Brieven uit Duitschland.
.BUITENLAND
De v oek van het celd
Tweede Blad - 21 Maart 1923
GEM. BUITENL. BERICHTEN.
Fransche en Engelsche meeningen over de mogelijkheid om door onder
handelingen een einde aan de bezetting van het Roergebied te maken. -
£en garantieverdrag voor Frankrijk's veiligheid? Turkije en de Ge
allieerden; voorloopige besprekingen in Londen.
Ondei de Telegrammen: nieuwe protestnota's van Duitschland. i
Venizclos te Londen. De hooge Geallieerde Commissie heeft de zaak-
Smeets aan de Duitsche justitie onttrokken.
BIHNENLANDSCH NIEUWS.
FEUILLETON
BERLIJN, 14 Maart 1923.
DE DOLLAR LAGER;
DE DUURTE.... VERERGERD.
Het is een treurig verschijnsel, dat juist
in tijden van bitteren nood een categorie van
menschen in korten tijd tot grooten rijkdom
komt. Men ziet zoo menig heer van gisteren
met zijn pas verworven schatten pronken,
schatten „verdiend" door sluik- en woeker
handel in levensmiddelen en andere artikelen
Van dagelij ksche behoefte, die zoo menig
arme moet ontberen, omdat ze voor hem te
duur zijn. Is het niet ten Hemelschreiend,
dat er menschen sterven door gebrek aan
levensmiddelen, terwijl tegelijkertijd anderen
in hetzelfde land, in dezelfde stad, door han
del in deze levensmiddelen tot rijkdom ko
men
De weduwe van een in zijn leven alge
meen geacht arts en haar dochter, werden
dood in hare woning gevonden, gestorven van
honger en koude. En deze arts had de zijnen
toch niet onverzorgd achtergelaten. Maar 't
heele vermogen, dat zijn waarde verloren
had, was reeds lang opgeteerd en de eens
zoo goed gestoffeerde woning was ontdaan
van bijna alles verkocht om er wat brood
en brandstoffen voor te koopen.
Wel zijn zij met de vele ongelukkigen, die
door gebrek aan voldoende voeding en ver
warming langzaam wegkwijnen en dus een
minder opzienbarenden dood sterven, mede
slachtoffers van den algemeenen toestand,
door oorlog en vrede in het leven geroepen,
maar de woeker- en sluikhandel heeft toch
ontzettend veel bijgedragen tot de ellende
dezer armen.
Ik aarzel zelfs niet te zeggen, dat die
handel de hoofdschuldige is. Die het tot zaak
jes en gros hebben kunnen brengen, wonen
„B i :a" in paleisachtige villa's en hebben
in ue stad hun weelderig pied a terre. Ze
houden meer dan één auto, zij, die vóór en
kele maanden, nauwelij ks hun schoenen kon
den laten lappen. Er zijn er die met bewon
dering zullen zeggen „zoo'n gladde kerel
doe 't hem maar na 1" Maar wat zouden die
zeggen van den landlooper, die bij hen in
breekt en zulk een goeden buit maakt, dat
hij er den grooten heer van spelen kan
Deze landlooper en dat soort „koopman"
huldigen dezelfde principes.
Het is eervol als een koopman door vlijt
en wijs beleid in zijn reëelen handel tot
meer dan gewone welvaart komt, maar dat
heeft er nog geen enkele in een paar maanden
kunnen bereiken of „overnacht," zooals
d: lieden van het gilde, dat ik hier bedoel.
Eigenlijk zou in verband met deze hyena's
oiet gesproken mogen worden van den eer-
'ijken koopman.
Hier valt evenwel te constateeren, dat heel
de handeldrijvende stand besmet is. „Jon
gen" zei de bekende Amerikaansche papa
tegen zijn zoon, die op eigen wieken ging
drijven, „make money"., als 't kan, op eer
lijke wijze, maar vóór alles make money I"
„Make money" is nu ook hier het devies, om
van het andere, dat deze brave vader zei,
maar te zwijgen.
De enorme prijsstijging kan gemotiveerd
worden door het dalen van de Mark al ging
ze dan ook meestal evenredig hooger dan 't
stijgen van den dollar. Als ik 1000 Mark
moest betalen voor iets, dat vóór een paar
dagen nog 450 Mark kostte, uitte ik hierover
mijn Verwondering, hoezeer we dan ook aan
prijsstijging gewoon zijn. „De dollar is weer
zoo gestegen" werd me geantwoord, het
antwoord van eiken handelaar op iedere
klacht over de prijsverhoogingen. Alles heette
zich te richten naar den dolllar. Maar nu
is de dollar toch belangrijk gedaald.
Vóór bijna twee maanden stond de Mark
meer dan 19000 4 1 gulden, nu nog maar
ongeveer 8000. Men zou dus mogen verwach
ten, dat de prijzen dan toch eindelijk eens
gingen dalen. Alle verwachtingen ten spijt,
er is geen daling gekomen, zelfs geen stil
stand de prijzen blijven stijgen. Men is er
zoo aan gewoon geraakt en 't is bovendien
?oo voordeelig, dat bijvoorbeeld nog steeds
in eiken winkel vandaag voor 1200 Mark
uit hetzelfde vat een pond van dezelfde waar
opgeschept wordt, dat gisteren voor 1000
Mark geleverd werd en morgen 1400 Mark
zal kosten.
Dat er goede zaken gedaan worden, blijkt
uit alles. Deze menschen ontberen niets, leven
weelderiger dan vóór den oorlog en gaan
veel meer uit dan toen.
Een schoenmaker weigert een kleine re
paratie, omdat hij geen werk wil verrichten
dat minder dan 10.000 Mark moet kosten
terwijl hij 8 dagen te voren onder hetzelfde
paar schoenen een paar zolen zette, waar
voor hij 2100 Mark had ontvangen.
Een kolenhandelaar, die op distributie
bons moet leveren, laat zijn klanten wach
ten en dus in de kou zitten, voorgevende
geen voorraad te hebben, terwijl hij inder
daad groote voorraden verborgen houdt.
Om zooveel mogelijk te profiteeren van de
voortdurende prijsstijging of ook wel, om ze
zonder bons, zoogenaamd „hintenherum'*
tegen zeer hoogen prijs te verokopen, aan
lieden, voor wie een paar honderdduizend
Mark weinig beteekenen.
Wie heeft er niet gehoord van het wasch-
briefje, dat een Amsterdamsche strijkster
wekelijks voor een klant uitschreef en waarop
het lijstje van 3 boorden, 2 paar manchettes
enz., steeds eerbiedig sloot metUEdeles
hemd 20 ets."
Dat was tragisch. Maar hoe tragisch moet
het zijn voor zoovele beschaafde, vroeger
welgestelde menschen, voor wie zelfs zoo'n
we kelij ksche geschiedenis nog te kostbaar
is geworden.
Voor een eenvoudig één-persoonswaschje
van 6 weken had ik 27290 Mark te betalen
zeven en twintig duizend, twee honderd
negentig Mark. Het is maar een praatje
over de wasch, maar als men bedenkt, dat
er duizenden beschaafde, menschen zijn, die
zich onmogelijk zulk een uitgaaf, zelfs maar
ten halve kunnen veroorloven, dan kan men
zich voorstellen, hoeveel hierin besloten ligt.
Van den anderen kantde Berlijnsche P at-
terin strijkster „snijdt", zooals allen
„snijden", die prijzen hebben te berekenen
voor leverantie of arbeid. Met gezichten, stra
lend van vriendelijkheid, terugstootend door
brutaliteit of ook wel uitgestreken door de
quasie-vroomheid der fijne beschuiten „snij
den" allen zoo dik en zoo diep ze maar
kunnen. Ze zouden verbaasd en veront
waardigd zijn, als men ze „afzetters" noemde,
wat ze toch inderdaad zijn, ja zelfs een groot
deel van het publiek, dat dagelijks de dupe
is van hun afzetterij, zou ten minste hunne
verbazing deelen zóó is het gegoochel met
prijzen voor beide partijen tot iets gewoons,
iets Selbstverstandliches geworden.
Dat er ontzettend gewoekerd en geknoeid
wordt, bewijzen de talrijke strafvervolgingen.
Alleen in Berlijn werden gedurende de
maand Januari meer dan 1800 straffen voor
deze delicten uitgesproken. En hoeveel komt
er nooit aan het daglichtEvenals vroeger
elke Hollander een „dichter" was, is thans
elke Duitscher een „chemicus". Men hoort
van laboratoria, samengeknutseld door kell-
ners, bankwerkers, kleermakers, postboden,
studenten, waarin de heeren „Érsatzmittel"
bereiden voor medicijnen, cacao, koffie enz.
die tot hoogen prijs aan den man gebracht
worden. De waren zijn niet alleen waardeloos
maar meestal, wat erger is, gevaarlijk. Men
koope toch nooit die zoogenaamde Duitsche
Ersatze of medicamenten, wanneer niet
zonder twijfel vaststaat de herkomst van al
gemeen bekende vertrouwenswaardige fir
ma's. Deze verschijnselen zijn natuurlijk ver
re van kenschetsend Duitsch. Kenmerkend
Duitsch is „eerlijk en trouw".In den wereld
handel heeft de Duitscher zich hierdoor
steeds gekenmerkt. En nog altijd is er een
kern, wars van bedrog en woeker. Toen de
gemoederen nog niet vergiftigd waren door
den rampzaligen oorlog, onthield de Engelsch-
man, de Amerikaan, ja zelfs de Fransch-
man zijn Duitschen zakenvriend niet de
eer, die hem toekwam, als te zijn „coulant",
eerlijk en betrouwbaar. De verschijnselen,
die zich nu hier in Duitschland voordoen,
worden ook elders door egoïsme en be
paalde treurige toestanden veroorzaakt.
Egoïsme heerscht overal thans in Duitsch
land echter meer dan elders.
H. L.
verscheidene menschen gekend die dat gebrek
hadden maar hij zou toch zeker de hin
derpalen eerbiedigen die door God zelve hem
zijn in den weg gelegd?
Dacht ik dal ook, toen gij mij den mor
gen na Ellen's vlucht, geknield voor hem zag
liggen? vroeg zij; ik smeekte hem toen op mijn
knieën, in zijn eigen belang mij to zeggen
waar Éllen zich bevond. Hij dééd het verhaal
van haar vlucht, van zijn wanhoop, van Wen-
ford's verraad, en op dat alles vroeg ik hem,
waar Ellen was, en herhaalde die vraag zoo
dikwijls dat hij mij krankzinnig noemde.
Het is zonderling dat gij hem van
groolcre zonde verdenkt dan ik.
Ik heb het masker zien vallen, zeido zij,
op gespannen toon; hoe gaarne ik ook aan
zijn deugd wcnsch te geloovcn: de overtuiging
zijner goddeloosheid is bij mij te sterk. Zie
daar, nu Is hel er uit.... ik heb het nu'aan
bekend even als jaren geleden aan Janet.
En Janet?
Die gelooft nog in hem. Zij schuift alles
op de droefgeestigheid waaraan ik verschei
dene jaren geleden heb. Maar zij zegl dit
misschien om mij te trooslen; misschien sluit
zij met opzet haar oogen voor de onwaardig
heid van hem, dien zij van kindsbeen af heeft
lief gehad.
Maar Ellen's brief.Wenfords brief?
Ik zal daar straks op terugkomen, reide
zij rillend, en u uitleggen waarom ik geloof,
dat die nagemaakt waren. O, Canut! riep zij
hartstochtelijk uit, ik offer Herbert aan mijn
liefde voor u op; Ik, die had voorgenomen
liever te sterven dan hem te beschuldigen.
Woorden kunnen hem niet benadeelen,
en als hij zoo slecht is als gij denkt, dan zijt
gij verplicht te spreken, mij ter wille van
Ellen den sleutel tot het verdwijnen mijner
ongelukkige zusier in 'handen te geven; eer,
plicht, zelfs het leven van anderen staan op
het spel en gebieden u te spreken.
Dat geloof ik ook, zeide zij, terwijl zij
moed vatte; luister dan nu, en zeg mij, of ik
mijn leven lang achterdochtig ben geweest; of
ik hem onrecht heb aangedaan. Janet ver
zekerde mij jaren geleden, dat ik hem niet
begreep, dat mijn zenuwachtig geslel mij zon
der reden angstig maakte dat ik niet toe
gevend genoeg was voor sommige zijner
daden, die niet te verschoonen waren dat
ik Aiijn geheele leven wreed legen hem ge
weest ben. Als gij even zoo denkt, ben ik
voortaan de gelukkigste vrouw van de wereld!
Zij zweeg en hief haar hoofd van mijn
schouder op om rechtuit te staren, met de
cene harer blanke handen legen haar boezem
gedrukt, alsof de geeslen van het verleden
zich voor haar schaarden en zij nauwelijks
moed genoeg bezat om ze onder de oogen te
zien.
Het verleden was vreeselijk duister, maar
uit liefde voor mij en Ellen, ging zij tot dat
verleden terug.
Ik zal mijn verhaal zoo kort mogelijk
maken, zeide zij verder: Ik hoef niet van mijn
ongehuwd leven, slechts even van mijn ge
huwd leven te spreken. Gij weet, dal mijnheer
Zitman me» een groot vermogen naar zijn
geboorteplaats terugkeerde; hij was veel ouder
dan ik, barsch, en even gierig als mevrouw
Ray. Hij was zeer rijk, kwam veel, weldra
dagelijks bij mijn vader aan huis, en vroeg
mij eindelijk ten huwelijk. Zij verbitterden
mijn leven thuis, en om aan die ellende te
ontkomen trouwde ik mijnheer Zitman- God
moge het mij vergeven!
Waarom verhaalt gij dat? zeide ik. Ik
moest niet naar uw verhaal willen luisteren
gij zijt nog niet zoo sterk en gezond ais
voorheenI Morgen.
Ik ben sterk genoeg, sprak zij verder,
ik zet mijn taak nu moedig voort. Ik verwijt
mij sedert king mijn stilzwijgen, en ik zal
niet rusten, eer ik gevoel dat ik weer uw
liefde en uw vertrouwen in mij bezit, zooals
voorheen. Ik was niet gelukkig met mijnheer
Zitman. Ik werd nog ongelukkiger na den
dood van mijn vader, toen mijn broeder, met
wien mijn man zeer was ingenomen, bij ons
kwam wonen. Men bewaakte mij, men wan
trouwde en bespiedde mij, men behandelde
fhij als een nul in huis waarheen men mij ge.
lokt had. Ik wantrouwde Herbert het eerst
Hij speelde een valsche rol; hij huichelde
vriendschap en liefde voor ons beiden, maar
zette ons heimelijk op listige wijze tegen el
kander op. Als hij met mij alleen was, schil
derde hij in levendige kleuren de voordealen
die ik van den dood van mijn echtgenoot zou
trekken hoe gelukkig ik mij als jeugdige
weduwe zou gevoelen als ik weer vrij, was,
zooals voorheen kortom, hij speelde den
bekoorder tot ik hem het stilzwijgen onlegde.
en voor altijd de ooren sloot voor de wreede
gedachten dde hij bij mij haid opgewekt Mijn
man ging omstreeks dien tijd voor zaken
met mijn broeder naar Londen; toen hij
vertrok was hij gezond en krachtig, en binnen
week daarna stierf hij!
Maar..
Geduld, geduld! riep zij uit; het is alles
argwaan.ik heb geen bewijzenen kan
niet redeneeren. Ik ontdekte later, dat Herben
eenige dagen voor den dood van mijn man
zijn handteekening onder een wissel van twe«
duizend pond had nagemaakt Dat was een
vreeselijke ontdekking; ik herinner mij, dat
hij zegevierend naar Netllewood wederkeer
de om mij met mijn vrijheid' geluk te wen-
schen, en my van toen af veel meer le kwellen
dan mijn echtgenoot ooit gedaan had. Ik
verdacht hem zelfs toen nog niet van mijn
man vermoord te hebben, niet voordat uit al
zijne daden bleek, welk een gevaarlijk man
hij was. Wenford wilde mij huwen. Ik geloof
dat die man mij op zijn eigenaardige woest*
manier beminde, en dat ik toen invloed op
zijn betere natuur uitoefende, maar ik was
niet geneigd mijn toekomst aan hem te ver
trouwen, evenmin droomde ik van liefde
voor hem. Mijn broeder wilde mij tot dat
huwelijk dwingen, dreigde mij als ik weigerde,
hield mij in mijn eigen huis gevangen, in de
hoop, dat ik in Wenford's armen een toe
vlucht zou zoeken; kortom hij wendde alle
mogelijke middelen aan, stelde alle kunst
grepen ia het werk ora jnij aan dien man l«
binden.
UIT HET BEZETTE GEBIED.
De Duitsche regeering en
de industrie.
Vertegenwoordigers der rij ksregeering en
ter nijverheid onderhandelen thans over de
netaüng der salarissen en loonen van de be
ambten en arbeiders der industrie. De eige
naars van de metaalfabrieken en verwante
bedrijven in het B. G. hebben n.l. verklaard,
dat zij na 1 April niet in staat zijn hun per
soneel op den huidigen voet aan het werk te
houden, daar tengevolge van de bezetting
het B. G. van het onbezette Duitschland is
gescheiden en de bestellingen, ook uit het
buitenland, ten zeerste zijn afgenomen.
Van den kant der regeering is voorgesteld,
dat de ondernemingen 1/3 van de salarissen
en loonen zullen betalen en de regeering 2/3.
De industrieelen hebben dit van de hand ge
wezen on grond dat hun financieele toestand
een too te uitgave niet gedoogt en zij
'iever i bedrijven geheel zullen stopzetten.
Oe bes. rekingen duren nog voort.
Inzamelingen verboden.
De Rijnlandcommissie heeft de gemeente
besturen in het oude B. G. een kennisgeving
jezondc.i, waarin zij inzamelingen voor de
Ruhrhilfe en uitbetaling van onderstand uit
dit fonds verbiedt. In verband hiermee zijn in
verscheidene steden (o.a. in Rheydt, Mun-
chen-Gladbach, Orsoy en Jülich) 68 millioen
mark van de Ruhrhilfe in beslag genomen.
De vermoorde soldaat te
Essen.
Te Essen zijn nog enkele bankdirecteuren
als gijzelaars in hechtenis genomen, naar het
heet om de betaling van een geldboete, die
de gemeente zal worden opgelegd wegens den
moord op den Franschen soldaat, te waar
borgen. Het Rijksdaglid dr. Quaatz is weer
vrijgelaten.
De Franschen hebben 500,000 mark'uit
geloofd voor de aangifte van eiken Schupo-
agent die zich nog in het B. G. mocht op
houden.
Bij de spaarbank te Jülich hebben de Fran
schen de gelden van de Ruhrhilfe in beslag
genomen, naar verluidt 6 millioen mark, te
Munchen-Gladbach bij het rijksbankfiliaal
68 millioen.
De directeur van het filiaal is gevangen
genomenuit protest hebben alle andere
banken gesloten.
Te Orthaus hebben de Franschen in een
herberg een spoorwegman neerges-hoten.
Een officier had de ontruiming van de her
berg geëischt, waartegen de spoorwegman
opmerkte dat het nog lang geen sluitings
tijd was. Daarop schoten de Franschen.
Uit het officieele onderzoek naar den
moord op den Duitschen recherche r Burch-
hof en dei electro-technicus Wittelshagen
te Buer is gebleken, dat Burchhof het slacht
offer is geworden van een valsche aangifte
door Poolsche arbeiders, dat hij de dader
van den moord op de twee Fransche officie-
re i zou ijn.
Minister Le Troquer heeft de militaire
medalje gespeld op het lijk van den Fran
schen soldaat Schmidt, die te Essen ver
moord is.
Generaal Fournier, de bevelhebber van
de divisie te Essen, heeft een proclamatie
laten aanplakken, waarin geze d wordt,
dat de Fransche overheid naar aanleiding
van den moord op den Franschen soldaat
de volgende personen als gijzelaars heeft
aangehouden het hoofd van de politie te
Essen, den voor- i er van de" hmdelsreckt-
bank, den directeur van de rijksbank en
twee directeuren van particuliere banken.
De gijzelaars zullen in vrijheid worden ge
steld zoodra de Duitsche politie den dader
aan de Fransche militaire justitie heeft over
geleverd. Wanneer de schuldige niet ont
dekt wordt, dan behoudt de militaire over
heid zich voor de stad Essen een boete op te
leggen.
Naar aanleiding van het ontdekken van
een organisatie tot sabotage van de telegraaf-
en telefoonlijnen in de Roef, heeft de Fran
sche overheid den directeur der telegrafie
te Dusseldorf uitgezet.
Wegens herhaalde daden van sabotage,
gepleegd op de telegraaf- en telefoonlijnen,
heeft de bevelhebber van de vesting Kaisers-
hutern door aanrlakking aan c'e bevolking
de order bekend gemaakt gegeven aan de
patroeljes, welke inhoudt, dat zij een ieder,
die aan de telegraaf- of telefoondraden
raakt, moeten doodschieten.
1
DE KANSEN OP ONDERHANDELIN
GEN.
De meening in Parijs.
De Parijsche correspondent van de N.R.
Crt. seint
Hier teekent zich de opvatting af, dat
Duitschland aanstalten tot schikking in
zake de Roer maakt. De reis van d'Abernon
naar Londen vooral wordt daarmee in verband
gebracht. Berichten uit Berlijn en Londen
geven te kennen, dat hij, als officieus bood
schapper van Cuno het Duitsche vergoedings
plan van Januari nader zou moeten toelichten.
Daartoe zou hij zeer bekwaam zijn, daar hij
zelf het onder de oogen had toen het werd
opgesteld zijn betrekkingen met Stresemanp
en andere leidende Duitsche politici zijn
bovendien bekend. Tegelijk wordt te Londen,
volgens vandaar gekomen telegrammen, op
Bonar Law druk geoefend opdat hij zijn
vergoedingsvoorstel van 2 Januari uitbreide
en hij, ingeval Duitschland blijkt te willen
inbinden, zijn houding daartegenover be
paald heeft.
De Echo de Paris verneemt uit Berlijn,
dat de Duitsche industrieele partij na Paschen
zal samenkomen om een nieuw vergoedings
plan te onderzoeken, evenals de manier,
Waarop de Fransche en de Belgische indus
trie deel aan de Duitsche zou kunnen nemen
Tegelijk hiermee komt de kwestie van
Frankrijks veiligheid weer naar voren. Men
spreekt van een mogelijk Fransch-Britsch-
Belgisch verbond, waartegen het Poolsch-
Tsjechisch-Roemeensch verbond zou op
wegen, waartoe Griekenland zou kunnen
toetreden.
Het eerste zou het gezag van den Volken
bond vooral kunnen steunen.
De houding door Amerika jegens het Duit
sche voorstel aangenomen, vindt hier1 alge
meenen bijval. Op het stuk van de terugbe
taling der bezettingskosten schijnt Amerika
Zich te willen schikken, in zoover het zou
goedvinden, dat het milliard goudmark, dat
het verlangt ui 12 annuïteiten op de volgen
de Duitsche stortingen wordt uitbetaald,
weliswaar zonder aftrek der 80 milliard, die
de waarde der in beslag genomen Duitsche
schepen vertegenwoordigt, maar met ver
mindering der 55 tot 59 millioen die gelijk
staan met de in de Unie in beslag genomen
papiermark en materiaal.
De meening te Londen.
Het nieuwste plan tot beveiliging van
Frankrijk, door Wilson Harris in de „Daily
News" ten doop gehouden en door vele li
beralen begunstigd, houdt wel de gemoede
ren bezig, maar heeft verre van een unaniem
welwillende pers. Loucheur's laatste rede gaat
in dezelfde richting, maar volgens Harris te
ver. Deze is echter niet overtuigend in zijn
betoog waarom. Want Loucheur wijst als hij
politieke en occonomische losmaking vanseen
gedemilitariseerde Rijnprovincie vanDuitsch-
land af. Dat men te Londen veel te
genstanders tegen dit plan vindt, komt niet
alleen, omdat men vermoedt dat Duitsch
land er in geen geval in treden zal en omdat
men het daarin gelijk geeft. Stemmen uit
Duitschland doen alreeds onderstellen dat t
plan daar tegenstand te verwachten heeft.
Een der voornaamste redenen is de gedachte
dat het kwetsend voor het gezag van den Vol
kenbond zou zijn wanneer deze zich met a
dergelijke regeling inliet.
De Volkenbond is er om onder de naties
door onderling garantie samen eving zonder
oorlog mogelijk t: maken, niet om op deze
wijze als politie te fungeeren over een stuk
g ondgebied dat zonder veel recht aan de
volle souvereiniteit van het rijk waartoe het
behoort, onttrokken wordt. Voo: het
overige hoort men vrij verspreid de meeting
d t de Franschi Fers is, haar lezers
op te voeden tot het inzicht dat de afloop
van het Roeravontuur heel wat minder
gunstig is dan hun voor~espiegeld is. Wat
de Engelsche regeering betreft, Mac Neill
heeft Maandag in het Lagerhuis een weer vrij
zieligen in-iruk gemaakt. De regeermg is
niet gelukkig dat ij in dez tijd doo; zoo n
figuur ver egenwoordigd moet worden. Zijn
omschrijving van de Fransche positie rond
om de Britsche zone, zijn bewering dat de
vr' heid van verkeer bestaat behalve °P
een paar uitgelezen^punten, wekte den lachj
lust dien ij ve diende.
INDRUKKEN UIT HET ROERGEBIED.
De Zweedsche journalist Gösta Erlandson
geeft in het Berl. Tagebl. indrukken uit het
Roergebied weer. Daarin vertelt hij ook van
een gesprek met een ^rbeidersleider, die
o.a. zeide „Als één man staan alle arbeiders
aan de Roer achter de regeering. Wij zijn
dankbaar voor den moreelen steun, dien
wij uit Berlijn krijgen. Hoe de toestand is,
kan ik het best kenschetsen met de verzeke
ring, dat zelfs de Poolsche arbeiders aan de
Roer, een honderdduizend, met hart en
ziel deelnemen aan het lijdelijk verzet tegen
e indringers."
Op de vraag van den journalist of het
Frankrijk mettertijd zou lukken de steen
kool, waarom het te doen heet, machtig te
worden, antwoordde diens zegsman „Met
tertijd misschien maar ik betwijfel het De
Franschen zouden tenminste drie jaar noodig
hebben om zich met de organisatie van het
mijnstelsel vertrouwd te maken en voor de
exploitatie van de mijnen zijn 500,000 mijn
werkers noodig. Die kan Frankrijk niet stu
ren en als het c'at wèl kon, zouden deze ar
beiders geen woning hebben. Thans reeds
is de woningnood aan de Roer, het dichtst
bevolkte gebie v Europa, ongehoord,
vooral tengevolge van de verplichte kolen-
leveringen, die tot een sterke vermeerdering
van het aantal mijnwerkers heeft geleid, en
laatstelijk vi de bezetting.
„Indien het Frankrijk inderdaad om scha
devergoeding te doen is, moet het oogmerk
van den inval dan ook volslagen mislukt
worden 'genoemd."
HET SOCIALISATIEPROBLEEM IN
ENGELAND.
Ongeveer alle bladen bevatten artikelen
over de motie van Snowden betreffende de
rel idelijke socialisatie der productie en ver-
deelingsmiddelen, die heden in het Lager
huis ter sprake komt. Het blijkt, dat hoewel
men de macht van de arbeidersbeweging
gering schat, de bladen toch een open oog
hebben voor dz'mogelijkheden in de toekomst.
De Morning Post noemt Snowden een
theoreticus, die geen kijk heeft op de prac-
tische moeilijkheden en die tevens zijn tegen
standers beschouwt als egoïsten of schijnhei
ligen. Het blad verklaart verder, dat het
Snowden's bedoeling is alle arbeiders, die
nog niet 'gelooven in het communisme toch
voor zijn motie te laten stemmen en op een
hoop te drijven. Naar aanleiding van de
motie van Mond, die verreikende regelingen
in uitzicht stelt tot het herstel van sociale
tekortkomingen zegt het blad nog, dat er
feitelijk weinig verschil bestaat tusschen een
capitulatie van het liberalisme en de idealen
der socialisten.
Daarentegen zegt de Daily Herald, dat zij,
die den tegenwoordigen staat der dingen ver
dedigen, voorbij zien, dat er een revolutie
der geesten heeft plaats gehad, die het mok
kend genoegen nemen met de toestanden van
de 19e eeuw heeft doen verdwijnen en ten
gevolge had, dat men zich bij die toestanden
onder geen beding meer kan neerleggen.
Het kapitalisme wordt aangevallen omdat
het met in staat is, de toegezegde evolutie te
weeg te brengen. Het zijn de tegenstanders
van Snowden's motie, die de theoretici zijn
en die de omwenteling in de geesten der vol
ken en in die der geestelijke en intellectueele
leiders misverstaan. Toch winnen die leiders
gestadig aan aanhangers, zelfs onder de ka
pitalisten.
De Manchester Guardian vestigt de aan
dacht op het feit, dat elk Lagerhuis ten slotte
min of meer socialistische wetten heeft aange
nomen en is van meening, dat als de arbei
derspartij eens aan het roer kwam, Engeland
evengoed als thans, die lieden hun eigen zaken
zou laten regelen, behoudens dan natuurlijk
als zij de zaken in den war stuurden. Het
verschil ligt hierin, dat de arbeiderspartij
de sociahsat.e der productiemiddelen op den
voorgrond stelt, terwijl Conservatieven en
Liberalen niet van staatsinmenging willen
hooren tot de noodzaak daarvan zich onweer
sprekelijk opdringt.
DE VERKIEZINGEN IN ZUID-SLAVIË.
Volgens den definitieven uitslag bij de ver
kiezingen voor het parlement hebben de ra
dicalen (partij van Pasjits) 120 zetels gekregen
de partij van Radits 70, de democraten 50,
de clericalen 22, de Mohammedanen uit
Bosnië 18, de Servische agrariërs 9, de Duit
sche minderheidspartij 6, de Roemeensche
minderheidspartij 1, de sociaaldemoraten 3.
De overige zetels zijn toegevallen aan lie
den, die niet tot een bepaalde partij behooren.
De radicale partij van Profits, de communis
ten en de republikeinen behaalden geen enke-
len zetel.
Het nieuwe Skoepstjina zal op 18 April te
Belgrado bijeenkomen.
De bladen als Narodm Listy, Venkof,
Cesko-Slovenska Republika en Lidovi Listy
houden zich bezig met de verkiezingen in
Zuid-Slavië. Zij constateeren dat het
ten spijt van de versnippering der partijen
mogelijk zal zijn een sterk meerderheids-
blok te vormen.
De Venkof betreurt de verzwakking van
het boerenelement welke het gevolg is van
het uittreden van Komadmikof uit die partij.
De Lidovi Listy betuigt vóldoening over
het succes dat door de katholieke Stavenen
is behaald. Het blad hoopt, dat ook met
het oog op dit succes de grondwet zal
worden herzien in minder centralischen zin,
dan waarin zij thans is opgesteld.
De Cesko-Slovenska betreurt het, dat
de Slowakken van Zuid-Hongarije, door
gestemd te hebben voor Protits, in het ge
heel niet vertegenwoordigd zullen zijn in
het nieuwe parlement, terwijl daarentegen
de Duitschers door verscheiden afgevaar
digden vertegenwoordigd zullen zijn.
DE TURKSCHE VREDESVOOR
WAARDEN.
Heden zullen, onder voorzitterschap van
Lord Curzon, de Engelsche, Italiaansche en
Fransche deskundigen beginnen met het
t der zoek van de Turksche vredesvoor
stellen. De bijeenkomsten zullen in het
ministerie van buitenlandsche zaken wor
den gehouden. I
Op de agenda staan o.a. vraagstukken j
betrekking hebbende op financieele- en
handelsvraagstukken, eenige grensregelin
gen van ondergeschikt belang en de status
der vreemdeling in Turkije.
Zooals bekend is hebben deze besprekin
gen slechts een voorloopig karakter, omdat
zij ten doel hebben tusschen de geallieerden
de Turksche tegenvoorstellen te onder
zoeken en onderling tot een overeenstem
ming te komen omtrent het antwoord, dat
aan Angora moet worden gegeven.
In het Lagerhuis zeide Bonar Law Maan
dagavond, dat hij er niet aan twijfelde of
de geallieerden zouden, evenals totdusverre,
het onderling eens zijn en ten opzichte van
het Turksche vraagstuk in nauwe samen
werking handelen.
In antwoord op de herhaalde stappen van
de hooge commissarissen der geallieerden
betreffende het, ook nog na het teekenen van
den vrede, inschrijven van de buitenland
sche naamlooze vennootschappen, die in
Turkije werken, heeft Adnan Bey geant
woord dat geen compensatie kan worden
verleend van den eisch, dat deze naaml.
vennootschappen in haar verkeer met de
Turksche autoriteiten en haar cliënten in
Turkije zich van de Turksche taal zdllen
bedienen.
De plaatselijke autoriteiten hebben op
dracht het werken te verhinderen van alle
naaml. vennootschappen in Turkije die
aan die voorschriften niet voldoen.
•UIT DE VER. sfATEN.
Tot dusver ontvingen de militairen die voor
den vliegdienst werden opgeleid 100 dollar
's maands. Door een beslissing van het Opper
ste Gerechtshof is nu uitgemaakt, dat deze
leerlingvliegers voortaan op die hooge soldij
geen recht meer kunnen laten gelden.
Op een te New York in het Madison Square
Gardengebouw gehouden vergadering heeft
senator Borah gepleit voor de erkenning van
de sowjet-regeenng door de Ver. Staten.
De attorney-general Daugherty, die zich
bij het reisgezelschap van president Harding
in Florida bevindt, heeft verklaard, dat Har
ding de candidaat van de Republikeinsche
partij zal zijn bij de komende verkiezing
voor het Presidentschap.
Deze verklaring van Daugherty welke
door een correspondent te Miami (Florida)
van de Chicago Tribune was overgeseind
kan worden beschouwd als de officieele be
vestiging der voorspellingen, reeds te voren
door hooggeplaatste Amerikaansche regee-
ringsmannen uitgesproken.
Ook omtrent de hoofdpunten van het
program, waarmee de Republikeinsche partij
de verkiezingen zal ingaan, weet Daugherty
al iets te melden zij zullen de volgende zijn
belastingherziening, de toepassing der wet
en de handhaving van orde en rust, net be
heer van het dept. van justitie handhaving
van het recht van de Ver. Staten om zichzelf
te besturen zonder inmenging of raadgeving
van andere mogendheden.
Uit Washington wordt aan een blad te
Chicago gemeld, dat president Harding
spoedig voorstellen zal doen nopens nieuwe
internationale regelen voor het gebruik van
draadlooze telegrafie en luchtvaartuigen.
Tot toetreding tot die regelen zouden de
volgende landen worden uitgenoodigd En
geland, Frankrijk, Italië, Japan en Nederland.
In verband met het bovenstaande heeft
het dept. van Staat de adviezen in studie ge
nomen, over de zaak uitgebracht door den
Amerikaanschen jurist John Bassett Moore,
die rechter is in het Hof van Internationale
Justitie in Den Haag.
De secretaris van Staat, Hughes, over-
weegt of over de cjuaestie een conferentie
te Washington zal worden bijeengeroepen.
Eenigen tijd geleden hebben wij melding
gemaakt van de gruweldaden te Mer Rouge,
in den staat Louisiana, waar twee bewoners
van het plaatsje door onbekend gebleven
lieden waren ontvoerd, gemarteld en gedood.
Het algemeene gevoelen was, dat de plaatse
lijke autoriteiten van de Ku-Klux-Klan hier
achter zaten, en de vermoedelijke daders
autoriteiten in gemeentebestuur en justi
tie van Mer Rouge en aangrenzende plaatsjes
werden met name genoemd en ook voor
den rechter gebracht. De moord van de twee
lieden had n.l. niet alleen in den staat Louisi-
ania maar vooral in de Ver* St* de grootste
opwinding veroorzaakt én de openbare
meening ten zeerste jegens de Ku-Kiux-
Klan verbitterd. De gouverneur van Louisia-
nia en de attorney-general van den staat
verklaarden, dat zij niet zouden rusten voor
en aleer de daders van den martelmoord te
Mer Rouge zouden zijn gevonden, veroor
deeld en gevonnist. De vermoedelijke daders
werden dan ook niet alleen opgespoord, maar
ook voor den rechter gebracht* Maar nu
bleek hoe geweldig diep de schrik voor wraak
nemingen door de Ku-Klux-Klan er in de
streek van Mer Rouge inzit. Reeds toen de
jury moest worden saamgesteld, stond het
vrijwel vast dat er van een in, staat van be
schuldigingstelling (die aan elke veroordee
ling moest voorafgaan) geen sprake zou .kun
nen zijn. Immers de jury bestond uit 10
leden van de K.-K.-K-, vijf personen die,
hoewel niet zelf lid, toch met de K.-K.-K.
sympathiseerden eri vijf personen die als
neutraal konden worden beschouwd. Er is
dan ook geen in staat van beschuldiging
stelling uitgesproken en d: jury constatee.de,
dat de „betreurenswaardige misdaden door
gemaskerde en in lakens gehulde mannen
gepleegd, geen voldoenden grond leverden
om iemand in het bijzonder van moord te be
schuldigen.
!De attorney-general van den staat neett
nu tegen de K.-K.-K.-lieden geen ander
strijdmiddel me:r dan .ervolgmg wegens
het dragen van verboden wapenen.
Wegens herhaalde vechtpartijen in
verschillende hoogescholen te Boedapest zijn
nu alle lessen aan de universiteit gestaakt.
Er wordt verwacht, dat Jackowski, de
vroegere leider van de Duitsche afdeeling aan
het Poolsche ministerie van buitenlandsche
zaken, benoemd zal worden tot gezant van
Polen te Berlijn.
Een Fransch draadloos telegram meldt,
dat de Fransche Academie van wetenschap
pen bericht ontvangen heeft, dat er in Li-
magne in Frankrijk petroleum is aangeboord.
Er zijn groote hoeveelheden olie met een
petroleum-gehalte van 22 pet. gevonden.
Uit Lissabon wordt gemeld, dat de
Portugeesche ministers van onderwijs, arbeid
en kolomen een verzoek om ontslag hebben
ingediend. Men verwacht, dat het geheele
kabinet zal aftreden.
Het heeft de aandacht getrokken, dat
een aantal speurders van Scotland Yard (het
hoofdbureau van politie in Londen) en ver
schillende ambtenaren van 't hoofdbureau van
politie met automatische pistolen zijn ge
wapend. Naar verluidt is dit geschied naar
aanleiding van dreigbrieven, die na de jongste
inhechtenisneming van Ieren in Engeland in
Scotland Yard zijn ontvangen.
In Engeland blijven ontploffingen in
vulkachels aan de orde van den dag. Zondag
avond is er weer een uit elkaar gesprongen m
de eetkamer van den advokaat Edward Gaw-
ne Roscoe in Bayswater Hill te Londen. Hij
zelf werd aan het been gewond en in de ka
mer werd veel schade aangericht. De advo
kaat kreeg den indruk als van het springen
van een bom bij een luchtbombardement,
zei hij.
De staking in het Opper-Silezische
nijverheid, ontstaan door het ontslag van
een aantal communistische bedrijfsraden,
duurt voort. Het conflict dreigt zich uit te
breiden, doordien de directie van de Borsig-
fabrieken het ontslag van alle arbeiders die
binnen drie dagen het werk niet hervatten,
aankondigt.
Het lijdelijk verzet van het post-, tele
graaf- en telefoonpersoneel in Weenen is
gisteren krachtiger geworden, wat zich,
vooral nu de jaarbeurs begonnen is, sterk
doet gevoelen. De voorzitter van de Kamer
heeft zijn bemiddeling aangeboden, over
welk aanbod nog niet is beslist.
Van heden af staakt ook het personeel
van de Joodsche kerken wegens looneischen.
Het Noorsche parlement heeft met 5?
tegen 53 stemmen het regeeringsvoorstel
om het invoerverbod van wijn met een ge
deelte van meer dan 14% alcohol in te trek
ken, goedgekeurd.
WIJZIGING DER KIESWET, PROVIN
CIALE WET EN GEMEENTEWET
[Memorie van Antwoord.)
In zijn Memorie van Antwoord op het
voorloopige verslag der Tweede Kamer over
bovengenoemd wetsontwerp zegt de Mi
nister van Binnenlandsche Zaken, dat de
regeering heeft gestreefd naar een stelsel,
dat aan den eenen kant zou verwezenlijken
dé door de Grondwet voorgeschreven even
redige vertegenwoordiging en aan den an
deren kant het provinciaal verband tot zijn
recht zou doen komen.
Of uit een oogpunt der evenredigheid een
verdeeling van 25 zetels in eens over het ge
heele land de voorkeur zou verdienen boven
een verdeeling van 12 en van 13 zetels is
twijfelachtig. Bij verdeelinz der 25 zetels
ineens zal iedere partij slechts tweemaal
een overschot hebben doch dan is het vrij
zeker, dat het telkenmale dezelfde partijen
zullen zijn, die de goede en de kwade kans
zullen treffen, omdat de verdeeling van het
tweede 25-tal vrijwel een doublure zal rijn
van die van het eerste 25-tal drie jaar te
voren.
Van het voorgedragen stelsel kan men
zeggen dat het dwingt tot overleg tusschen
provinciën slechts daar, waar de sterkte eener
partij het onvermijdelijk maakt, dat het
voor het overige voor iedere provincie de
vrijheid laat om binnen het kiesgebied af
zonderlijk op te treden, waarnaast de moge
lijkheid staat om met andere samen te gaan
ten slotte dat het door de beperking van'
een kiesgebied tot maximum vier provinciën
een wal van beteekenis opwerpt tegen stroo
mingen in een partij om cfe verkiezing van uit
een centraal punt te beheerschen.
De Regeering vereenigt zich met het ge
voelen van die leden, welke meenen, dat
van ongrondwettigheid van het voorge
dragen stelsel geen sprake is. Ai is in den
laatsten tijd bij verkiezingen hier te lande
de practijk geweest, dat het geheele kiezers
korps aan de verkiezing deelnam, art. 92
der Grondwet verbiedt geenszins van die
practijk af te wijken en voor deze verkie
zingen telkens de helft van het kiezerscorps
dit doet.
De minister moet toegeven, dat de ver
schillen tusschen de voor vergelijking in
aanmerking komende provinciën ook in het
thans voorgedragen ontwerp nog zoo groot
zijn, dat het aannemen van een verschil
lende stemwaarde alleszins gerechtvaardigd
is. Mitsdien is in het ontwerp een aanvulling
in dien geest aangebracht met overneming
van de verhoudingscijfers uit het vroegere
ontwerp, vermenigvuldigd met 10, wat ver
eenvoudiging mogelijk maakt in de rege
ling van de vaststelling van den uitslag der
verkiezing.
Dat de kleine partijen in de Eerste Kamer
geen zetel zullen bezetten is uitvloeisel van
de grondwettelijke bepaling, dat de ver
kiezing der 50 leden zal geschieden in twee
helften. Er zal dus geen plaats zijn te vin
den voor partijen, die in de Tweede Kamer
niet ten minste drie of vier leden hebben.
Aan het verlangen om het minimum voor
het verkrijgen van een restzetel te verlagen
is de Regeering bereid tegemoet te komen.
Zij stelt voor, dit van 75 pet. tot 50 pet. van
den kiesdeeler te verlagen.
Dit ontweip biedt geen gelegenheid de
kwestie van aen stemplicht tot oplossing t
brengen.
Een nota van wijzigingen is bij deze memo
rie gevoegd.
(Naat eene Engelsche vertelling.)
XIII.
De vrees voor moord had mij sedert Ellen's
v]ccht overal vervolgd.
Die vrees had zich nu eens meer, dan weer
minder doen gevoelen, en alhoewel ik haar
moedig had bestreden, had zij zich telkens
aan m ij opgedrongen.
Niettegenstaande de feiten tegen Ellen pleit
ten, had ik het steeds voor waarschijnlijker
gehouden dat Ellen gestorven was. of zich aan
zelfmoord had schtüdig gemaakt, dan dat zij
haar troost in schande zou hebben gezocht,
Ik had meermalen gebeden dat zy liever ge
storven mocht zijn, dan de schuldige boeleer
ster van Wenford.
En toch, alhoewel ik dikwerf zoo dnoht en
bad en aan Ellen's onschuld bleef gelooven,
fluisterde de stem der rede mij op andere
oogenbliikken een andere taal in de ooren, en
ging ik onder haar schande gebukt.
Maar nu mijn vrouw mij deelgenoot van
haar argwaan had gemaakt, had er bij mij in
de eerste oogenblikken na haar bekentenis een
plotselinge» ommekeer plaats.
Ellen's schuldige vlucht met Wenford, Gods
weiten onder den voet getreden, haar reinheid
en eer geschandvlekt; alles was beter dan een
plotselinge, onvoorziene dood, dan een lafhar
tige moord in het geheim op haar gepleegd.
Gij meent dus dal zij dood is, Maryl
Ja, antwoordde zij.
Dan zult gij mij tevens zeggen waarom
gij dat denkt? zeide ik, van heden af moet
er/geen half vertrouwen meer tusschen ons
bestaan!
Canut, ik zal ihet u zeggen.
Zij klemde zich vaster aan mijn borst, als
voelde zij zich beter beschermd in mijn armen,
en als vreesde zij, haar bekentenis met haar
eigen leven te zullen beproeven.
Haar slem beefde eerst, maar werd krach
tiger naarmate zij zich meer opwond; zij klonk
eindelijk vast en moedig.
Vol verontwaardiging sprak zij:
Canut, ik geloof dat zij dood is. Ik heb
nooit iemand ontmoet die ik minder in slaat
acht huwelijksbanden te breken en de -be
scherming van haar echigenoot te ontvlieden.
Ik geloof het om twee oorzaken: ten eersle,
omdat mijn broeder door haar dood zijn
vrijheid herkreeg; ten tweede, omdat mijn
broeder altijd zoo begeerlijk naar rijkdom is
geweest, dat ik hem in staat acht eik middel
te baat te nemen om de hinderpalen te over
winnen die zijn go torst in den weg .slaan.
Jaren geleden, toen i hem meer vertrouwde
en minder vreesde, verkocht hij zijn ziel voor
geld;
Hy moge begeerlijk zijn, Mary ik heb
