BUITENLAND
Be vloek van het qeld
Derde Blad
10 Maart 1923
GEM. BUITENL. BERICHTEN.
B1HNËNLANDSGH NIEUWS.
LUCHTVERKEER.
LEOLA'S ERFENIS
Tweede Kamer.
KUNST EN KENNIS.
Een verordening van generaal Degoutte, waarin de pers, de schouwbur
gen en bioscopen met zware straffen worden bedreigd, wanneer door
publicaties of vertooningen de openbare orde of het prestige der bezet
tingstroepen in gevaar komt. Lloyd George over de vereenigde liberale
Partijen. Griekenland en de uitwisseling der krijgsgevangenen.
UIT DE PERS.
FEUILLETON
(Naar eene Engelsche vertelling.)
de franscte actie in WEST-DUITSCH
LAND.
Vit het bezette gebied.
Donderdag hebben de Franschen de haven
v. Rheinau bij Mannhem bezet. Een afdeeling
van ruim 200 man was de rivier op een stoom
boot overgestoken. De haveninrichtingen te
Rheinau zijn particulier eigendom. De daar op
geslagen waren en goederen waren de laatste
danen voor 't me eren deel weggehaald, omdat
men de bezetting zag aartkomen.
Generaal Degoutte heeft een verordening
op de dagbladpers, die schouwburgen en bi
otopen uitgevaardigd, die alle publicaties en
verloondngen verbiedt, welke de openbare or
de dn gevaar kunnen brengen of de veiligheid
en waardigheid van. de brzettiingsautoriteiten
•kunnen schaden. Inbreuken zullen voor k.rijgs'
raden worden behandeld en gestraft met ge
vangenisstraffen tot 5 jaar en geldboeten lot
10 millioen mailk. Verder wordt bepaald dat
de bladen alle bekendmaikingen der bezettings-
autoriteiten in den voorgeschreven vorm moe
ten publiceeren. -
De bladen noemen deze verordening een
volstrekte kneveling van de pers.
Ofschoon de in beslag neming van open
bare gelden in Bochum, waarbij Yz millioen
mark onderstandsgeld, dat de gemeente
moest uitkeeren, reeds acht dagen geleden
is geschied, heeft de Fransche commandant
eerst thans het gemeentebestuur geschreven,
dat hij Bochum een boete van 35 millioen
mark heeft opgelegd, omdat in Bochum
Fransche soldaten zijn mishandeld en de
gemeentelijke overheid de namen der schul
digen niet heeff* meegedeeld.
Het gemeentebestur heeft tegen deze wil
lekeurige .oplegging van boete geprotesteerd.
Aan de noordgrens van het B. G. hebben
de Franschen borden, geplaatst met de me-
dedeeling, dat daar invoerrechten moeten
worden betaald. Tarieven worden niet ge
noemd; die zijn trouwens heel eigenaardig.
Voor een paar schoenen wordt 20.000, voor
een naaimachine 12.000 mark geëischt.
Bij Herne hebben de Franschen de gren
zen der bezettingszone 3 K.M. oostwaarts
uitgebreid. De dientengevolge binnen het B.
G. gekomen eerste en derde schacht van de
mijn Preussen hebben ze bezet.
Bij Wezel hebben de Beigen de melk-le-
veTingen uit Nederland in beslag genomen.
De Rijnlandcommissie heeft sedert de
Roerbezetting tot 5 dezer 935 Duitschers uit
het oude bezette gebied verbannen. De laat
ste twee dagen zijn daar nog een 250 bijge
komen.
Uit Bochum wordt gemeld, dat de onlangs
Wegens „nationalistische propaganda" gevan
gen genomen prins Wilhelm van Lippe giste
ren voor een Franschen krijgsraad zou
terechtstaan. 0
0e Fransche krijgsraad te Mmnz heeft den
landraad Schwebel van Geisenheim wegens
hei niet opvolgen van Fransche verordenm-
gen tot 5 jaar gov.straf en 15 millaoen mark
boete veroordeeld. De vrouw van den ver
oordeelde, die tijdens liet geding trachtte de
rechtzaal binnen te treden om haar man nog
eens te zien, is op stel en sprong uit het B. G.
gezet. Zij mocht niet eens naar haar woon
plaats gaan om haar drie kinderen (van 2, 4
en 6 jaar) te halen.
De Engelsche K. v. K. te Keulen heeft zich
hi een brief aan het Lagerhuislid Wedgwood
beklaagd over de moeielijkheden die de En
gelsche handel van liet Franscli-Belgische
douanecordon om het B. G. ondervindt. Aan
gezien Frankrijk de Duitsche uitvoerconsen-
ten ongeldig verklaart, is elke handel van het
B. G. naar Engeland onmogelijk geworden.
Generaal Degoutte beefl tegen dagblad
correspondenten gezegd, dat hij de ontwikke
ling van den toestand aan de Roer met ver
trouwen tegemoet zag. Hjj wees af, wat Guno,
den Duitsclien kanselier, oveT het gedrag der
Fransche officieren zeide; het wapen der blok
kade werkt krachtig. De Duit-scho regeering.
zeide Degoutte, zegt wel, dat de blokkade
haar onverschillig laat, maar bet is nu aan
het Duitsche volk te zeggen hoe dit erover
denkt
De stationschefs van Biir-Noord en Wester-
holt, die door de Franschen gevangen zijn
genomen, rijden volgens de. Köln. Ztg. op de
gemilitariseerde lijn Recklinghausen Biir
Osterfeld als gijzelaars op de locomotieven
der Fransche treinen mee. Er was op deze
lijn sabotage gepleegd, en nu moeten de twee
gijzelaars dienen om de bevolking van derge
lijke daden af te houden.
HET VERSMADE DUITSCHE SCHADE-
VERGOEDINpSVOORSTEL.
Naar aanleiding van heft. Havas-commentaar
over dc rede van den rijkskanselier in den
Rijksdag, welk commentaaT vermoedelijk van
ihet Fransche ministerie van buitenlandsche
zaikien afkomstig is, merkt hot Wolff-bureau
op: Voor Poincgré moge het in het belang van
ziju politiek, van groot gewicht zijn, te bewe
ren, dat het voor de Parijsche conferentie
bestemde Duitsche voorstel slechts bestond
in een Tede, die staatssecretaris Bergmanm er
dacht te houden, hij kon het feit niet looche
nen, dat het Duitsche voorstel onbeantwoord
is gebleven en dat hij vermoedens over het
Duitsche plan uitspreekt, die hij niet bewij
zen kan. De Duitsche rijkskanselier heeft nu
in den Rijksdag openlijk verklaard, dat «et
voorstel een met de voornaamste vertegen
woordigers van het economische leven m
Duitschland uitgewerkt schadevergoedingspuin
inhield, waardoor Frankrijk dadelijk contan
ten had kunnen krijgen.
De Fransche regceriing kan diilt niet wog-
redeneeren, al laat zij de bladen nog een do
zijn malen haar lezing van het gebeurde op
nemen.
ENGELAND EN TURKIJE.
De houding ten aanzien van den vrede mot
Turkije van de Engelsche regeering is. naar de
„Times" meldt, dat zij de nota afwacht van
de Turksche regeering, waarin deze zal ver
klarenwat zij denikt te doen inzake het ver
drag van Lausanne.
Als deze nota onderzocht is, zegt de „Ti
mes", zul de regeering in de gelegenheid zijn
te beslissen of er iels 1e bereiken valt met het
voortzetten der onderhandelingen en, zoo zij
hierop bevestigend antwoordt, waar deze zul
len plaats vinden en in welken vorm. Daar zij
do Turksche voorwaarden ndel kent, is de
bonding dor regeering optimistisch, noch pes
simistisch.
In hoeverre aan de Turksche regeering
vrijheid van beweging is gelaten,
weet men niet, doch men merkt met voldoe
ning op. dat aan haar vertegenwoordigers
aanzienlijke bevoegdheid is gegeven voor het
voeren van verdere onderhandelingen en te
vens, dat de regeering een votum van ver
trouwen heeft gekregen, dat er op schijnt
te wijzen, dat de leiding van de Turksche
zaken blijft berusten bij Moestafa Kemnl
pasja en Ismet pasja, die. naar men meent,
«•rlanen naar den vrede.
In Engelsche parlementaire kringen merkt
men op, dat als het tot een nieuwe confe
rentie over den vrede met Turkije komt.
deze bijeenkomst zal beslaan uit gezanten,
hooge commissarissen en deskundigen, zoo
dal Cnrzon in geen geval aan de besprekin
gen zal deelnemen.
DE UITWISSELING DER GRIEKSCHE EN
TURKSCHE GEVANGENEN.
de voornaamste bepaling van het ontwerp
leger-wet n.l den diensttijd van achttien
maanden had goedgekeurd, heeft hij Donder
dag ook het artikel goedgekeurd, dat de eenige
uitzondering bevat, die de wet op de alge
meenheid van den diensplicht toelaat. Dat
arlikel bepaalt, dat de oudste zoon van een
gezin van 5 kinderen of meer, slechts 12
maanden behoeft te dienen. Wanneer de
oudste zoon niet van deze bepaling heeft ge
bruik gemaakt, kan de tweede zoon dat doen
en zoo ook deze niet van de bepaling profi
teer!. kan de derde dat doen, enz.
DE ACHTERUITGANG DER FRANSCHE
BEVOLKING.
De Fransche oud minister Isaac heeft Don
derdag in hef Sociaal Museum te Parijs een
lezing gehouden over de nationaliteit in
Frankrijk. President Millerand woonde de
lezing bij. Isaae zelte uiteen, dal volgens dc
jongste statistische gegevens overal, behalve
in zeven departementen, hel aantal geboor
ten afneemt. Tn die zeven departementen
overtrof het aantal fyhoorten dal
der sterfgevallen met f>00. Isaac be
rekende. dat. wanneer d^ zoo voortgaat,
Frankrijk in 1975 41 millioen inwoners zou
tellen en Duitschland 100 millioen.
President Millerand heefl in deze bijeen
komst nok het woord gevoerd. Het lot van
Frankrijk, zeide hij. riant op het spel' Naast
do pogingen van de overheid en het parti
culiere initiatief, tengevoV'e waarvan de Kin
dersterfte vermindert, moeten, zeide Mille
rand. alle goede burgers meewerken om
verbetering in den toestand te brengen. Om
dal to zeggen was de presidenl in deze ver
gadering gekomen.
- De ..Petit Parisien" deelt mede, dat
Poincaré Maandag te Brussel met de Bel
gische ministers Theunis en Jaspar ook zal
spreken over het program, ten opzichte waar
van Frankrijk en België hel eens wensehen
l6 worden met hel oog op mogelijke her
vatting van normale betrekkingen me!
Duitschland. Hoewel er nog geen enkel plan
is kenbaar gemaakt, acht dc Petil Parisien
het waarschijnlijk, dal men ditmaal zal pro-
heeren zonder verder uitslel hel eens Ie wor
den over de wijze, waarop men te werk zal
f-88™- TT 1
De Koning en de Koraingm van Engeland
behben Donderdagavond gedineerd btj Lord
Aster en zijn gemalin, die. gelijk men weet.
vrouwelijk lid va;n het Lagerhuis is. Onder de
4 vijftig gasten waren alle politieke porteen ver-
De Grieksche minister van builenlandsche
zaken heeft de commissie van hel interna
tionale roode kruis voor de uitwisseling der
krijgsgevangenen ontvangen en haar uiteen
gezet, dat Turkije geen rekening hield met den
geest, waarin de overeenkomst voor de uit
wisseling van de bevolking is geteekend.
welke ten nauwste verbonden is met die
nopens de uitwisseling der gevangenen. Ge
zien de nieuwe uitzettingen van christenen,
nam de Grieksche regeering de bekende
maatregelen. De Turksche gevangenen zullen
in vrijheid worden gesteld, zoodra 1 urkije een.
eind maakt aan de uitzettingen.
De commissie heefl bestelen den uilslag af
fe wachten van de stappen der geallieerden
bij Turkije.
DE POGINGEN TOT HEREENIGING VAN
DE ENGELSCHE LIBERALEN.
De briefwisseling tusschen Lloyd George
en een van Asguilh's volgelingen acht men
een slap in de richting van de hereeniging
van de liberalen. Llovd George beantwoordt
in zijn brief eenige van Asguith's vragen en
verklaart, dat het denkbeeld van een menwe
centrnmspartij, dat men indertijd meende,
dat hij begunstigde, opgegeven is en dal de
coalitie als afgedaan beschouwd moet wor
den Verder zegt hij. dat hij het als een
noodzakelijke gevolgtrekking uil de hereeni
ging beschouwt, dat zijn volgelingen in hun
geheel bereid zullen zijn te handelen in over
eenstemming met de liberalen van Asquith
en in het Lagerhuis metterdaad mee te wer
ken tot het nastreven van de liberale begin
selen.
EEN VERKLARING VAN MUSSOLINI.
Naar de Temps meldt, is Mussolini Woens
dag met «en escorte op hel ministerie van
financiën verschenen om de begrootingen van
het minister-presidentschap. bmncnlandsche\
zaken en buiteniandsche zaken aan het onder
zoek van dit ministerie te onderwerpen. Hij
heeft daarbij meegedeeld, dat de plechtigheid,
waarmee hij dezen stap ondernam, diende om
aan te toonen hoeveel gewicht de regeenng
hecht aan het stellen van orde op de iinan-
dën'V „Men zal zich afvragen", aldus de
minister-president, „waarom deze krachtsont
plooiing. Dat is om aan te toonen, dat de
regeering over macht besehikV Ik wil,als dat
mogelijk is, regeeren met'de instemming van
het'grootste deel van de burgerij, doch, in af
wachting, dat deze instemming tot stand
komt, voedingssappen tot zich trekt, zich ver
sterkt, trek ik zooveel mogelijk van de be
schikbare macht samen, want het is mogelijk,
dat de macht deze instemming teweegroept en
in ieder geval is dan, als zij mocht komen
ontbreken, de macht er nog. Voor alle be
schikkingen, ook de hardste, welke de regee
ring nemen zal, zullen wij de burgerij voor
de keus stellen ze te aanvaarden in een geest
van hooge vaderlandsliefde of er zich aan te
onderwerpen. Zoo vat ik den staat op, zoo
versta ik de kunst om een land te regeeren".
Dc besprekingen van den minister-president
cn den minister van financiën hebben
aangetoond, dat alle verdere pogingen,
nutteloos zijn zonder het herstel
vana de financiën en dat men met de
grootst mogelijke bezuiniging en de uiterste
krachtsinspanning moet zorgen de begrooting
in evenwicht te brengen.
DE DEFENSIE—MAATREGELEN IN
FRANKRIJK.
Nadat de F ran sche Senaat, zooals men weet,
legenwoordïgdOnder hen waren de arbeiders
leiders Thomas, Clynes en Snowden met hun
vrouwen aanwezig. De Koning en de manne
lijke gasten droegen over hel algemeen korte
broeken-, maar de leden der arbeiderspartij
wenen gewoon in rok.
Ramsay Mncdonold. CJynes, Thomas en
Snowden dfeieeren Donderdag hij den Koning
op het Buckingham palace en ruiten s mid
dags deelnemen aan een partij op li el paleis.
Donderdag vroeg Sir Kingstev Wood jn het
Lagerhuis aan Bonar Law. o! deze zijn be
lofte zou houden betreffende indiening van de
nieuwe huurwet op het einde van de weck en
of het mogelijk zou zijn. haar komende weck
voor de tweede maal te lezen. Bonar Law
antwoordde onder gelachdat zeikera veran
deringen plaals gegrepen hadden, die dit on-
nio^T'T'k Tnaafclen.
Jack Jones: „Daar kómt juist een van die
virnrnder-ngcn binnen.
Dit sloeg op Hayes, den overwinnaar m de
tusscbenlijdsehe verkiezing van Edge Hill, die
aan die balie op toelating wachtte.
Volgens een der laatste berichten van
den Russischen raad van volkscommissaris
sen worden alle ambtenaren en arbeiders,
die maandelijks meer verdienen dan
1,200,000,000 roebels in eene buitengewone
belastind aangeslagen.
De raad van arbeid en verdediging
heeft in Februari als maximumsalaris voor
ambtenaren van dc le categorie 2.600.000.000
roebel, van de 2e categorie 2,350,000,000 roe
bel en van dc 3e categorie 2,100,000,000 roe
bel vastgesteld.
Te Kief zijn drie officieren van het
roode leger in hechtenis genomen, onder aan
klacht van spionnage ten behoe.ve van Frank
rijk.
De teruggaaf der tijdens den oorlog in
(beslag genomen bezittingen van Duitscbers
in de Ver. Staten (tot een maximum van
10,000 per persoon) zal a.s. maand een aan
vang nemen.
Harry V. Dougherty te New York, die
bestuurder is van een organisatie, welke bij
arbeidsconflicten of arbeiders-tekort werk
krachten levert, had het voornemen, aan de
leiders der bezetting aan de Roer neger
werklieden te leveren. Hij heeft daarvan
moeten afzièn omdat de Amerikaansche
negers zich niet voor dat doel willen laten
gebruiken.
Bij een ontploffing, aan boord van den
kruiser Coventry in de haven hier, zijn gis
teravond twee menschen gedood en 4 ge
wond.
Het Mexicaansche Congres heeft een
wetsontwerp aangenomen, waarin wordt ge
constateerd dat de petroleum in den bodem
het onvervreemdbaar bezit is van de natie.
Er zijn tegenstrijdige berichten in omloop
omtrent de wijze, waarop de Mexicaansche
regeering zich voorstelt te antwoorden op
de door den Amerikaanschen secretaris van
Staat gestelde eischen.
Het bulletin van gisteren zegt, dat
koningin Alexandrine van Denemarken goed
vooruit gaat. Mikroscopisch onderzoek heelt
uitgemaakt, dat het ziektegeval, waarvoor zi)
geopereerd is, van een volkomen goedaardig
karakter is.
Men meldt uit Moskou, dat het al-Rus
sisch uitvoerend bewind ter eere van het
eerste lustrum van het sowjetleger aanzien
lijke belooningen, betaalbaar in goud, heeft
toegekend aan de organisatoren en aanvoer
ders van het roode leger, o.a. aan Kamenef,
Boedinny, Froenze, Toesjatsjefski en Obbo-
rowitsj.
De synode van* de Grieksch-ortbodoxe
kerk beeft Dionysus, den aartsbisschop van
Wolhynië, gekozen tot metropoliet van de
orthodoxe kerk in Polen als opvolger van den
metropoliet George, die onlangs te War
schau is vermoord.
Luit. A. N. Farrar en de monteur S. F.
Sullivan, beiden uit Chicago, zijn gedurende
een vlucht van Philadelphia naar Washing
ton in de Deleware gevallen en omgekomen.
Uit Santiago (Chili) wordt Gemeld: Het
kabinet, dat begin Januari was tot stand ge
komen met T. Marces Gana als minister
president, is ne 'enochtend afgetreden
wegens een votum van wantrouwen, uitge
bracht door den Senaat.
NOCH CHRISTELIJK, NOCH
HISTORISCH.
De (A.-R.) „Rotterdammer" schrijft
Overtuigd als wij zijn, dat discussie hier
geenrlei nut heeft, is het sinds lang onze
gewoonte te zwijgen als de „Nederlander"
haar aanvallen richt op het bijzonder uni-
versitair-onderwijs in het gemeen en de Vrije
Universiteit in het bijzonder.
Thans echter, geeft zij naar aanleiding
van de ingestelde Staatscommissie voor het
hooger onderwijs een teekening van open
baar en bijzonder universitair onderwijs, die
niet onvermeld mag blijven
„Onze openbare Universiteiten zijn in be
ginsel en doel nationale, wetenschappelijke
instellingen, zonder vooropstelling van eeni
ge politieke of wijsgeerige propaganda.
Dat zoowel de faculteiten als de regerings
personen dit wel eens uit het oog verloren,
neemt niets weg van de waarheid van het
beginsel. Blijkt inderdaad van eenzijdigheid,
zoo kan daartegen worden opgekomen met
beroep op den grondslag dezer Universi
teiten.
Geheel anders is het met het bijzonder
hooger onderwijs in Nederland. Zoowel de
Gereformeerde Universiteit als straks de
roomsche Universiteit hebben een duidelijk
uitgesproken propagandistisch doel en het
nastreven van dit doel kan met het weten
schappelijk karakter eener Universiteit in
botsing komen. De overheid dient, 'bij volle
waardeering van het werk dezer bijzondere
Universiteiten ,met deze omstandigheden
immer rekening te houden."
Tot zoover de Nederlander
Onze nationale Universiteiten, nationale
instellingen en bij de sectarische Universi
teiten strijd tusschen dogma en wetenschap!
we kennen die klanken.
Nieuw zijn ze niet.
Nieuw is alleen, dat tot hiertoe Neêrlands
felle anti-clericalen zich in die klanken ver
lustigden.
Tientallen jaren heeft Neêrland gezucht
onder het schrikbewind dat onze openbare
hoogescholen opeischte voor liberalistische
propaganda. En nu, mee om het dreigend
gevaar van Vrije Universiteit en roomsch-
katholieke Universiteiten te voorkomen, hier
en daar de laatste jaren een man van andere
geestesrichting toegang kreeg worden de
openbare hogescholen geproclameerd tot
nationale, v e nschappelijke instellingen bij
uitneihendLc.J waartegen alle concurrentie
uit den booze is.
Noch christelijk, noch historisch
SOCIALE VERZEKERING.
Mr. E. B. F. F. baron Wittert van Hoog
land schrijft in het jongste nummer van So
ciale Voorzorg een „waarschuwend woord
tegen gevaarlijke plannen ten aanzien
van de sociale verzekering" en komt
in zijn betoog tot de volgende conclusies
1. De Zipktewet moet zoo spoedig mo
gelijk worden ingevoerd, gepaard gaande
aan een verlaging van de premiën, ingevolge
de Ongevallenwet.
2. De codificatie en vereenvoudiging van
de sociale verzekeringswetten worde daarna
onverwijld ter hand genomen en daarbij be
hoort te worden uitgegaan van de volgende
beginselen
a. Indien mogelijk moeten allen, die in
loondienst arbeid verrichten, in alle verzeke
ringswetten worden opgenomen. In geen ge
val mogen verkregen rechten worden aan
getast, m.a.w. geen groeien van arbeiders
die thans onder een dej- wetten vallen, mo
gen worden uitgeschakeld.
b. De uitvoering van de verzekerings-
wetten moet worden opgedragen aan over- j
heidsorganen, bestaande uit werkgevers en
werknemers, met volkomen gelijke bevoegd
heid, onder leiding van onpartijdige voorzit
ters.
c. Ten aanzien van de uitvoering worde
toegepast een stelsel van volstrekte territo
riale decentralisatie.
d. Met handhaving van het onder ac
vermelde, moet zooveel mogelijk gelegen
heid gegeven worden tot ontwikkeling van
het particulier initiatief, met dien verstande
dat voorkomen wordt, dat de risico-over
dracht leidt tot selectie, of tot het maken van
winst.
c. De controle op de uitvoering van alle
wetten, ook wanneer het risico is overgedra
gen, moet berusten bij het onder b bedoelde
orgaan, waardoor de werkgevers steeds maar
met één ambtenaar te maken hebben.
f. De mogelijkheid worde geschapen, dat
werkgevers met talrijk personeel de premie
voor alle verzekeringen in één bedrag beta
len, waardoor door hen plakken van zegels
overbodig wordt.
g. De medische dienst voor alle verzeke
ringen moet worden ondergebracht bij de on
der b bedoade organen.
h. De onder b bedoelde organen behoo-
ren zoo weinig mogelijk gebonden te wor
den aan ambtelijke voorschriften en de ad
ministratie worde zoo eenvoudig mogelijk
gevoerd.
i. Boven de onder b bedoelde organen
worde gesteld een col'ege, eveneens samenge
steld uit werkgevers en werknemers en on
partijdige leden, verdeeld in twee afdeelin-
n.l. le. om toezicht te houden op de onder b
bedoelde organen en 2e. om op te treden als
beheerder van de fondsen van verzekeringen
welke daarvoor in aanmerking komen.
DE PROV. STATENVERKIEZINGEN.
Verbinden van lijsten.
De aandacht wordt er op gevestigd dat
door den Voorzitter van her Centraal Stem
bureau voor de verkiezing van de leden der
Provinciale Staten van Zuid-Holland is
medegedeeld, dat van de hoofdstembureau x
van alle kieskringen in deze provincie de
mededeeling is ontvangen welke lijsten van
candidaten zijn ingekomen.
Ingevolge art. 50 der Kieswet kunnen de
gemachtigden der onderteekenaars van lijsten
deze tot een groep verbinden door een daar
toe strekkende gemeenschappelijke ver
klaring schriftelijk uiterlijk tot en met
Donderdag 15 Maart a.s. in te leveren bij
het Centraal Stembureau voornoemd. Raad
huis te 's-Gravenhage.
DE ZOMERTIJD.
De tuinbouwvereeniging „De Groenten-
cultuur" te Broek op Langendijk heeft in
haar vergadering van 6 Maart de volgende
motie aangenomen
De tuinbouwvereeniging „De Groente
cultuur" te Broek op Langendijk verblijd,
dat de Tweede Kamer het wetsvoorstel om
den Zomertijd af te schaffen heeft aangeno
men echter gelezen hebbende, dat zich
een comité heeft gevormd, om bij de Eerste
Kamer aan te dringen, dit voorstel niet aan
te nemen, dringt er bij deze ernstig op aan
dat de Eerste Kamer dit voorstel ook aan-
neme als zijnde beslist in het belang van
den Land- en Tuinbouw temeer nog,
daar ook de directie der Ned. Spoorwegen
zich voor de afschaffing van den Zomertijd
heeft uitgesproken.
DE CUMULATIE VAN PENSIOEN
Bij de binnenkort in te dienen novelle op
de Pensioenwet zal de kwestie der cumu
latie van pensioenen andermaal onder de
oogen worden gezien.
DE JACHTWET.
De Tweede Kamer heeft Dinsdag artikel
1 van' de jachtwet z. h. st. aangenomen, na
dat o.m. was verworpen het amendement
mr. Kolkman, strekkende om den fazant
uit de categorie van schadelijk gedierte over
te brengen naar de categorie wild.
COMITÉ TOT BEHOUD VAN DEN
ZOMERTIJD.
Het Comité tot behoud van den Zomertijd
deelt mede, dat de stroom adhaesiebetuigin-
gen alle verwachtingen verre overtrof. Een
viertal personen is eenige dagen lang nu
reeds aan het werk om al die briefkaarten,
brieven, visitekaartjes en lijsten te regelen
en te tellen. Het aantal handteekeningen
bedraagt thans reeds vèr over de 150.000
Het Comité besloot nog tot Dinsdagavond
a.s. de gelegenheid te geven tot het inzenden
van adhaesie-betuigingen aan het adres van
het Comité Hotel Krasnapolsky te Amster
dam.
DE LUCHTVLOOTPLANNEN.
De positie der vreemde Koloniën.
Het nieuwe geweldige luchtschip van de
vloot der Vereenigde Staten, de Z. R. 1 zal de
zen zomer naar de Noord- en ZuidpQot wor
den uitgezonden en een reis rond de we
reld maken. Deze echt Amerikaansche me
dedeeling was trouwens even verrassend als
de geheele eergisteren gehouden rede van
Admiraal Moffett, chef van het bureau der
luchtvaart, waarin hij de toekomstplannen
der Amerikaansche luchtvloot ontvouwde.
De Z.R. 1, welke op 1 Juli in dienst wordt
genomen, aldus de admiraal en de Z.R. 3,
aan de voltooiing waarvan in Duitschland
hard wordt gewerkt zullen de eerstelingen
zijn van een vloot van dergelijke luchtsche
pen, welke naar men hoopt binnen korten
tijd zullen gebouwd en afgeleverd zijn. De
luchtschepen zullen, gevuld met onbrand
baar helium-gas, dat slechts in de Vereenigde
Staten bij groote hoeveelheden wordt aange
troffen, een verschrikkelijke factor beteeke-
nen bij de zeeoorlogen.
De luchtvaart heeft reeds radicaal de be
trekkingen tusschen de eilanden van West-
Indië en hun vreemde bezitters gewijzigd. De
Bermoeda-eilanden (Britsch) verkeeren reeds
in dezelfde positie voor de Vereenigde Staten
als Helgoland gedurende den oorlog voor
Duitschland. Van 'e Bermoeda-eilanden tot
de Bohama-groep ligt de geheele Oostersche
kust voor bomaanvallen door vliegtuigen
open. Hetzelfde geldt ook voor de eilanden
der andere koloniale machten als Frankrijk
en Nederland.
Reed» op de ontwapenings-conferentie te
Washington is er 'op gewezen, zeide de ad
miraal nog, dat de Vereenigde Staten nood
zakelijk op Hawaii een onneembare basis
moesten vestigen. Zij zou de Pacific-kust
practisch tegen een succesvollen aanval van
een vijandelijke vloot beschermen. Berraoe-
da ligt evenwel nog gunstiger, daar Hawaii
bijoperaties van luchtstrijdkrachten tegen
de Pacific-kust en het Panama-kanaal bui
ten de aanvalslijn ligt.
Vrij bewerkt naar den prachtigen roman van
den bekenden Engelschen auteur GABVItib
Circa 370 bladz. druks, in handig formaat.
Prijs f 1.50, franco per post 1.60.
Verkrijgbaar bij den boekhandel en bij de
N.V. DRUKKERIJ „DE SPAARNESTAD."
Nassaulaan 49. Haarlem.
Zitting van Vrijdag 9 Maart.
Bij voortzetting van dc behandeling der
Jachtwet
licht de heer BRAAT, PI. P. een amende
ment toe om geen afwijking van de verdee
ling in „wild" en „schadelijk gedierte" toe te
staan.
De heer DUYMAER VAN TWIST, A. R
een amendement om de mogelijkheid uit te
sluiten dat schadelijk gedierte als wild wordt
beschouwd.
De heer VAN RAPPARD, V. L„ een amen
dement-Kolkman om den fazant als klein
wild te beschouwen.
De heer HEEMSTRA, S.D.A.P., bestrijdt
het amendement-Kolkman.
De heer SASSE VAN YSSELT, R.-K., be
veelt het amendement-Duymaer aan, mits
voor den fazant een uitzondering wordt ge-
nicicikt*
De heer DECKERS, R.-K., dient een amen
dement in van die strekking.
De heer WEITKAMP, C. H., is voor het
amendement-Duymaer.
De heer WINTERMA^S, R.-K., bestrijdt
het amendempnt-Kolkman.
MINISTER RUYS acht het amendement-
Braat ongeweascht omdat het de soepelheid
\der wet in het belang van den landbouw
wegneemt. Het amendement-Duymaer heeft
geen bezwaar, mits de fazant uitzondering
blijft; het amendement-Kolkman is minder
gewenscht, omdat de fazant door inpotmg
meestal tot schadelijk gedierte moet gere
kend worden. Het amendement-Deckers
wordt overgenomen door den Minister.
De heer VAN RAPPARD Jiandhaaft zijn
amendement; de heer BRAAi trekt het zij
ne in.
De heer DRESSELHUYS, V. B., is voor
het amendement-Kolkman.
De heer DUYMAER VAN TWIST, wenscht
uitroeiing van den fazant.
MINISTER RUYS dupliceert.
Het amendement-Kolkman wordt verwor
pen met 49 tegen 19 st.; het amendement-
Duymaer van Twist wordt verworpen met
39 tegen 31 stemmen.
Art. 1 en 2 wordt z.h.s. goedgekeurd.
De heeren VAN SASSE AN IJSSEL1 en
VAN SCHA1CK, R.-K., verdedigden het
amendement der commissie ,n rapporteurs,
om onder grondgebruik ook te verstaan, van
den grondeigenaar.
De heer MARCHANT. V. D., adviseert tot
schrapping van art. 3 en opneming daarvan
in art. 4.
De heer RUTGERS, A. R., acht dit noodig.
De VOORZITTER stelt v or, de beraad
slaging over art. 3 te schorsen, opdat de
regeering zich kan beraden.
De heer VAN SASSE VAN IJSSELT licht
een amendement der commissie van rap-
porteurs toe om in een nieuw artikel 3 a. als
eerste jachtgerechtigde aan te wijzen den
grondeigenaar en niet den grondgebruiker.
De heer HIEMSTkA bestrijdt het amende
ment, omdat bet de economische positie van
den pachter verzwakt.
Spr. oordeelt, dat het amendement terug
gang naar het o- Je ontwerp beteekent, om
dat "het jachtbelang weer primair wordt.
De heer OUD, V. D„ betoogt, dat het
verschil tusschen het artikel en het amen
dement theoretisch weinig en practisch niets
beteekent. Het beteekent alleen iets voor de
loopende jachtcontracten.
MINISTER RUYS stemt in met de meening
van den heer Oud, er is slechts een termi
nologisch verschil. Juridisch is het amende
ment beter, zoodat het op zakelijke gron
den kan worden aangenomen.
De heer DRESSELHUYS geeft in overwe
ging het laatste lid van het amendement,
betreffende de voorkeur van den pachter
bij verpachting van het jachtrecht door den
grondeigenaar te doen vervallen.
De heer VAN SCHAICK sluit zich hierbij
flaDe heer SASSE VAN IJSSELT handhaaft
het geheele amendement.
De heer TROELSTRA. S.D.A.P., bestrijdt
het amendement, omdat het jachtrecht toe
komt aan den grondgebruiker.
De heer OUD dient een sub-amendement
in, bedoelende de mogelijkheid uit te slui
ten, dat de eigenaar bij het pachtcontract
zich het jachtrecht voorbehoudt. mTT__xt
De heeren DE BOER P. B„ en RUTTEN,
R.-K., bepleiten het jachtrecht van deo
^De'vergadering werd hierna verdaagd.
Intrekking van een wetsontwerp.
De Ministers van Binnenlandsche Zaken
en Landbouw en van Financiën hebben in
getrokken het ontwerp tot heffing van bij
dragen in de kosten van bestrijding van het
mond- en klauwzeer.
48
Ik behoef u niet te zeggen, Vaughan,
dat ik' het niet met u eens ben. Wij leven in
een beteren en beschaafderen tijd dan voor
heen, en vandaar dat onze schrijvers zich
minder beijveren om lage, gemeene karakters
te schetsen.
Gij kent de menschen niet, riep Vaughan
uit, gij zijt een droomcr. De slag zal u ver
pletteren, als gij ontwaakt.
Hij wendde zich van mij af, en al pein
zende over de oorzaak, waarom hij zich de
moeite had gegeven zulk een diepzinnig on
derwerp met mij te behandelen, en mij eens
klaps zoo vriendschappelijk te bejegenen, be
gaf ik mij naar mijn vrouw, die door me
vrouw Ray zoo mogelijk in slaap werd ge
praat
Mary was even blij aan het gezelschap van
mevrouw Ray te ontkomen, als het mevrouw
Bay verdroot van haar te scheiden.
Mary was klaarblijkelijk de gast, waarmede
zij dien avond wilde pronken; de gastvrouw
had niet gerust, eer Mary beloofd had op
haar feest te verschijnen, omdat zij aan de
wereld wilde toonen, op welk een vriend-
schappelijken voet zij met mijn vrouw stond.
Die wereld begon langzamerhand heen te
gaan; de gasten die een grooten afstand had
den af te leggen, waren reeds vertrokken;
het avondmaal te middernacht had geen be
koorlijkheid genoeg om hen tot dien tijd te
doen blijven.
Toen Marv en ik mevrouw Ray verlieten,
Sloop een tengere gestalte in zwarten rok
van achter de venstergordijnen, waar hij zich
verborgen had, te voorschijn, en naderde de
gastvrouw.
Hij had met groote belangstelling ge
wacht en gewaakt, en nu werd zijn geduld
door een ledige plaats naast de gastvrouw
beloond.
Ik dacht aan de spottende woorden, die
Vaughan een oogenblik vroeger had uitge
sproken: Welk een aantal booze gedachten
achler die glimlachende maskers!
Was het niet inderdaad een boos opzet,
misbruik te maken van de zwakheden dezer
afgeleefde vrouw, en haar ijdelheid te streelen
uit begeerlijkheid naar het geld, waarmeê zij
pronkte.
Mij dunkt, dat wij genoeg hebben van
het feest, zei ik tol mijn vrouw.
Zijt gij vermoeid?
Ik ben tenminste vermoeid van dit
toeneel.
O, dat spijt mij, Hevel Ik had mevrouw
Ray beloofd te blijven tot het feest afge-
loopen zou zijn; wil ik haar vragen, mij van
mijn belofte te ontslaan?
Neen. Men zegt dat het spoedig gedaan
zal zijn. De gasten beginnen al te vertrek
ken.
Wij zetten ons naast elkander neer om de
vroolijke paren voorbij te zien gaan.
Lelty Ray stapte ons meermalen voorbij,
maar haar 'aandacht was meestal te zeer op
anderen gericht, dan dat wij haar konden
naderen. Tal van aanbidders volgden haar;
zij was tenminste dien avond de koningin
van het feest.
i\] is zeer schoon, fluisterde Mary; zij
zal zeker een goed huwelijk doen.
Dat hoop ik van harte, in alle opzich
ten.
Zij Is zoo trotsch als een konangm,
Canut, fluisterde mijn vrouw; welk een trot-
sche blik werpt zij thans om zich heen!
Mij kwam haar blik eer versmadend dan
trolsch voor.
Ik verbeeldde mij, dat op haar' sprekend ge
laat, de trouwe afspiegeling barer ziel, ver
achting voor de hulde van haar aanbidders,
stond uitgedrukt. Zij voelde zich nog de
dochter van de herbergierster, in haar kost
baar zijden kleed, haar kanten en juweelen.
Juwcolen, die eens aan mijn vrouw hadden
toebehoord!
Letty Ray herinnerde zich het verleden,
en dacht, wat er van al die eerbewijzen en
hulde zou zijn geworden, indien de verande
ring nooit had plaats gevonden. Haar ver
achting voor alle lage en slanfscho gevoelens
beviel mij, en ik betreurde, dat zij zich niet
meer door den invloed van zulken liet leiden,
wier goed voorbeeld haar karakter zou kun
nen verzachten en een echt vrouwelijken zin
bij haar zou kunnen ontwikkelen. Want haar
karakter was nog niet gevormd, en ik
vreesde voor haar. in de toekomst, de uit
werking van verkeerden invloed.
Zij was een vurige, hartstochtelijke vrouw,
ontvlambaar op één woord, een vrouw die licht
in toorn ontstak, en zich door haar woeste
hartstochten gemakkelijk zou laten mislei
den.
Ik zag haar nog, toen Herbert Vaughan
haar naderde.
Z(j bloosde en haar oogeik fonkelden van
vreugde, in het vooruil zidht™an te ontkomen
aan de aanbidders, die haar omringden.
Een oogenblik later leunde zij op zijn arm,
en hij boog zich, ernstig fluisterend over haar
heen.
Zij zijn zeer innig te samen, zeide Mary,
wat beteekent dat?
Dat beteekent dat zij zeer innig zijn,
meer niet, dunkt mij, antwoordde ik op af
getrokken toon.
Ik herinnerde mij dien vreeselijken nacht,
toen Letty Ray in wanhoop haar innigen
troost in zelfmoord had gezocht; weer
klonk haar wanhoopskreet mij iji de ooren,
dat zij bedrogen was in haar hoop. Weer
hoorde ik haar zonderlinge woorden, alsof zo
gisteren eerst gesproken waren.
I
Gedenk mijn woorden, ik zal dien man
altijd beminnen!
Was dit die man?
En, als zij hem nog beminde, wat zou dan
hel einde van de geschiedenis zijn?
Ik doorzag hel karakter van Vaughan dien
avond beter dan ooit te voren.
Ik kwam tot de stellige overtuiging, dat
hij een deugniet was, alleen op eigen voor
deel bedacht; een deugniet vol zelfzuchtige
bedoelingen, die in staat was elk die hem in
den weg stond, onder zijn voeten te ver
treden.
Maar hij was geen uilgesludeerde schurk.
Hij verried zich van tijd tot tijd te veel;
hij droef zijn spel te ernstig, te hartstochtelijk
door.
Ik hield mij overtuigd, dat mijn eerlijkheid,
mijn rechtzinnige handelwijzen, hem metter
tijd zonden overwinnen, en zijn booze plan
nen aan het licht zouden brengen.
Hij was mij tot zekere hoogte een raadsel,
omdat ik den tijd nog niet had gehad, hein
le doorgronden, doch indien ik daartoe tijd
en gelegenheid had zou ik dan nog wel in
slaat zijn zooveel listen en kuiperijen te door
zien?
Ik dacht van neen; en wist niet, dat het
oogenblik naderde, waarop het hoofddoel
van mijn leven zou zijn, hem te vervolgen
en te ontmaskeren.
Ik was alleen overtuigd dat hij een deug
niet was zooals ik altijd gevreesd had
en gevoelde als bjj ingeving, dat onder dat
KUNSTDRUK.
Van de Ned. Rotogravure Mij. te Leiden
ontvingen wij Ier beoordeeling een reproduc
tie van een schilderij van prof. Jurres in
kleuren koperdiepdruk uitgevoerd. De donke
re tonen van het origineel motten bij het
reproduceeren groole moeilijkheden hebben
opgeleverd, welke op inderdaad kranige wij
overwonnen zijn, zoodal het geheel op
verrassende wijze de werkelijkheid van 'lef'
oorspronkelijke kunstwerk weergeeft. Pro
Jurres heeft dan ook zijn groote tevreden
heid over deze wijze van reproductie van zijn
werk betuigd.
gladde uiterlijk een menigte gedachten ver
borgen lagen, die gevaarlijk waren voor al
len die hem wantrouwden, of zijn karakter te
goed doorgrondden.
Ik zocht Ellen op. Zij was een schrandere
vrouw, en zou noo-it een geduldige getuige of
vrijwillige slavin zijn.
Ik gevoelde, dat hij, met al zijn zelfver
trouwen, een grooten misstap had begaan,
toen hij haar huwde.
Zij bezat de kracht om weerstand te me
den; het moesten strenge maatregelen zijn,
die haar konden onderdrukken.
Ellen, stond tol mijn verwondering alleen,
verscholen achter een der zware venstergor
dijnen; zij wenkte mij nader.
Marv werd juist door een oude dame,
naast haar, aangesproken, die niet gelooven
kon, dat zij dezelfde mevrouw Zitman van
Nettlewood was. De dame boog zich met die
vraag tot haar, en beriep zich, ingeval van een
bevestigend antwoord, op vroegere eigen
schap.
Ik kom aanstonds terug, fluisterde ik
Mary toe, en begaf mij ijlings naar Ellen.
Ik ga naar huis. Goeden nacht zeide
Ellen.
Naar huis? En gaat gij alleen?
Jadat komediespel verveelt mij
daarbij, ik ben vaj^ avond ontstemd. Will gt
mij naar mijn rijtuig brengen?
Zeker, maar....
Wordt vervolgd.
