I
IK
W. tói^SCHÜWIMO
CASTRICUM.
VEL SEN.
SCHOTEN.
NOORDWIJK.
LISSE.
CASTRICUM.
HEEMSKERK.
NOORDWIJKERHOUT.
L E 0 L S EBFïJHS
VOCRHOUT.
HEEMSTEDE.
BLOEMENDAAL.
VEI SEROORD.
KROMMENIE.
LAMDB0UW EN V1SSCHERIJ.
BiNMiMLAMBS&h NiEitWS.
de jachtwet.
stoomvaartbelangen en de
He g e Pub! ek van Haaricm en Omstreken
vto d' e op a etu gemaakt, dai
K cj.e ou s' aai 87, de 1 W
w .kei s vanef tie Gedemp e üudegraeht
ay ave do uas;iiu sn-ort oij da Ki Ha ibrug
-r
SEEIgNGD NIEUWS.
ENGELSCHE BOOT VERGAAN.
Kiesvereeniging. Gisterenavond vergaderde
In de zaal van de Erven van Benthem de
leden der R.K. kiësvereeniging over het ge
wichtige onderwerp „De Gemeenteraadsver
kiezing."
De opkomst was groot. Het bestuur deel
de mede, da' er 21 candidate» op de gros
lijst. voorkwamen Het bestuur stelde vooruit
deze personen de definitieve candidateniijsl
samen te stellen en daarover op Zondag 25
Maart 1923 stemming te doen honden in de
zaal van, de Erven van Benthèm le Cdslri-
cum en in het café van den heer WV Castri
cum te Bakkum.
Hierover ontspon zich een langdurige dis-
cussie. Een gedeelte der vergadering meen
de, dat er een commissie moest aangewezen
worden om het politiek advies samen te stel
len, terwijl een andere groep van oordeel
was, dat thans reeds moest werden vastge
steld, dat voor de eerste acht plaatsen van
uit Bakkum minstens drie candidalen een
- góede plaats moesten hebben, terwijl daar
naast rekening moest gehouden worden, dat
de ier verschillende standen een evenredig
aantal vertegenwoordigers in den Raad kre
gen.
De discussies over deze aangelegenheid wa
ren zeer uitgebreid en moeilijk te volgen. Ten
slotte werd het Bestuursvoorstel om zonder
politiek advies te stemmen over de candida
len der groslijst, in stemming gebracht en
aangenomen met 52 tegen 40 stemmen.
Staande de vergadering bedankte dé heer
Twiskj aftredend raadslid voor een can-
didatüur
Burgerlijke Stand. Geboren: Engelbertus, z.
van F. Zonneveld en A. M. de Wit. Wil-
he'mina Catbarina, d. van M. J. Jannes en
G. J. van Aarssen. Johannes Theodorus
Joseph, z. van J. Tl-omp en A. M. Rens.
Overleden- Hermanus Ruurs, 74 jaar, te
Amsterdam Ludovicus Mammertus Marls
van der Heide, 1 jaar, te Castricum. Anfle
Pauw, tj# jaar te Castricum.
Ondertrouwd- Pieter Tuinman, 2G jaar.
Alkmaar en Njiske Veenstra, 22 jaar te Cas
tricum.
Ontwikkeling. Maandagavond werd door de
Vereeniging Ontwikkeling van Duin en Bosch
aan de leden dier vereeniging een lezing aan-
ceboden, gegeven door den heer A. Alt van
Bolsward over het onderwerp ,,Diè Meister-
?inger von Numberg". humoristische opera in
3 akten, van R Wagner, met vocale mede
werking door den heer C. J. van Tilburg,
tenor uif den Haag.
De heer Alt voldeed uitstekend. Zijn uit-
legram was zeer duidelijk en niet zondr hu
mor. De aanwezigen genoten volop en het
was eeh zéér leerrijke aVond
Cemcentebedtijven. Naar óns wordt mede
gedeeld zijn de eindresultaten van het Ge
meentelijk Gas- en Electriciteitsbedrijf over
1922 vastgesteld, de winst van het Elëctr. Be
drijf bedroeg 1745.11, terwijl het verlies
van het Gasbedrijf bedroeg •f935.78,-Zöö.<tet
de gemeentebedrijven niet: alleen elkander
dekken, doch nog een zoef Winstje overblijft.
Een woord van lof aan den bekwamen lei
der is hier zeer zeker op.zijn plaats.
Aankoop kolen. Naar wij vernemen, is door
de Directie van het Gemeentelijk Gasbedrijf
in verband met de crisis in het Roergebied,
voor den tijd van zes maanden kolen In'
voorraad aangekocht Het blijkt thans reeds,
dat dit een goede maatregel is geweest, want
de prijzen der gaskolen stijgen met den dag.
zoodat,bij het niet nemen van dezen maat
regel circa meer dan 2000 voor aankoop
van kolen moest zijn betaald.
Wiirterlez'.ng, Gisteravond bad alhier de
laatste w-interlezing piaats, waarin Mr. G J.
Sa'm van Amsterdam sprak over „Uit dr'ge-
schiedenis der sterrenkunde."
Deze begon met te zeggen, dat langzamer
hand meer tot bewustzijn komt, dat er nog
eon andore geschiedenis is dan alleen die
der staatkunde, het komen eü gaan vah ko-
nmgen enz. En wel de geschiedenis der be-
schaving en daarvan is weer een van de
voornaamste en zeker-weP de oudste de ge
schiedenis der sterrenkunde. Toen de men
sehen nog in dierenhuiden rondliepen, beoé-
lénde men dé geschiedenis 'der sterren, al
waren er dan nog geen perkamenten mede
vol geschreven.
In onzen lijd weet de massst weinig of
niets van de sterrenkunde. De stedelingen
weten niet eens of het eerste of laatste kwar
tier is en van de sterren weten ze heelemaal
niets-, :noi:
Dat was met de oermenschen anders. Zij
leefden in en met de natuur, in dén dag
waren zij de heeren der schépping, maar dé
nacht was vol geheimzinnigheid vóór hen,
i een mysterie. En aan de sterren gaven zij
namen van hun goden en vah dé 'dieren.
Ti het. ,niot_ .eigenaardig zegt sprdat wij
christenen, in de namen van onze weekda
gen steeds herinnerd worden aan zqu en
maart en de goden en sterren. Deze weten
schap .is nooit meer van ons tc scheiden.
Inleider geeft dan een historisch overzicht,
D" ©tide Egyptenaren wared beoefenaars van
de sterrenkunde. Eeuwen lang is bij de heide
nen de beoefening: daarvan een geheime Wé
tenschap. geweest. In CWna werden in 2600
voor Christus twee sterrenkundigen ter dood
gebracht, omdat zij naar een drinkgelag wa
ren, geweest en diet, tijdig., genoeg een zóns
verduistering hadden aangekondigd.
Men wist reeds in oude tijden, dat er zon- en
maansverduisteringen plaats hadden en spr.
schetst, wat die voor natuundenschen héB-
ben moeten befeekend. Wel waren tfe opvat
tingen primitief, zelfs bij de Grieken mei hdn
Apoiló als den zonnegod. Van de sterren
wist men zoo goed als niets In de middel
eeuwen nog meende men dat de aarde plat
was en op granieten zuilen rustte. Kwam men
te dicht aan den rand, dart moest men in de
diepte storten
De theorie van Aristóteles is 15 eeuwen
lang het wetenschappelijk beêld dér mensch-
heid geweest. Deze was foutief, maar toch
was' hij al' overtuigd dat de. aarde rond was.
Maar Kr moest heel wal gebeuren, alvorens
men kwam tót tfe overtuiging van Coper
nicus, dat de aarde niet h.etmiddelpunt is,
maar dat zij draait -om de zon.
Met Galilei* brak een nieuwe tijd aan. Na
hem rftong het llch-t al'm-éer èrt nteer door'en
een Keppler was het. dié de goddelijke wet
ten der. hemellichamenaantoonde.
Dan komt spr. op Newton en zijn these,
dat de maan valt en tfe aarde valt naar de
zon. En al vollediger wordt hét welen,tfiëfi
komt er steeds dichter bij óni de matelooze
grenzen, der hemellichamen ie bepalen.
In de oudheid werd eeu Grieksche wijsgeer
veroordefld, ©mtfat hij de jeugd .leerde, dat
de zon zoo groot was als. de zuidelijke punt
van den Peloponesis. Maar wij welen beter,
de tikten der sorookfes zijn voorbit. Bessel
kon in 1835 een hoek van een halve seconde
meten en zag de sterren bewegen. En in 1838
werd GoJIileï in eere hersteld. Thans meten
wii een duizendste seconde en weten dat de
dichtst biiziinde ster 70 millioen jaren reizen
van ons verwijderd is.
Hierna vertoonde Mr. Salm een serie licht
beelden van oude en nieuwe sterrenkunde.
Met de ootnerfting, dat er een rijke vrucht
is van de wetenschap er een benaderen is van
de heilige waarheid, besloot spr. zijn warm
toegejuichte rede.
f De raadsverkiezingen. Na gehouden refe
rendum in de afdeeüngen. is Woensdagavond
door het bestuur der Federatie van de S. D.
A. P. in deze gemeente, de officieeie candi
dateniijst voor de raadsverkiezingen vast
gesteld.
De volgorde der candidaten is thans: 1.
D. F. G. Schilling, IJmuiden, aftr.; 2. P. F.
C. Roelse, IJmuiden; 3. J. A. Dalmever, Sant
poort, aftr.; 4. W. F. Visser, Wijikeroog; 5.
P. Schaar, Velseroord; 6. W. Landeweert,
Santpoort, aftr.; 7. S. Baarda, Velsen, aftr.;
8. J. Heiligers, Velseroord; 9. W. Davidson
Wijkeroog, .aWagenaar, IJmui
den; 11. P. H. van Rummelen, Santpoort; 12.
A. de Waal, IJmuiden.
Wethouder Landeweert heeft dus de zesde
plaats op de lijst, welke bij ocük reeds in
nam op de door het Federatiebestuur aan
gegeven volgorde, behouden.
R- A'. Volksbond. Maandag 1.1, kwam
de Centraal President van den Ned. R. K.
Volksbond spreken voor de Volksbonders van
de afd. Schoten cn O.
De heer Siivius het woord verkrijgende,
wees er op welke kracht ér uitgaat van de
Stapidsorganisatie Met verschillende voor
beelden wérd dit aangetoond, met kracht Wéés
spreker er pp, waakzaam te zijn, en door
goede en krachtige organisatie dé' stagen te
wetert, die men de arbeidersorganisaties wil
toebrengen. De voorzitter der afdeeling, <fe
heer Huijboom, dankte den spreker voor zijn
leerzame en propagandistische rede. Hij las
een hoofdartikel van de „Nieuwe Haarlemsche
Courant'' voor, getiteld: „De sociale recht
vaardigheid in gevaar" en wees er op, dat
daafin tod juist Weérgegevert wérd, wat de
heer Siivius had bespraken.
De éérste 'kennismaking mét deh heer Sii
vius heeft ongetwijfeld opdé aanwezigen een
zeer gunstige» indruk achtergelaten.
Personalia. Door B. en W. dezer gemeen
te is tot marktmeester benoemd de heer C.
Soeteman, alhier.
Naar we vernemen, is hét faa'dSlid, de
heer G. II. Krau, voornemens een 40-tal atv
bei derswoningen te bouwen aan een nieuw
geprojecteerde straat 1« Noordwijk aan Zee.
een tet-ken, dat het particuliere initiatief weer
begint le herleven.
B. en W. hebben besloten in het bad
seizoen tégen 15 oent entree, gelegenheid te
geven tot het befzlitaimen van den wailter-
lórén te Noord wijk aan Zee, om vanaf den
omgang boven in dien toren te genieten van
het heerlijke panorama uren in het rond,
Burrj. Stand. Geboren: Cornells, z. van
W. Kuyt en J. de Vreugd. Johannes, z.
van J. Meyer en E. M. Hoogkamer. Jozef
Engelbertus, z. van M. van der Vlugt en C.
1-f. van Zoelen,
Kerkschapeti. Gisteren werden alhieT de
Kerk- en Armeschapen verkochL.Ten getale
rana 59 sluks, brachten ze de somma op van
3436. Kooper de heer Zwetsloot, Leider
dorp.
Eergisteren geraakte de aan toevallen
lijdende v. d. W. aan de Haven te water en
zou zeker verdronken zijn, wanneer daar
bezig zijnde werklieden-het'ongeval niet on-
tijds hadden opgemerkt en den jongeman op
het droge haddei) gebracht.
Woensdagavond had tc Heemstede, in het
café „De Kastanjeboom", de eindfinale plaats
der serlewedstrijden om den leti en 2en prijs
tósschen Vriendenkring, Haarlem en Excel-
sjftT, Lissc, Er werd.goed .gespeeld vah bedde
kanten en de spanning bleef er tot het aller-
Iarrisle toe in. De eerste twee partijen waren
ren .groole overwinning van 105 carb. voor
Vriendenkring. Toen no. 3, J. Schrama, Etc.,
in 17 beurien den achterstand inhaalde van
94 carb., stond Excelsior nog 11 punten ach
ter. No. 4, L. Duivevoorden, Esc-, won met
68 punten van zijn tegenpartij en wist ook
voor zijn cUib een voorsprong te behalen van
57 carb. De Laatste partij bracht de beslissing,
toen pas was de spanning zeer groot, daar
Excelsior 93 cn Vriendenkring 150 carb.
moest mak én. Excelsior haalde 123 en Vrien
denlkiring 150 carb. Dtis Excelsior woh met
30 punten de zilveren lauwerkrans en is zoo
doende nog stééds ongeslagen. PróficiatI
Hieronder de gedetailleerde uitslag:
car. brt h.ser.
P. Duivenvoorden. Excelsior 97 26 19
W. v. d. Heiden, Vriendenkr. 150 26 22
B. Mastenbroek 98 23 17
R. Lurtenbu.Tg 150 23 42
J. Schrama 150: 17 42
L. Duivevoorden 150 '25 21
v. d. Berg g2 24 15
Th. Duivevoorden 123 46 13
Schouten 150 46 20
Hoogste serie werd gemaakt door de hee
ren R. Lunenburg, Vriendenkring, 42 en J.
Schrama, Excelsior, 42.
bed. R.-K. Volksbond. -r- Het béstttur vim
den Ned. R.-K. A'oltksherd maakt haren leden
bekend, dat zij a.s. Maandag 19 Maart een
ledenvergadering houdt, waarop atls bijzondere
attractie eenige loten van „Herwonnen Le
venskracht" gratis verloot zullen worden on
der de aanwezige leden.
Verkooping. Ten overstaan van -Notaris
Moens had Woensdag de verkooping plaats
der navolgende oproerende' goederen:
Perceel 1. Grasland, groot 3.61.40 If.Ai,
genaamd „de Hofkamp" en gelegen aan den
Noordmaatweg in 2 onderpercéelen en ver-,
eenigd.
Het voorsfo gedeelde gröot 1.58.90 H.A.
werd ingezet door G. Res op f 5700 en het
achterste gedeelte groot 1.76.90 H.A. bij in
zet op f 5000, door S. v. d; Kolk cn bij
combinatie op 40 gèmi'nd door b. Smit
Cz. Totale koopsom {0.740.
Perceel 2 Dubbel woonhuis aan den
Voorweg. Inzet 2100, door D. Beentjes en
op 2 gemiïrid door dezelfde. Totaal f 2102.
Een woonhuis aan het Meulemanslaantje.
Inzét f- 24ÓÓ, door ff. Beentjes-Jbzn. en bij
afslag niet gemijnd.
Woonhuis met schuur en erf aan de
Groeneiaan in eigen f kim van Jb. Tol. Inzet
5200 door den heer Rommel en bij afslag
niet gemijnd.
Dinsdagavond hield in café „de Zwaan" de
ondérafdeeKng van den R.-K. Volksbond, de
Spaarkas „Onderlinge Steun", haar jaarver
gadering.
De voorzitter, de heer A. J. Wijnckus, open
de deze met den Christclijlken groet en ver
welkomde de niet talrijk aanwezigen. Spr. me
moreerde in het kort het bestaan van de ver
eeniging en zeide dat deze in een werkelijke
behoefte voorziet. Dit blijkt wel uit de wer
king van het fonds, daar in den tijd van zijn
bestaan voor bijna f 3060 is omgezet.
Door den secretaris werden de notulen ge-
'ezen der vorige vergadering, welke onver
anderd werden goedgekeurd.
Alsmi werd door den-zelfden functionaris 'n
*eer uitgebreid en keurig gèstyleerd jaarver
stag uitgebracht, dat sprak van een zeer op
gewekt leven en waarin werd aangedrongen
Voor Pudding, Vla's en algemeen ge<
bru.k in de keuken néme men
Smakelijk, Voedzaam en Vocrdeelig
op nog nauwer samenwerking, om zoodoende
nog grooter voordeden te behalen.
Hierna werd dooir de commissie van toe
zicht, bij monde van diens voorzitter, de heer
A. H. van Noord, verslag uitgebracht over 't
afgeloopen. tijdperk. Hieruit b'edk, dat de
ontvangen spaargelden haddèö bedragen
f 2470.59 De to'ale uitgaven hadden bedra
gen f 2f"9,62, zoodat er een nadeelig saMo
was van. f 0.97. Daar er echter nog verschil
lende loopende bedragen zijn te innen, is er
eigenlek een .batig saldo vah f 16,54.
Nadat door den voorzitter een woord van
dank, was gebracht aan den secretaris, voor
do wiize, waarop hij zi:n jaarvers'ag had sa
mengesteld en den penningmeester voor ziln
accuraat gehouden beheer, en aan de contro'e-
commissie voor haar vele bemoeiingen in deze
werd met algemeene stemmen bestolen den
penningmeester le déchargeeren.
Bij de nu gehouden bestuursverkiezing,
waarbij aan de beurt van aftreding waren dè
heeren Joh.v. d. .Voet, J. v. d. Putten en
A. de Winter Nz., zagen de twee eerstgenoem-
den zich met 'n flinke meerderheid herkozen,
terwijl tn de plaats van den heer A. de Win
ter Nz. Werd gekozen dé heer W. v. d. Lin
den. Deze verklaarde zijn benoeming Ie aan
vaarden, nadat door den voorz. den heer dé
Winter darrk was gebracht vóór alles, wat
door hem was gedaan- in hel belang der Ver
eeniging en de andere hc.'kozen leden waren
gefe'icitéerd met hun benoeming en herbe
noeming.
Door de conhrole-commissie werd een voor
stel gedaan, om den penningmeester voot zijn
vele werkzaamheden, welke hij te verrichten
heeft, een gratificatie toe te kennen van 25,
waartoe met meerderheid van stemmen beslo
ten werd.
De rondvraag leverde niet veel bijzonders
op, zoodat do voorzitter dére geanimeerde
vergadering s'oot met den Christel, groet.
Verkooping. Bij de alhier in café „Het
Wapen van Noordwijkerhout" gehouden pu
blieke verkoooing van de bouwmanswondng
met erf en landerijen, genaamd „Puik en
Dam", benevens een woonhuis met bloembol
lenland, gelegen aan den Kehkweg alhier en
een partij weiland, gelegen aan het Houtves
terslaantje nahij Halfweg, ten overstaan van
den le Sassenheim gevestigden notaris G. ten
Briiggecate, werden dé verschillende peröee-
len in bod gezet als vo'gt; perc. I op f 2100,
door K. van Dijk; pèré. II op 12,200. door
P. M. Warmerdam Gz., verhoogd met f 800;
hete, III if, 4300, verhoogd met f 200, door
W. Gecrlimgs Hz-.; perc. IV f 6300, door Jac.
Butot. verhoogd mei f 200; perc. V f 7000,
döor M. van Nood, te Ledden; perc. VI 7700
door J. P. Warmerdam P.Mz., verhoogd met
100; perc. VIII 2200 door W. H. Lange
veld, verhoogd met f 100; perc Vlïl f 2000,
door A. Dorpaal, verhoogd met f 200; perc.
IX f 2150, door A Dorpaal, verhoogd mei
f 250; .perc. X f 3400, door A. Dorpaal, ver
hoogd met 100, te zamen op 51.300 met
de verhoogingen.
Vrij bewerkt naat ten machtigen roman vm
len belienden Engefictiwi autctu uARVtl.i
-.irca 370 hlartz druks in handig formaat
Prijs t I 50 franco per post t I 110
Vertirigbani oij ien boekhandel en bij
NV DRtKKERtJ W SPAAK,T.VlAI)
.i>-i"!;nin »9 HaWttern
St. Raphael. Deze vergadert op Vrijdag
e.k., des avonds half acht, bij Ger. de Kroon
te Piet Gijzenbrug.
Ondertrouwd: Jan Klap en Petronella Ver
meer, J, van der Steur en C. K. Timperleij.
- E. Baretta en H. M. A. ten Gate.
Getrouwd: G. Ch. Noteboom met L. Planting.
Geboren: z. ran E. van Everdingen-
Werndiy. z. van A. M. van Breugel-
Noorderhaak. d. van Ch. E. de Vriese-Ram-
bonnet
Overleden J. C. Draijer, 9 m.
Geboren: d. v. O. M. Gölcher Dudok-v. Heel,
wonende te: Hilversum. d. v, W. A. van der
Zon-Zwélsioot. z. v. R. Heeze-Rekers.
levenl. z. van D. Cornelisse-Swier.
Ondertrouwd: A. Pel en A. C. H. M. J.
Hoffschiag.
Getrouwd: J. H. Sparnaaij en R. M. Offer-
niartn.
Overleden: J. Moolenaar, 83 j. H. J.
Combe, 72 j. H. Daselaar, 47 j. A. C.
Twechuijsen, 81 j.
Gevonden voorwerpen. Eeh fabriékspén-
hing 737; een vulpenhouder met pen en pot
lood; drie sleutels; twee eenden; ee» bruin
damestaschje '(inhoud eeh fleschje en porte
nt omnaie); een portemonna-ie met twee por
tretjes, twee medailles en eenig geld.
Nieuwe toren. Dé werkzaamheden aan den
nieuwen toren te Krommeniedijk zijn aan de
volgende personen opgedragen: A; Timmer
werk, aan D. dé Leeuw, te Maartensbrug,
voor 3900; Loodgieterswerkr aan Wip-
prechl ep Klous te Purmerend voor 1459
en 't schildrwerk aan den Coöp. Schildcrs-
bond te Wormeryeer yoor 60, zpodat de
begrooting, 6000, niet is overschreden.
Stilte Omgang. Ieder, die deelnemen wil
aan den „Stille Omgang" néme er nota van,
dat er a.s. Zaterdag 17 Maart 's avonds om
elf uur Lof met uitstelling en preek is en
dat niemand benéden zestien jaar mee mag.
We hóórden rèeds dat de belangstelling,
vooral onder de .jongeren, dit jaar groot is.
Hoofd U.L.O.-school. Wel hebben vijf sol
licitanten in Tegenwoordigheid van den heer
inspecteur Dr. Sterck proefles gegéven, maar
voorloopig wordt de benoeming zes maan
den uitgesteld en is de heer J. Poufsrha,
onderwijzer aan genoemde school aangewe
zen als tijdelijk hoofd.
Burgerlijke Stand. Geborer: Johannes Jo
zef, z. vatl F. Smit en M. M. Braksnhoff.
Getrouwd: J Spaander, wedr. van A. v.
d. Berg en M Vink. J. J. Harthoorn cn
M. D. vafn Eig.
Overieden: Maartje Bierens, weduwe van
S. Kuyper, 67 jaar.
De SlaatscouThnt bevat de Statuten van
de Coöperatieve Aankoopvereeniging „de Tijd-
geest", alhier.
RIJKSTUINBOUW SCHOOL.
Bij het gisteren gehouden eindexamen der
Rijkstuinbouwschool a te Boskoop, slaag
den de volgende leerlingen
F. N. Breekland, Bodegraven J. C. Bulk,
T. W. Ebbinge, C. van Groos, P. Grooten-
dorst, J. Verkade, H. Wentink allen te Bos-
kooo T. B. Schulz, Bilthoven J. Voorhoe
ve, 's-Gravenhage H. P. de Groot, Hilver
sum P. Hasselma, Reeuwijk Th. Brans,
Rotterdam-
INVOERBEPERKING VAN SCHOEN
WERK.
Het voorloopig verslag.
Blijkens het voorloopig verslag der Tweede
Kamer inzake het wetsontwerp tot tijdelijke
beperking van den invoer van schoenwerk,
verklaarden vele leden aan het ontwerp hun
stem niet te kunnen geven een groot aantal
andere leden was bereid dé Kegeering te
steunen bij haar pogingen, een door bijzon
dere omstandigheden in ernstige moeilijk
heden geraakte industrie voor algeheelen
ondergang te behoeden.
Bevonden er zich onder de eerstgenoem-
den, die niet in beginsel van iedere bescher
ming afkeerig waren, onder de laatsgenoem-
den waren er, die in normale omstandigheden
zich tegen eiken vorm van protectie met
kracht zouden verzetten.
Verscheidene leden verklaarden tegen dit
wetsontwerp ernstige bedenking te hebben,
wijl het naar hunne meening ten eenenmale
in strijd is met het beginsel van den vrijhan
del, dat voor Nederland steeds richtsnoer
voor de handelspolitiek is geweest.
E»e vraag werd gesteld, hoe de Regeering
dénkt over de waarschijnlijkheid van repre
saille-maatregelen. In het bijzonder zou men
gaarne zien, dat in de Memorie van Ant
woord de Kamer werd in kennis gesteld van
de meening van de Ministers van Buitén-
landsche Zaken en van Binnenlandsche Za
ken en Landbouw over de vreé; voor zoo
danige maatregelen ten aanzien van land- en
tuinbouwproducten.
Andere leden konden deze zienswijze aller
minst deelen.
Het standpunt, dat onze invoerpolitiek er
op gericht moet zijn, dat de uitvoer onzer
producten zoo goad mogelijk verzekerd is,
houdt geenszins in, dat voor een bepaalden
tak van industrie, welke door bijzóndere
omstandigheden in nood is komen te ver-
keeren, niet een buitengewone maatregel als
de thans voorgestelde zou mogen worden
genomen. Op die bijzondere omstandigheden,
die de schoenindustrie tijdelijk in grooten
nood brengen, zijn geen buitenlandsche in
dustrieën gefundeerd, daarmede is geen spe
ciaal afzetgebied voor onze land- en tuinbouw
producten gemoeid en daarop zijn Ook geêrt
handelsverdragen gegrond, zoodat van de
voorgestelde tijdelijke invoerbelëmniering re
presaille-maatregelen en vals gevolg daarvan
beperking van uitvoer niet zijn té verwachten,
aldus deze leden.
Verscheidene leden verklaarden het te
betreuren, dat dit ontwerp niet eerder is in
gediend. Deze leden sprakert den wensch uit,
dat het ontwerp thans met spoed zal worden
afgedaan en ook bij de uitvoering de noodigê
voortvarendheid zal worden betracht. Wordt
nog veel langer gewacht, dan zou de hulp
Wel eens te laat kunnen komen.
In dit verband gaven sommige leden als
hunne meening te kennen, dat de loop der
zaken déze behoort te zijn, dat onmiddellijk
na de afkondiging van de wet de invoer wordt
stopgezet én daarna de overige noódige maat
regelen wórden genomen.
Verscheidene leden gaven als hun opvat
ting tc kennen, dat de in het wetsontwerp
vervatte maatregel Zoo al eenig, dan toen
slechts zeer weinig effect zal kunnen sortee-
ren. Nu treedt de wet reeds den lsten Ja-
uari 1924 wederom buiten-werking.
Het is, zeer waarschijnlijk, dat tot dien
datum uit .de voorraden de geheele of althans
een zeer groot deel der binnenlandsche be
hoefte kan Worden bevredigd. Het invoer-
verbod heeft dan geen hulp gebracht aan de
JNederlandsche industrie en de werkloosheid
niet verminderd, doch groote voordeden be
zorgd aan den tusschenhandel van buiten-
landsch schoenwerk. En de kans bestaat dan
nog, dat dit geschiedt ten nadeele van den
verbruiker.
Alleen ten gevolge van de indiening van dit
Wetsontwerp zijn de schoenprijzen reeds
gestegen.
Deze laatste opvatting werd weersproken
met de opmerktng, dat deze prijsstijging
louter en alleen het gevolg is van de ömstan-
J'ghdd, dat het buitenland niet meer zoo
edxoop kan 1 rverea en derhalve de t s,chen-
.ndel ten onzent geen concurrentie van de
buitenlandsche schoenwinkels heeft te vree-*
zen. Die prijsstijging zal wellicht doorgaan.
Zij wordt beheerscht door den prijs van het
b-iitenlandsch fabrikaat en zij zal eerst weer
door concurrentie worden in toom gehouden,
zoodra onze inlandsche industrie goed kooper
kan leveren.
Verscheidene leden Stelden de vraag
en zij waren geneigd die. aanvankelijk in
bevestigenden zin te beantwoorden of de
aan hét oordeel der Staten-Generaal ónder-
Worpen regeling niét achterwege zóu kunnen
blijven, nu ge'blekéri is, dat invoer van bui-
teriliridscn séhoenwerk reeds begönöen is
en de daarop gevolgde stijging van dê mark.
Een zeer groot bezwaar tegen den voorge
stelde maatregel zagen véle ledeö in dé
prijsverhooging; welke de invoering- daafvart
met zich zal brengen een. prijsverhooging,
welke wederom een stijging van de kosten
van levensonderhoud ten gevolge zal hebben.
Verscheidene leden verklaarden zich aller
minst gerust, ten aanzien van den consenten-
handel. De regeering schijnt het gevaar hier
voor niet groot te achten. Naar de meening
der hierbedoelde leden echter bestaat er
groote kans, dat vele consenten door hen,
die daarvan geen gebruik maken aan niet tot
invoer gerechtigden zullen worden verkocht.
Sommige leden vreesden van het ontwerp,
wederom een toenemen der smokkelarij.
Verscheidene ledeil, die onvoorwaardelijk
aannamen, dat met den vóorgestelden maat
regel geen principieelë wijziging onzer han
delspolitiek wordtingeluid, toonden zich ech
ter wel bedticht voor de talrijke verdere stap
pen in deze richting.
Vele leden merkten op, dat uit de boven
weergegeven beschouwingen duidelijk blijkt,
op welk een gevaarlijken weg men zich be
geeft, wanneer men eens met invoerverboden
begint. Door verscheidene industrieën/ naast
de hier reeds genoemde ook door de meubel
industrie, de fietszadél- en de paraplufabrie-
ken, wordt thans reeds aandrang geoefend om
ook te haren aanzien steunmaatregelen in het
le- en te roepen.
Vele leden, die erkenden, dat de malaise
en daardoor ook dé werkloosheid in de
schoenindustrie buitengewoon groot zijn en
die wel van meening waren, dat hier de hel
pende hand moet worden geboden, gaven
echter als hun meening te kennen, dat deze
steunverleening dan toch op andere wijze
behoort plaats te hebben, dan thans door de
regeering wordt voorgesteld.
De eindstemming o -er de *achtwi' zal
plaats hebben op Vrijdag 23 Maart.
ZOMERTIJD.
De Vereeniging tot Beh-.rtiging d*T Stoom
vaartbelangen in Nederland heeft zich in een
adres tot de Eerste Kame der Staten-Gene-
ceeeöc». ttitteetau
raai grwend, met-t.et verzoek, ii t oarstei
tot afechaUing van deu zomertijd niet aan
te men.
DE VERKIEZING VAN aLED ZN DER
E! 1ST KAMER.
Kachten over de late indiening.
Waar m aio teikzns m r r
slecht de elf er .i aer:
stemm n N m et t lsei
voor de Twee K me- naar
mei eeni e wijzigin ovzr.
Inv erin van ste nwaards ge
traafd.
Aan hei Voorloopig Verslag der Tweede
Kamer op net wetsontwerp tot wijziging van
d Ki swet, de Provi iale wet n de Ge-
m -entew f, ontieenen w dat vele leden
betreu e i, at dit wet ontwer zoo laat is
ingediend, waardoor een rustige behan tin
onmogelijk is g maakt. Ba endien evind ié
Volksvertegenwoordiging zich dientèng v 3-
ga in e dwangpositie. Indi men Wii .at
bij de eerstvolgend verkiezing van 50 leden
der Eerste Kamer het beginsel van evenredige
vertegenwoordigin zal worden toegepast,
al mert over vele bezwaren tegen het stelsel
van het wetsontwero moeten heenstappe i,
en het, zij tie: ook bela prijk gewijzigd,
moeten aannemen, omdat verwerping door
Tweede of Eerste Kamer ten gevolge zou
hebben, dat het onmogelijk zal zijn tijdig een
nieuwe regeling tot stand te doen komen.
Het Provinciaal verband.
Andère leden achten dit bezwaar op zichzelf
geen. voldoende reden om het w tso itwerp
aan te neinen en haddert er ernstige beden-
kin-en tegen.
Verscheiden leden betreuren, dat de re
geering bèeft toegegeven aan a n wensch d r
E rste Kamer, om verband te behouden
tusschen de gekozen leden en bepaalde pro-
v cies.
De wijze, waaro de re eering uitvoering
heef ■- egeven aan het denkbeeld om iiet
provinciaal verband in overeenstemming
te brengen met het beginsel van evenredigehid
heeft tot veel critiek aanleiding gegeven.
Verscheiden leden meenen, dat er van
dit provinciaal verband niet veel terecht
komt.
Sommige leden meenen, dat deze territo
riale indeeling föt misbruiken aanleiding
kari geven en er gelegenheid tot willekeur
ontstaat.
De helft stemt.
Vele léden hebben bezwaaf tegen het
voorstel om bij de aftreding van de beide
helften der Eerste Kamér telkens slethts de
helft van het kiezerskorps aan de verkie
zing t e doeh deelnemen. De Eerste Kamer
zal t. a. v, de partijverhoudingen en der
politieke gezindheid veelal niet zijn samen
gesteld in overeenstemming met de poli
tieke verhoudingen, die men in het volk of
zelfs in de Staten der provinciën, aantreft.
Er zullen zelfs Prov. Staten gekozen worden,
die tijdens hun zittingsduur nimmer tot een
periodieke verkiezing voor de Eerste Kamer
zullen worden geroepen.
Andere léden verdedigen het voorstel.
Van ongrondwettigheid is h.i. geen sprake
en dat niet het geheele land aan een perio
dieke verkiezing deelneemt, is in de practijk
reeds meer voorgekomen.
Neem het stelsel der Tweede Kamer.
Gegeven nu eenmaal het feit, dat bij de
onderhavige regeling met tiet provinciaal
verband rekening zal moeten worden ge
houden, hebben verscheidene leden in over
weging gegeven, het thans voor de Tweede
Kamer geldende stelsel voor de vertuezin-
en, voor de Eerste Kamer over te nemen,
ehoudens dat de kieskringen worden ge
vormd door de elf provinciën. De verkiezing
van de helft der léden om de drie jaar zou
ook oyer het geheele land kunnen plaats
vinden, zonder dat het beginsel van de even
redigheid te veel in het gedrang kwam; in
dien de' bevoegdheid werd gegeven, de
in de provinciale kieskringen ingediende
candidrttenlijsten te verbinden. Alle aldus
uitgebrachte stemmen zouden moeten wor
den samengesteld en gedèè'ld door 25, ter
berekening van den algemeene kiesdeeler
en deze zOu tn'öetén Worden gedeeld op het
totaal adhta) stemmen, door iedére partij
verkregen. Daardoor zou worden bereikt,
dat de 25 zetels naar evenredigheid over de
partijen zouden worden Verdeeld.
Vervolgens zou het aantal stemmen, door
elke partij behaald, gedeeld moeten worden
door het aantal zetelsr. aan die partij toege
wezen. De aldus -verkregen partijdeeler zou
moeten worden gedeeld op het aantal stem
men, door de partij in élke afzonderlijke pro
vincie behaald. Waar de kiesdeeler zou zijn
verkregen, zouden de partijzetels moeten
worden toegekend. Hierdoor zou worden be-
réikt, dat iedére gekozene voor een bepaalde
provincie zitting zou hebben, waardoor het
door velen zoozeer gewensctite provinciaal
verband zou Wórden verzekerd.
Andere leden achten door een dergelijk j
stelsel het provinciaal karakter van de afge-
vaarcigien nog geer.sr.'ngewarr ,cr d.
Daarvoor is ook noodig, dat een afgevaar
digde zijn zetel verwerft door de stemmen,
in een bepaalde provincie uitgebracht en dat
het samenstellen van de candidatenlijsten
in hoofdzaak geschiedt door de. stemgerech
tigden in een provinciaal verband.
Stemwaarde.
Verscheiden leden zoowel onder de voor-
als onder dè tegenstanders dringen aan op
de invoering van een stemwaarde bij de be
paling van ae zetels, die aan de verschillen
de partijen zullen worden toebedeeld. In
dien een provincie te weinig inwoners telt
om naar evenredigheid op een zetel in de
Eerste Kamer aanspraak te kunnen maken,
komt een dergelijke zetel haar niet toe, ter
wijl het onderhavige wetsontwerp den klei
nen provincies gelegenheid geeft zich een
geheel onevenredige provinciale vertegen
woordiging te verzekeren.
Sommige dezer leden achtten het wetsont
werp slechts aannemelijk, wanneer ook de
stemwaarde werd ingevoerd.
Hiertegenover is opgemerkt, dat de Grond
wet niet vordert een evenredige vertegen
woordiging maar een vertegenwoordiging
op den grondslag van evenredige vertegen
woordiging. Aan dezen eisch voldoet het
regeeringsvoorstel, al valt niet tegen
te spreken, dat de evenredige vertegenwoor
diging in het gedrang komt. Dit is echter
een minder kwaad dan dat, zooals bij invoe
ring van de stemwaarde te vreezen is, dat één
of meer provincies zonder eigen vertegen
woordiger zouden zijn.
EEN VALSCHE KLACHT.
De aannemer van het rijden van den stads-
tonnenwagen Visser te Tie!, had verleden
jaar een knecht in dienst, die plotseling zijn
baas in den sleek liet en eenige dagen later
bij het kantongerecht een eisch tegen V. in
stelde om vergoeding van een vol jaar loon.
De kantonrechter wees dezen eisch, gesteund
door de verklaringen van twee getuigen, toa
Visser hield vol hel slachtoffer van valsche
verklaringen le zijn. De heer Van Fenema,
commissaris van politie le Tiel, opende een
onderzoek in d( ze richting en dit onderzoek
heeft nu vaslgesteld, dat de knecht een val
sche aanklacht heeft ingesteld en zijn twee
getuigen zich aan meineed hebben schuldig
gemaakt Hbld.
SPIEGELRUIT VERSPLINTERD.
Donderdagochtend kwam een uit de
Utrechlscliestraat te Amslerdam koutende au
to in botsing met een melkkar van de V. A.
M. I.i die op den hoek \an de Prinsegracht
en Ulrechlscbestraat slortd. Door de boting
kwam de melkwagen terecht tegen een der
groote spiegelruiten van het sigarenmagazijn
„Hagen De ruit werd geheel versplinterd. In
d-e elalage werd een gro' tt verwoesting aan-
gerichl. Persoonlijke ongelukken kwamen niet
voor.
TYPHU SGE V AAR.
Mar meldt ons:
In p'e laatste.twee maanden zijn een wal
grooier aantal typhnsgevailen te Amsterdam
dan in de overeenkomstige periode van het
vorige jbar voorgekomen Dit is geen bijzon
der versThijnkei, daar de typhus meestal pe
riodiek in verbreiding toe- of afnéemt. Het
grooier a-.inial typhusgevalien in de laatste
twee maanden behoeft düs geen aanleiding te
zijn om bijzondere maatregelen te treffen.
Dit neemt (pcbtef niét weg, dat de mbgelijk-
heid van toeneming van tiet aantal gevallen
steeds gevreesd moet worden; het publiek zij
daarom wederom gewaarschuwd geen onge
kookte melk te gebruiken. Alleen verwarmen
is onvoldoende, de melk moet even gekookt
hebben.
Bovendien wordt er de aandacht op geves
tigd, dat de grootst mogelijke reinheid in het
huisgezin en bij de bereiding van 't voedsel
moet worden in acht genomen: dat in het
bijzonder het vrasschen der handen vóór het
gebruik der nxinltijden en na het verlaten
van het privaat, aanbeveling verdient.
DE DIPIEXHERIEBESTRIJDING TE
DDVENTËR.
Naar aanleiding van een onjuist bericht fn
de pers, meldt die Geneeskundige Inspecteur
van Volksgezondheid Dr. R. Piékenia
hieromtrent het navolgende:
Omtrent de resultaten van de met medé-
werking van het Staatstoezicht op de Vol'ks-
gezondheid te Dev«ÏTer plaatsvindende cn-
tingen tegen diphthc'rie is te meiden, dat
voorloopig van een - bevredigend resultaat
schijnt le mogen wordep gesproken. Dè ziek
te woedt weliswaar da;{r ter plaatse nog
steeds in erge mate, muur sedert de werking
vi-n het voorbehoedende middel langzamer
hand tot uitvoering Korfien kan dat is 'een
of meer' maanden nadat do bewerking is ver-
rso'nt valt een duidelijk: verschil te cou-
sfateerèn tuSschen- de al du. niet ingeente,
kinderen. Thans heersctit '(Ie ziekte voorna
melijk onder het niét gêëhté' deel der bevol
king, terwijl dit bij de itigeêntfcn in opvallend
geringere mate het geval is. Over de maan
den Januari en Februari kwamen nj. 53 ge
vallen voor, van welke 45 op ijen leeftijd van
2 lót 12 jaar. In aanmerking' nemend, dat
van de khrtvpen van deren -leeftijd ruim
1800, dat is meer dan èen vitxrde gedeelte,
volledig is ingespoten, zou tc venvachten zijn,
dat zonder deze bewerking ongeveer 12 pet.
dcór' de ziekte zou zijn" aangetixst. Bij de
meer dan één maand geleden geëhfcn werden
nu echter slechts 3 gevallen waarfjenomen, en
deze waren allen van zéér lichten aard. On
der de ruim 1800 volledig geëniext kwamen
derhalve in dip twee maaflden 3 Kithle geval
len voor, bij de overige pl.m. 5006' niet be
handelde daarentegen 42, waaronder zware-
en 7 sterfgevallen.
Wat de sterfte betreft, deze was i« 1932
rn Nederland van de 4740 gevallen 3C9 of
6.5 pet., daarentegen te. Deventer bij 133 ge
vallen 16 of 12.2 pet, De ziekte vertoont hier
dus wel een bijzonder kwaadaardig karsHcter
en de groote neiging dor bevolking, om de
kinderen met I>ét voorbehoedende middel' tc
llrten behandelen, is. zeer begrijpelijk. Het is
daarom zeer te betreuren, dat wegens gebrrik
aan enislof nu reeds .sedert pl.m. 3 weiken
geen voortgang kan gemaakt, worden met do
loepóssirfg -Van dit middel, dat men ook op
verschillende andere plaatsen in het land be
zig was aan le wenden.
De genoemde cijfers zijn uit den aard der
zaak echter Ie kiern, om er met vollcdiga
zekerheid gevolgtrekkingen uit te. mogen ma
ken. Maar zeker staal wel vast. dat aan de
hand van deze voorioopige uitkomsten het
voortzetten der inentingen niet slechts vol-
fcóttien gerechtvaardigd, maar zeer gewenscht
mag Worden gnucht.
■- r 1
Uit Vlissingen wordt geseind, dat het
Engelsche stoomschip „Nerville" van Goole
naar Gent bestemd, bij de Steenbank
vóór den mond der Ooster-Schelde, is ge-
Zonken. Twaalf opvarenden zijn verdronken,
twee gered die met het Noorsche stoomschip
„Frithof" (Eide) zijn voorbijgevaren naar
Antwerpen.
DOOR EEN GRENSPATROUILLE
AANGESCHOTEN.
Te Winterswijk hepft een patrouille det
burgerwacht eèn landbouwersknecht aan
geschoten, toen deze op herhaalde vordering
niet bleef stilstaan.
Bedoelde persoon wa rééds meermalen
door de burgerwacht aangehouden, maar deze
nam de sommatie der patrouille niet ernstig
op. Wegens de voorgekomen roofaa allen
is ieder verplicht bij aanroepen der burger
wacht te blijven stilstaan.
VERHANGEN.
Op den zolder der Tielsche verffabriek
van den heer C. J. F. is de 15-jarige zoon
der wed. v. R-, verhangen gevonden. Hij
schijnt bij het spelen met zijn hoofd in een
takel verward te zijn geraakt. Toen hij werd
opgemerkt, kon geneeskundige hulp niet
meer baten.
VECHTPARTIJ TUSSCHEN VR OU
WEN.
Woensdagavond ongeveer half elf had Itv
de Spuistraat te 's Hage een vechtpartij plaats
tusschen twee vrouwen, die zich daarvoor
eerst ontdeden van handt/schje, bontstellen
en hoed, Een der vectitenden bekwam
bloedende wonden in het gelaat. De dames
trokken elkander groote plokken haar uit.
Een der twee vrouwen werd bebloed naar
het politiebureau gelrid om verbonden te
worden.
