Indische Brieven.
BUITENLAN
De vloek van het neld
Tweede Blad*
19 Februari 1923
G£M. BUITEKL. BERICHTEN.
Zeit, Bet orgaan van de Volkspartij,
waarin de meerderheid der industneelen
is georganiseerd schrijft hieromtrent„Naar
we van bevoegde zijde hooren, denken de
Duitsche groote inaustrieelen er niet aan,
de Franschen op deze wijze in de kaart te
spelen of met Fransche nijverheidsmagnaten
in onderhandeling te treden. Zij geven er
zich volkomen rekenschap van, dat Duitsch
land de eerstvolgende weken zware beT
proevingen tegemoet gaat, doch zijn vast
overtuigd dat uiteindelijk succes de eensge
zinde verdediging tegen het Fransche ge
weld zal bekronen."
De bezetting van het Roergebied; nieuwe veroordeellngen, arrestaties
>n uitzettingen. De strijd om de Engelsche zone te Keulen. Verkla
ringen van den bultschen rijkskolencommissaris. Rasjin overleden.
Onder de Telegrammen: Ontspanning in den toestand in Dusseldorf.
Een nieuw incident te Bochum. Ontduiking der Fransche controle.
- Ismet pasja terug naar Angora. Spoorwegongeluk in Frankrijk.
FEUILLETON
n
in i ,ngen brief heb ik geschreven
jver eci. .nruiken, weike langzamerhand
bij een ut^. -er ambenaren lol gewoonten ge
worden zijn. Nadat de brief verzonden was,
heb ik me aigevjaagrt ol de loestand daarin
oiel in al te sombere kleuren geleekend was.
Dat zou me spijlen, omdat ik a.'lerminst
mede wil helpen om hel ambtenarencorps in
een slecht daglicht te stellen Er wordt toch
al vaak onverdiend gesmaald over hunne
verrichtingen.
De zaak der „re'oui-commissie". waarover
ik in bedoelden brief schreef, is nu echter
in den Volksraad ter sprake gebracht.
Door een der leden, den heer Kerkkamp,
zijn de volgende vragen lot de Regeering ge
richt, welke ik hier in exteaso afdruk, ten
einde den Nedert. lezer gelegenheid te
geven de juistheid van zijn betoog in hare
argumenten te conlroleeren.
„Gebleken is atdus de heer Kerkkamp
dat allerlei verhalen de ronde doen met
betrekking tot den omvang welke het kwaad
der z.g.n retour-commissie zou hebben aan
genomen Daarbij worden namen genoemd
o.a. van hooggeplaatste ambtenaren, in ver
band met uitbetaalde retour-commissie, waar
omtrent de belasting accountants-dienst ge
gevens zou hebben verkregen uit de boeken
der betrokken firma's.
„Dat zoodoende ook landsdienaren, wier
betrouwbaarheid boven alle verdenking ver
heven is, in opspraak worden gebracht, heb
ik persoonlijk kunnen vaststellen
„Aan dergelijken toestand, welke (en slotte
zou kunnen leiden tol een algemeen wantrou
wden in de eerlijkheid en goede trouw van
den ambtenaar in hei algemeen, dient ten
spoedigste een einde Ie worden gemaakt.
„In verband hiermede zou ik van de Re
geering gaarne antwoord ontvangen op de
volgende vragen:
1. Zijn de Regeering welbewezen gevallen
bekend van landsdienaren, die retour com
missie hebben ontvangen?
2. Zoo ja, hoe groot is bef aantal van die
geva'Ien en welke maatregelen zijn tegen de
betrokken ambtenaren genomen of zullen ge
nomen worden?
S. Zijn er overwegende bezwaren, welke be
letten de namen van die ambtenaren en van
de firma's of personen, welke retour commis
sie uitbetaalden, te publiceeren?
4. Is de Regeering van oordeel, dat er ee-
nigszins aanleiding bestaat onderscheid te
maken tusschen hen, die indertijd werieht
heSben ingezien, en hen, die thans nog blijk
zonden geven van gebrek aan inzicht en eer
gevoel
5. Zoo ja, is de Regeering bereid te over
wegen in hoeverre bet wenschelijk is een
rondschrijven te doen uitgaan, waarbij:
a. aan ambtenaren, die tot beter inzicht
zijn gekomen, tot «en bepaalden datum ge
legenheid wordt gegeven hun fout goed te
maken zonder dat zij Ier verantwoording
worden geroepen of op eenige andere wiize
van hun afdwaling nadeelige gevo'gen onder
vinden;
b. bekend wordt gesteld, dat na het ver-
■tri'ken van den gestelden termijn met de
'rootst mogeliike gestrengheid zal worden
o-ctrcd-n tegen een ieder van wien mocht
'•'"ken, dat hii in ecnigerlei vorm gilen in
Tld of goed heeft aangenomen van leve-
meiers of aannemers, waarmede hij ambfs-
'•e've in betrekking stond.
Wie tusschen de regels door'eest zal be-
'r"'oen. hoe dien hef hier gekenschetste
•m«hn'ik reeds heeft wortel geschoten.
Hel Nieuws va" den Dae van Ned. In-
geeft hier de volgende kanlteekening
„BbTsbaar doelt de heer Kerkkamn hier
-> a. oo de zeer sterke geruchten, welke, in
verband met de S. S. uitbreidingen der
'■mts'e jaren, de ronde doen.
„Men spreekt rap 22 millioen, we'ke, laat
ons zeegen: niet direct nawilsbaar In
'stands belang b'f den aankoop van gron-
gebouwen zi'n besteed.
..En men noemt behalve de namen van
i-ooee ambtenaren ook de bedragen welke
de" nartlcotier zouden hebben opgestreken.
„Bil een thans buiten Tndi? vertoevend
ambtenaar poemt men het bedrag van 5
Ion.
„En ook meent men zeker te weten dat
de betrokkene in rechten zal worden aan-
gesnroken.
„Hoe dan ook, de heer Kerkkamp deed
met zijne vragen een goed werk, want hij
verschaft der Regeering gelegenheid om de
woedende naar fascisme neigende stemming
der onder do belastingpers geknepen bur
gerij eenigszins tot bedaren te brengen, en
eens klaren wijn te schenken."
In de plaats van den heer Kerkkamp
staande, zou ik wellicht de vragen eenigs
zins anders hebben ingekleed. Doch hun
vorm doet hier minder ter zake. De hoofd
zaak is, dat de Regeering nu wel gedwon
gen is om hare meening uit te spreken. Ie
dereen wacht dan ook met belangstelling
haar antwoord af.
Binnenkort zal ik dus nogmaals op deze
kwestie terug moeten komen. Vooral omdat
het een zaak is. waarmede niet alleen *de
ambtenaren afzonderlijk gemoeid zijn.
Zooals ik mijn vorigen brief betoogde, is
de Regeerir.g in algemeenen zin mede
schuldige tan het voortwoekeren en door
dringen van deze misbruiken, door de wij
ze waarop zij hare ambtenaren behandelt.
Het is te hopen, dat deze kwestie ook in
Nederland de aandacht za! trekken, en in de
Volksvertegenwoordiging ter sprake zal ge
bracht worden. Indien althans men zich niet
bepale tot de bespreking der feilen, welke
eenige der Indische ambtenaren toonen, en
niet nalate te bedenken, dat de verantwoor
delijkheid voor al wal hier zoo heftig bc-
critiseerd wordt, voor een aanmerkelijk
deel door de Indische regeering moet wor
den gedragen.
verdrag bepaalde grenzen van het bezem
gebied worden dus niet erkend.
Dr. Jarres gaat tegen het vonnis in hoo-
ger beroep.
De Fransche krijgsraad te Bredeney heeft
Zaterdag dr. Guyenz, leider van den bond
der kleinhandelaren van Groot-Essen, veroor
deeld tot 2 jaar gevangenisstraf en 8 millioen
mark geldboete, omdat hij een brief van zijn
bond onderteekend had, waarbij de leden
met het oog op den benarden voedseltoe
stand der bevolking verzocht werden niets
aan de bezettingstroepen te verkoopen. De
Handelskamer te Essen zou Zondag een
scherp protest doen hooren tegen deze ver
oordeeling en de handelslieden te Essen
zullen heden hun zaken gesloten houden.
Dezelfde krijgsraad veroordeelde een po
litiebeambte wegens beweerden tegenstand
tot een maand gevangenisstraf en 150 mark
boete.
Zaterdag is ook Bauer de eerste burge
meester van Bottrop gearresteerd en weg
gevoerd, daar hij Fransch-Belgische opvor
deringsbevelen niet wilde opvolgen. De ar
restatie gaf aanleiding tot levendige betoo
gingen tegen de bez ttingstroepen. De amb
tenaren hebben besloten gedurende 24 uur
het werk neer te leggen.
De correspondent van de Matin te Dus-
seldorf meldt, dat na de tbezetting van het
bureau van de Schutspolizei, de Franschen
docpmenten ontdekten, die een deel uit
maakten van een programma van weerstand
voor de groene politie, en die waren op een
plan, dat Duitschland zou koesteren om een
opstand in het Roerbekken te ontketenen,
waarvan de bloedige onderdrukking een be
weging van medelijden met Duitschland
onder de volkeren zou gaande maken.
Dit zou dan verklaren, waarom de direc
teur van een Duitsche onderneming on
langs Duitsche journalisten ervan trachtte
te overtuigen, dat de Roer, om Duitschland
Ik geef onmiddellijk toe, dat het niet aan
gaat de Indische Regeering aansprakelijk te
stellen voor al'e verkeerde toestanden in het
ambtenaren corps Veel wat op een Depar-
StS!; Hiril„-Uiten kenniS Va" i Belgischen krijgsraad terecht gestaan wegens
den Departement--directeur. I dienstweigering tegen de bezettingsoverheid.
Doch wel mag worden verlangd, dat hij z ie|ef *eroordecid tot 14 dagen
Uit den Franschen minister
raad.
De Fransche ministers hebben Zaterdag
vergaderd onder voorzitterschap van Poin-
care.Le Trocquer bracht verslag uit omtrent
zijn onderhandelingen te Londen. Poincaré
stelde zijn ambtgenooten op de hoogte van
den buitenlandschen toestand.
Een opzienbarend bericht.
Le Peuple, het Belgische socialistische
orgaan, bevat het volgende bericht
Een zeer belangrijke mededeeling is van
Brussel uit naar de Daily News, het Lon-
densche blad, gezonden door een van haar
bijzondere correspondenten, Hayle Redwood,
tevens buitenlandsch hoofd-redacteur van
hef blad. Deze correspondent zegt volgens
inlichtingen uit de beste bron te kunnen
le. dat Duitschland thans bereid is elk
redelijk aanbod tot onderhandelen in over
weging te nemen, 't zij onder de auspiciën
van den Volkenbond of op andere wijze
2e. dat de regeering te Berlijn den kreet
„geen onderhandelingen zoolang de bezetting
van het Roergebied voortduurt" heeft opge
geven. Alles wat zij vraagt is de verzekering,
dat de bezetting aan de Roer niet beschouwd
wordt als een maatregel met een permanent
karakter, in één woord als in bezitneming
te redden, helden en martelaars noodig had. van het Roer-gebied door Frannjk dat ait
zijn troepen zal terugtrekken zoodra Duitsch-
De burgemeester en eenige andere offi-land een aanbod doet, waarover te spreken
cieele personen uit Kleef hebben voor den valt.
De correspondent van de Daily News wijst
in den algemeenen geest behecrschl.
Die algemeene geest laat bij verschillende
departementen heel wat te wenschen over. j
Er wordt veel gemopperd. En nu moge men
„kankeren" wel een heel eigen Indisch ver-
schënsel noemen, een bedenkelijk ver
schijnsel is het, dat de „goede" ambtena
ren er aan meedoen.
Ik was 'aatst in gezelschap met eenigen
gevangenisstraf, met aftrek van voorloopige
De Duitsche regeering heeft tot kooplie
den en industrieeelen nieuwe instructies
gericht als tegenmaatregel tegen het verbod
van uitvoer der bezettingsautoriteiten.
nadrukkelijk op het gevaar, dat in het terug
nemen door Engeland van de Engelsche
roepen an den Rijn zou gelegen zijn. De
correspondent meent, dat deze maatregel
de tusschen komst van Rusland zou bevor
deren, die docr de opgewonden national! .-
tische kringen in Duitschland wordt geeischt.
In wei-ingelichte kringen wordt gezegd, dat
een Duitsch-Russische militaire overeen
komst in de laatste dagen aan Berlijn is voor
gelegd, maar dat Cuno zich daartegen
De rijksregeering verbiedt allen uitvoer
hunner. Het gesprek hep natuurlek over de yan poederen over de Fransche en Belgische vierkant heeft verzet.
toestanden in de ambtenarenwereld. grers zij verbiedt zllen kooplieden en in-* Dit Eerlijn wordt gemeld, dat wannew de
Een van hen, al dertien jaren in dienst, dustnéelen van het bezette gebied geleverde Fransche en Belgische autoriteiten werkelijk
den^ ernst van het misbruik niet ten volladen ondanks die dei tien jaren nog opgewekt goedercn ;n buitenlandsche deviezen te be- aan de Duitsche ministers zouden willen
talen en zij herinneren er aan, dat de douane- verbieden in het Roer-g bied te^ komen, de
rechten betaald moeten worden op de bu- Duitsche regeering zou antwoorden met het
reaux in onbezet Duitschland. 1 verzoek aan" de diplomatieke vertegenwoor-
I digers van Frankrijk en België te Berlijn
De nationalistische campagne uit zich en aan generaal Noliet om het Duitsche
thans in daden van direct geweld, meldt grondgebied te_ verlaten.
Havas uit Essen, Er is een bom gelegd in een
en hard werkend dienstdoener, vertelde,
hoe hij van den'aanvang af had moeien vech
ten om te krijgen wat hem toekwam:
„Maar dat moet iedereen wel eens doen."
Een tweede, jong nog en pas kort in
Indië, doch nu al gedesil'usioneerd en ver
bitterd, deelde mede, dal hij „er uit" liep.
Hij had zijn recht trachten te kriigen, doch straat in de buurt van het hotel Faiserhc
daarop van zijn chef toegevoegd gekregen
„dat hij daarvoor niet bij het Gouvernement
moest zijn."
Een derde uit het gezelschap merkte op:
„dat hij dan toch een oprecht chef had ge
had."
„Jij kan er uit loopen". viel een vierde
uit, ..ik niet. Jammer genoeg.Dooh dat
kan ik vertellen, a's goed ambtenaar heb
ben ze me verloren."
Dergeli'ke gezegden, al ontbreekt er het
„korreltje zout" niet aan, teekenen den loe
stand.
Gelukkig, een ambtenaar, die van z"n
werk houdl, blijft in den regel, «id-inks te-
'eurstellingen, een goed werker. Maar ik
vrees, dat ook deze in aantal achteruit
gaan.
't Is waarlijk niet tot rnün genoegen, dat
ik dergéliike dingen naar Nederland schrijf.
Het kan bekend zijn, dat ik pcrsoonli-'k on
der de vaderlandsche Katholieken heb ge-
werkl om ze te bewegen in grooter geta'e
naar Indië te gaan, in het b"zonder dienst
te nemen bij het Indische gouvernement.
Doch ik wil teleurstellingen voorkomen,
en waarschuw dus:
Niet om Katholieken tegen te houden naar
Indië te komen, doch om te komen, met
het doel hel hier „beter" te krijgen.
Die desondanks er toch toe besluiten,
zullen ons hier des te meer welkom zijn.
3. A M. i. R
De cntplcffing richtte reen and re .'dr t
aan, dan het breken van een ruit. De bo.
wsa slecht vervaardigd.
Er zijn Vrijdag twee kolentreinen naar Bel
gië, twee naar Italië, drie naar Zwitserland en
acht naar Nederland vertrokken.
Iet is, zegt Le Peuple, nauwelijks noodig
'en ernst van deze laatste mededeeling
te ij :n, waarvoor wij aan het groote liberie
1 ehe blad de verantwoordelijkheid 1
.en."
verklaringen van den rijks
kolenccmmissaris.
De rijlcsko'eacommissaris, geheimrat Stutz
DE FRANSCHE ACTIE IN WEST-
DUISCHLAND.
Nieuwe veroordeelingen,
arrestaties en uitzettingen.
Zaterdag verscheen er op de mijn Prinz
Regent een commando van vijf Franschen
om hout ta laden. De arbeiders varzetten
zich tegin hun vertrek en sloten de poort.
zaal gebracht om dit vonnis te hooren uit
spreken. Hij moet ook de kosten van het
proces dragen.
In de motiveering van het vonnis wordt
gezegd, dat dr. Jarres nadeel aan de bezet
ting heeft berokkend. De militaire bevel
hebber heeft het recht de voor de v iligheid
van de troepen noodzakelijke verordeningen
ruit te vaardigen. In deze verordeningen kan
De Franschen gingen weg, maar keerden hij tevens de eventueele strafbepalingen
ipoedig met versterkingen terug. De poort
werd met machinegeweren in elkaar gescho
ten. Een jonge werkman werd door drie
kogels getroffen hij overleed spoedig. Bo
vendien werd er een arbeider gewond. De
irbeiders gingen 's middags niet aan het werk.
De Belgische krijgsraad heeft Zaterdag dr.
Jarres, den eersten burgemeester van Duis
burg, tot 1 maand gevangenisstraf veroor-
rd geboeid in de gerechts-
deefd. Dr. Jarres werd
bekend maken. Hij kan dit zoowel in oorlog
als in vredestijd.
In beide gevallen oefent de bezettende
macht de rechtspraak over de bevolking uit.
Opvallend is het dat in de motiveering van
het vonnis de stad Duisburg als „effectief
bezet gebied" wordt beschouwd.
Om deze redenen hebben de burgers van
Duisburg aan de bevelen der bezettingsautori
teiten te gehoorzamen. De door het vredes-
heeft van een vertegenwoordiger der N.R.Ct.
Het njksentrepot van alcohol te Dtissel- te eem'~e verklaringen gedaan over
dorfisin beslag genomen. Er waren 200.000 L de tegenwoordige Duitse r kolcnadmiai-
gedenatureerde alcohol en „500 L. drink- stratie. Hij zeide, dat de Duitsche industrie
bare. De Fransche douaniers hebben 18 ongetwijfeld voor langen tijd tijkelij van
millioen aan rechten gefnd. kolen voorzien is. De fabrieken hadden ge-
De bouwvakarbeiders hebben geweigerd „uddeld een kolenvoorraad voor 4 tot 6 we-
in te tcekenen op de nationalistische steun- ken> Daar kwarn inmiddel3 steeds nieuwe
collecte. toevoer bij. Gelijk bekend was, waren er het
vorig jaar aanzienlijke hoeveelheden Engel-
De voornaamste ambtenaren te Dortmund scjje kolen ingevoerd, in de maanden Juli
zijn gearresteerd. tot October ongeveer 1 V?. millioen ton. In
het geheel waren in dien tijd 2 i 3 millioen
De Engelsche zone bij buitenlandsche kolen ingevoerd. In Januari
Keulen. j Van dit jaar was de invoer van Engelsche
Naar de Duitsche bladen uit Parijs ver- kojcn vanwege den hoogen wisselkoers tot
nemen rekent de Quai d'Orsay op een spoe- qoo ton gedaaid. Voor Februari rekent
dige hervatting der onderhandelingen met men ec[lter weer op i mjHioen Engelsche
Engeland over het vervoer van herstelkolen koletl( daar de iaatste dagen vanwege den
uit het Roergebied via de Engelsche bcset- gUI;Stigen koers van de mark grootere aan-
tingszóne. I koopen van Engelsche kolen geschied zijn.
Naar verluidt zou Poincare dan vermoe- In ^jaart zou op een verder- verhooging van
delijk zelf naar Londen gaan, in gezelschap den invoer gerekend kunnen worden. Het
van generaal Weygand,
Een ander, nog onbevestigd, bericht ujt
Parijs behelst, dat Engeland bereid zou zijn,
Frankrijk en België het gebruik van het
spoorweg-traject Dusseldorf-Aken, voor zoo
ver het door de Engelsche zóne loopt, toe
te staan.
verzekeren van de kolenverzorging van de
Duitsche industrie was gedeeltelijk toe te
schrijven aan het feit, dat bij het binnen
vallen in het Roergebied de Duitsche kolen-
administratie geheel los was van de herstel
leveranties. Verder bestonden de voorraden
der fabrieken voor het grootste deel uit Engel-
Men bevestigt te Londen dat het Fransche j scke j 0]en en tenslotte heeft de industrie
verzoek, dat te Londen gedaan, en geba- yan wege de sterke stijging in de kolenprij-
seerd is op het tractaat van Versailles, de 2en ket kolenverbruik aanzienlijk beperkt,
noodzakelijkheid aanvoert voor de gealli- q_ ket oogenblik was de Engelse e kolen-
f j .'l.' ^U^.Vl ham U.jm ..a.L.'m A t «-I I - T-,
eerden om de veiligheid van hun verbindings- I prjjs n;et hooger meer dan de Duitsche. De
lijnen te verzekeren waarvoor de verant- koieninvoer uit Poolsch Opper-Silezië en
woordelijkheid in laatsten aanleg op De-1 "Psjecho-Slowakije bleef tot nu toe op de
goutte, den opperbevelhebber der geallieerde- -
troepen rust. Terwijl men van Engelsche
zijde de bedenking maakte dat de bezetting
van het Roei-gebied de militaire transporten
aanmerkelijk heeft doen toenemen, merkte
men van Fransche zijde op dat de maatregeljyejd om gedurende fangeren tijd buiten
van die bezetting genomen is overeenkom-1 iandsche kolen te blijven aankoopen, ant-
s'ig den tekst van het tractaat en d3t bijge-1 moordde hij, dat de industrie bij den huidigen
volg de gevolgen ervan aanvaard moesten stand van den wisselkoers zeker kapitaal-
worden. I krachtig genoeg was om zich thams voor
langen tijd van grondstoffen, en materiaal
Ten slotte stelde het Engelsche kabinet ejj kolen te voorzien,
een middenweg als oplossing voor, die aan- I \Vat betreft de vervanging van steenkolen
Zelfde hoogte als de vorige maanden en het
was niet aan te nemen, dat die invoer ver
minderen zou.
Op onze vraag of geheimrat Stutz de Duit
sche industrie voor voldoende kapitaalkrach-
vaard schijnt te zijn
door bruinkolen en van Roerkolen door
De militaire transporten der Franschenkojen uit andere Duitsche mijndistricten,
zouden langs de hoofdlijnen kunnen j wees geheimrat Stutz erop, dat reeds na de
maar alleen in den omvang waarin zij voorovereenkomst van Spa groote industrie-
de bezetting van het Roer-gebied plaats gebieden, die gunstig gelegen waren voor
hadden. In de praktijk zou het Fransche 1 den aanvoer van bruinkolen, door maatre-
militaire verkeer zoodoende grootendeels
verzekerd zijn.
Tegenspraak.
Fransche bladen hebben na de misluk
king der pogingen om de sympathie van
de arbeiders te winnen, gewezen op de moge
lijkheid om door toenemenden druk op de
groote bedrijven de industrieelen te dwingen,
hun invloed aan te wenden om de rijksre
geering tot tegemoetkoming te bewegen.
het Roergebied door overuren aanzienlijk
meer kolen geproduceerd dan tevoren. Ver
der worden in de Oostelijke en Noord-Ooste
lijke mijnen van het Roergebied, die niet
in het bezette gebied liggen, een aanzienlijke
hoeveelheid goede steenkolen geproduceerd
die ter beschikking van het onbezette Duitsch
land staan, hetwelk ook tevoren niet veel meer
dan de helft van Roerkolen:productie gekre
gen had.
In elk geval moest de vraag of Duitschland
door de bezetting van het Roergebied een
kolen-katastrofe tegemoet ging, met vertrou
wen ontkennend beantwoord worden. Ander
zijds had de rijkskolencommissaris degeheele
actie met het verbod der leverantiën aan
Frankrijk en België niet ingeleid. De veel
gevreesde werkloosheid der mijnwerkera
in deRoer vanwege de afsluiting van het Roer
gebied houdt de rijkskolencommissaris voor
uitgesloten, daar de mijnwerkers in allen
gevalle in de m-'jnen allerlei inwendig her
stelwerk te ver i te ie >ten 'a in den oor
log en ook daarna wegens de geforceerde
productie sterk veronachtzaamd was en thans
ingehaald moest worden.
Omtrent de kwestie van een later weder ter
hand nemen der kolenleveranties van Frank
rijk en België, zeide geheimrat Stutz, die in
het algemeen de politieke en economische
positie van Duitschland met vertrouwen
beschouwde, dat deze leveranties op grond
van Frankrijks' recht om voor 7 jaren cokes
uit het Roergebied voor de Lotharingsche
ijzerfabrieken te krijgen, zeker weder hervat
zouden worden al zouder er ook langdurige
en moeilijke ondernandelingea aan moeten
voo afgaan. Tusschen de industrieelen van
de Roer en de Fransche ijzerindustrie zouden
reeds daarom onderhandelingen moeten plaats
h bben, omdat de Lotharingsche ijzerfabrie
ken en de Roer-m;jnen in ekeren in een
economische eenheid vormen. Deze onder
handelingen konden echter niet meer gevoerd
worden op den grondslag overwinnaars en
overwonnenen, als in het Saa'gebied. Een
deelnemen door de Franschen in de Duitsche
mijnen voor 60 b 70 procent als in het Saar-
gebied zouden d Westphaalschs mijneige
naars zich wel niet laten welgevallen.
DE TURKSCHE KWESTIE.
Bij aankomst van Ismet pasja te Kon-
stantinopel overhandigde een aide de camp
van generaal Harington hem een brief, naar
men zegt van Curzon. De hooge geallieer
de commissarissen zullen zich met Ismet
pasja onderhouden, die vandaag over Ismid
naar Angora doorreist.
Ismed zal te Eskisjehir een onderhoud
hebben met Moestafa Kemal.
Een later bericht uit Konstantinopel meldt:
Ismet pasja is hier Zaterdag omstreeks
middernacht aangekomen. Henderson, de
waarnemende Engelsche hooge commissa
ris, heeft Ismet zaterdagochtend gesproken
aan boord van de Guldjemal Hij bracht
hem de boodschap van Curzon. over, dat
de Engelschen nog steeds bereid zijn het
vredesverdrag te onderteekenen, zooals dat
den Turken te Lausanne is overhandigd, en
drong er met klem op aan, het aanbod te
aanvaarden, voordat het te laat was. Ismet
antwoordde vriendelijk op de boodschap van
Curzon en verklaarde, dat hij te Angora zou
werken in het belang van den vrede. Vervol
gens had Ismet een bespreking met gene
raal Harington.
70 Iersche rebellen, die in de gevangenis
te Tralee zitten, hebben aan den bevel
voerenden officier in het district Kerry ge
schreven, dat zij het eens zijn met den brief
van Deasy, waarin deze den republikeinen
aanraadt, zich onvoorwaardelijk over te ge
ven. De gevangenen verzoeken, eenige af
gevaardigden op eerewoord vrij te laten om
hun kameraden te velde te gaan spreken en
hen over te halen, zich over te geven.
Te Dublin zijn overal regeeringsprocla-
maties aangeplakt, waarbij een beroep wordt
gedaan op de ongeregelden om het vechten
te staken en de toekomst van Ierland in
handen van het volk te stellen, en met kracht
gezegd wordt, dat de nationale vrijheid niet
worat verzekerd door het verspillen van
Iersch bloed en het vernietigen van Iersch
bezit.
De posttrein Dublin—Galway is veron
gelukt. Gewapende mannen verzetten de
signalen, lieten den trein stoppen en de pas
sagiers uitstappen, waarna zij den onbemanden
trein afzonden in de richting van een ver
nielde brug, waar de trein volkomen te plet
ter reed. Op dezelfde plaats zijn ook twee
goederentreinen verongelukt.
MEMEL.
De gezantenraad heeft, na kennis te heb
ben gekregen van het instellen van de nieu
we regeering te Memel, besloten de soeverei
niteit over het gebied van Memel toe te
kennen aan Litauen, behoudens zekere voor
waarden van autonomie en het beheer van
de haven in het belang van de Litausche en
Poolsche streken waarvan Memel de natuur
lijke uitweg is.
Dit besluit is onmiddellijk naar Kofno en
Memel geseind en de Raad heeft zijn geluk-
wensche.1 gezonden aan de buitengewone
commissie, welke ingesteld was om het ge
schil ter plaatse tot oplossing te brengen, aan
Petisné, den oppercommissaris der ge""i-
eerden, en aan de civiele, militaire en i ar -
tieme overheden der geallieerden te Me... 1
DE DRANKBESTRIJDING IN DE VER.
STATEN.
De dranksmokkelaars ter hoogte van de
gelen van den rijkskolen-commissaris op,
gebruik van bruinkolen ingericht waren. In kust van New Jersey treden steeds driester
geval van groote kolenschaarschte konden ook op. Zij gebruiken thans zelfs met kleine ka-
nog voor andere industrie-gebieden dezelfde nonnen bewapende scheepjes. Deze vaar-
maatregelen getroffen worden. i tuigjes hebben vierduims kanonnen aan boord
De ruwe bruinkolenproductie was van en de bemanning is bewapend met messen
7.27 millioen ton per maand in 1913 tot meer en pisto'e.i. Binnenkort zal de grens tusschen
dan 12 millioen per maand gestegen en de smokkelarij en zeerooyerij niet meer scherp
brikettenproductie van 780,000 ton op onge- te trekken zijn, en feitelijk is het al zoover
veer 2millioen ton. In de verdere Duitsche gekomen. Immers, de dranksmokkelaars
kolengebieden werden sedert de afsluiting van beginnen al met het verboden goedje te ste
len uit Brïtsche schepen die volkomen g®
rechtigd zijn, het aan boord te hebben, at
zij er maar niet mee binnen de Amerikaan
sche territoriale wateren komen.
Zoo is dezer dagen de Britsche schoenei
Mc. Lauglhin, komende uit Bermuda, tel
hoogte van de kust van New Jersey aangehou
den en afgeloopen door -piraten De zeeroo-
vers zonden een bende van 25 gewapendeo
aan boord van de Mc. Laughlin, die de be*
manning in de kajuit opsloten en die ei
4200 kisten met whiskey van boord haalden.
Den dag tevoren haddenjeeroovers-smok*
keiaars 2Ó00 kisten met whiskey gehaald uil
een Britschen schoener, de Marion Mosnef.
Dat gebeurde ter hoogte van de kust van Lonf
Island.
Natuurlijk zal men in Engeland wel ver»
woed zijn over deze onvoegzame bejegening
de britsche vlag aangedaan en over den dief
stal. Maar in dit, zooals in zoovele gevallen
van bemoeilijking der Britsche scheepvaart
aan de Amerikaansche kust, is men toch
geneigd dezelfde vraag te stellen als bij be*
richten over beroovingen in de Faber vac
Riemsdijkstr., enz. De vraag was:wat deden zij
daar ook met al dat geld op zak. Natuurlij Ir
is deze nu: wat deden die Britsche vaartuiger
met hun lading whiskey dan ook zoo dicht bi'
de Amerikaansche kust.
DE BADENSCHE ANILINEFABRIE1
De Badensche Aniline-fabriek heeft het
volgende communiqué aan de Duitsche pers
gezonden: Toen krachtens het vredesverdrag
van Versailes de patenten van de Duitsche
synthetische stikstofindustrie vervielene, zijn
in Engeland en de Ver. Staten concurree-
rende fabrie en ontstaan. Frankrijk, dat de
stlkstoffabriek te Oppau gedurende de
maanden van den wapenstilsta d door een
staf van contröle-ofM icieren (ingenieurss
scheikundigen) bezet hield en alle bijzondere
heden van het procédé liet nagaan, ver
schafte zich zoodoende, behalve de g)
zicht in nenteheelen gang der fabsiag e On
der de omstandigheden macht het succes
der do
der die omstandigheden mocht het een suc
ces heeten, toen in overleg met de rijksregee
ring, in Nov. 1919 met de Franschen een
overeenkomst tot stand kwam, volgens wel
ke in Frankrijk een fabriek voor syntheti
sche stikstof- bereiding naar het procédé
von Haber Bosch zou worden gebouwd. Voor
Duitschland beteekende dat de ongestoorde
ontwikkeling van het bedrijf te Oppau en
bijgevolg de voorziening van den landbouw
met stikstofhoudende mest.
Toen de Franschen enkele maanden ge
leden van Duitschland 10 maal meer syn
thetische stikstof eischten, dan waarop zij
krachtens het vredesverdrag recht hebben,
heeft de Duitsche regeering dit geweigerd
omdat de Franschen, als zij gewild hadden
reeds drie jaar gele'en hun behoefte aan
stikstof hadden kunnen dekken door den
bouw van de fabriek te Toulonse. Zij zijn
echter in gebreke gebleven, de overeen
komst te bekrachtigen, 't geen zij than®
plotseling hebben gedaan.
In elk geval is het ongerijmd, de weige
ring van de Duitsche regeering, om tienmaal
meer stikstof te leveren dan Frankrijk ge
rechtigd is te ontvangen, Duitschland als
een opzettelijk verzuim aan te rekenen. Het
is veeleer een opzettelijk verzuim der Fran
sche regeering, dat thans nog niet aan den
bouw van de fabriek te Toulouse is begonnen.
Den 15den is, naar Wollf seint, het per
soneel van den reizigerstrein OppelnBeu»
then, die 's nachts om 2 uur 40 uit O. ver
trekt, gedurende den rit, toen het de kaartjes
kwam knippen, door gewapende lieden be
dreigd. Op het station Schakanau had een
gevecht plaats, waarbij 14 man van het per
soneel werden gewond, maar het juiste aantal
gewonden is nog niet bekend. Verscheidenen
van hen moesten naar een ziekenhuis wor
den overgebracht.
Ter bescherming van den dienst laat dl
directie thans de treinen door mannen van de
„Bahnschutz" begeleiden.
Wolff verneemt uit Pionthowo (kreiö
Oost Posca) dat aldaar een geheele familie
van pas twee jaar geleden uit Amerika naar
Polen teruggekeerde boeren vermoord is.
De boer, zijn vrouw, een dochtertje van 6
en twee zoontjes van 6 en 1 jaar, een 18-
jarig-dienstmeisje en een 16-jarige knecht
zijn door slagen met en stomp voorwerp
op het hoofd gedood. Als vermoedelijke
daders zijn twee zwagers van den vermoorden
boer gearresteerd.
Binnenkort zullen in Duitschland alu
minium goudstukken van 200 mark worden
uitgegeven.
De te Munchen gearresteerde scholier,
die het plan had opgevat den sociaal-demo-
cratischen leider Auer uit den weg te ruimen,
heeft bekentenissen afgelegd. Eerst wilde
hij Auer vergiftigen, maar later besloot hij
Auer in zijn bureau op te zoeken om hem
daar dood te schieten.
Een Duitsche onderofficier van de rijks
weerbaarheid, die verleden jaar uit het ar
chief van het departement van verdediging
brieven van Bismarck, Moltke en Wilhelm I
had ontvreemd en naar de Vereenigde Sta
ten had gestuurd om ze daar te laten verkoo
pen, is Zaterdag door ^erlijnsche rec.it-
bank tot 1 jaar gevan ni en onmiddellijk
ontslag uit den dienst -ordeeld.
In het postkantoor van Teltow bij Ber
lijn zijn Zaterdagavond even vóór 7 uur een
achttal gemaskerde jongelieden binnenge
drongen, die de aanwezige vrouwelijke be
ambten met hun revolvers bedreigden en ei
met 2 millioen mark in geld en postzegels
van door gingen. Toen een beambte per tele
foon de politie wilde roeoen, bleek, dat de
dieven eerst de tehfoonleidingen hadden door
gesneden. Zij ontkwamen per automobiel.
De voorzitter van de Fransche Kamer
heeft als instrument om stilte te verzoeken eeo
(Naar een® Engelsche vartelling.)
Waarom dat? vroeg zij.
Ik heb u menigmaal met minachting
over mannen van de wereld hooren spreken.
- Zijn alle mannen dan niet wereld-sch?
Mogelijk, in zekeren zin, maar niet in
den zin dien gij menigmaal tegenover mij lie-
doeld heW. Gij hebt mij in ons laatste onder
houd van zelfzucht beschuldigd. Was dat
rechtvaardig?
Hecht gij belang aan mijn woorden,
mijnheer Gear?
Ja, zeker, mevrouw.
Nu dan: ik houd u voor een wereldsch
man, die prijs hecht aan wereklsche goederen,
omdat gij mij verzekerd hebt, dat ik alles be
zit wal gelukkig maken kan.
Ik bedoelde daarmede uw geld niet,
evenmin als Ik zeggen wilde, dat dit gchl al
leen u vrede kan geven.
Ik ben een vrouw, die zonder hoop leefl
hi deze wereld, zeide zij; was ik arm, ik zou
veel vrienden bezitten; maar mij is het ver
boden eerlijke vriendschap te zoeken. Al wat
bet hart verruimt en vervroolijkt is mij ont
zegd. Mijnheer Gear, ging zij voort, terwijl
zij haar trotseh gelaat vol verontwaardiging
over 's menschen laagheid, en over haar eigen
wreed lot, tot mij wendde, gij hebt hier on
dervinding opgedaan, gij moogl hun, die
den rijkdom als den alleen aanbiddenwaar-
digen God beschouwen, meedeelen, dat er ook
eenige dwazen beslaan, voor wien het be
slaan van goud een vloek is.
Ga voort, ga voort!
Wat valt er verder le zeggen?
Herhaal uw woorden van onlangs, zeg
weder, dat gij verkiezen zoudt arm te zijn, om
aan de woede gedachlen te ontkomen die u
zoo zwak houden, om de kentenen te verbre
ken die u tot wanhoop leiden -— wanhoop!
dat was het woord, riep ik uit.
Ik ontken het niet.
Ik was opgesi'aan en leunde over haar; zij
beefde nu zeer hevig, en wendde hel hoofd
meer en meer van mij af.
Vraag mij dan om te blijven, en de
eenige vriend le zijn op wien gij voor altijd
verlrouwen moogt; zeg mij dat gij uw lot
aan mij wilt toe verlrouwen, dat gij hel aan
mij een arm man, die nog zeer beperkte
vooruilziohlen in bet leven heeft, wilt over
laten, u dai geluk le schenken waarvan weel
de en rijkdom u tot heden beroofd hebben.
Mevrouw, ik verfoei dien rijkdom ook met
geheel mijn ziel was al die weelde uw deel
niet geweest, ik zou u reeds lang gezegd heb
ben wat ik nu, na uw bekentenis, durf uit
spreken. Ik bemin u.
Ik wierp mij voor haar neder, en vatte haar
blanke, bevende handen; zij zag mij met ont
steld gelaat, maar niet afwijzend aan, nu ik
mijn hart voor haar had uitgestorL
Ik legde, met hare handen in de mijne ge
kneld, die zij mij na eenigen tegenstand over
liet, nu aan haar voelen, in afgebroken on
samenhangende taal mijn bekentenis af; ik
sprak gejaagd, maar zij verslond mij, en mijn
woorden mishaagden haar nieL
Mevrouw ZitmanMary.... ant
woord mij. Zeg dat het niet le vermetel is u
te beminnen?
Gij.... gij bemint mij! fluisterde zij; is
het mogelijk dat gij de zorg voor oen arme
zenuwaohlige vrouw op u wilt nemen, en alle
gouden droomen voor altijd vaarwel durft
zeggen. Gij, Canul Gear, hebt den moed mijn
losprijs le willen beialen, en een nieuwe
wereld voor mij te scheppen?
Het zal een gelukkige wereld zijn, Mary.
Wilt gij u aan mij toevertrouwen?
Zij boog zich over mij heen en weende
zacht. Ik drukte haar aan mijn kloppend
hart; zij sloeg haar blanke bandjes om mijn
hals en keerde haar gelaal nioi meer van het
mijne af.
Of ik mij aan u wil loevorl rouwen?
Of ik gelooven wil in de liefde, die ik gezien,
gevreesd en gehoopt heb? met geheel m'jn
hart, met geheel mijn ziel, snikle zij.
Wél, God beware onst dit is een tooneel,
komende, ons verwonderd aanstaarde, zooals
wij daar naast elkander in den zonneschijn
stonden, die thans ons beiden verlichtte.
Lieve, oude, trouwe vriendin, zeide me
vrouw Zitman, terwijl zij mij verliet om haar
met uitgestrekte handen te naderen, ik heb
mijn belofte aan Herbert gebroken de
wreede belofte die hij mij voor zijn vertrek
had afgeperst; maar gij ten minste zult mij
geluk wenschen.
Niemand zal u oprechter en hartelijker
geluk wenschen dan ik, zeide Janel, terwijl
zij de blanke handjes in haar grove roode
handen drukte, en ze met kracht op en neer
schudde, heb ik het niet langzaam zien aan
komen, ging zij voort, was het niet alsof ik,
wetende wat het beste voor u was, mij ver
plicht achtte op mijn manier te werken.
Wist gij dan, dat mijnheer Canut een
weinig aan mij dacht?
Alsof ik nieL alles wist! Of ik niet ge
merkt had, dat hij de man is die u gelukkig
kan maken, een flink moedig man, die er
dapper uitziet; juist de man om uw dwaze
zenuwen in toom te houden.
Ik dank u, JaneL
God vergeve het mijl hoe deed ik mijn
best u beiden le samen te brjrgen. Ik wist,
wat er na uw vcrtre'-, met de herinnering aan
iiciere tijden, die gij had meegebracht, van
j hel meisje zou geworden. Hieldt gij mij
voor zoo verblind, dat ik hot niet tang-
waarvan uw broeder verwonderd zou op- zamerhand bij haar zag aankomen?
mijn hart woonde? zeide Mary. En, o Canut,
zich tot mij wendende, heb ik het niet
te vroeg of te stout verraden, u medelijden
afgesmeekt, en u stilzwijgend gebeden mij
hier niet aan mijn eenzame pracht over te
laten? Wat heb ik gezegd? vroeg zij, mol zulk
een onweerstaanbare verlegenheid, dat ik
haar gaarne weder aan mijn hart had ge
drukt; ik bid u, zeg mij wat mij in de vreugde
van mijn hart ontvallen is?
Eens, als die treurige pracht als een
droom vergeten zal zijn.
En mij, Canut, o zoo arm achterlaat!
Neenmaar, o zoo rijk!
En.... en Herbert? mijn broeder, die
mijn ongenade moet deelen, die mij verleden
October vóór zijn vertrek de belofte afper
ste, dat ik om zijnentwil mijn leven in rijkdom
en eenzaamheid zou slijten. Ik ben wel zelf
zuchtig, dat zijn lot mij niet zwaarder wcobL
zeide zij.
Janet viel haar in de rede.
Hij is een flinke jongen. Als gij de veran
dering verdragen kunt, hij zal er met zijn
geld, en met zijn geluk even goed komen.
Zoo zie ik de zaken in.
Gij zie, ze van hel bes'e en rechte stand
punt, Janet, hernam ik.
Dat is hier een ongelukshuis.... ik heb
er genoeg van; zeiJ-e Janet, wij hebben zoo
veel bedienden gehad, maar ze zijn allen on-
eerlijk en ontrouw, ik heb daar juist den
knecht hier luisterend aan de deur betrapt.
aai V tl i* LI V» u 1ULUVI 'LI 'I U1IUV1U <IUU f «tuuvi IIU*IU WIJ mfimviuvw
zien, riep Lange Janet uit, toen zij binnen- Heb ik dan de liefde verraden die in Mary ZKman wendde zich met een zweeu»
harer vorige zenuwachtigheid tot mij; maar
toen zij mijn helderen glimlach ontmoette,
lachte zij ook.
Wij hebben niets te vreezenals bet
nieuws eerder ruchtbaar word't, zeide ik, be
hoeven wij de dagen niet veel te talen lengen,
eer wij ons vereenigen en gelukkig worden,
Mary.
En het nieuwe huis, Canut?
Wij barsllen alle drie in een vroolijk gelach
uit, toen dezelfde gedachte gelijktijdig bij ons
opkwam. De schaduwen, welke zoo lang in
die kamer gespookt hadden, zullen zich dien
dag dichter samengepakt hebben, bij die on
gewone iludruchtigheid.
Dat moeten we aan de goede vrouw
Ray overlaten antwoordde ik.
VUL
Ik ontving een tweeden brief van mi in zo—
ter Ellen.
Ziehier wat zij schreef:
„16 December, IS,...
„Mijn beste, geduldige Canut.
„Gij zijt toch aitijd even goed; dat hchl gij
nn ook weer geloond, door geen gelegenheid
op te zoeken, om hol geheim waarin ik mij
gewikkeld had, te doorgronden, en geduldig
het oogenhiik af te wachten, tot ik de gordijn
die tusschen ons gevallen was, optrek, en u
het eenige geheim ophelder, dal ik ooit voor
u heb gehad.
(Wordt vervolödV