worden gehouden in ver
band met den gespannen toestand in Europa,
EERSTE KAMER.
De leden van de Eerste Kamer zijn bijeen
geroepen tegen Dinsdag 13 Februari a.s.,
des avonds te half 9 en volgende dagen.
In deze bijeenkomst zullen in hoofdzaak
worden behandeld de wijziging van de L. O.
wet en het wetsontwerp tot aanvulling van
het Burgerlijk Wetboek met bepalingen be
treffende de erfopvolging.
Naar aanleiding van het bericht betref
fende het gebruik van luchtpostzegels als
gewone frankeerzegels wordt medegedeeld,
dat het betrekkelijk besluit is genomen tij--
dens de staking der typographen in de eerste
helft van Januari. Hiertoe is des te gereeder
overgegaan uit een oogpunt van bezuini
ging, n.l. om zegels, die aan hun oorspron
kelijke besteraming onttrokken waren, nie.
te vernietigen, maar in omloop te brengen.
Om deze reden is het genoemde besluit ook
na de beëindiging der typografenstakinf
gehandhaafd.
NEDERLAND EN DE CAPITULATIES.
Uit Lausanne wordt aan de Tel. gemeld,
dat de Nederlandsche gezant te Bern, jhr.
Van Panhuys, een onderhoud heeft gehftd
met Ismet-pasja over de quaestie der capitu
laties.
DE SURINAAMSCHE BEGROOTING,
De Tweede Kamer heeft de Surinaam
sche begrooting voor 1923 z.h.st. aangeno
men.
(Naar eene Engelsche vertelling.)
Wal vergeet gij altijd, mijnheer Wen-
ford?
U naar een lied te vragen.... naar....
„la Belle om la Béte te bekoren en te
temmen."
Hij lachte zelve om zijne eigene gees
tige vergelijking.
Herbert Vaughan lachte uit beleefdheid ook
es-en mee, maar scheen toöh het fijne van
de grap niet goed te begrijpen. Hij vroeg aan
zijn zuster:
Mary, wilt gij ons het genoegen doen
eens le zingen?
Zij stond dadelijk op en zette zich voor de
piano.
Met dezelfde vlugheid die al hare bewegin
gen kenmerkte, gleden hare vingers over de
toetsen van het klavier en weerklonk hare
stem in die groote zaal.
Die stem was liefelijk en tevens krachtig.
Bij iemand van zulke fijne, teedere vormen,
sou men zooveel kracht niet hebben vermoed.
Een heerlijke krachtige stem, niet waar?
fluisterde Wen ford m(j toe; zij heeft een goede
opleiding gehad.
Een zeer prachtige slem.
Het is een sirenenzang, die den ouden
Zitman vijf jaren geleden in verrukking
bracht, zelfs tot zoover, dat hij zijn verstand
verloor en geld en goed aan hare voeten leg
de. Zij heeft sedert dien tijd nog meer ver
woesting met die stem aangericht, even
wel zonder slecht inzicht, voegde hij er stil
bij.
Hij ging naar het vuur en pookte er driftig
in, toen zij te midden der tweedie stroof was.
Een blik van mijnheer Vaughan deed hem
tot zelfbeheersching terugkomen, zoodat hij
op een stoel neerzonk, en op den nagel van
zijn duim begon te bijten.
De avond liep ten einde zooals gewoonlijk
bij zulke gelegenheden gaat; wij vergaten in
elkanders gezelschap de soberheid, die over
de woning hing.
Het gesprek was weer algemeen en levendig
geworden.
Mijnheer Vaughan zong een stuk uil een
opera en ook Wenford hief met krachtige
basstem een liedje aan.
Men verzocht mij eveneens iets voor te dra
gen; doch ik kon aan dait verlangen niet vol
doen, om de eenvoudige reden dat mij het
talent daartoe ontbrak.
Na eenigen tijd muziek gemaakt te heb
ben, speelden wij een partij whist.
Mijn drie gezellen speelden zoo fijn en met
f zooveel aandacht, alsof hun leven er van
af hing, in plaats van een six-penc»
Wij scheidden tamelijk vroeg.
Mijnheer Wenford en ik gingen samen naar
huis.
Hij ontstak een sigaar aan de lamp, die in
den gang hing, eer hij zich in de avondlucht
waagde.
Hij droeg dien avond zijn mantel met roede
voering, en zag er uit als een reusachtig sol
daat, toen hij, aan dc deur, mijnheer Vaug-
liari goeden avond wcnschle.
Mijn rijtuig zal mij hier binnen een half
uur komen halen; zend Tom weg, en zeg hem
dat ik naar huis wandel. Goeden nacht
Goeden nacht, antwoordde onze gast
heer.
Wenford gaf mij den arm en wij wandelden
den rijweg af.
Toen wij, ons op den donkeren landweg be
vonden, zeide hij:
Welnu, Gear, hoe bevallen zij u?
Hoe ze mij bevallen? herhaalde ik.
Vindt gij het geen koddig paar?
Ik zie niets bijzonder koddigs in hen,
hernam ik. Ik ben oprecht hartelijk door ben
ontvangen, en gevoelde mij dankbaar voor
dé vriendschap en de gastvrijheid, die zij mij
betoond hebben, en voor de hartelijkheid
waarmede men mij heeft onthaald, juist alsof
ik huns gelijke in rang cn stand was.
Zij zijn op hun wijze gastvrij en vrien
delijk genoeg. Wij dragen hier het hoofd niet
bijzonder hoog, een nieuwe vriend is een
nieuwe schat voor ons. Ik wist vooruit dat
gij hen bevallen zoudt, want ik zelve wan met
u ingenomen.
Gij rijt wel goed, zeide ik lachend.
Ik denk dat gij reeds de geschiedenis
van mevrouw Zitman kent? Gij hebt niet te
vergeefs met de Ray's en Herbert Vaughan
kennis gemaakt.
Men heeft mij hare geschiedenis verteld.
Zitman was in zijn leven een onver
draaglijke oude duivel; hij laat, zelfs na zijn
dood, een lastige solferlucht achter. Hij
leefde in twist en haat met de geheele wereld,
en stierf even gelukkig als hij leefde. Wat
haatte ik dien mant En, goede God, wat
haatte hij mij!
Is hij sedert lang overleden?
Sedert twee en een half jaar. Hij doofde
voor zijn dood alle levenslust uit bij zijn
jonge vrouw; zijn nagedachtenis drukt haar
nog steeds temeer. Dat blijkt uit alles wat zij
zegt.
Zij schijnt zenuwachtig of prikkelbaar te
zijn.
Dat is nu haar aard gewonden; ik herin
ner mij liaar nog goed, toen zij geheel anders
was. Maar, voegde hij er met een hollen lach
bij, wij zijn allen veranderd! Heeft mijnheer
Vaughan, of de spraakzame vrouw Ray u ook
al verteld, dat het morgen zes maanden zal
geleden zijn, dat ik mevrouw Zitman ten
huwelijk heb gevraagd?
Neen.
Dan heb ik hen ten minste dé loef afge
stoken. Ja, ik waagde een stouten aanval legen
het testament, en, ongevoelig voor de aan
staande armoede van Herbert Vaughan, bood
ik mevrouw Zitman deze forsche hand aan.
Zij heeft er voor bedankt, Gear.
Zoo, zoo!
Ik herinner mij dat ik haar razende en
tierende verliet. Was ik dan niet veel beter
dan de oude vrek, wiens naam »j gedragen
heeft? Wie had kunnen denken dat zij gehecht
zou zijn aan het goud, dat hij haar nagelaten
heeft.
Dat geloof ik ook niet.
Waarom, wees zij mij dan van de hand?
Hij vroeg dit zoo hartstochtelijk, en zou
woedend zijn geworden, als ik haar werke
lijke reden bad genoemd, waaraan ik niet
twijfelde, dat ik hot beter achtte onze goede
verstandhouding niet door misplaatste op-
rechheid te storen.
Een oogenblik later zinspeelde hij zelf erop.
Het is mogelijk dat ik haar niet beviel,
maar ik geloof vast dat de geldzucht haar
terughield. Had een ander minnaar mij in
den weg gestaan, ik zou hem dood geschoten
hebben, en indien ik ooit iemand ontmoet die
naar haar hand dingt, dan kan die er op
rekenen dat ik hem als een hond zal dood
slaan.
Zou dat wel zeer edelmoedig zijn?
Ik zal haar nooit nicer me; mijn liefde
lastig vallen, ik heb dien teederen hartstocht
voor drievierden weggespoeld, maar ik heb
een belofte gedaan dat niemand ooit zonder
levensgevaar Mary Zitman zal huwen. Zeg nu
eens of dat geen oprechte bekentenis is, Gear,
cn of ik u, mijn gezworen mededinger, nu.
niet met mijn volle vertrouwen vereerd heb?
Ik was niet zeer ingenomen met al dai
vertrouwen; liet gaf mij denzelfden onaange
namen indruk als eenige uren vroeger de ver
trouwelijke meedeeliogen van Vaughan
Beiden hadden mij gewaarschuwd voor een
onmogelijkheid; voor iets, waarvan ik zelfj
niet durfde droomen, waarover ik nog lacht«
toen ik in mijn slaapkamer was, lang nadat
hij mijn vingers in zijn ijzeren vuist had ge
drukt cn mij goeden nacht had gewenscht
IX.
ITc ontving den volgenden morgen een briet
van mijn zuster Ellen.
Ik deel haar schrijven hier mede, en ont
houd mij van elke opmerking.
Die brief verspreidde ecnig licht over bet
laatste zonderlinge gesprek tusschen mijn zus
ter en mij.
Zij schreef ak volgt:
Kenningfon Road, 2 Juli 18....
Beste Broeder.
f
„Gelief ons spoedig te melden boe gij het
in Cumberland maakt.
„Moeder heeft dezen nacht een bangen
droom over u gehad, en was dezen morgen
ongerust dat er u ids slechts overkomen zou
zijn; alsof gij, die altijd zoo bedaard en ver-
.standig zijL u self niet voor *11» mogelijke
